انتظار منجی: تفاوت میان نسخه‌ها

==مقدمه==

*'''دوره اول: دوره پیش از [[اسلام‏]]:''' در این دوره، [[مردم]] از سخنان [[پیامبران]] پیرامون روز [[موعود]]، دو چیز وابسته به یکدیگر می‌‏فهمیدند. اول اینکه زمان تحقق این روز مشخص نیست و فقط موکول به [[اراده]] [[خدای متعال]] است. و دوم اینکه این [[پیامبر]]ی که خود سخن از آن روز می‌‏گوید، پیشوای آن روز نیست و [[خداوند]] او را برای چنان روزی [[ذخیره]] نکرده است؛ بلکه شخص دیگری را در آینده‏ای بسیار دور، برای آن کار [[برگزیده]]، و این [[مأموریت]] را به او واگذار خواهد کرد.

*'''دوره دوم: دوران بعد از [[اسلام]] تا آغاز [[غیبت صغری]]‏:''' در این دوره، [[انسان‌ها]] نقشه و برنامه کلی [[عدالت]] الهی را از سوی [[خدای تعالی]] دریافت داشتند، و می‏‌توان گفت که یکی از دو شرط ایجاد شده است.

و اما نسبت به [[پیامبر خاتم|رسول خدا]]؛ همین اندازه ما را بس است که می‏‌بینیم آن [[حضرت]] از وجود [[حضرت مهدی]] خبر داده و فرموده است که او از [[فرزندان]] و [[خاندان]] وی، و از ذراری و [[فرزندان]] [[فاطمه زهرا|حضرت فاطمه]] {{س}} است. و تذکر داده است که او به وجود خواهد آمد و [[زمین]] را پر از [[عدل و داد]] خواهد کرد، و او از [[فرزندان]] [[حسین]] {{ع}} است، و دارای این چنین ویژگی‌هایی است. بنابراین [[پیشوا]] و [[زمامدار]] روز [[موعود]]، شخص [[رسول الله|حضرت رسول]] نخواهد بود، و در دوران زندگیش، آن کار مهم و عمده را در سطح جهانی انجام نخواهد داد، چنانکه [[حکمت]] آن را در گذشته دانستیم. بنابراین، کلمه [[انتظار]] در دوران [[پیامبر خاتم|رسول خدا]]، با [[یقین]] به اینکه در آن زمان‏ ایجاد نخواهد شد، همراه بوده است. و اما [[انتظار]] در دوران [[ائمه]] {{عم}} در آن زمان‌ها هم می‏‌توانیم بگوییم که به همان معنی و مفهوم زمان [[پیامبر خاتم|رسول خدا]] بوده است، که می‏‌توان این برداشت را از مجموعه فرمایشات [[ائمه]] اظهار که در آن [[روایات]]، [[ائمه]] می‌‏خواسته‌‏اند درباره [[اندیشه]] [[مهدویت]] صحبت کنند، به دست آورد. مانند این جمله: «[[مهدی]] هفتمین نفر از [[فرزندان]] پنجمین نفر آنها است.»<ref>[[منتخب الاثر (کتاب)|منتخب الاثر]]، ۲۱۲.</ref> و یا فرمایش [[امام باقر|حضرت باقر]] {{ع}}: به [[خدا]] [[سوگند]] من [[صاحب]] شما (آن [[صاحب]] الامری که شما در [[انتظار]] اویید) نیستم. [[راوی]] می‌‏پرسد: پس [[صاحب]] ما کیست؟ [[حضرت]] می‏‌فرمایند: «بنگر به کسی که تولدش از [[مردم]] پنهان است، اوست [[صاحب]] شما.»<ref>کمال الدین، ۳۲۵.</ref>   وقتی [[امام باقر|حضرت باقر]]، [[مهدی]] بودن خود را [[انکار]] می‏‌کند، می‌‏فهمیم که لااقل تا وقتی [[حضرت]] زنده است، آن روز [[موعود]] نخواهد رسید. و یا همچون این جمله که فرموده‌‏اند: «چگونه خواهد بود وضع شما، وقتی که بدون پیشوای رهنما و [[رهبر]] قرار گیرید، برخی از شما از برخی دیگر [[تبری]] جوید ...»<ref>کمال الدین، ۳۴۸.</ref>   بنابراین تا زمانی که [[ائمه]] {{عم}} در بین [[مردم]] شناخته شده و در ارتباط با آنها بودند، هیچ یک [[مهدی]] {{ع}} نبوده؛ و لذا برای تحقق بخشیدن به آن روز، دست به [[شمشیر]] و [[قیام]] مسلحانه نبرده‌‏اند. و نیز اگر [[اخبار]] و [[روایات]] مربوط به [[آزمایش]] و [[امتحان]] را در نظر گیریم، که [[ظهور]] [[حضرت]] را پیش از [[آزمایش]] عمومی [[مردم]] نفی می‏‌کند، می‌‏توانیم بگوییم که تا وقتی [[آزمایش]] [[مردم]] به انجام نرسیده، روز [[موعود]] فرا نخواهد رسید.

*'''دوره سوم: دوران [[غیبت صغری]] (برای [[شیعیان]] [[امامیه]]):''' در این دوره - چنانکه در [[تاریخ]] [[غیبت صغری]] دانستیم - [[حضرت]] به صورت پنهانی می‌‏زیست، و [[شیعیان]] خود را [[رهبری]] می‌‏فرمود، و بدیهی است که در این دوره، [[شیعیان]] هر لحظه [[انتظار]] [[ظهور]] [[حضرت]] را داشتند؛ زیرا مرتب از سوی حکومت‌های وقت بر آنها [[ستم]] و [[بیداد]] وارد شده، و از طرف دیگر، آنها [[یقین]] به وجود [[حضرت]] داشتند، و می‌‏دانستند که آن [[حضرت]] از تمام اوضاع و احوال آشفته و پریشان [[جامعه]] [[آگاه]] است. و این را نیز می‏‌دانستند که [[خداوند]] او را برای برافکندن ریشه [[ظلم]] و [[فساد]] از روی [[زمین]] و از پهنه [[گیتی]] [[ذخیره]] کرده است؛ ولی از اینکه [[خداوند]] برای این کار در آن برنامه‏ریزی خود، زمان ویژه‏‌ای معین کرده غافل بودند، و نمی‌‏دانستند که هنوز شرایط [[ظهور]] آماده نشده است. و اگر در این مسأله عمیق‌تر بیندیشیم، می‏‌بینیم که خود این جو [[فکری]]، دارای مصلحتی بوده و آن [[حضرت]] [[صلاح]] نمی‏دانسته‏‌اند که این حالت [[انتظار]] [[مردم]] را تبدیل به [[یأس]] و [[نومیدی]] کنند، بلکه [[مصلحت]] در همین بوده که هر لحظه در [[اندیشه]] [[انتظار]] آن [[حضرت]] به سر برند، و این خود در ایجاد پیوند و علاقه بیشتر و عاطفه و [[محبت]] افزونتری نسبت به آن [[حضرت]] از سوی [[پیروان]] و شیعیانش مؤثر بوده است. و لذا [[حضرت]]، این [[انتظار]] سریع آنها را تصحیح نکرده، و آن حالت را [[تکذیب]] نفرمودند؛ زیرا هر چه [[امید]] در اشخاص، قویتر و نیرومندتر باشد، ارتباط و پیوند با آن [[حضرت]] بیشتر و محکمتر خواهد بود.

*'''دوره چهارم: دوران [[غیبت کبری]] (دوره‌‏ای که ما در آن به سر می‌‏بریم):''' قبلا گفتیم که در این دوره، [[انتظار]] به معنای چشم به راه بودن و در [[انتظار]] [[ظهور]] و برپایی روز [[موعود]] در هر زمان و هر روز بودن است؛ زیرا [[ظهور]]، فقط وابسته به [[اراده خداوند]] است و هیچ شرط دیگری ندارد، چنانکه در آخرین [[پیام]] [[حضرت]] به [[آخرین نایب]] خاص - که در آن [[پیام]]، پایان دوره [[غیبت صغری]] و آغاز [[غیبت کبری]] را اعلام می‌‏فرمایند - آمده است که [[حضرت]] فرموده‏‌اند: «[[ظهور]]ی نخواهد بود، مگر بعد از اجازه [[خداوند متعال]]»<ref>تاریخ الغیبة الصغری، ۶۳۴؛ غیبت شیخ طوسی، ۲۴۳.</ref>. و یا روایاتی که فرا رسیدن روز [[ظهور]] [[حضرت]] را به صورت ناگهانی و بدون مقدمه مطرح می‌‏کند، چنانکه در [[نامه]] [[حضرت]] به [[شیخ مفید]]، این مضمون آمده بود، و دیگر روایاتی که به زودی متذکر آنها خواهیم شد. آری، ممکن است که بگوییم در آغاز [[غیبت کبری]]، [[دلایل]] و نشانه‌‏هایی بر عدم فوریت [[ظهور]] وجود داشت، چنانکه در همان آخرین [[پیام]] [[حضرت]] می‏‌خوانیم که [[حضرت]] می‌‏فرماید: «[[غیبت]] کلی واقع شد و [[ظهور]]ی نخواهد بود مگر بعد از اجازه [[خداوند متعال]]، و این [[ظهور]] بعد از زمانی طولانی و تیرگی دل‌ها خواهد بود ...»، زمان طولانی، معنایش گذشتن چندین سال است، بلکه ده‏‌ها سال باید طول بکشد تا آن دوره به سر آید، نه آنکه [[انتظار]] [[ظهور]]ی فوری را داشته باشیم.

==پرسش مستقیم==

 

[[رده:انتظار منجی]]

 

[[رده:مدخل]]