محل ولادت و زندگی امام مهدی در دوران کودکی کجا بوده است؟ (پرسش)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
محل ولادت و زندگی امام مهدی در دوران کودکی کجا بوده است؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت
مدخل بالاترمهدویت / آشنایی با امام مهدی / معرفت امام مهدی (شناخت امام مهدی) / ولادت امام مهدی
تعداد پاسخ۱ پاسخ

محل ولادت و زندگی امام مهدی در دوران کودکی کجا بوده است؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.

پاسخ نخست

خدامراد سلیمیان

حجت الاسلام و المسلمین خدامراد سلیمیان، در کتاب «پرسمان مهدویت» در این‌باره گفته است:

«شکی نیست که آن امام همام در شهر سامرا و در خانه پدر ارجمند خود امام حسن عسکری (ع) دیده به جهان گشود و تا پایان عمر شریف پدر خود در کنار آن حضرت زندگی کرده است.

  • این دوران بنا بر مشهور از نیمه شعبان سال ۲۵۵ هجری قمری آغاز و در هشتم ربیع الاول سال ۲۶۰ پایان یافت.
  • افزون بر نقل موثق تاریخی، افراد فراوانی از این حادثه بزرگ پرده برداشته‌اند:
  • شیخ صدوق در کتاب شریف "کمال الدین و تمام النعمه"- که یکی از مهمّ‏ترین کتاب‏‌های نگاشته شده در موضوع مهدویت است- داستان ولادت حضرت مهدی (ع) را به صورت مفصل ذکر کرده است[۱].
  • این روایت از مهمّ‏ترین روایات درباره ولادت حضرت مهدی (ع) است و به روشنی دلالت دارد بر این‏که حضرت مهدی (ع) در خانه امام عسکری (ع) در سامرا دیده به جهان گشود. و اما نقل‌‏های فراوانی وجود دارد که همواره در این دوران، حضرت مهدی (ع) با صلاح دید امام عسکری (ع)، برای افرادی نمایان می‌‏شدند و این اتفاق در سامرا و در جوار پدر بزرگوارشان صورت می‌‏گرفت.
  • "ضوء ابن علی" از مردی از اهل فارس که نامش را برده، نقل می‌‏کند که: "به سامرا آمدم و به در خانه امام حسن عسکری (ع) ملازم شدم. حضرت مرا طلبید، وارد شدم و سلام عرض کردم. فرمود: برای چه آمده‏‌ای؟ عرض کردم: برای اشتیاقی که به شما داشتم. فرمود پس دربان ما باش. من همراه خادمان، در خانه حضرت بودم، گاهی می‏‌رفتم هرچه احتیاج داشتند از بازار می‌‏خریدم و زمانی که در خانه، مردها بودند، بدون اجازه وارد می‌‏شدم. روزی بدون اجازه‏ بر حضرت وارد شدم و او در اتاق مردها بود. ناگاه در اتاق حرکت و صدایی شنیدم، پس فریاد زد: بایست. حرکت مکن. من جرأت در آمدن و بیرون رفتن نداشتم، پس کنیزی که چیز سرپوشیده‏ای همراه داشت از نزد من گذشت. آن‏گاه مرا صدا زد که درآی. من وارد شدم و کنیز را هم صدا زد. کنیز نزد حضرت بازگشت. حضرت به او فرمود: از آنچه همراه داری روپوش بردار. کنیز از روی کودکی سفید و نیکو روی پرده برداشت و خود حضرت روی شکم کودک را باز کرد، دیدم موی سبز که به سیاهی آمیخته بود از زیر گلو تا نافش روئیده است. پس فرمود: این است صاحب شما و به کنیز امر فرمود که او را ببرد. پس من آن کودک را ندیدم، تا امام عسکری (ع) وفات کرد[۲].
  • نه فقط بستگان نزدیک و خدمت‌‏گزاران بیت امامت، آن حضرت را در سامرا و در خانه امام عسکری (ع) دیده‏‌اند که بسیاری از یاران و خواص اصحاب امام به شرف دیدار آن جمال چون آفتاب نائل آمده‏‌اند و همگی حکایت از مدعای زندگی امام مهدی (ع) در کنار پدر در سامرا دارد.
  • "یعقوب بن منقوش" گوید: "بر امام عسکری (ع) وارد شدم و او بر سکویی در سرا نشسته بود و سمت راست او اتاقی بود که پرده‌‏های آن آویخته بود. گفتم ای آقای من، صاحب الامر کیست؟ فرمود: پرده را بردار. پرده را بالا زدم، پسربچه‌‏ای به قامت پنج وجب بیرون آمد با پیشانی درخشان و رویی سپید و چشمانی درّافشان و دو کتف ستبر و دو زانوی برگشته. خالی بر گونه راستش و گیسوانی بر سرش بود. آمد و بر زانوی‏ پدرش ابو محمّد نشست. آن‏گاه به من فرمود: این صاحب شماست. سپس امام بدو فرمود: پسرم! تا وقت معلوم داخل شو؛ داخل اتاق شد و من بدو می نگریستم. پس به من فرمود: یعقوب! به داخل اتاق برو و ببین آن‏جا کیست. من داخل شدم اما کسی را ندیدم"[۳].
  • همچنین "احمد بن اسحاق" گوید: "بر امام حسن عسکری (ع) وارد شدم و می‌‏خواستم از جانشین پس از وی پرسش کنم. او آغاز سخن کرد و فرمود: ای احمد بن اسحاق، خدای متعال از زمان حضرت آدم (ع) زمین را خالی از حجت نگذاشته است و تا روز قیامت نیز خالی نخواهد گذاشت. به واسطه اوست که بلا را از اهل زمین دفع می‏‌کند و به خاطر اوست که باران می‌‏فرستد و برکت‌های زمین را بیرون می‏‌آورد. گوید: گفتم: ای فرزند رسول خدا، امام و جانشین پس از شما کیست؟ حضرت شتابان برخاست و داخل خانه شد و سپس برگشت در حالی که بر شانه‌‏اش کودکی سه ساله بود که صورتش مانند ماه شب چهارده می‌درخشید. فرمود: ای احمد بن اسحاق! اگر نزد خداوند متعال و حجت‏‌های او گرامی نبودی، این فرزند را به تو نمی‏‌نمودم. او هم نام و هم کنیه رسول خدا (ص) است. کسی است که زمین را پر از عدل ‏وداد می‏‌کند؛ همچنان‏که پر از ستم و جور شده باشد. ای احمد بن اسحاق! مثل او در این امت، مثل خضر و ذو القرنین است. او غیبتی طولانی خواهد داشت که هیچ‏کس در آن نجات نمی‏‌یابد، مگر کسی که خدای متعال او را در اعتقاد به امامت ثابت بدارد و در دعا به تعجیل فرج موفق سازد. احمد بن اسحاق گوید: گفتم: ای مولای من! آیا نشانه‏‌ای هست که قلبم بدان اطمینان یابد؟ آن کودک به زبان عربی فصیح به سخن درآمد و فرمود: " أَنَا بَقِيَّةُ اللَّهِ‏ فِي‏ أَرْضِهِ‏ وَ الْمُنْتَقِمُ‏ مِنْ‏ أَعْدَائِه‏‏‏‏‏‏‏ ‏‏" ای احمد بن اسحاق! پس از دیدن، جستجوی نشانه مکن. احمد بن اسحاق گوید: من شاد و خرّم بیرون آمدم"[۴].
  • بنابراین روایات و ده‏ها روایت دیگر، تردیدی نخواهد ماند بر این‏که حضرت مهدی (ع) در طول حیات امام عسکری (ع) همراه ایشان و در شهر سامرا مسکن و مأوا داشته‏‌اند و اگرچه در این دوران نیز پنهانی زندگی می‌کرده‌‏اند، ولی عده فراوانی از نزدیکان و شیعیان، ایشان را دیده‏‌اند»[۵].

پرسش‌های وابسته

  1. چرا اهل تسنن معتقدند امام مهدی هنوز به دنیا نیامده است؟ (پرسش)
  2. نظر اهل سنت درباره ولادت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  3. وضع سیاسی بعد از شهادت امام عسکری چگونه بوده است؟ (پرسش)
  4. وضعیت سیاسی در عصر امام عسکری‏ و ولادت امام مهدی‏ چگونه بوده است؟ (پرسش)
  5. چرا هیچ یک از امامان هویت شخصی امام مهدی‏ را بیان نکرده‌‏اند؟ (پرسش)
  6. با وجود ضعف دولت عباسی چگونه مسأله خوف بر جان امام مهدی‏ توجیه می‌‏شود؟ (پرسش)
  7. امام مهدی چه تدابیری برای اختفای خود از دشمنان داشته است؟ (پرسش)
  8. چه کسانی از تولد امام مهدی با خبر بوده‌اند؟ (پرسش)
  9. سن دقیق امام مهدی چقدر است؟ (پرسش)
  10. ویژگی‌های میلاد امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  11. دلایل فرزند داشتن امام حسن عسکری چیست؟ (پرسش)
  12. آیه‌‏ای که امام مهدی پس از تولد تلاوت کرده‏‌اند چیست و در کدام سوره است؟ (پرسش)
  13. آیا برخی از شیعیان بعد از شهادت امام عسکری‏ قائل به توقف شدند؟ (پرسش)
  14. آیا اعتقاد به ولادت امام مهدی‏ و وجود او تا این زمان از ضروریات ایمان است؟ (پرسش)
  15. چه ضرورت دارد انسانی در گذشته دور برای آینده‏‌ای دورتر به دنیا آمده باشد؟ (پرسش)
  16. آیا ممکن است با سری بودن ولادت امام مهدی ادعای تواتر و اجماع در موضوع ولادت نمود؟ (پرسش)
  17. آیا اختلاف در امر ولادت امام مهدی سبب وهن در آن می‏‌شود؟ (پرسش)
  18. امام مهدی در چه شهری به دنیا آمد؟ (پرسش)
  19. ذکر سجده امام مهدی بعد از تولد چه بود؟ (پرسش)
  20. چه کسانی بر جنازه امام حسن عسکری نماز خوانده‌اند؟ (پرسش)
  21. آیا بعد از وفات امام عسکری‏ عصر حیرت بوده است؟ (پرسش)
  22. دوران حیرت مومنین بعد از شهادت امام حسن عسکری به چه معناست؟ (پرسش)
  23. برای رفع حیرت از جامعه شیعی علما و اصحاب چه کارهایی انجام دادند؟ (پرسش)
  24. آیا در عصرهای مختلف در جهت رفع حیرت در امر ولادت و وجود امام مهدی کتاب تألیف شده است؟ (پرسش)
  25. چه کسی بر جنازه امام عسکری نماز اقامه کرد؟ (پرسش)
  26. هدف امام مهدی از اقامه نماز بر جنازه امام حسن عسکری چه بود؟ (پرسش)
  27. آیا پنهان بودن ولادت از نشانه‌های مهدی موعود است؟ (پرسش)
  28. آیا امام مهدی در روز وفات امام حسن عسکری حاضر بودند؟ (پرسش)
  29. چه کسانی قصد آسیب زدن به امام مهدی را داشتند؟ (پرسش)
  30. آیا امام عسکری‏ قبل از شهادت خود به مادرش وصیت کرده است؟ (پرسش)
  31. آیا بزرگان طایفه امامیه بعد از وفات امام عسکری‏ بر ولادت امام مهدی اتفاق داشتند؟ (پرسش)
  32. حکم کسی که ایمان به ولادت امام مهدی‏ ندارد چیست؟ (پرسش)
  33. چه کسانی در مدت پنج سال آخر حیات امام عسکری‏ امام مهدی را دیده‌‏اند؟ (پرسش)
  34. آیا علمای ‏انساب به ولادت فرزند امام ‏عسکری اعتراف نموده‏‌اند؟ (پرسش)
  35. آیا جعفر عموی امام مهدی‏ منکر ولادت ایشان بوده است؟ (پرسش)
  36. چرا جعفر به دروغگو معروف شده است؟ (پرسش)
  37. کارهای ناشایست جعفر چه بوده است؟ (پرسش)
  38. چرا امام مهدی عمویش جعفر را به برادران یوسف‏ تشبیه کرد؟ (پرسش)
  39. چرا فرزندان برخی از پیامبران یا امامان نااهل شدند؟ (پرسش)
  40. محل ولادت و زندگی امام مهدی در دوران کودکی کجا بوده است؟ (پرسش)
  41. آیا شیعیان بعد از شهادت امام عسکری‏ به جعفر تعزیت و تهنیت گفتند؟ (پرسش)
  42. محل ولادت و زندگی امام مهدی در دوران کودکی کجا و چگونه بوده است؟ (پرسش)
  43. آیه‏ای که امام مهدی پس از تولد تلاوت کرده‏اند چیست و در کدام سوره است؟ (پرسش)
  44. اکثر مذاهب و ادیان معتقدند که منجی آخر الزمان هنوز متولد نشده است در رد قول این گروه چه جوابهایی می‏توان ارایه کرد؟ (پرسش)
  45. امام مهدی چگونه و در چه شرایطی متولد شد؟ (پرسش)
  46. زمان و مکان ولادت امام مهدی کجاست؟ (پرسش)
  47. جعفر کذاب کیست؟ (پرسش)
    1. سرانجام کار جعفر کذاب چیست؟ (پرسش)
  48. چرا قرآن به طور رسمی به مسأله ولادت و وجود امام مهدی‏ اشاره نکرده است؟ (پرسش)
  49. امام حسن عسکری برای اعلام ولادت امام مهدی چه برنامه‌ای داشت؟ (پرسش)
  50. ماجرای سخن گفتن امام مهدی در آغاز تولد چیست؟ (پرسش)
  51. اهل بیت چه پیشگویی درباره ولادت امام مهدی داشته‌اند؟ (پرسش)
  52. آیا کسی امام مهدی را در دوران کودکی‌‏اش دیده است؟ (پرسش)
  53. آیا به نظر اهل سنت امام مهدی متولد شده ‏است؟ (پرسش)
  54. چه کسانی در خلافت عباسی قصد از میان برداشتن امام مهدی را داشتند؟ (پرسش)
  55. چرا امام عسکری فرزندش را از مردم پنهان کرد؟ (پرسش)
  56. مسئولیت امام عسکری پس از تولد امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  57. نقش امام حسن عسکری در اعلام ولادت امام مهدی چه بود؟ (پرسش)
  58. فضائل نیمه شعبان چیست؟ (پرسش)

منبع‌شناسی جامع مهدویت

پانویس

  1. ر. ک: شیخ صدوق ، کمال الدین و تمام النعمة، ترجمه منصور پهلوان، ج ۲، ص ۱۴۳.
  2. شیخ کلینی ، کافی، ترجمه سید جواد مصطفوی، ج ۲، ص ۱۱۹.
  3. شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، ص ۱۶۴.
  4. شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، ص ۸۰.
  5. سلیمیان، خدامراد، پرسمان مهدویت، ص ۴۹ - ۵۲.