شریعت الهی در نهج البلاغه: تفاوت میان نسخه‌ها

افزودن پیوند
از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
دیداریویکی‌متن
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۰: خط ۱۰:


==مقدمه==
==مقدمه==
*شَریعت در لغت به‌معنای آبشخور است. ###[[313]]###، راهی را گویند که منتهی به سرچشمه [[آب]]، مانند نهر، برکه یا... می‌شود. [[شریعت]] را به اعتبار [[اطاعت]] و فرمان‌بری از [[خداوند]]، طریق [[دین]] نیز نام نهاده‌اند.
*شَریعت در لغت به‌معنای آبشخور است. [[شریعت]]، راهی را گویند که منتهی به سرچشمه [[آب]]، مانند نهر، برکه یا... می‌شود. [[شریعت]] را به اعتبار [[اطاعت]] و فرمان‌بری از [[خداوند]]، طریق [[دین]] نیز نام نهاده‌اند.
*[[شریعت]] در اصطلاح دلالت دارد بر هر آنچه [[خداوند متعال]] برای [[بندگان]] خد وضع و [[تشریع]] کرده است. هم‌چنین به مجموعه مسائل [[دینی]] اعمّ از [[عقاید]] و [[اخلاق]] و [[احکام]] گفته می‌شود، به‌گونه‌ای که مایه حیات و [[طهارت]] عمل‌کنندگان به آن است. این مجموعه سلوکی هماهنگ را برای [[امّت]] یک [[پیامبر]] ایجاد می‌کند. [[شریعت اسلام]]، آیین‌های [[اسلامی]] و [[احکام]] گوناگون آن است که [[مسلمانان]] موظف‌اند نسبت به این آیین‌ها و [[احکام]] فردی و [[اجتماعی]]، عبادی و [[سیاسی]] آن پای‌بند باشند. در [[احکام]] و [[آداب]] [[شریعت]]، راه [[پرهیزگاری]] ظاهر و [[آشکار]] است و آنچه [[خداوند سبحان]] به آن [[امر و نهی]] فرموده، [[تبیین]] شده است. پس راه [[پرهیزگاری]] که به‌معنای فرمان‌برداری [[حق تعالی]] فرموده، [[تبیین]] شده است. پس راه [[پرهیزکاری]] که به‌معنای فرمان‌برداری [[حق تعالی]] است و اجتناب از [[عصیان]] او، راهی [[آشکار]] در طریق [[شریعت]] به شمار می‌رود. از این‌رو راه و روش [[سیر و سلوک]] و وصول به [[قرب الهی]] تنها در سایه عمل به [[شریعت اسلام]] میسر خواهد شد. [[امام]]{{ع}} [[شریعت]] را نوعی ریاضت [[نفس]] برمی‌شمارد<ref>غررالحکم، ۱ / ۱۴۵</ref>.
*[[شریعت]] در اصطلاح دلالت دارد بر هر آنچه [[خداوند متعال]] برای [[بندگان]] خد وضع و [[تشریع]] کرده است. هم‌چنین به مجموعه مسائل [[دینی]] اعمّ از [[عقاید]] و [[اخلاق]] و [[احکام]] گفته می‌شود، به‌گونه‌ای که مایه حیات و [[طهارت]] عمل‌کنندگان به آن است. این مجموعه سلوکی هماهنگ را برای [[امّت]] یک [[پیامبر]] ایجاد می‌کند. [[شریعت اسلام]]، آیین‌های [[اسلامی]] و [[احکام]] گوناگون آن است که [[مسلمانان]] موظف‌اند نسبت به این آیین‌ها و [[احکام]] فردی و [[اجتماعی]]، عبادی و [[سیاسی]] آن پای‌بند باشند. در [[احکام]] و [[آداب]] [[شریعت]]، راه [[پرهیزگاری]] ظاهر و [[آشکار]] است و آنچه [[خداوند سبحان]] به آن [[امر و نهی]] فرموده، [[تبیین]] شده است. پس راه [[پرهیزگاری]] که به‌معنای فرمان‌برداری [[حق تعالی]] فرموده، [[تبیین]] شده است. پس راه [[پرهیزکاری]] که به‌معنای فرمان‌برداری [[حق تعالی]] است و اجتناب از [[عصیان]] او، راهی [[آشکار]] در طریق [[شریعت]] به شمار می‌رود. از این‌رو راه و روش [[سیر و سلوک]] و وصول به [[قرب الهی]] تنها در سایه عمل به [[شریعت اسلام]] میسر خواهد شد. [[امام]]{{ع}} [[شریعت]] را نوعی ریاضت [[نفس]] برمی‌شمارد<ref>غررالحکم، ۱ / ۱۴۵</ref>.
*[[خداوند متعال]]، [[شارع]] و واضع و [[تشریع]] کننده [[شریعت اسلام]] است و [[پیامبر اکرم]]{{صل}} و [[اهل بیت]]{{عم}} [[تبیین]] کننده و مفسّر [[شریعت]] برای [[مردم]] هستند. [[خداوند سبحان]] در [[قرآن کریم]] می‌فرماید: سپس ما تو ([[پیامبر اکرم]]) را بر [[شریعت]] کامل در امر [[دین]] قرار دادیم. تو آن را کاملاً [[پیروی]] کن و پیرو [[هوای نفس]] [[مردم]] ([[مشرک]]) [[نادان]] مباش<ref>{{متن قرآن| ثُمَّ جَعَلْنَاكَ عَلَى شَرِيعَةٍ مِّنَ الأَمْرِ فَاتَّبِعْهَا وَلا تَتَّبِعْ أَهْوَاء الَّذِينَ لا يَعْلَمُونَ }}؛ سوره جاثیه، آیه۱۸</ref>.
*[[خداوند متعال]]، [[شارع]] و واضع و [[تشریع]] کننده [[شریعت اسلام]] است و [[پیامبر اکرم]]{{صل}} و [[اهل بیت]]{{عم}} [[تبیین]] کننده و مفسّر [[شریعت]] برای [[مردم]] هستند. [[خداوند سبحان]] در [[قرآن کریم]] می‌فرماید: سپس ما تو ([[پیامبر اکرم]]) را بر [[شریعت]] کامل در امر [[دین]] قرار دادیم. تو آن را کاملاً [[پیروی]] کن و پیرو [[هوای نفس]] [[مردم]] ([[مشرک]]) [[نادان]] مباش<ref>{{متن قرآن| ثُمَّ جَعَلْنَاكَ عَلَى شَرِيعَةٍ مِّنَ الأَمْرِ فَاتَّبِعْهَا وَلا تَتَّبِعْ أَهْوَاء الَّذِينَ لا يَعْلَمُونَ }}؛ سوره جاثیه، آیه۱۸</ref>.

نسخهٔ ‏۱۴ ژوئیهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۰:۱۰

آیکون خرد

این یک مقالهٔ خرد است. می‌توانید با گسترش آن به امامت‌پدیا کمک کنید.

اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث سخن‌چینی است. "شریعت الهی" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل شریعت الهی (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

مقدمه

هیچ‌یک از عبادات سودی ندارد، زیرا رفتن به بهشت ممکن نیست مگر برای کسی که پیرو شریعت باشد و پیروی از شریعت ممکن نیست مگر برای کسی که با آن آشنا باشد و کیفیّت عمل بر طبق آن را بداند و این ممکن نیست مگر ان‌که از قول صاحب شریعت اخذ شده باشد و این ممکن نیست مگر آن‌گاه که شخص امام و پیشوای خود را بشناسد تا بیان صاحب شریعت را از او بیاموزد[۹].

منابع شریعت

شریعت اسلام، شریعتی سهل و آسان

مردمان در مواجهه با شریعت

طریق امام(ع) در برابر شریعت الهی

احکام الهی

احکام تکلیفی

  • همان بایدها و نبایدها هستند که به‌طور مستقیم به فعل فرد مربوط می‌شوند و موضوع آنها انجام یا ترک فعل است.

حکم تکلیفی به پنج نوع واجب، حرام، مستحب، مکروه و مباح تقسیم می‌شود. امام(ع) در فرازهایی به برخی احکام الهی و بیان فلسفه آنها نظر داشته‌اند: نماز به منزله قربانی هر پرهیزکاری است و حج، جهاد هر ناتوان. هر چیز را زکاتی است، زکات بدن، روزه است و جهاد زن، نیکوداشتن شویش[۲۵]. هم‌چنین در بیان فلسفه برخی واجبات و محرمات نیز اشاراتی دارد، چنان‌که می‌فرماید: خداوند ایمان را برای پالایش از شرک واجب کرد، نماز را برای دوری خود از خودبینی و خودپسندی، زکات را برای گشایش روزی، روزه را برای آزمایش خلوص بندگان، حجّ را برای تقویت دین، جهاد را برای عزّت و شکست‌ناپذیری اسلام، امر به معروف را برای مصلحت توده، نهی از منکر را برای بازداشتن نادانان، پیوند با خویشان را برای رویش نسل، قصاص را برای حفاظت از خون‌ریزی، اجرای حدود الهی را برای جلوگیری از گناهان، ترک شراب‌خواری را برای نگه‌داری عقل، دوری از دزدی را برای ضرورت پاک‌دامنی، ترک آلودگیِ دامن را برای حفظ خاندان و تبار، ترک هم‌جنس‌بازی را برای حفظ نسل، به قانون گواهی دادن را برای کشف مطالب انکارشده، ترک دروغ را برای بزرگ‌داشت و احترام راست‌گویی، سلام را برای امنیّت از ترس‌ها، امامت را برای سامان دادن امّت و اطاعت را برای تحقّق امامت[۲۶].

احکام وضعی

پرسش‌های وابسته

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:  

  1. ↑ غررالحکم، ۱ / ۱۴۵
  2. ↑ ﴿ ثُمَّ جَعَلْنَاكَ عَلَى شَرِيعَةٍ مِّنَ الأَمْرِ فَاتَّبِعْهَا وَلا تَتَّبِعْ أَهْوَاء الَّذِينَ لا يَعْلَمُونَ ﴾؛ سوره جاثیه، آیه۱۸
  3. ↑ غررالحکم، ۱ / ۲۱
  4. ↑ غررالحکم، ۲۷
  5. ↑ غررالحکم، ۸۵
  6. ↑ غررالحکم، ۵۶۰
  7. ↑ غررالحکم، ۲ / ۵۴۱
  8. ↑ غررالحکم، ۱ / ۴۵۴
  9. ↑ نهج البلاغه، خطبه ۱۵۲
  10. ↑ نهج البلاغه، خطبه ۷۱
  11. ↑ نهج البلاغه، خطبه ۱۴۹
  12. ↑ نهج البلاغه، خطبه ۱
  13. ↑ نهج البلاغه، خطبه ۲
  14. ↑ ﴿وَجَاهِدُوا فِي اللَّهِ حَقَّ جِهَادِهِ هُوَ اجْتَبَاكُمْ وَمَا جَعَلَ عَلَيْكُمْ فِي الدِّينِ مِنْ حَرَجٍ مِّلَّةَ أَبِيكُمْ إِبْرَاهِيمَ هُوَ سَمَّاكُمُ الْمُسْلِمِينَ مِن قَبْلُ وَفِي هَذَا لِيَكُونَ الرَّسُولُ شَهِيدًا عَلَيْكُمْ وَتَكُونُوا شُهَدَاء عَلَى النَّاسِ فَأَقِيمُوا الصَّلاةَ وَآتُوا الزَّكَاةَ وَاعْتَصِمُوا بِاللَّهِ هُوَ مَوْلاكُمْ فَنِعْمَ الْمَوْلَى وَنِعْمَ النَّصِيرُ ﴾؛ سوره حج، آیه ۷۸
  15. ↑ ﴿لاَ يُكَلِّفُ اللَّهُ نَفْسًا إِلاَّ وُسْعَهَا لَهَا مَا كَسَبَتْ وَعَلَيْهَا مَا اكْتَسَبَتْ رَبَّنَا لاَ تُؤَاخِذْنَا إِن نَّسِينَا أَوْ أَخْطَأْنَا رَبَّنَا وَلاَ تَحْمِلْ عَلَيْنَا إِصْرًا كَمَا حَمَلْتَهُ عَلَى الَّذِينَ مِن قَبْلِنَا رَبَّنَا وَلاَ تُحَمِّلْنَا مَا لاَ طَاقَةَ لَنَا بِهِ وَاعْفُ عَنَّا وَاغْفِرْ لَنَا وَارْحَمْنَا أَنتَ مَوْلانَا فَانصُرْنَا عَلَى الْقَوْمِ الْكَافِرِينَ ﴾؛ سوره بقره، آیه ۲۸۶
  16. ↑ ﴿وَجَاهِدُوا فِي اللَّهِ حَقَّ جِهَادِهِ هُوَ اجْتَبَاكُمْ وَمَا جَعَلَ عَلَيْكُمْ فِي الدِّينِ مِنْ حَرَجٍ مِّلَّةَ أَبِيكُمْ إِبْرَاهِيمَ هُوَ سَمَّاكُمُ الْمُسْلِمِينَ مِن قَبْلُ وَفِي هَذَا لِيَكُونَ الرَّسُولُ شَهِيدًا عَلَيْكُمْ وَتَكُونُوا شُهَدَاء عَلَى النَّاسِ فَأَقِيمُوا الصَّلاةَ وَآتُوا الزَّكَاةَ وَاعْتَصِمُوا بِاللَّهِ هُوَ مَوْلاكُمْ فَنِعْمَ الْمَوْلَى وَنِعْمَ النَّصِيرُ ﴾؛ سوره حج، آیه ۷۸
  17. ↑ نهج البلاغه، خطبه ۱۷۵
  18. ↑ غررالحکم، ۴ / ۱۶۳
  19. ↑ نهج البلاغه، خطبه ۸۳
  20. ↑ غررالحکم، ۲ / ۴۶۸
  21. ↑ غررالحکم، ۲ / ۴۶۹
  22. ↑ نهج البلاغه، خطبه ۱۹۱
  23. ↑ نهج البلاغه، خطبه ۱۸۸
  24. ↑ نهج البلاغه، نامه ۳۱
  25. ↑ نهج البلاغه، حکمت ۱۳۱
  26. ↑ نهج البلاغه، حکمت ۲۴۴
  27. ↑ نهج البلاغه، حکمت ۱۳۸
  28. ↑ نهج البلاغه، حکمت ‌های ۶۶ و ۲۵۸
  29. ↑ نهج البلاغه، حکمت ۴۱۹
  30. ↑ وسائل الشیعه، احادیث، ۴، ۵، ۹، ۱۰، ۱۱و...
  31. ↑ خطبه‌های ۶۰ و ۱۲۴
  32. ↑ نهج البلاغه، حکمت ۳۷۵
  33. ↑ نهج البلاغه، نامه ۵۳ و خطبه ۱۸
  34. ↑ نهج البلاغه، نامه ۵۳
  35. ↑ نهج البلاغه، نامه ۵۳
  36. ↑ نهج البلاغه، خطبه ۲۴
  37. ↑ دانشنامه نهج البلاغه، ج۱، ص 495- 500.
برگرفته از «https://fa.imamatpedia.com/w/index.php?title=شریعت_الهی_در_نهج_البلاغه&oldid=198068»