دانشنامه قرآن و حدیث ج۳ (کتاب)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
دانشنامه قرآن و حدیث
ترجمه موسوعة معارف الکتاب و السنة
از مجموعهدانشنامه قرآن و حدیث
زبانفارسی
زبان اصلیعربی
نویسندهمحمد محمدی ری‌شهری
به کوششجمعی از پژوهشگران
مترجمحمید رضا شیخی
موضوعقرآن، حدیث
مذهبشیعه
ناشرانتشارات دارالحدیث
محل نشرقم، ایران
سال نشر۱۳۹۰ ش
تعداد صفحه۵۹۲
شابک۹-۵۷۳-۲۱۲-۹۶۴-۹۷۸
شماره ملی۷۸۹۴۴۴۱‬‬

این کتاب، جلد سوم از مجموعهٔ شانزده جلدی دانشنامه قرآن و حدیث است که ترجمه فارسی کتاب موسوعة معارف الکتاب و السنة اثر محمد محمدی ری‌شهری به زبان عربی است که به بررسی قرآن و حدیث می‌پردازد. این کتاب به کوشش حمید رضا شیخی به فارسی ترجمه شده است و انتشارات مؤسسه علمی فرهنگی دارالحدیث انتشار آن را به عهده داشته است[۱].

دربارهٔ کتاب

در معرفی این کتاب آمده است: «مجموعه مقالات و مباحثی درباره موضوعات اخلاقی، علمی، تاریخی، اجتماعی، سیاسی، اعتقادی و فقهی مندرج در معارف حدیثی و قرآنی است. در این نوشتار که سومین مجلد از یک دانشنامه حدیثی و قرآنی است، به ترتیب حروف الفبا به شرح و بررسی زوایای گوناگون واژگانی مانند تاریخ، زمین و خانواده پرداخته شده و آیات و روایات مربوط به هریک از آنها بررسی گردیده است. بیان مباحثی مانند شناخت تاریخ، قانونمند بودن تاریخ، عوامل دگرگونی‌های تاریخی، عوامل پیشرفت و عقب‌ماندگی اجتماعی، عبرت‌آموزی از تاریخ، آینده تاریخ، آفرینش زمین و ویژگی‌های آن، آماده‌سازی زمین برای زندگی، تشکیل خانواده و عوامل تحکیم آن و شرح و بررسی آیات و روایات مربوط به هریک از این مباحث به همراه انعکاس دیدگاه‌های اندیشمندان مسلمان در این باره از مباحث مهم مطرح شده در این نوشتار است»[۱].

فهرست کتاب

تاریخ

  • تاریخ در لغت
  • تاریخ در اصطلاح
  • تاریخ در قرآن و حدیث
  1. نقش تاریخ در زندگی انسان
  2. ارزش دانش تاریخ و مورخ
  3. گواهی تاریخ
  4. قانونمندی تاریخ
  5. عوامل تحولات تاریخی
  6. عوامل پیشرفت و انحطاط اجتماعی
  7. عبرت‌آموزی از تاریخ
  8. جهانگردی هدفمند
  9. آینده تاریخ در بینش قرآنی
  1. اهمیت شناخت تاریخ
  2. تشویق به شناخت تاریخ
    1. تاریخ گذشته
    2. تاریخ معاصر
  3. ثمرات شناخت تاریخ
    1. آمادگی برای رویارویی با حوادث سیاسی و اجتماعی
    2. تعجب نکردن از رخدادهای اجتماعی
    3. نومید نشدن از زمانه
    4. اعتماد نکردن به زمانه
    5. گله نکردن از زمانه
    6. ستیزنکردن با زمانه
  4. گواهی تاریخ
  1. پایداری قوانین تاریخ
  2. عمر تاریخی ملت ها
  • فصل سوم: عوامل دگرگونی‌های تاریخی
  1. تلاش‌های فرهنگی
  2. تلاش‌های سیاسی
  3. تلاش‌های دینی
  1. حکمرانی شایستگان
  2. اتحاد امت
  3. بیداری حکومتگران
  4. عدالت اجتماعی
  5. رعایت حقوق دوسویه حکومت و جامعه
  1. حکومت نابه کاران
  2. اختلاف امت
  3. غفلت حکومتگران
  4. ستم
  5. فساد
  6. زیاده روی
  7. رفاه زدگی
  8. انحصارطلبی
  9. تبعیض طبقاتی در اجرای حدود
  10. اهمیت ندادن به حقوق اقشار ضعیف
  11. کم‌فروشی
  12. ترک امر به معروف و نهی از منکر
  13. واگذاری و مهلت‌دهی خداوند
  • فصل ششم: عبرت‌آموزی از تاریخ
  1. تشویق به اندرز گرفتن از پندهای تاریخ
  2. تشویق به گردشگری هدفمند
  3. رفتار مناسب در هنگام بازدید از خانه‌های برجای مانده از ستمگران
  4. عبرت گرفتن از سکونت در خانه‌های بر جای مانده از ستمگران
  5. عبرت گرفتن از نابودی ملت‌های پیشین
  • فصل هفتم: آینده تاریخ
  1. پیروزی حق
  2. پیروزی مستضعفان
  3. پیروزی شایستگان
  4. پیروزی پرهیزگاران
  5. پیروزی اسلام
  6. زنده شدن زمین با عدالت
  7. تحقق دولت اهل بیت(ع)

زمین

  • ارض در لغت
  • ارض در قرآن و حدیث
  1. معلق بودن زمین در فضا
  2. آرامش زمین
  3. نقش کوه‌ها در آرامش زمین
  4. آماده‌سازی زمین برای زندگی
  1. منشأ زمین
    1. سخنی در باره پیدایش زمین و فشردگی و از هم گشودگی آن
  2. مدت آفرینش زمین
  • فصل دوم: ویژگی‌های زمین
  1. گسترش یافتن زمین بر روی آب
  2. ستون‌های زمین
  3. میخ‌های زمین
  4. معادن زمین
  5. تعداد زمین‌ها
  • فصل سوم: آماده‌سازی زمین برای زندگی
  • فصل چهارم: گوناگون

خانواده

  1. آرامش روانی
  2. سازندگی اخلاقی
  3. سازندگی اجتماعی
  4. گسترش آرمان توحید
  1. تشویق به تشکیل خانواده
  2. حکمت تشکیل خانواده
  3. موانع تشکیل خانواده
  4. آداب ازدواج و تشکیل خانواده

دربارهٔ پدیدآورندگان

محمد محمدی ری‌شهری (پدیدآورنده)
محمد محمدی ری‌شهری
آیت‌الله محمد محمدی ری‌شهری (متولد ۱۳۲۵ ش، شهر‌ ری؛ متوفی ۱۴۰۱ش، تهران)، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: علی مشکینی، محمد فاضل‌ لنکرانی، سید محمد باقر طباطبایی سلطانی، محمد علی اراکی، حسین وحید خراسانی، جواد تبریزی، سید محمد رضا گلپایگانی و مرتضی حائری یزدی به اتمام رساند. تولیت آستان حضرت عبدالعظیم حسنی (ع)، نمایندگی مردم تهران در مجلس خبرگان رهبری (دوره پنجم)، عضویت در مجمع تشخیص مصلحت نظام، نمایندگی ولی فقیه و سرپرستی حجاج ایرانی، ریاست مؤسسه علمی فرهنگی دار‌الحدیث، ریاست دانشگاه قرآن و حدیث و ریاست پژوهشگاه قرآن و حدیث از جمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر انجام فعالیت‌های علمی و اجرایی به تألیف آثار فراوان با موضوعات دینی و اعتقادی اهتمام ورزیده است. «اهل بیت در قرآن و حدیث»، «تداوم انقلاب اسلامی ایران تا انقلاب جهانی مهدی»، «حکمت‌نامهٔ پيامبر اعظم (ص)»، «سیرهٔ پیامبر خاتم (ص)»، «دانشنامهٔ امیرالمؤمنین‌ بر پایهٔ قرآن، حدیث و تاریخ»، «سيری در سيرهٔ حکومتی امام علی (ع)»، «فلسفه امامت و رهبری»، «سیاست‌نامهٔ امام علی (ع)»، «فلسفه وحی و نبوت»، «حکمت‌نامهٔ امام حسین (ع)»، «فرهنگ‌نامهٔ مرثيه‌سرايی و عزاداری حضرت سيدالشهدا (ع)»، «مبانی خداشناسی»، «حکمت‌نامهٔ رضوی»، «دانشنامهٔ امام مهدی (ع)»، «شرح زیارت جامعهٔ کبیره»، «ویژگی‌های صراط مستقیم در قرآن» و «گونه‌شناسی هدایت الهی در قرآن و حدیث» برخی از این آثار است.[۲]
حمید رضا شیخی (مترجم)
صفحهٔ 'حمید رضا شیخی' پیدا نشد

کتاب‌های وابسته

جستارهای وابسته

پانویس

دریافت متن