آشنایی با فرق تشیع (کتاب)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
آشنایی با فرق تشیع
نویسندهمهدی فرمانیان
موضوعتشیع، شیعه
مذهبشیعه
ناشرانتشارات مرکز مدیریت حوزه علمیه قم ‬‬
محل نشرقم، ایران
سال نشر۱۳۸۷ ش
تعداد صفحه۲۴۸
شابک۹۷۸-۹۶۴-۲۶۳۸-۲۳۹
شماره ملی۱‎۳‎۲‎۰‎۸‎۶‎۶

آشنایی با فرق تشیع، کتابی است که با زبان فارسی به بررسی فرقه‏‌ها و نحله‌‏های مختلف فقهی و کلامی شیعه می‌پردازد. پدیدآورندهٔ این کتاب مهدی فرمانیان است و انتشارات مرکز مدیریت حوزه علمیه قم انتشار آن را به عهده داشته است[۱]. ‬‬

دربارهٔ کتاب

در معرفی این کتاب آمده است: «معرفی اجمالی فرقه‏‌ها و نحله‌‏های مختلف فقهی و کلامی شیعه است. کتاب حاضر که به عنوان دو واحد درسی در شناسایی فرق برای طلاب حوزه‌‏های علمیه در رشته ادیان و مذاهب تدوین شده است به صورتی اجمالی به شناسایی فرقه‌‏های مختلف مذهبی و کلامی اهل‏سنت پرداخته و بزرگان و مشاهیر هر فرقه و مهم‌‎ترین اندیشه‏‌های فقهی و کلامی (عقیدتی) این فرق مورد بررسی قرار گرفته است. نگارنده نخست به بررسی معنای تشیع و تاریخ پیدایش و تطور شیعه از عصر نبوت پیامبر (ص) تا عصر کنونی پرداخته و بررسی از نظریات در خصوص پیدایش تشیع را نقد می‏‌کند. آنگاه به معرفی برخی از فرقه‌‏های شیعه مانند کیسانیه، شیعه امامیه اثنا عشریه، معرفی امامان شیعه اثناعشریه، عقاید شیعه امامیه، معرفی بزرگان از متکلمان و فقهای شیعه، معرفی فرقه‌‏های زیدیه، اسماعیلیه، وقفیه، غالیان، شیخیه و پیدایش فرقه‌‏های انحرافی در تشیع مانند اهل حق، بهائیت، بابیت، نصیریه و مهم‌‎ترین عقاید فقهی و کلامی آنان می‌‏پردازد»[۱].

فهرست کتاب

  • مقدمه

درس اول: مفهوم تشیع

درس دوم: تاریخ تشیع

درس سوم: کیسانیه

درس چهارم: اثنا عشریه

درس پنجم: امامان اثناعشریه

درس ششم: امامیه از قرن چار تا قرن چهارده

درس هفتم: عقاید شیعه اثناعشری

  1. توحید
  2. عدل
  3. نبوت
  4. امامت
  5. معاد
  6. بداء
  7. رجعت
  • پرسش
  • برای مطالعه بیشتر

درس هشتم: متکلمان بزرگ شیعه

  1. هشام بن حکم
  2. ابن قبه رازی
  3. شیخ صدوق
  4. شیخ مفید
  5. سید مرتضی
  6. شیخ طوسی
  7. خواجه نصیرالدین طوسی
  8. علامه حلی
  9. فاضل مقداد
  10. ملاصدرا
  11. علامه مجلسی
  12. علامه طباطبایی
  • پرسش
  • برای مطالعه بیشتر

درس نهم: زیدیه

  • مقدمه
  • پیدایش و شکل‌گیری زیدیه
  • شخصیت زید بن علی (ع)
  • زید بن علی (ع) و مسئله امامت
  • زید بن علی در منابع امامیه
  • قیام‌های زیدیه
  • فرقه‌های نخستین زیدیه
  1. جاردویه
  2. صالحیه
  3. سلیمانیه
  1. دولت ادریسیان
  2. دولت طبرستان و دیلم
  • پرسش
  • برای مطالعه بیشر

درس دهم: زیدیه در یمن

  1. حسینیه
  2. مطرفیه
  3. مخترعه
  • دولت دومن زیدیه یمن
  • گرایش‌ها و دسته‌بندی‌های این دوره
  • دولت سومن زیدیه یمن
  • زیدیه یمن در عصر حاضر
  • پرسش
  • برای مطالعه بیشتر

درس یازدهم: عقاید زیدیه

  • مقدمه
  • توحید
  • عدل
  • وعد و وعید
  • امامت
  • دیدگاه زیدیه در باب صحابه
  • معاد
  • پرسش
  • برای مطالعه بیشتر

درس دوازدهم: فقه و حدیث زیدیه

درس سیزدهم: اسماعیلیه

درس چهاردهم: بزرگان و دانشمندان اسماعیلی

درس پانزدهم: عقاید اسماعیلیه

درس شانزدهم: واقفیه

  • علل پیدایش
  • بزرگان واقفیه
  • عقاید واقفیان
  • پرسش
  • برای مطالعه بیشتر

درس هفدهم: غالیان

درس هیجدهم: علل رواج غلو و عقاید غالیان

  1. علل روانی
  2. علل اجتماعی
  3. عقاید غالیان
  4. عقاید مشترک با شیعه
  5. عقاید مختص غالیان
  • پرسش
  • برای مطالعه بیشتر

درس نوزدهم: برخورد ائمه (ع) با غالیان

  1. بینا عقاید صحیح و رد عقاید غالیان
  2. بین علل غلو و نتایج آن
  3. بین توطئه‌های غالیان
  4. اظهار تنفر از غالیان
  5. تحریم کلی معاشرت با غالیان
  6. برخورد فیزیکی با غالیان
  • پرسش
  • برای مطالعه بیشتر

درس بیستم: شیخیه

  • آرا و عقاید
  1. معاد
  2. امامت

۱. بابیه

۲. بهائیه

  1. اعتقاد به تجلی و تجسد خداوند در میرزا حسین علی
  2. منسوخ شدن ادیان گذشته
  3. انکار قیامت
  4. اعتقاد به «من یظهره الله»
  1. قداست عدد نوزده
  2. ارث
  3. ازدواج
  4. سیاست
  • قبله
  • پرسش
  • برای مطالعه بیشتر

۳. اهل حق

  1. خدا و اوصافش
  2. نبوت و امامت
  3. سرسپردن
  4. تجلی
  5. تناسخ
  6. شیطان
  7. شعائر اهل حق
  8. فروعات اهل حق
  9. نصیریه

۵. علویه ترکیه

  • علویان بعد از جنگ چالدران
  • عقاید علویان
  • پرسش
  • برای مطالعه بیشتر

دربارهٔ پدیدآورنده

مهدی فرمانیان
حجت‌ الاسلام‌ والمسلمین مهدی فرمانیان (متولد ۱۳۵۲ ش، کاشان)، محقق و ارزیاب دفتر تبلیغات اسلامی، مدیر گروه و مدیر پژوهش مرکز ادیان، دبیر علمی همایش شیعه‌شناسی، رییس دانشکده مذاهب اسلامی، مدرس جامعة المصطفی العالمیة، ادیان و مذاهب و مؤسسه آموزشی ـ پژوهشی مذاهب اسلامی از جمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس، به تألیف مقالات و کتب علمی و دینی پرداخته است. «درسنامه تاریخ و عقاید زیدیه»، «معارف کلامی شیعه»، «درآمدی بر پراکندگی وهابیت و سلفی گری در جهان اسلام»، «آشنائی با فرق تشیع»، «آشنائی با فرق تسنن»، «بهائیت در بوته نقد»، «عصمت امامان شیعه»، «امامت در آینه احادیث شیعه»، «مرجعیت علمی اهل بیت نزد فرق مختلف اسلامی» و «بررسی تطبیقی شرایط و ویژگی‌های امام از دیدگاه امامیه و اسماعیلیه» برخی از این آثار است.[۲]

پانویس

دریافت متن