قرض‌الحسنه در جامعه‌شناسی اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

}}

یکی از ارزش‌های مورد توصیه [[قرآن]] در بخش [[خدمات اجتماعی]] - [[اقتصادی]]، اعطای [[کمک مالی]] یا دادن وام به [[مؤمنان]] [[نیازمند]] و متقاضی تحت عنوان “قرض‌الحسنه” است. [[قرض]] [[حسن]]، از نظر برخی [[مفسران]] به “قرض بدون ربا” و از نظر برخی دیگر به “انفاق فی [[سبیل]] الله” [[تفسیر]] شده است. [[قرآن کریم]] در [[آیات]] متعدد و با تعبیرهایی کم‌و‌بیش مشابه، از این [[سنت]] [[نیکو]] سخن به میان آورده و در مواردی با لحن ملاطفت‌آمیز به رعایت آن تحریص و [[ترغیب]] کرده است. قرض دهنده، علاوه بر وصول اصل [[مال]] خویش، دریافت پاداش‌های [[روانی]] و [[اجتماعی]]، به پاداش‌های [[معنوی]] درخور توجه نیز [[بشارت]] یافته است. [[تفسیر نمونه]] در توصیف آن می‌نویسد: چه تعبیر عجیبی که بارها در [[قرآن مجید]] در مورد [[انفاق]] [[فی سبیل الله]] تکرار شده، خدایی که آفریننده اصل و فرع وجود ما، و [[بخشنده]] تمام [[نعمت‌ها]]، و [[مالک]] اصلی همه ملک‌هاست، از ما وام می‌طلبد! و در برابر آن [[وعده]] [[اجر مضاعف]] و [[آمرزش]] می‌دهد، و نیز از ما تشکر می‌کند، [[لطف]] و [[محبت]] بالاتر از این [[تصور]] نمی‌شود و [[بزرگواری]] و [[رحمت]] فراتر از این ممکن نیست. اینها همه نشانه اهمیت مسئله انفاق از یک سو و لطف بی‌پایان [[خدا]] درباره [[بندگان]] از سوی دیگر است<ref>ناصر مکارم شیرازی و دیگران، تفسیر نمونه، ج۲۴، ص۱۹۱.</ref>. [[شهید مطهری]] نیز در توضیح واژه قرض حسن و گستره معنایی آن می‌نویسد: کلمه “قرض” معنایش در اصطلاح معمول همین است که کسی [[مالی]] را به شخص دیگری به عنوان قرض بدهد تا بعد پس بگیرد. این دو گونه است: یک وقت هست که بدون هیچ گونه سودی و منفعتی آن را می‌دهد و پس می‌گیرد، این را می‌گویند قرض حسن؛ اما اگر سودی بخواهد، به هر نوع و به هر رنگی که باشد، این اسمش “ربا” است که حرام‌ترین حرام‌هاست؛ یعنی یک [[گناه]] بسیار [[کبیره]] است. در تعبیرهای قرآن وقتی می‌فرماید به [[خدا]] [[قرض‌الحسنه]] بدهید، هم شامل قرض‌الحسنه معمولی می‌شود و هم شامل امری دیگر. در مورد اول، معنای [[آیه]]<ref>{{متن قرآن|مَنْ ذَا الَّذِي يُقْرِضُ اللَّهَ قَرْضًا حَسَنًا فَيُضَاعِفَهُ لَهُ وَلَهُ أَجْرٌ كَرِيمٌ}} «کیست که به خداوند وامی نیکو دهد تا (خداوند) آن را برای وی دو چندان کند و او را پاداشی ارزشمند باشد؟» سوره حدید، آیه ۱۱.</ref> این می‌شود: آنچه که شما به بندگانی که [[نیازمند]] به [[قرض]] هستند بدون [[چشم‌داشت]] و سود قرض بدهید، گویی به خدا قرض داده‌اید، اجرش را از خدا بخواهید؛ ولی [[آیه قرآن]] به این منحصر نیست. هر نوع عمل خیری را [[قرآن]] قرض‌الحسنه تلقی می‌کند؛ مخصوصاً [[خیرات]] [[مالی]] را<ref>مرتضی مطهری، آشنایی با قرآن، ج۷، ص۱۹۰-۱۹۱.</ref>.<ref>[[سید حسین شرف‌الدین|شرف‌الدین، سید حسین]]، [[ارزش‌های اجتماعی از منظر قرآن کریم (کتاب)|ارزش‌های اجتماعی از منظر قرآن کریم]]، ص ۴۸۶.</ref>

# [[تشویق]] و [[ترغیب]] مؤمنان به اعطای قرض‌الحسنه: {{متن قرآن|مَنْ ذَا الَّذِي يُقْرِضُ اللَّهَ قَرْضًا حَسَنًا}}<ref>«کیست که به خداوند وامی نیکو دهد» سوره بقره، آیه ۲۴۵.</ref>.

# [[وعده]] [[پاداش]] [[عظیم]] به قرض‌دهندگان: {{متن قرآن|...وَأَقْرَضْتُمُ اللَّهَ قَرْضًا حَسَنًا لَأُكَفِّرَنَّ عَنْكُمْ سَيِّئَاتِكُمْ وَلَأُدْخِلَنَّكُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ...}}<ref>«...و به خداوند وامی نکو پرداختید من از گناهان شما چشم می‌پوشم و شما را به بوستان‌هایی در می‌آورم که از بن آنها جویبارها روان است.».. سوره مائده، آیه ۱۲.</ref>.<ref>[[سید حسین شرف‌الدین|شرف‌الدین، سید حسین]]، [[ارزش‌های اجتماعی از منظر قرآن کریم (کتاب)|ارزش‌های اجتماعی از منظر قرآن کریم]]، ص ۴۸۶.</ref>