خودمهارگری: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (جایگزینی متن - '↵{{پرسمان انتظار فرج}}' به ' == پرسش‌های وابسته == {{پرسمان انتظار فرج}}')
 
(۱۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[خودمهارگری در معارف مهدویت]] - [[خودمهارگری در روان‌شناسی اسلامی]]| پرسش مرتبط  = }}


{{سیره معصوم}}
== معناشناسی ==
<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">مدخل‌های وابسته به این بحث:</div>
خودمهارگری و [[خودکنترلی]]، [[توانایی]] [[پیروی]] از درخواست معقول، تعدیل [[رفتار]] مطابق با موقعیت و به تأخیرانداختن ارضای یک خواسته در چارچوب قابل قبول [[اجتماعی]]، بدون مداخله و [[هدایت]] مستقیم فردی دیگر است. اساس خودمهارگری، [[توانایی]] فرد در کنترل ارادی فرآیندهای درونی و برون‌داده‌های [[رفتاری]] است. همچنین خودمهارگری دارای مؤلفه‌های شناختی، هیجانی و [[رفتاری]] است و باعث تسهیل رشد [[اخلاق]] و وجدان [[اخلاقی]] می‌شود<ref>ر.ک: [[محمد سبحانی‌نیا|سبحانی‌نیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص۹۰-۹۱؛ [[محسن موحدی|موحدی، محسن]]، مکاتبه اختصاصی [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]].</ref>.
<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[خودمهارگری در قرآن]] - [[خودمهارگری در حدیث]] - [[خودمهارگری در اخلاق اسلامی]] - [[خودمهارگری در نهج البلاغه]] - [[خودمهارگری در معارف دعا و زیارات]] - [[خودمهارگری در معارف مهدویت]] - [[خودمهارگری در روان‌شناسی اسلامی]]</div>
<div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[خودمهارگری (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
==تعریف خود مهارگری==
*خودمهارگری و [[خودکنترلی]]، [[توانایی]] [[پیروی]] از درخواست معقول، تعدیل [[رفتار]] مطابق با موقعیت و به تأخیرانداختن ارضای یک خواسته در چارچوب قابل قبول [[اجتماعی]]، بدون مداخله و [[هدایت]] مستقیم فردی دیگر است. اساس خودمهارگری، [[توانایی]] فرد در کنترل ارادی فرآیندهای درونی و برون‌داده‌های [[رفتاری]] است. همچنین خودمهارگری دارای مؤلفه‌های شناختی، هیجانی و [[رفتاری]] است و باعث تسهیل رشد [[اخلاق]] و [[وجدان]] [[اخلاقی]] می‌شود<ref>ر.ک: [[محمد سبحانی‌نیا|سبحانی‌نیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص۹۰-۹۱؛ [[محسن موحدی|موحدی،محسن]]، مکاتبه اختصاصی [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]].</ref>.
==رابطه خودمهارگری با [[خودتربیتی]]==
*مراحل [[خودکنترلی]] ([[خودبازبینی]]، [[خودارزیابی]] و [[خودتقویتی]]) با مراحل [[خودتربیتی]] ([[مشارطه]]، [[مسارعه]]، [[مراقبه]]، [[محاسبه]]، [[معاتبه]] و [[معاقبه]]) که بزرگان [[اخلاق]] و [[عرفان]] [[بیان]] کرده‌اند، شباهت زیادی دارد و رابطۀ [[خودکنترلی]] و مهارت ملکۀ [[اخلاقی]] [[خویشتن‌داری]] ([[تقوا]]) "این همانی" است؛ یعنی هر دو از یک مهارت تسلط بر [[خواسته‌ها]] و هیجان‌ها، حکایت دارند. در آموزه‌های [[دین اسلام]]  خودمهارگری در قالب مفاهیمی چون "[[تقوا]]"، "[[صبر]]"، "[[ورع]]"، "[[عفت]]"، "[[اعتدال]]"، "[[کظم غیظ]]" و... مطرح شده که [[انسان]] با خودمهارگری در برابر [[فرمان‌های الهی]]، [[مصیبت‌ها]] (امور ناخوش‌آیند) و [[گناهان]] (امور خوش‌آیند)، متخلق به [[فضیلت]] [[تقوا]] خواهد شد<ref>ر.ک: [[محمد سبحانی‌نیا|سبحانی‌نیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص۹۰-۹۱.</ref>.
==تاثیر [[انتظار]] در رشد [[روحیه]] خودمهارگری==
*در هر فردی نیاز‌هایی وجود دارد که به شکل گیری [[عواطف]] منتهی می‌‌شود و [[مدیریت]] [[عواطف]] در زمان‌های مختلف برای او [[سرنوشت]] ساز و عامل مهمی در برقراری [[سلامت]] [[فکر]] و [[اندیشه]] است. [[انتظار]] [[منجی]] عدل‌گستر، از مؤلفه‌های محوری در شکل‌دهی [[عواطف]] [[جامعۀ منتظر]] و [[همگرایی]] قلبی آنان دارد و از انحرافاتی که مسیر [[احساسات]] [[انسان]] با آن مواجه می‌شود بر حذر می‌دارد. [[انتظار]] نوعی [[آمادگی]] در عاطفه و احساس است که هر روز بیش از گذشته شور طلب [[حضرت حجت]] {{ع}} و [[اشتیاق]] [[درک]] حضور را فزونی می‌بخشد. [[منتظر ظهور]]، خود را هر لحظه در محضر [[امام]] و پیشوای بر [[حق]] می‌بیند و این ذکر و یاد همیشگی، پیوند قلبی و ارتباط [[عاطفی]] او را با [[حضرت]] افزایش می‌دهد و بدین وسیله زمینۀ [[اصلاح]] و [[خودسازی]] و [[تقرب]] روحی به [[منجی موعود]] فراهم می‌گردد؛ زیرا در [[موالات]] [[پاکان]] و [[پاکی‌ها]]، همۀ [[مفاسد]] [[اصلاح]] می‌گردد: «به [[یمن]] [[دوستی]] شما [[خدا]] رموز دینمان را به ما آموخت، و آنچه را از دنیامان که [[فاسد]] شده بود به [[صلاح]] آورد»<ref>{{متن حدیث|بِمُوَالاتِکُمْ عَلَّمَنَا اللَّهُ مَعَالِمَ دِینِنَا وَ أَصْلَحَ مَا کَانَ فَسَدَ مِنْ دُنْیَانَا}}؛ ابن بابویه، محد بن علی، عیون اخبار الرضا، ج۲، ص۲۷۷.</ref>.<ref>ر.ک: [[نفیسه فقیهی مقدس|فقیهی مقدس، نفیسه]]، [[بررسی کارکرد آموزه انتظار در حوزه سلامت روان خانواده با تاکید بر روایات اسلامی (مقاله)|بررسی کارکرد آموزه انتظار در حوزه سلامت روان خانواده با تاکید بر روایات اسلامی]]، ص؟؟؛ [[محسن موحدی|موحدی،محسن]]، مکاتبه اختصاصی با [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]].</ref>
*[[دعا برای فرج]]، [[توسل]] به [[امام عصر]] {{ع}}، [[زیارت]] اماکن و ادعیۀ منتسب به [[حضرت]] و پرداختن به اموری که فرد را به [[محبت]] و [[دوستی]] [[حضرت]] نزدیک می‌سازد، نمودی از این ارتباط [[عاطفی]] و روحی است که با [[همراهی]] [[خانوادگی]] و سوق دادن [[عواطف]] [[خانواده]] به سمت و سوی آن، موجب [[یکپارچگی]] [[شیعیان]] در [[وفای به عهد]] با [[امام زمان]] {{ع}} می‌گردد و اثرات بسیار سازنده‌ای در [[همدلی]] و [[سلامت]] روحی و روانی ایفا می‌کند که [[حضرت ولی‌عصر]] {{ع}} می‌فرمایند: «اگر [[شیعیان]] ما که [[خداوند]] به [[اطاعت]] خویش موفقشان بدارد، در وفا به پیمانی که با ما دارند، یکپارچه می‌شدند، هرگز از میمنت [[ملاقات]] ما [[محروم]] نشده و [[ظهور]] ما به تأخیر نمی‌افتاد و البته [[سعادت]] حضور در محضر ما با معرفتی [[حقیقی]] هر چه زودتر نصیبشان می‌شد»<ref>{{متن حدیث|وَ لَوْ أَنَّ أَشْیَاعَنَا وَفَّقَهُمْ اللَّهُ لِطَاعَتِهِ عَلَی اجْتِمَاعٍ مِنَ الْقُلُوبِ فِی الْوَفَاءِ بِالْعَهْدِ عَلَیْهِمْ لَمَا تَأَخَّرَ عَنْهُمُ الْیُمْنُ بِلِقَائِنَا وَ لَتَعَجَّلَتْ لَهُمُ السَّعَادَةُ بِمُشَاهَدَتِنَا عَلَی حَقِّ الْمَعْرِفَةِ وَ صِدْقِهَا مِنْهُمْ بِنَا}}؛ مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۵۳، ص۱۷۷.</ref>.<ref>ر.ک: [[نفیسه فقیهی مقدس|فقیهی مقدس، نفیسه]]، [[بررسی کارکرد آموزه انتظار در حوزه سلامت روان خانواده با تاکید بر روایات اسلامی (مقاله)|بررسی کارکرد آموزه انتظار در حوزه سلامت روان خانواده با تاکید بر روایات اسلامی]]، ص؟؟.</ref>


==پرسش مستقیم==
== رابطه خودمهارگری با خودتربیتی ==
مراحل [[خودکنترلی]] (خودبازبینی، خودارزیابی و خودتقویتی) با مراحل خودتربیتی (مشارطه، مسارعه، [[مراقبه]]، [[محاسبه]]، معاتبه و معاقبه) که بزرگان [[اخلاق]] و [[عرفان]] بیان کرده‌اند، شباهت زیادی دارد و رابطۀ [[خودکنترلی]] و مهارت ملکۀ [[اخلاقی]] [[خویشتن‌داری]] ([[تقوا]]) "این همانی" است؛ یعنی هر دو از یک مهارت تسلط بر [[خواسته‌ها]] و هیجان‌ها، حکایت دارند. در آموزه‌های [[دین اسلام]] خودمهارگری در قالب مفاهیمی چون "[[تقوا]]"، "[[صبر]]"، "ورع"، "[[عفت]]"، "[[اعتدال]]"، "[[کظم غیظ]]" و... مطرح شده که [[انسان]] با خودمهارگری در برابر [[فرمان‌های الهی]]، [[مصیبت‌ها]] (امور ناخوش‌آیند) و [[گناهان]] (امور خوش‌آیند)، متخلق به [[فضیلت]] [[تقوا]] خواهد شد<ref>ر.ک: [[محمد سبحانی‌نیا|سبحانی‌نیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص۹۰-۹۱.</ref>.
 
== تاثیر [[انتظار]] در رشد روحیه خودمهارگری ==
در هر فردی نیاز‌هایی وجود دارد که به شکل گیری [[عواطف]] منتهی می‌‌شود و [[مدیریت]] [[عواطف]] در زمان‌های مختلف برای او [[سرنوشت]] ساز و عامل مهمی در برقراری [[سلامت]] [[فکر]] و [[اندیشه]] است. [[انتظار]] [[منجی]] عدل‌گستر، از مؤلفه‌های محوری در شکل‌دهی [[عواطف]] جامعۀ منتظر و همگرایی قلبی آنان دارد و از انحرافاتی که مسیر [[احساسات]] [[انسان]] با آن مواجه می‌شود بر حذر می‌دارد. [[انتظار]] نوعی آمادگی در عاطفه و احساس است که هر روز بیش از گذشته شور طلب [[حضرت حجت]] {{ع}} و [[اشتیاق]] [[درک]] حضور را فزونی می‌بخشد. [[منتظر ظهور]]، خود را هر لحظه در محضر [[امام]] و پیشوای بر [[حق]] می‌بیند و این ذکر و یاد همیشگی، پیوند قلبی و ارتباط [[عاطفی]] او را با حضرت افزایش می‌دهد و بدین وسیله زمینۀ [[اصلاح]] و [[خودسازی]] و [[تقرب]] روحی به منجی موعود فراهم می‌گردد؛ زیرا در [[موالات]] [[پاکان]] و [[پاکی‌ها]]، همۀ [[مفاسد]] [[اصلاح]] می‌گردد: «به [[یمن]] [[دوستی]] شما [[خدا]] رموز دینمان را به ما آموخت، و آنچه را از دنیامان که [[فاسد]] شده بود به [[صلاح]] آورد»<ref>{{متن حدیث|بِمُوَالاتِکُمْ عَلَّمَنَا اللَّهُ مَعَالِمَ دِینِنَا وَ أَصْلَحَ مَا کَانَ فَسَدَ مِنْ دُنْیَانَا}}؛ ابن بابویه، محد بن علی، عیون اخبار الرضا، ج۲، ص۲۷۷.</ref>.<ref>ر.ک: [[نفیسه فقیهی مقدس|فقیهی مقدس، نفیسه]]، [[بررسی کارکرد آموزه انتظار در حوزه سلامت روان خانواده با تاکید بر روایات اسلامی (مقاله)|بررسی کارکرد آموزه انتظار در حوزه سلامت روان خانواده با تاکید بر روایات اسلامی]]؛ [[محسن موحدی|موحدی، محسن]]، مکاتبه اختصاصی با [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]].</ref>
 
[[دعا برای فرج]]، [[توسل]] به [[امام عصر]] {{ع}}، [[زیارت]] اماکن و ادعیۀ منتسب به حضرت و پرداختن به اموری که فرد را به [[محبت]] و [[دوستی]] حضرت نزدیک می‌سازد، نمودی از این ارتباط [[عاطفی]] و روحی است که با [[همراهی]] [[خانوادگی]] و سوق دادن [[عواطف]] [[خانواده]] به سمت و سوی آن، موجب یکپارچگی [[شیعیان]] در [[وفای به عهد]] با [[امام زمان]] {{ع}} می‌گردد و اثرات بسیار سازنده‌ای در همدلی و [[سلامت]] روحی و روانی ایفا می‌کند که [[حضرت ولی‌عصر]] {{ع}} می‌فرمایند: «اگر [[شیعیان]] ما که [[خداوند]] به [[اطاعت]] خویش موفقشان بدارد، در وفا به پیمانی که با ما دارند، یکپارچه می‌شدند، هرگز از میمنت [[ملاقات]] ما [[محروم]] نشده و [[ظهور]] ما به تأخیر نمی‌افتاد و البته [[سعادت]] حضور در محضر ما با معرفتی [[حقیقی]] هر چه زودتر نصیبشان می‌شد»<ref>{{متن حدیث|وَ لَوْ أَنَّ أَشْیَاعَنَا وَفَّقَهُمْ اللَّهُ لِطَاعَتِهِ عَلَی اجْتِمَاعٍ مِنَ الْقُلُوبِ فِی الْوَفَاءِ بِالْعَهْدِ عَلَیْهِمْ لَمَا تَأَخَّرَ عَنْهُمُ الْیُمْنُ بِلِقَائِنَا وَ لَتَعَجَّلَتْ لَهُمُ السَّعَادَةُ بِمُشَاهَدَتِنَا عَلَی حَقِّ الْمَعْرِفَةِ وَ صِدْقِهَا مِنْهُمْ بِنَا}}؛ مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۵۳، ص۱۷۷.</ref>.<ref>ر.ک: [[نفیسه فقیهی مقدس|فقیهی مقدس، نفیسه]]، [[بررسی کارکرد آموزه انتظار در حوزه سلامت روان خانواده با تاکید بر روایات اسلامی (مقاله)|بررسی کارکرد آموزه انتظار در حوزه سلامت روان خانواده با تاکید بر روایات اسلامی]].</ref>
 
== پرسش مستقیم ==
* [[رشد روحیه خودمهارگری و مدیریت عواطف به عنوان یکی از آثار روان‌شناختی انتظار در بعد رشد شخصیت روانی به چه معناست؟ (پرسش)]]
* [[رشد روحیه خودمهارگری و مدیریت عواطف به عنوان یکی از آثار روان‌شناختی انتظار در بعد رشد شخصیت روانی به چه معناست؟ (پرسش)]]


خط ۲۲: خط ۲۲:
# [[پرونده:137963.jpg|22px]] [[محمد سبحانی‌نیا|سبحانی‌نیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|'''مهدویت و آرامش روان''']]
# [[پرونده:137963.jpg|22px]] [[محمد سبحانی‌نیا|سبحانی‌نیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|'''مهدویت و آرامش روان''']]
# [[پرونده:137973.jpg|22px]] [[نفیسه فقیهی مقدس|فقیهی مقدس، نفیسه]]، [[بررسی کارکرد آموزه انتظار در حوزه سلامت روان خانواده با تاکید بر روایات اسلامی (مقاله)|'''بررسی کارکرد آموزه انتظار در حوزه سلامت روان خانواده با تاکید بر روایات اسلامی''']]
# [[پرونده:137973.jpg|22px]] [[نفیسه فقیهی مقدس|فقیهی مقدس، نفیسه]]، [[بررسی کارکرد آموزه انتظار در حوزه سلامت روان خانواده با تاکید بر روایات اسلامی (مقاله)|'''بررسی کارکرد آموزه انتظار در حوزه سلامت روان خانواده با تاکید بر روایات اسلامی''']]
# [[پرونده:پرونده:13681269.jpeg|22px]] [[محسن موحدی|موحدی، محسن]]، مکاتبۀ اختصاصی با [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]]
# [[پرونده:13681269.jpeg|22px]] [[محسن موحدی|موحدی، محسن]]، مکاتبۀ اختصاصی با [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]]
{{پایان منابع}}
{{پایان منابع}}


خط ۲۸: خط ۲۸:
{{پانویس}}
{{پانویس}}


 
[[رده:سلامت روان]]
[[رده:خودمهارگری]]
 
[[رده:مدخل]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۶ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۴۵

معناشناسی

خودمهارگری و خودکنترلی، توانایی پیروی از درخواست معقول، تعدیل رفتار مطابق با موقعیت و به تأخیرانداختن ارضای یک خواسته در چارچوب قابل قبول اجتماعی، بدون مداخله و هدایت مستقیم فردی دیگر است. اساس خودمهارگری، توانایی فرد در کنترل ارادی فرآیندهای درونی و برون‌داده‌های رفتاری است. همچنین خودمهارگری دارای مؤلفه‌های شناختی، هیجانی و رفتاری است و باعث تسهیل رشد اخلاق و وجدان اخلاقی می‌شود[۱].

رابطه خودمهارگری با خودتربیتی

مراحل خودکنترلی (خودبازبینی، خودارزیابی و خودتقویتی) با مراحل خودتربیتی (مشارطه، مسارعه، مراقبه، محاسبه، معاتبه و معاقبه) که بزرگان اخلاق و عرفان بیان کرده‌اند، شباهت زیادی دارد و رابطۀ خودکنترلی و مهارت ملکۀ اخلاقی خویشتن‌داری (تقوا) "این همانی" است؛ یعنی هر دو از یک مهارت تسلط بر خواسته‌ها و هیجان‌ها، حکایت دارند. در آموزه‌های دین اسلام خودمهارگری در قالب مفاهیمی چون "تقوا"، "صبر"، "ورع"، "عفت"، "اعتدال"، "کظم غیظ" و... مطرح شده که انسان با خودمهارگری در برابر فرمان‌های الهی، مصیبت‌ها (امور ناخوش‌آیند) و گناهان (امور خوش‌آیند)، متخلق به فضیلت تقوا خواهد شد[۲].

تاثیر انتظار در رشد روحیه خودمهارگری

در هر فردی نیاز‌هایی وجود دارد که به شکل گیری عواطف منتهی می‌‌شود و مدیریت عواطف در زمان‌های مختلف برای او سرنوشت ساز و عامل مهمی در برقراری سلامت فکر و اندیشه است. انتظار منجی عدل‌گستر، از مؤلفه‌های محوری در شکل‌دهی عواطف جامعۀ منتظر و همگرایی قلبی آنان دارد و از انحرافاتی که مسیر احساسات انسان با آن مواجه می‌شود بر حذر می‌دارد. انتظار نوعی آمادگی در عاطفه و احساس است که هر روز بیش از گذشته شور طلب حضرت حجت (ع) و اشتیاق درک حضور را فزونی می‌بخشد. منتظر ظهور، خود را هر لحظه در محضر امام و پیشوای بر حق می‌بیند و این ذکر و یاد همیشگی، پیوند قلبی و ارتباط عاطفی او را با حضرت افزایش می‌دهد و بدین وسیله زمینۀ اصلاح و خودسازی و تقرب روحی به منجی موعود فراهم می‌گردد؛ زیرا در موالات پاکان و پاکی‌ها، همۀ مفاسد اصلاح می‌گردد: «به یمن دوستی شما خدا رموز دینمان را به ما آموخت، و آنچه را از دنیامان که فاسد شده بود به صلاح آورد»[۳].[۴]

دعا برای فرج، توسل به امام عصر (ع)، زیارت اماکن و ادعیۀ منتسب به حضرت و پرداختن به اموری که فرد را به محبت و دوستی حضرت نزدیک می‌سازد، نمودی از این ارتباط عاطفی و روحی است که با همراهی خانوادگی و سوق دادن عواطف خانواده به سمت و سوی آن، موجب یکپارچگی شیعیان در وفای به عهد با امام زمان (ع) می‌گردد و اثرات بسیار سازنده‌ای در همدلی و سلامت روحی و روانی ایفا می‌کند که حضرت ولی‌عصر (ع) می‌فرمایند: «اگر شیعیان ما که خداوند به اطاعت خویش موفقشان بدارد، در وفا به پیمانی که با ما دارند، یکپارچه می‌شدند، هرگز از میمنت ملاقات ما محروم نشده و ظهور ما به تأخیر نمی‌افتاد و البته سعادت حضور در محضر ما با معرفتی حقیقی هر چه زودتر نصیبشان می‌شد»[۵].[۶]

پرسش مستقیم

پرسش‌های وابسته

  1. معنای انتظار چیست؟ (پرسش)
  2. منظور از انتظار به معنای عام چیست؟ (پرسش)
  3. منظور از انتظار به معنای خاص چیست؟ (پرسش)
  4. ارکان انتظار چیست؟ (پرسش)
  5. عناصر و اجزاء انتظار چیستند؟ (پرسش)
  6. هدف از انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
  7. انتظار فرج چه ضرورتی دارد؟ (پرسش)
    1. ضرورت عقلی انتظار چیست؟ (پرسش)
    2. ضرورت نقلی انتظار چیست؟ (پرسش)
  8. آیا مسئله انتظار قابل تحقق است؟ (پرسش)
  9. جایگاه انتظار در مکاتب فکری غیر دینی چیست؟ (پرسش)
  10. نقش انتظار در حرکت توحیدی چیست؟ (پرسش)
  11. انواع انتظار چیست؟ (پرسش)
  12. شدت انتظار شخص منتظر چگونه در آرزوها و دعاهای او تجلی پیدا می‌کند؟ (پرسش)
  13. لوازم انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
    1. آیا زندگی با یاد امام مهدی از لوازم انتظار فرج است؟ (پرسش)
    2. آیا آرزوی یاری کردن امام مهدی از لوازم انتظار فرج است؟ (پرسش)
    3. آیا ایجاد آمادگی برا پیوستن به امام مهدی از لوازم انتظار فرج است؟ (پرسش)
    4. آیا تربیت منتظران راستین از لوازم انتظار فرج است؟ (پرسش)
  14. دیدگاه اهل سنت درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
  15. دیدگاه آیین بودا درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
  16. آیا جنیان در انتظار منجی موعود هستند؟ (پرسش)
  17. آیا فرشتگان در انتظار منجی موعود هستند؟ (پرسش)
  18. چرا گفته می‌شود امام مهدی منتظر ظهور است؟ (پرسش)
  19. دلایل انتظار فرج و امید به آینده چیست؟ (پرسش)
  20. آیا شیعیان در امر انتظار عجول و شتاب‌زده هستند؟ (پرسش)
  21. آیا مسئله انتظار سبب فراگیری ظلم و ستم می‌شود؟ (پرسش)
  22. آیا مسئله انتظار سبب تعطیلی احکام اسلامی می‌شود؟ (پرسش)
  23. آیا اندیشه انتظار موعود در امت‌های پیشین بوده است؟ (پرسش)
  24. آیا انتظار در میان ادیان و ملل گوناگون سابقه‌ای دارد؟ (پرسش)
  25. منشأ نگاه عامیانه به ظهور منجی چیست؟ (پرسش)
  26. آفات نگاه عامیانه به ظهور منجی چیست؟ (پرسش)
  27. گونه‌های احادیث درباره انتظار چیستند؟ (پرسش)
  28. نمادهای انتظار چیستند؟ (پرسش)
    1. آیا دعای ندبه از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
    2. آیا دعای عهد از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
    3. آیا زیارت آل یاسین از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
    4. آیا مسجد جمکران از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
    5. آیا مسجد کوفه از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
    6. آیا مسجد صعصعه از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
    7. آیا مسجد سهله از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
    8. آیا عید نیمه شعبان از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
    9. آیا روز جمعه از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
  29. چرا کسانی که انتظار امام مهدی را می‌کشیده‌اند بعد از ظهور به مخالفت با ایشان برمی‌خیزند؟ (پرسش)
  30. ویژگی‌های اعتراض به وضع موجود در راستای انتظار امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  31. شیوه ابراز اعتراض به وضع موجود در راستای انتظار امام مهدی چگونه است؟ (پرسش)
  32. منظور از عمومیت انتظار چیست؟ (پرسش)
  33. مبانی اشتیاق به فرج چیست؟ (پرسش)
  34. چگونه می‌توان انتظار را در جامعه ترویج داد؟ (پرسش)
  35. آیا مراد از انتظار تنها انتظار قلبی است؟ (پرسش)
  36. منظور از انتظار، انتظار فردی است یا انتظار امت؟ (پرسش)
  37. منظور از انتظار امام و امت چیست؟ (پرسش)
  38. شرایط انتظار واقعی چیست؟ (پرسش)
  39. انتظار عملی به چه معناست؟ (پرسش)
  40. آیا انتظار مذهب اعتراض است؟ (پرسش)
  41. آیا انتظار به معنای گوشه‌گیری و احتراز است؟ (پرسش)
  42. آیا انتظار فرج مورد اتفاق همه مسلمین است؟ (پرسش)
  43. مسئولیت اجتماعی مسلمین درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
  44. کامل‌ترین شکل انتظار عملی برای مقدمه ظهور امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  45. انتظار فرج با سرنوشت بشریت چه پیوندی دارد؟ (پرسش)
  46. مقصود از انتظار مسیحا چیست؟ (پرسش)
  47. منظور از انتظار ویرانگر چیست؟ (پرسش)
  48. منظور از انتظار سازنده چیست؟ (پرسش)
  49. منظور از انتظار مسئولانه چیست؟ (پرسش)
  50. منظور از انتظار غیر مسئولانه چیست؟ (پرسش)
  51. انواع برداشت از انتظار چیست؟ (پرسش)
  52. دیدگاه شیعه درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
  53. دیدگاه آیین زرتشت درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
  54. دیدگاه آیین هندو درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
  55. دیدگاه یهود درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
  56. دیدگاه مسیحیت درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
  57. برداشت‌های نادرست از انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
  58. علت برداشت‌های انحرافی از انتظار چیست؟ (پرسش)
  59. آیا انتظار امام مهدی واجب است؟ (پرسش)
  60. عوامل ایجاد کننده انتظار چیستند؟ (پرسش)
  61. لوازم تعریف انتظار چیست؟ (پرسش)
  62. نقطه مقابل انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
  63. رابطه انتظار با شدت گرفتاری‌ها چیست؟ (پرسش)
  64. امام مهدی منتظر چه چیزی است؟ (پرسش)
  65. آیا انتظار فرج باید با قصد قربت باشد؟ (پرسش)
  66. مراتب انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
  67. رابطه محبت با انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
  68. بالاترین درجه انتظار فرج امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  69. مشاهده وقوع ظلم در زمین چگونه انتظار فرج را در مؤمن تشدید می‌کند؟ (پرسش)
  70. چه رابطه‌ای میان انتظار فرج و ایمان وجود دارد؟ (پرسش)
  71. انتظار منجی در ادوار مختلف دعوت‌های الهی چه معنایی داشته است؟ (پرسش)
  72. اندیشه انتظار موعود در اسلام چگونه است؟ (پرسش)
  73. آیا انتظار فرج افضل الاعمال است؟ (پرسش)
  74. انتظار فرج چیست و چرا بهترین عمل خوانده شده است؟ (پرسش)
  75. برداشت‌های نادرست از انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
  76. آیا مکاتب فلسفی نیز انتظار فرج را امری ارزشی می‌‏دانند؟ (پرسش)
  77. آیا در کتاب مقدس یهود سخن از انتظار فرج به میان آمده است؟ (پرسش)
  78. مقصود از روایات مطلق در باب انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
  79. چه امتیازی در انتظار منجی موجود است؟ (پرسش)
  80. آیا تأخیر در فرج موجب قساوت قلب می‌‏شود؟ (پرسش)
  81. آیا انتظار طولانی فرج خسته کننده و ملالت‌‏آور است؟ (پرسش)
  82. علت سختی انتظار چیست و چرا می‏‌گویند انتظار زیباست؟ زیبایی انتظار در چیست؟ (پرسش)
  83. امام مهدی در قبال منتظران و شیعیان چه عنایاتی دارند؟ (پرسش)
  84. منتظران امام مهدی که در قرن‏های گذشته بدون پاین انتظارشان فوت کرده‌اند؛ چه تضمینی وجود دارد که انتظار ما به ثمر برسد؟ (پرسش)
  85. آیا انتظار موجب انفعال جامعه نمی‌شود؟ (پرسش)
  86. فرج مردم جهان در چیست و چرا انتظار فرج فضیلت و ارزش بیشتری دارد؟ (پرسش)
  87. خاستگاه و منشأ اصلی انتظار ظهور «مصلح و نجات‏‌دهنده بزرگ» چیست؟ (پرسش)
  88. دعا برای تعجیل فرج چه تأثیری در فرج شیعیان دارد؟ (پرسش)
  89. دعای اللهم کن لولیک الحجه بن الحسن به چه منظوری خوانده می‌شود؟ (پرسش)
  90. آیات مربوط به ظهور و انتظار کدامند؟ (پرسش)
  91. انتظار در دیگر روزهای سال چگونه معنا پیدا می‏‌کند؟ (پرسش)
  92. رابطه انتظار با بهداشت روان چیست؟ (پرسش)
  93. رابطه انتظار با آینده جهان چیست؟ (پرسش)
  94. فلسفه انتظار چیست؟ (پرسش)
  95. باور به ظهور امام مهدی چگونه عامل پایداری و استقامت شیعه می‌شود؟ (پرسش)
  96. انتظار فرج چه فضیلتی دارد؟ (پرسش)
  97. جایگاه انتظار در فرهنگ شیعه چیست؟ (پرسش)
  98. چرا انتظار اهمیت و جایگاه ویژه و برجسته‌ای دارد؟ (پرسش)
  99. چرا انتظار فرج افضل اعمال است؟ (پرسش)
  100. ویژگی‌‏های منتظران واقعی در دوران غیبت چیست؟ (پرسش)
  101. انتظارات امام مهدی از منتظران چیست؟ (پرسش)
  102. چه نوع انتظاری راجح است؟ (پرسش)
  103. دانش ‏آموزان چگونه باید منتظر امام مهدی باشند؟ (پرسش)
  104. رضایت امام مهدی از چه راهی به دست می‌آید؟ (پرسش)
  105. آیا شیعیان و منتظران ظهور افزون‌بر وظایف فردی و دینی تکالیف سیاسی و اجتماعی نیز دارند؟ (پرسش)
  106. آیا برای منتظر واقعی بودن اقدام‌های سیاسی و اجتماعی خاصی باید انجام داد؟ (پرسش)
  107. وظایف ما در دوران غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  108. چه تناسبی میان انتظار موعود و مبارزه با فساد وجود دارد؟ آیا انتظار به معنای ساکت ماندن نیست؟ (پرسش)
  109. چه مقام و منزلتی در روایات برای منتظران بیان شده است؟ (پرسش)
  110. جامعه منتظر دارای چه ویژگی‌هایی است؟ (پرسش)
  111. انتظارات امام مهدی از منتظران چیست؟ (پرسش)
  112. صرف‏‌نظر از وظایف شخصی در قبال امام مهدی وظایف خود انسان منتظر به‌طور کلی چیست؟ (پرسش)
  113. منتظران برجسته همچون علما باید چه عملکردی داشته باشند؟ (پرسش)
  114. منتظران راستین امام مهدی دارای چه فضیلت و منزلتی هستند؟
  115. منتظران برجسته همچون علما باید چه عملکردی داشته باشند؟ (پرسش)
  116. در روایات چه پاداشی برای منتظران امام مهدی بیان شده است؟ (پرسش)
  117. ویژگی‏های منتظران واقعی در این دوران چیست؟ (پرسش)
  118. آیا تنها انتظار فرج برای ظهور امام مهدی کافی است؟ (پرسش)
  119. ویژگی‌های انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
  120. ویژگی‌های فرهنگ انتظار در ابعاد اعتقادی چیست؟ (پرسش)
  121. ویژگی‌های فرهنگ انتظار در ابعاد علمی و اخلاقی چیست؟ (پرسش)
  122. فواید و آثار انتظار چیست؟ (پرسش)
  123. آثار فردی انتظار امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  124. آثار اجتماعی انتظار امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  125. آثار تربیتی انتظار چیست؟ (پرسش)
  126. چرا انتظار فرج امام مهدی موجب گشایش می‌شود؟ (پرسش)
  127. عنصر انتظار چگونه در آمادگی نظامی منتظران تأثیر دارد؟ (پرسش)
  128. چگونه روحیه انتظار را در خود تقویت کنیم؟ (پرسش)
  129. آیا انتظار فرج منشأ فرج‌های مادی برای منتظر خواهد بود؟ (پرسش)
  130. انتظار چه ابعادی دارد؟ (پرسش)
  131. ابعاد اعتقادی انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
  132. ابعاد عملی انتظار فرج چیست؟ (پرسش)

منابع

پانویس

  1. ر.ک: سبحانی‌نیا، محمد، مهدویت و آرامش روان، ص۹۰-۹۱؛ موحدی، محسن، مکاتبه اختصاصی دانشنامه مجازی امامت و ولایت.
  2. ر.ک: سبحانی‌نیا، محمد، مهدویت و آرامش روان، ص۹۰-۹۱.
  3. «بِمُوَالاتِکُمْ عَلَّمَنَا اللَّهُ مَعَالِمَ دِینِنَا وَ أَصْلَحَ مَا کَانَ فَسَدَ مِنْ دُنْیَانَا»؛ ابن بابویه، محد بن علی، عیون اخبار الرضا، ج۲، ص۲۷۷.
  4. ر.ک: فقیهی مقدس، نفیسه، بررسی کارکرد آموزه انتظار در حوزه سلامت روان خانواده با تاکید بر روایات اسلامی؛ موحدی، محسن، مکاتبه اختصاصی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت.
  5. «وَ لَوْ أَنَّ أَشْیَاعَنَا وَفَّقَهُمْ اللَّهُ لِطَاعَتِهِ عَلَی اجْتِمَاعٍ مِنَ الْقُلُوبِ فِی الْوَفَاءِ بِالْعَهْدِ عَلَیْهِمْ لَمَا تَأَخَّرَ عَنْهُمُ الْیُمْنُ بِلِقَائِنَا وَ لَتَعَجَّلَتْ لَهُمُ السَّعَادَةُ بِمُشَاهَدَتِنَا عَلَی حَقِّ الْمَعْرِفَةِ وَ صِدْقِهَا مِنْهُمْ بِنَا»؛ مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۵۳، ص۱۷۷.
  6. ر.ک: فقیهی مقدس، نفیسه، بررسی کارکرد آموزه انتظار در حوزه سلامت روان خانواده با تاکید بر روایات اسلامی.