آمادگی نظامی و انتظامی برای ظهور امام مهدی

آمادگی نظامی یکی از وظایف منتظران

از مهم‌ترین وظایف دوران غیبت به عنوان زمینه ‌سازی، آمادگی پیوسته و راستین از جهت توانمندی نظامی و جسمانی و مهیا کردن تسلیحات مناسب هر عصر برای یاری و نصرت امام غائب است. انتظار، نخست یک آرمان و عقیده است و سپس در عمل و عینیت آشکار می‌‌گردد و انسان منتظر به مرزبانی و پاسداری از حوزۀ جغرافیایی و فرهنگی و ایدئولوژی خود و هم کیشان و هم مسلکان خویش می‌‌پردازد و همواره در موضع دیده‌بانی است و هوشیارانه و تیزنگرانه به افق‌های دور و نزدیک می‌‌نگرد و هر تحرّک و تحول و نقل و انتقالی را در اردوگاه‌های دشمن زیر نظر می‌‌گیرد و در سنگر دفاع ایدئولوژیکی و زمینی و جغرافیایی، دشمن را از پیشروی باز می‌‌دارد و در صورت فراهم بودن زمینه به تهاجم نیز دست می‌‌یازد. این است که جامعۀ منتظر همواره به آمادگی نظامی و دفاعی فرا خوانده شده و تهیۀ ابزار جنگ و قدرت از هر مقوله و با هر کیفیت، تکلیف گشته است. آموزه‌های اهل‌بیت (ع)، ظهور را به دغدغۀ دائمی‌ شیعیان‌ مبدل‌ ساخت. ترغیب به کسب آمادگی برای ظهور، و لو با تهیه یک تیر یا آماده‌ کردن‌ مرکبی‌ برای همراهی با اهل‌بیت (ع)؛ یا آمادگی با شمشیر‌ آخته؛ از جلوه‌های چنین تعلیمی است و هدف از آن، آماده‌سازی‌ شیعه‌ در‌ بستر تاریخ برای نفی حاکمیت طاغوت و نهادینه‌سازی فرهنگ مقاومت است. در این باره در کتاب‌‌های روایی روایات فراوانی وجود دارد. امام باقر (ع) ذیل آیۀ شریفۀ ﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ اصْبِرُواْ وَصَابِرُواْ وَرَابِطُواْ وَاتَّقُواْ اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ﴾^[۱] فرمودند: «بر انجام واجبات شکیبایی کنید و برابر دشمنان، یک دیگر را یاری نمایید و برای یاری پیشوای منتظَر، همواره آمادگی خود را حفظ کنید»^[۲]. امام صادق (ع) نیز در تفسیر همین آیه فرمودند: «در برابر مشکلات شکیبایی ورزید و در انجام تکلیف‌ها و مسئولیت‌ها پایدار باشید، و با امامان رابطه برقرار کنید».^[۳].^[۴]

واژۀ "رابطوا" به معنای آمادگی برای مبارزه و بر چند گونه است:

گروهی از مسلمانان در مرزهای کشورهای اسلامی برای دور کردن دشمنان آماده باشند.
مؤمنان در هر حال، منتظر فرج معصومان (ع) بوده و در فرمانبرداری امر آنها و شکیبایی بر طول زمان ظهور و فرج و در آنچه در حال ناپیدایی آنها و امر آنهاست، ثابت قدم باشند و در این حال، تا اندازۀ امکان آماده و عزم بر یاری ایشان در هنگام ظهور داشته و از نظر ظاهری و جسمی هم در امر آنها ثابت قدم باشند^[۵].
پیوند و رابطه با امام (ع) و در خدمت امام زیستن و مرزبان دستورها و خواسته‌های امام بودن، به این معنا که جامعۀ مؤمنان با امام خویش ارتباط برقرار کنند و به ریسمان ولایت امام چنگ زنند. این قسم از مرابطه بر هر فرد واجب عینی است، نیابت بردار نیست، و پایه‌ای از پایه‌های ایمان است و عملی بدون آن پذیرفته نمی‌شود^[۶].

شیعیان در این عصر با کمک حکومت اسلامی باید با فراگرفتن فنون رزمی و مسلح شدن به تجهیزات [نظامی و دفاعی متناسب با زمان، خود را برای مقابله با دشمنان قائم آل محمد (ع) آماده سازند و قوای مسلح کشور را در بالاترین حد آمادگی نظامی قرار دهند تا به فضل خدا در هر لحظه که ارادۀ الهی بر ظهور منجی حضرت مهدی (ع) قرار گرفت، به بهترین گونه در خدمت آن حضرت بتوانند باشند.

دلیل بر ضرورت آمادگی نظامی و انتظامی منتظران

برخی از دلائل آمادگی و زمینه‌ سازی برای ظهور امام مهدی (ع) در عرصۀ نظامی و انتظامی عبارت‌اند از:

قرآن کریم، پیروان خود را به فراهم ‌نمودن همۀ ابزارهای ممکن در راه مقابله با دشمنان سفارش می‌کند مانند: ﴿وَأَعِدُّواْ لَهُم مَّا اسْتَطَعْتُم مِّن قُوَّةٍ وَمِن رِّبَاطِ الْخَيْلِ تُرْهِبُونَ بِهِ عَدُوَّ اللَّهِ وَعَدُوَّكُمْ وَآخَرِينَ مِن دُونِهِمْ لاَ تَعْلَمُونَهُمُ اللَّهُ يَعْلَمُهُمْ﴾^[۷] این آموزه اگر چه مربوط به همگان و همۀ دوران هاست؛ اما با توجه به حساسیت دوران غیبت و آستانۀ ظهور و لزوم آمادگی هرچه بیشتر در این دوران، اهمیت فراوانی دارد. باید توجه داشت امر مذکور در آیه امر عامی است به مؤمنان که در قبال کفار به قدر توانایی‌شان از تدارکات جنگی که به آن احتیاج پیدا خواهند کرد تهیه کنند و آنچه که توانایی تهیۀ آن را دارند. و جملۀ ﴿تُرْهِبُونَ بِهِ عَدُوَّ اللَّهِ﴾ در مقام بیان تعلیل جملۀ ﴿وَأَعِدُّواْ لَهُم﴾ است و معنایش این است، این قوا و امکانات دفاعی را تدارک ببینید تا به وسیلۀ آن دشمن خدا و دشمن خود را ترسانیده و از آنان زهر چشم گرفته باشید. بر این اساس حکومت اسلامی وظیفه دارد بر اساس آیۀ مذکور آمادگی نظامی حکومت اسلامی را بیشتر نموده تا دشمنان اسلام، طمع آسیب ‌رسانی به حکومت اسلامی را نداشته باشند.
امام صادق (ع) فرمودند: «هر یک از شما برای ظهور قائم (ع) جنگ ‌افزاری فراهم کنید؛ اگر چه یک تیر باشد. امید است همین که کسی این نیت را داشته باشد، حق تعالی او را از یاران و یاوران او قرار دهد»^[۸].
امام کاظم (ع) فرمودند: «هر کس مرکبی را به انتظار امر ما نگاه دارد و به سبب آن دشمنان ما را خشمگین سازد در حالی که خودش به ما منسوب باشد، خداوند روزیش را فراخ گرداند، به او شرح صدر عطا کند، او را به آرزویش برساند و در رسیدن به خواسته ‌هایش او را یاری کند»^[۹] اسب ـ احتمالا ـ به عنوان تمثیلی از تمهیدات [نظامی متناسب است که باید در هر زمان ـ مطابق با شرایط و مقتضیات ـ فراهم گردد^[۱۰].

روش معصومان در چگونگی آمادگی نظامی

اسلوب و روش پیامبر اکرم (ص) و امامان معصوم (ع) آموزش دین به صورت تدریجی، آن هم در قالب تئوری و عملی بوده است. دربارۀ آمادگی مردم برای قیام جهانی و زمینه‌سازی بستر برای رسیدن به آن، از این دو شیوه بهره جسته‌اند:

از لحاظ تئوری، احادیث فراوانی هست که مردم را به جمع‌آوری سلاح و مهمات تشویق می‌کند^[۱۱].
به لحاظ عملی نیز، پیامبر (ص) و ائمه (ع) کوشش زیادی کرده‌اند و جامعه را با این امر مهم آشنا ساخته‌اند. لذا در هر زمانی اسم خاص امام مهدی (ع) ـ قائم ـ برده می‌شد، معصومان (ع) بلند شده و دست بر سر می‌گذاشتند و برای شرکت در قیام امام مهدی (ع) اظهار آمادگی می‌کردند^[۱۲].

انسان منتظر نیز باید داشته‌های خود را اعم از هویت و فرهنگ خویش حفظ کند و اجازه ندهد خط قرمزهای مکتب او در برابر شبهات و حمله‌های دشمن اعم از تهاجم [نظامی و شبیخون فرهنگی محو شود، بلکه با کسب قدرت و توان لازم به دفاع از هویت و فرهنگ خویش بپردازد^[۱۳].

نتیجه‌

بنابراین، آماده کردن سلاح و کسب مهارت [نظامی که مناسب با هر عصری باشد، برای شرکت در سپاه حضرت مهدی (ع) از وظایف منتظران است. لذا انسانی که منتظر قیامی خونین و انقلابی بزرگ است، باید همیشه آمادگی نظامی داشته باشد و به سلاح مجهز باشد و ابزار جنگ و دفاع را در دسترس قرار دهد، تا در آن هنگام که نخستین درخشش حق آغاز شد، به صف باران حق بپیوندد و در رکاب مهدی (ع) قرار گیرد و در آن نبرد و پیکار بزرگِ حق علیه باطل شرکت کند و برای پیروزی عدل و بر پا شدن حماسه آفریند و حضوری جدی و مؤثر داشته باشد.