نقش ترس به عنوان یکی از لشکرهای امام مهدی چیست؟ (پرسش)

نقش ترس به عنوان یکی از لشکرهای امام مهدی چیست؟
موضوع اصلی	بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت
مدخل بالاتر	مهدویت / عصر ظهور امام مهدی / رخدادهای عصر ظهور امام مهدی
مدخل اصلی	ترس
تعداد پاسخ	۲ پاسخ

نقش ترس به عنوان یکی از لشکرهای امام مهدی چیست؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.

پاسخ نخست

سید محمد صدر

آیت‌ الله شهید سید محمد صدر در کتاب «تاریخ پس از ظهور» در این‌باره گفته‌ است:

«در این باره ضمن چند محور به بحث و بررسی می‌پردازیم:

• محور اول: بیان برخی روایات در این باره‌: نعمانی از ابو حمزه ثمالی روایت کرده است که از امام باقر (ع) شنیدم که فرمود: " لَوْ قَدْ خَرَجَ قَائِمُ آلِ مُحَمَّدٍ...و اَلرُّعْبُ مَسِيرَةَ أَمَامَهُ" آنگاه که قائم آل محمد (ع) ظهور نماید ... رعب و وحشتی [که از او در دل دشمنان می‌افتد] پیشاپیش او می‌رود. همچنین او از هشام بن سالم نقل کرده است که حضرت صادق (ع) فرمود: "بَيْنَا اَلرَّجُلُ عَلَى رَأْسِ اَلْقَائِمِ يَأْمُرُ وَ يَنْهَى إِذْ أَمَرَ بِضَرْبِ عُنُقِهِ فَلاَ يَبْقَى بَيْنَ اَلْخَافِقَيْنِ شَيْءٌ إِلاَّ خَافَهُ". ناگهان در موقعی که شخص [منافقی‌] مشغول امر و نهی است، قائم (ع) دستور می‌دهد که او را گردن بزنند. پس در شرق و غرب جهان کسی نمی‌ماند جز آن که از او می‌ترسد. همو از عبد الرحمن بن کثیر روایت کرده است که امام صادق (ع) در حدیثی فرمود: "يُؤَيِّدُهُ بِثَلاَثَةِ أَجْنَادٍ بِالْمَلاَئِكَةِ وَ اَلْمُؤْمِنِينَ وَ اَلرُّعْبِ". خداوند او را با سه سپاه حمایت فرماید: فرشتگان، مؤمنان و ترس. نیز نعمانی از ابو بصیر نقل کرده است که حضرت صادق (ع) در حدیثی درباره پرچم امام زمان (ع) فرموده است: "فَإِذَا هُوَ قَامَ نَشَرَهَا ... وَ يَسِيرُ اَلرُّعْبُ قُدَّامَهَا شَهْراً وَ وَرَاءَهَا شَهْراً وَ عَنْ يَمِينِهَا شَهْراً وَ عَنْ يَسَارِهَا شَهْراً، ثُمَّ قَالَ يَا أَبَا مُحَمَّدٍ إِنَّهُ يَخْرُجُ مَوْتُوراً غَضْبَانَ أَسِفاً لِغَضَبِ اَللَّهِ عَلَى هَذَا اَلْخَلْقِ...". به گاه ظهور، آن [پرچم‌] را بر افراشته سازد ... و ترس از او (مهدی (ع)) از پیشاپیش، پشت سر و جانب چپ و راست به فاصله یک ماه جلوتر از خودش می‌رود. سپس فرمود: ای ابا محمد! به دلیل خشم خدا بر این مردم، او به هنگام ظهور، تنها و خشمگین است. شیخ صدوق و طبرسی از محمد بن مسلم ثقفی روایت کرده‌اند که امام باقر (ع) فرمود: "اَلْقَائِمُ مِنَّا. مَنْصُورٌ بِالرُّعْبِ، مُؤَيَّدٌ بِالنَّصْرِ،..." . قائم از ما [اهل بیت‌] است. با رعب یاری می‌شود و با نصرت [الهی‌] حمایت می‌گردد. پیش از این روایتی را از امام صادق (ع) آوردیم که این ویژگی را به یاران قائم (ع) نسبت داده بود.
• محور دوم: واژه "رعب" به معنی ترس شدیدی است که نمی‌توان آن را پنهان ساخت‌؛ بنابراین مقصود آن است که روحیه دشمن در برابر یورش سپاه امام عصر (ع) درهم می‌شکند و اراده‌اش سست می‌گردد و از مقاومت و پایداری آنان به وحشت و هراس می‌افتد. مراد از "مسافت یک‌ماهه هراس و وحشت" در این روایت، آن است که شهرهایی که فاصله آنها تا محل استقرار سپاه امام (ع)، یک ماه می‌باشد به شدت دچار وحشت و هراس خواهند شد و مقصود از فاصله یک ماهه، مسافتی است که یک مسافر آن را در طول یک ماه می‌پیماید. در نتیجه اگر از این مسافت، برداشتی متناسب با فهم مردمان زمان صدور این اخبار داشته باشیم معنای این بخش از حدیث چنین می‌شود: مردم شهرهایی که مدت زمان رسیدن به آنها از پایگاه سپاه مهدوی با استفاده از اسب و شتر یک ماه به طول می‌انجامد، بیمناک و وحشتزده خواهند شد. چنین چیزی طبیعی است زیرا این شهرها در مجاورت آن پایگاه بوده و می‌توان با استفاده از وسایل نقلیه مدرن در کمتر از ساعتی به آنجا رسید. بلکه می‌توان با به کارگیری سلاح‌های دور برد در چند لحظه آنجا را در هم کوبید. در نتیجه وقتی که سپاه مهدوی، مقتدر و نیرومند وارد میدان شود طبیعی است که اهالی آن مناطق وحشت‌زده شوند. اگر از این مسافت برداشتی جدید داشته باشیم، در حقیقت همه کره زمین را در بر می‌گیرد؛ زیرا می‌توان با هواپیماهای مسافربری در زمانی بسیار کمتر از یک ماه به دور کره زمین گردش نمود؛ چه رسد به هواپیماهای جنگنده ما فوق صوت و موشک‌های پیشرفته.

بدین ترتیب باید گفت همه دشمنان امام عصر (ع) در سراسر جهان از حملات سپاه آن حضرت در حالت ترسی فراگیر و وحشتی دائمی به سر می‌برند. این رعب و هراس به هر اندازه که باشد، ضمانت مهمی برای پیروزی سپاه امام (ع) می‌باشد. امام (ع) به عنوان رهبری بزرگ و آزادی‌بخش در مسیر هدفی والا و الهی، خواهد توانست با بهره‌گیری از ابزار و روش‌های مختلف، بذر وحشت را در دل دشمنانش بپراکند و سپس آن را رشد دهد. این ترس و هراس، پیشاپیش سپاه امام حرکت می‌کند و قبل از ورود آن سپاه به هر منطقه‌ای، به آنجا وارد می‌شود تا آن که همه جهان زیر سیطره امام (ع) در آید.

• محور سوم: علل به وجود آمدن وحشت و هراس در دل دشمنان. مناسب است در همین جا، علل معجزه‌آمیز را به یکسو نهاده، اندیشه اعجازی را در این مورد به طور کامل رد نماییم؛ زیرا نه با قانون معجزات توافق دارد و نه با دلالت روایات. درباره عدم همخوانی آن با قانون معجزات - هم چنان که پیشتر نیز آوردیم - باید گفت: معجزه جز در آنجا که تنها راه برای هدایت یا اتمام حجت باشد، روی نمی‌دهد. و البته این رعب و هراس، برای هدایت انسان‌هاست؛ زیرا یکی از اسباب پیروزی امام (ع) می‌باشد؛ اما لازم است بدانیم تنها سبب به وجود آمدن آن، فقط معجزه نیست بلکه سبب‌های معمولی دیگری نیز می‌تواند داشته باشد که به زودی بیان خواهیم کرد. در روایات نیز هیچ‌گونه دلالتی بر نقش‌آفرینی معجزه در این باره وجود ندارد. و تعبیر "مسافت یک ماهه هراس و وحشت" که در روایت آمده و ما آن را تفسیر کردیم، دلالت بر اعجاز ندارد. راز این ترس آن است که اوصاف امام مهدی (ع) و یارانش آن چنان جهانگیر می‌شود که مردم از جبهه‌گیری بر ضد آنها می‌هراسند. همین ترس و هراس موجب می‌گردد آنها تا جایی که بتوانند از رویارویی مستقیم خودداری ورزند و بسیاری نیز بدون جنگ و درگیری، قدرت سیاسی را در کشور خویش تسلیم امام (ع) می‌کنند.

برخی از این خصایص و ویژگی‌ها به خود امام (ع) بازمی‌گردد و برخی دیگر به افراد سپاه آن حضرت. از جمله ویژگی‌های خاص حضرت ولی عصر (ع) آن است که ایشان به سبب آگاهی از خصوصیات تاریخ بشر که بر آمده از شایستگی‌هایی است که در دوران غیبت به دست آورده یا حاصل و ثمره علم امامت می‌باشد، می‌تواند به بسیاری از موفقیت‌ها دست یابد. از این رو ایشان خواهند توانست از رازهای مگوی رهبران کشورهای جهان و دولت‌های آنان پرده برداشته، رسوایشان سازند. در طول تاریخ گذشته بشریت - تقریبا - حاکمی در جهان نبوده است که بر ملا شدن اسرارش، موجب رسوایی او نگردد».

پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه

۱. آقای تونه‌ای (پژوهشگر معارف مهدویت)؛

مجتبی تونه‌ای آقای مجتبی تونه‌ای، در کتاب «موعودنامه» در این‌باره گفته است: «پیش از ظهور حضرت، ستمگران بر جهان فرمانروایی می‌کنند و بیم و ترس غالبا از حکومت آنان سرچشمه می‌گیرد. رسول خدا (ص) می‌فرمایند: زمین از ستم و بیداد پر می‌شود، تا جایی که در هرخانه‌ای ترس و جنگ وارد می‌گردد. امام باقر (ع) نیز می‌فرمایند: حضرت قائم (ع) قیام نمی‌کند مگر در دورانی پر از بیم و هراس. و اما امدادهای الهی گاهی در قدرتی است که خداوند به حضرت داده است و با انجام کراماتی، حضرت مشکلات را از سر راه برمی‌دارد و یا به وسیله رعب و ترسی است که خداوند در دل دشمن ایجاد می‌کند. در روایات، ترس به‌عنوان یکی از سه لشکری که حضرت را یاری می‌رساند ذکر شده است.امام صادق (ع) می‌فرمایند: خداوند، حضرت قائم را با سه لشکر یاری می‌دهد، فرشتگان، مؤمنان و ترس. امام باقر (ع) نیز می‌فرمایند: ترس و رعب در پیشاپیش حضرت مهدی (ع) به فاصله یک ماه و از پشت سر نیز به فاصله یک ماه و از سمت راست به فاصله یک ماه و از سمت چپ نیز به فاصله یک ماه در حرکت است. از این روایات استفاده می‌شود که وقتی حضرت جایی را قصد کند، دشمن پیشاپیش دچار ترس و وحشت شده، توان رویارویی در برابر سپاهیان حضرت را از دست می‌دهد».

پرسش‌های وابسته

1. مراد از ظهور در روایات چیست؟ (پرسش)
2. درک زمان ظهور امام مهدی چه فضیلت‌های دارد؟ (پرسش)
3. برخی از رخدادهای هنگام ظهور امام مهدی چیست؟ (پرسش)
4. بعد از ظهور امام مهدی نخستین مراسمی که انجام می‌شود چیست؟ (پرسش)
5. چه کسانی از ظهور امام مهدی خوشحال می‌شوند؟ (پرسش)
6. وقایع هنگام ظهور چیست؟ (پرسش)
7. کیفیت ظهور امام مهدی چیست؟ (پرسش)
8. بعد از ظهور امام مهدی چه‌قدر طول می‌کشد تا جهان اصلاح شود؟ (پرسش)
9. امام مهدی بعد از ظهور چه اقدامات اصلاحی انجام می‌دهد؟‌ (پرسش)
10. امام مهدی‏ بعد از ظهور چه عملی انجام می‌‏دهند؟ (پرسش)
11. اولین سخنانی که امام بعد از ظهور می‌‏فرمایند چیست؟ (پرسش)
12. امام مهدی چگونه برای خون‌خواهی امام حسین قیام می‌کند؟ (پرسش)
13. امام مهدی در عصر ظهور با اهل ذمه چه خواهد کرد؟ (پرسش)
14. امام مهدی‏ بعد از ظهور با انحرافات فکری چگونه برخورد خواهد کرد؟ (پرسش)
15. آیا امام مهدی‏ بعد از ظهور با اعراب به جنگ برمی‌‏خیزد؟ (پرسش)
16. امام مهدی با چه پرچمی ظهور می‌کند؟ (پرسش)
17. تردیدگنندگان در وجود امام مهدی چه می گویند؟ (پرسش)
18. امام مهدی پس از ظهور چه تغییراتی در مراسم حج به وجود می‌آورد؟ (پرسش)
19. نقش ترس به عنوان یکی از لشکرهای امام مهدی چیست؟ (پرسش)
20. امام مهدی در مقابله با ستمگران و اجرای حدود و احکام الهی چگونه رفتاری دارند؟ (پرسش)
21. وضعیت امنیت اجتماعی در عصر ظهور چگونه است؟ (پرسش)
22. آیا حوادث پس از ظهور در ماه جمادی اتفاق می‌افتد؟ (پرسش)
23. چه ارتباطی میان تصرف رودخانه‌ها و قیام امام مهدی وجود دارد؟ (پرسش)
24. چه گروه‌هایی به یاری امام مهدی می‌شتابند؟ (پرسش)
25. امام مهدی پس از ظهور کدام سرزمین را به تصرف در می‌آورد؟ (پرسش)
26. رشد و شکوفایی علم در زمان پس از ظهور به چه معنا است؟ (پرسش)
27. پس از ظهور چه گروه‌هایی علیه امام مهدی شورش می‌کنند؟ (پرسش)
28. امام مهدی در قیام خود چه مساجدی را ویران می‌کند؟ (پرسش)
29. آیا پیش از ظهور امام مهدی در جهان جنگی رخ می‌دهد؟ (پرسش)
30. آیا امام مهدی پس از ظهور از قاتلان امام حسین انتقام خواهد گرفت؟ (پرسش)
31. امام مهدی وقتی که می‏آید اولین کاری که می‌‏کند چیست؟ (پرسش)
32. معنای این جمله که می‌گویند هنگام ظهور از اسلام و قرآن چیزی جز نام باقی نمانده است چیست؟ (پرسش)
33. آیا امام مهدی هنگام ظهور اموال ثروت‏مندان را علی‏رغم میل باطنی آنها بین فقرا تقسیم می‏کند؟ (پرسش)
34. چگونه امام مهدی بر دولتها پیروز می‌‏شود و این تعداد جمعیت جهان تسلیم او می‌‏شوند؟ (پرسش)
35. آیا با ظهور امام مهدی همه مردم مسلمان می‌شوند؟ (پرسش)
36. برخی می‌گویند با توجه به روایات در زمان امام مهدی امکان گناه کردن وجود ندارد آیا این گفته‌ها درست است؟ (پرسش)
37. اگر امام مهدی شیطان را بکشند مردمان پس از ظهوراز فریب‌های شیطان در امان خواهند ماند این چگونه با عدالت خدا سازگار است؟ (پرسش)
38. اگر در زمان امام مهدی امکان گناه وجود دارد پس چرا ظلم و گناه صورت نمی‌گیرد و یا بسیار اندک است؟ (پرسش)
39. آیا پس از ظهور یا قیام یا تشکیل حکومت بقیه الله کسی هم گناه می‌کند؟ اختیار چه می‌شود؟
40. امام مهدی در منطقه تمارین چه اقدامی انجام می‌دهد؟ (پرسش)
41. آیا اصحاب کهف به یاری امام مهدی می‌آیند؟‌ (پرسش)
42. فرماندهان سپاه امام مهدی چه کسانی هستند؟ (پرسش)
43. آیا امام مهدی جهان‌گشایی خواهد داشت؟ (پرسش)
44. آخرین شورش علیه امام مهدی کدام است؟ (پرسش)
45. امام مهدی چه شهرهایی را به تصرف در می‌آورد؟ (پرسش)
46. مردمان کدام شهرها با امام مهدی می‌جنگند؟ (پرسش)
47. امام مهدی چگونه شهر ارمینیه را به تصرف خود در می‌آورد؟ (پرسش)
48. آیا شهر ارنون در زمینه سازی برای ظهور امام مهدی نقشی دارد؟ (پرسش)
49. چه طایفه‌هایی با امام مهدی به نبرد می‌پردازند؟ (پرسش)
50. آیا امام مهدی هنگام قیام سوار بر اسب است؟‌ (پرسش)
51. اولین کسی که با امام مهدی بیعت کرده و دست حضرت را می‏‌بوسد کیست؟ (پرسش)
52. زندگی امام بعد از ظهور چگونه خواهد بود؟ (پرسش)
53. رفتار امام مهدی با مجاهدان و شهیدان چگونه است؟ (پرسش)
54. جهان گشایی امام مهدی چگونه است؟ (پرسش)
55. احیای سنت محمدی پس از ظهور امام مهدی چگونه است؟ (پرسش)
56. احکامی الهی که در زمان ظهور امام مهدی اجرا می‌شوند کدامند؟ (پرسش)
57. مفهوم چهره‌شناسی امام مهدی به چه معناست؟ (پرسش)
58. آیه شریفه انا بقية الله فی ارضه توسط امام مهدی خطاب به چه کسی در پاسخ به چه سوالی قرائت گردید؟ (پرسش)
59. وضعیت مردم در عصر ظهور امام مهدی از نظر فرهنگی، اخلاقی و تربیتی چگونه است؟ (پرسش)
60. عصر غیبت کبری چه تأثیراتی در دوران پس از ظهور دارد؟ (پرسش)
61. نقش ترک‌ها در دوران ظهور چیست؟ (پرسش)
62. منظور از ترک‌ها در روایات آخرالزمان چیست؟ (پرسش)
63. نقش عرب‌ها در دوران ظهور چیست؟ (پرسش)
64. نقش یمن در دوران ظهور چیست؟ (پرسش)
65. حوادث مصر در دوران ظهور چیست؟ (پرسش)

منبع‌شناسی جامع مهدویت

• کتاب‌شناسی مهدویت؛
• مقاله‌شناسی مهدویت؛
• پایان‌نامه‌شناسی مهدویت.