←سایه بانی ابر
خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
==رخدادهای [[تیه]]== | ==رخدادهای [[تیه]]== | ||
[[قرآن]] پاره ای از حوادث و [[معجزات]] رخ داده برای [[بنی اسرائیل]] در مسیر [[حرکت]] به [[سرزمین موعود]] را گزارش میکند. هرچند بیان و دلالت صریحی در [[آیات]] مبنی بر وقوع آنها در [[وادی تیه]] و دوران [[سرگردانی]] در آن وجود ندارد {{متن قرآن|وَظَلَّلْنَا عَلَيْكُمُ الْغَمَامَ وَأَنْزَلْنَا عَلَيْكُمُ الْمَنَّ وَالسَّلْوَى كُلُوا مِنْ طَيِّبَاتِ مَا رَزَقْنَاكُمْ وَمَا ظَلَمُونَا وَلَكِنْ كَانُوا أَنْفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ}}<ref>«و ابر را سایهبان شما کردیم و ترانگبین و بلدرچین برایتان فرو فرستادیم (و گفتیم) از چیزهای پاکیزهای که روزیتان کردهایم، بخورید. و آنان بر ما ستم نکردند بلکه بر خویشتن ستم روا میداشتند» سوره بقره، آیه ۵۷.</ref>، {{متن قرآن|وَقَطَّعْنَاهُمُ اثْنَتَيْ عَشْرَةَ أَسْبَاطًا أُمَمًا وَأَوْحَيْنَا إِلَى مُوسَى إِذِ اسْتَسْقَاهُ قَوْمُهُ أَنِ اضْرِبْ بِعَصَاكَ الْحَجَرَ فَانْبَجَسَتْ مِنْهُ اثْنَتَا عَشْرَةَ عَيْنًا قَدْ عَلِمَ كُلُّ أُنَاسٍ مَشْرَبَهُمْ وَظَلَّلْنَا عَلَيْهِمُ الْغَمَامَ وَأَنْزَلْنَا عَلَيْهِمُ الْمَنَّ وَالسَّلْوَى كُلُوا مِنْ طَيِّبَاتِ مَا رَزَقْنَاكُمْ وَمَا ظَلَمُونَا وَلَكِنْ كَانُوا أَنْفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ}}<ref>«و آنان را به دوازده سبط که هر یک امتی بود بخش کردیم و چون قوم موسی از وی آب خواستند به موسی وحی کردیم که با چوبدست خود به (آن) سنگ بزن! و دوازده چشمه از آن فرا جوشید هر گروهی آبشخور خویش بازشناخت، و ابر را بر آنان سایهبان کردیم و بر آنها ترانگبین و بلدرچین فرو فرستادیم (و گفتیم:) از چیزهای پاکیزهای که روزیتان کردهایم بخورید و آنان به ما ستم نورزیدند که بر خویشتن ستم میکردند» سوره اعراف، آیه ۱۶۰.</ref>، {{متن قرآن|يَا بَنِي إِسْرَائِيلَ قَدْ أَنْجَيْنَاكُمْ مِنْ عَدُوِّكُمْ وَوَاعَدْنَاكُمْ جَانِبَ الطُّورِ الْأَيْمَنَ وَنَزَّلْنَا عَلَيْكُمُ الْمَنَّ وَالسَّلْوَى}}<ref>«ای بنی اسرائیل! ما شما را از دشمنتان رهایی بخشیدیم و با شما در سوی راست (کوه) طور وعده نهادیم و برای شما ترنجبین و بلدرچین فرو فرستادیم» سوره طه، آیه ۸۰.</ref>، بر اساس گزارش [[تورات]]، [[سیاق آیات]] مربوط، تصریح شمار چشمگیری از [[مفسران]] نامدار [[شیعه]] و [[سنی]] و پاره ای قراین دیگر، حوادث و معجزات یاد شده در وادی تیه روی داده است، به ویژه آنکه مدت زمانی که [[بنی اسرائیل]] پس از خروج و پیش از دچار شدن به [[سرگردانی]] در بیابان سپری کردند، در مقایسه با دوران ۴۰ ساله [[تیه]] بسیار اندک و ناچیز بوده است. حوادث و [[معجزات]] یاد شده از این قبیلاند: | [[قرآن]] پاره ای از حوادث و [[معجزات]] رخ داده برای [[بنی اسرائیل]] در مسیر [[حرکت]] به [[سرزمین موعود]] را گزارش میکند. هرچند بیان و دلالت صریحی در [[آیات]] مبنی بر وقوع آنها در [[وادی تیه]] و دوران [[سرگردانی]] در آن وجود ندارد {{متن قرآن|وَظَلَّلْنَا عَلَيْكُمُ الْغَمَامَ وَأَنْزَلْنَا عَلَيْكُمُ الْمَنَّ وَالسَّلْوَى كُلُوا مِنْ طَيِّبَاتِ مَا رَزَقْنَاكُمْ وَمَا ظَلَمُونَا وَلَكِنْ كَانُوا أَنْفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ}}<ref>«و ابر را سایهبان شما کردیم و ترانگبین و بلدرچین برایتان فرو فرستادیم (و گفتیم) از چیزهای پاکیزهای که روزیتان کردهایم، بخورید. و آنان بر ما ستم نکردند بلکه بر خویشتن ستم روا میداشتند» سوره بقره، آیه ۵۷.</ref>، {{متن قرآن|وَقَطَّعْنَاهُمُ اثْنَتَيْ عَشْرَةَ أَسْبَاطًا أُمَمًا وَأَوْحَيْنَا إِلَى مُوسَى إِذِ اسْتَسْقَاهُ قَوْمُهُ أَنِ اضْرِبْ بِعَصَاكَ الْحَجَرَ فَانْبَجَسَتْ مِنْهُ اثْنَتَا عَشْرَةَ عَيْنًا قَدْ عَلِمَ كُلُّ أُنَاسٍ مَشْرَبَهُمْ وَظَلَّلْنَا عَلَيْهِمُ الْغَمَامَ وَأَنْزَلْنَا عَلَيْهِمُ الْمَنَّ وَالسَّلْوَى كُلُوا مِنْ طَيِّبَاتِ مَا رَزَقْنَاكُمْ وَمَا ظَلَمُونَا وَلَكِنْ كَانُوا أَنْفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ}}<ref>«و آنان را به دوازده سبط که هر یک امتی بود بخش کردیم و چون قوم موسی از وی آب خواستند به موسی وحی کردیم که با چوبدست خود به (آن) سنگ بزن! و دوازده چشمه از آن فرا جوشید هر گروهی آبشخور خویش بازشناخت، و ابر را بر آنان سایهبان کردیم و بر آنها ترانگبین و بلدرچین فرو فرستادیم (و گفتیم:) از چیزهای پاکیزهای که روزیتان کردهایم بخورید و آنان به ما ستم نورزیدند که بر خویشتن ستم میکردند» سوره اعراف، آیه ۱۶۰.</ref>، {{متن قرآن|يَا بَنِي إِسْرَائِيلَ قَدْ أَنْجَيْنَاكُمْ مِنْ عَدُوِّكُمْ وَوَاعَدْنَاكُمْ جَانِبَ الطُّورِ الْأَيْمَنَ وَنَزَّلْنَا عَلَيْكُمُ الْمَنَّ وَالسَّلْوَى}}<ref>«ای بنی اسرائیل! ما شما را از دشمنتان رهایی بخشیدیم و با شما در سوی راست (کوه) طور وعده نهادیم و برای شما ترنجبین و بلدرچین فرو فرستادیم» سوره طه، آیه ۸۰.</ref>، بر اساس گزارش [[تورات]]، [[سیاق آیات]] مربوط، تصریح شمار چشمگیری از [[مفسران]] نامدار [[شیعه]] و [[سنی]] و پاره ای قراین دیگر، حوادث و معجزات یاد شده در وادی تیه روی داده است، به ویژه آنکه مدت زمانی که [[بنی اسرائیل]] پس از خروج و پیش از دچار شدن به [[سرگردانی]] در بیابان سپری کردند، در مقایسه با دوران ۴۰ ساله [[تیه]] بسیار اندک و ناچیز بوده است. حوادث و [[معجزات]] یاد شده از این قبیلاند: | ||
=== | ===سایهبانی [[ابر]]=== | ||
[[خداوند]][[سایه]] افکندن ابر بر سر بنی اسرائیل در بیابان را به عنوان یکی از نعمتهای خویش، به آنان یادآوری میکند: «و | [[خداوند]][[سایه]] افکندن ابر بر سر بنی اسرائیل در بیابان را به عنوان یکی از نعمتهای خویش، به آنان یادآوری میکند: {{متن قرآن|وَظَلَّلْنَا عَلَيْكُمُ الْغَمَامَ}}<ref>«و ابر را سایهبان شما کردیم » سوره بقره، آیه ۵۷.</ref> گروهی از [[مفسران شیعه]]<ref>التبیان، ج ۱، ص۲۶۹؛ مجمع البیان، ج ۱، ص۲۲۴ - ۲۲۵؛ المیزان، ج ۱۸، ص۱۴۱.</ref> و [[سنی]]<ref>جامع البیان، ج ۹، ص۱۲۰؛ الکشاف، ج ۱، ص۶۲۲ - ۶۲۳؛ تفسیر بیضاوی، ج ۲، ص۳۱۴.</ref> به تبع [[مفسران صحابی]] و نخستینی چون [[ابن عباس]]، [[وهب بن منبه]]، ربیع و [[ابن اسحاق]]، [[نعمت]] یاد شده را مربوط به دوران سرگردانی در تیه دانستهاند.<ref>جامع البیان، ج ۱، ص۴۲۴ - ۴۲۵؛ التبیان، ج ۱، ص۲۵۸.</ref> هنگامی که بنی اسرائیل نادم از [[نافرمانی]] خویش، از گرمای [[خورشید]] بیابان نزد [[موسی]]{{ع}} [[شکوه]] کردند، خداوند به وسیله ابر بر آنان سایه افکند.<ref>جامع البیان، ج ۱، ص۴۲۴؛ مجمع البیان، ج ۱، ص۲۲۴ - ۲۲۵؛ الکشاف، ج ۱، ص۶۲۲ - ۶۲۳؛ ج ۲، ص۱۶۰.</ref>.<ref>[[علی اسدی|اسدی، علی]]، [[تیه (مقاله)|مقاله «تیه»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۹ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۹، ص.</ref> | ||
=== [[نزول]] من و سلوی=== | === [[نزول]] من و سلوی=== | ||
نزول «منّ» (دانههایی به اندازه تخم گشنیز، سفید مایل به زرد با طعم نان روغنی)(۱) و «سلوی» (بلدرچین) از دیگر [[نعمتهای خدا]] بر بنی اسرائیل در بیابان است: «... و اَنزَلنا عَلَیکُمُ المَنَّ والسَّلوی کُلوا مِن طَیِّبـتِ ما رَزَقنـکُم.»... (بقره / ۲، ۵۷) بیشتر مفسران شیعه (۲) و سنی (۳) بر نزول منّ و سلوی در دوران سرگردانی در تیه تصریح کردهاند. بنی اسرائیل در بیابان فقط با منّ و سلوی [[تغذیه]] میکردند، از این رو با یادآوری غذاهای متنوعی چون سبزی، خیار، [[سیر]]، عدس و پیاز که در [[مصر]] به خوردن آن [[عادت]] کرده بودند، از یکنواختی غذا [[شکوه]] کرده، خواستار تنوع غذایی شدند:(۴) «و اِذ قُلتُم یـموسی لَن نَصبِرَ عَلی طَعامٍ و احِدٍ فَادعُ لَنا رَبَّکَ یُخرِج لَنا مِمّا تُنبِتُ الاَرضُ مِن بَقلِها وقِثّائِها وفومِها و عَدَسِها وبَصَلِها.».. (بقره / ۲، ۶۱)؛ اما بر اساس گزارش [[تورات]]، [[نزول]] منّ و سلوی برای نخستین بار ۴۵ [[روز]] پس از خروج در صحرای «سین» واقع در میان «ایلیم» و [[کوه سینا]] و پیش از [[گرفتاری]] [[تیه]] بوده است.(۵) هنگامی که [[بنی اسرائیل]] با یادکرد دیگهای پرگوشت در مصر و [[سخن گفتن]] از [[مرگ]] خویش در بیابان بر اثر [[گرسنگی]]، به [[موسی]]{{ع}} [[اعتراض]] کردند، [[خداوند]] انبوهی از منّ و سلوی را فرستاد و [[قوم]] [[سرگردان]] تا پایان ۴۰ سال از نان «من» که همه [[روزه]] به جز روزهای [[شنبه]] نازل میشد، [[تغذیه]] میکرد.(۶) (<= مَنّ و سلوی) | نزول «منّ» (دانههایی به اندازه تخم گشنیز، سفید مایل به زرد با طعم نان روغنی)(۱) و «سلوی» (بلدرچین) از دیگر [[نعمتهای خدا]] بر بنی اسرائیل در بیابان است: «... و اَنزَلنا عَلَیکُمُ المَنَّ والسَّلوی کُلوا مِن طَیِّبـتِ ما رَزَقنـکُم.»... (بقره / ۲، ۵۷) بیشتر مفسران شیعه (۲) و سنی (۳) بر نزول منّ و سلوی در دوران سرگردانی در تیه تصریح کردهاند. بنی اسرائیل در بیابان فقط با منّ و سلوی [[تغذیه]] میکردند، از این رو با یادآوری غذاهای متنوعی چون سبزی، خیار، [[سیر]]، عدس و پیاز که در [[مصر]] به خوردن آن [[عادت]] کرده بودند، از یکنواختی غذا [[شکوه]] کرده، خواستار تنوع غذایی شدند:(۴) «و اِذ قُلتُم یـموسی لَن نَصبِرَ عَلی طَعامٍ و احِدٍ فَادعُ لَنا رَبَّکَ یُخرِج لَنا مِمّا تُنبِتُ الاَرضُ مِن بَقلِها وقِثّائِها وفومِها و عَدَسِها وبَصَلِها.».. (بقره / ۲، ۶۱)؛ اما بر اساس گزارش [[تورات]]، [[نزول]] منّ و سلوی برای نخستین بار ۴۵ [[روز]] پس از خروج در صحرای «سین» واقع در میان «ایلیم» و [[کوه سینا]] و پیش از [[گرفتاری]] [[تیه]] بوده است.(۵) هنگامی که [[بنی اسرائیل]] با یادکرد دیگهای پرگوشت در مصر و [[سخن گفتن]] از [[مرگ]] خویش در بیابان بر اثر [[گرسنگی]]، به [[موسی]]{{ع}} [[اعتراض]] کردند، [[خداوند]] انبوهی از منّ و سلوی را فرستاد و [[قوم]] [[سرگردان]] تا پایان ۴۰ سال از نان «من» که همه [[روزه]] به جز روزهای [[شنبه]] نازل میشد، [[تغذیه]] میکرد.(۶) (<= مَنّ و سلوی) |