سرگذشت پدر امام مهدی چیست؟ (پرسش)

سرگذشت پدر امام مهدی چیست؟
موضوع اصلی	بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت
مدخل بالاتر	مهدویت / آشنایی با امام مهدی / معرفت امام مهدی (شناخت امام مهدی) / خاندان و نیاکان امام مهدی

سرگذشت پدر امام مهدی چیست؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.

پاسخ نخست

خدامراد سلیمیان

حجت الاسلام و المسلمین خدامراد سلیمیان، در کتاب «پرسمان مهدویت» در این‌باره گفته است:

«امام ابو محمد حسن عسکری(ع) یازدهمین پیشوای اسلام پس از پیامبر اکرم (ص)، فرزند امام علی نقی(ع) و پدر بزرگوار حضرت مهدی (ع) در سال ۲۳۱ یا ۲۳۲ﻫ. ق و بنا به اکثر روایات در مدینه، چشم به جهان گشود.

• مادرش بانویی پارسا به نام "حدیثه"(س)، است که برخی، از او به نام "سوسن" یاد کرده‌‏اند.
• از آن جهت که آن حضرت و نیز پدر بزرگوارشان به دستور خلیفه عباسی در "سامرا"، در محله "عسکر" سکونت اجباری داشتند، به "عسکریین" معروفند و به ‏ویژه امام یازدهم امام عسکری نامیده می‌‏شود. از ایشان نیز همچون پدران بزرگوار خود به دلیل دارا بودن صفات ارزشمند فراوان با القاب متعددی همچون: "نقی"، "زکی"، "فاضل" و "امین" یاد می‌‏شد.
• و کنیه آن حضرت "ابو محمّد" است. او ۲۲ ساله بود که پدر ارجمندش به شهادت رسید.
• درباره ویژگی‌‏های جسمانی آن حضرت گفته شده: ایشان دارای پوستی گندمگون، چشمانی درشت و سیاه، چهره‏‌ای زیبا، قامتی میانه و اندامی متناسب و با هیبت و جلالت بود. و با آن‏که جوان بود، اما فضایل اخلاقی و کمالات معنوی امام موجب شده بود تا دانشوران و بزرگان زمان خویش را تحت تأثیر و نفوذ خود قرار دهد. دوست و دشمن به برتری و والایی او در دانش، شکیبایی، بخشش، پارسایی، پروای الهی و دیگر مکارم اخلاقی اعتراف داشتند. اگرچه آن حضرت پیش از آن‏که دوران جوانی را سپری نماید با زندگی در دنیا بدرود گفت ولی همان مقدار اندک برای مسلمانان از برکت سرشار بود. آن حضرت حدود ۶ سال از ۲۸ سال عمر شریف خود را به امامت شیعیان سپری نمود.
• امام عسکری(ع) در سال ۲۶۰ ه در حالی که یگانه پسر او به عنوان واپسین حجّت الهی در سن پنج سالگی قرار داشت، به شهادت رسید و در خانه خود در سامرا در کنار مرقد پدرش به خاک سپرده شد.
• اگرچه برخی ادعا کرده‌‏اند که امام عسکری (ع) بجز حضرت مهدی (ع) فرزند یا فرزندان دیگری داشته است، اما قول مشهور بین شیعه آن است که امام عسکری(ع) فرزندی جز امام مهدی(ع) از خود به یادگار نگذاشت.
• مدت عمر امام یازدهم معاصر با خلافت شش خلیفه عباسی- متوکل، منتصر، مستعین، معتز، مهتدی و معتمد- بود. آن حضرت در زمان معتز به شهادت رسید.
• یکی از حوادث کمرشکن پس از شهادت امام عسکری(ع) تفرقه‏‌ای بود که در میان برخی شیعیان رسوخ کرد. و آن‏ها را از یک‏پارچه‌‏گی خارج کرد. البته این چند دستگی پیش از آن توسط امام عسکری(ع) پیش‌‏بینی شده بود. ابو غانم گوید: از امام عسکری(ع) شنیدم که می‌‏فرمود: در سال دویست و شصت پیروانم فرقه ‏فرقه می‏‌شوند. ابو غانم در ادامه می‌‏گوید: و در آن سال امام عسکری(ع) رحلت فرمود و پیروان و یارانش متفرق شدند، دسته‏‌ای خود را منتسب به جعفر "پسر امام دهم" کردند، دسته‌‏ای سرگردان شدند، دسته‌‏ای به شک افتادند، دسته‏‌ای در حالت تحیر ایستادند و دسته‏‌ای دیگر به توفیق خدای تعالی بر دین خود ثابت ماندند».

پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه

۱. حجت الاسلام و المسلمین زهادت؛

عبدالمجید زهادت حجت الاسلام و المسلمین عبدالمجید زهادت، در کتاب «معارف و عقاید ۵ ج۲» در این‌باره گفته است: «پدر گرامی او، پیشوای یازدهم شیعیان حضرت حسن عسکری (ع) و مادر بزرگوار آن حضرت، بانویی شایسته به نام "نرجس" بود که درباره ملیتِ او روایات، مختلف است. مطابق روایتی، آن بانو دختر "یشوع" پسر امپراتور روم و مادرش از نسل "شمعون" وصی حضرت عیسی (ع) بود. برابر این روایت، نرجس در پی خوابی شگفت، مسلمان شد و به هدایت امام عسکری (ع) خود را در میان سپاه روم که عازم نبرد با مسلمانان بودند قرارداد و همراه جمعی دیگر به اسارت لشکر اسلام درآمد. امام هادی (ع) کسی را فرستاد که او را خریداری کرد و به سامراء آورد. البته روایات دیگری نیز نقل شده است؛ ولی آنچه مهم و قابل توجه است، اینکه حضرت نرجس (س) مدتی در خانه حکیمه خاتون – خواهر بزرگوار امام هادی (ع)- تحت تعلیم و تربیت او قرار گرفته و مورد احترام فراوان حکیمه (س) بوده است. حضرت نرجس (س) بانویی است که سال‌ها پیش در کلام امیرالمؤمنین (ع) و امام صادق (ع) مورد ستایش قرار گرفته و از او به عنوان بهترین کنیزان و سرور آنان یاد شده است.

۲. نویسندگان کتاب نگین آفرینش؛

نویسندگان کتاب «نگین آفرینش» در این باره گفته‌اند: «پدر گرامی او، پیشوای یازدهم شیعیان حضرت حسن عسکری (ع) و مادر بزرگوار آن حضرت، بانویی شایسته به نام "نرجس" بود که درباره ملیتِ او روایات، مختلف است. مطابق روایتی، آن بانو دختر "یشوع" پسر امپراتور روم و مادرش از نسل "شمعون" وصی حضرت عیسی (ع) بود. برابر این روایت، نرجس در پی خوابی شگفت، مسلمان شد و به هدایت امام عسکری (ع) خود را در میان سپاه روم که عازم نبرد با مسلمانان بودند قرارداد و همراه جمعی دیگر به اسارت لشکر اسلام درآمد. امام هادی (ع) کسی را فرستاد که او را خریداری کرد و به سامراء آورد. البته روایات دیگری نیز نقل شده است؛ ولی آنچه مهم و قابل توجه است، اینکه حضرت نرجس (س) مدتی در خانه حکیمه خاتون – خواهر بزرگوار امام هادی (ع)- تحت تعلیم و تربیت او قرار گرفته و مورد احترام فراوان حکیمه (س) بوده است. حضرت نرجس (س) بانویی است که سال‌ها پیش در کلام امیرالمؤمنین (ع) و امام صادق (ع) مورد ستایش قرار گرفته و از او به عنوان بهترین کنیزان و سرور آنان یاد شده است.

1. آیا مهدی‏ از اولاد و نسل عباس است؟ (پرسش)
2. آیا مهدی همان عیسی بن مریم است؟ (پرسش)
3. امام مهدی از نسل چه کسی است؟ (پرسش)
4. نام مادر امام مهدی چیست؟ (پرسش)
5. نام پدر امام مهدی چیست؟ (پرسش)
6. مادربزرگ امام مهدی کیست؟ (پرسش)
7. القاب مادر امام مهدی چیستند؟ (پرسش)
8. معروف‌ترین کنیه مادر امام مهدی چیست؟ (پرسش)
9. پدر و مادر امام مهدی در چه سالی متولد شده‏‌اند؟ (پرسش)
10. سرگذشت پدر امام مهدی چیست؟ (پرسش)
11. سرگذشت مادر امام مهدی چیست؟ (پرسش)
12. خواب‌های مادر امام مهدی در روم چه بود؟ (پرسش)
13. مادر امام مهدی چگونه از بغداد به سامرا آمد و با امام حسن عسکری ازدواج کرد؟‌ (پرسش)
14. امام مهدی پدر و مادر خود را در چند سالگی از دست داد؟ (پرسش)
15. چرا امام مهدی از فرزندان امام حسین است نه امام حسن؟ (پرسش)
16. به حدیث اسمه اسمی و اسم ابیه اسم ابی چگونه پاسخ می‏‌گویید؟ (پرسش)
17. به حدیث المهدی من ولد الحسن چگونه پاسخ می‌‏گویید؟ (پرسش)
18. حکیمه خاتون کیست؟ (پرسش)
19. القاب امام حسن عسکری چیستند؟ (پرسش)
20. اولین مالک نرجس خاتون چه شخصی بوده است؟ (پرسش)
21. بعضی از مورخان نوشته‏‌اند فرزند امام حسن عسکری به نام محمد در سن ۶ یا ۷ سالگی شهید شده است آیا صحت دارد؟ (پرسش)
22. با توجه به اینکه جنگی بین رومیان و عباسیان اتفاق نیفتاده چطور مادر امام مهدی نوه پادشاه روم هستند و اسیر شده‌اند؟ (پرسش)
23. چرا بعضی از تاریخ‏‌نگاران مهدی موعود را از نسل امام حسن مجتبی و طباطبایی می‌‏دانند؟ (پرسش)
24. علت اختلاف احادیث درباره نام و نسب امام مهدی چیست؟ (پرسش)
25. پدر و مادر امام مهدی در کجا دفن شدند؟ (پرسش)

منبع‌شناسی جامع مهدویت

• کتاب‌شناسی مهدویت؛
• مقاله‌شناسی مهدویت؛
• پایان‌نامه‌شناسی مهدویت.