فرشته در معارف مهدویت

این مدخل زیرشاخهٔ بحث فرشته است. فرشته از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: فرشته در قرآن - فرشته در نهج البلاغه - فرشته در کلام اسلامی - فرشته در معارف دعا و زیارات - فرشته در معارف و سیره سجادی - فرشته در معارف مهدویت - فرشته در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی - پرسش مرتبط ندارد

فرشتگان هنگام ظهور امام زمان(ع)

از روایات استفاده می‌شود که ۳۱۳ نفر، فرماندهان لشکری و کشوری حضرت مهدی (ع) هستند که حضرت به وسیله آن‌ها و با تایید ملائکه و فرشتگان، شرق و غرب جهان را می‌گشاید و وعده خدا را تحقق می‌بخشد و آیین حق را در زمین مستقر می‌کند.

فرشتگان در زمان ظهور حضرت مهدی (ع) جزء یاری‌کنندگان ایشان خواهند بود و ایشان را در جنگ‌ها و امور حکومتی امداد خواهند کرد. امام باقر (ع) در حدیثی فرمودند: "گویا می‌‌بینم که حضرت قائم (ع) به سوی کوفه می‌‌آید و پرچم رسول خدا را برافراشته می‌‌سازد و ملائکه گرداگرد او جمع می‌‌شوند...".

امام صادق (ع) فرمود: "زمانی که حضرت مهدی (ع) ظهور می‌‌نماید... جبرئیل پرچم رسول خدا را می‌‌آورد و می‌‌گشاید... سپس سیزده هزار و سیصد و سیزده ملک در خدمتش نازل می‌‌شوند". راوی سؤال کرد آیا این ملائک قبل از حضرت مهدی (ع) با انبیاء گذشته هم بوده‌اند؟ حضرت فرمود: "بلی ایشان با حضرت نوح (ع) در کشتی بودند و همراه حضرت ابراهیم (ع) در آتش بودند و همراه حضرت موسی (ع) هنگامی که دریا شکافته می‌‌شد بودند و زمانی که حضرت عیسی (ع) به آسمان بالا می‌‌رفت او را مشایعت می‌‌نمودند و چهار هزار ملائکه از ایشان صف زده همراه پیامبر اسلام بودند و سیصد و سیزده ملک که در روز جنگ بدر به یاری رسول خدا آمدند و چهار هزار ملک که در کربلا مأمور شدند و به یاری امام حسین (ع) آمدند اما حضرت به آنان اجازه جنگ نداد و آنان بازگشتند تا دستوری دوباره بگیرند، اما زمانی که بازگشتند حضرت سیدالشهدا (ع) شهید شده بود؛ لذا آنان نزد قبر امام حسین (ع) غبارآلوده و موپریشان به گریه سر می‌‌کنند تا روز قیامت و بزرگ ایشان ملکی است به نام "منصور" که مأموریت آنان استقبال از زوار حضرت است و زائران امام حسین (ع) را به هنگام وداع بدرقه می‌‌کنند و از مریض‌های آنان عیادت می‌‌کنند و بر مردگان آنان نماز می‌‌خوانند و برایش استغفار می‌‌کنند و جملگی انتظار ظهور حضرت قائم (ع) را می‌‌کشند...".

امام صادق (ع) فرمود: "واژه أمر در آیه شریفه أَتَی أَمْرُ اللَّهِ فَلَا تَسْتَعْجِلُوهُ به معنای قیام حضرت قائم (ع) است که خداوند به ما فرمان داده در آن عجله نکنیم. زمانی که حضرت حجت ظهور کند، سه لشکر او را همراهی و یاری خواهند کرد؛ جنودی از ملائکه و لشکریان ترس و سپاه مؤمنین. قیام حضرت قائم آل محمد همانند قیام رسول خداست (که مؤمنینی اندک، گرداگرد او بودند، اما چون خداوند او را با لشکر ترس و ملائکه یاری می‌‌رساند، بر مشرکان پیروز شدند)". در حدیثی امام باقر (ع) می‌‌فرماید: "گویا حضرت قائم (ع) را می‌‌بینم که از مکه به سوی نجف می‌‌آید و پنج هزار ملائکه او را همراهی می‌‌کنند".

امام باقر (ع) در حدیثی به ابوجارود فرمود: "... زمانی که هنگام برپایی دولت حق فرا رسد، خداوند آن را به مردی از خاندان رسول خدا (ص) (یعنی حضرت مهدی (ع)) خواهد داد و ملائکه‌ای که رسول خدا (ص) را در جنگ بدر یاری می‌‌کردند، به مدد او خواهند آمد و آنان نه کشته می‌‌شوند و نه مجروح شده و نه مدفون می‌‌شوند".

در حدیثی امام باقر (ع) فرمود: "امام حسین (ع) در شب عاشورا به یاران خود خبر داد که آنها فردا به شهادت خواهند رسید اما در زمان حضرت قائم (ع) به دنیا رجعت خواهند کرد. در آن زمان امام حسین (ع) و یاران او باز می‌‌گردند و جبرئیل و میکائیل و اسرافیل و لشکریانی از ملائکه به یاری آنان می‌‌آیند و حضرت محمد و حضرت علی (ع) و امام حسین و سایر ائمه و مردمی که خداوند آنان را انتخاب نموده بر مرکب‌های از نور که از بهشت آمده‌اند سوار خواهند شد...".

محمد بن فضیل از امام رضا (ع) روایت می‌‌کند: "هرگاه حضرت قائم (ع) قیام نماید، خداوند به فرشتگان دستور می‌‌دهد که بر مؤمنین فرود آمده و بر آنان سلام کنند و با آنان نشست و برخاست کنند. اگر فردی احتیاج به چیزی داشته باشد، حضرت قائم (ع) برخی فرشتگان را می‌‌فرستد تا آن مؤمن را نزد حضرت بیاورند و حاجتش را برطرف ساخته و دوباره او را به جای اول باز می‌‌گردانند. در آن روزگار برخی از مؤمنین در میان ابرها به حرکت می‌‌پردازند و برخی با ملائکه به پرواز درمی‌آیند و برخی با ملائکه الهی قدم می‌‌زنند، و برخی از ملائکه سبقت می‌‌جویند. در آن روزگار گروهی از مؤمنین توسط بعضی از فرشتگان به حکومت می‌‌رسند؛ مؤمن در آن ایام نزد خدا از فرشتگان نیز گرامی‌تر خواهد بود تا جایی که بعضی از مردان مؤمن بر صد هزار ملائکه حکومت می‌‌کنند".

مفضل می‌‌گوید: خدمت امام صادق (ع) عرضه داشتم: مولای من! آیا در زمان ظهور حضرت قائم (ع)، ملائکه و اجنیان بر مردم آشکار خواهند شد؟ حضرت فرمود: "آری! ای مفضل، سوگند به خدا آشکار خواهند شد و با مردم گفتگو خواهند کرد آن گونه که اکنون مردم با هم سخن می‌‌گویند. مفضل پرسید: آیا همراه او به این سو و آن سو خواهند آمد؟ حضرت فرمود: به خدا سوگند آری ای مفضل! به راستی که آنان در میان کوفه و نجف فرود می‌‌آیند و در آن ایام شماره یاران حضرت چهل و شش هزار نفر از ملائکه و چهل و شش هزار از أجنه خواهد بود که به یاری آن جناب آمده و در جنگ‌ها او را یاری می‌‌کنند".

ابوحمزه ثمالی از امام باقر (ع) روایت می‌‌کند: "زمانی که حضرت قائم آل محمد (ع) قیام نماید چهار گروه از ملائکه و جبرئیل و میکائیل و اسرافیل ایشان را همراهی خواهند کرد. این چهار گروه ملائکه مسومین (فرشتگان نشان‌دار) ملائکه مردفین (فرشتگان صف زده و ردیف شده) ملائکه منزلین (فرشتگان نازل شونده) ملائکه کروبیّین (فرشتگان بلند مرتبه الهی) هستند و جبرئیل از پیش رو و میکائیل از جانب راست و اسرافیل از سوی چپ حضرت خواهند بود. ترس به فاصله یک ماه راه از چهار سو در دل دشمنان خواهد افتاد و ملائکه مقرب الهی در کنار حضرت وی را مشایعت می‌‌کنند. اولین کسی که (رجعت نموده) و پیروی او خواهد کرد، حضرت محمد (ص) است و پس از او علی بن ابی طالب (ع)...". در روایت دیگری ابو حمزه ثمالی از امام صادق (ع) روایت می‌‌کند که فرمود: "آنگاه که حضرت قائم (ع) قیام نماید، پنج هزار فرشته‌ای که در جنگ بدر حضور داشتند، فرود آمده و به یاری حضرت خواهند شتافت. از این گروه ملائکه، یک سوم آن بر اسب‌هایی ابلق سوارند و یک سوم آنان بر اسب‌هایی سرخ رنگ و مابقی بر اسب‌هایی سیاه و سفید سوار خواهند بود".

امیرالمؤمنین، علی بن ابی طالب (ع) فرمود: "یکی از نشانه‌های ظهور حضرت آن است که آسمان سرخ فام خواهد شد. این سرخی اشک‌های چشم ملائکه و حاملان عرش الهی برای اهل زمین است".

از این روایات استفاده می‌شود که فرشتگان مقرب الهی، خدمتگزار مهدی (ع) هستند و او را در تشکیل حکومت واحد جهانی یاری می‌دهند.

پرسش مستقیم

• آیا فرشتگان به یاری امام مهدی می‌آیند؟ (پرسش)

پرسش‌های وابسته

1. مراد از ظهور در روایات چیست؟ (پرسش)
2. درک زمان ظهور امام مهدی چه فضیلت‌های دارد؟ (پرسش)
3. برخی از رخدادهای هنگام ظهور امام مهدی چیست؟ (پرسش)
4. بعد از ظهور امام مهدی نخستین مراسمی که انجام می‌شود چیست؟ (پرسش)
5. چه کسانی از ظهور امام مهدی خوشحال می‌شوند؟ (پرسش)
6. وقایع هنگام ظهور چیست؟ (پرسش)
7. کیفیت ظهور امام مهدی چیست؟ (پرسش)
8. بعد از ظهور امام مهدی چه‌قدر طول می‌کشد تا جهان اصلاح شود؟ (پرسش)
9. امام مهدی بعد از ظهور چه اقدامات اصلاحی انجام می‌دهد؟‌ (پرسش)
10. امام مهدی‏ بعد از ظهور چه عملی انجام می‌‏دهند؟ (پرسش)
11. اولین سخنانی که امام بعد از ظهور می‌‏فرمایند چیست؟ (پرسش)
12. امام مهدی چگونه برای خون‌خواهی امام حسین قیام می‌کند؟ (پرسش)
13. امام مهدی در عصر ظهور با اهل ذمه چه خواهد کرد؟ (پرسش)
14. امام مهدی‏ بعد از ظهور با انحرافات فکری چگونه برخورد خواهد کرد؟ (پرسش)
15. آیا امام مهدی‏ بعد از ظهور با اعراب به جنگ برمی‌‏خیزد؟ (پرسش)
16. امام مهدی با چه پرچمی ظهور می‌کند؟ (پرسش)
17. تردیدگنندگان در وجود امام مهدی چه می گویند؟ (پرسش)
18. امام مهدی پس از ظهور چه تغییراتی در مراسم حج به وجود می‌آورد؟ (پرسش)
19. نقش ترس به عنوان یکی از لشکرهای امام مهدی چیست؟ (پرسش)
20. امام مهدی در مقابله با ستمگران و اجرای حدود و احکام الهی چگونه رفتاری دارند؟ (پرسش)
21. وضعیت امنیت اجتماعی در عصر ظهور چگونه است؟ (پرسش)
22. آیا حوادث پس از ظهور در ماه جمادی اتفاق می‌افتد؟ (پرسش)
23. چه ارتباطی میان تصرف رودخانه‌ها و قیام امام مهدی وجود دارد؟ (پرسش)
24. چه گروه‌هایی به یاری امام مهدی می‌شتابند؟ (پرسش)
25. امام مهدی پس از ظهور کدام سرزمین را به تصرف در می‌آورد؟ (پرسش)
26. رشد و شکوفایی علم در زمان پس از ظهور به چه معنا است؟ (پرسش)
27. پس از ظهور چه گروه‌هایی علیه امام مهدی شورش می‌کنند؟ (پرسش)
28. امام مهدی در قیام خود چه مساجدی را ویران می‌کند؟ (پرسش)
29. آیا پیش از ظهور امام مهدی در جهان جنگی رخ می‌دهد؟ (پرسش)
30. آیا امام مهدی پس از ظهور از قاتلان امام حسین انتقام خواهد گرفت؟ (پرسش)
31. امام مهدی وقتی که می‏آید اولین کاری که می‌‏کند چیست؟ (پرسش)
32. معنای این جمله که می‌گویند هنگام ظهور از اسلام و قرآن چیزی جز نام باقی نمانده است چیست؟ (پرسش)
33. آیا امام مهدی هنگام ظهور اموال ثروت‏مندان را علی‏رغم میل باطنی آنها بین فقرا تقسیم می‏کند؟ (پرسش)
34. چگونه امام مهدی بر دولتها پیروز می‌‏شود و این تعداد جمعیت جهان تسلیم او می‌‏شوند؟ (پرسش)
35. آیا با ظهور امام مهدی همه مردم مسلمان می‌شوند؟ (پرسش)
36. برخی می‌گویند با توجه به روایات در زمان امام مهدی امکان گناه کردن وجود ندارد آیا این گفته‌ها درست است؟ (پرسش)
37. اگر امام مهدی شیطان را بکشند مردمان پس از ظهوراز فریب‌های شیطان در امان خواهند ماند این چگونه با عدالت خدا سازگار است؟ (پرسش)
38. اگر در زمان امام مهدی امکان گناه وجود دارد پس چرا ظلم و گناه صورت نمی‌گیرد و یا بسیار اندک است؟ (پرسش)
39. آیا پس از ظهور یا قیام یا تشکیل حکومت بقیه الله کسی هم گناه می‌کند؟ اختیار چه می‌شود؟
40. امام مهدی در منطقه تمارین چه اقدامی انجام می‌دهد؟ (پرسش)
41. آیا اصحاب کهف به یاری امام مهدی می‌آیند؟‌ (پرسش)
42. فرماندهان سپاه امام مهدی چه کسانی هستند؟ (پرسش)
43. آیا امام مهدی جهان‌گشایی خواهد داشت؟ (پرسش)
44. آخرین شورش علیه امام مهدی کدام است؟ (پرسش)
45. امام مهدی چه شهرهایی را به تصرف در می‌آورد؟ (پرسش)
46. مردمان کدام شهرها با امام مهدی می‌جنگند؟ (پرسش)
47. امام مهدی چگونه شهر ارمینیه را به تصرف خود در می‌آورد؟ (پرسش)
48. آیا شهر ارنون در زمینه سازی برای ظهور امام مهدی نقشی دارد؟ (پرسش)
49. چه طایفه‌هایی با امام مهدی به نبرد می‌پردازند؟ (پرسش)
50. آیا امام مهدی هنگام قیام سوار بر اسب است؟‌ (پرسش)
51. اولین کسی که با امام مهدی بیعت کرده و دست حضرت را می‏‌بوسد کیست؟ (پرسش)
52. زندگی امام بعد از ظهور چگونه خواهد بود؟ (پرسش)
53. رفتار امام مهدی با مجاهدان و شهیدان چگونه است؟ (پرسش)
54. جهان گشایی امام مهدی چگونه است؟ (پرسش)
55. احیای سنت محمدی پس از ظهور امام مهدی چگونه است؟ (پرسش)
56. احکامی الهی که در زمان ظهور امام مهدی اجرا می‌شوند کدامند؟ (پرسش)
57. مفهوم چهره‌شناسی امام مهدی به چه معناست؟ (پرسش)
58. آیه شریفه انا بقية الله فی ارضه توسط امام مهدی خطاب به چه کسی در پاسخ به چه سوالی قرائت گردید؟ (پرسش)
59. وضعیت مردم در عصر ظهور امام مهدی از نظر فرهنگی، اخلاقی و تربیتی چگونه است؟ (پرسش)
60. عصر غیبت کبری چه تأثیراتی در دوران پس از ظهور دارد؟ (پرسش)
61. نقش ترک‌ها در دوران ظهور چیست؟ (پرسش)
62. منظور از ترک‌ها در روایات آخرالزمان چیست؟ (پرسش)
63. نقش عرب‌ها در دوران ظهور چیست؟ (پرسش)
64. نقش یمن در دوران ظهور چیست؟ (پرسش)
65. حوادث مصر در دوران ظهور چیست؟ (پرسش)

منابع

1. حیدرزاده، عباس، فرهنگنامه آخرالزمان.
2. مجتبی تونه‌ای، موعودنامه