سرگذشت پدر امام مهدی چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه اطلاعات پرسش
{{جعبه اطلاعات پرسش
| موضوع اصلی = [[مهدویت (پرسش)|بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت]]
| موضوع اصلی = [[مهدویت (پرسش)|بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت]]
| موضوع فرعی = سرگذشت پدر امام مهدی چیست؟
| تصویر = 7626626268.jpg
| تصویر = 7626626268.jpg
| اندازه تصویر = 200px
| مدخل بالاتر = [[مهدویت]] / [[آشنایی با امام مهدی]] / [[معرفت امام مهدی (شناخت امام مهدی)]] / [[خاندان و نیاکان امام مهدی]]  
| مدخل بالاتر = [[مهدویت]] / [[آشنایی با امام مهدی]] / [[معرفت امام مهدی (شناخت امام مهدی)]] / [[خاندان و نیاکان امام مهدی]]  
| مدخل اصلی =  
| مدخل اصلی =  
| مدخل وابسته =  
| مدخل وابسته =  
| پاسخ‌دهنده =
| تعداد پاسخ =  3
| پاسخ‌دهندگان =  3 پاسخ
}}
}}
'''سرگذشت پدر امام مهدی چیست؟''' یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث '''[[مهدویت (پرسش)|مهدویت]]''' است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[مهدویت]]''' مراجعه شود.
'''سرگذشت پدر امام مهدی چیست؟''' یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث '''[[مهدویت (پرسش)|مهدویت]]''' است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[مهدویت]]''' مراجعه شود.
خط ۱۶: خط ۱۳:
حجت الاسلام و المسلمین '''[[خدامراد سلیمیان]]'''، در کتاب ''«[[پرسمان مهدویت (کتاب)|پرسمان مهدویت]]»'' در این‌باره گفته است:
حجت الاسلام و المسلمین '''[[خدامراد سلیمیان]]'''، در کتاب ''«[[پرسمان مهدویت (کتاب)|پرسمان مهدویت]]»'' در این‌باره گفته است:


«[[امام]] [[ابو محمد حسن عسکری]]{{ع}} یازدهمین پیشوای [[اسلام]] پس از [[پیامبر اکرم]] {{صل}}، [[فرزند]] [[امام علی نقی]]{{ع}} و پدر بزرگوار [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} در سال ۲۳۱ یا ۲۳۲ﻫ. ق و بنا به اکثر [[روایات]] در [[مدینه]]، چشم به [[جهان]] گشود.
«[[امام]] [[ابو محمد حسن عسکری]] {{ع}} یازدهمین پیشوای [[اسلام]] پس از [[پیامبر اکرم]] {{صل}}، [[فرزند]] [[امام علی نقی]] {{ع}} و پدر بزرگوار [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} در سال ۲۳۱ یا ۲۳۲ﻫ. ق و بنا به اکثر [[روایات]] در [[مدینه]]، چشم به [[جهان]] گشود.
* مادرش بانویی پارسا به نام "[[حدیثه]]"{{س}}، است که برخی، از او به نام "[[سوسن]]" یاد کرده‌‏اند<ref> محمّد بن یعقوب کلینی، کافی، ج ۱، ص ۵۰۳.</ref>.
* مادرش بانویی پارسا به نام "[[حدیثه]]"{{س}}، است که برخی، از او به نام "[[سوسن]]" یاد کرده‌‏اند<ref> محمّد بن یعقوب کلینی، کافی، ج ۱، ص ۵۰۳.</ref>.
* از آن جهت که آن [[حضرت]] و نیز پدر بزرگوارشان به [[دستور]] [[خلیفه عباسی]] در "[[سامرا]]"، در محله "[[عسکر]]" سکونت اجباری داشتند، به "[[عسکریین]]" معروفند و به ‏ویژه [[امام یازدهم]] [[امام عسکری]] نامیده می‌‏شود<ref> شیخ صدوق ، علل الشرایع، ج ۱، باب ۱۷۶، ص ۲۳۰.</ref>. از ایشان نیز همچون پدران بزرگوار خود به [[دلیل]] دارا بودن صفات ارزشمند فراوان با [[القاب]] متعددی همچون: "[[نقی]]"، "زکی"، "[[فاضل]]" و "[[امین]]" یاد می‌‏شد.
* از آن جهت که آن [[حضرت]] و نیز پدر بزرگوارشان به [[دستور]] [[خلیفه عباسی]] در "[[سامرا]]"، در محله "[[عسکر]]" سکونت اجباری داشتند، به "[[عسکریین]]" معروفند و به ‏ویژه [[امام یازدهم]] [[امام عسکری]] نامیده می‌‏شود<ref> شیخ صدوق ، علل الشرایع، ج ۱، باب ۱۷۶، ص ۲۳۰.</ref>. از ایشان نیز همچون پدران بزرگوار خود به [[دلیل]] دارا بودن صفات ارزشمند فراوان با [[القاب]] متعددی همچون: "[[نقی]]"، "زکی"، "[[فاضل]]" و "[[امین]]" یاد می‌‏شد.
* و [[کنیه]] آن [[حضرت]] "ابو [[محمّد]]" است. او ۲۲ ساله بود که پدر ارجمندش به [[شهادت]] رسید.
* و [[کنیه]] آن [[حضرت]] "ابو [[محمّد]]" است. او ۲۲ ساله بود که پدر ارجمندش به [[شهادت]] رسید.
* درباره [[ویژگی‌‏های جسمانی]] آن [[حضرت]] گفته شده: ایشان دارای پوستی گندمگون، چشمانی درشت و سیاه، چهره‏‌ای زیبا، قامتی میانه و اندامی متناسب و با هیبت و جلالت بود. و با آن‏که [[جوان]] بود، اما [[فضایل]] [[اخلاقی]] و [[کمالات]] معنوی [[امام]] موجب شده بود تا دانشوران و بزرگان زمان خویش را تحت تأثیر و نفوذ خود قرار دهد. [[دوست]] و [[دشمن]] به [[برتری]] و والایی او در [[دانش]]، [[شکیبایی]]، [[بخشش]]، [[پارسایی]]، پروای الهی و دیگر مکارم [[اخلاقی]] اعتراف داشتند<ref> ر. ک: شیخ صدوق ، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۱، مقدمه.</ref>. اگرچه آن [[حضرت]] پیش از آن‏که دوران [[جوانی]] را سپری نماید با زندگی در [[دنیا]] بدرود گفت ولی همان مقدار اندک برای [[مسلمانان]] از [[برکت]] سرشار بود. آن [[حضرت]] [[حدود]] ۶ سال از ۲۸ سال [[عمر]] شریف خود را به [[امامت]] [[شیعیان]] سپری نمود.
* درباره [[ویژگی‌‏های جسمانی]] آن [[حضرت]] گفته شده: ایشان دارای پوستی گندمگون، چشمانی درشت و سیاه، چهره‏‌ای زیبا، قامتی میانه و اندامی متناسب و با هیبت و جلالت بود. و با آن‏که [[جوان]] بود، اما [[فضایل]] [[اخلاقی]] و [[کمالات]] معنوی [[امام]] موجب شده بود تا دانشوران و بزرگان زمان خویش را تحت تأثیر و نفوذ خود قرار دهد. [[دوست]] و [[دشمن]] به [[برتری]] و والایی او در [[دانش]]، [[شکیبایی]]، [[بخشش]]، [[پارسایی]]، پروای الهی و دیگر مکارم [[اخلاقی]] اعتراف داشتند<ref> ر. ک: شیخ صدوق ، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۱، مقدمه.</ref>. اگرچه آن [[حضرت]] پیش از آن‏که دوران [[جوانی]] را سپری نماید با زندگی در [[دنیا]] بدرود گفت ولی همان مقدار اندک برای [[مسلمانان]] از [[برکت]] سرشار بود. آن [[حضرت]] [[حدود]] ۶ سال از ۲۸ سال [[عمر]] شریف خود را به [[امامت]] [[شیعیان]] سپری نمود.
* [[امام عسکری]]{{ع}} در سال ۲۶۰ ه در حالی که یگانه پسر او به عنوان واپسین [[حجّت الهی]] در سن پنج سالگی قرار داشت، به [[شهادت]] رسید و در خانه خود در [[سامرا]] در کنار [[مرقد]] پدرش به [[خاک]] سپرده شد<ref>ر. ک: مهدی پیشوایی، سیره پیشوایان{{عم}}، ص ۶۱۵.</ref>.
* [[امام عسکری]] {{ع}} در سال ۲۶۰ ه در حالی که یگانه پسر او به عنوان واپسین [[حجّت الهی]] در سن پنج سالگی قرار داشت، به [[شهادت]] رسید و در خانه خود در [[سامرا]] در کنار [[مرقد]] پدرش به [[خاک]] سپرده شد<ref>ر. ک: مهدی پیشوایی، سیره پیشوایان {{عم}}، ص ۶۱۵.</ref>.
* اگرچه برخی ادعا کرده‌‏اند که [[امام عسکری]] {{ع}} بجز [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} [[فرزند]] یا [[فرزندان]] دیگری داشته است<ref> ر. ک: محمّد جواد طبسی، حیاة الامام العسکری{{ع}}، ص ۵۹- ۶۰.</ref>، اما قول مشهور بین [[شیعه]] آن است که [[امام عسکری]]{{ع}} فرزندی جز [[امام مهدی]]{{ع}} از خود به یادگار نگذاشت.
* اگرچه برخی ادعا کرده‌‏اند که [[امام عسکری]] {{ع}} بجز [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} [[فرزند]] یا [[فرزندان]] دیگری داشته است<ref> ر. ک: محمّد جواد طبسی، حیاة الامام العسکری {{ع}}، ص ۵۹- ۶۰.</ref>، اما قول مشهور بین [[شیعه]] آن است که [[امام عسکری]] {{ع}} فرزندی جز [[امام مهدی]] {{ع}} از خود به یادگار نگذاشت.
* مدت [[عمر]] [[امام یازدهم]] معاصر با [[خلافت]] شش [[خلیفه]] عباسی- [[متوکل]]، [[منتصر]]، [[مستعین]]، [[معتز]]، [[مهتدی]] و معتمد- بود. آن [[حضرت]] در زمان [[معتز]] به [[شهادت]] رسید<ref> محمد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج ۵۰، ص ۲۳۹.</ref>.
* مدت [[عمر]] [[امام یازدهم]] معاصر با [[خلافت]] شش [[خلیفه]] عباسی- [[متوکل]]، [[منتصر]]، [[مستعین]]، [[معتز]]، [[مهتدی]] و معتمد- بود. آن [[حضرت]] در زمان [[معتز]] به [[شهادت]] رسید<ref> محمد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج ۵۰، ص ۲۳۹.</ref>.
* یکی از حوادث کمرشکن پس از [[شهادت]] [[امام عسکری]]{{ع}} تفرقه‏‌ای بود که در میان برخی [[شیعیان]] [[رسوخ]] کرد. و آن‏ها را از یک‏پارچه‌‏گی خارج کرد. البته این چند دستگی پیش از آن توسط [[امام عسکری]]{{ع}} پیش‌‏بینی شده بود. [[ابو غانم]] گوید: از [[امام عسکری]]{{ع}} شنیدم که می‌‏فرمود: در سال دویست و شصت پیروانم [[فرقه]] ‏فرقه می‏‌شوند. [[ابو غانم]] در ادامه می‌‏گوید: و در آن سال [[امام عسکری]]{{ع}} [[رحلت]] فرمود و [[پیروان]] و یارانش متفرق شدند، دسته‏‌ای خود را منتسب به [[جعفر]] "پسر [[امام دهم]]" کردند، دسته‌‏ای سرگردان شدند، دسته‌‏ای به [[شک]] افتادند، دسته‏‌ای در حالت تحیر ایستادند و دسته‏‌ای دیگر به [[توفیق]] [[خدای تعالی]] بر [[دین]] خود ثابت ماندند<ref> [[شیخ صدوق]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، ج۲، ص ۴۰۸، ح ۶.</ref>»<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[پرسمان مهدویت (کتاب)|پرسمان مهدویت]]، ص ۲۴ - ۳۶.</ref>.
* یکی از حوادث کمرشکن پس از [[شهادت]] [[امام عسکری]] {{ع}} تفرقه‏‌ای بود که در میان برخی [[شیعیان]] [[رسوخ]] کرد. و آن‏ها را از یک‏پارچه‌‏گی خارج کرد. البته این چند دستگی پیش از آن توسط [[امام عسکری]] {{ع}} پیش‌‏بینی شده بود. [[ابو غانم]] گوید: از [[امام عسکری]] {{ع}} شنیدم که می‌‏فرمود: در سال دویست و شصت پیروانم [[فرقه]] ‏فرقه می‏‌شوند. [[ابو غانم]] در ادامه می‌‏گوید: و در آن سال [[امام عسکری]] {{ع}} [[رحلت]] فرمود و [[پیروان]] و یارانش متفرق شدند، دسته‏‌ای خود را منتسب به [[جعفر]] "پسر [[امام دهم]]" کردند، دسته‌‏ای سرگردان شدند، دسته‌‏ای به [[شک]] افتادند، دسته‏‌ای در حالت تحیر ایستادند و دسته‏‌ای دیگر به [[توفیق]] [[خدای تعالی]] بر [[دین]] خود ثابت ماندند<ref> [[شیخ صدوق]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، ج۲، ص ۴۰۸، ح ۶.</ref>»<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[پرسمان مهدویت (کتاب)|پرسمان مهدویت]]، ص ۲۴ - ۳۶.</ref>.


== پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه ==
== پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه ==
خط ۴۸: خط ۴۵:
}}
}}


== پرسش‌های وابسته ==
{{پرسمان خاندان و نیاکان امام مهدی}}
{{پرسمان خاندان و نیاکان امام مهدی}}



نسخهٔ ‏۲۴ نوامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۳:۳۴

سرگذشت پدر امام مهدی چیست؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت
مدخل بالاترمهدویت / آشنایی با امام مهدی / معرفت امام مهدی (شناخت امام مهدی) / خاندان و نیاکان امام مهدی
تعداد پاسخ۳ پاسخ

سرگذشت پدر امام مهدی چیست؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.

پاسخ نخست

خدامراد سلیمیان

حجت الاسلام و المسلمین خدامراد سلیمیان، در کتاب «پرسمان مهدویت» در این‌باره گفته است:

«امام ابو محمد حسن عسکری (ع) یازدهمین پیشوای اسلام پس از پیامبر اکرم (ص)، فرزند امام علی نقی (ع) و پدر بزرگوار حضرت مهدی (ع) در سال ۲۳۱ یا ۲۳۲ﻫ. ق و بنا به اکثر روایات در مدینه، چشم به جهان گشود.

پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه

۱. حجت الاسلام و المسلمین زهادت؛
حجت الاسلام و المسلمین عبدالمجید زهادت، در کتاب «معارف و عقاید ۵ ج۲» در این‌باره گفته است:

«پدر گرامی او، پیشوای یازدهم شیعیان حضرت حسن عسکری (ع) و مادر بزرگوار آن حضرت، بانویی شایسته به نام "نرجس" بود که درباره ملیتِ او روایات، مختلف است. مطابق روایتی، آن بانو دختر "یشوع" پسر امپراتور روم و مادرش از نسل "شمعون" وصی حضرت عیسی (ع) بود. برابر این روایت، نرجس در پی خوابی شگفت، مسلمان شد و به هدایت امام عسکری (ع) خود را در میان سپاه روم که عازم نبرد با مسلمانان بودند قرارداد و همراه جمعی دیگر به اسارت لشکر اسلام درآمد. امام هادی (ع) کسی را فرستاد که او را خریداری کرد و به سامراء آورد[۹].

البته روایات دیگری نیز نقل شده است[۱۰]؛ ولی آنچه مهم و قابل توجه است، اینکه حضرت نرجس (س) مدتی در خانه حکیمه خاتونخواهر بزرگوار امام هادی (ع)- تحت تعلیم و تربیت او قرار گرفته و مورد احترام فراوان حکیمه (س) بوده است. حضرت نرجس (س) بانویی است که سال‌ها پیش در کلام امیرالمؤمنین (ع)[۱۱] و امام صادق (ع)[۱۲] مورد ستایش قرار گرفته و از او به عنوان بهترین کنیزان و سرور آنان یاد شده است.
۲. نویسندگان کتاب نگین آفرینش؛
نویسندگان کتاب «نگین آفرینش» در این باره گفته‌اند:

«پدر گرامی او، پیشوای یازدهم شیعیان حضرت حسن عسکری (ع) و مادر بزرگوار آن حضرت، بانویی شایسته به نام "نرجس" بود که درباره ملیتِ او روایات، مختلف است. مطابق روایتی، آن بانو دختر "یشوع" پسر امپراتور روم و مادرش از نسل "شمعون" وصی حضرت عیسی (ع) بود. برابر این روایت، نرجس در پی خوابی شگفت، مسلمان شد و به هدایت امام عسکری (ع) خود را در میان سپاه روم که عازم نبرد با مسلمانان بودند قرارداد و همراه جمعی دیگر به اسارت لشکر اسلام درآمد. امام هادی (ع) کسی را فرستاد که او را خریداری کرد و به سامراء آورد[۱۳].

البته روایات دیگری نیز نقل شده است[۱۴]؛ ولی آنچه مهم و قابل توجه است، اینکه حضرت نرجس (س) مدتی در خانه حکیمه خاتونخواهر بزرگوار امام هادی (ع)- تحت تعلیم و تربیت او قرار گرفته و مورد احترام فراوان حکیمه (س) بوده است. حضرت نرجس (س) بانویی است که سال‌ها پیش در کلام امیرالمؤمنین (ع)[۱۵] و امام صادق (ع)[۱۶] مورد ستایش قرار گرفته و از او به عنوان بهترین کنیزان و سرور آنان یاد شده است[۱۷].

پرسش‌های وابسته

  1. آیا مهدی‏ از اولاد و نسل عباس است؟ (پرسش)
  2. آیا مهدی همان عیسی بن مریم است؟ (پرسش)
  3. امام مهدی از نسل چه کسی است؟ (پرسش)
  4. نام مادر امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  5. نام پدر امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  6. مادربزرگ امام مهدی کیست؟ (پرسش)
  7. القاب مادر امام مهدی چیستند؟ (پرسش)
  8. معروف‌ترین کنیه مادر امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  9. پدر و مادر امام مهدی در چه سالی متولد شده‏‌اند؟ (پرسش)
  10. سرگذشت پدر امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  11. سرگذشت مادر امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  12. خواب‌های مادر امام مهدی در روم چه بود؟ (پرسش)
  13. مادر امام مهدی چگونه از بغداد به سامرا آمد و با امام حسن عسکری ازدواج کرد؟‌ (پرسش)
  14. امام مهدی پدر و مادر خود را در چند سالگی از دست داد؟ (پرسش)
  15. چرا امام مهدی از فرزندان امام حسین است نه امام حسن؟ (پرسش)
  16. به حدیث اسمه اسمی و اسم ابیه اسم ابی چگونه پاسخ می‏‌گویید؟ (پرسش)
  17. به حدیث المهدی من ولد الحسن چگونه پاسخ می‌‏گویید؟ (پرسش)
  18. حکیمه خاتون کیست؟ (پرسش)
  19. القاب امام حسن عسکری چیستند؟ (پرسش)
  20. اولین مالک نرجس خاتون چه شخصی بوده است؟ (پرسش)
  21. بعضی از مورخان نوشته‏‌اند فرزند امام حسن عسکری به نام محمد در سن ۶ یا ۷ سالگی شهید شده است آیا صحت دارد؟ (پرسش)
  22. با توجه به اینکه جنگی بین رومیان و عباسیان اتفاق نیفتاده چطور مادر امام مهدی نوه پادشاه روم هستند و اسیر شده‌اند؟ (پرسش)
  23. چرا بعضی از تاریخ‏‌نگاران مهدی موعود را از نسل امام حسن مجتبی و طباطبایی می‌‏دانند؟ (پرسش)
  24. علت اختلاف احادیث درباره نام و نسب امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  25. پدر و مادر امام مهدی در کجا دفن شدند؟ (پرسش)

منبع‌شناسی جامع مهدویت

پانویس

  1. محمّد بن یعقوب کلینی، کافی، ج ۱، ص ۵۰۳.
  2. شیخ صدوق ، علل الشرایع، ج ۱، باب ۱۷۶، ص ۲۳۰.
  3. ر. ک: شیخ صدوق ، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۱، مقدمه.
  4. ر. ک: مهدی پیشوایی، سیره پیشوایان (ع)، ص ۶۱۵.
  5. ر. ک: محمّد جواد طبسی، حیاة الامام العسکری (ع)، ص ۵۹- ۶۰.
  6. محمد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج ۵۰، ص ۲۳۹.
  7. شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، ص ۴۰۸، ح ۶.
  8. سلیمیان، خدامراد، پرسمان مهدویت، ص ۲۴ - ۳۶.
  9. کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۴۱۷، ب ۴۱، ح ۱.
  10. بحار الانوار، ج ۵۱، ص ۱۱، ح ۱۴، و ص ۲۲، ح ۲۹.
  11. کتاب الغیبة، ص ۴۷۰.
  12. کامل الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۳۴۵، ب ۳۳، ح ۳۱.
  13. کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۴۱۷، ب ۴۱، ح ۱.
  14. بحار الانوار، ج ۵۱، ص ۱۱، ح ۱۴، و ص ۲۲، ح ۲۹.
  15. کتاب الغیبة، ص ۴۷۰.
  16. کامل الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۳۴۵، ب ۳۳، ح ۳۱.
  17. بالادستان، محمد امین؛ حائری‌‎پور، محمد مهدی؛ یوسفیان، مهدی، نگین آفرینش، ج۱، ص ۴۲ - ۴۳.