حلیت در جامعه‌شناسی اسلامی
این مدخل زیرشاخهٔ بحث حلیت است. حلیت از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: حلیت در قرآن - حلیت در حدیث - حلیت در کلام اسلامی - حلیت در فقه سیاسی - پرسش‌های مرتبطمقدمه
“حلال” در مقابل حرام (ممنوع)، هر فعل عاری از ممنوعیت را شامل می‌شود[۱]. حلال و حرام به عنوان دو مفهوم فقهی، تابع قانون‌گذاری و نظام تشریع دینی است؛ از این‌رو، حلال به چیزی اطلاق می‌شود که شرعاً ممنوعیت نداشته باشد. غذای حلال، غذای موافق طبع و فطرت سالم انسانی است[۲]. و به تعبیر برخی مفسران، کلمه “حل” در تمام موارد استعمالش، معنای آزادی در عمل را می‌رساند[۳]. به بیان دیگر، آنچه را خداوند از آن نهی کرده باشد، حرام و مابقی آن حلال است. طرح مفهوم حلال در حوزه ارزش‌های اجتماعی بیشتر به اعتبار لزوم رعایت حقوق شرعی دیگران - به عنوان یکی از ملاک‌های فقهی حلیت - است. از آنجا که حکم حلیت به “طیبات” به معنای عام تعلق گرفته، نیازی به ذکر آیات آن به صورت مستقل احساس نمی‌شود. منابع فقهی متکفل بیان تفصیلی و مستدل امور حلال و حرام و احکام و ویژگی‌های آنها در یک نظام تشریعی هستند[۴].[۵]
منابع
پانویس
- ↑ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ج۲، ص۳۱۶.
- ↑ مکارم شیرازی، ناصر و دیگران، تفسیر نمونه، ج۱، ص۵۶۹ و ۵۸۱.
- ↑ طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱، ص۶۳۱.
- ↑ برای آشنایی بیشتر با محللات و محرمات شرعی، حدود و ملاک‌های آن، ر. ک: محمد آصف المحسنی، حدود الشریعه، ج۱-۲؛ علی مشکینی، واجب و حرام اعتقادی و عملی.
- ↑ شرف‌الدین، سید حسین، ارزش‌های اجتماعی از منظر قرآن کریم، ص ۱۵۴.