دانشنامه قرآن و حدیث ج۷ (کتاب)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
دانشنامه قرآن و حدیث
ترجمه موسوعة معارف الکتاب و السنة
از مجموعهدانشنامه قرآن و حدیث
زبانفارسی
زبان اصلیعربی
نویسندهمحمد محمدی ری‌شهری
به کوششجمعی از پژوهشگران
مترجمحمید رضا شیخی
موضوعقرآن، حدیث
مذهبشیعه
ناشرانتشارات دارالحدیث
محل نشرقم، ایران
سال نشر۱۳۹۰ ش
تعداد صفحه۶۰۸
شابک۹-۵۷۳-۲۱۲-۹۶۴-۹۷۸
شماره ملی۷۸۹۴۴۴۱‬‬

این کتاب، جلد هفتم از مجموعهٔ شانزده جلدی دانشنامه قرآن و حدیث است که ترجمه فارسی کتاب موسوعة معارف الکتاب و السنة اثر محمد محمدی ری‌شهری به زبان عربی است که به بررسی قرآن و حدیث می‌پردازد. این کتاب به کوشش حمید رضا شیخی به فارسی ترجمه شده است و انتشارات مؤسسه علمی فرهنگی دارالحدیث انتشار آن را به عهده داشته است[۱].

دربارهٔ کتاب

در معرفی این کتاب آمده است: «مجموعه مقالات و مباحثی پیرامون موضوعات اخلاقی، علمی، تاریخی، سیاسی، اجتماعی و فقهی مندرج در معارف قرآنی و حدیثی است. در این کتاب که هفتمین مجلد از یک دانشنامه قرآنی و روایی است، به ترتیب حروف الفبا به شرح ابعاد مختلف مدخل‌هایی چون امت، امانت و امنیت و آیات و روایات مربوط به هریک از آنها پرداخته شده است. شرح مباحثی چون عبرت گرفتن از امت‌های گذشته، عوامل پیشرفت و انحطاط امت‌ها، نقاط تشابه امت، امتیازات امت اسلام، ویژگی‌های امت محمد(ص) در احکام شرعی، اوصاف امت اسلامی در تورات و انجیل، آینده امت محمد(ص) در دنیا، چگونگی محشور شدن امت‌ها، ویژگی‌ها و امتیازات امت محمد در قیامت، موجبات امانتداری و برکات آن، انواع امانت‌ها، معرفی امانت‌داران و آداب امانت سپاری، جایگاه امنیت در نظام اسلامی، خطرناک‌ترین آسیب‌های امنیت و سیاست‌های امنیتی امام علی(ع) از مباحث مهم مندرج در این نوشتار است»[۱].

فهرست کتاب

امت

  1. نگاهی کلی به تاریخ امت‌ها
  2. عوامل پیشرفت و سقوط امت‌ها
  3. دلیل همگونی امت‌ها در تقابل با پیامبران
  4. فضایل امت اسلامی
  5. نشانه‌های پیشرفت و انحطاط امت‌ها
  6. آینده امت اسلامی
  7. اطلاق «امت» به فرد
  • فصل یکم: راه نمایی شدن امت‌ها پس از گم راهی آنان
  1. مردم، پیش از نوح(ع)، امتی یک دست بودند
  2. فرستاده شدن هشداردهنده و راه نما به سوی همه امت‌ها
  3. امت‌هایی که خداوند، راه نمایی شان کرد و امت‌هایی که محکوم به گم راهی شدند
  4. ریشه‌های اختلاف امت‌ها
  1. آزمایش امت‌ها
  2. امکانات امت‌ها
  3. اغواگری‌های شیطان نسبت به امت‌ها
  4. پند گرفتن از فرجام امت‌های فریب خورده
  5. اندک بودن امت‌های نجات یافته
  6. نشانه خشم خداوند بر امت‌ها

فصل سوم: عوامل پیشرفت امت‌ها

  1. رهبری پیشوایان هدایت
  2. همبستگی
  3. درست بودن خواص
  4. پایبندی به ارزش‌های اخلاقی و رفتاری
  • فصل چهارم: علل نابودی امت‌ها
  1. رهبری گم راهان و پیروی کورکورانه
  2. بدگمانی به پیامبران و تردید در برهان‌های روشن
  3. انکار نشانه‌های خدا
  4. ریشخند کردن پیامبران(ع)
  5. افترا بستن به خدا
  6. توطئه علیه پیامبران و مجادله به قصد بی‌اعتبار کردن حق
  7. ستم و سرکشی و رفاه زدگی و سرمستی
  8. وا نهادن نهی از منکر
  9. فراموشی و غفلت و سنگ دلی
  10. گناهان
  11. اختلاف
  12. تباهی خواص
  13. بی‌تدبیری
  14. دنیادوستی
  15. بی‌توجهی به حقوق ضعیفان
  16. مفاسد فرهنگی و اقتصادی
  • فصل پنجم: نقاط تشابه امت‌ها
  1. تکذیب پیامبران
  2. انکار معاد
  3. گرایش به جبر و دروغ بستن بر خدا
  4. رو به رو شدن با خوشی و ناخوشی
  1. نتیجه دعای ابراهیم(ع)
  2. بهترین امت‌ها
  3. امت رحمت شده
  4. امت خجسته
  5. آخرین و اولین امت‌ها
  6. مجموعه فضایل امت اسلام
  1. امر به معروف و نهی از منکر نمودن
  2. میانه روی
  3. پارسایان شب و شیران روز
  1. در میانه آن، تیرگی است
  2. دچار شدن به سرنوشت امت‌های پیشین
  3. اختلاف و جدایی در آنان
  4. هم داستان نشدن بر گم راهی
  5. بر حق بودن گروهی از امت تا قیام قیامت
  6. از چند چیز، در پناه خدایند
  7. چیزهایی که خداوند، آنان را از آنها پناه نداده است
  8. دچار شدن به فتنه ها
  9. در اواخر این امت، بزرگ ترها از کوچک ترها علم می‌‌آموزند
  10. سرانجام این امت، جانشینی در زمین است
  1. محشور شدن گروه‌هایی از امت‌ها
  2. فرا خواندن هر گروهی با پیشوایشان
  3. فرا خواندن امت‌ها به سوی نامه اعمالشان
  4. گواهان امت‌ها
  1. نخستین امتی که حسابرسی می‌‌شود
  2. نخستین کسانی که وارد بهشت می‌‌شوند
  3. بیشتر بهشتیان
  4. گوناگون
  • فصل سیزدهم: گروه‌های امت
  1. امت، سه گروه اند
  2. بهترین‌های امت
  3. مجموعه صفات بهترین‌های امت
  4. بدترین‌های امت
  5. مجموعه صفات بدترین‌های امت
  6. سزای بدترین‌های امت
  • فصل چهاردهم: آنان که در قرآن و حدیث، «امت» خوانده شده اند
  1. ابراهیم(ع)
  2. امام علی(ع)
  3. قس بن ساعده
  4. زید بن عمرو بن نفیل
  5. عبد المطلب
  6. معلم
  7. مبلغ اسلام، که در سرزمین شرک بمیرد

امانت

  • امانت، در لغت
  • امانت، در قرآن و حدیث
  1. نهایت تأکید بر کسب خصلت امانتداری
  2. روش فرهنگ‌سازی امانتداری در جامعه
  3. نقش امانتداری در کامیابی مادی و معنوی
  4. گستره عرصه امانت
  5. اقسام امانتداران
  6. آداب سپردن امانت
  • فصل یکم: اهمیت باز گرداندن امانت
  1. وجوب باز گرداندن امانت
  2. باز گرداندن امانت، ارزشمند باشد یا کم ارزش
  3. باز گرداندن امانت، حتی به خیانتکار
  4. پس دادن امانت، حتی به تبهکار
  5. بازگرداندن امانت، حتی به دشمن
  6. باز گرداندن امانت، حتی به قاتلان پیامبران
  7. باز گرداندن امانت، حتی به قاتل امام علی(ع)
  8. باز گرداندن امانت، حتی به قاتل امام حسین(ع)
  9. باز گرداندن امانت حتی به مجوسی
  10. باز گرداندن امانت در هر حال
  11. ارزش امانتداری
  12. نهی از اهمیت ندادن به امانت
  • فصل دوم: موجبات امانتداری
  1. ایمان حقیقی
  2. پیروی از اهل بیت(ع)
  3. پیروی از خرد
  4. نظارت بر کارگزاران دولت
  5. کمک خواستن از خدا
  • فصل سوم: برکت‌های امانتداری
  1. دوستی خدا و پیامبر او
  2. راستگویی
  3. شریک شدن در اموال مردم
  4. توانگری
  5. رستن از آتش دوزخ
  6. رفتن به بهشت
  7. دادن پاداش صدقه دهندگان
  8. محشور شدن با پیامبران
  9. خوبی دنیا و آخرت
  1. امانت‌های اعتقادی و سیاسی
  2. امانت‌های فرهنگی
  3. امانت‌های اقتصادی
  4. امانت‌های اخلاقی
  5. امانت‌های عملی
  • فصل پنجم: امانتداران
  1. خداوند عزوجل
  2. فرشتگان
  3. پیامبران
  4. خاتم پیامبران(ص)
  5. پیشوایان از اهل بیت(ع)
  6. انسان
  7. عالمان دین
  8. حکمرانان
  9. اذان گویان
  10. بازرگانان و کسبه
  11. ثروتمندان
  12. رایزن
  13. سپرده دار
  14. پیمانکار
  15. مؤمن
  16. حجر الأسود
  • فصل ششم: آداب امانت سپاری
  1. کسی که شایسته اعتماد و امانت سپاری است
  2. کسی که شایسته اعتماد و امانت سپاری نیست

امنیت

  • امنیت، در لغت
  • امنیت، در قرآن و حدیث
  1. جایگاه امنیت در نظام اسلامی
  2. سرزمین نمونه در امنیت
  3. مسئولیت نظام اسلامی در برقراری امنیت
  4. خطرناک‌ترین تهدیدهای امنیتی
  5. سیاست‌های امنیتی امام علی(ع)
  • فصل یکم: جایگاه امنیت در نظام اسلامی
  1. امنیت، نعمتی بزرگ
  2. نکوهش نبود امنیت
  3. مسئولیت فرمان روایان در امنیت کشور
  4. نقش دعا در امنیت
  5. شهر نمونه در امنیت
  6. امنیت موعود
  • فصل دوم: خطرناک‌ترین آسیب‌های امنیت
  1. اختلاف
  2. ستم
  3. ناسپاسی
  1. کسب اطلاعات
  2. اصلاح دشمنان
  3. سازش به همراه زیرکی
  4. هوشیاری کامل در برابر دشمن
  5. کوچک نشمردن دشمن
  6. خیرخواهی نخواستن از دشمن، جز برای آزمودن
  7. موقعیت‌شناسی در برخورد با دشمنان
  8. مجازات نکردن بر پایه گمان و اتهام
  9. نهی از شکنجه
  10. نهی از دشنام
  11. نرم خویی تا زمانی که توطئه در کار نباشد
  12. تبعید یا زندانی کردن توطئه گران

دربارهٔ پدیدآورندگان

محمد محمدی ری‌شهری (پدیدآورنده)
محمد محمدی ری‌شهری
آیت‌الله محمد محمدی ری‌شهری (متولد ۱۳۲۵ ش، شهر‌ ری؛ متوفی ۱۴۰۱ش، تهران)، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: علی مشکینی، محمد فاضل‌ لنکرانی، سید محمد باقر طباطبایی سلطانی، محمد علی اراکی، حسین وحید خراسانی، جواد تبریزی، سید محمد رضا گلپایگانی و مرتضی حائری یزدی به اتمام رساند. تولیت آستان حضرت عبدالعظیم حسنی (ع)، نمایندگی مردم تهران در مجلس خبرگان رهبری (دوره پنجم)، عضویت در مجمع تشخیص مصلحت نظام، نمایندگی ولی فقیه و سرپرستی حجاج ایرانی، ریاست مؤسسه علمی فرهنگی دار‌الحدیث، ریاست دانشگاه قرآن و حدیث و ریاست پژوهشگاه قرآن و حدیث از جمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر انجام فعالیت‌های علمی و اجرایی به تألیف آثار فراوان با موضوعات دینی و اعتقادی اهتمام ورزیده است. «اهل بیت در قرآن و حدیث»، «تداوم انقلاب اسلامی ایران تا انقلاب جهانی مهدی»، «حکمت‌نامهٔ پيامبر اعظم (ص)»، «سیرهٔ پیامبر خاتم (ص)»، «دانشنامهٔ امیرالمؤمنین‌ بر پایهٔ قرآن، حدیث و تاریخ»، «سيری در سيرهٔ حکومتی امام علی (ع)»، «فلسفه امامت و رهبری»، «سیاست‌نامهٔ امام علی (ع)»، «فلسفه وحی و نبوت»، «حکمت‌نامهٔ امام حسین (ع)»، «فرهنگ‌نامهٔ مرثيه‌سرايی و عزاداری حضرت سيدالشهدا (ع)»، «مبانی خداشناسی»، «حکمت‌نامهٔ رضوی»، «دانشنامهٔ امام مهدی (ع)»، «شرح زیارت جامعهٔ کبیره»، «ویژگی‌های صراط مستقیم در قرآن» و «گونه‌شناسی هدایت الهی در قرآن و حدیث» برخی از این آثار است.[۲]
حمید رضا شیخی (مترجم)
صفحهٔ 'حمید رضا شیخی' پیدا نشد

کتاب‌های وابسته

جستارهای وابسته

پانویس

دریافت متن