حلیت در جامعه‌شناسی اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-==منابع== +== منابع ==)) |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
||
| (۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ | {{مدخل مرتبط | ||
| موضوع مرتبط = حلیت | |||
| عنوان مدخل = [[حلیت]] | |||
| مداخل مرتبط = [[حلیت در قرآن]] - [[حلیت در حدیث]] - [[حلیت در کلام اسلامی]] - [[حلیت در فقه سیاسی]] | |||
| پرسش مرتبط = حلیت (پرسش) | |||
}} | |||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
“حلال” در مقابل [[حرام]] ([[ممنوع]])، هر فعل عاری از ممنوعیت را شامل می‌شود<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ج۲، ص۳۱۶.</ref>. [[حلال و حرام]] به عنوان دو مفهوم [[فقهی]]، تابع [[قانون‌گذاری]] و [[نظام]] [[تشریع]] [[دینی]] است؛ از این‌رو، حلال به چیزی اطلاق می‌شود که شرعاً ممنوعیت نداشته باشد. غذای حلال، غذای موافق طبع و [[فطرت سالم]] [[انسانی]] است<ref>[[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی، ناصر]] و دیگران، تفسیر نمونه، ج۱، ص۵۶۹ و ۵۸۱.</ref>. و به تعبیر برخی [[مفسران]]، کلمه “حل” در تمام موارد استعمالش، معنای [[آزادی]] در عمل را می‌رساند<ref>[[سید محمد حسین طباطبایی|طباطبایی، سید محمد حسین]]، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱، ص۶۳۱.</ref>. به بیان دیگر، آنچه را [[خداوند]] از آن [[نهی]] کرده باشد، حرام و مابقی آن حلال است. طرح مفهوم [[حلال]] در حوزه ارزش‌های [[اجتماعی]] بیشتر به اعتبار [[لزوم]] رعایت [[حقوق]] [[شرعی]] دیگران - به عنوان یکی از ملاک‌های [[فقهی]] [[حلیت]] - است. از آنجا که [[حکم]] حلیت به “طیبات” به معنای عام تعلق گرفته، نیازی به ذکر [[آیات]] آن به صورت مستقل [[احساس]] نمی‌شود. [[منابع فقهی]] متکفل بیان تفصیلی و مستدل امور [[حلال و حرام]] و [[احکام]] و ویژگی‌های آنها در یک [[نظام تشریعی]] هستند<ref>برای آشنایی بیشتر با محللات و محرمات شرعی، حدود و ملاک‌های آن، ر.ک: محمد آصف المحسنی، حدود الشریعه، ج۱-۲؛ علی مشکینی، واجب و حرام اعتقادی و عملی.</ref>.<ref>[[سید حسین شرف‌الدین|شرف‌الدین، سید حسین]]، [[ارزش‌های اجتماعی از منظر قرآن کریم (کتاب)|ارزش‌های اجتماعی از منظر قرآن کریم]]، ص ۱۵۴.</ref> | “حلال” در مقابل [[حرام]] ([[ممنوع]])، هر فعل عاری از ممنوعیت را شامل می‌شود<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ج۲، ص۳۱۶.</ref>. [[حلال و حرام]] به عنوان دو مفهوم [[فقهی]]، تابع [[قانون‌گذاری]] و [[نظام]] [[تشریع]] [[دینی]] است؛ از این‌رو، حلال به چیزی اطلاق می‌شود که شرعاً ممنوعیت نداشته باشد. غذای حلال، غذای موافق طبع و [[فطرت سالم]] [[انسانی]] است<ref>[[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی، ناصر]] و دیگران، تفسیر نمونه، ج۱، ص۵۶۹ و ۵۸۱.</ref>. و به تعبیر برخی [[مفسران]]، کلمه “حل” در تمام موارد استعمالش، معنای [[آزادی]] در عمل را می‌رساند<ref>[[سید محمد حسین طباطبایی|طباطبایی، سید محمد حسین]]، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱، ص۶۳۱.</ref>. به بیان دیگر، آنچه را [[خداوند]] از آن [[نهی]] کرده باشد، حرام و مابقی آن حلال است. طرح مفهوم [[حلال]] در حوزه ارزش‌های [[اجتماعی]] بیشتر به اعتبار [[لزوم]] رعایت [[حقوق]] [[شرعی]] دیگران - به عنوان یکی از ملاک‌های [[فقهی]] [[حلیت]] - است. از آنجا که [[حکم]] حلیت به “طیبات” به معنای عام تعلق گرفته، نیازی به ذکر [[آیات]] آن به صورت مستقل [[احساس]] نمی‌شود. [[منابع فقهی]] متکفل بیان تفصیلی و مستدل امور [[حلال و حرام]] و [[احکام]] و ویژگی‌های آنها در یک [[نظام تشریعی]] هستند<ref>برای آشنایی بیشتر با محللات و محرمات شرعی، حدود و ملاک‌های آن، ر. ک: محمد آصف المحسنی، حدود الشریعه، ج۱-۲؛ علی مشکینی، واجب و حرام اعتقادی و عملی.</ref>.<ref>[[سید حسین شرف‌الدین|شرف‌الدین، سید حسین]]، [[ارزش‌های اجتماعی از منظر قرآن کریم (کتاب)|ارزش‌های اجتماعی از منظر قرآن کریم]]، ص ۱۵۴.</ref> | ||
== منابع == | == منابع == | ||
| خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
{{پایان منابع}} | {{پایان منابع}} | ||
==پانویس== | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده:حلیت]] | [[رده:حلیت]] | ||
{{ارزش‌های اجتماعی}} | {{ارزش‌های اجتماعی}} | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۴ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۲۳:۴۷
این مدخل زیرشاخهٔ بحث حلیت است. حلیت از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: حلیت در قرآن - حلیت در حدیث - حلیت در کلام اسلامی - حلیت در فقه سیاسی - پرسش‌های مرتبطمقدمه
“حلال” در مقابل حرام (ممنوع)، هر فعل عاری از ممنوعیت را شامل می‌شود[۱]. حلال و حرام به عنوان دو مفهوم فقهی، تابع قانون‌گذاری و نظام تشریع دینی است؛ از این‌رو، حلال به چیزی اطلاق می‌شود که شرعاً ممنوعیت نداشته باشد. غذای حلال، غذای موافق طبع و فطرت سالم انسانی است[۲]. و به تعبیر برخی مفسران، کلمه “حل” در تمام موارد استعمالش، معنای آزادی در عمل را می‌رساند[۳]. به بیان دیگر، آنچه را خداوند از آن نهی کرده باشد، حرام و مابقی آن حلال است. طرح مفهوم حلال در حوزه ارزش‌های اجتماعی بیشتر به اعتبار لزوم رعایت حقوق شرعی دیگران - به عنوان یکی از ملاک‌های فقهی حلیت - است. از آنجا که حکم حلیت به “طیبات” به معنای عام تعلق گرفته، نیازی به ذکر آیات آن به صورت مستقل احساس نمی‌شود. منابع فقهی متکفل بیان تفصیلی و مستدل امور حلال و حرام و احکام و ویژگی‌های آنها در یک نظام تشریعی هستند[۴].[۵]
منابع
پانویس
- ↑ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ج۲، ص۳۱۶.
- ↑ مکارم شیرازی، ناصر و دیگران، تفسیر نمونه، ج۱، ص۵۶۹ و ۵۸۱.
- ↑ طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱، ص۶۳۱.
- ↑ برای آشنایی بیشتر با محللات و محرمات شرعی، حدود و ملاک‌های آن، ر. ک: محمد آصف المحسنی، حدود الشریعه، ج۱-۲؛ علی مشکینی، واجب و حرام اعتقادی و عملی.
- ↑ شرف‌الدین، سید حسین، ارزش‌های اجتماعی از منظر قرآن کریم، ص ۱۵۴.