دعای کمیل
مقدمه
- از دعاهای مشهور حضرت علی (ع) که به صحابی وفادارش کمیل بن زیاد نخعی آموخت. آن حضرت این دعای عارفانه و پرمعنی را در شب نیمۀ شعبان میخواند. آن را به کمیل آموخت و توصیه فرمود که هرشب جمعه بخواند. به این دعا "دعای خضر" هم گفته میشود و فضیلت بسیار دارد و از بهترین دعاهاست. شرحهای متعددی هم بر آن نوشته شده است، از جمله "انیس اللیل" محمّد رضا کلباسی اصفهانی، "شرح دعای کمیل" محقق اصطهباناتی، "شرح دعای کمیل" عبد الأعلی سبزواری، "علی و کمیل"احمد زمرّدیان. چندین مورد نیز دعای کمیل به صورت نظم درآمده است. خواندن این دعا در شبهای جمعه در سرزمینهای شیعهنشین متداول است.[۱]
سید بن طاووس میگوید: کمیل بن زیاد گفته است: "روزی با مولایم در مسجد بصره نشسته بودم و عدهای از اصحاب امام (ع) نیز دور او را گرفته بودند؛ یکی اصحاب امام (ع) پرسید: "مراد از فرمایش خداوند که میفرماید: ﴿فِيهَا يُفْرَقُ كُلُّ أَمْرٍ حَكِيمٍ﴾[۲] چیست؟ حضرت فرمود: "مراد، شب نیمه شعبان است؛ به آن کسی که جانم در دست اوست، بندهای از بندگان خدا نیست مگر اینکه آنچه از نیک و بد بر او در شب نیمه شعبان تا آخر سال نوشته میشود، در مثل چنین شبی برای او معین میشود و هیچ بندهای آن شب را احیا نمیدارد و دعای خضر را نمیخواند مگر اینکه دعای او مستجاب میشود". سپس حضرت به منزل رفت؛ شبانگاه به خانه مولا رفتم و در را کوبیدم؛ فرمود: "ای کمیل، چه خواستهای داری؟". جواب دادم: ای امیرالمؤمنین، درباره دعای خضر آمدهام؛ حضرت فرمود: "بنشین و چون این دعا را حفظ کردی، در هر شب جمعه یا در ماهی، یک بار یا سالی یک بار یا در عمرت، یک بار آن را بخوان که خدا مشکل تو را چاره و تو را یاری میکند و به تو روزی میدهد و مغفرت الهی تو را شامل میشود. ای کمیل، رفاقت طولانی تو با ما واجب کرد که به خواهش تو پاسخ دهیم"؛ سپس فرمود بنویس: «اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِرَحْمَتِكَ الَّتِي وَسِعَتْ كُلَّ شَيْءٍ وَ بِقُوَّتِكَ الَّتِي قَهَرْتَ بِهَا كُلَّ شَيْءٍ وَ خَضَعَ لَهَا كُلُّ شَيْءٍ وَ ذَلَّ لَهَا كُلُّ شَيْءٍ وَ بِجَبَرُوتِكَ الَّتِي غَلَبَتْ بِهَا كُلَّ شَيْءٍ وَ بِعِزَّتِكَ الَّتِي لَا يَقُومُ لَهَا شَيْءٌ وَ بِعَظَمَتِكَ الَّتِي مَلَأَتْ أَرْكَانَ كُلِّ شَيْءٍ...»[۳].[۴]
نامگذاری این دعا
فضیلت این دعا
کمیل کیست؟
منابع
پانویس
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۲۵۸.
- ↑ «در آن (شب)، هر کار استواری را (که اجمال دارد) جدا میکنند (و تفصیل میدهند)» سوره دخان، آیه ۴.
- ↑ اقبال الاعمال، سید بن طاووس، ج۳، ص۳۲ - ۳۳۱.
- ↑ عسکری، عبدالرضا، مقاله «کمیل بن زیاد النخعی»، اصحاب امام حسن مجتبی، ص ۴۶۱-۴۶۲؛ دانشنامه نهج البلاغه، ج۲، ص ۶۵۲-۶۵۵؛ ناظمزاده، سید اصغر، اصحاب امام علی، ج۲، ص۱۱۷۰.