یاران امام مهدی چه تعداد است؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (جایگزینی متن - '{{عربی|اندازه=150%' به '{{عربی')
جز (جایگزینی متن - '{{عربی|اندازه=100%' به '{{عربی')
خط ۱۸۶: خط ۱۸۶:
[[پرونده:13681144.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[علی رضا امامی میبدی]]]]
[[پرونده:13681144.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[علی رضا امامی میبدی]]]]
::::::[[حجت الاسلام و المسلمین]] '''[[علی رضا امامی میبدی]]'''، در کتاب ''«[[آموزه‌های مهدویت در آثار علامه طباطبائی (کتاب)|آموزه‌های مهدویت در آثار علامه طباطبائی]]»'' در این‌باره گفته است:
::::::[[حجت الاسلام و المسلمین]] '''[[علی رضا امامی میبدی]]'''، در کتاب ''«[[آموزه‌های مهدویت در آثار علامه طباطبائی (کتاب)|آموزه‌های مهدویت در آثار علامه طباطبائی]]»'' در این‌باره گفته است:
::::::«مطابق [[روایات]] فراوان، عدد [[اصحاب امام زمان]] {{ع}} به تعداد لشکریان [[اسلام]] در [[جنگ بدر]] یعنی ۳۱۳ نفر می‌‌باشد. [[علامه]] در [[تفسیر]] [[آیه]] {{عربی|اندازه=100%| {{متن قرآن|وَلَئِنْ أَخَّرْنَا عَنْهُمُ الْعَذَابَ إِلَى أُمَّةٍ مَّعْدُودَةٍ}} ضمن اینکه این [[آیه]] را مربوط به کسانی می‌‌داند که در [[آخرالزمان]] برای [[یاری دین]] می‌آیند<ref>المیزان، جلد ۱۰، صفحه ۱۵۵.</ref>. به روایاتی اشاره می‌‌کند که منظور از {{عربی|اندازه=100%| {{متن قرآن|أُمَّةٍ مَّعْدُودَةٍ}} را [[اصحاب امام زمان]] {{ع}} و تعداد آنها را سیصد و چند نفر می‌داند<ref>المیزان، جلد ۱۰، صفحه ۱۸۱؛ به نقل از الغیبه للنعمانی، صفحه ۲۴۱ ؛تفسیر قمی، جلد ۱، صفحه ۳۲۳ ؛ تفسیر عیاشی، جلد ۲، صفحه ۵۶ و ۱۴۰ ؛الکافی، جلد ۸، صفحه ۳۱۳.</ref>. همچنین از مجمع البیان [[نقل]] می‌‌کند که گفته شده است منظور از [[امت معدوده]] [[اصحاب]] [[مهدی]] {{ع}} است که عددشان سیصد و اندی نفر است -به مقدار عدد [[اصحاب]] بدر- که در روز ظهورش در یک ساعت، دوران جناب جمع می‌شوند، همانطور که قطعات ابر‌‌های پاییزی دور هم جمع می‌‌شوند<ref>المیزان، جلد ۱۰، صفحه ۱۸۱.</ref>. طبرسی بعد از ذکر این قول، به روایتی از [[امام باقر]] و [[امام صادق]] {{ع}} اشاره می‌‌کند که همین مطلب را بیان می‌‌کند<ref>مجمع البیان فی تفسیر القرآن، جلد ۵، صفحه ۲۱۸.</ref>.  
::::::«مطابق [[روایات]] فراوان، عدد [[اصحاب امام زمان]] {{ع}} به تعداد لشکریان [[اسلام]] در [[جنگ بدر]] یعنی ۳۱۳ نفر می‌‌باشد. [[علامه]] در [[تفسیر]] [[آیه]] {{عربی| {{متن قرآن|وَلَئِنْ أَخَّرْنَا عَنْهُمُ الْعَذَابَ إِلَى أُمَّةٍ مَّعْدُودَةٍ}} ضمن اینکه این [[آیه]] را مربوط به کسانی می‌‌داند که در [[آخرالزمان]] برای [[یاری دین]] می‌آیند<ref>المیزان، جلد ۱۰، صفحه ۱۵۵.</ref>. به روایاتی اشاره می‌‌کند که منظور از {{عربی| {{متن قرآن|أُمَّةٍ مَّعْدُودَةٍ}} را [[اصحاب امام زمان]] {{ع}} و تعداد آنها را سیصد و چند نفر می‌داند<ref>المیزان، جلد ۱۰، صفحه ۱۸۱؛ به نقل از الغیبه للنعمانی، صفحه ۲۴۱ ؛تفسیر قمی، جلد ۱، صفحه ۳۲۳ ؛ تفسیر عیاشی، جلد ۲، صفحه ۵۶ و ۱۴۰ ؛الکافی، جلد ۸، صفحه ۳۱۳.</ref>. همچنین از مجمع البیان [[نقل]] می‌‌کند که گفته شده است منظور از [[امت معدوده]] [[اصحاب]] [[مهدی]] {{ع}} است که عددشان سیصد و اندی نفر است -به مقدار عدد [[اصحاب]] بدر- که در روز ظهورش در یک ساعت، دوران جناب جمع می‌شوند، همانطور که قطعات ابر‌‌های پاییزی دور هم جمع می‌‌شوند<ref>المیزان، جلد ۱۰، صفحه ۱۸۱.</ref>. طبرسی بعد از ذکر این قول، به روایتی از [[امام باقر]] و [[امام صادق]] {{ع}} اشاره می‌‌کند که همین مطلب را بیان می‌‌کند<ref>مجمع البیان فی تفسیر القرآن، جلد ۵، صفحه ۲۱۸.</ref>.  
::::::گرچه در این [[روایات]] و تعابیر سخن از سیصد و چند نفر آمده است ولی در جای دیگری از بیانات [[علامه]] عدد [[سیصد و سیزده]] نفر نیز ذکر شده است. آن مرحوم در ذیل [[تفسیر]] [[آیه]] {{عربی|اندازه=100%| {{متن قرآن|وَلَوْ تَرَى إِذْ فَزِعُوا فَلا فَوْتَ وَأُخِذُوا مِن مَّكَانٍ قَرِيبٍ}}<ref>«و اگر ببینی، هنگامی که کفار به فزع می‌‌افتند، پس هیچ راه فراری ندارند و هیچ چیز از خدا فوت نمی‌‌شود بلکه از مکانی نزدیک گرفتار می‌شوند». سبأ: ۵۱.</ref>
::::::گرچه در این [[روایات]] و تعابیر سخن از سیصد و چند نفر آمده است ولی در جای دیگری از بیانات [[علامه]] عدد [[سیصد و سیزده]] نفر نیز ذکر شده است. آن مرحوم در ذیل [[تفسیر]] [[آیه]] {{عربی| {{متن قرآن|وَلَوْ تَرَى إِذْ فَزِعُوا فَلا فَوْتَ وَأُخِذُوا مِن مَّكَانٍ قَرِيبٍ}}<ref>«و اگر ببینی، هنگامی که کفار به فزع می‌‌افتند، پس هیچ راه فراری ندارند و هیچ چیز از خدا فوت نمی‌‌شود بلکه از مکانی نزدیک گرفتار می‌شوند». سبأ: ۵۱.</ref>
::::::حدیثی را از [[تفسیر قمی]] از [[امام باقر]] {{ع}} [[نقل]] می‌‌کند که در قسمتی از آن آمده است: «اولین کسی که با او [[بیعت]] کند، [[جبرئیل]] و سپس [[سیصد و سیزده]] نفر از [[یاران]] او می‌‌باشند»<ref>المیزان، جلد ۱۶، صفحه ۳۹۳ به نقل از: تفسیر قمی، جلد ۲، صفحه ۲۰۴ تا ۲۰۵.</ref>. البته ایشان در پاسخ به پرسشی درباره چگونگی [[قیام امام زمان]] {{ع}} تعداد [[یاران]] حضرت را بیشتر از [[سیصد و سیزده]] نفر می‌داند و می‌گوید در [[روایت]] است که چون [[حضرت قائم]] [[ظهور]] کند اول [[دعوت]] خود را از [[مکه]] آغاز می‌کنند؛ بدین طریق که بین [[رکن و مقام]] پشت به [[کعبه]] نموده و اعلان می‌‌فرمایند؛ از [[خواص]] آن حضرت سیصد و شصت نفر در حضور آن حضرت مجتمع می‌گردند<ref>مهرتابان (طبع قدیم)، صفحه ۲۲۶ ؛ رساله لب اللباب (طبع جدید)، صفحه ۲۷۷.</ref>.
::::::حدیثی را از [[تفسیر قمی]] از [[امام باقر]] {{ع}} [[نقل]] می‌‌کند که در قسمتی از آن آمده است: «اولین کسی که با او [[بیعت]] کند، [[جبرئیل]] و سپس [[سیصد و سیزده]] نفر از [[یاران]] او می‌‌باشند»<ref>المیزان، جلد ۱۶، صفحه ۳۹۳ به نقل از: تفسیر قمی، جلد ۲، صفحه ۲۰۴ تا ۲۰۵.</ref>. البته ایشان در پاسخ به پرسشی درباره چگونگی [[قیام امام زمان]] {{ع}} تعداد [[یاران]] حضرت را بیشتر از [[سیصد و سیزده]] نفر می‌داند و می‌گوید در [[روایت]] است که چون [[حضرت قائم]] [[ظهور]] کند اول [[دعوت]] خود را از [[مکه]] آغاز می‌کنند؛ بدین طریق که بین [[رکن و مقام]] پشت به [[کعبه]] نموده و اعلان می‌‌فرمایند؛ از [[خواص]] آن حضرت سیصد و شصت نفر در حضور آن حضرت مجتمع می‌گردند<ref>مهرتابان (طبع قدیم)، صفحه ۲۲۶ ؛ رساله لب اللباب (طبع جدید)، صفحه ۲۷۷.</ref>.
::::::ذکر این نکته در اینجا لازم است که دریچه روایت‌ای به صورت صریح عدد سیصد و شصت نفر برای [[اصحاب]] [[امام]] {{ع}} ذکر نشده است ولی در بعضی از [[روایات]] آمده است که {{عربی|وَ يَجِي ءُ وَ اللَّهِ ثَلَاثُ مِائَةٍ وَ بِضْعَةَ عَشَرَ رَجُلًا فِيهِمْ خَمْسُونَ امْرَأَةً يَجْتَمِعُونَ بِمَكَّةَ عَلَى غَيْرِ مِيعَادٍ}} و سیصد و چند مرد که در میان آنها پنجاه زن نیز هستند، خواهند آمد و بدون قرار قبلی در [[مکه]] جمع می‌‌شوند<ref>تفسیر العیاشی، جلد ۱، صفحه ۶۴ ؛بحارالانوار، جلد ۵۲، صفحه ۲۲۳.</ref>. بر اساس این [[روایت]] مجموع مردان و زنانی که حلقه اصلی [[یاران]] حضرت را تشکیل می‌دهند در [[حدود]] سیصد و شصت نفر می‌‌باشند و به احتمال قوی نظر [[مرحوم علامه]] نیز به همین مطلب می‌‌باشد لذا ذکر این عدد با [[سیصد و سیزده]] نفر بودن [[اصحاب]] که در بسیاری از [[احادیث]] آمده است مغایرتی ندارد،<ref>البته بعضی برخلاف بیان فوق معتقدند که از تعبیر «فیهم» که در روایت آمده است استفاده می‌شود که پنجاه زن مذکور در روایت جزء سیصد و سیزده نفر می‌‌باشند و تعبیر رجل در {{عربی|ثلاثمائه و بضعه عشر رجلا}} از باب تغلیب می‌‌باشد. موعود شناسی، صفحه ۵۹۴.</ref> »<ref>[[علی رضا امامی میبدی|امامی میبدی، علی رضا]]، [[آموزه‌های مهدویت در آثار علامه طباطبائی (کتاب)|آموزه‌های مهدویت در آثار علامه طباطبائی]]، ص ۲۲۷.</ref>.
::::::ذکر این نکته در اینجا لازم است که دریچه روایت‌ای به صورت صریح عدد سیصد و شصت نفر برای [[اصحاب]] [[امام]] {{ع}} ذکر نشده است ولی در بعضی از [[روایات]] آمده است که {{عربی|وَ يَجِي ءُ وَ اللَّهِ ثَلَاثُ مِائَةٍ وَ بِضْعَةَ عَشَرَ رَجُلًا فِيهِمْ خَمْسُونَ امْرَأَةً يَجْتَمِعُونَ بِمَكَّةَ عَلَى غَيْرِ مِيعَادٍ}} و سیصد و چند مرد که در میان آنها پنجاه زن نیز هستند، خواهند آمد و بدون قرار قبلی در [[مکه]] جمع می‌‌شوند<ref>تفسیر العیاشی، جلد ۱، صفحه ۶۴ ؛بحارالانوار، جلد ۵۲، صفحه ۲۲۳.</ref>. بر اساس این [[روایت]] مجموع مردان و زنانی که حلقه اصلی [[یاران]] حضرت را تشکیل می‌دهند در [[حدود]] سیصد و شصت نفر می‌‌باشند و به احتمال قوی نظر [[مرحوم علامه]] نیز به همین مطلب می‌‌باشد لذا ذکر این عدد با [[سیصد و سیزده]] نفر بودن [[اصحاب]] که در بسیاری از [[احادیث]] آمده است مغایرتی ندارد،<ref>البته بعضی برخلاف بیان فوق معتقدند که از تعبیر «فیهم» که در روایت آمده است استفاده می‌شود که پنجاه زن مذکور در روایت جزء سیصد و سیزده نفر می‌‌باشند و تعبیر رجل در {{عربی|ثلاثمائه و بضعه عشر رجلا}} از باب تغلیب می‌‌باشد. موعود شناسی، صفحه ۵۹۴.</ref> »<ref>[[علی رضا امامی میبدی|امامی میبدی، علی رضا]]، [[آموزه‌های مهدویت در آثار علامه طباطبائی (کتاب)|آموزه‌های مهدویت در آثار علامه طباطبائی]]، ص ۲۲۷.</ref>.

نسخهٔ ‏۲ ژوئن ۲۰۱۹، ساعت ۲۳:۲۷

الگو:پرسش غیرنهایی

یاران امام مهدی چه تعداد است؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت
مدخل اصلیمهدویت

یاران امام مهدی(ع) چه تعداد است؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.

عبارت‌های دیگری از این پرسش

پاسخ نخست

سید جعفر موسوی‌نسب
حجت الاسلام و المسلمین سید جعفر موسوی‌نسب، در کتاب «دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان» در این‌باره گفته است:
«یاران امام زمان (ع) بسیار می‌باشند و عدد آنها غیر قابل شمارش است از جمله یمانی و لشگرش خراسانی و سپاهش حسنی و یارانش گیلانی و همراهانش جعفری و اصحابش و سائر احزاب شیعه که در آن سال قیام خواهند کرد یا کسانی که به لشگر حضرت بعد از ظهور ملحق خواهند شد ولی آنچه اهتمام به ذکر او هست آنان هستند که در هنگام بیعت یا در هنگام خروج حضرت با حضرت هستند و جزء اصحاب خاص آن جناب شمرده می‌شوند.
و اصحاب خاص حضرت دو نوع می‌باشند: اصحاب خاص الخاص که همان ۳۱۳ نفرند؛ اصحاب خاص که ده هزار نفر می‌باشند. و فرق این دو قسم از چند جهت است:
  1. ۳۱۳ نفر فرماندهان خاص حضرت ولی عصر (ع) در روی زمین هستند ولی دسته دوم خیر.
  2. تا ۳۱۳ نفر در مکه جمع نشوند حضرت ظهور علنی نخواهند داشت و حاضر از بیعت عمومی در مسجدالحرام نخواهد شد. ولی تا ده هزار نفر جمع شوند قیام حضرت خارج مکه نخواهد بود.
  3. با ۳۱۳ نفر حضرت بیعت خصوصی می‌کند بعد بیعت عمومی ولی ده هزار نفر فقط بیعت عمومی با حضرت دارند. و این اشخاص ۳۱۳ نفره و ده‌‌‌هزار نفر افرادی هستند که نام و تبار و قبیله آنها و محلشان در کتابی که نزد حضرت است ثبت شده است.
و ظهور حضرت موقوف به انقضاء اجل و سرآمد حکمت و تحقق شرائط و ظهور علامات است زیرا غیبت حضرت را مدتی است معلوم و حجاب را مصلحتی و ظهور را شرائطی.
ولی در عرف مردم این است که اگر ۳۱۳ تن یاور حضرت داشته باشند قیام می‌کنند این نظر غلطی است چون که نه ظهور حضرت بستگی به این ۳۱۳ تن دارد و نه روی زمین خالی از مردمان صالحی مانند ایشان به همان عدد یا بیشتر بوده یا هست بلکه اگر صد هزار نفر مانند آن ۳۱۳ تن در عصری باشند یا بهتر از آن ۳۱۳ تن تا مدت تمام نشود و شرائط انجام نگیرد ظهور نخواهد بود و از اخبار می‌توان استفاده کرد که آن ۳۱۳ نفر سرآمد همه اهل زمان‌‌‌ها و دوران‌ها نیستند چون به حضرت صادق مفضل عرض کرد قربانت شوم مؤمنی در روی زمین غیر ایشان نیست.
حضرت فرمود چرا و لکن ایشان قوّام و نجباء و قضاة و حکام و فقهاء در دین هستند و عدد ایشان و شهرهایشان و محله‌هایشان در کتابی نوشته شده و محفوظ است[۱].
در اینکه یاران خاص الخاص حضرت ۳۱۳ تن هستند در کتاب ارزشمند منتخب الاثر ۲۵ حدیث را نقل می‌کند در ص ۵۹۴ که در اینجا به یکی از آنها اکتفا می‌کنیم. حضرت باقر (ع) فرمودند هرگاه بقیة اللّه خارج شود به کعبه تکیه کند و ۳۱۳ تن گرد او جمع شوند و او می‌گوید من هستم بقیة اللّه و هرگاه گرد او جمع شدند او خروج می‌کند و ده هزار نفر می‌باشند[۲]»[۳].

پاسخ‌های دیگر

 با کلیک بر «ادامه مطلب» پاسخ باز و با کلیک بر «نهفتن» بسته می‌شود:  

پرسش‌های وابسته

منبع‌شناسی جامع مهدویت

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:  

  1. معجم احادیث امام مهدى (ع)، ۳۴- ۲۷، ح ۱۴۵۸؛ دلائل الامامة، ص ۵۵۴- ۵۶۲، ح ۱۳۵۲۶.
  2. معجم احادیث امام مهدى (ع)، ۱۷۵، ح ۱۶۰۱؛ بحار، ج ۵۲، ب ۲۵، ح ۲۴.
  3. موسوی‌نسب، سید جعفر، دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان، ج۲، ص۱۰۹-۱۱۱.
  4. دلائل الامامه، ص ۳۰۷.
  5. دلائل الامامه، ص ۳۰۷.
  6. بشارة الاسلام، ص ۲۰۹.
  7. دلائل الامامه، ص ۳۰۷.
  8. همان.
  9. بشارة الاسلام، ص ۲۰۹.
  10. دلائل الامامه، ص ۳۰۷.
  11. بشارة الاسلام، ص ۲۰۹.
  12. بامداد بشریت، ص ۱۳۵-۱۳۸.
  13. دلائل الامامه، ص ۳۲۰؛ المحجّه، ص ۴۶
  14. کمال الدین، ج ۲، ص ۶۵۴؛ عیاشی، تفسیر، ج ۲، ص ۵۶؛ نورالثقلین، ج ۱، ص ۱۳۹ وج ۴، ص ۹۴؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۲۳
  15. عیون اخبار الرضا، ج ۱، ص ۵۹؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۱۰
  16. مجمع الزوائد، ج ۷، ص ۳۱۵
  17. ابن طاووس، ملاحم، ص ۶۴؛ الفتاوی الحدیثیه، ج ۳۱
  18. کمال الدین، ج ۲، ص ۶۷۱؛ بصائر الدرجات، ص ۳۱۱؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۲۸۶
  19. دلائل الامامه، ص ۲۴۸؛ اثبات الهداة، ج ۳، ص ۵۷۳
  20. روضة الواعظین، ص ۲۶۶؛ اثبات الهداة، ج ۳، ص ۵۵
  21. درر الاخبار، ج ۱، ص ۲۵۸
  22. کمال الدین، ج ۲، ص ۶۵۴؛ عیاشی، تفسیر، ج ۱، ص ۱۳۴؛ نورالثقلین، ج ۴، ص ۹۸؛ ج ۱، ص ۳۴۰؛ العدد القویه، ص ۶۵؛ اثبات الهداة، ج ۳، ص ۵۴۸
  23. المستجاد، ص ۵۱۱
  24. ابن طاووس، ملاحم، ص ۶۵
  25. نعمانی، غیبة، ص ۳۰۷؛ اثبات الهداة، ج ۳، ص ۵۴۵
  26. اثبات الهداة، ج ۳، ص ۵۷۸؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۰۷، ۳۶۷؛ بشارة الاسلام، ص ۱۹۰
  27. ابن حمّاد، فتن، ص ۱۰۶؛ عقد الدرر، ص ۱۴۳
  28. طبسی؛ نجم‌الدین، چشم اندازی به حکومت مهدی، ص ۷۲ - ۷۴.
  29. چه بسیار پیامبرانی که مردان الهی فراوانی به همراه آنان جنگ کردند. آن‌ها هیچ گاه در برابر آنچه در راه خدا به آنان می‌رسید، سست و ناتوان نشدند [و تن به تسلیم ندادند]، و خداوند استفامت کنندگان را دوست دارد؛ سوره آل عمران، آیه ۱۴۶.
  30. جهنم پوست تن را به کلی دگرگون می‌کند. نوزده نفر از فرشتگان عذاب بر آن گمارده شده‌اند. مأموران دوزخ را فقط فرشتگان عذاب قرار دادیم و تعداد آن‌ها را جز برای آزمایش کافران معین نکردیم، تا اهل کتاب (= یهود و نصاری) یقین پیدا کنند و بر ایمان مؤمنان بیفزاید و اهل کتاب و مؤمنان (در حقانیت این کتاب آسمانی) تردید به خود راه ندهند و بیمار دلان و کافران بگویند: خدا از این توصیف چه منظوری دارد؟! آری، این گونه خداوند هر کس را بخواهد گمراه می‌سازد و هر کس را بخواهد هدایت می‌کند و لشکریانِ پروردگارت را جز او کسی نمی‌داند و این جز هشدار و تذکری برای انسان‌ها نیست. سوره مدثر، آیات ۲۹ - ۳۱ .
  31. فاضلیان، سید محمد جواد؛ قیام، ص ۲۹۵ - ۲۹۷.
  32. به سوی او اجتماع می‌کنند به تعداد اهل بدر، ۳۱۳ نفر از اطراف زمین و این، معنای قول خدا است که «هرکجا باشید، خدا شما را می‌آورد، همگی را؛ به درستی که خدا بر هرکاری قدرت دارد». هنگامی‌که برای او این عده از اهل اخلاص جمع شد، خدا امر او را ظاهر می‌کند؛ زمانی که برای او عقد کامل شد و آن، گروه ده هزار نفری است، به اذن خدا خروج می‌کند؛ کمال الدین و تمام النعمه، ج۲، ب۳۷، ح۲.
  33. یوسفیان، مهدی؛ شرایط ظهور، ص ۴۲ - ۴۴.
  34. بصائر الدرجات، ص۳۱۱؛ کمال الدین و تمام النعمه، ج۲، ص۶۵۴؛ الخصال، ص۶۴۹.
  35. "أَصْحَابُهُ ثَلَاثُمِائَةٍ وَ ثَلَاثَةَ عَشَرَ رَجُلًا عِدَّةُ أَهْلِ بَدْرٍ "؛ کمال الدین و تمام النعمه، ص۶۷۳؛ الخصال، ص۶۴۹؛ بصائر الدرجات، ص۳۱۱؛ بحار الانوار، ج۵۲، ص۳۲۶.
  36. " لَا يَخْرُجُ الْقَائِمُ ع حَتَّى يَكُونَ تَكْمِلَةُ الْحَلْقَةِ قُلْتُ وَ كَمْ تَكْمِلَةُ الْحَلْقَةِ قَالَ عَشَرَةُ آلَاف‏"؛ الغیبة، نعمانی، ص۳۲۰؛ اثبات الهداة، ج۳، ص۵۴۵.
  37. ر.ک: کمال الدین و تمام النعمه، ج۲، ص۶۵۴؛ نور الثقلین، ج۴، ص۹۸؛ العدد القویه، ص۶۵.
  38. ملاحم ابن طاووس، ص۶۵.
  39. بحار الانوار، ج۵۲، ص۳۰۷و۳۶۷؛ بشارة الاسلام، ص۱۹۰؛ اثبات الهداة، ج۳، ص۵۷۸.
  40. "َ يَجْتَمِعُ إِلَيْهِ مِنْ أَصْحَابِهِ عِدَّةُ أَهْلِ بَدْرٍ ثَلَاثُمِائَةٍ وَ ثَلَاثَةَ عَشَرَ رَجُلًا مِنْ أَقَاصِي الْأَرْضِ وَ ذَلِكَ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ أَيْنَ ما تَكُونُوا يَأْتِ بِكُمُ اللَّهُ جَمِيعاً إِنَّ اللَّهَ عَلى‏ كُلِّ شَيْ‏ءٍ قَدِيرٌ فَإِذَا اجْتَمَعَتْ لَهُ هَذِهِ الْعِدَّةُ مِنْ أَهْلِ الْإِخْلَاصِ أَظْهَرَ اللَّهُ أَمْرَهُ فَإِذَا كَمَلَ لَهُ الْعَقْدُ وَ هُوَ عَشَرَةُ آلَافِ رَجُلٍ خَرَجَ بِإِذْنِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فَلَا يَزَالُ يَقْتُلُ أَعْدَاءَ اللَّهِ حَتَّى يَرْضَى اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ"؛ الإحتجاج، ج۲، ص۴۴۹.
  41. "إِذَا أَذِنَ اللَّهُ عَزَّ اسْمُهُ لِلْقَائِمِ فِي الْخُرُوجِ ... وَ قَدْ وَافَاهُ ثَلَاثُمِائَةٍ وَ بِضْعَةَ عَشَرَ رَجُلًا فَيُبَايِعُوهُ وَ يُقِيمُ بِمَكَّةَ حَتَّى يَتِمَّ أَصْحَابُهُ عَشْرَةَ آلَافِ نَفْسٍ ثُمَّ يَسِيرُ مِنْهَا إِلَى الْمَدِينَةِ"؛ الإرشاد، ج ۲، ص ۳۸۳.
  42. ر.ک: دلائل الإمامة، ص۳۲۰؛ المحجه، ص۴۶.
  43. صمدی، قنبر علی، آخرین منجی؛ ص:205- 208
  44. المیزان، جلد ۱۰، صفحه ۱۵۵.
  45. المیزان، جلد ۱۰، صفحه ۱۸۱؛ به نقل از الغیبه للنعمانی، صفحه ۲۴۱ ؛تفسیر قمی، جلد ۱، صفحه ۳۲۳ ؛ تفسیر عیاشی، جلد ۲، صفحه ۵۶ و ۱۴۰ ؛الکافی، جلد ۸، صفحه ۳۱۳.
  46. المیزان، جلد ۱۰، صفحه ۱۸۱.
  47. مجمع البیان فی تفسیر القرآن، جلد ۵، صفحه ۲۱۸.
  48. «و اگر ببینی، هنگامی که کفار به فزع می‌‌افتند، پس هیچ راه فراری ندارند و هیچ چیز از خدا فوت نمی‌‌شود بلکه از مکانی نزدیک گرفتار می‌شوند». سبأ: ۵۱.
  49. المیزان، جلد ۱۶، صفحه ۳۹۳ به نقل از: تفسیر قمی، جلد ۲، صفحه ۲۰۴ تا ۲۰۵.
  50. مهرتابان (طبع قدیم)، صفحه ۲۲۶ ؛ رساله لب اللباب (طبع جدید)، صفحه ۲۷۷.
  51. تفسیر العیاشی، جلد ۱، صفحه ۶۴ ؛بحارالانوار، جلد ۵۲، صفحه ۲۲۳.
  52. البته بعضی برخلاف بیان فوق معتقدند که از تعبیر «فیهم» که در روایت آمده است استفاده می‌شود که پنجاه زن مذکور در روایت جزء سیصد و سیزده نفر می‌‌باشند و تعبیر رجل در ثلاثمائه و بضعه عشر رجلا از باب تغلیب می‌‌باشد. موعود شناسی، صفحه ۵۹۴.
  53. امامی میبدی، علی رضا، آموزه‌های مهدویت در آثار علامه طباطبائی، ص ۲۲۷.
  54. سوره هود آیه ۸
  55. ینابیع الموده، ص ۵‌۰۹، چاپ نجف
  56. اعلام الوری، ص ۴۳۳
  57. موعودشناسی و پاسخ به شبهات، ص ۵۸۸.
  58. حطیم: بخشی از مسجد الحرام که میان حجر الاسود و درِ کعبه و چاه زمزم واقع شده و به دلیل ازدحام مردم و له کردن یکدیگر، چنین نامیده شده است.
  59. الإرشاد، ج ۲، ص ۳۸۲.
  60. المستدرک علی الصحیحین، ج ۴، ص ۵۹۶، ح ۸۶۵۸.
  61. بحار الأنوار، ج ۵۲، ص ۳۹۰، ح ۲۱۲.
  62. ر.ک: محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامهٔ امام مهدی، ج ۸، ص ۲۹۳–۲۹۹.
  63. باقری‌زاده اشعری، محمد، از امام مهدی بیشتر بدانیم، ص۱۱۸-۱۲۰.
  64. "أَصْحَابُ الْقَائِمِ ثَلَاثُمِائَةٍ وَ ثَلَاثَةَ عَشَرَ رَجُلًا أَوْلَادُ الْعَجَمِ بَعْضُهُمْ يُحْمَلُ فِي السَّحَابِ نَهَاراً يُعْرَفُ بِاسْمِهِ وَ اسْمِ أَبِيهِ وَ نَسَبِهِ وَ حِلْيَتِهِ وَ بَعْضُهُمْ نَائِمٌ عَلَى فِرَاشِهِ فَيُوَافِيهِ فِي مَكَّةَ عَلَى غَيْرِ مِيعَادٍ"؛ بحارالأنوار، ج ۵۲، ص ۳۷۰.
  65. "عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ الْبَاقِرِ (ع) أَنَّ الْقَائِمَ يَهْبِطُ مِنْ ثَنِيَّةِ ذِي طُوًى فِي عِدَّةِ أَهْلِ بَدْرٍ ثَلَاثِمِائَةٍ وَ ثَلَاثَةَ عَشَرَ رَجُلًا حَتَّى يُسْنِدَ ظَهْرَهُ إِلَى الْحَجَرِ الْأَسْوَدِ وَ يَهُزُّ الرَّايَةَ الْغَالِبَةَ قَالَ عَلِيُّ بْنُ أَبِي حَمْزَةَ فَذَكَرْتُ ذَلِكَ لِأَبِي الْحَسَنِ مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ ع فَقَالَ كِتَابٌ مَنْشُور"؛ غیبت نعمانی، ص ۳۱۵.
  66. حیدر کامل، دجال آخرالزمان، ص 260 -261.
  67. بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۳۲۶.
  68. امام مهدى از ولادت تا ظهور، سید محمد کاظم قزوینى، ص ۶۰۱.
  69. تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۱۰۵.
  70. و هر کس را قبله‌ای است که روی بدان می‌کند، باری، در کارهای نیک از یکدیگر پیشی گیرید. هرجا که باشید خداوند همگی شما را باز خواهد آورد، خداوند بر هر کاری تواناست؛ سوره بقره، آیه: ۱۸.
  71. الغیبه، ب ۲۰، ح۳.
  72. بحارالانوار، ج ۵۳، ص۹۰.
  73. آفتاب مهر، ج۱، ص ۱۱۰- ۱۱۱.
  74. سوره هود؛ آیه: ۸
  75. قندوزی، ینابیع الموده، ص ۵۰۹
  76. موعودشناسی و پاسخ به شبهات، ص ۵۸۹
  77. مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها، ص ۴۱۶.