سلمان فارسی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
| محل تولد = [[اصفهان]] | | محل تولد = [[اصفهان]] | ||
| محل زندگی = {{فهرست جعبه افقی| [[اصفهان]] | [[شام]] | [[عراق]] | [[مدینه]] }} | | محل زندگی = {{فهرست جعبه افقی| [[اصفهان]] | [[شام]] | [[عراق]] | [[مدینه]] }} | ||
| تاریخ درگذشت = ۳۶ قمری | | تاریخ درگذشت = ۳۶ قمری | ||
| محل درگذشت = [[مدائن]] | | محل درگذشت = [[مدائن]] | ||
| تاریخ شهادت = | | تاریخ شهادت = | ||
| محل شهادت = | | محل شهادت = | ||
| طول عمر = ۳۰۰ سال | | طول عمر = ۳۰۰ سال | ||
| محل دفن = [[مدائن]] | | محل دفن = [[مدائن]] | ||
| دین = اسلام | | دین = اسلام | ||
نسخهٔ ۱۲ اوت ۲۰۲۳، ساعت ۱۶:۱۹
این مدخل زیرشاخهٔ بحث صحابه است. سلمان فارسی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: سلمان فارسی در قرآن - سلمان فارسی در نهج البلاغه - سلمان فارسی در معارف مهدویت - سلمان فارسی در تاریخ اسلامی - پرسش مرتبط ندارد| سلمان فارسی | |
|---|---|
 آرامگاه سلمان محمدی | |
| نام کامل | سلمان فارسی |
| نام‌های دیگر | روزبه |
| جنسیت | مرد |
| لقب |
|
| اهل | ایران |
| پدر | خشبوذان |
| تاریخ تولد | ۵۶۸ میلادی |
| محل تولد | اصفهان |
| محل زندگی | |
| درگذشت | ۳۶ قمری، مدائن |
| طول عمر | ۳۰۰ سال |
| محل آرامگاه | مدائن |
| دین | اسلام، شیعه |
| از اصحاب | |
| از طبقه | اول |
| حضور در جنگ |
|
| فعالیت‌های او |
|
| علت شهرت | نزدیکی به پیامبر اکرم (ص) و امیرالمؤمنین (ع) |
| علت درگذشت | کهولت سن |
| مشخصات حدیثی | |
| راوی از | پیامبر اکرم (ص) و امیرالمؤمنین |
سلمان فارسی از برجسته‌ترین صحابی پیامبر (ص) و از شیعیان خاص حضرت علی (ع) بود. او بعد از آیین زرتشت، دین مسیحیت را انتخاب کرد، ولی بعد از شنیدن آوازۀ ظهور پیامبر (ص) در مکه در جست و جوی حضرت بود و سرانجام در مدینه ایشان را ملاقات کرده و مسلمان شد و همواره همراه پیامبر (ص) بود و خدمات ارزندهای انجام داده و مقام والایی یافت و مفتخر به حدیث سلمان از ما اهل بیت است گردید.
سلمان فارسی
ابوعبدالله یا همان سلمان فارسی از برجسته‌ترین صحابی پیامبر (ص) و از شیعیان خاص و یاران حضرت علی (ع) بود[۱]. او ایرانی و دهقانزادهای[۲] از ناحیۀ جی اصفهان یا کازرون یا رامهرمز بود و در دورۀ ساسانیان در خانوادهای زرتشتی زندگی می‌‌کرد و در کودکی نیز از پیروان این آیین بود[۳].[۴]
سلمان و مسیحیت
سلمان روزی از طرف پدر برای سرکشی به مزرعه فرستاده شده بود که در مسیر راه خود، عبادتگاهی را دید که تعدادی در آن مشغول نیایش و عبادت بودند. روح کنجکاوی و پرسش‌گری وی باعث شد تا او به دنبال حقیقتِ این آیین تازه باشد و از پیروان آن دربارۀ دینشان سؤالاتی پرسید و علاقۀ خود را نیز به آنان ابراز کرد و با راهنمایی آنان آیین مسیحیت را انتخاب کرد و بدین دلیل مورد مؤاخذۀ پدر و خانواده قرار گرفت[۵].[۶] او ابتدا از خانوادۀ خود جدا شد و به سوی شام، مرکز مسیحیت آن زمان رفت و در کلیسایی، هفت سال به خدمتگزاری مشغول شد و بعد در مراکز مسیحیِ موصل، نصیبین و عموریه به کسب دانش پرداخت. استادان بزرگ معنویت مسیحی، مدارج سیر و سلوک را در آن آیین به خوبی به او آموختند و مراکز مسیحی در آن دوران، ملازم با انتظار ظهور پیامبر جدید بود[۷].
داستان اسلام آوردن سلمان
به دلیل آنکه سلمان وعدۀ ظهور پیامبر (ص) را از راهبان مسیحی شنیده بود، مشتاقانه در انتظار بعثت بود و برای دیدار پیامبر (ص) سختی‌های زیادی از جمله بردگی را متحمل شد. او از آخرین راهب مسیحی شنیده بود که آخرین پیامبر سه نشانه دارد: صدقه نمیپذیرد؛ هدیه را قبول میکند و بر شانهاش مهر نبوت نقش بسته است؛ از این رو وقتی پیامبر (ص) را در منطقۀ قبا ملاقات کرد، مقداری خرما برای ایشان به عنوان صدقه برد و دید که حضرت به یاران خود فرمودند بخورید؛ ولی خود ایشان از آن خرماها نخوردند؛ زیرا صدقه بود. روز دیگر در مدینه، وقتی که پیامبر (ص) را دید مقداری خرما به ایشان هدیه داد و ایشان از خرماها خوردند. سلمان برای دیدن نشانۀ سوم یک روز، زمانی که پیامبر (ص) برای تشییع یکی از اصحاب خود به «بقیع الغرقد» آمده بودند، پشت سر حضرت قرار گرفت و با کنار رفتن جامۀ ایشان، مهر رسالت را بر پشت رسول خدا (ص) دید و خود را بر آن افکند و بوسید و گریست و سپس اسلام آورد و داستان خود را برای حضرت حکایت کرد[۸].[۹]
آزادی از بردگی
پیامبر (ص) نیز برای آزادی او از بردگی دستور داد تا با ارباب خود قرارداد ببندد که در ازای سیصد تا چهارصد درخت خرمای زرد و قرمز که میکارد و به ثمر میرساند، آزاد شود؛ اما این کار چند سال طول میکشید و با اعجاز پیامبر (ص) بود که درختان خرما به سرعت به ثمر نشستند و خرمای تازه دادند و سلمان آزاد شد و به همین دلیل، سلمان در جنگهای اولیه اسلام شرکت نداشت[۱۰] و نخستین جنگی که موفق شد در آن شرکت کند، جنگ خندق بود[۱۱].[۱۲]
اقدامات سلمان
سلمان بعد از مسلمان شدن از هیچ خدمتی در محضر پیامبر (ص) فروگذاری نکرد، برخی از این اقدامات عبارت‌اند از: پیشنهاد حفر خندق در جنگ احزاب؛ ترجمۀ قرآن؛ استانداری مداین؛ حضور مستمر در جنگهای فتح ایران؛ مذاکره کننده با مردم مداین؛ گرایش دادن مردم ایران به اسلام ناب شیعی[۱۳].
فضایل سلمان
برخی از فضایل سلمان عبارت‌اند از:
- نزدیکی به پیامبر (ص): سلمان پس از تشرف به دین اسلام به یکی از نزدیکترین اصحاب پیامبر (ص) تبدیل شد و مورد ستایش پیامبر (ص) و سایر معصومان (ع) قرار گرفت. برخی از سخنان پیامبر (ص) در مورد سلمان عبارت‌اند از: «سلمان از ما اهل بیت است»[۱۴]. این بزرگترین فضیلتی است که برای سلمان ذکر شده است و یا فرمودند: «هر کس میخواهد به مردی بنگرد که دلش نورانی گشته است، به سلمان بنگرد»[۱۵].[۱۶] و...[۱۷].
- دارای علم اولین و آخرین: علی (ع) فرمودند: «او دانش نخستین و آخرین را دریافت و کتاب اول و آخر را خواند. او دریایی است پایانناپذیر!»[۱۸].[۱۹]
- حامل اسم اعظم؛
- قدرت تصرف در طبیعت؛
- در زمرۀ متوسمین[۲۰]؛
- آگاهی از منایا[۲۱]؛
- زهد و ساده زیستی؛
- دفاع از حریم ولایت[۲۲]؛
- از یاران و همراهان حضرت مهدی (ع) هنگام ظهور و پس از رجعت[۲۳]؛
- رابطۀ عمیق با علی (ع) و همسر و فرزندان او[۲۴]؛
- همراهی علی (ع) در خاکسپاری فاطمه زهرا (س)[۲۵]؛
- شرکت در تدفین پیامبر (ص)[۲۶].
وفات سلمان
سلمان سرانجام در سال ۳۴ یا ۳۶ قمری در سن ۲۵۰ یا ۳۰۰ سالگی از دنیا رفت و طبق وصیتش، حضرت علی (ع) و قنبر برای مراسم تدفینش آمدند و او را غسل و کفن کرده و به خاک سپردند[۲۷]. امروزه قبر او در نزدیکی ایوان کسری و تیسفون، صحن و بارگاهی دارد و هر روزه، زوار زیادی وی را زیارت میکنند[۲۸].
پرسش مستقیم
منابع
پانویس
- ↑ ثقفی کوفی، ابراهیم، الغارات، ص۴۲۸.
- ↑ عبارت دهقان در عصر ساسانی صرفا معادل کشاورز نیست و دهقانان طبقهای قابل اعتنا در حکومت به شمار می‌رفتند.
- ↑ عبدالبر، الاستیعاب فی معرفة الأصحاب، ج۲، ص۶۳۴؛ ابن هشام، السیرة النبویة، ج۱، ص۲۱۴؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۴، ص۵۶.
- ↑ ر.ک: محدثی، جواد، فرهنگ‌نامه دینی، ص۱۱۶؛ مجتبی تونه‌ای، موعودنامه، ص۴۰۸؛ فتاح زاده، رحمان، سلمان فارسی، فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱، ص۵۶۲.
- ↑ ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۲۱۵؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۴، ص۵۶ ـ ۵۷؛ بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج۱، ص۴۸۵.
- ↑ ر.ک: فتاح زاده، رحمان، سلمان فارسی، فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱، ص۵۶۲ ـ۵۶۳.
- ↑ ر.ک: دین‌پرور، سید حسین، دانشنامه نهج البلاغه ج۱، ص ۴۶۴ـ ۴۶۸.
- ↑ ابن هشام، السیرة النبویة، ج۱، ص۲۱۹ ـ۲۲۰؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۴، ص۵۹؛ بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج۱، ص۴۸۶ـ۴۸۷.
- ↑ ر.ک: فتاح زاده، رحمان، سلمان فارسی، فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱، ص۵۶۳ ـ۵۶۴.
- ↑ ابن هشام، السیرة النبویة، ص۲۲۰ـ۲۲۱؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۴، ص۵۹؛ عزالدین ابن اثیر، اسدالغابه فی معرفة الصحابه، ج۲، ص۲۶۷.
- ↑ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۴، ص۶۳؛ عسقلانی، ابن حجر، الاصابة فی تمییز الصحابه، ج۳، ص۱۱۹.
- ↑ ر.ک: فتاح زاده، رحمان، سلمان فارسی، فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱، ص۵۶۴.
- ↑ ر.ک: فتاح زاده، رحمان، سلمان فارسی، فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱، ص۵۶۴ ـ ۵۶۵؛ محدثی، جواد، فرهنگ‌نامه دینی، ص۱۱۶؛ دین‌پرور، سید حسین، دانشنامه نهج البلاغه ج۱، ص ۴۶۴ـ ۴۶۸.
- ↑ «سَلْمَانُ مِنَّا أَهْلَ الْبَیْتِ»؛ المستدرک علی الصحیحین، ج ۳، ص ۶۹۱، ح ۶۵۳۹.
- ↑ تاریخ دمشق، ج ۲۱، ص ۴۰۸.
- ↑ ر.ک: محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین، ص ۸۴۰.
- ↑ ر. ک: مجتبی تونه‌ای، موعودنامه، ص۴۰۸؛ دین‌پرور، سید حسین، دانشنامه نهج البلاغه ج۱، ص ۴۶۴ـ ۴۶۸.
- ↑ الطبقات الکبری، ج ۴، ص ۸۶.
- ↑ ر. ک: محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین، ص۸۴۰.
- ↑ عبرت گیرندگان، عاقلان.
- ↑ علم به آجال و مرگ و میر افراد.
- ↑ ر.ک: دین‌پرور، سید حسین، دانشنامه نهج البلاغه ج۱، ص ۴۶۴ـ ۴۶۸.
- ↑ ر.ک: مجتبی تونه‌ای، موعودنامه، ص۴۰۸.
- ↑ ر.ک: دین‌پرور، سید حسین، دانشنامه نهج البلاغه ج۱، ص ۴۶۴ـ ۴۶۸.
- ↑ ر. ک: محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین، ص۸۴۰.
- ↑ ر.ک: فتاح زاده، رحمان، سلمان فارسی، فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱، ص۵۶۵.
- ↑ عزالدین ابن اثیر، اسدالغابه فی معرفة الصحابه، ج۲، ص۲۶۹؛ عسقلانی، ابن حجر، الاصابة فی تمییز الصحابة، ج۳، ص۱۱۹.
- ↑ ر.ک: دین‌پرور، سید حسین، دانشنامه نهج البلاغه ج۱، ص۴۶۴ ـ ۴۶۸؛ عباسی، حبیب، مقاله «سلمان فارسی»، دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۲، ص ۲۴۹-۲۵۰.