التفسیر المأثور عن عمر بن الخطاب: تفاوت میان نسخه‌ها

افزودن پیوند
از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
دیداریویکی‌متن
خط ۱۹: خط ۱۹:
در اثر ۸۱۷ آمده است که عمر در بالای [[منبر]] آیاتی از [[سوره عبس]] را قرائت کرد و به [[آیه]] {{متن قرآن|فَاكِهَةً وَأَبًّا}}<ref>«و میوه و علف؛» سوره عبس، آیه ۳۱.</ref> رسید معنای «ابّ» را نمی‌دانست، گفت چه اشکال دارد که معنای آن را ندانی<ref>ر.ک: ابن الحسن، التفسیر المأثور عن عمر بن الخطاب، ص۸۹۷.</ref>.
در اثر ۸۱۷ آمده است که عمر در بالای [[منبر]] آیاتی از [[سوره عبس]] را قرائت کرد و به [[آیه]] {{متن قرآن|فَاكِهَةً وَأَبًّا}}<ref>«و میوه و علف؛» سوره عبس، آیه ۳۱.</ref> رسید معنای «ابّ» را نمی‌دانست، گفت چه اشکال دارد که معنای آن را ندانی<ref>ر.ک: ابن الحسن، التفسیر المأثور عن عمر بن الخطاب، ص۸۹۷.</ref>.


در نتیجه هرچند نام این کتاب التفسیر المأثور است، ولی محتوای آن جز در مواردی اندک [[تفسیر]] نمی‌باشد و از نظر سند نیز بیشتر آن آثار سندی معتبر ندارند، بلکه در نزد [[شیعه]] [[صحت سند]] هیچ‌یک از آن آثار قابل [[اثبات]] نیست<ref>برای توضیح ر.ک: همین کتاب، ص۳۵۲؛ بابایی، مکاتب تفسیری، ج۱، ص۳۲۶-۳۲۷.</ref>.<ref>[[علی اکبر بابایی|بابایی، علی اکبر]]، [[تاریخ تفسیر قرآن (کتاب)|تاریخ تفسیر قرآن]]، ص ۲۷۹-۲۸۰.</ref>
در نتیجه هرچند نام این کتاب التفسیر المأثور است، ولی محتوای آن جز در مواردی اندک [[تفسیر]] نمی‌باشد و از نظر سند نیز بیشتر آن آثار سندی معتبر ندارند، بلکه در نزد [[شیعه]] [[صحت سند]] هیچ‌یک از آن آثار قابل [[اثبات]] نیست<ref>برای توضیح ر.ک: همین کتاب، ص۳۵۲؛ بابایی، مکاتب تفسیری، ج۱، ص۳۲۶-۳۲۷.</ref><ref>[[علی اکبر بابایی|بابایی، علی اکبر]]، [[تاریخ تفسیر قرآن (کتاب)|تاریخ تفسیر قرآن]]، ص ۲۷۹-۲۸۰.</ref>


== منابع ==
== منابع ==

نسخهٔ ‏۱۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۰۱:۵۴

اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث تفسیر مأثور است.

مقدمه

نام کتابی است که ابراهیم بن حسن دیدگاه‌های تفسیری نقل شده از عمر بن خطاب را از کتاب‌های تفسیری و روایی اهل تسنن[۱] به ترتیب سوره‌های قرآن در آن گرد آورده است و مجموع آن ۸۵۳ مورد است[۲]، ولی بسیاری از آثاری که در آن گرد آمده، تفسیری نیست؛ برای نمونه:

  • اثر اول دربارۀ این است که در نماز شب می‌توان به قرائت «فاتحة الکتاب» اکتفا کرد.
  • اثر دوم درباره این است که پیامبر(ص)، ابو بکر و عمر در نماز ﴿بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ﴾ را بلند قرائت می‌کردند.
  • در اثر سوم وجه آورده شدن ﴿الْحَمْدُ لِلَّهِ﴾ در ذکر «سُبْحَانَ اللَّهِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ» بیان شده است.
  • در اثر چهارم علت کم شدن ملخ در زمان عمر بیان شده است.
  • اثر ۵ تا ۱۳ در بیان کیفیت قرائت آیه ۵ سوره بقره و ﴿مَالِكِ يَوْمِ الدِّينِ﴾ یا "مَلِكِ يَوْمِ الدِّينِ" خوانده شدن آن است.
  • اثر چهاردهم در بیان این است که عمر ﴿صِرَاطَ الَّذِينَ أَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْ﴾[۳] را "صِرَاطَ مَن أَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْ" و ﴿وَلَا الضَّالِّينَ﴾[۴] را "وَغير الضَّالِّينَ" قرائت کرده است.

بنابراین، از ۱۴ اثری که در ارتباط‍ با سورۀ حمد گرد آورده، هیچ‌ کدام تفسیری نیست [۵] و به همین صورت، بسیاری از آثاری که در سوره‌های دیگر گرد آورده نیز تفسیری نمی‌باشد.

اثر پانزدهم و شانزدهم در بیان فضیلت قرائت سوره بقره و فضیلت یاد گرفتن آن است.

اثر هفدهم در بیان این است که عمر سورۀ بقره را در دوازده سال یاد گرفت و وقتی آن را تمام کرد، یک شتر نحر کرد[۶].

در اثر ۸۱۷ آمده است که عمر در بالای منبر آیاتی از سوره عبس را قرائت کرد و به آیه ﴿فَاكِهَةً وَأَبًّا﴾[۷] رسید معنای «ابّ» را نمی‌دانست، گفت چه اشکال دارد که معنای آن را ندانی[۸].

در نتیجه هرچند نام این کتاب التفسیر المأثور است، ولی محتوای آن جز در مواردی اندک تفسیر نمی‌باشد و از نظر سند نیز بیشتر آن آثار سندی معتبر ندارند، بلکه در نزد شیعه صحت سند هیچ‌یک از آن آثار قابل اثبات نیست[۹][۱۰]

منابع

  1. بابایی، علی اکبر، تاریخ تفسیر قرآن

پانویس

  1. ↑ مانند: جامع البیان طبری، تفسیر القرآن العظیم ابن کثیر، الدر المنثور سیوطی، صحیح البخاری، صحیح مسلم، مسند احمد بن حنبل.
  2. ↑ پارسا، کتابشناسی جهانی قرآن کریم، ج۱، ص۴۶۲، رقم ۳۰۴۴ نیز به این کتاب اشاره کرده است.
  3. ↑ «راه آنان که به نعمت پرورده‌ای؛ که نه بر ایشان خشم آورده‌ای و نه گمراه‌اند» سوره فاتحه، آیه ۷.
  4. ↑ «راه آنان که به نعمت پرورده‌ای؛ که نه بر ایشان خشم آورده‌ای و نه گمراه‌اند» سوره فاتحه، آیه ۷.
  5. ↑ ر.ک: ابن الحسن، التفسیر المأثور عن عمر بن الخطاب، ص۹۳-۱۰۷.
  6. ↑ ر.ک: ابن الحسن، التفسیر المأثور عن عمر بن الخطاب، ص۱۰۸، ۱۰۹.
  7. ↑ «و میوه و علف؛» سوره عبس، آیه ۳۱.
  8. ↑ ر.ک: ابن الحسن، التفسیر المأثور عن عمر بن الخطاب، ص۸۹۷.
  9. ↑ برای توضیح ر.ک: همین کتاب، ص۳۵۲؛ بابایی، مکاتب تفسیری، ج۱، ص۳۲۶-۳۲۷.
  10. ↑ بابایی، علی اکبر، تاریخ تفسیر قرآن، ص ۲۷۹-۲۸۰.

جستارهای وابسته

برگرفته از «https://fa.imamatpedia.com/w/index.php?title=التفسیر_المأثور_عن_عمر_بن_الخطاب&oldid=992808»