ویژگی‌های جسمانی سفیانی چیست؟ (پرسش)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
ویژگی‌های جسمانی سفیانی چیست؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت
مدخل بالاترمهدویت / مقدمات ظهور امام مهدی / نشانه‌های ظهور امام مهدی / خروج سفیانی
مدخل اصلیویژگی‌های سفیانی
تعداد پاسخ۴ پاسخ

او مردی است که رنگ صورت او سرخ مایل به سفید و دارای چشمانی کبود است. در روایتی آمده است که صورت او به گونه‌ای است که گمان می‌کنی یک چشم دارد. وی از نسل بنی امیه و ابوسفیان و از پلیدترین مردم روزگار است که خروج خود را از شام آغاز می‌کند و بعد از جنایت‌های بسیار در نهایت به مقابله و جنگ با حضرت مهدی (ع) می‌آید.

در ذیل، پاسخ جامع اجمالی به این پرسش و دیدگاه‌های متفرقه برخی از نویسندگان و دانشمندان، در این باره، به طور مفصل‌تری قابل بررسی است.

پاسخ جامع اجمالی

  1. أزرَق (کبود چشم)،[۱۰]
  2. اعور (شبیه یک چشم)،[۱۱]
  3. وحش الوجه (دارای صورت وحشت ‌انگیز)،[۱۲]
  4. اشقر (سرخ و سفید آن‌ که سرخی بر سفیدی ‌اش غالب باشد)،[۱۳]
  5. احمر (سرخ ‌روی)،[۱۴]
  6. جدری (آبله ‌رو)،[۱۵]
  7. ضخم الهامة (بزرگ ‌سر)،[۱۶]
  8. ربعة (میانه ‌بالا).[۱۷]
  • برخی از روایاتی که در این زمینه آمده عبارتند از:
  1. امام علی (ع) در توصیف سفیانی فرمودند:[۱۸] «... او مردی میانه بالا، با صورتی وحشت ‌انگیز، درشت سر و آبله ‌روست. اگر او را ببینی گمان می‌‌بری یک چشم است.»[۱۹]
  2. امام صادق (ع) فرمودند:[۲۰] «... او سرخ ‌روی مایل به سفیدی و کبود چشم است.»[۲۱] تنها روایت معتبر همین روایت است.[۲۲]
  3. امام باقر (ع) فرمودند:[۲۳] «سفیانی سرخ رو، بور (سفید پوست) و زاغ چشم است، ...»[۲۴]

پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه

۱. حجت الاسلام و المسلمین آیتی؛
حجت الاسلام و المسلمین نصرت‌الله آیتی در کتاب «تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور» در اين باره گفته است: «برای این‌که شناسایی سفیانی به‌سادگی امکان‌پذیر باشد، در تعدادی از روایات، ویژگی‌های چهره و قیافه او نیز بیان شده است. این ویژگی‌ها بدین قرار است: أزرَق (کبود چشم)، اعور (شبیه یک چشم)، وحش الوجه (دارای صورت وحشت‌انگیز)، اشقر (سرخ و سفید آن‌که سرخی بر سفیدی‌اش غالب باشد)، احمر (سرخ‌روی)، جدری (آبله‌رو)، ضخم الهامة (بزرگ‌سر)، ربعة (میانه‌بالا). از جمله امام علی (ع) در توصیف او فرموده‌اند: «" يَخْرُجُ ابْنُ آكِلَةِ الْأَكْبَادِ مِنَ الْوَادِي الْيَابِسِ وَ هُوَ رَجُلٌ رَبْعَةٌ وَحْشُ الْوَجْهِ ضَخْمُ الْهَامَةِ بِوَجْهِهِ أَثَرُ جُدَرِيٍّ إِذَا رَأَيْتَهُ حَسِبْتَهُ أَعْوَر"»[۲۵]. از میان روایاتی که این ویژگی‌ها را بیان کرده‌اند[۲۶]، تنها حدیثی معتبر است که او را سرخ‌روی مایل به سفید و کبود چشم معرفی می‌کند. امام صادق (ع) در این روایت معتبر فرموده‌اند: «"إِنَّكَ لَوْ رَأَيْتَ السُّفْيَانِيَّ لَرَأَيْتَ أَخْبَثَ النَّاسِ أَشْقَرَ أَحْمَرَ أَزْرَقَ "»[۲۷]»[۲۸].
۲. حجت الاسلام و المسلمین سلیمیان؛
حجت الاسلام و المسلمین خدامراد سلیمیان، در کتاب «درسنامه مهدویت» در این‌باره گفته است:
۳. حجت الاسلام و المسلمین رمضانیان؛
حجت الاسلام و المسلمین علی رضا رمضانیان، در کتاب «شرایط و علائم حتمی ظهور» در این‌باره گفته است:
۴. حجت الاسلام و المسلمین مهدی‌پور؛
حجت الاسلام و المسلمین علی اکبر مهدی‌پور، در کتاب «در آستانه ظهور» در این‌باره گفته است:

«در روایات فراوان از اوصاف ظاهری سفیانی گفتگو شده و جای هرگونه شک و تردید را از بین برده است. شیخ صدوق با سند صحیح از امام صادق (ع) روایت کرده که فرمود: "تو اگر سفیانی را ببینی، پلیدترین انسان‌ها را دیده ای، او بور، سرخ روی و زاغ چشم است"[۴۰]؛ در حدیث دیگری امام باقر (ع) در همین رابطه می‌فرماید: "سفیانی سرخ رو، بور و زاغ چشم است، او هرگز خدا را نپرستیده است و هرگز وارد مکه و مدینه نشده است. او می‌گوید: خدایا انتقام وانگهی دوزخ، بار خدایا انتقام، سپس دوزخ"[۴۱]؛ در احادیث دیگر به دیگر ویژگی‌های جسمی و اوصاف ظاهری سفیانی اشاره شده که به تعدادی از آنها اشاره می‌کنیم: پیشوای پرواپیشگان امیرمؤمنان (ع) می‌فرماید: "پسر هند جگرخواره از وادی یابس خروج می‌کند، او مردی میان بالا، با چهرهای وحشتناک، سر ستبر و آبله روی می‌باشد. هنگامی که او را ببینی او را یک چشم تصور می‌کنی"[۴۲]

از مجموع احادیث یاد شده، شرارت، ملعنت، کینه توزی، و انتقام‌جویی او استفاده می‌شود.

در حدیث شیخ صدوق که صحیح‌ترین و معتبرترین حدیث این بخش بود، بر سه ویژگی اخلاقی او تأکید شده است:

  1. سفیانی پلیدترین انسان روی زمین است.
  2. پرکینه‌ترین انسان است و همواره فریاد می‌زند: انتقام، انتقام.
  3. سنگدل‌ترین انسان است، بر احدی رحم نمی‌کند، حتی همسرش را زنده به گور می‌کند»[۴۳].

پرسش‌های وابسته

  1. سفیانی که خروجش از نشانه‌های حتمی ظهور است کیست؟ (پرسش)
    1. نام سفیانی چیست؟ (پرسش)
    2. لقب سفیانی چیست؟ (پرسش)
    3. نسب سفیانی چیست؟ (پرسش)
    4. آیا سفیانی نماد است یا به یک شخصیت انسانی اشاره دارد؟ (پرسش)
  2. ویژگی‌های جسمانی سفیانی چیست؟ (پرسش)
  3. روش شناسایی سفیانی چیست؟ (پرسش)
  4. دین سفیانی چیست؟ (پرسش)
  5. آیا روایات سفیانی تنها در منابع شیعه آمده است؟ (پرسش)
  6. سفیانی و دجال چه تفاوت‌هایی دارند؟ (پرسش)
  7. خروج سفیانی در چه زمان و مکانی خواهد بود؟ (پرسش)
  8. اهداف قیام سفیانی چیست؟ (پرسش)
  9. ماجرای شورش سفیانی چیست؟ (پرسش)
  10. جنایات سفیانی چیست؟ (پرسش)
  11. سپاه سفیانی چه تعداد است؟ (پرسش)
  12. اصهب و ابقع کیستند و چه ارتباطی با خروج سفیانی دارند؟ (پرسش)
  13. آیا ظهور امام مهدی همزمان با قیام سفیانی است؟ (پرسش)
  14. سفیانی در قیام خود چه اقدام‌های انجام می‌دهد؟ (پرسش)
  15. چگونه ممکن است سفیانی چندین کشور را تصرف کند و جامعه بین الملل واکنشی نشان ندهند؟ (پرسش)
  16. حکمرانی سفیانی چقدر به طول می‌انجامد؟ (پرسش)
  17. آیا به قدرت رسیدن سفیانی بر اساس قوانین است یا کودتا؟ (پرسش)
  18. آیا این ادعا که سفیانی در ارتش سوریه دیده شده صحیح است؟ (پرسش)
  19. آیا سفیانی واقعا به جنگ با امام مهدی خواهد پرداخت؟ (پرسش)
  20. از میان قیام‌‏های یمانی و خراسانی و سفیانی کدام قیام مقدم است؟ (پرسش)
  21. وظیفه شیعیان در هنگام شورش سفیانی چیست؟ (پرسش)
  22. رفتار سفیانی با شیعیان اهل بیت چگونه است؟ (پرسش)
  23. پرچم زرد از آن کدام سپاه است و چه ارتباطی با سفیانی دارد؟ (پرسش)
  24. آیا سفیانی در مصر پیروانی خواهد داشت؟ (پرسش)
  25. آیا دشمن امام مهدی (سفیانی) در حال حاضر زنده است یا آن‏که متولد خواهد شد؟ وی از چه طایفه‏ای و اهل کجاست؟ (پرسش)
  26. آیا امکان دارد در زمان‌های مختلف سفیانی‌های متعددی وجود داشته باشد؟ (پرسش)
  27. قرقیسیا کجاست و چه حوادثی در آن اتفاق می‌افتد؟ (پرسش)
  28. محدوده جغرافیایی قرقیسیا چه مناطقی است؟ (پرسش)
  29. نبرد قرقیسیا چه زمانی اتفاق می‌افتد؟ (پرسش)
  30. سفیانی در چه منطقه‌ای با صاحبان پرچم سیاه و پرچم زرد نبرد می‌کند؟ (پرسش)
  31. سفیانی در کجا به هلاکت می‌رسد؟ (پرسش)
  32. مردمان چه مناطقی سفیانی را یاری می‌کنند؟ (پرسش)
  33. فرمانده سپاه سفیانی چه کسی است؟ (پرسش)
  34. سپاه سفیانی در کجا با سپاه خراسانی نبرد می‌کند؟ (پرسش)
  35. امام مهدی در کجا با سپاه سفیانی روبه‌رو می‌شود و به نبرد می‌پردازد؟ (پرسش)
  36. کدام یک از فرماندهان سپاه امام مهدی سفیانی را دستگیر می‌کند؟ (پرسش)
  37. فرجام سفیانی چیست؟ (پرسش)

جستارهای وابسته

پانویس

  1. ر.ک. زهادت، عبدالمجید، معارف و عقاید، ج۲، ص ۲۶۴؛ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص ۴۰۴
  2. ر.ک. تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص ۴۰۴
  3. ر.ک. نویسندگان کتاب، آفتاب مهر، ج۱، ص ۲۲۴؛ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص ۴۰۴؛ زهادت، عبدالمجید، معارف و عقاید، ج۲، ص ۲۶۴؛ پژوهشگران مؤسسه آینده روشن، مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها، ص ۳۹۰
  4. ر.ک. تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص ۴۰۴
  5. ر.ک. اسماعیلی، اسماعیل، چشم به راه مهدی،‌بررسی نشانه‌های ظهور؛، ص ۲۷۳ـ۲۷۵
  6. ر.ک. تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص ۴۰۴؛ اسماعیلی، اسماعیل، چشم به راه مهدی،‌بررسی نشانه‌های ظهور؛، ص ۲۷۳ـ۲۷۵
  7. ر.ک. پژوهشگران مؤسسه آینده روشن، مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها، ص ۳۹۰؛ اسماعیلی، اسماعیل، چشم به راه مهدی،‌بررسی نشانه‌های ظهور؛، ص ۲۷۳ـ۲۷۵
  8. ر.ک. زهادت، عبدالمجید، معارف و عقاید، ج۲، ص ۲۶۴
  9. ر.ک. نویسندگان کتاب، آفتاب مهر، ج۱، ص ۲۲۴
  10. ر.ک. آیتی، نصرت‌الله، تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور، ص ۱۳۷ ـ ۱۳۸
  11. ر.ک. آیتی، نصرت‌الله، تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور، ص ۱۳۷ ـ ۱۳۸
  12. ر.ک. آیتی، نصرت‌الله، تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور، ص ۱۳۷ ـ ۱۳۸
  13. ر.ک. آیتی، نصرت‌الله، تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور، ص ۱۳۷ ـ ۱۳۸
  14. ر.ک. آیتی، نصرت‌الله، تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور، ص ۱۳۷ ـ ۱۳۸
  15. ر.ک. آیتی، نصرت‌الله، تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور، ص ۱۳۷ ـ ۱۳۸
  16. ر.ک. آیتی، نصرت‌الله، تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور، ص ۱۳۷ ـ ۱۳۸
  17. ر.ک. آیتی، نصرت‌الله، تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور، ص ۱۳۷ ـ ۱۳۸
  18. ابن بابویه، محمد بن علی، کمال الدین، ج۲، ص۶۵۱، ب ۵۷، ح۹؛ طبرسی، اعلام الوری، ج ۲، ص ۲۸۲، ب۴، ف ۱؛ راوندی، الخرائج و الجرائح، ج ۳، ص ۱۱۵۰؛ نیلی، منتخب الأنوار المضیئه، ص ۲۸؛ مجلسی، محمد باقر، بحارالأنوار، ج ۵۲، ص ۲۰۵، ح ۳۶: «يَخْرُجُ ابْنُ آكِلَةِ الْأَكْبَادِ مِنَ الْوَادِي الْيَابِسِ وَ هُوَ رَجُلٌ رَبْعَةٌ وَحْشُ الْوَجْهِ ضَخْمُ الْهَامَةِ بِوَجْهِهِ أَثَرُ جُدَرِيٍّ إِذَا رَأَيْتَهُ حَسِبْتَهُ أَعْوَر»
  19. ر.ک. آیتی، نصرت‌الله، تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور، ص ۱۳۷ ـ ۱۳۸؛ مهدی‌پور، علی اکبر، در آستانه ظهور ص؟؟؟؛ سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ج۳، ص ۱۲۵ ـ ۱۲۶؛ رمضانیان، علی رضا، شرایط و علائم حتمی ظهور، ص ۴۵ـ۴۷
  20. ابن بابویه، محمد بن علی، کمال ‌الدین، ص۶۵۱، ب ۵۷، ح۱۰: «إِنَّكَ لَوْ رَأَيْتَ السُّفْيَانِيَّ لَرَأَيْتَ أَخْبَثَ النَّاسِ أَشْقَرَ أَحْمَرَ أَزرَقَ»
  21. ر.ک. آیتی، نصرت‌الله، تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور، ص ۱۳۷ ـ ۱۳۸؛ مهدی‌پور، علی اکبر، در آستانه ظهور ص؟؟؟
  22. ر.ک. آیتی، نصرت‌الله، تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور، ص ۱۳۷ ـ ۱۳۸
  23. نعمانی، محمد بن ابراهیم، الغیبة، ص ۳۰۶، ب ۱۹، ح ۱۸: «السُّفْيَانِيُّ أَحْمَرُ أَشْقَرُ أَزْرَقُ لَمْ يَعْبُدِ اللَّهَ قَطُّ وَ لَمْ يَرَ مَكَّةَ وَ لَا الْمَدِينَةَ قَطُّ يَقُولُ يَا رَبِّ ثَارِي وَ النَّارَ يَا رَبِّ ثَارِي وَ النَّارَ‏»
  24. ر.ک. مهدی‌پور، علی اکبر، در آستانه ظهور ص؟؟؟؛ سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ج۳، ص ۱۲۵ ـ ۱۲۶
  25. فرزند زن جگرخوار از سرزمین خشک قیام می‌کند. او مردی میانه بالا، با صورتی وحشت‌انگیز، درشت سر و آبله‌روست. اگر او را ببینی گمان می‌بری یک چشم است؛ کمال الدین، ص۶۵۱، باب ۵۷، ح۹.
  26. عقدالدرر، ص۷۳، باب ۴، فصل ۲؛ الغیبة للنعمانی، ص۳۱۸، باب ۱۸، ح۱۸. سند این روایت به این صورت است: اخبرنا أحمد بن محمد بن سعید قال: حدثنا حمید بن زیاد، قال: حدثنا علی بن الصباح الضحاک قال: حدثنا أبوعلی الحسن بن محمد الحضرمی قال: حدثنا جعفر بن محمد عن ابراهیم بن عبدالحمید، عن أبی أیوب الخراز عن محمد بن مسلم عن أبی جعفر الباقر (ع) قال: السفیانی أحمر، أشقر، أزرق... .»؛ این حدیث به دلیل وجود علی بن الصباح الضحاک ضعیف است. در این باره نک: مستدرکات علم رجال الحدیث، ج۵، ص۳۸۸.
  27. تو اگر سفیانی را ببینی، پلیدترین مردم را دیده‌ای. او سرخ‌روی مایل به سفیدی و کبود چشم است؛ کمال‌الدین، ص۶۵۱، باب ۵۷، ح۱۰ (درباره اعتبار این حدیث، نک: تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور، ص۱۱۹).
  28. آیتی، نصرت‌الله، تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور، ص ۱۳۷ - ۱۳۸.
  29. «" يَخْرُجُ ابْنُ آكِلَةِ الْأَكْبَادِ مِنَ الْوَادِي الْيَابِسِ وَ هُوَ رَجُلٌ رَبْعَةٌ وَحْشُ الْوَجْهِ ضَخْمُ الْهَامَةِ بِوَجْهِهِ أَثَرُ جُدَرِيٍّ إِذَا رَأَيْتَهُ حَسِبْتَهُ أَعْوَرَ اسْمُهُ عُثْمَانُ وَ أَبُوهُ عَنْبَسَةُ وَ هُوَ مِنْ وُلْدِ أَبِي سُفْيَانَ "»؛ صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ج۲، ص۶۵۱، ح ۹.
  30. طوسی، کتاب الغیبه، ص۴۵۰.
  31. «" السُّفْيَانِيُّ أَحْمَرُ أَشْقَرُ أَزْرَقُ لَمْ يَعْبُدِ اللَّهَ قَطُّ وَ لَمْ يَرَ مَكَّةَ وَ لَا الْمَدِينَةَ قَطُّ يَقُولُ يَا رَبِّ ثَارِي وَ النَّارَ يَا رَبِّ ثَارِي وَ النَّارَ"»؛ محمد بن ابراهیم نعمانی، الغیبه، ص۳۰۶، ح۱۸.
  32. سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ج۳، ص ۱۲۵ - ۱۲۶.
  33. بحارالانوار، ج ۵۳، ص ۲۰۵ و ۲۰۶.
  34. کمال الدین، ج ۲، باب ۵۷، ح ۱۰، ص ۵۵۷
  35. بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۹۰.
  36. بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۱۸۲.
  37. بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۲۷۳.
  38. پسر هند جگرخوار از بیابانی خشک وخروج می‌کند و او مردی است چهار شانه، زشت‌رو، کله گنده و آبله روی و چون او را بینی، می‌پنداری که یک چشم است، نامش عثمان و نام پدرش عنبسه و از فرزندان ابوسفیان است، وارد سرزمین قرار و معین می‌شود و بر منبر قرار می‌گیرد؛صدوق، کمال الدین و تمام النعمهف، ج ۲، ص ۶۵۱ح ۹- بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۲۰۵.
  39. رمضانیان، علی رضا، شرایط و علائم حتمی ظهور، ص ۴۵-۴۷.
  40. «" إِنَّكَ لَوْ رَأَيْتَ السُّفْيَانِيَّ لَرَأَيْتَ أَخْبَثَ النَّاسِ أَشْقَرَ أَحْمَرَ أَزْرَق‏"»؛ شیخ صدوق، کمال الدین، ج ۲، ص ۶۵۱، ب ۵۷، ح ۱۰.
  41. «"َ السُّفْيَانِيُّ أَحْمَرُ أَشْقَرُ أَزْرَقُ لَمْ يَعْبُدِ اللَّهَ قَطُّ وَ لَمْ يَرَ مَكَّةَ وَ لَا الْمَدِينَةَ قَطُّ يَقُولُ يَا رَبِّ ثَارِي وَ النَّارَ يَا رَبِّ ثَارِي وَ النَّارَ‏"»؛ نعمانی، الغیبه، ص ۳۰۶، ب ۱۹، ح ۱۸.
  42. «" يَخْرُجُ ابْنُ آكِلَةِ الْأَكْبَادِ مِنَ الْوَادِي الْيَابِسِ وَ هُوَ رَجُلٌ رَبْعَةٌ وَحْشُ الْوَجْهِ ضَخْمُ الْهَامَةِ بِوَجْهِهِ أَثَرُ جُدَرِيٍّ إِذَا رَأَيْتَهُ حَسِبْتَهُ أَعْوَر"»؛ شیخ صدوق، کمال الدین، ج ۲، ص ۶۵۱، ب ۵۷، ح ۹؛ طبرسی، اعلام الوری، ج ۲، ص ۲۸۲، ب۴، ف ۱؛ راوندی، الخرائج و الجرائح، ج ۳، ص ۱۱۵۰؛ نیلی، منتخب الأنوار المضیئه، ص ۲۸؛ مجلسی، بحارالأنوار، ج ۵۲، ص ۲۰۵، ح ۳۶.
  43. مهدی‌پور، علی اکبر، در آستانه ظهور، ص .