در عصر ظهور امام مهدی وضعیت سیاسی و جغرافیایی چگونه خواهد بود؟ (پرسش)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
در عصر ظهور امام مهدی وضعیت سیاسی و جغرافیایی چگونه خواهد بود؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت
مدخل بالاترمهدویت / مقدمات ظهور امام مهدی / نشانه‌های ظهور امام مهدی
تعداد پاسخ۱ پاسخ

در عصر ظهور امام مهدی (ع) وضعیت سیاسی و جغرافیایی چگونه خواهد بود؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.

پاسخ نخست

سید نذیر حسنی

حجت الاسلام و المسلمین دکتر سید نذیر حسنی، در کتاب «مصلح کل» در این‌باره گفته است:

«در این جهان حکومت‌های مختلفی پا به عرصه وجود نهاده‌اند و هریک با دیگری، در اهداف موردنظر و ابزارهایی که برای رسیدن به اهداف خود به کار گرفته‌اند، متفاوت بوده‌اند. هریک از این حکومت‌ها هدف خود را آزادی و امنیت و آسایش برای مردم در تمام ابعاد سیاسی، اقتصادی و اجتماعی زندگی می‌دانسته‌اند و طبقه‌های مختلف مردم نیز، همیشه تاوان برنامه‌ها و اقدامات همراه با شکست این حکومت‌ها را پرداخت کرده‌اند.

این حکومت‌ها هیچگاه از به کارگیری ابزارهای مختلف سرکوب و خفه کردن صداها و قلع و قمع مستضعفان و محرومان که موش آزمایشگاهی سیاست آنها به شمار می‌آمدند، فروگذار نکرده‌اند. این چرخ، از دیرباز از حرکت باز نایستاده و تا امروز هم به حرکت خود ادامه داده است و چرخش آن تا آن روزی که خداوند وعده داده که در آن، استقرار و امنیت سیاسی و اقتصادی و اجتماعی محقق می‌شود، ادامه دارد. خداوند بلندمرتبه می‌فرماید: ﴿هُوَ الَّذِي أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدَى وَدِينِ الْحَقِّ لِيُظْهِرَهُ عَلَى الدِّينِ كُلِّهِ وَلَوْ كَرِهَ الْمُشْرِكُونَ[۱].

حضرت علی (ع) در مورد آیه: ﴿وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنكُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَيَسْتَخْلِفَنَّهُم فِي الأَرْضِ كَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ وَلَيُمَكِّنَنَّ لَهُمْ دِينَهُمُ الَّذِي ارْتَضَى لَهُمْ وَلَيُبَدِّلَنَّهُم مِّن بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْنًا يَعْبُدُونَنِي لا يُشْرِكُونَ بِي شَيْئًا می‌فرماید: سوگند به آنکه جان من در دست اوست، روستایی نمی‌ماند مگر آنکه در آن ندای شهادتین سر داده می‌شود؛ ندا داده می‌شود که خدایی جز الله نیست و محمد فرستاده خداست[۲].

امام زین العابدین (ع) می‌فرماید: خداوند در زمان قیام قائم (ع)، دین اسلام را بر تمام ادیان دیگر غالب و پیروز می‌گرداند[۳].

امام صادق (ع) در مورد این آیه می‌فرماید: به خدا سوگند، تأویل این آیه محقق نمی‌شود مگر اینکه مهدی قائم (ع) خروج کند، زمانی که قائم (ع) خروج کند، تمام مشرکان از خروج ایشان ناخرسند می‌شوند و تمام کافران کشته می‌شوند[۴].

بنابراین، آن روز، روزی است که همان‌گونه که زنبور عسل به ملکه خود پناه می‌برد، مردم به فرمانده و رهبر خویش پناه می‌برند و پیامبر (ص) هم آن‌را چنین توصیف فرموده است: امتش همانند زنبور عسل که به ملکه‌شان پناه می‌برند، به او پناه می‌آورند، او زمین را همان‌گونه که سرشار از ستم و بیداد شده، آکنده از عدالت و داد و انصاف می‌کند[۵] و او حتما می‌آید»[۶].

پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه

۱. حجت الاسلام و المسلمین علی‌پور؛
حجت الاسلام و المسلمین مهدی علی‌پور، در مقاله «ظهور» در این‌باره گفته است: «روایات مربوط به عصر ظهور نشان می‌دهد، جهان در عصر ظهور به لحاظ سیاسی در تنش‌ها و فراز و نشیب‌های فراوان فرو رفته است. حکومت‌ها در دست حاکمان ستمگر و بی‌ایمان است و مردم را به سوی بی‌دینی و بی‌عفتی می‌خوانند. در این عصر، حکومت‌ها به دو روش سیاسی و نظامی به مقابله با یکدیگر می‌پردازند. جنگ‌های بزرگ به وقوع می‌پیوندد و جهان در فتنه، فشار، جنگ و خونریزی فرو می‌رود. بر اساس بخشی از روایات، در عصر ظهور آشوبگران شرق و غرب علیه مسلمانان وارد عمل می‌شوند و فتنه‌هایی از سوی رومیان (گویا مراد اروپاییان و امریکاییان کنونی باشد) برپا می‌گردد. امام صادق (ع) فرمود: وقتی که در سرزمین شام بلوا مشاهده کردی، در آن دم، مرگ حاکم می‌شود، تا وقتی رومیان(غربیان) به تحرک آمده، سمت سرزمین‌های عربی روان گردند... .[۷] بعد از ظهور حضرت (ع)، نخست میان وی و رومیان صلح برقرار می‌شود، اما رومیان پیمان می‌شکنند و دیگر بار جنگ برمی‌افروزند. سرانجام حضرت بر آن‌ها چیرگی می‌یابد و آنان مسلمان می‌شوند.[۸] ترکان، گروه دیگری از اقوامند که در عصر ظهور فعالیت‌ها و فتنه‌انگیزی‌های بسیاری دارند. آنان با حضرت (ع) وارد جنگ می‌شوند. بر اساس روایات، حضرت مهدی (ع) نخستین سپاهش را به سوی ترکان گسیل می‌دارد و پس از شکست دادن آنان به شام رفته، آنجا را فتح می‌کند [۹]. گروهی دیگر که بیش از همه فتنه‌جویی می‌کنند، یهودیانند. قرآن شریف به فتنة یهودیان چنین اشاره می‌کند: ﴿وَقَضَينَا إِلَى بَنِي إِسْرَائِيلَ فِي الْكِتَابِ لَتُفْسِدُنَّ فِي الْأَرْضِ مَرَّتَينِ وَلَتَعْلُنَّ عُلُوًّا كَبِيرًا [۱۰]. این آیه تصریح می‌کند، یهودیان دو بار در زمین به فساد گسترده دست می‌یازند؛ یک بار در آغاز اسلام که به وسیله مسلمانان تأدیب شدند و دیگر بار وقتی که مسلمانان از راه اسلام حقیقی منحرف می‌شوند. در آن موقعیت، یهودیان قدرت می‌یابند و بر مسلمانان چیره می‌شوند. اکنون دوره دوم فساد و کفر ورزی یهودیان آغاز شده است؛ ظهور امام عصر (ع)، به فتنه دوم پایان داده و یهودیان را نابود می‌سازد.[۱۱]. عرب‌های حجاز، عراق، شام، مصر، مغرب عربی، یمن و ... نیز در عصر ظهور، نقش مؤثری دارند. پاره‌ای از قیام‌ها و نهضت‌های آنان، مانند قیام مرد یمنی و سیدی که در کوفه به پا می‌خیزد و به شهادت می‌رسد، به سود حضرت مهدی (ع) است و برخی دیگر، مانند قیام سفیانی، علیه وی می‌باشد. فرمانروایان سرزمین‌های عربی در هنگامه ظهور، در روایات بسیار نکوهش شده‌اند. این حاکمان با حضرت حجت (ع) به مقابله برخاسته و مشکلات بسیاری برای حضرت مهدی (ع) پدید می‌آورند.[۱۲]. روایات اهل‌ بیت (ع)، ایرانیان را ستوده‌اند. نهضت‌هایی که در ایران شکل می‌گیرد، مانند نهضت سید خراسانی و قیام سید حسنی یا هاشمی، همگی در دفاع از حضرت مهدی (ع) است. در سخنان اهل‌ بیت (ع)، مردم قم جایگاهی ویژه دارند. در این روایات از مردی که از قم برمی‌خیزد، سخن به میان آمده است. صاحب کشّاف می‌گوید: از پیامبر (ص) درباره کلمه "قوم" در آیه: ﴿وَإِنْ تَتَوَلَّوْا يسْتَبْدِلْ قَوْمًا غَيرَكُمْ [۱۳] پرسیدند. حضرت با دست مبارک خود به ران سلمان زد و فرمود: به خدایی که جانم در دست قدرت اوست، اگر ایمان در کهکشان‌ها باشد، مردانی از فارس به آن دست می‌یابند.[۱۴]»[۱۵].

پرسش‌های وابسته

  1. علائم و نشانه‌های ظهور به چه معناست؟ (پرسش)
  2. علائم و نشانه‌های ظهور چیستند؟ (پرسش)
  3. علائم و نشانه‌های ظهور چند قسم‌اند؟ (پرسش)
    1. علائم و نشانه‏‌های حتمی ظهور امام مهدی چیست؟ (پرسش)
      1. آیا خروج سفیانی از نشانه‌های حتمی ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      2. آیا خسف بیداء از نشانه‌های حتمی ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      3. آیا ندای آسمانی از نشانه‌های حتمی ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      4. آیا قتل نفس زکیه از نشانه‌های حتمی ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      5. آیا قیام یمانی از نشانه‌های حتمی ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      6. آیا ظاهر شدن کف دستی در آسمان از نشانه‌های حتمی ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      7. آیا اختلاف عباسیان بر سر حکومت از نشانه‌های حتمی ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      8. آیا طلوع خورشید از مغرب از نشانه‌های حتمی ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
    2. نشانه‏‌های غیر حتمی ظهور چیستند؟ (پرسش)
      1. آیا قتل محمد پسر عموی نفس زکیه از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      2. آیا قیام خراسانی از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      3. آیا قیام سید حسنی از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      4. آیا خروج دجال از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      5. آیا خروج شیصبانی از نشانه‌های ظهور است؟ (پرسش)
      6. آیا قیام شعیب بن صالح از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      7. آیا قیام عوف سلمی از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      8. آیا خسوف و کسوف در یک ماه رمضان از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      9. آیا قساوت دل‌ها از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      10. آیا انتشار علوم اهل بیت از قم نشانه ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      11. آیا مرگ و میرها و زلزله‌ها و جنگ‌ها و آشوب‌های داخلی و خارجی از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      12. آیا نبرد میان سفیانی و اصهب از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      13. آیا باران‌های پیاپی از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      14. آیا گسترش ظلم و فساد از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      15. آیا آمدن غربی‌ها به سرزمین عراق از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      16. آیا فتنه و آشوب در سوریه از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      17. آیا اختلاف در میان امت اسلام از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      18. آیا انقراض سلسله بنی‌عباس از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      19. آیا مردن پاداشاهی به نام عبدالله از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      20. آیا بالا آمدن آب دجله از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      21. آیا گرانی و بالا رفتن قیمت‌ها از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      22. آیا علاماتی که در ماه رجب ظاهر می‌شود از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      23. آیا وقوع مسخ از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      24. آیا برگشت مرده‌ها به دنیا از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      25. آیا کشته شدن انسانهای بیگناه از نشانه‌های حتمی ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      26. آیا پر آب شدن دریاچه ساوه از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      27. آیا حمله ملخ‌ها از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      28. آیا مرگ سریع از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      29. آیا بستن پل کرخ از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      30. آیا انشعاب نهری از فرات و جاری شدن در کوچه‌های کوفه از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      31. آیا طلوع ستاره‌ای از مشرق از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      32. آیا قیام مغربی از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      33. آیا خشک شدن نیل از نشانه‌های ظهور است؟ (پرسش)
  4. علائم متصل و منفصل ظهور امام مهدی به چه معناست؟ (پرسش)
  5. علائم متصل و نزدیک به ظهور امام مهدی چیستند؟ (پرسش)
  6. علائم منفصلی که با ظهور امام مهدی فاصله دارند چیستند؟ (پرسش)
  7. در قرآن و حدیث چه مفاهیمی با نشانه‌های ظهور مرتبط هستند؟ (پرسش)
    1. مراد از علائم در نشانه‌های ظهور چیست؟ (پرسش)
    2. مراد از آیت در نشانه‌های ظهور چیست؟ (پرسش)
    3. مراد از دلالت در نشانه‌های ظهور چیست؟ (پرسش)
    4. مراد از آخر الزمان در نشانه‌های ظهور چیست؟ (پرسش)
    5. مراد از ملاحم و فتن در نشانه‌های ظهور چیست؟ (پرسش)
    6. مراد از ظهور در نشانه‌های ظهور چیست؟ (پرسش)
    7. مراد از خروج در نشانه‌های ظهور چیست؟ (پرسش)
    8. مراد از قیام در نشانه‌های ظهور چیست؟ (پرسش)
    9. مراد از اشراط الساعه در نشانه‌های ظهور چیست؟ (پرسش)
  8. منظور از علائم حتمی ظهور چیست؟ (پرسش)
  9. مفهوم توصیفی یا تمثیلی بودن نشانه‌های ظهور چیست؟ (پرسش)
  10. آیا ندای شیطانی از نشانه‌های ظهور است؟ (پرسش)
  11. فواید دانستن علائم و نشانه‌های ظهور چیست؟ (پرسش)
  12. چه تفاوت‌هایی میان امور حتمی‌الوقوع و احتمالی در بحث نشانه‌های ظهور وجود دارد؟ (پرسش)
  13. موقوف یا مشروط بودن نشانه‌های ظهور به چه معناست؟ (پرسش)
  14. نتیجه تقسیم‌بندی نشانه‌های ظهور به موقوف و حتمی چیست؟ (پرسش)
  15. آیا به بهانه اینکه امام مهدی انسان‌های بد را مجازات می‌کند باید از او ترسید؟ (پرسش)
  16. آیا تا زمان ظهور امام مهدی قرآن و اسلام تحریف می‌شود؟ (پرسش)
  17. آیا می‌توان گفت ظهور نزدیک است؟ آیا می‌توان گفت که اوضاع نابسامان و هرج و مرج جهان نشانه نزدیکی ظهور است؟ (پرسش)
  18. آیا بین ظهور و حضور فرقی هست؟ (پرسش)
  19. آیا عوامل طبیعی مانند پاره شدن لایه اوزون و کم شدن آب شیرین در تعجیل فرج امام مهدی تاثیر دارد؟ (پرسش)
  20. آیا مراد از مرگ عبد الله که در روایت امام صادق نشانه ظهور است عبد الله پادشاه عربستان است؟ (پرسش)
  21. آیا طوفان‏‌ها و حوادثی که اکنون در جهان رخ می‌‏دهد نشان از آمدن حضرت است؟ (پرسش)
  22. اولین دعای امام مهدی به هنگام ظهورش چیست؟ (پرسش)
  23. آیا دشمن امام مهدی (سفیانی) در حال حاضر زنده است یا آن‏که متولد خواهد شد؟ وی از چه طایفه‏‌ای و اهل کجاست؟ (پرسش)
  24. آیا الگوی حکومت امام مهدی و افراد آن قبل از ظهور تحقق می‌یابد؟ (پرسش)
  25. آیا تعبیر از آیت الله خامنه‏‌ای به سید حسینی درست است؟ (پرسش)
  26. از آن‏جا که دجال قبل از امام مهدی می‏‌آید آیا می‏‌توانیم به سخنان او گوش دهیم؟ (پرسش)
  27. امام مهدی از چه راهی متوجه می‏‌شوند که موقع ظهورشان فرا رسیده است؟ (پرسش)
  28. از کجا که مهدی موعود ظهور نکرده باشد؟ (پرسش)
  29. تابوت سکینه چیست؟ (پرسش)
  30. جهان در آستانه ظهور امام مهدی در چه شرایطی است؟ (پرسش)
  31. پدیده‏‌های غیرمتعارف قبل از ظهور کدام‏اند؟ (پرسش)
  32. آگاهی از علائم ظهور افزون بر آمادگی یاران امام مهدی سبب آمادگی دشمنان حضرت برای مقابله نیز می‌‌شود این کار خلاف مصلحت الهی نیست؟ (پرسش)
  33. آیا اوضاع جهان پیش از ظهور پیش بینی شده است؟ (پرسش)
  34. استعجال ظهور به چه معناست؟ (پرسش)
  35. ندای شیطانی در هنگام ظهور امام مهدی چگونه رخ می‌دهد؟ (پرسش)
  36. در عصر ظهور امام مهدی وضعیت سیاسی و جغرافیایی چگونه خواهد بود؟ (پرسش)
  37. آیا اعلان نشانه های و شرایط ظهور سبب اطلاع دشمنان از اسرار سیاسی است؟ (پرسش)
  38. چرا علائم و نشانه‌های ظهور همه از نوع خشن هستند؟ (پرسش)
  39. آیا در نشانه‌های ظهور بدا رخ می‌دهد؟ و نشانه‌های حتمی تغییرپذیرند؟ (پرسش)
  40. نشانه‌های ظهور در کدام ماه قمری تحقق پیدا می‌کند؟ (پرسش)
  41. ارتباط میان ماه رمضان و نشانه‌های ظهور چیست؟ (پرسش)
  42. چه فتنه‌هایی پیش از ظهور امام مهدی اتفاق می‌افتد؟ (پرسش)

پانویس

  1. «اوست کسی که فرستاده خود را با هدایت و آیین درست روانه کرد تا آن را بر هرچه دین است، فائق گرداند، هرچند مشرکان را ناخوش آید» سوره توبه، آیه ۳۳؛ سوره صف، آیه ۹.
  2. ینابیع المودة، ج ۳، ص ۲۴۰.
  3. همان منبع.
  4. همان منبع، ج ۳، ص ۳۳۹.
  5. ابن حماد، کتاب الفتن، ص ۲۲۲.
  6. حسنی، سید نذیر، مصلح کل، ص۲۵۲.
  7. سید ابن طاووس، الملاحم و الفتن، ص۱۰۷.
  8. ر.ک: علی کورانی، عصر الظهور، ترجمه عباس جلالی، ص ۳۵ – ۶۰.
  9. سید مصطفی کاظمی، بشارة الاسلام، ص۱۸۵.
  10. ما به بنی اسرائیل در کتاب (تورات) اعلام کردیم که دوبار فساد خواهید کرد و برتری جویی بزرگی خواهید نمود؛ اسراء، آیه۴.
  11. ر.ک: شیخ علی کورانی، عصر الظهور، ص ۶۷ – ۷۴.
  12. ر.ک: شیخ علی کورانی، عصر الظهور، ص ۹۵ به بعد.
  13. محمد، آیه ۳۸: اگر سرپیچی کنید، خداوند گروه دیگری را جای شما می آورد.»
  14. زمخشری، الكشاف في تفسير القرآن، ج ۴، ص ۳۳.
  15. علی‌پور، مهدی، ظهور، ص ۲۶۷-۲۶۹.