آیا دجال همان سفیانی است؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها
| خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
#[[سفیانی]] دارای نسب و قبیله مشخص و معینی است، و از نسل خالد بن [[یزید]] بن [[معاویه]] و از نوادگان [[ابوسفیان]] است، اما [[دجال]] از این جهت مبهم است.<ref>ر.ک. [[نجم‌الدین طبسی|طبسی، نجم‌الدین]]، [[سفیانی (کتاب)|سفیانی]]، ص۱۰۸؛ [[سید محمد صدر|صدر، سید محمد]]، [[تاریخ غیبت کبری (کتاب)|تاریخ غیبت کبری]]، ص۶۵۱ ـ ۶۵۳؛ [[حیدر کامل|کامل، حیدر]]، [[دجال آخرالزمان (کتاب)|دجال آخرالزمان]] ص ۲۴۵ ـ ۲۴۶</ref> | #[[سفیانی]] دارای نسب و قبیله مشخص و معینی است، و از نسل خالد بن [[یزید]] بن [[معاویه]] و از نوادگان [[ابوسفیان]] است، اما [[دجال]] از این جهت مبهم است.<ref>ر.ک. [[نجم‌الدین طبسی|طبسی، نجم‌الدین]]، [[سفیانی (کتاب)|سفیانی]]، ص۱۰۸؛ [[سید محمد صدر|صدر، سید محمد]]، [[تاریخ غیبت کبری (کتاب)|تاریخ غیبت کبری]]، ص۶۵۱ ـ ۶۵۳؛ [[حیدر کامل|کامل، حیدر]]، [[دجال آخرالزمان (کتاب)|دجال آخرالزمان]] ص ۲۴۵ ـ ۲۴۶</ref> | ||
#[[دجال]] ادعای خدائی و [[ربوبیت]] دارد، ولی [[سفیانی]] چنین ادعائی ندارد.<ref>ر.ک. [[سید محمد صدر|صدر، سید محمد]]، [[تاریخ غیبت کبری (کتاب)|تاریخ غیبت کبری]]، ص۶۵۱ ـ ۶۵۳؛ [[نجم‌الدین طبسی|طبسی، نجم‌الدین]]، [[سفیانی (کتاب)|سفیانی]]، ص۱۰۸؛ [[حیدر کامل|کامل، حیدر]]، [[دجال آخرالزمان (کتاب)|دجال آخرالزمان]] ص ۲۴۵ ـ ۲۴۶</ref> و ... .<ref>ر.ک. [[سید محمد صدر|صدر، سید محمد]]، [[تاریخ غیبت کبری (کتاب)|تاریخ غیبت کبری]]، ص۶۵۱ ـ ۶۵۳؛ [[نجم‌الدین طبسی|طبسی، نجم‌الدین]]، [[سفیانی (کتاب)|سفیانی]]، ص۱۰۸؛ [[حیدر کامل|کامل، حیدر]]، [[دجال آخرالزمان (کتاب)|دجال آخرالزمان]] ص ۲۴۵ ـ ۲۴۶؛ [[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی، ناصر]]، [[حکومت جهانی مهدی (کتاب)|حکومت جهانی مهدی]]، ص ۱۸۰ ـ ۱۸۵</ref> | #[[دجال]] ادعای خدائی و [[ربوبیت]] دارد، ولی [[سفیانی]] چنین ادعائی ندارد.<ref>ر.ک. [[سید محمد صدر|صدر، سید محمد]]، [[تاریخ غیبت کبری (کتاب)|تاریخ غیبت کبری]]، ص۶۵۱ ـ ۶۵۳؛ [[نجم‌الدین طبسی|طبسی، نجم‌الدین]]، [[سفیانی (کتاب)|سفیانی]]، ص۱۰۸؛ [[حیدر کامل|کامل، حیدر]]، [[دجال آخرالزمان (کتاب)|دجال آخرالزمان]] ص ۲۴۵ ـ ۲۴۶</ref> و ... .<ref>ر.ک. [[سید محمد صدر|صدر، سید محمد]]، [[تاریخ غیبت کبری (کتاب)|تاریخ غیبت کبری]]، ص۶۵۱ ـ ۶۵۳؛ [[نجم‌الدین طبسی|طبسی، نجم‌الدین]]، [[سفیانی (کتاب)|سفیانی]]، ص۱۰۸؛ [[حیدر کامل|کامل، حیدر]]، [[دجال آخرالزمان (کتاب)|دجال آخرالزمان]] ص ۲۴۵ ـ ۲۴۶؛ [[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی، ناصر]]، [[حکومت جهانی مهدی (کتاب)|حکومت جهانی مهدی]]، ص ۱۸۰ ـ ۱۸۵</ref> | ||
#[[دجال]] [[کافر]] است، ولی در مورد [[سفیانی]]، نصی در [[اخبار]]، مبنی بر [[کفر]] او وجود ندارد؛ هر چند از [[ظواهر]] امر هم بر نمی‌آید [[مسلمان]] باشد.<ref>ر.ک. صدر، سید محمد، تاریخ غیبت کبری، ص۶۵۱ ـ ۶۵۳؛ طبسی، نجم الدین، سفیانی، ص۱۰۸؛ کامل، حیدر، دجال آخرالزمان، ص ۲۴۵ ـ ۲۴۶</ref> | |||
#[[دجال]] همه جا را میگیرد و به همه سرزمین‌ها به جز [[مکه]] و [[مدینه]] حکومتش را گسترش می‌دهد. ظاهر این عبارت میفهماند حکومتش از [[حکومت سفیانی]] گسترده‌تر است.<ref>ر.ک. صدر، سید محمد، تاریخ غیبت کبری، ص۶۵۱ ـ ۶۵۳؛ طبسی، نجم الدین، سفیانی، ص۱۰۸؛ کامل، حیدر، دجال آخرالزمان، ص ۲۴۵ ـ ۲۴۶</ref> | |||
#[[دجال اعور]] و لوچ دو چشم است؛ ولی [[سفیانی]] چشمانش سالم و صحیح است، هرچند [[زشت]] رو و [[خشن]] و بد قیافه است.<ref>ر.ک. صدر، سید محمد، تاریخ غیبت کبری، ص۶۵۱ ـ ۶۵۳؛ طبسی، نجم الدین، سفیانی، ص۱۰۸؛ کامل، حیدر، دجال آخرالزمان، ص ۲۴۵ ـ ۲۴۶</ref> | |||
#دجّال‌ها" صفوف ضدّ انقلابی مرموز را تشکیل می‌دهند، و "سفیانی‌ها" صفوف ضدّ انقلابی آشکارا را.<ref>ر.ک. مکارم شیرازی، ناصر، حکومت جهانی مهدی، ص ۱۸۰ ـ ۱۸۵</ref> | |||
#[[دجال]] از طریق [[حیله]] و [[تزویر]] و [[فریب]]، برنامه‌های [[شیطانی]] خود را پیاده می‌کند، امّا [[سفیانی]] از طریق استفاده از [[قدرت]] تخریبی وسیع خود این کار را انجام می‌دهد. همان گونه که در [[اخبار]] آمده است، او نقاط آبادی از روی [[زمین]] را زیر [[پرچم]] خود قرار خواهد داد.<ref>مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج۵۲، ص ۲۶؛ ر.ک. مکارم شیرازی، ناصر، حکومت جهانی مهدی، ص ۱۸۰ ـ ۱۸۵</ref> | |||
#[[سفیانی]] [[ناصبی]] است؛ ولی در مورد [[دجال]] چنین مطلبی نداریم.<ref>ر.ک. طبسی، نجم الدین، سفیانی، ص۱۰۸</ref> | |||
#[[دجال]] قبل از [[اسلام]] نیز در کتب [[ادیان]] مطرح بوده؛ ولی [[سفیانی]] مطرح نبوده است. بنابراین [[دجال]] و [[سفیانی]] نمی‌توانند یک نفر باشند.<ref>ر.ک. طبسی، نجم الدین، تا ظهور، ج۱، ص ۳۷۵ـ۳۷۶</ref> | |||
*با در نظر گرفتن تفاوت‌های مذکور اگر بخواهیم عبارات مربوط به [[دجال]] و [[سفیانی]] را رمزی بگیریم، و آنها را سمبل حرکت [[انحرافی]] بدانیم، این تفاوت‌ها گویای دو حرکت کاملاً مستقل و جدای از هم خواهند بود.<ref>ر.ک. صدر، سید محمد، تاریخ غیبت کبری، ص۶۵۱ ـ ۶۵۳</ref> | |||
*با در نظر گرفتن تفاوت‌های مذکور اگر بخواهیم عبارات مربوط به [[دجال]] و [[سفیانی]] را رمزی بگیریم، و آنها را سمبل حرکت انحرافی بدانیم، این تفاوت‌ها گویای دو حرکت کاملاً مستقل و جدای از هم خواهند بود.<ref>ر.ک. [[سید محمد صدر|صدر، سید محمد]]، [[تاریخ غیبت کبری (کتاب)|تاریخ غیبت کبری]]، ص۶۵۱ ـ ۶۵۳</ref> | *با در نظر گرفتن تفاوت‌های مذکور اگر بخواهیم عبارات مربوط به [[دجال]] و [[سفیانی]] را رمزی بگیریم، و آنها را سمبل حرکت انحرافی بدانیم، این تفاوت‌ها گویای دو حرکت کاملاً مستقل و جدای از هم خواهند بود.<ref>ر.ک. [[سید محمد صدر|صدر، سید محمد]]، [[تاریخ غیبت کبری (کتاب)|تاریخ غیبت کبری]]، ص۶۵۱ ـ ۶۵۳</ref> | ||
نسخهٔ ۷ نوامبر ۲۰۱۹، ساعت ۱۱:۱۹
| آیا دجال همان سفیانی است؟ | |
|---|---|
 | |
| موضوع اصلی | بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت |
| مدخل بالاتر | مهدویت / مقدمات ظهور امام مهدی / نشانه‌های ظهور امام مهدی / خروج سفیانی |
| مدخل اصلی | تفاوت دجال و سفیانی |
آیا دجال همان سفیانی است؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. در ذیل، پاسخ به این پرسش را بیابید. تلاش بر این است که پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه این پرسش، در یک پاسخ جامع اجمالی تدوین گردد. پرسش‌های وابسته به این سؤال در انتهای صفحه قرار دارند..
عبارت‌های دیگری از این پرسش
پاسخ جامع اجمالی
* پاسخ جامع به این پرسش، برگرفته از تمامی پاسخ‌ها ودیدگاه‌های متفرقه اندیشمندان و نویسندگانی است که تصویر و متن سخنان آنان در ذیل دیده می‌شود:
 |
 |
 |
|
| صدر | مکارم شیرازی | طبسی | کامل |
احتمال یکی بودن سفیانی و دجال و ناسازگاری آن با ظاهر روایات
- گاهی چنین به ذهن می‌رسد، ممکن است دجال و سفیانی یک نفر باشند مخصوصا اگر سختگیری در بررسی سند روایات رعایت شود و جزئیات اوصاف، نادیده گرفته شود. آنچه از مجموع روایات به دست می‌آید این است که هر دو عنوان گویای فردی منحرف از اسلام است که عامل ترویج فساد در جامعه اسلامی هستند. این احتمال چندان هم دور نیست و می‌توان این احتمال را بدین جهت تأیید کرد. در کتب عامه تمام این خصوصیات در شخصی به نام دجال و در کتب شیعه در شخصی به نام سفیانی جمع است، بنابراین امکان این مسأله هست، هر دو اسم مربوط به یک شخص باشد که هر مذهبی از دیدگاه خاصی به او نگریسته است.[۱]
- ولی این احتمال نه با ظاهر روایات سازگار است، و نه دلیلی وجود دارد بر اینکه به صورت رمزی خواستهاند این مطلب را بگویند؛ زیرا هر یک سمبل و رمز یک حرکت مخصوصی هستند؛ دجال سمبل حرکت انحرافی از اسلام و بر اثر شهوات به سوی کفر رفتن است، ولی سفیانی سمبل شبهات و اضطراب‌های داخلی در جامعه اسلامی است و اینها دو حرکت مستقل هستند، گرچه در برخی جهات نتیجه حرکت آنها از نظر مخالفت با اسلام یکی است،[۲] یعنی در واقع یک موضع دارند در دو چهره مختلف.[۳]
- اما از جهت مخالفت با ظاهر روایات از دو نظر سازگار نیست:[۴]
- در صورتی که سختگیری سندی رعایت شود، و خصوصیات و ویژگی‌ها کنار گذاشته شود، مسلم است این دو اسم ظهور در دو نفر دارند، گرچه خصوصیات آنها دانسته نشود. اگر شخص واحدی بودند در اخبار و روایات به یک عبارت از او اسم برده میشد.[۵]
- اگر سختگیری سندی نادیده گرفته شود و خصوصیات و ویژگی‌های وارده در روایات پذیرفته شود، باز تفاوت بین این دو نفر واضح تر و روشن تر است.[۶]
تفاوت های دجال و سفیانی
- دجال دارای عمری طولانی است، ولی سفیانی عمر درازی ندارد.[۷] حتی اهل سنت قائلند، دجال از زمان پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) تاکنون زنده است.[۸]
- دجال به نام فرزند صائد و سفیانی به نام عثمان بن عنبسه خوانده می‌شود.[۹]
- سفیانی دارای نسب و قبیله مشخص و معینی است، و از نسل خالد بن یزید بن معاویه و از نوادگان ابوسفیان است، اما دجال از این جهت مبهم است.[۱۰]
- دجال ادعای خدائی و ربوبیت دارد، ولی سفیانی چنین ادعائی ندارد.[۱۱] و ... .[۱۲]
- دجال کافر است، ولی در مورد سفیانی، نصی در اخبار، مبنی بر کفر او وجود ندارد؛ هر چند از ظواهر امر هم بر نمی‌آید مسلمان باشد.[۱۳]
- دجال همه جا را میگیرد و به همه سرزمین‌ها به جز مکه و مدینه حکومتش را گسترش می‌دهد. ظاهر این عبارت میفهماند حکومتش از حکومت سفیانی گسترده‌تر است.[۱۴]
- دجال اعور و لوچ دو چشم است؛ ولی سفیانی چشمانش سالم و صحیح است، هرچند زشت رو و خشن و بد قیافه است.[۱۵]
- دجّال‌ها" صفوف ضدّ انقلابی مرموز را تشکیل می‌دهند، و "سفیانی‌ها" صفوف ضدّ انقلابی آشکارا را.[۱۶]
- دجال از طریق حیله و تزویر و فریب، برنامه‌های شیطانی خود را پیاده می‌کند، امّا سفیانی از طریق استفاده از قدرت تخریبی وسیع خود این کار را انجام می‌دهد. همان گونه که در اخبار آمده است، او نقاط آبادی از روی زمین را زیر پرچم خود قرار خواهد داد.[۱۷]
- سفیانی ناصبی است؛ ولی در مورد دجال چنین مطلبی نداریم.[۱۸]
- دجال قبل از اسلام نیز در کتب ادیان مطرح بوده؛ ولی سفیانی مطرح نبوده است. بنابراین دجال و سفیانی نمی‌توانند یک نفر باشند.[۱۹]
- با در نظر گرفتن تفاوت‌های مذکور اگر بخواهیم عبارات مربوط به دجال و سفیانی را رمزی بگیریم، و آنها را سمبل حرکت انحرافی بدانیم، این تفاوت‌ها گویای دو حرکت کاملاً مستقل و جدای از هم خواهند بود.[۲۰]
- با در نظر گرفتن تفاوت‌های مذکور اگر بخواهیم عبارات مربوط به دجال و سفیانی را رمزی بگیریم، و آنها را سمبل حرکت انحرافی بدانیم، این تفاوت‌ها گویای دو حرکت کاملاً مستقل و جدای از هم خواهند بود.[۲۱]
پاسخ‌های دیگر
با کلیک بر «ادامه مطلب» پاسخ باز و با کلیک بر «نهفتن» بسته می‌شود:
| ۱. آیت‌الله شهید صدر؛ |
|---|
|
| ۲. آیت‌الله مکارم شیرازی؛ |
|---|
|
| ۳. آیت‌الله طبسی؛ |
|---|
|
| ۴. آقای حیدر کامل؛ |
|---|
|
- سفیانی که خروجش از نشانه‌های حتمی ظهور است کیست؟ (پرسش)
- ویژگی‌های جسمانی سفیانی چیست؟ (پرسش)
- روش شناسایی سفیانی چیست؟ (پرسش)
- دین سفیانی چیست؟ (پرسش)
- آیا روایات سفیانی تنها در منابع شیعه آمده است؟ (پرسش)
- سفیانی و دجال چه تفاوت‌هایی دارند؟ (پرسش)
- خروج سفیانی در چه زمان و مکانی خواهد بود؟ (پرسش)
- اهداف قیام سفیانی چیست؟ (پرسش)
- ماجرای شورش سفیانی چیست؟ (پرسش)
- جنایات سفیانی چیست؟ (پرسش)
- سپاه سفیانی چه تعداد است؟ (پرسش)
- اصهب و ابقع کیستند و چه ارتباطی با خروج سفیانی دارند؟ (پرسش)
- آیا ظهور امام مهدی همزمان با قیام سفیانی است؟ (پرسش)
- سفیانی در قیام خود چه اقدام‌های انجام می‌دهد؟ (پرسش)
- چگونه ممکن است سفیانی چندین کشور را تصرف کند و جامعه بین الملل واکنشی نشان ندهند؟ (پرسش)
- حکمرانی سفیانی چقدر به طول می‌انجامد؟ (پرسش)
- آیا به قدرت رسیدن سفیانی بر اساس قوانین است یا کودتا؟ (پرسش)
- آیا این ادعا که سفیانی در ارتش سوریه دیده شده صحیح است؟ (پرسش)
- آیا سفیانی واقعا به جنگ با امام مهدی خواهد پرداخت؟ (پرسش)
- از میان قیامهای یمانی و خراسانی و سفیانی کدام قیام مقدم است؟ (پرسش)
- وظیفه شیعیان در هنگام شورش سفیانی چیست؟ (پرسش)
- رفتار سفیانی با شیعیان اهل بیت چگونه است؟ (پرسش)
- پرچم زرد از آن کدام سپاه است و چه ارتباطی با سفیانی دارد؟ (پرسش)
- آیا سفیانی در مصر پیروانی خواهد داشت؟ (پرسش)
- آیا دشمن امام مهدی (سفیانی) در حال حاضر زنده است یا آنکه متولد خواهد شد؟ وی از چه طایفهای و اهل کجاست؟ (پرسش)
- آیا امکان دارد در زمان‌های مختلف سفیانیهای متعددی وجود داشته باشد؟ (پرسش)
- قرقیسیا کجاست و چه حوادثی در آن اتفاق می‌افتد؟ (پرسش)
- محدوده جغرافیایی قرقیسیا چه مناطقی است؟ (پرسش)
- نبرد قرقیسیا چه زمانی اتفاق می‌افتد؟ (پرسش)
- سفیانی در چه منطقه‌ای با صاحبان پرچم سیاه و پرچم زرد نبرد می‌کند؟ (پرسش)
- سفیانی در کجا به هلاکت می‌رسد؟ (پرسش)
- مردمان چه مناطقی سفیانی را یاری می‌کنند؟ (پرسش)
- فرمانده سپاه سفیانی چه کسی است؟ (پرسش)
- سپاه سفیانی در کجا با سپاه خراسانی نبرد می‌کند؟ (پرسش)
- امام مهدی در کجا با سپاه سفیانی روبه‌رو می‌شود و به نبرد می‌پردازد؟ (پرسش)
- کدام یک از فرماندهان سپاه امام مهدی سفیانی را دستگیر می‌کند؟ (پرسش)
- فرجام سفیانی چیست؟ (پرسش)
- سفیانی
- ویژگی‌های سفیانی
- دین سفیانی
- منبع روایات سفیانی
- تفاوت دجال و سفیانی
- زمان و مکان خروج سفیانی
- اهداف خروج سفیانی
- شورش سفیانی
- جنایات سفیانی
- تعداد سپاه سفیانی
- مخالفان سفیانی
- فاصله زمانی ظهور امام مهدی و خروج سفیانی
- اقدامات سفیانی
- عدم واکنش جهان به شورش سفیانی
- مدت حکمرانی سفیانی
- شیوه به قدرت رسیدن سفیانی
- همزمانی خروج خراسانی، سفیانی و یمانی
- وظیفه شیعیان در برابر شورش سفیانی
- رفتار سفیانی با شیعیان
- جنگ سفیانی با صاحب پرچم زرد
- پیروان سفیانی
- تعدد سفیانی
- قرقیسیا
- محل هلاکت سفیانی
- فرمانده سپاه سفیانی
- جنگ امام مهدی با سپاه سفیانی
- دستگیری سفیانی
- فرجام سفیانی
- حکومت سفیانی
- اختفای امام مهدی بعد خروج سفیانی
- نکوهش سفیانی
منبع‌شناسی جامع مهدویت
پانویس
با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:
- ↑ ر.ک. صدر، سید محمد، تاریخ غیبت کبری، ص۶۵۱ ـ ۶۵۳
- ↑ ر.ک. صدر، سید محمد، تاریخ غیبت کبری، ص۶۵۱ ـ ۶۵۳
- ↑ ر.ک. مکارم شیرازی، ناصر، حکومت جهانی مهدی، ص ۱۸۰ ـ ۱۸۵
- ↑ ر.ک. صدر، سید محمد، تاریخ غیبت کبری، ص۶۵۱ ـ ۶۵۳
- ↑ ر.ک. صدر، سید محمد، تاریخ غیبت کبری، ص۶۵۱ ـ ۶۵۳
- ↑ ر.ک. صدر، سید محمد، تاریخ غیبت کبری، ص۶۵۱ ـ ۶۵۳
- ↑ ر.ک. صدر، سید محمد، تاریخ غیبت کبری، ص۶۵۱ ـ ۶۵۳؛ طبسی، نجم‌الدین، سفیانی، ص۱۰۸؛ کامل، حیدر، دجال آخرالزمان ص ۲۴۵ ـ ۲۴۶
- ↑ ر.ک. طبسی، نجم‌الدین، سفیانی، ص۱۰۸
- ↑ ر.ک. صدر، سید محمد، تاریخ غیبت کبری، ص۶۵۱ ـ ۶۵۳؛ طبسی، نجم‌الدین، سفیانی، ص۱۰۸؛ کامل، حیدر، دجال آخرالزمان ص ۲۴۵ ـ ۲۴۶
- ↑ ر.ک. طبسی، نجم‌الدین، سفیانی، ص۱۰۸؛ صدر، سید محمد، تاریخ غیبت کبری، ص۶۵۱ ـ ۶۵۳؛ کامل، حیدر، دجال آخرالزمان ص ۲۴۵ ـ ۲۴۶
- ↑ ر.ک. صدر، سید محمد، تاریخ غیبت کبری، ص۶۵۱ ـ ۶۵۳؛ طبسی، نجم‌الدین، سفیانی، ص۱۰۸؛ کامل، حیدر، دجال آخرالزمان ص ۲۴۵ ـ ۲۴۶
- ↑ ر.ک. صدر، سید محمد، تاریخ غیبت کبری، ص۶۵۱ ـ ۶۵۳؛ طبسی، نجم‌الدین، سفیانی، ص۱۰۸؛ کامل، حیدر، دجال آخرالزمان ص ۲۴۵ ـ ۲۴۶؛ مکارم شیرازی، ناصر، حکومت جهانی مهدی، ص ۱۸۰ ـ ۱۸۵
- ↑ ر.ک. صدر، سید محمد، تاریخ غیبت کبری، ص۶۵۱ ـ ۶۵۳؛ طبسی، نجم الدین، سفیانی، ص۱۰۸؛ کامل، حیدر، دجال آخرالزمان، ص ۲۴۵ ـ ۲۴۶
- ↑ ر.ک. صدر، سید محمد، تاریخ غیبت کبری، ص۶۵۱ ـ ۶۵۳؛ طبسی، نجم الدین، سفیانی، ص۱۰۸؛ کامل، حیدر، دجال آخرالزمان، ص ۲۴۵ ـ ۲۴۶
- ↑ ر.ک. صدر، سید محمد، تاریخ غیبت کبری، ص۶۵۱ ـ ۶۵۳؛ طبسی، نجم الدین، سفیانی، ص۱۰۸؛ کامل، حیدر، دجال آخرالزمان، ص ۲۴۵ ـ ۲۴۶
- ↑ ر.ک. مکارم شیرازی، ناصر، حکومت جهانی مهدی، ص ۱۸۰ ـ ۱۸۵
- ↑ مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج۵۲، ص ۲۶؛ ر.ک. مکارم شیرازی، ناصر، حکومت جهانی مهدی، ص ۱۸۰ ـ ۱۸۵
- ↑ ر.ک. طبسی، نجم الدین، سفیانی، ص۱۰۸
- ↑ ر.ک. طبسی، نجم الدین، تا ظهور، ج۱، ص ۳۷۵ـ۳۷۶
- ↑ ر.ک. صدر، سید محمد، تاریخ غیبت کبری، ص۶۵۱ ـ ۶۵۳
- ↑ ر.ک. صدر، سید محمد، تاریخ غیبت کبری، ص۶۵۱ ـ ۶۵۳
- ↑ صدر، سید محمد، تاریخ غیبت کبری، ص۶۵۱-۶۵۳.
- ↑ بحارالانوار، ج۵۲، ص ۲۶.
- ↑ مکارم شیرازی، ناصر، حکومت جهانی مهدی، ص ۱۸۰ -۱۸۵.
- ↑ الغیبة الکبری، ص ۵۲۴.
- ↑ طبسی، نجم‌الدین، تا ظهور، ج۱، ص ۳۷۵-۳۷۶.
- ↑ طبسی، نجم الدین، سفیانی ، ص۱۰۸.
- ↑ الغیبة الکبری، ص ۵۲۴.
- ↑ طبسی، نجم‌الدین، تا ظهور، ج۱، ص ۳۷۵-۳۷۶.
- ↑ حیدر کامل، دجال آخرالزمان، ص ۲۴۵-۲۴۶.