تقوا در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

*اطلاق کلمه [[تقوا]] بر [[امامان]]{{عم}} یا از این روست که آن‌ها کلمات الهی‌اند و همان طور که کلمات از ضمیر خبر می‌دهند، آنان مراد [[خداوند]] را بیان می‌کنند یا بدان جهت است که [[ولایت]] ایشان و پذیرفتن [[امامت]] آنان [[انسان]] را از [[آتش جهنم]] نگه می‌دارد<ref> بحارالانوار، ج ۲۳، ص ۳۵.</ref>، چنان که در بعضی از [[روایات]] از [[ولایت]] [[امیرمؤمنان]] به {{متن قرآن|كَلِمَةَ التَّقْوَى}} یاد شده است<ref> بحارالانوار، ج ۲۴، ص ۱۸۰؛ تأویل الآیات الظاهره، ص ۵۷۷.</ref> در  زیارت‌های زیادی همچون [[زیارت]] [[امام حسین]]{{ع}} در [[اربعین]]، [[عید فطر]] و قربان [[شهادت]] داده می‌شود که [[امامان]] از [[فرزندان]] او، کلمه تقوایند<ref> بحارالانوار، ج ۹۸، ص ۳۳۲ ، ۳۵۳.</ref><ref>[[محمد مهدی خراسانی|خراسانی، محمد مهدی]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم (کتاب)|دائره المعارف قرآن کریم]]، ج۸، ص۴۴۵ -۴۵۸.</ref>.

#'''[[تقوا]] [[بهترین]] پوشش [[معنوی]]''' {{متن قرآن|يَا بَنِي آدَمَ قَدْ أَنزَلْنَا عَلَيْكُمْ لِبَاسًا يُوَارِي سَوْآتِكُمْ وَرِيشًا وَلِبَاسُ التَّقْوَىَ ذَلِكَ خَيْرٌ ذَلِكَ مِنْ آيَاتِ اللَّهِ لَعَلَّهُمْ يَذَّكَّرُونَ }}<ref> ای فرزندان آدم! برای شما جامه‌ای را فرو فرستاده‌ایم که شرمگاه‌های شما را می‌پوشاند و (نیز) جامه‌ای را که زینت است  و لباس پرهیزگاری، باری، بهتر است؛ این از آیات خداوند است باشد که آنان در یاد گیرند؛ سوره اعراف، آیه: ۲۶.</ref>،  [[خداوند متعال]] در این [[آیه]] پس از یادآوری [[لباس]] ظاهری [[انسان]] که عورت وی را می‌پوشاند و مایه [[زیبایی]] اوست به ذکر [[لباس]] [[باطنی]] و [[معنوی]] می‌پردازد که بدی‌های [[باطنی]] [[انسان]] مانند [[شرک]]، [[گناهان]]، [[رذایل]] و جز این‌ها را می‌پوشاند. این [[لباس]] همان تقواست که [[خداوند]] [[مردم]] را به آن امر کرده است و پیداست که [[ذلّت]] [[آشکار]] شدن بدی‌های [[باطنی]]، شدیدتر و تلخ‌تر و ماندگارتر است، از این رو [[لباس]] [[تقوا]] بهتر از [[لباس]] ظاهر است. نیز به [[فرزندان آدم]] هشدار می‌دهد که [[شیطان]] شما را نفریبد و [[لباس]] تقوایی را که بر اندام شما پوشاندیم و [[فطرت]] شما را بر آن سرشتیم از شما نگیرد، آن گونه که [[لباس]] [[پدر]] و [[مادر]] شما را با [[حیله]] از تن ایشان به درآورد، در نتیجه عورت آنان نمایان گشت: {{متن قرآن|يَا بَنِي آدَمَ لاَ يَفْتِنَنَّكُمُ الشَّيْطَانُ كَمَا أَخْرَجَ أَبَوَيْكُم مِّنَ الْجَنَّةِ يَنزِعُ عَنْهُمَا لِبَاسَهُمَا لِيُرِيَهُمَا سَوْآتِهِمَا إِنَّهُ يَرَاكُمْ هُوَ وَقَبِيلُهُ مِنْ حَيْثُ لاَ تَرَوْنَهُمْ إِنَّا جَعَلْنَا الشَّيَاطِينَ أَوْلِيَاء لِلَّذِينَ لاَ يُؤْمِنُونَ }}<ref> ای فرزندان آدم! شیطان شما را نفریبد! چنان که پدر و مادر شما را از بهشت بیرون راند در حالی که لباسشان را از (تن) آنان بر می‌کند تا شرمگاه‌هایشان را به آنان بنمایاند؛ به راستی او و همگنان وی شما را از جایی که شما آنها را نمی‌بینید می‌بینند؛ بی‌گمان ما شیطان‌ها را سرپرست کسانی کرده‌ایم که ایمان ندارند؛ سوره اعراف، آیه: ۷.</ref> برای [[لباس]] [[تقوا]] [[تفاسیر]] دیگری نیز هست؛ مانند [[لباس]] [[جنگ]]<ref> مجمع البیان، ج ۴، ص ۶۳۲؛ زادالمسیر، ج ۳، ص ۱۲۴.</ref> ([[زره]]، خود  و...)، آنچه [[انسان]] با آن عورت ظاهری خود را می‌پوشاند<ref> جامع البیان، ج ۸، ص ۱۹۷؛ غریب القرآن، ص ۳۱۰.</ref> و [[لباس]] [[متقیان]] در [[قیامت]]؛ لکن هیچ یک از این [[تفاسیر]] با سیاق [[آیه]] هماهنگ نیستند<ref> المیزان، ج ۸، ص ۷۰ - ۷۱.</ref> [[روایات]] نیز تفاسیری برای [[لباس]] [[تقوا]] برمی‌شمارند<ref> تفسیر عیاشی، ج ۲، ص ۱۱؛ بحارالانوار، ج ۸، ص ۱۶۸؛ نورالثقلین، ج ۲، ص ۱۵ - ۱۶.</ref> که در [[حقیقت]] بیان مصداق است<ref> بحارالانوار، ج ۸۰، ص ۱۶۸؛ المیزان، ج ۸، ص ۸۸.</ref> و با [[تفسیر]] ارائه شده تعارضی ندارد.

#'''[[تقوا]] [[بهترین]] توشه [[معنوی]]''' [[قرآن]] در ضمن بیان بعضی [[احکام]] [[حج]] به برگرفتن توشه از [[اعمال نیک]]<ref> احکام القرآن، ج ۱، ص ۳۷۴؛ مجمع البیان، ج ۲، ص ۵۲۵؛ التبیان، ج ۲، ص ۱۶۶.</ref> [[فرمان]] داده و از [[تقوا]] به عنوان [[بهترین]] توشه یاد می کند: {{متن قرآن|الْحَجُّ أَشْهُرٌ مَّعْلُومَاتٌ فَمَن فَرَضَ فِيهِنَّ الْحَجَّ فَلاَ رَفَثَ وَلاَ فُسُوقَ وَلاَ جِدَالَ فِي الْحَجِّ وَمَا تَفْعَلُواْ مِنْ خَيْرٍ يَعْلَمْهُ اللَّهُ وَتَزَوَّدُواْ فَإِنَّ خَيْرَ الزَّادِ التَّقْوَى وَاتَّقُونِ يَا أُولِي الأَلْبَابِ }}<ref> حجّ (در) ماه‌های شناخته‌ای (انجام‌پذیر) است پس کسی که در آن ماه‌ها حجّ می‌گزارد (بداند که) در حجّ، آمیزش و نافرمانی و کشمکش (روا) نیست و هر کار نیکی کنید خداوند بدان داناست؛ و رهتوشه بردارید و بهترین رهتوشه پرهیزگاری است، و ای خردمندان! از من پروا کنید؛ سوره بقره، آیه: ۱۹۷.</ref>، ذکر این مطلب در ضمن بیان [[اعمال]] [[حج]]، یا برای آن است که [[حج]] سزاوارترین عملی است که [[انسان]] باید در آن در پی انجام دادن هرچه بیشتر [[کارهای نیک]] باشد<ref> مجمع البیان، ج ۲، ص ۵۲۵؛ فقه القرآن، ج ۱، ص ۲۸۴.</ref> یا از آن روست  که همان گونه که [[انسان]] در سفر [[حج]] [[نیازمند]] توشه مادی کافی و مناسب است، در عزیمت به [[آخرت]] نیز محتاج اندوخته [[معنوی]] تقواست و چون [[انسان]] در سفر پرمخاطره [[حج]] به [[ضرورت]] زاد و [[نیاز]] مبرم به آن پی می‌برد، به خوبی می‌تواند دریابد [[سفر آخرت]] نیز بی‌توشه [[تقوا]]  میسّر نیست و از آنجا که حرکت به سوی [[آخرت]] بسی پرمخاطره‌تر از سفرهای [[دنیایی]] و رحلتی جاودانه است، [[نیاز انسان]] به توشه [[آخرت]] بسیار بیشتر و اساسی‌تر است<ref> مواهب الرحمن، ج ۳، ص ۱۵۲.</ref> و  این از [[لطافت]]، ظرافت و [[حکمت]] [[کلام الهی]] و مصداق [[تشبیه]] معقول به محسوس است که موضوع توشه [[تقوا]] و نیز [[لباس]] [[تقوا]] را همراه مناسب‌ترین موضوع مرتبط با آن دو بیان کرده است؛ به گونه‌ای که مطلب کاملا حسّی می‌شود و اثر شگرفی از خود به جا می‌گذارد<ref> تسنیم، ج ۱، ص ۴۴.</ref>. در [[روایات]] نیز به فراهم آوردن توشه [[آخرت]] سفارش شده است<ref> عیون الحکم، ص ۲۰۰، ۲۰۲؛ بحارالانوار، ج ۷۰، ص ۱۰۵، ۳۳۳.</ref>، چنان که [[امام حسن مجتبی]]{{ع}} ضمن استشهاد به [[آیه]] یاد شده فرموده است: ای [[فرزند]] [[آدم]]! همانا تو از زمانی که از [[مادر]] زاییده شدی یکسره در نابودی عمرت به سر می بری، پس از آنچه در [[اختیار]] داری برای روزی که در پیش‌داری [[آخرت]] چیزی کسب و [[ذخیره]] کن. همانا [[مؤمن]] برای [[آخرت]] توشه برمی‌گیرد و [[کافر]] فقط مشغول [[لذت]] بردن و بهرهوری از دنیاست و به [[فکر]] [[آخرت]] نیست<ref> بحارالانوار، ج ۷۵، ص ۱۱۲.</ref>.