تفسیر عرفانی: تفاوت میان نسخه‌ها

۹۹۶ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۴ اوت ۲۰۲۲
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۲۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[تفسیر عرفانی در علوم قرآنی]]| پرسش مرتبط  = }}


{{امامت}}
[[تفسیر عرفانی]] عبارت از این است که [[قرآن]] علاوه بر ظواهر، دارای بواطنی است که از راه تصور یا از طریق [[کشف]] و شهود عرفانی می‌‌توان به آن دست یافت. اینگونه تفاسیر را به دو قسم فیضی ـ اشاری (عملی) و تفسیر مبتنی بر عرفان نظری تقسیم کرده‌اند. در نوع اول، [[عارفان]]، [[آیات قرآنی]] را بر معنایی مغایر با مفاهیم ظاهری و به مقتضای اشارات پنهانی و رمزی [[تأویل]] می‌‌کنند و نوع دوم تحت تأثیر [[مکتب]] و آثار [[عرفانی]] [[ابن عربی]] به‌ویژه آموزه وحدت وجود پدید آمد. این نوع از تفسیر دارای ضوابط و معیارها و مبانی خاص خود است و در جای خود موافقان و مخالفانی دارد.
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث '''[[تفسیر عرفانی]]''' است. "'''[[تفسیر عرفانی]]'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[تفسیر عرفانی در قرآن]] - [[تفسیر عرفانی در علوم قرآنی]]</div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">


==مقدمه==
== مقدمه ==
[[تفاسیر عرفانی]] با تکیه بر [[تأویل]] [[ظواهر]] [[آیات]] و اخذ به [[باطن]] نوشته شده‌اند؛ مانند:
[[تفاسیر عرفانی]] با تکیه بر [[تأویل ظواهر آیات]] و [[اخذ به باطن]] نوشته شده‌اند؛ مانند:
#«بیان السعادة فی [[مقامات]] العبادة»، اثر [[سلطان]] [[محمد بن محمد]] جنابذی (گنابادی) (سلطان علیشاه)، [[مفسر]] با [[تمسک]] به شمار اندکی از [[روایات اهل بیت]]{{ع}} بیشتر به مسائل [[عرفانی]] پرداخته است.
#«[[تفسیر بیان السعاده فی مقامات العباده (کتاب)|بیان السعادة فی مقامات العبادة]]»، اثر [[سلطان محمد بن محمد جنابذی]] ([[گنابادی]]) ([[سلطان علیشاه]])، [[مفسر]] با [[تمسک]] به شمار اندکی از [[روایات اهل بیت]] {{ع}} بیشتر به مسائل [[عرفانی]] پرداخته است.
#«[[رحمة]] من [[الرحمان]] فی [[تفسیر]] و إشارات القرآن» (تفسیر [[ابن‌عربی]]) اثر «[[ابوبکر]] [[محمد]] بن [[علی بن محمد]]»، معروف به «محیی‌الدین بن‌ [[عربی]]». این تفسیر از آثار و تألیفات ابن‌عربی گردآوری شده و در واقع تفسیر ملاّ عبدالرزاق کاشانی است.
#«[[رحمة من الرحمان فی تفسیر و إشارات القرآن (کتاب)|رحمة من الرحمان فی تفسیر و إشارات القرآن]]» ([[تفسیر ابن‌عربی]]) اثر «[[ابوبکر محمد بن علی بن محمد]]»، معروف به «[[محیی‌الدین بن‌ عربی]]». این تفسیر از آثار و تألیفات ابن‌عربی گردآوری شده و در واقع [[تفسیر ملاّ عبدالرزاق کاشانی]] است.
#تفسیر عاملی به [[زبان فارسی]]، اثر [[ابراهیم]] [[موثق]] عاملی معروف به موثق، در هشت جلد به [[همت]] کتابخانه [[صدوق]] چاپ شده است. نویسنده با تبیین نظریات و اشارات عرفا، به کتاب خود جنبه تحلیلی داده است.
# [[تفسیر عاملی (کتاب)|تفسیر عاملی]] به [[زبان فارسی]]، اثر [[ابراهیم موثق عاملی]] معروف به [[موثق]]، در هشت جلد به [[همت]] [[کتابخانه صدوق]] چاپ شده است. نویسنده با تبیین نظریات و اشارات عرفا، به کتاب خود جنبه تحلیلی داده است.
#«غرائب‌ القرآن و رغائب‌ الفرقان» معروف به «تفسیر [[نیشابوری]]»، به قلم «نظام‌الدین [[حسین قمی]] نیشابوری» معروف به «[[نظام نیشابوری]]» و «[[نظام]] اعرج»، به [[زبان عربی]]، ده جلد.
#«[[غرائب‌ القرآن و رغائب‌ الفرقان (کتاب)|غرائب‌ القرآن و رغائب‌ الفرقان]]» معروف به «[[تفسیر نیشابوری]]»، به قلم «[[نظام‌الدین حسین قمی نیشابوری]]» معروف به «[[نظام نیشابوری]]» و «[[نظام اعرج]]»، به [[زبان عربی]]، ده جلد.
#«تفسیر کشف‌الأسرار و عدّة‌الأبرار» معروف به «تفسیر [[خواجه]] [[عبدالله]] [[انصاری]]»، به زبان فارسی، نوشته «[[ابوالفضل]] رشیدالدین [[میبدی]]» در ده جلد. در این تفسیر، در کنار مباحث ادبی، [[فقهی]] و [[تاریخی]]، آیات بر مذاق عرفا ترجمه و تأویل شده است.
#«[[تفسیر کشف‌الأسرار و عدّة‌الأبرار (کتاب)|تفسیر کشف‌الأسرار و عدّة‌الأبرار]]» معروف به «[[تفسیر خواجه عبدالله انصاری]]»، به زبان فارسی، نوشته «[[ابوالفضل رشیدالدین میبدی]]» در ده جلد. در این تفسیر، در کنار مباحث ادبی، [[فقهی]] و [[تاریخی]]، [[آیات]] بر [[مذاق عرفا]] ترجمه و [[تأویل]] شده است.
#«تفسیر تستری»، تألیف «[[ابو محمد]] [[سهل]] بن عبدالله تستری».
#«[[تفسیر تستری (کتاب)|تفسیر تستری]]»، تألیف «[[ابومحمد سهل بن عبدالله تستری]]».
#«حقائق‌ التفسیر» تألیف «[[ابوعبدالرحمان]] سُلّمی».
#«[[حقائق‌ التفسیر (کتاب)|حقائق‌ التفسیر]]» تألیف «[[ابوعبدالرحمن سلمی]]».
#«لطائف‌ الاشارات» تألیف «[[ابو القاسم]] عبدالکریم بن [[هوازن]] قشیری».<ref>ایازی، محمد علی، آشنایی باتفاسیرقرآن، صفحه ۶۰و(۵۸-۴۸۲)و(۴۸-۵۵۴)و۲۲؛ ایازی، محمد علی، المفسرون حیاتهم و منهجهم، صفحه ۶۲۹و۶۰۳و۵۸۸و۲۱۲؛ معرفت، محمد هادی، التفسیروالمفسرون فی ثوبه القشیب، جلد۲، صفحه ۵۴۰.</ref>.<ref>[[فرهنگ‌نامه علوم قرآنی (کتاب)|فرهنگ نامه علوم قرآنی]]، ج۱، ص۱۷۱۱.</ref>
#«[[لطائف‌ الاشارات (کتاب)|لطائف‌ الاشارات]]» تألیف «[[ابوالقاسم عبدالکریم بن هوازن قشیری]]»<ref>ایازی، محمد علی، آشنایی باتفاسیر قرآن، صفحه ۶۰و(۵۸-۴۸۲)و(۴۸-۵۵۴)و۲۲؛ ایازی، محمد علی، المفسرون حیاتهم و منهجهم، صفحه ۶۲۹و۶۰۳و۵۸۸و۲۱۲؛ معرفت، محمد هادی، التفسیروالمفسرون فی ثوبه القشیب، جلد۲، صفحه ۵۴۰.</ref>.<ref>[[فرهنگ‌نامه علوم قرآنی (کتاب)|فرهنگ نامه علوم قرآنی]]، ج۱، ص۱۷۱۱.</ref>


==منابع==
{{تفسیر}}
 
== منابع ==
{{منابع}}
# [[پرونده: 9030760879.jpg|22px]] [[فرهنگ‌نامه علوم قرآنی (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه علوم قرآنی''']]
# [[پرونده: 9030760879.jpg|22px]] [[فرهنگ‌نامه علوم قرآنی (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه علوم قرآنی''']]
{{پایان منابع}}


==پانویس==
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:مدخل]]
[[رده:تفسیر عرفانی]]
[[رده:تفسیر عرفانی]]
۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش