آیا علمای انساب به ولادت فرزند امام عسکری اعتراف نموده‌اند؟ (پرسش)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
آیا علمای انساب به ولادت فرزند امام عسکری اعتراف نموده‌اند؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت
مدخل بالاترمهدویت / آشنایی با امام مهدی / معرفت امام مهدی (شناخت امام مهدی) / ولادت امام مهدی
تعداد پاسخ۱ پاسخ

آیا علمای انساب به ولادت فرزند امام عسکری (ع) اعتراف نموده‌اند؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.

پاسخ نخست

سید نذیر حسنی

حجت الاسلام و المسلمین دکتر سید نذیر حسنی، در کتاب «مصلح کل» در این‌باره گفته است:

«تنها کسانی می‌توانند در مورد ولادت یا متولد نشدن افراد اظهارنظر کنند که در علم انساب و تبارشناسی دانشمند بوده و از شجره‌نامه‌های اشخاص آگاهی داشته و کار اصلی‌شان هم تبارشناسی و نسب‌شناسی باشد. در مورد مسئله امام مهدی (ع) فرزند امام حسن عسکری (ع) نیز باید گفت که دانشمندان علم انساب و تبارشناسی، از آغاز غیبت صغرا تا سال ۱۲۴۶ ه.ق به ولادت ایشان اعتراف کرده‌اند.

"سهل بن عبد الله بن داوود بن سلیمان بخاری"، یکی از تبارشناسان که در زمان غیبت‌ صغرا زندگی می‌کرده، گفته است: حسن بن علی عسکری از علی بن محمد تقی (ع) و از مادری به نام ریحانه و در سال ۲۳۱ ه.ق به دنیا آمد و در سال ۲۶۰ ه.ق در حالی‌که ۲۹ سال داشت، در سامرا دستگیر شد و جعفر که شیعیان دوازده امامی او را جعفر کذاب نامیده‌اند نیز از علی بن محمد تقی (ع) به دنیا آمد او به دلیل اینکه ادعای میراث امامت‌ برادرش امام حسن عسکری (ع) را می‌کرد، کذاب نامیده شد. او برای فرزند قائم و حجتش حقی قائل نبود. پس کذاب نامیده شدن او، به این علت نبوده که او از نسل این امامان نبوده است[۱].

"سید عمری"، دانشمند نسب‌شناس مشهور در قرن پنجم هجری در یکی از کتاب‌های خود می‌نویسد: ابو محمد در حالی از دنیا برفت که پسرش از نرجس به دنیا آمده بود و نزد یاران خاص و افراد مورد اعتماد خانواده‌اش، شناخته شده بود. در این بخش ما به بیان چگونگی ولادت او و اخباری که درباره آن شنیده‌ایم، خواهیم پرداخت. با غیبت او، نه تنها مؤمنان، بلکه همه مردم به امتحان درآمدند، "جعفر بن علی" چشم طمع به اموال و مقام و منزلت برادرش داشت و منکر این شد که برادرش پسری دارد و برخی فرعونیان او را در گرفتن کنیزان برادرش یاری دادند[۲].

"فخر رازی شافعی"؛ نسب‌شناس قرن پنجم هجری متوفای سال ۶۰۶ ه.ق گفته است: امام حسن عسکری (ع) دو پسر و دو دختر داشت، اما در مورد دو پسر باید گفت، یکی از آنها صاحب الزمان (ع) است و دومی موسی است که در زمان پدرش درگذشت[۳].

"المروزی الازورقانی"، تبارشناس قرن ششم هجری می‌گوید: بی‌شک، جعفر بسیار دروغگو بود و به این علت کذاب نامیده شد که ولادت امام مهدی (ع) را انکار می‌کرد[۴].

"جمال الدین احمد" معروف به "ابن عنبه" دانشمند تبارشناس، متوفای سال ۸۲۸ ه.ق می‌گوید: علی الهادی ملقب به عسکری است؛ زیرا او در سامراء که عسکر نامیده می‌شد، سکونت داشت. مادر او یک پسر داشت. آن پسر صاحب کمالات بسیار بوده و بسیار والامقام و شریف و نیک‌سرشت بود. متوکل او را به سامراء رهسپار کرد. او هم تا زمان وفاتش در آنجا بود. از او دو پسر به جای ماند؛ یکی از آنها امام ابو محمد الحسن العسکری بود که بسیار پارسا و پرهیزگار و دانشمند بود و او همان پدر امام محمد المهدی (ع) است[۵].

ابو الحسن محمد الحسینی الیمانی الصنعانی، یکی از تبارشناسان معروف قرن یازدهم یادآور شده است که: آن مهدی که مردم در انتظارش‌اند، از فرزندان عسکری (ع) است و نامش محمد است[۶].

محمد امین السویدی، متوفای سال ۱۳۴۶ ه.ق گفته است: محمد المهدی که در زمان وفات پدرش، پنج ساله بود، قامتی دارای متوسط، خوش‌چهره و نیک‌موی بود، بینی خمیده و پیشانی بی‌عیب و رویی نیکو و زیبا داشت[۷].

و در پایان، "محمد ویس الحیدری السوری" می‌گوید: محمد المهدی (ع) که سرداب و مسائل آن مربوط به او است[۸]، از نسل حسن عسکری (ع) بود. حیدری در پی‌نوشت این عبارت گفته است: او در نیمه شعبان سال ۲۵۵ ه.ق به دنیا آمد و نرجس مادر او بود[۹].

مطالبی که گفته‌شده اعتراف‌های دانشمندان فن تبارشناسی درباره ولادت امام محمد بن حسن عسکری (ع) بود»[۱۰].

پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه

۱. آقای رضوانی؛
آقای علی اصغر رضوانی، در کتاب «موعودشناسی و پاسخ به شبهات» در این‌باره گفته است:

«آری، گروهی از آنان معترفند که برای امام حسن عسکری (ع) فرزندی به نام محمد و با القاب: حجت و مهدی و... متولد شده است. اینک به اسامی برخی از آنها اشاره می‌کنیم:

  1. نسابه سهل بن عبدالله بن داوود بن سلیمان بخاری، که معاصر عصر غیبت صغرا می‌زیسته است[۱۱].
  2. سید عمری، نسابه مشهور در قرن پنجم هجری[۱۲].
  3. فخر رازی شافعی، نسابه قرن پنجم[۱۳].
  4. نسابه قرن ششم مروزی ازورقانی[۱۴].
  5. نسابه جمال الدین احمد معروف به ابن عنبه[۱۵].
  6. نسابه ابوالحسن محمد حسینی یمانی صنعانی زیدی، نسابه قرن یازدهم[۱۶].
  7. محمد امین سویدی[۱۷].
  8. محمد ویس حیدری سوری[۱۸].
  9. علامه نسابه سید محمد بن حسین بن عبدالله حسینی سمرقندی مدنی[۱۹].
  10. شریف انس کتبی حسنی در تعلیقه بر کتاب تحفه المطالب[۲۰].
  11. علامه نسابه سید محمد بن احمد بن حمید الدین نجفی[۲۱].
  12. علامه نسابه شریف انس کتبی حسنی[۲۲]»[۲۳].

پرسش‌های وابسته

  1. چرا اهل تسنن معتقدند امام مهدی هنوز به دنیا نیامده است؟ (پرسش)
  2. نظر اهل سنت درباره ولادت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  3. وضع سیاسی بعد از شهادت امام عسکری چگونه بوده است؟ (پرسش)
  4. وضعیت سیاسی در عصر امام عسکری‏ و ولادت امام مهدی‏ چگونه بوده است؟ (پرسش)
  5. چرا هیچ یک از امامان هویت شخصی امام مهدی‏ را بیان نکرده‌‏اند؟ (پرسش)
  6. با وجود ضعف دولت عباسی چگونه مسأله خوف بر جان امام مهدی‏ توجیه می‌‏شود؟ (پرسش)
  7. امام مهدی چه تدابیری برای اختفای خود از دشمنان داشته است؟ (پرسش)
  8. چه کسانی از تولد امام مهدی با خبر بوده‌اند؟ (پرسش)
  9. سن دقیق امام مهدی چقدر است؟ (پرسش)
  10. ویژگی‌های میلاد امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  11. دلایل فرزند داشتن امام حسن عسکری چیست؟ (پرسش)
  12. آیه‌‏ای که امام مهدی پس از تولد تلاوت کرده‏‌اند چیست و در کدام سوره است؟ (پرسش)
  13. آیا برخی از شیعیان بعد از شهادت امام عسکری‏ قائل به توقف شدند؟ (پرسش)
  14. آیا اعتقاد به ولادت امام مهدی‏ و وجود او تا این زمان از ضروریات ایمان است؟ (پرسش)
  15. چه ضرورت دارد انسانی در گذشته دور برای آینده‏‌ای دورتر به دنیا آمده باشد؟ (پرسش)
  16. آیا ممکن است با سری بودن ولادت امام مهدی ادعای تواتر و اجماع در موضوع ولادت نمود؟ (پرسش)
  17. آیا اختلاف در امر ولادت امام مهدی سبب وهن در آن می‏‌شود؟ (پرسش)
  18. امام مهدی در چه شهری به دنیا آمد؟ (پرسش)
  19. ذکر سجده امام مهدی بعد از تولد چه بود؟ (پرسش)
  20. چه کسانی بر جنازه امام حسن عسکری نماز خوانده‌اند؟ (پرسش)
  21. آیا بعد از وفات امام عسکری‏ عصر حیرت بوده است؟ (پرسش)
  22. دوران حیرت مومنین بعد از شهادت امام حسن عسکری به چه معناست؟ (پرسش)
  23. برای رفع حیرت از جامعه شیعی علما و اصحاب چه کارهایی انجام دادند؟ (پرسش)
  24. آیا در عصرهای مختلف در جهت رفع حیرت در امر ولادت و وجود امام مهدی کتاب تألیف شده است؟ (پرسش)
  25. چه کسی بر جنازه امام عسکری نماز اقامه کرد؟ (پرسش)
  26. هدف امام مهدی از اقامه نماز بر جنازه امام حسن عسکری چه بود؟ (پرسش)
  27. آیا پنهان بودن ولادت از نشانه‌های مهدی موعود است؟ (پرسش)
  28. آیا امام مهدی در روز وفات امام حسن عسکری حاضر بودند؟ (پرسش)
  29. چه کسانی قصد آسیب زدن به امام مهدی را داشتند؟ (پرسش)
  30. آیا امام عسکری‏ قبل از شهادت خود به مادرش وصیت کرده است؟ (پرسش)
  31. آیا بزرگان طایفه امامیه بعد از وفات امام عسکری‏ بر ولادت امام مهدی اتفاق داشتند؟ (پرسش)
  32. حکم کسی که ایمان به ولادت امام مهدی‏ ندارد چیست؟ (پرسش)
  33. چه کسانی در مدت پنج سال آخر حیات امام عسکری‏ امام مهدی را دیده‌‏اند؟ (پرسش)
  34. آیا علمای ‏انساب به ولادت فرزند امام ‏عسکری اعتراف نموده‏‌اند؟ (پرسش)
  35. آیا جعفر عموی امام مهدی‏ منکر ولادت ایشان بوده است؟ (پرسش)
  36. چرا جعفر به دروغگو معروف شده است؟ (پرسش)
  37. کارهای ناشایست جعفر چه بوده است؟ (پرسش)
  38. چرا امام مهدی عمویش جعفر را به برادران یوسف‏ تشبیه کرد؟ (پرسش)
  39. چرا فرزندان برخی از پیامبران یا امامان نااهل شدند؟ (پرسش)
  40. محل ولادت و زندگی امام مهدی در دوران کودکی کجا بوده است؟ (پرسش)
  41. آیا شیعیان بعد از شهادت امام عسکری‏ به جعفر تعزیت و تهنیت گفتند؟ (پرسش)
  42. محل ولادت و زندگی امام مهدی در دوران کودکی کجا و چگونه بوده است؟ (پرسش)
  43. آیه‏ای که امام مهدی پس از تولد تلاوت کرده‏اند چیست و در کدام سوره است؟ (پرسش)
  44. اکثر مذاهب و ادیان معتقدند که منجی آخر الزمان هنوز متولد نشده است در رد قول این گروه چه جوابهایی می‏توان ارایه کرد؟ (پرسش)
  45. امام مهدی چگونه و در چه شرایطی متولد شد؟ (پرسش)
  46. زمان و مکان ولادت امام مهدی کجاست؟ (پرسش)
  47. جعفر کذاب کیست؟ (پرسش)
    1. سرانجام کار جعفر کذاب چیست؟ (پرسش)
  48. چرا قرآن به طور رسمی به مسأله ولادت و وجود امام مهدی‏ اشاره نکرده است؟ (پرسش)
  49. امام حسن عسکری برای اعلام ولادت امام مهدی چه برنامه‌ای داشت؟ (پرسش)
  50. ماجرای سخن گفتن امام مهدی در آغاز تولد چیست؟ (پرسش)
  51. اهل بیت چه پیشگویی درباره ولادت امام مهدی داشته‌اند؟ (پرسش)
  52. آیا کسی امام مهدی را در دوران کودکی‌‏اش دیده است؟ (پرسش)
  53. آیا به نظر اهل سنت امام مهدی متولد شده ‏است؟ (پرسش)
  54. چه کسانی در خلافت عباسی قصد از میان برداشتن امام مهدی را داشتند؟ (پرسش)
  55. چرا امام عسکری فرزندش را از مردم پنهان کرد؟ (پرسش)
  56. مسئولیت امام عسکری پس از تولد امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  57. نقش امام حسن عسکری در اعلام ولادت امام مهدی چه بود؟ (پرسش)
  58. فضائل نیمه شعبان چیست؟ (پرسش)

پانویس

  1. ابو نصر البخاری، سر السلسلة العلویة، ص ۳۹ ۴۰.
  2. المجدی فی أنساب الطالبیین، ص ۱۳۰.
  3. الفخری الرازی؛ الشجرة المبارکة فی أنساب الطالبیة، صص ۷۸- ۷۹.
  4. الفخری فی أنساب الطالبین، ص ۸.
  5. عمدة الطالب فی أنساب آل أبی طالب، ص ۱۸۰.
  6. روضة الألباب لمعرفة الانساب، ص ۱۰۵.
  7. سبائک الذهب، ص ۷۸.
  8. الدرر البهیة فی الأنساب الحیدریة و الاویسیة، ص ۷۳.
  9. پی‌نوشت الدرر الهیة، صص ۷۳- ۷۴.
  10. حسنی، سید نذیر، مصلح کل، ص۶۴.
  11. سر السلسله العلویه، ص ۳۹و۴۰
  12. المجدی فی انساب الطالبیین، ص ۱۳۰
  13. الشجره المبارکه فی انساب الطالبیه، ص ۷۸و۷۹
  14. الفخری فی انساب الطالبیین، ص ۸
  15. عمده الطالب فی انساب آل ابی طالب، ص ۱۹۹
  16. روضه الألباب لمعرفه الأنساب، ص ۱۰۵
  17. سبائک الذهب، ص ۷۸
  18. الدرر البهیه فی الانساب الحیدریه و الاویسیه، ص ۷۳
  19. تحفه المطالب بمعرفه من ینتسب الی عبدالله و ابی طالب، ص ۵۴و۵۵، چاپ ریاض
  20. همان، ص ۵۵
  21. بحر الانساب، ص ۳۹، چاپ ریاض
  22. الاصول فی ذریه البضعه البتول، ص ۹۷-۱۰۰
  23. رضوانی، علی ‎اصغر، موعودشناسی و پاسخ به شبهات، ص ۲۲۱.