نور عصمت بر سیمای نبوت (کتاب): تفاوت میان نسخهها
(صفحهای تازه حاوی «{{ویرایش غیرنهایی}} {{جعبه اطلاعات کتاب | عنوان = نور عصمت بر سیمای ...» ایجاد کرد) |
جز (جایگزینی متن - ' ه)' به ' ه)') |
||
(۴۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۷ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | {{جعبه اطلاعات کتاب | ||
| عنوان | | عنوان پیشین = | ||
| عنوان | | عنوان = [[نور]] [[عصمت]] بر سیمای [[نبوت]] | ||
| تصویر | | عنوان پسین = (پاسخ [[شبهات]] [[قرآنی]] [[عصمت]]) | ||
| اندازه تصویر | | شماره جلد = | ||
| از مجموعه | | عنوان اصلی = | ||
| زبان | | تصویر = 1379703.jpg | ||
|زبان اصلی | | اندازه تصویر = 200px | ||
| نویسنده | | از مجموعه = | ||
| نویسندگان | | زبان = فارسی | ||
| تحقیق یا تدوین | | زبان اصلی = | ||
| زیر نظر | | نویسنده = [[جعفر انواری]] | ||
| به کوشش | | نویسندگان = | ||
| مترجم | | تحقیق یا تدوین = | ||
| مترجمان | | زیر نظر = | ||
| ویراستار | | به کوشش = | ||
| ویراستاران | | مترجم = | ||
| موضوع | | مترجمان = | ||
| مذهب | | ویراستار = | ||
| ناشر | | ویراستاران = | ||
| به همت | | موضوع = [[عصمت]] | ||
| وابسته به | | مذهب = شیعه | ||
| محل نشر | | ناشر = مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی | ||
| سال نشر | | به همت = | ||
| تعداد | | وابسته به = | ||
| محل نشر = قم، ایران | |||
| سال نشر = ۱۳۹۶ | |||
| تعداد صفحات = ۶۰۱ | |||
| شابک | | شابک = 978-600-444-067-7 | ||
| شماره ملی =۴۶۹۹۱۹۰ | |||
| شماره ملی | |||
}} | }} | ||
'''[[نور]] [[عصمت]] بر سیمای [[نبوت]] (پاسخ [[شبهات]] [[قرآنی]] [[عصمت]])'''، کتابی است که با زبان فارسی به بررسی [[عصمت انبیا]] میپردازد. پدیدآورندهٔ این کتاب [[جعفر انواری]] است و [[ | '''[[نور]] [[عصمت]] بر سیمای [[نبوت]] (پاسخ [[شبهات]] [[قرآنی]] [[عصمت]])'''، کتابی است که با زبان فارسی به بررسی [[عصمت انبیا]] میپردازد. پدیدآورندهٔ این کتاب [[جعفر انواری]] است و [[مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ناشر)|انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی]] انتشار آن را به عهده داشته است. | ||
==دربارهٔ کتاب== | == دربارهٔ کتاب == | ||
در معرفی این کتاب آمده است: «[[وجوب | در معرفی این کتاب آمده است: «[[وجوب عصمت انبیا]] و [[پاکی از آلودگی|پاکی]] آنها از هر گونه [[آلودگی]] یکی از مهمترین مسائل [[علم کلام]]، و تقریبا [[مورد اتفاق]] [[علمای اسلام]] است. [[انبیا]] که [[مبلّغ احکام]] و آورنده [[شریعت]] از جانب پروردگارند. در این نوشتار [[پاسخ به شبهات]] [[قرآنی]] [[عصمت]] پرداخته شده است و ابتدا مفهوم و پیشینه و [[قلمرو عصمت]] بیان شده است. پس از آن، ادلّه [[اثبات عصمت پیامبران]] [[تبیین]] گردیده، و سپس [[شبهات]] کلی آن و همچنین [[شبهات]] مربوط به هر یک از [[پیامبران]]، جداگانه مطرح، بررسی و نقد شده است». | ||
== فهرست کتاب == | |||
{{فهرست اثر}} | |||
* مقدمه معاونت [[پژوهش]] | |||
* مقدمه استاد رجبی | |||
* پیشگفتار | |||
* فصل نخست: کلیات | |||
* بحث نخست: مفهومشناسی | |||
: ۱. معنای لغوی [[عصمت]] | |||
: ۲. معنای اصطلاحی و [[حقیقت عصمت]] | |||
* بحث دوم: [[خاستگاه عصمت]] | |||
* بحث سوم: پیشینه [[اعتقاد به عصمت]] | |||
* پیشینه [[اعتقاد به عصمت]] در [[ادیان پیشین]] | |||
* موارد ناسازگار با [[عصمت]] در [[کتاب مقدس]] | |||
* [[عصمت]] در گذر [[تاریخ اسلام]] | |||
* نمونههایی در گفتار [[پیشوایان]] و [[یاران]] | |||
: ۱. نمونهها در گفتار [[پیشوایان]] | |||
: ۲. نمونهها در گفتار [[یاران]] | |||
* بحث چهارم: پیشینه [[پژوهش]] | |||
* [[قلمرو عصمت]] | |||
: ۱. گستره [[عصمت پیامبران]]، به لحاظ موارد | |||
: ۱ – ۱. [[عصمت در عقیده]] | |||
: ۲ – ۱. [[عصمت در دریافت وحی]] | |||
: ۳ – ۱. [[عصمت در ابلاغ وحی]] | |||
: ۴ – ۱. [[عصمت در رفتار]] | |||
: ۱ – ۴ – ۱. [[عصمت از مطلق گناه]] (دیدگاه [[شیعه]]) | |||
: ۲ – ۴ – ۱. جواز [[ارتکاب گناهان کوچک]] (دیدگاه [[معتزله]]) | |||
: ۳ – ۴ – ۱. جواز مطلق [[ارتکاب گناهان]] (دیدگاه [[حشویه]] و [[کرامیه]]) | |||
: ۲. گستره [[عصمت]] به لحاظ زمان | |||
* فصل دوم: [[ادله اثبات عصمت پیامبران]] | |||
* دسته نخست: [[عصمت در امر وحی]] | |||
: ۱. [[بعثت پیامبران]]: [[اتمام حجت]] بر [[مردم]] | |||
: ۲. [[پاسداری الهی از وحی]] از مصدر تا مقصد | |||
: ۳. تحقق [[هدف بعثت]] در پرتو [[عصمت]] | |||
: ۴. [[گزینش شایستگان]] | |||
: ۵. همسویی [[ابلاغ وحی]] با اصل [[وحی]] | |||
: ۶. [[پرهیز]] از [[بخل]] در امر [[وحی]] | |||
: ۷. [[کیفر]] ندیدن [[حضرت]]: [[دلیل]] برخورداری از [[عصمت]] | |||
* دسته دوم: [[عصمت در حوزه عقیده]] | |||
* دسته سوم: [[عصمت در رفتار]] و [[عصمت در گفتار|گفتار]] | |||
: ۱. [[پیروی]] کامل از [[هدایت]]یافتگان | |||
: ۲. [[پیروی]] تام از [[پیامبران]]، [[هدف]] [[رسالت]] ایشان | |||
: ۳. [[پالایش پیامبران]] ([[مخلصین]]) | |||
: ۴. [[الگو بودن شایستگان]] | |||
: ۵. [[نفی رهبری از ستمگر]] | |||
* فصل سوم: نقد [[شبهات]] کلی درباره [[عصمت]] تمام [[پیامبران]] | |||
* عنوان نخست: [[نومیدی]] و [[بدگمانی]] به [[وعده الهی]] | |||
* تببین [[شبهه]] | |||
* پاسخها | |||
: ۱. کاربرد [[گمان]] در معنای غیر اصطلاحی | |||
: ۲. [[تهمت دروغگو بودن پیامبران|دروغگو بودن پیامبران]] در [[پندار]] [[مردم]] | |||
: ۳. [[ناامیدی پیامبران]] از [[ایمان]] و رد [[قوم]] خود | |||
: ۴. پیبردن [[پیامبران]] به [[دروغگویی]] [[قوم]] خود | |||
: ۵. پیدایش بیاختیاری این [[گمان]] در [[ذهن]] [[پیامبران]] | |||
: ۶. [[گمان]] [[مؤمنان]] به [[دروغ]] بودن [[وعده پیامبران]] | |||
* عنوان دوم: راهیابی [[القائات شیطان]] بر عموم [[پیامبران]] | |||
* بررسی و نقد | |||
* [[افسانه غرانیق]] | |||
* پیامدهای ناگوار | |||
* توجیهات ناکارآمد [[مفسران]] | |||
* عنوان سوم: [[ستمگر]] بودن همه [[مردم]] روی [[زمین]]، حتی [[پیامبران]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخها | |||
: ۱. [[نجات]] بی[[گناهان]]، [[سنت الهی]] | |||
: ۲. [[تولد]] نیافتن [[معصومان]] به [[دلیل]] نابودی پدرانشان | |||
: ۳. مقصود از «[[الناس]]» تنها [[ستمگران]] | |||
: ۴. [[هلاکت]] همه [[بشر]] به [[گناه]] [[اکثریت]] | |||
: ۵. نوعی بودن [[حکم]] [[آیه]]: نه کلی بودن آن | |||
: ۶. [[ظلم]]، اعم از [[گناه]] و ترک اولی | |||
* فصل چهارم: [[پاسخ به شبهات]] [[عصمت پیامبران]] پیش از [[اسلام]] (عناوین خاص) | |||
: ۱. [[حضرت آدم]] | |||
* الف) [[فریب شیطان]] و [[خروج]] از [[بهشت]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: کار [[حضرت آدم]] {{ع}}در حد ترک اولی | |||
* پاسخ دوم: [[ارشادی بودن نهی]] | |||
* پاسخ سوم: نمادین بودن داستان | |||
* پاسخ چهارم: تفاوت [[وسوسه شیطان]] در [[آدم]] {{ع}}با دیگر [[انسانها]] | |||
* پاسخ پنجم: [[آزمایشی بودن نهی]] در این مورد | |||
* پاسخ ششم: [[لغزش]] در دوران پیش از [[نبوت]] [[حضرت]] | |||
* پاسخ هفتم: انجام دادن کار در ظرف [[فراموشی]] | |||
* بررسی موضوع [[نسیان]] [[حضرت آدم]] {{ع}} | |||
* [[عهد]] فراموش شده چیست؟ | |||
* ب) [[شرک به خداوند]]، لغزشی بزرگ | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: منظور از نفس همان نوع [[انسان]] | |||
* پاسخ دوم: [[شرک]] به معنای [[غفلت]] از [[خداوند]] | |||
* پاسخ سوم: [[آیه]]، تمثیلی برای بیان حال [[مشرکان]] | |||
* پاسخ چهارم: [[اقدام]] [[مشرکان]] در نسبت دادن [[شرک]] به [[آدم]] {{ع}} | |||
* پاسخ پنجم: مخاطبان [[آیه]]، [[قبیله قریش]] | |||
* پاسخ ششم: صدر [[آیه]] در مورد [[آیه]] {{ع}} و ذیل آن در مورد [[فرزندان]] او | |||
* پاسخ هفتم: تمام موضوع [[آیه]] مربوط به [[فرزندان آدم]] {{ع}} | |||
* پاسخ هشتم: [[شرک]]، تنها در حد نامگذاری [[فرزند]] | |||
: ۲. [[حضرت نوح]] {{ع}} | |||
* درخواست ناشایست | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: دلالت نداشتن [[آیه]] در [[کفر]] [[فرزند]] | |||
* پاسخ دوم: آگاهسازی [[مردم]] از واقعیت | |||
* پاسخ سوم: درخواست [[نوح]] {{ع}} براساس [[باور]] به [[ایمان]] [[فرزند]] | |||
* پاسخ چهارم: [[نکوهش]] [[حضرت]] به [[دلیل]] بیدقتی در موضوع | |||
* پاسخ پنجم: [[پرسش]] جضرت برای کسب [[آگاهی]] از واقعیت | |||
* پاسخ ششم: آشناسازی [[حضرت]] با اصطلاح مخصوص [[کلام خداوند]] | |||
* پاسخ هفتم: درخواست [[حضرت]]، ترک اولی و [[افضل]] | |||
* پاسخ هشتم: هشدار به [[حضرت]] برای تکرار نکردن | |||
* پاسخ نهم: فرضی بودن [[لغزش]] [[حضرت]] | |||
: ۳. [[حضرت ابراهیم]] {{ع}} | |||
* الف) [[پذیرش]] [[ربوبیت]] [[ستارگان]] [[آسمان]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: گفتار بر مبنای [[تقیه]] | |||
* پاسخ دوم: ابراز این جمله براساس [[جدال]] احسن | |||
* پاسخ سوم: قصد [[حضرت]]، رسیدن به [[حق الیقین]] در آغاز [[بلوغ]] | |||
* پاسخ چهارم: اظهار این سخن براساس فرض | |||
* پاسخ پنجم: [[سخن]] [[حضرت]] براساس [[بینش]] [[قوم]] | |||
* پاسخ ششم: بیان مطلب به گونه استفهام انکاری | |||
* پاسخ هفتم: ابراز این [[عقیده]] در [[دوران کودکی]] (عدم تمییز) | |||
* پاسخ هشتم: بیان جمله از زبان [[مشرکان]] | |||
* پاسخ نهم: ابراز این جمله به [[انگیزه]] [[مسخره کردن]] آنان | |||
* ب) [[تظاهر]] به [[بیماری]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: نگاه به ستاری برای اطلاع از وقت [[بیماری]] | |||
* پاسخ دوم: بهره مندی از نگاه به [[نجوم]] در (...) | |||
* پاسخ سوم: [[بیماری]] به معنای ناآرامی [[روحی]] | |||
* پاسخ چهارم: نگاه به [[ستارگان]] در حال اندیشیدن در کار خود | |||
* پاسخ پنجم: ابراز این جمله بر مبنای [[توریه]] | |||
* پاسخ ششم: نگاه به [[نجوم]]، نگاه به [[علم]] [[نجوم]] | |||
* پاسخ هفتم: نگاه به [[نجوم]]، [[تفکر]] در قدم و حدوث [[نجوم]] و [[بیماری]]: [[بیماری]] [[باطنی]] | |||
* پاسخ هشتم: [[ستاره]] ای خاص مرتبط با [[بیماری]] [[حضرت]] | |||
* پاسخ نهم: نگاه به [[نجوم]] به عنوان [[آفریده]] [[خدا]] و [[بیماری]] به معنای ناخوشی | |||
* پاسخ دهم: [[دروغ]] بودن این گفتار | |||
* پاسخ یازدهم: واژه [[نجوم]] گویای پراکندگی گفتار آنان و سقیم، خبر از [[بیماری]] در [[آینده]] | |||
* پاسخ دوازدهم: [[وجوب]] [[دروغ گویی]] در مواردی | |||
* ج) [[دروغ]] در گفتار | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: [[الزام]] [[خصم]] و ابطال [[الوهیت]] [[بتها]] | |||
* پاسخ دوم: [[صدق]] جمله شرطیه وابسته به شرط آن | |||
* پاسخ سوم: حذف شدن کلمه ای از جمله | |||
* پاسخ چهارم: منظور از «کبیرهم» خود [[حضرت]] | |||
* پاسخ پنجم: [[زشت]] نبودن [[دروغ]] درباره ای موارد | |||
* پاسخ ششم: وجود بستر (...) این [[اقدام]] | |||
* د) درخواست [[آمرزش]]، [[دلیل]] [[نفی]] [[عصمت]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: نگاه به ترک اولی در حد [[لغزش]] | |||
* پاسخ دوم: خطیئه، همان دروغهای [[حضرت]] | |||
* ه) [[آمرزش خواهی]] برای [[مشرک]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: [[وعده]] [[استغفار]] به [[امید]] [[ایمان آوردن]] او | |||
* پاسخ دوم: عدم تناسب دو صفت [[دل]] سوز و بردبار با [[خطا]] | |||
: ۴. [[حضرت یعقوب]] {{ع}} | |||
* الف) [[برتری]] بی مورد | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: ثابت نشدن موضوع | |||
* پاسخ دوم: [[برتری]] [[حضرت]] طبق ظاهر حال [[فرزندان]] | |||
* پاسخ سوم: طبیعی بودن [[رفتار]] [[حضرت]] | |||
* ب) اعزام ناروا | |||
* پاسخ [[شبهه]]: توجه به [[آراستگی]] ظاهری [[فرزندان]] | |||
* ج) [[سجده]] در برابر غیر [[خداوند]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: (...)، [[قبله]] [[عبادت]]، نه [[معبود]] | |||
* پاسخ دوم: [[سجده]] (...) در آن زمان | |||
* پاسخ سوم: [[عبادت]] نبودن مطلق [[سجده]] | |||
* پاسخ چهارم: «[[سجده]]» به معنای کونش متداول | |||
: ۵. [[حضرت یوسف]] {{ع}} | |||
* الف) آهنگ [[گناه]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: آهنگ [[گناه]]، [[مقید]] به ندیدن [[برهان]] [[رب]] | |||
* پاسخ دوم: «هم» به معنای میل طبیعی خارج از [[اختیار]] | |||
* پاسخ سوم: [[لغزش]] نبودن [[عزم]] بر [[گناه]] | |||
* پاسخ چهارم: «هم» به معنای زدن و دور ساختن | |||
* پاسخ پنجم: مقابله نکردن [[یوسف]] {{ع}} با [[زلیخا]] در [[ناسزاگویی]] | |||
* [[تبیین]]، توضیح یا [[تفسیر برهان]] [[رب]] | |||
* بررسی و نقد | |||
* ب) متهم ساختن فرد بی [[گناه]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: [[آگاه]] بودن [[بنیامین]] از آغاز، و [[رضایت]] دیگر [[برادران]] در پایان | |||
* پاسخ دوم: توریه بودن این نسبت | |||
* پاسخ سوم: [[ضرورت]] انجام دادن این کار | |||
* پاسخ چهارم: نه بدون هماهنگی با [[حضرت یوسف]] {{ع}} | |||
* پاسخ پنجم: [[آزمایش الهی]] بودن این ماجراها | |||
* ج) علاقه به [[گناه]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: تلازم نداشتن بهتر بودن چیزی با خوب بودن طرف دیگر | |||
* پاسخ دوم: زندانی کردن نفس و بازداشتن آن از [[گناه]] | |||
* د) [[اندوهگین]] کردن [[پدر]] و [[مادر]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]]: [[رفتار]] [[یوسف]] {{ع}} طبق [[وحی]] و به [[هدف]] آزمودن [[یعقوب]] {{ع}} | |||
* ه) فراموش کردن [[یاد خدا]] و [[اعتماد]] بر غیر او | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: [[سازگاری]] بهره بری از وسیله، با [[توکل بر خدا]] | |||
* پاسخ دوم: توجه به غیر [[خدا]] کاری فروتر از [[شأن]] آن [[حضرت]] | |||
* پاسخ سوم: [[فراموشی]]، مربوط به [[مأمور]] [[پادشاه]]، نه [[حضرت یوسف]] {{ع}} | |||
* پاسخ چهارم: منظور از (...)، همان [[وسوسه]] [[شیطان]] | |||
* پاسخ پنجم: مسّ [[شیطان]] و [[گمان]]: [[وسوسه]] هایش در [[دل]] [[قوم]] | |||
* پاسخ ششم: [[تسلط]] موقت [[شیطان]]، به [[امر الهی]] و نوعی [[آزمایش]] | |||
: ۷. [[حضرت موسی]] {{ع}} | |||
* الف) [[لغزش]] [[فراموشی]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: [[لغزش]] نبودن این گونه [[فراموشی]] | |||
* پاسخ دوم: نسبت [[فراموشی]] به [[موسی]] {{ع}} از باب تغلیب | |||
* پاسخ سوم: [[لغزش]] نبودن [[فراموشی]] در امور غیر [[دینی]] | |||
* پاسخ چهارم: [[نسیان]] به معنای ترک گفتن | |||
* پاسخ پنجم: [[نسیان]] به معنای تأخیر انداختن | |||
* ب) کشتن قبطی: کاری [[شیطانی]] و اعتراف به [[ظلم]] بودن آن | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: اشاره «هذا» به درگیری قبطی با بنی [[اسرائیلی]] | |||
* پاسخ دوم: کارحضرت، تنها در حد ناهماهنگی با [[استحباب]] | |||
* پاسخ سوم: اشاره [[آیه]] به کار مقتول، نه کار [[حضرت]] | |||
* پاسخ چهارم: اقدامی عجولانه با پیامدی سخت | |||
* ج) اعتراف: [[ستم]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: درخواست از بین بردن اثر [[سوء]] کار خود | |||
* پاسخ دوم: درخواست از [[خداوند]] برای پوشاندن این کار از [[دشمن]] | |||
* پاسخ سوم: ورود [[حضرت]] به [[شهر]] بدون حساب و [[اندیشه]] | |||
* پاسخ چهارم: اعتراف به کوتاهی خود در پیشگاه [[خداوند]] | |||
* پاسخ پنجم: کشتن قبطی، موجب [[محرومیت]] [[حضرت]] | |||
* پاسخ ششم: عجولانه بودن کار [[حضرت]] | |||
* پاسخ هفتم: انجام دادن کار بدون [[اذن الهی]] | |||
* د) اعتراف به [[گمراهی]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: [[ضلالت]] در [[آیه]] به معنای گم کردن راه [[سلامت]] | |||
* پاسخ دوم: [[ناآگاهی]] [[حضرت]] از [[رسالت]] [[آینده]] خود | |||
* پاسخ سوم: مراد از [[ضلالت]]، همان [[محبت]] و [[دوستی]] | |||
* پاسخ چهارم: [[ضلالت]]، همان انجام دادن کار بدون [[اندیشه]] | |||
* پاسخ پنجم: بیان این سخن براساس [[توریه]] | |||
* ه) [[ترس]] در مسیر اجرای [[رسالت]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: فرار از خطر، امری طبیعی و بی اشکال | |||
* پاسخ دوم: [[ترس]] از انجام نشدن [[رسالت]]: امری [[نیکو]] | |||
* پاسخ سوم: [[ترس]]، واکنش طبیعی به کار ساحران | |||
* پاسخ چهارم: اوج حالت [[خداشناسی]]، بدون هیچ ترسی | |||
* و) [[ترس]] و [[کنارهگیری]] از [[مسئولیت]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]]: تأکید بر (...) برادرش [[هارون]] | |||
* ز) درخواست دیدن [[خداوند]] (...) از آن | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: درخواست از زبان [[قوم بنی اسرائیل]] | |||
* پاسخ دوم: درخواست نیروی [[شهودی]] برای (...) نشانه ای از [[قیامت]] | |||
* پاسخ سوم: [[شرافت]] دیدن حضوری | |||
* پاسخ چهارم: ممکن بودن دیدن [[خدا]] و معقول بودن درخواست [[موسی]] {{ع}} | |||
* پاسخ پنجم: [[ناآگاهی]] [[حضرت]] از محال بودن [[رؤیت]] [[خدا]] | |||
* پاسخ ششم: [[رؤیت]]: همان دستیابی به روشن ترین مراحل [[علم]] | |||
* بررسی دیده شدن [[خداوند]] در سرای [[آخرت]] | |||
* ح) خردهگیری بر [[خداوند]] (۱) | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: انکاری بودن استفهام | |||
* پاسخ دوم: استفهام به معنای درخواست | |||
* پاسخ سوم: اظهار [[ادب]] به [[ساحت]] [[خداوند]] در قالب استفهام | |||
* پاسخ چهارم: [[هلاکت]] به معنای [[مرگ]]، نه [[عذاب]] | |||
* ط) خردهگیری بر [[خداوند]] (۲) | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: (...) [[اضلال]] به [[خدا]] با توجه به [[توحید افعالی]] | |||
* پاسخ دوم: در تقریر بودن دو واژه «لا» و «آن» درآیه | |||
* پاسخ سوم: مشخص بودن [[آیه]] به معنای [[دعا]] | |||
* پاسخ چهارم: وجود حرف استفهام در تقدیر | |||
* پاسخ پنجم: لام با مفاد [[عاقبت]]، نه (...) | |||
* بررسی و نقد | |||
* ی) [[خشونت]] با [[برادر]] و افکندن [[تورات]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* دیدگاه نخست: [[لغزش]] از سوی [[حضرت موسی]] {{ع}} | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: دوگانگی در سلیقه | |||
* پاسخ دوم: [[آینده نگری]] و دور اندیشی [[حضرت موسی]] {{ع}} | |||
* پاسخ سوم: برخورد با [[حضرت هارون]] {{ع}} در ظاهر، و [[تنبیه]] [[قوم]] در واقع | |||
* پاسخ چهارم: فرض [[برادر]] همانند خود، در واکنش طبیعی [[خشم]] | |||
* پاسخ پنجم: کسب اطلاع از واقع، [[هدف]] از این برخورد | |||
* پاسخ ششم: این برخورد، نتیجه تحریک [[غیرت دینی]] | |||
* پاسخ هفتم: افکندن ### [[313]]###، [[احترام]] به آنها و کشیدن سر [[برادر]] برای [[تسلی]] | |||
* پاسخ هشتم: [[اعتراض]] بر [[هارون]] به [[دلیل]] [[اعتراض]] وی بر کار [[قوم]] | |||
* دیدگاه دوم: کوتاهی از سوی [[حضرت هارون]] | |||
* بررسی و نقد | |||
: ۸. [[حضرت داود]] {{ع}} | |||
* الف) [[توبه]] و [[آمرزش]] [[گناه]]، [[دلیل]] ارتکاب آن | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: رخ دادن ماجرا در [[عالم مثال]] | |||
* پاسخ دوم: گفتار [[حضرت]] نوعی مجاز مجاز عرفی، نه [[حکم شرعی]] | |||
* پاسخ سوم: واکنش [[حضرت]] به برخورد غیر عادی آنان | |||
* پاسخ چهارم: [[حکم]] [[حضرت]] به صورت تعلیقی، نه تنجیزی | |||
* پاسخ پنجم: [[ظهور]] [[فرشتگان]] به صورت متخاصم برای [[آزمایش]] [[حضرت]] | |||
* پاسخ ششم: غیر رسمی بودن [[قضاوت]] | |||
* پاسخ هفتم: شتاب در [[قضاوت]]، همان [[گناه صغیره]] | |||
* راهیابی [[اسرائیلیات]] به داستان [[حضرت داود]] {{ع}} | |||
* ب) [[لغزش]] در [[داوری]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
: ۹. [[حضرت سلیمان]] {{ع}} | |||
* الف) [[غفلت]] از یاد [[خداوند]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: رژة اسبان به منظور [[آمادگی]] برای [[جهاد]] و [[قضا]] شدن [[نماز]] در حد ترک اولی | |||
* پاسخ دوم: [[لغزش]] نبودن امر به بازگشت اسبها | |||
* پاسخ سوم: [[دوست داشتن]] اسبان به [[امر الهی]] | |||
* پاسخ چهارم: [[غفلت]] از [[یاد خدا]] در توجه به اسبها، لغزشی برای خود | |||
* ب) [[آزمایش]] [[حضرت سلیمان]] {{ع}} و درخواست [[آمرزش]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: کار [[خدا]]، درس [[توکل]] به [[حضرت]] و [[توبه]] [[حضرت]] براساس مقصر دیدن خود | |||
* پاسخ دوم: [[احساس]] [[تنهایی]] و تأثیر آن برجسم [[حضرت]] و درخواست بازگشت [[سلامت]] | |||
* پاسخ سوم: [[انابه]] [[ایمان]] و بازیابی [[سلامت]] و [[توبه]] از ترک اولی | |||
* پاسخ چهارم: افکندن (...) برتخت، نتیجه نگفتن ان شاء [[الله]] | |||
* پاسخ پنجم: [[مرگ]] [[فرزند]] در [[آسمان]] و افکندن جسدش در [[کرسی]] [[حضرت]] | |||
* پاسخ ششم: سپردن [[فرزند]] به [[ابر]] و یافتن [[جسد]] وی در تخت خود | |||
* ج) درخواست [[حکومتی]] ویژه | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: درخواست ملکی ویژه، بدون [[محرومیت]] دیگران | |||
* پاسخ دوم: درخواست به [[اذن الهی]] و در مسیر [[صلاح]] [[دین]] | |||
* پاسخ سوم: درخواست این [[ملک]] به عنوان [[معجزه]] [[حضرت]] | |||
* پاسخ چهارم: درخواست [[ملک]] ویژه، یعنی [[نفی]] آن ازغیر [[معصوم]] | |||
* پاسخ پنجم: درخواست [[ملک]] ویژه برای [[خدمت]] به دیگران | |||
* پاسخ ششم: [[ملک]] ویژه به معنای [[ظهور]] آن به [[دست حضرت]] | |||
* پاسخ هفتم: ویژه، به معنای اعطا نشدن آن به [[سلاطین]] [[جور]] | |||
: ۱۰. [[حضرت]] [[یونس]] {{ع}} | |||
* الف) [[خشم]] نابجا | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: ترک [[مردم]]، با [[یأس]] از [[هدایت]] آنان در حد ترک اولی | |||
* پاسخ دوم: پیدایش این [[لغزش]] به [[دلیل]] واگذاری [[حضرت]] به خود | |||
* پاسخ سوم: [[تمثیل]] بودن جریان | |||
* پاسخ چهارم: [[خروج]] [[حضرت]] به گونة فرار [[بنده]] از [[مولا]] | |||
* پاسخ پنجم: [[گمان]] [[حضرت]] بر لازم نبودن [[اذن الهی]] در [[خروج]] | |||
* پاسخ ششم: رسیدن [[عذاب]]، و [[ترس حضرت]] از [[اتهام]] [[کذب]] | |||
* ب) [[گمان]] بی مورد | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: [[گمان]] به تنگ نگرفتن از سوی [[خداوند]] | |||
* پاسخ دوم: [[گمان]] به عدم [[اعمال]] [[قدرت]] از سوی [[خداوند]] | |||
* پاسخ سوم: وقوع این [[گمان]] [[پیش از بعثت]] | |||
* ج) اعتراف به [[ستم]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: [[ستم]] در حد ترک اولی | |||
* پاسخ دوم: کاری [[ستم]] نما با واکنش [[تطهیر]] [[الهی]] | |||
* پاسخ سوم: اعتراف به [[ستم]]، [[کرنش]] در درگاه الهی | |||
: ۱. [[حضرت]] [[زکریا]] {{ع}} | |||
* [[باور]] نداشتن وعده [[الهی]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: درخواست نشانه برای رسیدن به [[اطمینان]] | |||
* پاسخ دوم: نشانه برای [[آگاهی]] از زمان حمل | |||
* پاسخ سوم: درخواست نشانه برای [[استدلال]] بر بارداری [[همسر]] | |||
* پاسخ چهارم: درخواست نشانه برای [[اطمینان]] از صدور امر از جانب [[خدا]] | |||
* پاسخ پنجم: درخواست [[دستور]] برای [[آمادگی]] [[فرزند]] آوری | |||
* پاسخ ششم: درخواست [[تعلیم]] [[عمل]] [[شایسته]] در برابر این [[نعمت]] | |||
: ۱۲. [[حضرت عیسی]] {{ع}} | |||
* ادعای [[الوهیت]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: [[نکوهش]] [[خدا]] بر پرستشگان [[حضرت عیسی]] و [[مریم]] {{س}} | |||
* پاسخ دوم: آگاهسازی [[حضرت عیسی]] {{ع}} به داشتن (...) | |||
* پاسخ سوم: مردودسازی ادعای [[معتقدات]] به [[الوهیت]] (...) | |||
* فصل پنجم: بررسی [[آیات]] موهم [[نفی]] [[عصمت پیامبر اسلام]] {{صل}} | |||
: ۱. [[عصمت]] در [[اعتقاد]] | |||
* الف) فقدان [[ایمان]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخها | |||
* پاسخ نخست: [[آگاه]] نبودن [[حضرت]] به تفضیل [[معارف]] و [[احکام]]، [[پیش از بعثت]] | |||
* پاسخ دوم: [[آگاه]] نبودن به [[کتاب]] [[پیش از بعثت]] و [[آگاه]] نبودن به [[ایمان]] پیش از [[بلوغ]] | |||
* پاسخ سوم: [[ناآگاهی]] از [[عمل]] [[پیش از بعثت]]، ملازم با نداشتن [[ایمان]] | |||
* ب) [[گمراهی]] از مسیر [[حق]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ به [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: [[ضلالت]]، همان نیاز ذاتی به [[هدایت]] | |||
* پاسخ دوم: [[ضلالت]]، یعنی [[آگاهی]] نداشتن از [[بعثت]] خود | |||
* پاسخ سوم: [[ضلالت]]، همان گم شدن در [[کودکی]] | |||
* پاسخ چهارم: [[ضلالت]]، یعنی [[حب]] [[ابوطالب]] | |||
* پاسخ پنجم: [[ضلالت]]، همان [[نگرانی]] از [[قطع]] [[وحی]] | |||
* پاسخ ششم: [[ضلالت]]، همان [[گمراه]] بودن [[قوم]] | |||
* پاسخ هفتم: [[ضلالت]]، همان [[گمراهی]] [[حضرت]] در [[پندار]] [[قوم]] | |||
* ج) [[شرک]] | |||
* اول: [[شرک]] در [[عبادت]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: فرضی بودن قضیه | |||
* پاسخ دوم: دیگران مخاطبان واقعی | |||
* دوم: [[شرک]] در [[ولایت]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
: ۲. [[عصمت]] در [[دریافت وحی]] | |||
* الف) [[افترا]] در مورد [[وحی]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: صیانت از [[لغزش]] یا [[حفظ]] [[الهی]] | |||
* پاسخ دوم: رعایت حال برخی [[مسلمانان]] | |||
* پاسخ سوم: مماشات با [[مشرکان]] | |||
* ب) [[شک]] در [[وحی]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: [[سازگاری]] این خطاب با [[یقین]] | |||
* پاسخ دوم: اصل خطاب [[آیه]] به دیگران | |||
* پاسخ سوم: ظاهر خطاب به [[حضرت]]، [[امام]] مقصود آن، دیگران | |||
* پاسخ چهارم: شبههزدایی | |||
* پاسخ پنجم: بستن راه [[شک]] | |||
* پاسخ ششم: [[نفی]] [[شرک]] از [[حضرت]] (وجهزدایی) | |||
* ج) [[شتاب زدگی]] در [[دریافت وحی]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: [[نهی]] از بازگو کردن [[وحی]] پیش از پایان آن | |||
* پاسخ دوم: [[نهی]] از قرائت پیش از روش شدن معنا | |||
* پاسخ سوم: [[نهی]] از طلب [[نزول قرآن]] | |||
: ۳. [[عصمت]] در [[ابلاغ وحی]] | |||
* الف) [[وانهادن]] [[وحی]] (۱) | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: ترک [[وحی]] به [[دلیل]] [[انکار]] [[کافران]] | |||
* پاسخ دوم: [[علم الهی]] به بی [[تقصیر]] بودن [[پیامبر]] در ادای [[وحی]] | |||
* ب) [[وانهادن]] [[وحی]] (۲) | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: [[ترس]] بر [[دین]] | |||
* پاسخ دوم: اهمیت مورد [[وحی]] | |||
: ۴. [[عصمت]] در [[رفتار]] | |||
* الف) [[آمرزش]] [[گناه]]، [[دلیل]] بر ارتکاب آن | |||
* مفهومشناسی | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: [[گناه]] به معنای غیر اصطلاحی | |||
* پاسخ دوم: [[گناه]] [[قوم]] [[پیامبر]] {{صل}} در مورد آن [[حضرت]] | |||
* پاسخ سوم: [[آمرزش]] [[گناه]] به معنای متداول | |||
* پاسخ چهارم: [[آمرزش]] به معنای [[محبت]] | |||
* پاسخ پنجم: [[فتح]]، همان [[گشایش]] [[قلب]] [[پیامبر]] {{صل}} | |||
* پاسخ ششم: «[[ذنب]]» به معنای ترک اولی | |||
* پاسخ هفتم: [[گناه]] گذشته، همان [[گناه]] [[آدم]] {{ع}} و [[گناه]] [[آینده]]، همان [[گناه]] است | |||
* پاسخ هشتم: [[مغفرت]]، همان [[آمرزش]] است | |||
* پاسخ نهم: [[گناه]] گذشتة [[حضرت]] در [[جنگ بدر]]، و [[گناه]] [[آینده]]، در [[حنین]] | |||
* پاسخ دهم: [[بشارت]] به [[آمرزش گناهان]] | |||
* ب) طلب [[آمرزش]] [[گناه]]، [[دلیل]] بر ارتکاب آن | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: [[غفلت]] [[قلبی]]، [[گناه]] [[معصومان]] {{عم}} | |||
* پاسخ دوم: مقصود، همان [[گناه]] دیگران | |||
* پاسخ سوم: [[استغفار]]، همان طلب صیانت از [[گناه]] | |||
* پاسخ چهارم: [[استغفار]] در راستای [[ترقی]] [[مقام]] | |||
* پاسخ پنجم: [[استغفار]]، دستوری تعبدی | |||
* ج) [[پذیرش]] [[توبه]] از سوی [[خداوند]]، [[دلیل]] بر [[ارتکاب گناه]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: تشفی خاطر دیگران | |||
* پاسخ دوم: تلازم نداشتن [[توبه]] با [[گناه]] | |||
* پاسخ سوم: [[توبه]] از ترک اولی | |||
* پاسخ چهارم: [[توبه]] به معنای [[رجوع]] [[الهی]] (ترفیع [[درجه]]) | |||
* پاسخ پنجم: آغاز سخن با [[حضرت]] | |||
* د) [[عفو]] [[الهی]]، گویای [[ارتکاب گناه]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: پرده برداری از [[دروغ]] [[منافقان]] | |||
* پاسخ دوم: اجازه دادن، نوعی ترک اولی | |||
* پاسخ سوم: [[پذیرش]] [[اذن]] [[حضرت]] از سوی [[خداوند]] | |||
* ه) طرد [[پارسایان]] تهی دست | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: ناسازگاری طرد [[مؤمنان]] با [[اخلاق حضرت]] | |||
* پاسخ دوم: مفاد [[آیه]]، مردودسازی درخواست [[مشرکان]] | |||
* پاسخ سوم: مقصود [[آیه]]، [[قطع]] [[طمع]] [[مشرکان]] | |||
* پاسخ چهارم: [[تمایل]] [[حضرت]] به انجام دادن آن، و ترک آن به [[دلیل]] [[نهی]] [[الهی]] | |||
* و) [[اشتباه]] [[داوری]] | |||
* [[تبیین]] واژة «خصیم» | |||
* [[شأن نزول]] [[آیه]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: [[استغفار]] یعنی درخواست [[مهار نفس]] | |||
* پاسخ دوم: تلازم نداشتن [[نهی]] با ارتکاب [[عمل]] | |||
* پاسخ سوم: [[آموزش]] [[ادب]] [[قضاوت]] | |||
* پاسخ چهارم: [[نهی]] در [[مقام]] [[پیشگیری]] از خلاف | |||
* ز) [[سوء]] پیشینه | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: سنگینی بار [[رسالت]] | |||
* پاسخ دوم: وزر به معنای [[گناه]] | |||
* پاسخ سوم: ملالغه بودن تعبیر | |||
* پاسخ چهارم: برداشتن سنگینی [[گناه]] صغیر | |||
* پاسخ پنجم: سنگینی [[غم]] [[امت]] | |||
* پاسخ ششم: سنگینی [[کفر]] [[امت]] پیش از [[رسالت]] | |||
* پاسخ هفتم: لغزشهای [[حضرت]] پیش از [[رسالت]] | |||
* پاسخ هشتم: برداشتن [[تکلیف]] فوق [[طاقت]] | |||
* پاسخ نهم: [[تخفیف]] زحمات [[نبوت]] | |||
* پاسخ دهم: برداشتن [[غفلت]] درباره [[احکام]] | |||
* پاسخ یازدهم: [[پاکسازی قلب]] [[حضرت]] | |||
* ح) برخورد نامناسب | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* [[شأن نزول]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: (...) شخصی غیر از [[حضرت]] | |||
* پاسخ دوم: [[شایستگی]] (...) [[پیامبر]] {{صل}} دراین مورد | |||
* پاسخ سوم: [[سازگاری]] این [[سرزنش]] با [[مقام]] شامخ [[پیامبر]] {{صل}} | |||
* پاسخ چهارم: مفاد [[آیه]]، [[ضرورت]] بی اعتقاذی به [[کافر]] | |||
* ط) دگرگونسازی [[احکام الهی]] | |||
* [[شأن نزول]] ([[پیامبر اکرم]] {{صل}} چه چیزی رابرخود [[حرام]] کرد) | |||
* الف) [[تحریم]] عسل برخود | |||
* ب) [[تحریم]] [[خلوت]] با [[ماریه]] | |||
* پاسخ نخست: [[همسران]] [[حضرت]]، مورد [[سرزنش]] [[خداوند]] | |||
* پاسخ دوم: [[تحریم]] [[حلال]]، ترک اولی | |||
* پاسخ سوم: نکوهشی [[الهی]] به [[دلیل]] [[سختی]] کار | |||
* پاسخ چهارم: [[سرزنش]] درامور شخصی [[حضرت]] با آثار مفید | |||
* پاسخ پنجم: [[مدح]] [[عطوفت]] [[حضرت]] در قالب [[سرزنش]] | |||
* پاسخ ششم: مقصود از [[تحریم]]، خودداری شخصی، نه [[حرام]] [[الهی]] | |||
* [[شأن نزول]] | |||
* ی) [[وانهادن]] [[اجرای احکام]] از [[ترس]] [[مردم]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* [[روایات]] در بوتة نقد | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: [[بیم]] [[حضرت]] در راستای [[رسالت]] | |||
* پاسخ دوم: مطرح نبودن [[مأموریت الهی]] در [[آیه]] | |||
* پاسخ سوم: [[سرزنش]] [[حضرت]] به [[دلیل]] ترک اولی | |||
* پاسخ چهارم: [[تمایل]] [[قلبی]] [[حضرت]] به [[طلاق]] | |||
* پاسخ پنجم: آیینی بودن پیدایش این [[عشق]] در [[قلب]] [[حضرت]] | |||
* ک) وسوسة [[شیطان]] زمینة [[ارتکاب گناه]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: تلازم نداشتن شرط با نحقق مشروط | |||
* پاسخ دوم: مخاطب واقعی، [[امت]] | |||
* پاسخ سوم: منظور از [[وسوسه]]، همان [[چیرگی]] [[خصم]] بر [[انسان]] | |||
* پاسخ چهارم: [[لزوم]] [[پناه]] بردن به [[خداوند]] در برابر وسوسة [[شیطان]] | |||
* پاسخ پنجم: [[نفوذ]] [[شیطان]] در [[پیامبر]]، در حد ترک اولی | |||
* ل) [[نهی]] از [[تبذیر]] (ریخت و پاش)، [[دلیل]] ارتکاب آن | |||
* م) [[نهی]] از [[افراط]] و [[تفریط]] در [[بخشش]] | |||
* ن) [[نهی]] از [[پیروی]] جاهلانه | |||
* س) [[نهی]] از [[تکبر]] | |||
* ع) گرفتن [[اسیر]] پیش از [[پیروزی]] کامل | |||
* مفهوم «ثخن» | |||
* ف) فراموش کردن [[تکلیف الهی]] | |||
* تأثیر گذاری [[شیطان]] بر [[پیامبر اکرم]] {{صل}} | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: مخاطب اصلی، [[امت]] | |||
* توهم مخاطب بودن [[پیامبر]] {{صل}} | |||
* پاسخ دوم: مفاد [[آیه]]، [[زشتی]] آن مجالس | |||
* پاسخ سوم: تلازم نداشتن شرط با تحقق مشروط | |||
* منابع | |||
* نمایهها | |||
{{پایان}} | |||
{{پایان فهرست اثر}} | |||
==دربارهٔ پدیدآورنده== | == دربارهٔ پدیدآورنده == | ||
{{ | {{پدیدآورنده ساده | ||
| پدیدآورنده کتاب = جعفر انواری}} | |||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده:کتاب]] | [[رده:کتاب]] | ||
[[رده:کتابهای جعفر انواری]] | [[رده:کتابهای جعفر انواری]] | ||
[[رده:آثار جعفر انواری]] | [[رده:آثار جعفر انواری]] | ||
[[رده:آثار عصمت]] | [[رده:آثار عصمت]] | ||
[[رده: | [[رده:کتابهای عصمت]] | ||
[[رده:کتابهای دارای چکیده]] | [[رده:کتابهای دارای چکیده]] | ||
[[رده:کتابهای | [[رده:کتابهای دارای فهرست]] | ||
[[رده:کتابهای فاقد متن دیجیتال]] | [[رده:کتابهای فاقد متن دیجیتال]] | ||
[[رده:کتابهای فاقد متن PDF]] | [[رده:کتابهای فاقد متن PDF]] |
نسخهٔ کنونی تا ۸ سپتامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۷:۰۳
نور عصمت بر سیمای نبوت (پاسخ شبهات قرآنی عصمت)، کتابی است که با زبان فارسی به بررسی عصمت انبیا میپردازد. پدیدآورندهٔ این کتاب جعفر انواری است و انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی انتشار آن را به عهده داشته است.
نور عصمت بر سیمای نبوت (پاسخ شبهات قرآنی عصمت) | |
---|---|
![]() | |
زبان | فارسی |
نویسنده | جعفر انواری |
موضوع | عصمت |
مذهب | شیعه |
ناشر | انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی |
محل نشر | قم، ایران |
سال نشر | ۱۳۹۶ ش |
تعداد صفحه | ۶۰۱ |
شابک | ۹۷۸-۶۰۰-۴۴۴-۰۶۷-۷ |
شماره ملی | ۴۶۹۹۱۹۰ |
دربارهٔ کتاب
در معرفی این کتاب آمده است: «وجوب عصمت انبیا و پاکی آنها از هر گونه آلودگی یکی از مهمترین مسائل علم کلام، و تقریبا مورد اتفاق علمای اسلام است. انبیا که مبلّغ احکام و آورنده شریعت از جانب پروردگارند. در این نوشتار پاسخ به شبهات قرآنی عصمت پرداخته شده است و ابتدا مفهوم و پیشینه و قلمرو عصمت بیان شده است. پس از آن، ادلّه اثبات عصمت پیامبران تبیین گردیده، و سپس شبهات کلی آن و همچنین شبهات مربوط به هر یک از پیامبران، جداگانه مطرح، بررسی و نقد شده است».
فهرست کتاب
- مقدمه معاونت پژوهش
- مقدمه استاد رجبی
- پیشگفتار
- فصل نخست: کلیات
- بحث نخست: مفهومشناسی
- ۱. معنای لغوی عصمت
- ۲. معنای اصطلاحی و حقیقت عصمت
- بحث دوم: خاستگاه عصمت
- بحث سوم: پیشینه اعتقاد به عصمت
- پیشینه اعتقاد به عصمت در ادیان پیشین
- موارد ناسازگار با عصمت در کتاب مقدس
- عصمت در گذر تاریخ اسلام
- نمونههایی در گفتار پیشوایان و یاران
- بحث چهارم: پیشینه پژوهش
- قلمرو عصمت
- ۱. گستره عصمت پیامبران، به لحاظ موارد
- ۱ – ۱. عصمت در عقیده
- ۲ – ۱. عصمت در دریافت وحی
- ۳ – ۱. عصمت در ابلاغ وحی
- ۴ – ۱. عصمت در رفتار
- ۱ – ۴ – ۱. عصمت از مطلق گناه (دیدگاه شیعه)
- ۲ – ۴ – ۱. جواز ارتکاب گناهان کوچک (دیدگاه معتزله)
- ۳ – ۴ – ۱. جواز مطلق ارتکاب گناهان (دیدگاه حشویه و کرامیه)
- ۲. گستره عصمت به لحاظ زمان
- فصل دوم: ادله اثبات عصمت پیامبران
- دسته نخست: عصمت در امر وحی
- ۱. بعثت پیامبران: اتمام حجت بر مردم
- ۲. پاسداری الهی از وحی از مصدر تا مقصد
- ۳. تحقق هدف بعثت در پرتو عصمت
- ۴. گزینش شایستگان
- ۵. همسویی ابلاغ وحی با اصل وحی
- ۶. پرهیز از بخل در امر وحی
- ۷. کیفر ندیدن حضرت: دلیل برخورداری از عصمت
- دسته دوم: عصمت در حوزه عقیده
- دسته سوم: عصمت در رفتار و گفتار
- ۱. پیروی کامل از هدایتیافتگان
- ۲. پیروی تام از پیامبران، هدف رسالت ایشان
- ۳. پالایش پیامبران (مخلصین)
- ۴. الگو بودن شایستگان
- ۵. نفی رهبری از ستمگر
- فصل سوم: نقد شبهات کلی درباره عصمت تمام پیامبران
- عنوان نخست: نومیدی و بدگمانی به وعده الهی
- تببین شبهه
- پاسخها
- ۱. کاربرد گمان در معنای غیر اصطلاحی
- ۲. دروغگو بودن پیامبران در پندار مردم
- ۳. ناامیدی پیامبران از ایمان و رد قوم خود
- ۴. پیبردن پیامبران به دروغگویی قوم خود
- ۵. پیدایش بیاختیاری این گمان در ذهن پیامبران
- ۶. گمان مؤمنان به دروغ بودن وعده پیامبران
- عنوان دوم: راهیابی القائات شیطان بر عموم پیامبران
- بررسی و نقد
- افسانه غرانیق
- پیامدهای ناگوار
- توجیهات ناکارآمد مفسران
- عنوان سوم: ستمگر بودن همه مردم روی زمین، حتی پیامبران
- تبیین شبهه
- پاسخها
- ۱. نجات بیگناهان، سنت الهی
- ۲. تولد نیافتن معصومان به دلیل نابودی پدرانشان
- ۳. مقصود از «الناس» تنها ستمگران
- ۴. هلاکت همه بشر به گناه اکثریت
- ۵. نوعی بودن حکم آیه: نه کلی بودن آن
- ۶. ظلم، اعم از گناه و ترک اولی
- فصل چهارم: پاسخ به شبهات عصمت پیامبران پیش از اسلام (عناوین خاص)
- ۱. حضرت آدم
- الف) فریب شیطان و خروج از بهشت
- تبیین شبهه
- پاسخ نخست: کار حضرت آدم (ع)در حد ترک اولی
- پاسخ دوم: ارشادی بودن نهی
- پاسخ سوم: نمادین بودن داستان
- پاسخ چهارم: تفاوت وسوسه شیطان در آدم (ع)با دیگر انسانها
- پاسخ پنجم: آزمایشی بودن نهی در این مورد
- پاسخ ششم: لغزش در دوران پیش از نبوت حضرت
- پاسخ هفتم: انجام دادن کار در ظرف فراموشی
- بررسی موضوع نسیان حضرت آدم (ع)
- عهد فراموش شده چیست؟
- ب) شرک به خداوند، لغزشی بزرگ
- تبیین شبهه
- پاسخ شبهه
- پاسخ نخست: منظور از نفس همان نوع انسان
- پاسخ دوم: شرک به معنای غفلت از خداوند
- پاسخ سوم: آیه، تمثیلی برای بیان حال مشرکان
- پاسخ چهارم: اقدام مشرکان در نسبت دادن شرک به آدم (ع)
- پاسخ پنجم: مخاطبان آیه، قبیله قریش
- پاسخ ششم: صدر آیه در مورد آیه (ع) و ذیل آن در مورد فرزندان او
- پاسخ هفتم: تمام موضوع آیه مربوط به فرزندان آدم (ع)
- پاسخ هشتم: شرک، تنها در حد نامگذاری فرزند
- ۲. حضرت نوح (ع)
- درخواست ناشایست
- تبیین شبهه
- پاسخ شبهه
- پاسخ نخست: دلالت نداشتن آیه در کفر فرزند
- پاسخ دوم: آگاهسازی مردم از واقعیت
- پاسخ سوم: درخواست نوح (ع) براساس باور به ایمان فرزند
- پاسخ چهارم: نکوهش حضرت به دلیل بیدقتی در موضوع
- پاسخ پنجم: پرسش جضرت برای کسب آگاهی از واقعیت
- پاسخ ششم: آشناسازی حضرت با اصطلاح مخصوص کلام خداوند
- پاسخ هفتم: درخواست حضرت، ترک اولی و افضل
- پاسخ هشتم: هشدار به حضرت برای تکرار نکردن
- پاسخ نهم: فرضی بودن لغزش حضرت
- ۳. حضرت ابراهیم (ع)
- الف) پذیرش ربوبیت ستارگان آسمان
- تبیین شبهه
- پاسخ شبهه
- پاسخ نخست: گفتار بر مبنای تقیه
- پاسخ دوم: ابراز این جمله براساس جدال احسن
- پاسخ سوم: قصد حضرت، رسیدن به حق الیقین در آغاز بلوغ
- پاسخ چهارم: اظهار این سخن براساس فرض
- پاسخ پنجم: سخن حضرت براساس بینش قوم
- پاسخ ششم: بیان مطلب به گونه استفهام انکاری
- پاسخ هفتم: ابراز این عقیده در دوران کودکی (عدم تمییز)
- پاسخ هشتم: بیان جمله از زبان مشرکان
- پاسخ نهم: ابراز این جمله به انگیزه مسخره کردن آنان
- ب) تظاهر به بیماری
- تبیین شبهه
- پاسخ شبهه
- پاسخ نخست: نگاه به ستاری برای اطلاع از وقت بیماری
- پاسخ دوم: بهره مندی از نگاه به نجوم در (...)
- پاسخ سوم: بیماری به معنای ناآرامی روحی
- پاسخ چهارم: نگاه به ستارگان در حال اندیشیدن در کار خود
- پاسخ پنجم: ابراز این جمله بر مبنای توریه
- پاسخ ششم: نگاه به نجوم، نگاه به علم نجوم
- پاسخ هفتم: نگاه به نجوم، تفکر در قدم و حدوث نجوم و بیماری: بیماری باطنی
- پاسخ هشتم: ستاره ای خاص مرتبط با بیماری حضرت
- پاسخ نهم: نگاه به نجوم به عنوان آفریده خدا و بیماری به معنای ناخوشی
- پاسخ دهم: دروغ بودن این گفتار
- پاسخ یازدهم: واژه نجوم گویای پراکندگی گفتار آنان و سقیم، خبر از بیماری در آینده
- پاسخ دوازدهم: وجوب دروغ گویی در مواردی
- ج) دروغ در گفتار
- تبیین شبهه
- پاسخ شبهه
- پاسخ نخست: الزام خصم و ابطال الوهیت بتها
- پاسخ دوم: صدق جمله شرطیه وابسته به شرط آن
- پاسخ سوم: حذف شدن کلمه ای از جمله
- پاسخ چهارم: منظور از «کبیرهم» خود حضرت
- پاسخ پنجم: زشت نبودن دروغ درباره ای موارد
- پاسخ ششم: وجود بستر (...) این اقدام
- د) درخواست آمرزش، دلیل نفی عصمت
- تبیین شبهه
- پاسخ شبهه
- پاسخ نخست: نگاه به ترک اولی در حد لغزش
- پاسخ دوم: خطیئه، همان دروغهای حضرت
- ه) آمرزش خواهی برای مشرک
- تبیین شبهه
- پاسخ شبهه
- پاسخ نخست: وعده استغفار به امید ایمان آوردن او
- پاسخ دوم: عدم تناسب دو صفت دل سوز و بردبار با خطا
- ۴. حضرت یعقوب (ع)
- الف) برتری بی مورد
- تبیین شبهه
- پاسخ شبهه
- پاسخ نخست: ثابت نشدن موضوع
- پاسخ دوم: برتری حضرت طبق ظاهر حال فرزندان
- پاسخ سوم: طبیعی بودن رفتار حضرت
- ب) اعزام ناروا
- پاسخ شبهه: توجه به آراستگی ظاهری فرزندان
- ج) سجده در برابر غیر خداوند
- تبیین شبهه
- پاسخ شبهه
- پاسخ نخست: (...)، قبله عبادت، نه معبود
- پاسخ دوم: سجده (...) در آن زمان
- پاسخ سوم: عبادت نبودن مطلق سجده
- پاسخ چهارم: «سجده» به معنای کونش متداول
- ۵. حضرت یوسف (ع)
- الف) آهنگ گناه
- تبیین شبهه
- پاسخ شبهه
- پاسخ نخست: آهنگ گناه، مقید به ندیدن برهان رب
- پاسخ دوم: «هم» به معنای میل طبیعی خارج از اختیار
- پاسخ سوم: لغزش نبودن عزم بر گناه
- پاسخ چهارم: «هم» به معنای زدن و دور ساختن
- پاسخ پنجم: مقابله نکردن یوسف (ع) با زلیخا در ناسزاگویی
- تبیین، توضیح یا تفسیر برهان رب
- بررسی و نقد
- ب) متهم ساختن فرد بی گناه
- تبیین شبهه
- پاسخ شبهه
- پاسخ نخست: آگاه بودن بنیامین از آغاز، و رضایت دیگر برادران در پایان
- پاسخ دوم: توریه بودن این نسبت
- پاسخ سوم: ضرورت انجام دادن این کار
- پاسخ چهارم: نه بدون هماهنگی با حضرت یوسف (ع)
- پاسخ پنجم: آزمایش الهی بودن این ماجراها
- ج) علاقه به گناه
- تبیین شبهه
- پاسخ شبهه
- پاسخ نخست: تلازم نداشتن بهتر بودن چیزی با خوب بودن طرف دیگر
- پاسخ دوم: زندانی کردن نفس و بازداشتن آن از گناه
- د) اندوهگین کردن پدر و مادر
- تبیین شبهه
- پاسخ شبهه: رفتار یوسف (ع) طبق وحی و به هدف آزمودن یعقوب (ع)
- ه) فراموش کردن یاد خدا و اعتماد بر غیر او
- تبیین شبهه
- پاسخ شبهه
- پاسخ نخست: سازگاری بهره بری از وسیله، با توکل بر خدا
- پاسخ دوم: توجه به غیر خدا کاری فروتر از شأن آن حضرت
- پاسخ سوم: فراموشی، مربوط به مأمور پادشاه، نه حضرت یوسف (ع)
- پاسخ چهارم: منظور از (...)، همان وسوسه شیطان
- پاسخ پنجم: مسّ شیطان و گمان: وسوسه هایش در دل قوم
- پاسخ ششم: تسلط موقت شیطان، به امر الهی و نوعی آزمایش
- ۷. حضرت موسی (ع)
- الف) لغزش فراموشی
- تبیین شبهه
- پاسخ شبهه
- پاسخ نخست: لغزش نبودن این گونه فراموشی
- پاسخ دوم: نسبت فراموشی به موسی (ع) از باب تغلیب
- پاسخ سوم: لغزش نبودن فراموشی در امور غیر دینی
- پاسخ چهارم: نسیان به معنای ترک گفتن
- پاسخ پنجم: نسیان به معنای تأخیر انداختن
- ب) کشتن قبطی: کاری شیطانی و اعتراف به ظلم بودن آن
- تبیین شبهه
- پاسخ شبهه
- پاسخ نخست: اشاره «هذا» به درگیری قبطی با بنی اسرائیلی
- پاسخ دوم: کارحضرت، تنها در حد ناهماهنگی با استحباب
- پاسخ سوم: اشاره آیه به کار مقتول، نه کار حضرت
- پاسخ چهارم: اقدامی عجولانه با پیامدی سخت
- ج) اعتراف: ستم
- پاسخ شبهه
- پاسخ نخست: درخواست از بین بردن اثر سوء کار خود
- پاسخ دوم: درخواست از خداوند برای پوشاندن این کار از دشمن
- پاسخ سوم: ورود حضرت به شهر بدون حساب و اندیشه
- پاسخ چهارم: اعتراف به کوتاهی خود در پیشگاه خداوند
- پاسخ پنجم: کشتن قبطی، موجب محرومیت حضرت
- پاسخ ششم: عجولانه بودن کار حضرت
- پاسخ هفتم: انجام دادن کار بدون اذن الهی
- د) اعتراف به گمراهی
- تبیین شبهه
- پاسخ شبهه
- پاسخ نخست: ضلالت در آیه به معنای گم کردن راه سلامت
- پاسخ دوم: ناآگاهی حضرت از رسالت آینده خود
- پاسخ سوم: مراد از ضلالت، همان محبت و دوستی
- پاسخ چهارم: ضلالت، همان انجام دادن کار بدون اندیشه
- پاسخ پنجم: بیان این سخن براساس توریه
- ه) ترس در مسیر اجرای رسالت
- تبیین شبهه
- پاسخ شبهه
- پاسخ نخست: فرار از خطر، امری طبیعی و بی اشکال
- پاسخ دوم: ترس از انجام نشدن رسالت: امری نیکو
- پاسخ سوم: ترس، واکنش طبیعی به کار ساحران
- پاسخ چهارم: اوج حالت خداشناسی، بدون هیچ ترسی
- و) ترس و کنارهگیری از مسئولیت
- تبیین شبهه
- پاسخ شبهه: تأکید بر (...) برادرش هارون
- ز) درخواست دیدن خداوند (...) از آن
- تبیین شبهه
- پاسخ شبهه
- پاسخ نخست: درخواست از زبان قوم بنی اسرائیل
- پاسخ دوم: درخواست نیروی شهودی برای (...) نشانه ای از قیامت
- پاسخ سوم: شرافت دیدن حضوری
- پاسخ چهارم: ممکن بودن دیدن خدا و معقول بودن درخواست موسی (ع)
- پاسخ پنجم: ناآگاهی حضرت از محال بودن رؤیت خدا
- پاسخ ششم: رؤیت: همان دستیابی به روشن ترین مراحل علم
- بررسی دیده شدن خداوند در سرای آخرت
- ح) خردهگیری بر خداوند (۱)
- تبیین شبهه
- پاسخ شبهه
- پاسخ نخست: انکاری بودن استفهام
- پاسخ دوم: استفهام به معنای درخواست
- پاسخ سوم: اظهار ادب به ساحت خداوند در قالب استفهام
- پاسخ چهارم: هلاکت به معنای مرگ، نه عذاب
- ط) خردهگیری بر خداوند (۲)
- تبیین شبهه
- پاسخ شبهه
- پاسخ نخست: (...) اضلال به خدا با توجه به توحید افعالی
- پاسخ دوم: در تقریر بودن دو واژه «لا» و «آن» درآیه
- پاسخ سوم: مشخص بودن آیه به معنای دعا
- پاسخ چهارم: وجود حرف استفهام در تقدیر
- پاسخ پنجم: لام با مفاد عاقبت، نه (...)
- بررسی و نقد
- ی) خشونت با برادر و افکندن تورات
- تبیین شبهه
- دیدگاه نخست: لغزش از سوی حضرت موسی (ع)
- پاسخ شبهه
- پاسخ نخست: دوگانگی در سلیقه
- پاسخ دوم: آینده نگری و دور اندیشی حضرت موسی (ع)
- پاسخ سوم: برخورد با حضرت هارون (ع) در ظاهر، و تنبیه قوم در واقع
- پاسخ چهارم: فرض برادر همانند خود، در واکنش طبیعی خشم
- پاسخ پنجم: کسب اطلاع از واقع، هدف از این برخورد
- پاسخ ششم: این برخورد، نتیجه تحریک غیرت دینی
- پاسخ هفتم: افکندن ### 313###، احترام به آنها و کشیدن سر برادر برای تسلی
- پاسخ هشتم: اعتراض بر هارون به دلیل اعتراض وی بر کار قوم
- دیدگاه دوم: کوتاهی از سوی حضرت هارون
- بررسی و نقد
- ۸. حضرت داود (ع)
- الف) توبه و آمرزش گناه، دلیل ارتکاب آن
- تبیین شبهه
- پاسخ شبهه
- پاسخ نخست: رخ دادن ماجرا در عالم مثال
- پاسخ دوم: گفتار حضرت نوعی مجاز مجاز عرفی، نه حکم شرعی
- پاسخ سوم: واکنش حضرت به برخورد غیر عادی آنان
- پاسخ چهارم: حکم حضرت به صورت تعلیقی، نه تنجیزی
- پاسخ پنجم: ظهور فرشتگان به صورت متخاصم برای آزمایش حضرت
- پاسخ ششم: غیر رسمی بودن قضاوت
- پاسخ هفتم: شتاب در قضاوت، همان گناه صغیره
- راهیابی اسرائیلیات به داستان حضرت داود (ع)
- ب) لغزش در داوری
- تبیین شبهه
- پاسخ شبهه
- ۹. حضرت سلیمان (ع)
- الف) غفلت از یاد خداوند
- تبیین شبهه
- پاسخ شبهه
- پاسخ نخست: رژة اسبان به منظور آمادگی برای جهاد و قضا شدن نماز در حد ترک اولی
- پاسخ دوم: لغزش نبودن امر به بازگشت اسبها
- پاسخ سوم: دوست داشتن اسبان به امر الهی
- پاسخ چهارم: غفلت از یاد خدا در توجه به اسبها، لغزشی برای خود
- ب) آزمایش حضرت سلیمان (ع) و درخواست آمرزش
- تبیین شبهه
- پاسخ شبهه
- پاسخ نخست: کار خدا، درس توکل به حضرت و توبه حضرت براساس مقصر دیدن خود
- پاسخ دوم: احساس تنهایی و تأثیر آن برجسم حضرت و درخواست بازگشت سلامت
- پاسخ سوم: انابه ایمان و بازیابی سلامت و توبه از ترک اولی
- پاسخ چهارم: افکندن (...) برتخت، نتیجه نگفتن ان شاء الله
- پاسخ پنجم: مرگ فرزند در آسمان و افکندن جسدش در کرسی حضرت
- پاسخ ششم: سپردن فرزند به ابر و یافتن جسد وی در تخت خود
- ج) درخواست حکومتی ویژه
- تبیین شبهه
- پاسخ شبهه
- پاسخ نخست: درخواست ملکی ویژه، بدون محرومیت دیگران
- پاسخ دوم: درخواست به اذن الهی و در مسیر صلاح دین
- پاسخ سوم: درخواست این ملک به عنوان معجزه حضرت
- پاسخ چهارم: درخواست ملک ویژه، یعنی نفی آن ازغیر معصوم
- پاسخ پنجم: درخواست ملک ویژه برای خدمت به دیگران
- پاسخ ششم: ملک ویژه به معنای ظهور آن به دست حضرت
- پاسخ هفتم: ویژه، به معنای اعطا نشدن آن به سلاطین جور
- الف) خشم نابجا
- تبیین شبهه
- پاسخ شبهه
- پاسخ نخست: ترک مردم، با یأس از هدایت آنان در حد ترک اولی
- پاسخ دوم: پیدایش این لغزش به دلیل واگذاری حضرت به خود
- پاسخ سوم: تمثیل بودن جریان
- پاسخ چهارم: خروج حضرت به گونة فرار بنده از مولا
- پاسخ پنجم: گمان حضرت بر لازم نبودن اذن الهی در خروج
- پاسخ ششم: رسیدن عذاب، و ترس حضرت از اتهام کذب
- ب) گمان بی مورد
- تبیین شبهه
- پاسخ شبهه
- پاسخ نخست: گمان به تنگ نگرفتن از سوی خداوند
- پاسخ دوم: گمان به عدم اعمال قدرت از سوی خداوند
- پاسخ سوم: وقوع این گمان پیش از بعثت
- ج) اعتراف به ستم
- تبیین شبهه
- پاسخ شبهه
- پاسخ نخست: ستم در حد ترک اولی
- پاسخ دوم: کاری ستم نما با واکنش تطهیر الهی
- پاسخ سوم: اعتراف به ستم، کرنش در درگاه الهی
- باور نداشتن وعده الهی
- تبیین شبهه
- پاسخ شبهه
- پاسخ نخست: درخواست نشانه برای رسیدن به اطمینان
- پاسخ دوم: نشانه برای آگاهی از زمان حمل
- پاسخ سوم: درخواست نشانه برای استدلال بر بارداری همسر
- پاسخ چهارم: درخواست نشانه برای اطمینان از صدور امر از جانب خدا
- پاسخ پنجم: درخواست دستور برای آمادگی فرزند آوری
- پاسخ ششم: درخواست تعلیم عمل شایسته در برابر این نعمت
- ۱۲. حضرت عیسی (ع)
- ادعای الوهیت
- تبیین شبهه
- پاسخ شبهه
- پاسخ نخست: نکوهش خدا بر پرستشگان حضرت عیسی و مریم (س)
- پاسخ دوم: آگاهسازی حضرت عیسی (ع) به داشتن (...)
- پاسخ سوم: مردودسازی ادعای معتقدات به الوهیت (...)
- فصل پنجم: بررسی آیات موهم نفی عصمت پیامبر اسلام (ص)
- الف) فقدان ایمان
- تبیین شبهه
- پاسخها
- پاسخ نخست: آگاه نبودن حضرت به تفضیل معارف و احکام، پیش از بعثت
- پاسخ دوم: آگاه نبودن به کتاب پیش از بعثت و آگاه نبودن به ایمان پیش از بلوغ
- پاسخ سوم: ناآگاهی از عمل پیش از بعثت، ملازم با نداشتن ایمان
- ب) گمراهی از مسیر حق
- تبیین شبهه
- پاسخ به شبهه
- پاسخ نخست: ضلالت، همان نیاز ذاتی به هدایت
- پاسخ دوم: ضلالت، یعنی آگاهی نداشتن از بعثت خود
- پاسخ سوم: ضلالت، همان گم شدن در کودکی
- پاسخ چهارم: ضلالت، یعنی حب ابوطالب
- پاسخ پنجم: ضلالت، همان نگرانی از قطع وحی
- پاسخ ششم: ضلالت، همان گمراه بودن قوم
- پاسخ هفتم: ضلالت، همان گمراهی حضرت در پندار قوم
- ج) شرک
- اول: شرک در عبادت
- تبیین شبهه
- پاسخ شبهه
- پاسخ نخست: فرضی بودن قضیه
- پاسخ دوم: دیگران مخاطبان واقعی
- دوم: شرک در ولایت
- تبیین شبهه
- پاسخ شبهه
- ۲. عصمت در دریافت وحی
- الف) افترا در مورد وحی
- تبیین شبهه
- پاسخ شبهه
- پاسخ نخست: صیانت از لغزش یا حفظ الهی
- پاسخ دوم: رعایت حال برخی مسلمانان
- پاسخ سوم: مماشات با مشرکان
- ب) شک در وحی
- تبیین شبهه
- پاسخ شبهه
- پاسخ نخست: سازگاری این خطاب با یقین
- پاسخ دوم: اصل خطاب آیه به دیگران
- پاسخ سوم: ظاهر خطاب به حضرت، امام مقصود آن، دیگران
- پاسخ چهارم: شبههزدایی
- پاسخ پنجم: بستن راه شک
- پاسخ ششم: نفی شرک از حضرت (وجهزدایی)
- ج) شتاب زدگی در دریافت وحی
- تبیین شبهه
- پاسخ شبهه
- پاسخ نخست: نهی از بازگو کردن وحی پیش از پایان آن
- پاسخ دوم: نهی از قرائت پیش از روش شدن معنا
- پاسخ سوم: نهی از طلب نزول قرآن
- الف) وانهادن وحی (۱)
- تبیین شبهه
- پاسخ شبهه
- پاسخ نخست: ترک وحی به دلیل انکار کافران
- پاسخ دوم: علم الهی به بی تقصیر بودن پیامبر در ادای وحی
- ب) وانهادن وحی (۲)
- تبیین شبهه
- پاسخ شبهه
- پاسخ نخست: ترس بر دین
- پاسخ دوم: اهمیت مورد وحی
- الف) آمرزش گناه، دلیل بر ارتکاب آن
- مفهومشناسی
- تبیین شبهه
- پاسخ شبهه
- پاسخ نخست: گناه به معنای غیر اصطلاحی
- پاسخ دوم: گناه قوم پیامبر (ص) در مورد آن حضرت
- پاسخ سوم: آمرزش گناه به معنای متداول
- پاسخ چهارم: آمرزش به معنای محبت
- پاسخ پنجم: فتح، همان گشایش قلب پیامبر (ص)
- پاسخ ششم: «ذنب» به معنای ترک اولی
- پاسخ هفتم: گناه گذشته، همان گناه آدم (ع) و گناه آینده، همان گناه است
- پاسخ هشتم: مغفرت، همان آمرزش است
- پاسخ نهم: گناه گذشتة حضرت در جنگ بدر، و گناه آینده، در حنین
- پاسخ دهم: بشارت به آمرزش گناهان
- ب) طلب آمرزش گناه، دلیل بر ارتکاب آن
- تبیین شبهه
- پاسخ شبهه
- پاسخ نخست: غفلت قلبی، گناه معصومان (ع)
- پاسخ دوم: مقصود، همان گناه دیگران
- پاسخ سوم: استغفار، همان طلب صیانت از گناه
- پاسخ چهارم: استغفار در راستای ترقی مقام
- پاسخ پنجم: استغفار، دستوری تعبدی
- ج) پذیرش توبه از سوی خداوند، دلیل بر ارتکاب گناه
- تبیین شبهه
- پاسخ شبهه
- پاسخ نخست: تشفی خاطر دیگران
- پاسخ دوم: تلازم نداشتن توبه با گناه
- پاسخ سوم: توبه از ترک اولی
- پاسخ چهارم: توبه به معنای رجوع الهی (ترفیع درجه)
- پاسخ پنجم: آغاز سخن با حضرت
- د) عفو الهی، گویای ارتکاب گناه
- تبیین شبهه
- پاسخ شبهه
- پاسخ نخست: پرده برداری از دروغ منافقان
- پاسخ دوم: اجازه دادن، نوعی ترک اولی
- پاسخ سوم: پذیرش اذن حضرت از سوی خداوند
- ه) طرد پارسایان تهی دست
- تبیین شبهه
- پاسخ شبهه
- پاسخ نخست: ناسازگاری طرد مؤمنان با اخلاق حضرت
- پاسخ دوم: مفاد آیه، مردودسازی درخواست مشرکان
- پاسخ سوم: مقصود آیه، قطع طمع مشرکان
- پاسخ چهارم: تمایل حضرت به انجام دادن آن، و ترک آن به دلیل نهی الهی
- و) اشتباه داوری
- تبیین واژة «خصیم»
- شأن نزول آیه
- تبیین شبهه
- پاسخ شبهه
- پاسخ نخست: استغفار یعنی درخواست مهار نفس
- پاسخ دوم: تلازم نداشتن نهی با ارتکاب عمل
- پاسخ سوم: آموزش ادب قضاوت
- پاسخ چهارم: نهی در مقام پیشگیری از خلاف
- ز) سوء پیشینه
- تبیین شبهه
- پاسخ شبهه
- پاسخ نخست: سنگینی بار رسالت
- پاسخ دوم: وزر به معنای گناه
- پاسخ سوم: ملالغه بودن تعبیر
- پاسخ چهارم: برداشتن سنگینی گناه صغیر
- پاسخ پنجم: سنگینی غم امت
- پاسخ ششم: سنگینی کفر امت پیش از رسالت
- پاسخ هفتم: لغزشهای حضرت پیش از رسالت
- پاسخ هشتم: برداشتن تکلیف فوق طاقت
- پاسخ نهم: تخفیف زحمات نبوت
- پاسخ دهم: برداشتن غفلت درباره احکام
- پاسخ یازدهم: پاکسازی قلب حضرت
- ح) برخورد نامناسب
- تبیین شبهه
- شأن نزول
- پاسخ شبهه
- پاسخ نخست: (...) شخصی غیر از حضرت
- پاسخ دوم: شایستگی (...) پیامبر (ص) دراین مورد
- پاسخ سوم: سازگاری این سرزنش با مقام شامخ پیامبر (ص)
- پاسخ چهارم: مفاد آیه، ضرورت بی اعتقاذی به کافر
- ط) دگرگونسازی احکام الهی
- شأن نزول (پیامبر اکرم (ص) چه چیزی رابرخود حرام کرد)
- الف) تحریم عسل برخود
- ب) تحریم خلوت با ماریه
- پاسخ نخست: همسران حضرت، مورد سرزنش خداوند
- پاسخ دوم: تحریم حلال، ترک اولی
- پاسخ سوم: نکوهشی الهی به دلیل سختی کار
- پاسخ چهارم: سرزنش درامور شخصی حضرت با آثار مفید
- پاسخ پنجم: مدح عطوفت حضرت در قالب سرزنش
- پاسخ ششم: مقصود از تحریم، خودداری شخصی، نه حرام الهی
- شأن نزول
- ی) وانهادن اجرای احکام از ترس مردم
- تبیین شبهه
- روایات در بوتة نقد
- پاسخ شبهه
- پاسخ نخست: بیم حضرت در راستای رسالت
- پاسخ دوم: مطرح نبودن مأموریت الهی در آیه
- پاسخ سوم: سرزنش حضرت به دلیل ترک اولی
- پاسخ چهارم: تمایل قلبی حضرت به طلاق
- پاسخ پنجم: آیینی بودن پیدایش این عشق در قلب حضرت
- ک) وسوسة شیطان زمینة ارتکاب گناه
- تبیین شبهه
- پاسخ شبهه
- پاسخ نخست: تلازم نداشتن شرط با نحقق مشروط
- پاسخ دوم: مخاطب واقعی، امت
- پاسخ سوم: منظور از وسوسه، همان چیرگی خصم بر انسان
- پاسخ چهارم: لزوم پناه بردن به خداوند در برابر وسوسة شیطان
- پاسخ پنجم: نفوذ شیطان در پیامبر، در حد ترک اولی
- ل) نهی از تبذیر (ریخت و پاش)، دلیل ارتکاب آن
- م) نهی از افراط و تفریط در بخشش
- ن) نهی از پیروی جاهلانه
- س) نهی از تکبر
- ع) گرفتن اسیر پیش از پیروزی کامل
- مفهوم «ثخن»
- ف) فراموش کردن تکلیف الهی
- تأثیر گذاری شیطان بر پیامبر اکرم (ص)
- پاسخ شبهه
- پاسخ نخست: مخاطب اصلی، امت
- توهم مخاطب بودن پیامبر (ص)
- پاسخ دوم: مفاد آیه، زشتی آن مجالس
- پاسخ سوم: تلازم نداشتن شرط با تحقق مشروط
- منابع
- نمایهها