اصحاب امام مهدی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{ویرایش غیرنهایی}}
{{مهدویت/بالا}}
{{مهدویت}}
{{مهدویت}}
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل مرتبط با مباحث پیرامون [[امام مهدی]]{{ع}} است. "'''امام مهدی'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[امام مهدی در قرآن]] | [[امام مهدی در حدیث]] | [[امام مهدی در کلام اسلامی]]</div>
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[یاران امام مهدی در حدیث]] | [[یاران امام مهدی در نهج البلاغه]] | [[یاران امام مهدی در کلام اسلامی]] | [[یاران امام مهدی در تاریخ اسلامی]] | [[یاران امام مهدی در معارف مهدوی]]</div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[امام مهدی (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
: <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[یاران امام مهدی (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">
==مقدمه==
*[[یاران]] ویژه [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}‏ [[سیصد و سیزده]] نفرند. [[احادیث]] فراوانی در [[ستایش]] این گروه ممتاز وارد شده و در [[قرآن کریم]] آیاتی است که [[تأویل]] به آنان شده است:
#از [[امام باقر]]{{ع}} و [[امام صادق]]{{ع}} در [[تأویل]] [[سخن]] [[خدای متعال]]: {{متن قرآن|وَلَئِنْ أَخَّرْنَا عَنْهُمُ الْعَذَابَ إِلَى أُمَّةٍ مَّعْدُودَةٍ لَّيَقُولُنَّ مَا يَحْبِسُهُ أَلاَ يَوْمَ يَأْتِيهِمْ لَيْسَ مَصْرُوفًا عَنْهُمْ وَحَاقَ بِهِم مَّا كَانُواْ بِهِ يَسْتَهْزِؤُونَ}}<ref> و اگر عذاب را از آنان چندگاهی پس افکنیم به یقین می‌گویند: چه آن را باز داشت؟ آگاه باشید روزی که به آنان برسد از ایشان بازگردانده نمی‌شود و آنچه به ریشخند می‌گرفتند آنها را فرا می‌گیرد؛ سوره هود، آیه: ۸.</ref> [[نقل]] شده که فرمودند: مراد از [[امت]] معدود، [[یاران مهدی]] در آخر الزمان‌اند؛ [[سیصد و سیزده]] نفر به شمار افراد [[جنگ بدر]]. آنان، در ساعتی جمع شوند؛ مانند ابرهایی که در پاییز جمع می‏‌شوند"<ref> {{عربی|" أُمَّةٍ مَعْدُودَةٍ يَعْنِي‏ عِدَّةً كَعِدَّةِ بَدْرٍ قَالَ‏ يَجْمَعُونَ‏ لَهُ‏ فِي‏ سَاعَةٍ وَاحِدَةٍ قَزَعاً كَقَزَعِ‏ الْخَرِيفِ‏‏‏ ‏‏"}}، محمد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج ۵۱، ص ۵۵، ح ۴۲؛ نیز: ر.ک: نعمانی، الغیبة، ص ۲۴۱</ref>.
#[[امام صادق]]{{ع}} در [[وصف]] [[یاران]] خاصّ [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} فرمود: "مردانی که گویی قلب‏‌هایشان مانند پاره‏‌های آهن است. هیچ چیز نتواند دل‏های آنان را درباره ذات [[خداوند]] گرفتار [[شک]] سازد. سخت‌‏تر از سنگ هستند. اگر بر کوه‏‌ها حمله کنند، آن‏ها را از هم خواهند پاشید ... گویی که بر اسبان خود، مانند عقاب هستند. بر زین اسب [[امام]] دست می‏‌کشند و از این کار [[برکت]] می‏‌جویند. گرد [[امام]] خویش چرخیده، در جنگ‏ها، [[جان]] خود را سپر او می‌‏سازند و هرچه را بخواهد برایش انجام می‌‏دهند. مردانی که شب‏ها نمی‌‏خوابند؛ در نمازشان هم‌هم‌ه‏ای چون صدای [[زنبور عسل]] دارند. شب‏ها بر پای خویش [[ایستاده]] و صبح بر مرکب‏‌های خود سوارند. [[پارسایان]] شبند و شیران روز. [[اطاعت]] آنان برابر امامشان، از [[اطاعت]] کنیز برای آقایش زیادتر است. مانند چراغ‏ها هستند ... گویی که دل‏هایشان قندیل است. از [[ترس]] [[خدا]] بیمناک و خواهان شهادتند. تمنایشان [[شهید]] شدن در [[راه خدا]] است. شعارشان این است: ای [[مردم]]! برای خون‏خواهی [[حسین]] به پا خیزید. وقتی حرکت می‌‏کنند، پیشاپیش آنان به فاصله یک ماه‏ [[وحشت]] حرکت کند. آنان، دسته دسته به سوی مولا می‌‏روند. [[خدا]] به وسیله آنان [[امام]] راستین را [[یاری]] می‌‏فرماید"<ref>  محمد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۳۰۸</ref>.
==فرق بین یاران خاصّ و یاوران‏==
*بین [[یاران]] ویژه [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}‏ و [[یاوران]] آن حضرت تفاوتی هست؛ [[اصحاب]] و [[یاران خاص]] [[سیصد و سیزده]] نفرند. آنان کسانی‏‌اند که حضرات [[امام علی]]{{ع}} و [[امام صادق]]{{ع}} از آنان به پرچم‏داران تعبیر فرموده‏‌اند و هریک از این [[یاران خاص]]، نقش عظیمی در [[فرماندهی سپاه]] و گشودن [[شهرها]] و اداره امور و ... دارند.
*[[یاوران]]، [[مؤمنان]] صالحی‌‏اند که به [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}‏ در [[مکه]] و غیر آن ملحق می‌‏شوند. زیر پرچمش گرد می‌‏آیند و با [[دشمنان]] [[خدا]] و [[پیامبر خدا]]{{صل}} می‌‏جنگند.
*[[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}‏ از [[مکه]] خارج نخواهد شد؛ مگر آن‏که همراه او ده هزار نفر از [[یاوران]] خواهند بود<ref>محمد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۳۰۷، ح ۸۱</ref>. البته این شمار، گروهی از [[یاوران]] ایشانند، نه همه آنان، برای نمونه فقط [[سید هاشمی]] با [[دوازده]] هزار نیرو در [[عراق]] به [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}‏ ملحق می‌‏شوند ... این‏ همه، غیر از یاورانی است که از فرشتگانند. آنان نیز [[یاوران]] حضرت بوده و [[اوامر]] آن بزرگوار و آموزه‌‏هایش را فرمانبردار خواهند بود.
==ویژگی‌‏های یاران خاص‏==
*بیشتر [[یاران]] خاصّ حضرت در سن جوانی‌‏اند و بزرگسالان میان آنان کم هستند. این [[یاران]]، دارای افکاری متحد و آرایی یکنواخت بوده و دل‏های‏شان به هم پیوسته است.
*[[امام علی|حضرت علی]]{{ع}} در این‏ باره فرمود: "همانا [[یاران]] [[امام مهدی|قائم]]{{ع}} همگی جوانند و پیر میانشان نیست؛ مگر به اندازه [[سرمه در چشم]] یا به [[قدر]] نمک در توشه راه و کمترین چیز در توشه راه، نمک است<ref> {{عربی|" إِنَ‏ أَصْحَابَ‏ الْقَائِمِ‏ شَبَابٌ‏ لَا كُهُولَ‏ فِيهِمْ‏ إِلَّا كَالْكُحْلِ‏ فِي‏ الْعَيْنِ‏ أَوْ كَالْمِلْحِ فِي الزَّادِ وَ أَقَلُّ الزَّادِ الْمِلْحُ‏‏‏ ‏‏"}}، نعمانی، الغیبة، ص ۳۱۵، ح ۱۰</ref>.
*لازم یادآوری است در تشکیل هسته اصلی آن پیکار بزرگ و [[جهاد]] [[مقدس]]، زنان نیز نقش بسزایی دارند و طبق تعبیر برخی از [[احادیث]]، [[حدود]] پنجاه [[زن]]، از [[یاران]] اصلی [[امام]] و همراه هسته مرکزی آن [[قیام]] می‏‌باشند. این موضوع، دو نکته را روشن می‏‌سازند:
#زنان که در طول [[تاریخ]]، از [[حقوق]] خویش محروم بودند و شخصیت آنان تحقیر گشته بود، در دوران آن [[انقلاب]] بزرگ، شخصیت واقعی خویش را باز خواهند یافت و به عنوان [[کارگزاران]] اصلی آن تحوّل عظیم، در [[جامعه جهانی]] شرکت خواهند داشت. این موضوع، اهمیت ویژه‏ای دارد که [[ارزش]] واقعی و پایه [[قدرت]] و [[توانمندی]] نوع [[زن]] و ارزشیابی استعدادهای او را- در صورتی که خود را ساخته باشد- مشخص می‏‌سازد.
#زنان اگر در [[جهاد]] و رویارویی مستقیم شرکت نکنند، در دیگر پست‏ها و مسؤولیت‌‏ها و سازندگی‌‏ها، می‌‏توانند مشارکت داشته باشند.
*همچنین در گسترش [[فرهنگ]] اسلامی، [[تبیین]] خطوط اصلی [[دین]]، [[آموزش]] [[معارف الهی]] و جایگزین ساختن معیارها و اصول [[انقلاب مهدوی]]، می‏‌توانند کارامد باشند و نقش‏های اصلی و برجسته‏‌ای را بر عهده گیرند. در مسائل پشت جبهه و دیگر مسائل اجتماعی، فرهنگی و تربیتی نیز می‌‏توانند نقش سازنده‏‌ای داشته باشند.
*[[امام باقر]]{{ع}} فرمود: "... به [[خدا]] سوگند سیصد و چند تن از مردان نزد او می‌‏آیند، که با آنان پنجاه [[زن]] نیز هست .... "<ref>{{عربی|" وَ يَجِي‏ءُ وَ اللَّهِ‏ ثَلَاثُ‏ مِائَةٍ وَ بِضْعَةَ عَشَرَ رَجُلًا فِيهِمْ‏ خَمْسُونَ‏ امْرَأَة‏‏‏ ‏‏"}}، عیاشی، تفسیر عیاشی، ج ۱، ص ۶۵.</ref>.
*این موضوع، ارجمندی [[جایگاه]] [[زن]] و بلندای رشد و [[تکامل]] او را روشن می‌‏کند. اثر تربیتی این موضوع مهم، در [[جامعه]] کنونی- که [[جامعه]] [[منتظر]] است- می‌‏تواند خودآیی زنان و بازشناسی توان رشد و بازیابی شخصیت آنان باشد.
*برای شرکت در آن دگرگونی و [[انقلاب]] بزرگ و جهانی، زنان از هم اکنون باید با معیارهای دقیق اسلامی و [[اخلاقی]]، شخصیت خود را بسازند و در بعد [[علم]] و عمل [[تکامل]] یابند، و بدانند که هم‏اکنون و در آینده، مسؤولیت‌‏های بزرگی بر عهده دارند و در آینده نقش‏های اصولی‌‏تری را به‏ انجام خواهند رساند. پس ناگزیر از هم اکنون به [[شناخت]] دقیق و درست [[اسلام]] بپردازند و در [[تربیت]] خویش بکوشند، تا [[پیش از ظهور]]، در [[جامعه]] زنان [[منتظر]] قرار گیرند، و در [[دوران ظهور]] [[شایستگی]] شرکت در آن حرکت بزرگ و کمک رساندن به [[داعی]] [[حق]] را داشته باشند<ref>  محمد حکیمی، عصر زندگی، ص ۵۷- ۷۶( با تصرف).</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]،[[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص ۴۹۳ -۴۹۶.</ref>.


==مقدمه==
==مقدمه==

نسخهٔ ‏۲۹ آوریل ۲۰۲۰، ساعت ۰۹:۴۶

متن این جستار آزمایشی است؛ امید می رود در آینده نه چندان دور آماده شود. برای اطلاع از جزئیات بیشتر به بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت مراجعه کنید.
اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل یاران امام مهدی (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

مقدمه

  1. از امام باقر(ع) و امام صادق(ع) در تأویل سخن خدای متعال: ﴿وَلَئِنْ أَخَّرْنَا عَنْهُمُ الْعَذَابَ إِلَى أُمَّةٍ مَّعْدُودَةٍ لَّيَقُولُنَّ مَا يَحْبِسُهُ أَلاَ يَوْمَ يَأْتِيهِمْ لَيْسَ مَصْرُوفًا عَنْهُمْ وَحَاقَ بِهِم مَّا كَانُواْ بِهِ يَسْتَهْزِؤُونَ[۱] نقل شده که فرمودند: مراد از امت معدود، یاران مهدی در آخر الزمان‌اند؛ سیصد و سیزده نفر به شمار افراد جنگ بدر. آنان، در ساعتی جمع شوند؛ مانند ابرهایی که در پاییز جمع می‏‌شوند"[۲].
  2. امام صادق(ع) در وصف یاران خاصّ حضرت مهدی(ع) فرمود: "مردانی که گویی قلب‏‌هایشان مانند پاره‏‌های آهن است. هیچ چیز نتواند دل‏های آنان را درباره ذات خداوند گرفتار شک سازد. سخت‌‏تر از سنگ هستند. اگر بر کوه‏‌ها حمله کنند، آن‏ها را از هم خواهند پاشید ... گویی که بر اسبان خود، مانند عقاب هستند. بر زین اسب امام دست می‏‌کشند و از این کار برکت می‏‌جویند. گرد امام خویش چرخیده، در جنگ‏ها، جان خود را سپر او می‌‏سازند و هرچه را بخواهد برایش انجام می‌‏دهند. مردانی که شب‏ها نمی‌‏خوابند؛ در نمازشان هم‌هم‌ه‏ای چون صدای زنبور عسل دارند. شب‏ها بر پای خویش ایستاده و صبح بر مرکب‏‌های خود سوارند. پارسایان شبند و شیران روز. اطاعت آنان برابر امامشان، از اطاعت کنیز برای آقایش زیادتر است. مانند چراغ‏ها هستند ... گویی که دل‏هایشان قندیل است. از ترس خدا بیمناک و خواهان شهادتند. تمنایشان شهید شدن در راه خدا است. شعارشان این است: ای مردم! برای خون‏خواهی حسین به پا خیزید. وقتی حرکت می‌‏کنند، پیشاپیش آنان به فاصله یک ماه‏ وحشت حرکت کند. آنان، دسته دسته به سوی مولا می‌‏روند. خدا به وسیله آنان امام راستین را یاری می‌‏فرماید"[۳].

فرق بین یاران خاصّ و یاوران‏

ویژگی‌‏های یاران خاص‏

  • بیشتر یاران خاصّ حضرت در سن جوانی‌‏اند و بزرگسالان میان آنان کم هستند. این یاران، دارای افکاری متحد و آرایی یکنواخت بوده و دل‏های‏شان به هم پیوسته است.
  • حضرت علی(ع) در این‏ باره فرمود: "همانا یاران قائم(ع) همگی جوانند و پیر میانشان نیست؛ مگر به اندازه سرمه در چشم یا به قدر نمک در توشه راه و کمترین چیز در توشه راه، نمک است[۵].
  • لازم یادآوری است در تشکیل هسته اصلی آن پیکار بزرگ و جهاد مقدس، زنان نیز نقش بسزایی دارند و طبق تعبیر برخی از احادیث، حدود پنجاه زن، از یاران اصلی امام و همراه هسته مرکزی آن قیام می‏‌باشند. این موضوع، دو نکته را روشن می‏‌سازند:
  1. زنان که در طول تاریخ، از حقوق خویش محروم بودند و شخصیت آنان تحقیر گشته بود، در دوران آن انقلاب بزرگ، شخصیت واقعی خویش را باز خواهند یافت و به عنوان کارگزاران اصلی آن تحوّل عظیم، در جامعه جهانی شرکت خواهند داشت. این موضوع، اهمیت ویژه‏ای دارد که ارزش واقعی و پایه قدرت و توانمندی نوع زن و ارزشیابی استعدادهای او را- در صورتی که خود را ساخته باشد- مشخص می‏‌سازد.
  2. زنان اگر در جهاد و رویارویی مستقیم شرکت نکنند، در دیگر پست‏ها و مسؤولیت‌‏ها و سازندگی‌‏ها، می‌‏توانند مشارکت داشته باشند.
  • همچنین در گسترش فرهنگ اسلامی، تبیین خطوط اصلی دین، آموزش معارف الهی و جایگزین ساختن معیارها و اصول انقلاب مهدوی، می‏‌توانند کارامد باشند و نقش‏های اصلی و برجسته‏‌ای را بر عهده گیرند. در مسائل پشت جبهه و دیگر مسائل اجتماعی، فرهنگی و تربیتی نیز می‌‏توانند نقش سازنده‏‌ای داشته باشند.
  • امام باقر(ع) فرمود: "... به خدا سوگند سیصد و چند تن از مردان نزد او می‌‏آیند، که با آنان پنجاه زن نیز هست .... "[۶].
  • این موضوع، ارجمندی جایگاه زن و بلندای رشد و تکامل او را روشن می‌‏کند. اثر تربیتی این موضوع مهم، در جامعه کنونی- که جامعه منتظر است- می‌‏تواند خودآیی زنان و بازشناسی توان رشد و بازیابی شخصیت آنان باشد.
  • برای شرکت در آن دگرگونی و انقلاب بزرگ و جهانی، زنان از هم اکنون باید با معیارهای دقیق اسلامی و اخلاقی، شخصیت خود را بسازند و در بعد علم و عمل تکامل یابند، و بدانند که هم‏اکنون و در آینده، مسؤولیت‌‏های بزرگی بر عهده دارند و در آینده نقش‏های اصولی‌‏تری را به‏ انجام خواهند رساند. پس ناگزیر از هم اکنون به شناخت دقیق و درست اسلام بپردازند و در تربیت خویش بکوشند، تا پیش از ظهور، در جامعه زنان منتظر قرار گیرند، و در دوران ظهور شایستگی شرکت در آن حرکت بزرگ و کمک رساندن به داعی حق را داشته باشند[۷][۸].

مقدمه

  • همان ۳۱۳ نفرى هستند که امیر مؤمنان و امام صادق(ع) آنان را پرچمدار یاوران آن گرامى تعبیر کرده‌اند و این بیانگر این واقعیت است که آنان داراى توانایى‌ها، کارآیى‌ها، آگاهى‌ها، کفایت‌ها، مدیریت‌ها و صلاحیت‌هاى لازم و بالایى براى فرماندهى و سازمان بخشیدن به نیروهاى طرفدار حق‌اند، که امام صادق(ع) از آنان تعبیر به «حُكَّامُ اللَّهِ فِي أَرْضِهِ»[۹] مى‌کند[۱۰][۱۱].

اصحاب عام امام مهدی

اصحاب خاص امام مهدی

پرسش‌های وابسته

منابع

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:  

  1. و اگر عذاب را از آنان چندگاهی پس افکنیم به یقین می‌گویند: چه آن را باز داشت؟ آگاه باشید روزی که به آنان برسد از ایشان بازگردانده نمی‌شود و آنچه به ریشخند می‌گرفتند آنها را فرا می‌گیرد؛ سوره هود، آیه: ۸.
  2. " أُمَّةٍ مَعْدُودَةٍ يَعْنِي‏ عِدَّةً كَعِدَّةِ بَدْرٍ قَالَ‏ يَجْمَعُونَ‏ لَهُ‏ فِي‏ سَاعَةٍ وَاحِدَةٍ قَزَعاً كَقَزَعِ‏ الْخَرِيفِ‏‏‏ ‏‏"، محمد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج ۵۱، ص ۵۵، ح ۴۲؛ نیز: ر.ک: نعمانی، الغیبة، ص ۲۴۱
  3. محمد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۳۰۸
  4. محمد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۳۰۷، ح ۸۱
  5. " إِنَ‏ أَصْحَابَ‏ الْقَائِمِ‏ شَبَابٌ‏ لَا كُهُولَ‏ فِيهِمْ‏ إِلَّا كَالْكُحْلِ‏ فِي‏ الْعَيْنِ‏ أَوْ كَالْمِلْحِ فِي الزَّادِ وَ أَقَلُّ الزَّادِ الْمِلْحُ‏‏‏ ‏‏"، نعمانی، الغیبة، ص ۳۱۵، ح ۱۰
  6. " وَ يَجِي‏ءُ وَ اللَّهِ‏ ثَلَاثُ‏ مِائَةٍ وَ بِضْعَةَ عَشَرَ رَجُلًا فِيهِمْ‏ خَمْسُونَ‏ امْرَأَة‏‏‏ ‏‏"، عیاشی، تفسیر عیاشی، ج ۱، ص ۶۵.
  7. محمد حکیمی، عصر زندگی، ص ۵۷- ۷۶( با تصرف).
  8. سلیمیان، خدامراد،فرهنگ‌نامه مهدویت، ص ۴۹۳ -۴۹۶.
  9. بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۳۲۶.
  10. امام مهدى از ولادت تا ظهور، سید محمد کاظم قزوینى، ص ۶۰۱.
  11. تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۱۰۵.