سید مرتضی (کتاب)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

نسخه‌ای که می‌بینید نسخه‌ای قدیمی از صفحه‌است که توسط Shafipour (بحث | مشارکت‌ها) در تاریخ ‏۲۲ اوت ۲۰۲۰، ساعت ۱۵:۵۰ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوت‌های عمده‌ای با نسخهٔ فعلی بدارد.

متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
سید مرتضی
زبانفارسی
نویسندهعلی رضا اسعدی
موضوعمتکلمان شیعه
مذهب[[شیعه]][[رده:کتاب شیعه]]
ناشر[[:رده:انتشارات انتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی|انتشارات انتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی]][[رده:انتشارات انتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی]]
محل نشرقم، ایران
سال نشر۱۳۹۱ ش
شابک۹۷۸-۶۰۰-۱۹۵-۰۰۵-۶
شماره ملی 3620825‎‬‬‬ ‭‎‭ ۳۶۲۰۸۲۵‎‬‬‬

سید مرتضی، کتابی است که با زبان فارسی به بررسی مباحثی پیرامون شخصیت سید مرتضی یکی از متکلمان شیعه می‌پردازد. پدیدآورندهٔ این اثر علی رضا اسعدی است و انتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی انتشار آن را به عهده داشته است.[۱]

دربارهٔ کتاب

در معرفی این کتاب آمده است: «اثر حاضر مروری بر زندگانی، افکار و آثار سید مرتضی معروف به علم الهدی و شخصیت علمی و معنوی ایشان است. در این اثر با هدف آشنایی با متکلمان شیعه امامیه و نظریات و آثار کلامی ایشان، به بحث و بررسی اندیشه‌های کلامی سید مرتضی یکی از متکلمان معروف شیعی در قرن چهارم هجری پرداخته شده و ابعاد مختلف شخصیت فکری ایشان و مهمترین اندیشه‌های کلامی وی مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. نویسنده نخست به اوضاع سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و دینی عصر سید مرتضی اشاره کرده و سپس منزلت والای علمی ایشان را با توجه به این شرایط و تربیت شاگردان فراوان و آثار مهم به ویژه در حوزه کلام و اعتقادات را مورد بحث و بررسی قرار داده است. وی در ادامه به روش‌شناسی مباحث کلامی سید مرتضی پرداخته و دیدگاه‌های ایشان را در مورد معرفت‌شناسی، وجودشناسی، جهان‌شناسی، خداشناسی، انسان‌شناسی، نبوت عامه و خاصه، امام‌شناسی و ادله امامت و عصمت امامان(ع)، معادشناسی، قضا و قدر الهی و نسبت بین افعال الهی با افعال بندگان، تفسیر شر و برخی دیگر از مسایل کلامی رایج در آن زمان را مورد شرح و بررسی قرار داده است.»[۱].

فهرست کتاب

فصل اول: نگاهی گذرا به زندگی و ابعاد شخصیت سید مرتضی

فصل دوم: سید مرتضی و علم کلام

فصل سوم: معرفت‌شناسی

فصل چهارم: وجود‌شناسی و جهان‌شناسی

فصل پنجم: خداشناسی

۱. تعریف صفت، لقب و اسم
۲. چگونگی اثبات صفات الهی
۳. توقیفی نبودن اسماء الهی
۴. تقسیمات
۵. نفسی بودن صفات الهی
  • خارج نشدن واجب تعالی از صفات نفس
  • چگونگی انصاف خداوند به صفات نفس
  • ب) مباحث خاص
  • صفات ثبوتی
۱. قدرت
۲. علم
۳. وجود
۴. قدیم
۵. حیات
۶. ادراک
۷. سمع و بصر
۸. اراده
۱. دلایل عقلی
۲. دلایل نقلی
۳. اجماع
۹. کلام
۱. یگانگی خداوند و نفی شریک
۲. غنا و نفی نیازمندی
۳. نفی ماهیت و چیستی از خداوند
۴. نفی جوهریت و جسمیت
۵. نفی احکام جسم و جوهر
۶. نفی عرضیت
۷. نفی رؤیت
۸. نفی تحرک و مکانمندی
۹. نفی محل
* تقسیم افعال به مباشری، تولیدی و اختراعی 

فصل ششم: انسان‌شناسی

فصل هفتم: نبوت

۱. فعل الهی بودن
۲. متعذر بودن به لحاظ جنس یا وصف
۳. خارق عادت بودن
۱. علم
۲. عصمت

فصل هشتم: امامت

۲. نص نبوی

فصل نهم: وعد و وعید یا معاد‌شناسی

دربارهٔ پدیدآورنده

علی رضا اسعدی

آقای علی رضا اسعدی (متولد ۱۳۵۰ ش)، عضو هیئت علمی پژوهشکده فلسفه و کلام اسلامی از جمله فعالیت‌های وی است. او تاکنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشته تحریر درآورده است. «سید مرتضی»، «سید رضی»،«هشام بن حکم» و «امام علی و دینداری» برخی از این آثار است.[۲]


دربارهٔ سید مرتضی

پانویس

جستارهای وابسته