مخالفان سفیانی

در روایات درباره شام از سه پرچم، سه جریان و یا سه شخصیت نام برده شده که هر سه باطل و دشمن حق هستند. این سه با هم درگیر می‌شوند که سفیانی هر دوی آنها را در نبردهایی شکست می‌دهد و بر کل شام مسلط می‌شود و بعد از شکست اصهب و ابقع عازم عراق می‌شود.

مقدمه

اصهب در لغت^[۱] به معناى شتر سرخ‏مو، شتر سفیدى که با سرخى آمیخته، و نام چشمه‏ای میان بصره و بحرین و به معناى دشمن است و به رومیان نیز از جهت رنگ چهره و دشمنی با اسلام گفته می‌شود.

ابقع نیز در لغت^[۲] یعنی هر شیء سیاه و سفید، به خصوص به کلاغ سیاهی که با سفیدی آمیخته باشد و به هر شخص پلید و به ابرص و شوره‌زار و کسی که لباس وصله‌دار و رنگارنگ بپوشد، گفته می‌شود. مراد از "ابقع" مردی سياه و سفيد است كه از دو جنس مختلف و از نطفه مرد و زنی كه نژاد مختلف دارند و يكی سياه ‏چهره و گندم‏گون و از عرب، و ديگرى سفيدپوست و از نژاد غير عرب است متولّد شده و اصالتا شامی و مردی سرسپرده و نوكر اجنبی و از پست فطرت‏ترين مردمان و مسيحی مرام، يا صهيونيست و يهودی مسلك است. ممکن است مراد از ابقع همان "افلق" باشد چرا كه "افلق" نيز (شامى) و پدرش از اهل "سوريه" و مادرش (فرنگى) و از اهل فرانسه و "پاريس" است و شايد بتوان گفت: مقصود از ابقع و اصهب و "ابرص" و "ابلق"، همان "افلق يهودى" است^[۳].

"اصهب" و "ابقع" دو رهبر مخالف سفیانى هستند که سفیانى بر آنها پیروز شده و بر منطقه تسلط‍‌ مى‌یابد. روایات بسیارى حاکى از درگیرى بزرگ سفیانى با آنان در قرقیسیا، واقع در مرز سوریه، عراق و ترکیه است. این نبرد از جنگ‌هاى بزرگ است که از پیش وعده داده شده، و انگیزه آن درگیرى و کشمکش بر سر گنجى است که در مجراى نهر فرات و یا نزدیک آن کشف می‌شود. خروج ابقع در مصر و به دنبال دیده شدن ستاره دنباله‌دار و کسوف خورشید و خسوف ماه خواهد بود و همه اینها نزدیکی ظهور روی خواهد داد و اصهب کافر قیام نمى‌کند، جز به هنگام شدت یافتن فتنه‌ها و کثرت حوادث و فجایع. در سه روايت، ابقع^[۴] و در روايتی، اصهب از مخالفان سفيانى برشمرده شده‌‏اند كه همگى در جنگ با سفيانى شكست خواهند خورد^[۵].

اصهب و ابقع در روایات

برخی از روایاتی که در مورد اصهب و ابقع آمده، عبارت‌اند از:

امام باقر(ع) فرمودند: «از شر اصهب ابرص پرهیز کن. پرسیدند: اصهب کیست‌؟ فرمود: ابرص. پس فرمود: از شر سفیانى نیز پرهیز کن و از شرّ آن عدّه از آل محمد که شذوذ دارند برحذر باش»^[۶]. در این حدیث، اصهب و ابقع یک نفر معرفی شده است. در این حدیث به شیعیان امر شده تحت ‌تأثیر تبلیغات اصهب و ابقع و سفیانى و شواذّ آل محمد قرار نگیرند و به سودشان شمشیر نزنند. منظور از شواذّ آل محمد افراد تکرو، کجرو و فرصت‏طلبی هستند که از جهت نسبت به اهل بیت(ع) منسوبند ولى براى به دست آوردن حکومت به ادّعاهای دروغین متوسّل می‌شوند تا بدین وسیله افراد مذهبى و با حرارت را به طرف خود جذب کنند.
همچنین حضرت فرمودند: «نخستین سرزمینی که در آن شورش و کشتار می‌شود سرزمین شام است که سه لشکر در آن با یک دیگر نبرد می‌کنند: اصهب؛ ابقع؛ سفیانی. این سه لشکر با یک دیگر می‌جنگند، پس سفیانی با ابقع درگیر می‌شود و او را با همه سپاهیانش می‌کشد، سپس اصهب را نیز از پای درمی‌آورد»^[۷] و «فَأَوَّلُ أَرْضٍ تَخْرَبُ اَلشَّامُ ثُمَّ يَخْتَلِفُونَ عَلَى ثَلاَثِ رَايَاتٍ رَايَةِ اَلْأَصْهَبِ وَ رَايَةِ اَلْأَشْهَبِ وَ رَايَةِ اَلسُّفْيَانِيِّ فَيَلْتَقِي اَلسُّفْيَانِيُّ بِالْأَبْقَعِ فَيَقْتَتِلُونَ وَ يَقْتُلُهُ اَلسُّفْيَانِيُّ وَ مَنْ مَعَهُ وَ يَقْتُلُ اَلْأَصْهَبَ»^[۸] و... .

به جز این روايت که معتبر است و از درگيرى سفیانی با ابقع و اصهب گزارش می‌دهد، ساير روايات علاوه بر اينكه خبر واحدند، اسناد معتبرى نيز ندارند. بنابراين، به محتواى آنها نمی‌توان اطمينان كرد^[۹].

پرسش مستقیم

اصهب و ابقع کیستند و چه ارتباطی با خروج سفیانی دارند؟ (پرسش)

پرسش‌های وابسته

مدخل‌های وابسته

منابع

پانویس

↑ لسان العرب؛ اقرب الموارد؛ مجمع البحرین.
↑ لسان العرب، ماده (بقع)، ج۸، ص۱۷.
↑ ر.ک: هاشمی شهیدی، سید اسدالله، زمینه‌سازان انقلاب جهانی حضرت مهدی، ص۳۸؛ سلیمان، کامل، روزگار رهایی، ج ۲، ص۹۹۷؛ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۱۰۷.
↑ مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج۵۲، ص۲۷۱، ح۱۶۱؛ نعمانی، محمد بن ابراهیم، الغيبة، ص۳۹۱، ب ۱۴، ح۶۷
↑ ر.ک: آیتی، نصرت‌الله، سفیانی از ظهور تا افول، ص۲۳۴ ـ ۲۳۶؛ سلیمان، کامل، روزگار رهایی، ج ۲، ص۹۹۳؛ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۱۰۷.
↑ «إتّق شرّ الأصهب الأبرص! قَالَ وَ مَا اَلْأَصْهَبُ قَالَ اَلْأَبْقَعُ قُلْتُ وَ مَا اَلْأَبْقَعُ قَالَ اَلْأَبْرَصُ وَ اِتَّقِ اَلسُّفْيَانِيَّ وَ اِتَّقِ اَلشُّذَّاذَ مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ»، مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج ۵۱، ص۷۰؛ ج ۵۲، ص۲۷۸.
↑ نعمانی، محمد بن ابراهیم، الغيبة، ص۳۹۱، ب۱۴، ح۶۷؛ مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج۵۲، ص۲۳۷؛ بشارة الاسلام، ص۱۰۲؛ الامام المهدى، ص۲۲۴.
↑ «اولین سرزمینی که خراب خواهد شد شام است، اهل شام و دیگران به سه پرچم گرایش پیدا می‌‏کنند: پرچم اصهب، پرچم ابقع و پرچم سفیانی».
↑ ر.ک: تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۱۰۷؛ سلیمان، کامل، روزگار رهایی، ج‏۲، ص۹۹۲ ـ ۹۹۶؛ آیتی، نصرت‌الله، سفیانی از ظهور تا افول، ص۲۳۴ ـ ۲۳۶.

[1] لسان العرب؛ اقرب الموارد؛ مجمع البحرین.

[2] لسان العرب، ماده (بقع)، ج۸، ص۱۷.

[3] ر.ک: هاشمی شهیدی، سید اسدالله، زمینه‌سازان انقلاب جهانی حضرت مهدی، ص۳۸؛ سلیمان، کامل، روزگار رهایی، ج ۲، ص۹۹۷؛ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۱۰۷.

[4] مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج۵۲، ص۲۷۱، ح۱۶۱؛ نعمانی، محمد بن ابراهیم، الغيبة، ص۳۹۱، ب ۱۴، ح۶۷

[5] ر.ک: آیتی، نصرت‌الله، سفیانی از ظهور تا افول، ص۲۳۴ ـ ۲۳۶؛ سلیمان، کامل، روزگار رهایی، ج ۲، ص۹۹۳؛ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۱۰۷.

[6] «إتّق شرّ الأصهب الأبرص! قَالَ وَ مَا اَلْأَصْهَبُ قَالَ اَلْأَبْقَعُ قُلْتُ وَ مَا اَلْأَبْقَعُ قَالَ اَلْأَبْرَصُ وَ اِتَّقِ اَلسُّفْيَانِيَّ وَ اِتَّقِ اَلشُّذَّاذَ مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ»، مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج ۵۱، ص۷۰؛ ج ۵۲، ص۲۷۸.

[7] نعمانی، محمد بن ابراهیم، الغيبة، ص۳۹۱، ب۱۴، ح۶۷؛ مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج۵۲، ص۲۳۷؛ بشارة الاسلام، ص۱۰۲؛ الامام المهدى، ص۲۲۴.

[8] «اولین سرزمینی که خراب خواهد شد شام است، اهل شام و دیگران به سه پرچم گرایش پیدا می‌‏کنند: پرچم اصهب، پرچم ابقع و پرچم سفیانی».

[9] ر.ک: تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۱۰۷؛ سلیمان، کامل، روزگار رهایی، ج‏۲، ص۹۹۲ ـ ۹۹۶؛ آیتی، نصرت‌الله، سفیانی از ظهور تا افول، ص۲۳۴ ـ ۲۳۶.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]