کیفیت ظهور امام مهدی چیست؟ (پرسش)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
کیفیت ظهور امام مهدی چیست؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت
مدخل بالاترمهدویت / عصر ظهور امام مهدی / رخدادهای عصر ظهور امام مهدی
تعداد پاسخ۴ پاسخ

کیفیت ظهور امام مهدی (ع) چیست؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.

پاسخ نخست

ابراهیم امینی

آیت الله ابراهیم امینی، در کتاب «دادگستر جهان» در این‌باره گفته است:

«از احادیث اهل بیت چنین استفاده می‌شود: هنگامی که اوضاع عمومی جهان مساعد گشت و افکار جهانیان برای پذیرش حکومت حق آماده شد، خداوند متعال به مهدی اجازه نهضت می‌دهد. پس ناگهان در مکه ظاهر می‌گردد و منادی حق بشارت ظهورش را به سمع جهانیان می‌رساند. مردان برگزیده جهان که در چندین روایت تعدادشان سیصد و سیزده نفر تعیین شده اولین ندای حق را لبیک گفته در اولین ساعات دعوت، مجذوب مغناطیس ولایت می‌گردند.

حضرت صادق (ع) فرمود: هنگامیکه صاحب الزمان ظهور نمود، جوانان شیعه بدون وعده قبلی، در همان‌شب خودشان را به مکه می‌رسانند[۱].

سپس دعوت عمومی خویش را شروع می‌کند. مردم رنجدیده و از همه‌جا مأیوس دورش اجتماع می‌نمایند و با او بیعت می‌کنند و در اندک‌زمانی، سپاه انبوهی از مردان شجاع و فداکار و اصلاح‌طلب جهان، برایش مجهز می‌شوند.

امام محمد باقر و امام جعفر صادق (ع) در توصیف یاران قائم فرموده‌اند: شرق و غرب جهان را اشغال می‌کنند، تمام موجودات جهان را مسخر می‌گردانند، هریک از آنها نیروی چهل مرد دارد و قلوبشان از پاره‌های آهن سخت‌تر است به‌طوری که اگر در راه هدف به کوه‌های آهن برخورد نمایند آنها را پاره می‌کنند و تا وقتی که‌ رضایت خدا فراهم نشود از جنگ دست نمی‌کشند[۲].

در آن موقع، زمامداران خودسر و ستمگران بی‌وجدان، احساس خطر می‌نمایند و درصدد دفاع برمی‌آیند و ندای مخالفت را به هم‌مسلکان خویش می‌رسانند، اما سربازان عدالتخواه و اصلاح‌طلبان جهان که از جور و تعدی خسته شده‌اند، تصمیم نهایی را می‌گیرند، با اتحاد و کوشش به آنها حمله می‌نمایند، با تأییدات خداوندی ستمکاران را ریشه‌کن نموده قتل‌عامشان می‌کنند، رعب و ترس همه را فرامی‌گیرد و تسلیم دولت حق می‌گردند.

بسیاری از کفار به واسطه دیدن علائم صدق و حقیقت، به دین اسلام می‌گروند، آنهایی که در کفر و ظلم خویش اصرار ورزند به دست لشکر مهدی قتل عام می‌شوند. یگانه دولت مقتدر و نیرومند اسلام در سرتاسر زمین تشکیل می‌یابد و مردم از جان‌ودل در حفظ و حراست آن کوشش می‌نمایند[۳]دین اسلام عمومی می‌گردد و در تمام بلاد داخل می‌شود[۴]»[۵].

پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه

۱. حجت الاسلام و المسلمین موسوی‌نسب؛
حجت الاسلام و المسلمین سید جعفر موسوی‌نسب، در کتاب «دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان» در این‌باره گفته است:

«براساس ظاهر روایات چند ماه قبل از قیام اصلاحی حضرت مهدی (ع) خروجی صورت می‌گیرد از طرف شام که فرماندهی آن را شخصی به نام سفیانی به عهده دارد، این شخص دامنه تصرف لشکر خود را به عراق و مقداری از ترکیه گسترش می‌دهد. با این خروج، افرادی به مقابله با وی برمی‌‌‌خیزند. در همین ایام فردی نیز به نام یمانی به دفاع از حق به پا می‌خیزد. اوضاع غیر عادی می‌گردد. در این هنگام ندای آسمانی (که گویا در ماه رمضان است) ظهور را نوید می‌دهد. سفیانی لشکری را به طرف مدینه و مکه گسیل می‌دارد که با حضرت مبارزه کنند. اینان در بیابانی بین مدینه و مکه به نام بیداء به قدرت الهی به زمین فرو می‌روند و فقط دو نفر از ایشان نجات می‌یابند که یکی به سوی مکه می‌آید و یکی به سوی عراق تا خبر این واقعه را به گوش حضرت مهدی (ع) در مکه و سفیانی در عراق برسانند. در همین ایام گروهی از یاوران (حدود ۴۰ نفر) به مکه وارد شده و پس از ملاقات با نماینده امام، به دیدار حضرت نایل شده و در کنار آن حضرت قرار می‌گیرند.

وقتی یاوران اولیه (۳۱۳) نفر کامل شدند ظهور حضرت تحقّق می‌پذیرد و حضرت با یاران به مسجدالحرام وارد شده و سخنان خودش را به گوش مردم می‌رسانند و از آنان بیعت می‌خواهد. به فرمان خداوند جبرئیل و تعدادی از ملائکه نیز به یاری حضرت می‌شتابند. اولین کسی که با آن حضرت بیعت می‌کند جبرئیل و ملائکه‌اند و بعد یاوران بیعت تازه‌ای با حضرت می‌بندند. در این هنگام حضرت لباس پیامبر (ص) را به تن نموده و پرچمی را به نام پرچم فتح به دست دارند. گفته شده این پرچم هنگامی باز می‌شود نصرت و پیروزی را به همراه دارد. حضرت در مکه می‌مانند تا مقدار یاوران به ده هزار و یا پانزده هزار نفر می‌رسد سپس قیام صورت می‌گیرد و حضرت مکه را فتح می‌کنند. پس از تسلط به مکه و اصلاحات لازم به طرف مدینه حرکت می‌کنند. گفته شده بعد از خروج حضرت از مکه عده‌ای شورش کرده و نماینده حضرت را به شهادت می‌رسانند. خبر به حضرت می‌رسد. ایشان اقدامات لازم را اعمال کرده و پس از دفع شورش و برقراری امنیت به سوی مدینه رهسپار می‌شوند. با تسلط بر مدینه و برقراری و انجام اقدامات مورد نیاز حضرت و یاران به طرف ایران و عراق حرکت می‌کنند. البته ناگفته نماند که در این بین مردم عاشق به لشکر حضرت اضافه می‌شوند. با حضور حضرت در عراق و تسلط بر کوفه، درگیری بزرگی بین ایشان و لشکر سفیانی رخ می‌دهد. عده‌ای هلاک شده و گروهی دیگر به طرف فلسطین می‌گریزند. در حین این برخوردها، گورهی دیگر به نام دین با حضرت وارد مبارزه می‌شوند (شبیه گروه خوارج در زمان حضرت علی (ع)) و همگی کشته می‌شوند.

حضرت پس از تسلط بر عراق به طرف فلسطین حرکت می‌کند. لشکر سفیانی را تار و مار می‌کند. مسیحیان می‌خواهند به مقابله برخیزند در این هنگام حضرت عیسی (ع) از آسمان نزول می‌کند و با نماز خواندن پشت سر حضرت، امامت و ولایت و رهبری ایشان را اعلام می‌کند. با همین اقدام گروهی از مسیحیان به حضرت می‌گروند، و عده‌ای دیگر پس از مدتی به اسلام می‌پیوندند.

گروه دیگری که به مبارزه برمی‌‌‌خیزند یهودیان هستند. حضرت قطعه‌های تورات را که در بعضی کوه‌ها قرار دارد می‌آورند و برای یهودیان حق را تبیین می‌کنند.

از طرف دیگر یاوران ویژه حضرت با لشکریانی به نقاط مختلف جهان رفته و مردم را به دین اسلام فرا می‌خواندند. زمانی طولانی نمی‌گذرد که جهان تحت حاکمیت حضرت درمی‌اید و در همه جا صدای روح‌‌‌بخش گلبانگ توحید طنین‌انداز می‌شود»[۶].
۲. حجت الاسلام و المسلمین علی‌پور؛
حجت الاسلام و المسلمین مهدی علی‌پور، در مقاله «ظهور» در این‌باره گفته است: «حضرت مهدی (ع) در "مدینه" ظهور می‌کند. خبر ظهور آن حضرت به سرعت در منطقه پخش می‌گردد و به سفیانی که بر سوریه، اردن و فلسطین فرمان می‌راند، می‌رسد. او سپاهی بزرگ فراهم می‌آورد و به سوی آن حضرت می‌فرستد. امام (ع) پس از چندی، مدینه را به قصد مکه ترک می‌گوید و نزدیک کوه صفا یا نقطه‌ای دیگر در اطراف مکه فرود می‌آید. روزها می‌گذرد و هنگامه قیام امام (ع) نزدیک می‌شود. اصحاب نخستین امام، که طبق روایات ۳۱۳ نفرند، از شرق و غرب جهان خود را به مکه می‌رسانند و به امام می‌پیوندند. درباره نام و ویژگی‌های این گروه، روایات بسیاری به دست ما رسیده است. آن‌ها با دیگر یاوران امام (ع) تفاوت دارند و در اوج خلوص و تقوا به سر می‌برند. این گروه که از توانایی، کارآیی، آگاهی، کفایت و مدیریت برخوردارند، پرچم‌داران سپاه به شمار می‌آیند. امام صادق (ع) بر آنان را " حَكَمُ‏ اللَّهِ‏ فِي‏ أَرْضِهِ‏ ‏‏‏‏"[۷] می‌خوانند. حضرت (ع) در مکه می‌ماند، تا ده هزار تن دیگر به وی بپیوندند. در این هنگام، حرکت اصلاحی‌اش را می‌آغازد. حضرت ولی عصر (ع)، پس از کشته شدن "نفس زکیه" در مسجد الحرام، در روز عاشورا در مسجد الحرام حاضر می‌شود، در مقام ابراهیم (ع) نماز می‌گزارد و نخستین خطبه جاودانش را می‌خواند. او در آن خطبه، مردم را به حق و عدالت دعوت می‌کند و از آنان می‌خواهد در اجرای عدالت کامل و صلح جهانی، یاری‌اش دهند. مردم دسته دسته با آن عزیز بیعت می‌کنند. نخستین کسی که با حضرت (ع) بیعت می‌کند، جبرئیل است: " إِنَّ أَوَّلَ مَنْ يُبَايِعُ اَلْقَائِمَ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ جَبْرَئِيلُ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ "[۸]. بر اساس روایات، حضرت (ع) با شمشیر قیام می‌کند. آیا مراد از شمشیر، عدالت است یا همان سلاح کهن بشر است که در زمان ظهور با از کار افتادن سلاح‌های پیشرفته، دیگر بار مرسوم می‌شود؟ پاسخ دقیق و درست بدین پرسش، از توان انسان عادی بیرون است. آنچه مسلم می‌نماید، این است که حضرت مهدی (ع) با میراث عظیم انبیای پیشین می‌آید و در راه اصلاح گام می‌نهد. پرچم ویژه پیامبر اسلام (ع)، خاتم سليمان (ع) ، سنگ و عصای موسی (ع) و نیز خُلق و خوی پیامبر گرامی و ائمه (ع) و مادر گرامی‌اش زهرای اطهر (س) با وی همراه خواهد بود.[۹]»[۱۰].
۳. حجت الاسلام و المسلمین رحیمی؛
حجت الاسلام و المسلمین عباس رحیمی، در کتاب «امید فردا» در این‌باره گفته است:

«لحظه ظهور، بسیار دل‌انگیز و زیباست و زبان و قلم از تشریح آن لحظه‌ها ناتوان است. تنها به بیان گوشه‌هایی از آنچه در احادیث آمده، می‌پردازیم. امام صادق (ع) فرمود: امام زمان (ع) در آخرین شب غیبت، به تنهایی وارد کعبه می‌شود و پس از طواف و عبادت، وقتی که همه مردم به خواب رفته‌اند، جبرئیل و میکائیل با هزاران فرشته بر آن حضرت نازل می‌شوند و می‌گویند: آقای ما! از هم اکنون ما تحت امر تو و مطیع فرمان توییم.

آن‌گاه آن حضرت در حالی که میان رکن و مقام ایستاده، فریاد می‌زند: ‌ای یاران من!‌ ای یارانی که خداوند شما را برای من ذخیره کرده! ناگهان همه اصحاب حضرت و امام حسین و یارانش از بستر خوابشان برخواسته، در یک لحظه گرد آقا جمع می‌شوند. آیه شریفه أَيْنَ مَا تَكُونُواْ يَأْتِ بِكُمُ اللَّهُ جَمِيعًا[۱۱]؛ هر کجا باشید خداوند همه شما را گرد خواهد آورد، اشاره به همین است[۱۲]. صبح که مردم از خواب بیدار می‌شوند متوجه می‌شوند فردی در کنار کعبه ایستاده و جمعی دورش حلقه زده‌اند، و این صدا را می‌شنوند: "هَذَا مَهْدِيُّ آلِ مُحَمَّدٍ بَايِعُوهُ‌ تَهْتَدُوا"؛ این مهدی آل محمد است، با او بیعت کنید تا هدایت شوید[۱۳]»[۱۴].

پرسش‌های وابسته

  1. مراد از ظهور در روایات چیست؟ (پرسش)
  2. درک زمان ظهور امام مهدی چه فضیلت‌های دارد؟ (پرسش)
  3. برخی از رخدادهای هنگام ظهور امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  4. بعد از ظهور امام مهدی نخستین مراسمی که انجام می‌شود چیست؟ (پرسش)
  5. چه کسانی از ظهور امام مهدی خوشحال می‌شوند؟ (پرسش)
  6. وقایع هنگام ظهور چیست؟ (پرسش)
  7. کیفیت ظهور امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  8. بعد از ظهور امام مهدی چه‌قدر طول می‌کشد تا جهان اصلاح شود؟ (پرسش)
  9. امام مهدی بعد از ظهور چه اقدامات اصلاحی انجام می‌دهد؟‌ (پرسش)
  10. امام مهدی‏ بعد از ظهور چه عملی انجام می‌‏دهند؟ (پرسش)
  11. اولین سخنانی که امام بعد از ظهور می‌‏فرمایند چیست؟ (پرسش)
  12. امام مهدی چگونه برای خون‌خواهی امام حسین قیام می‌کند؟ (پرسش)
  13. امام مهدی در عصر ظهور با اهل ذمه چه خواهد کرد؟ (پرسش)
  14. امام مهدی‏ بعد از ظهور با انحرافات فکری چگونه برخورد خواهد کرد؟ (پرسش)
  15. آیا امام مهدی‏ بعد از ظهور با اعراب به جنگ برمی‌‏خیزد؟ (پرسش)
  16. امام مهدی با چه پرچمی ظهور می‌کند؟ (پرسش)
  17. تردیدگنندگان در وجود امام مهدی چه می گویند؟ (پرسش)
  18. امام مهدی پس از ظهور چه تغییراتی در مراسم حج به وجود می‌آورد؟ (پرسش)
  19. نقش ترس به عنوان یکی از لشکرهای امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  20. امام مهدی در مقابله با ستمگران و اجرای حدود و احکام الهی چگونه رفتاری دارند؟ (پرسش)
  21. وضعیت امنیت اجتماعی در عصر ظهور چگونه است؟ (پرسش)
  22. آیا حوادث پس از ظهور در ماه جمادی اتفاق می‌افتد؟ (پرسش)
  23. چه ارتباطی میان تصرف رودخانه‌ها و قیام امام مهدی وجود دارد؟ (پرسش)
  24. چه گروه‌هایی به یاری امام مهدی می‌شتابند؟ (پرسش)
  25. امام مهدی پس از ظهور کدام سرزمین را به تصرف در می‌آورد؟ (پرسش)
  26. رشد و شکوفایی علم در زمان پس از ظهور به چه معنا است؟ (پرسش)
  27. پس از ظهور چه گروه‌هایی علیه امام مهدی شورش می‌کنند؟ (پرسش)
  28. امام مهدی در قیام خود چه مساجدی را ویران می‌کند؟ (پرسش)
  29. آیا پیش از ظهور امام مهدی در جهان جنگی رخ می‌دهد؟ (پرسش)
  30. آیا امام مهدی پس از ظهور از قاتلان امام حسین انتقام خواهد گرفت؟ (پرسش)
  31. امام مهدی وقتی که می‏آید اولین کاری که می‌‏کند چیست؟ (پرسش)
  32. معنای این جمله که می‌گویند هنگام ظهور از اسلام و قرآن چیزی جز نام باقی نمانده است چیست؟ (پرسش)
  33. آیا امام مهدی هنگام ظهور اموال ثروت‏مندان را علی‏رغم میل باطنی آنها بین فقرا تقسیم می‏کند؟ (پرسش)
  34. چگونه امام مهدی بر دولتها پیروز می‌‏شود و این تعداد جمعیت جهان تسلیم او می‌‏شوند؟ (پرسش)
  35. آیا با ظهور امام مهدی همه مردم مسلمان می‌شوند؟ (پرسش)
  36. برخی می‌گویند با توجه به روایات در زمان امام مهدی امکان گناه کردن وجود ندارد آیا این گفته‌ها درست است؟ (پرسش)
  37. اگر امام مهدی شیطان را بکشند مردمان پس از ظهوراز فریب‌های شیطان در امان خواهند ماند این چگونه با عدالت خدا سازگار است؟ (پرسش)
  38. اگر در زمان امام مهدی امکان گناه وجود دارد پس چرا ظلم و گناه صورت نمی‌گیرد و یا بسیار اندک است؟ (پرسش)
  39. آیا پس از ظهور یا قیام یا تشکیل حکومت بقیه الله کسی هم گناه می‌کند؟ اختیار چه می‌شود؟
  40. امام مهدی در منطقه تمارین چه اقدامی انجام می‌دهد؟ (پرسش)
  41. آیا اصحاب کهف به یاری امام مهدی می‌آیند؟‌ (پرسش)
  42. فرماندهان سپاه امام مهدی چه کسانی هستند؟ (پرسش)
  43. آیا امام مهدی جهان‌گشایی خواهد داشت؟ (پرسش)
  44. آخرین شورش علیه امام مهدی کدام است؟ (پرسش)
  45. امام مهدی چه شهرهایی را به تصرف در می‌آورد؟ (پرسش)
  46. مردمان کدام شهرها با امام مهدی می‌جنگند؟ (پرسش)
  47. امام مهدی چگونه شهر ارمینیه را به تصرف خود در می‌آورد؟ (پرسش)
  48. آیا شهر ارنون در زمینه سازی برای ظهور امام مهدی نقشی دارد؟ (پرسش)
  49. چه طایفه‌هایی با امام مهدی به نبرد می‌پردازند؟ (پرسش)
  50. آیا امام مهدی هنگام قیام سوار بر اسب است؟‌ (پرسش)
  51. اولین کسی که با امام مهدی بیعت کرده و دست حضرت را می‏‌بوسد کیست؟ (پرسش)
  52. زندگی امام بعد از ظهور چگونه خواهد بود؟ (پرسش)
  53. رفتار امام مهدی با مجاهدان و شهیدان چگونه است؟ (پرسش)
  54. جهان گشایی امام مهدی چگونه است؟ (پرسش)
  55. احیای سنت محمدی پس از ظهور امام مهدی چگونه است؟ (پرسش)
  56. احکامی الهی که در زمان ظهور امام مهدی اجرا می‌شوند کدامند؟ (پرسش)
  57. مفهوم چهره‌شناسی امام مهدی به چه معناست؟ (پرسش)
  58. آیه شریفه انا بقية الله فی ارضه توسط امام مهدی خطاب به چه کسی در پاسخ به چه سوالی قرائت گردید؟ (پرسش)
  59. وضعیت مردم در عصر ظهور امام مهدی از نظر فرهنگی، اخلاقی و تربیتی چگونه است؟ (پرسش)
  60. عصر غیبت کبری چه تأثیراتی در دوران پس از ظهور دارد؟ (پرسش)
  61. نقش ترک‌ها در دوران ظهور چیست؟ (پرسش)
  62. منظور از ترک‌ها در روایات آخرالزمان چیست؟ (پرسش)
  63. نقش عرب‌ها در دوران ظهور چیست؟ (پرسش)
  64. نقش یمن در دوران ظهور چیست؟ (پرسش)
  65. حوادث مصر در دوران ظهور چیست؟ (پرسش)

منبع‌شناسی جامع مهدویت

پانویس

  1. بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۳۷۰.
  2. بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۳۲۷.
  3. بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۲۷۹ تا ۳۸۰.
  4. بحار الانوار، ج ۵۱، ص ۵۵. و اثبات الهداة، ج ۷، ص ۵۰.
  5. امینی، ابراهیم، دادگستر جهان، ص ۳۰۲.
  6. موسوی‌نسب، سید جعفر، دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان، ج۲، ص۱۶۶-۱۶۸.
  7. بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۱۳۲۶.
  8. بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۸۵ و شیخ علی کورانی، معجم احادیث الامام المهدی (ع)، ج۵، ص ۲۰۷
  9. محمد بن ابراهيم نعمانی، الغیبه، ج ۲، ص ۲۳۸ و شیخ علی کورانی، معجم احادیث الامام المهدی (ع)، ج ۳،ص ۲۴۸.
  10. علی‌پور، مهدی، ظهور، ص ۲۷۵-۲۷۶.
  11. سوره بقره، آیه ۱۴۸.
  12. بحارالانوار، ج ۵۳، ص ۷.
  13. بحارالانوار، ج ۵۳، ص ۸.
  14. رحیمی، عباس، امید فردا، ص۴۷.