ضرورت وجود امام: تفاوت میان نسخه‌ها

افزودن پیوند
از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
دیداریویکی‌متن
جز (جایگزینی متن - 'تحقیق' به 'تحقیق')
خط ۳۷: خط ۳۷:
*مرحوم [[خواجه نصیر طوسی]] به سه نکته در عبارتی کوتاه اشاره کرده و می‌فرماید: "[[وجود امام]] [[لطف]] است و تصرّفش در امور [[لطف]] دیگری"<ref>{{عربی|... وجوده لطف و تصرّفه آخر و عدمه منا}}؛ کشف المراد، ص۳۶۲.</ref>؛یعنی هر چند تصرّف [[امام]] در امور [[مردم]] و بر عهده گرفتن [[حکومت]] و [[ولایت]] بر [[مردم]] [[لطف]] است، امّا [[لطف]] [[وجود امام]] اعمّ از این است و نکته سوّم اینکه علّت عدم بهره بردن از [[لطف]] تصرّف [[امام]] از خود ما است. با توجّه به مقدّمه فوق اکنون به برخی از بهره‌هایی که [[اهل]] [[زمین]] از [[فیض]] [[وجود امام]] می‌برند اشاره می‌شود:
*مرحوم [[خواجه نصیر طوسی]] به سه نکته در عبارتی کوتاه اشاره کرده و می‌فرماید: "[[وجود امام]] [[لطف]] است و تصرّفش در امور [[لطف]] دیگری"<ref>{{عربی|... وجوده لطف و تصرّفه آخر و عدمه منا}}؛ کشف المراد، ص۳۶۲.</ref>؛یعنی هر چند تصرّف [[امام]] در امور [[مردم]] و بر عهده گرفتن [[حکومت]] و [[ولایت]] بر [[مردم]] [[لطف]] است، امّا [[لطف]] [[وجود امام]] اعمّ از این است و نکته سوّم اینکه علّت عدم بهره بردن از [[لطف]] تصرّف [[امام]] از خود ما است. با توجّه به مقدّمه فوق اکنون به برخی از بهره‌هایی که [[اهل]] [[زمین]] از [[فیض]] [[وجود امام]] می‌برند اشاره می‌شود:
*۱. [[غیبت امام]] ملازم با عدم تصرّف در امور به طور مطلق نیست<ref>محاضرات در الهیات، سبحانی، ص۵۶۹.</ref>؛ یعنی این گونه نیست که در [[دوران غیبت]] [[امام]] هیچ تصرّفی در [[امور جامعه]] نداشته باشد، بلکه او هنگام [[لزوم]] [[ولایت الهی]] را [[اعمال]] می‌کند.
*۱. [[غیبت امام]] ملازم با عدم تصرّف در امور به طور مطلق نیست<ref>محاضرات در الهیات، سبحانی، ص۵۶۹.</ref>؛ یعنی این گونه نیست که در [[دوران غیبت]] [[امام]] هیچ تصرّفی در [[امور جامعه]] نداشته باشد، بلکه او هنگام [[لزوم]] [[ولایت الهی]] را [[اعمال]] می‌کند.
*[[امام عصر]]{{ع}} همچون خورشیدی پشت [[ابر]] است، که گرچه [[اهل]] [[زمین]] از برخی [[برکات]] آن محروم‌اند و از اشعه طلایی آن استفاده نمی‌کنند و از فوایدی که در [[نور]] مستقیم [[خورشید]] وجود دارد بی‌بهره‌اند، امّا به هر حال از [[نور]] و حرارت و بسیاری از فواید [[خورشید]] بهره میبرند. اصلاّ اگر [[خورشید]] نباشد [[زندگی]] بر [[زمین]] ممکن نیست؛ اما اگر باشد و در پشت [[ابر]]، [[زندگی]] ممکن است. این مطلب در یکی از [[توقیعات امام زمان]]{{ع}} این چنین آمده است: "امّا وجه بهره بردن از وجود من در [[دوران غیبت]] همانند بهره بردن از [[خورشید]] هنگامی است که [[ابر]] آن را از چشم‌ها [[غایب]] می‌کند و به [[تحقیق]] من [[امان]] [[اهل]] [[زمین]] هستم چنان‌که [[ستارگان]] [[امان]] [[اهل آسمان]] هستند، پس در [[پرسش]] را درباره آنچه برایتان فایده ندارد، ببندید ([[پرسش]] بی‌فایده نکنید) و برای دانستن آنچه از طرف شما [[کفایت]] شده است خود را به [[رنج]] نیفکنید و زیاد برای [[تعجیل در فرج]] [[دعا]] کنید که [[فرج]] شما در آن است"<ref>کمال الدین، ص۴۴۱، باب ۴۵، توقیع ۴.</ref>. در ضمن از این [[نقل]] آنچه قبلاً گفته شد، مبنی بر اینکه [[زمین]] بدون [[امام]] ممکن نیست روشن می‌شود و اینکه [[امنیّت]] و [[آرامش]] [[اهل]] [[زمین]] به [[سبب وجود امام]] است که اگر نبود [[زمین]] فرو می‌رفت و [[نظم]] آن درهم شد، چنان‌که [[ستارگان]] در [[آسمان]] چنین نقشی دارند، همچنین محرومیّت [[مردم]] از برخی [[برکات وجود امام]] و...<ref>ر.ک: کمال الدین، باب ۲۱، ج۲۲.</ref>.
*[[امام عصر]]{{ع}} همچون خورشیدی پشت [[ابر]] است، که گرچه [[اهل]] [[زمین]] از برخی [[برکات]] آن محروم‌اند و از اشعه طلایی آن استفاده نمی‌کنند و از فوایدی که در [[نور]] مستقیم [[خورشید]] وجود دارد بی‌بهره‌اند، امّا به هر حال از [[نور]] و حرارت و بسیاری از فواید [[خورشید]] بهره میبرند. اصلاّ اگر [[خورشید]] نباشد [[زندگی]] بر [[زمین]] ممکن نیست؛ اما اگر باشد و در پشت [[ابر]]، [[زندگی]] ممکن است. این مطلب در یکی از [[توقیعات امام زمان]]{{ع}} این چنین آمده است: "امّا وجه بهره بردن از وجود من در [[دوران غیبت]] همانند بهره بردن از [[خورشید]] هنگامی است که [[ابر]] آن را از چشم‌ها [[غایب]] می‌کند و به تحقیق من [[امان]] [[اهل]] [[زمین]] هستم چنان‌که [[ستارگان]] [[امان]] [[اهل آسمان]] هستند، پس در [[پرسش]] را درباره آنچه برایتان فایده ندارد، ببندید ([[پرسش]] بی‌فایده نکنید) و برای دانستن آنچه از طرف شما [[کفایت]] شده است خود را به [[رنج]] نیفکنید و زیاد برای [[تعجیل در فرج]] [[دعا]] کنید که [[فرج]] شما در آن است"<ref>کمال الدین، ص۴۴۱، باب ۴۵، توقیع ۴.</ref>. در ضمن از این [[نقل]] آنچه قبلاً گفته شد، مبنی بر اینکه [[زمین]] بدون [[امام]] ممکن نیست روشن می‌شود و اینکه [[امنیّت]] و [[آرامش]] [[اهل]] [[زمین]] به [[سبب وجود امام]] است که اگر نبود [[زمین]] فرو می‌رفت و [[نظم]] آن درهم شد، چنان‌که [[ستارگان]] در [[آسمان]] چنین نقشی دارند، همچنین محرومیّت [[مردم]] از برخی [[برکات وجود امام]] و...<ref>ر.ک: کمال الدین، باب ۲۱، ج۲۲.</ref>.
*۲. گرچه عموم [[مردم]] به [[امام]] دسترسی ندارند، امّا [[خواص]] و برخی انسان‌های [[وارسته]] و [[شایسته]] دسترسی دارند. [[بندگان]] [[صالح]] [[الهی]] فقهای نامدار عند اللّزوم به محضر [[حضرت]] شرفیاب می‌شوند و بهره‌های لازم را از [[وجود مقدّس]] او می‌برند و این بهره‌ها و فیوضات را به عموم [[مردم]] منتقل می‌کنند، پس در واقع عموم [[مردم]] از وجود [[حضرت]] بهره می‌برند.
*۲. گرچه عموم [[مردم]] به [[امام]] دسترسی ندارند، امّا [[خواص]] و برخی انسان‌های [[وارسته]] و [[شایسته]] دسترسی دارند. [[بندگان]] [[صالح]] [[الهی]] فقهای نامدار عند اللّزوم به محضر [[حضرت]] شرفیاب می‌شوند و بهره‌های لازم را از [[وجود مقدّس]] او می‌برند و این بهره‌ها و فیوضات را به عموم [[مردم]] منتقل می‌کنند، پس در واقع عموم [[مردم]] از وجود [[حضرت]] بهره می‌برند.
*چنانّکه [[حضرت]] خود یا برخی از [[یاران]] [[شایسته]] او به امر [[امام]] به داد درماندگان می‌رسند و بندگانی که از همه جا [[مأیوس]] شده‌اند به سبب [[حضرت]] [[نجات]] می‌یابند. درباره ماجرای کسانی که توسّط [[حضرت مهدی]]{{ع}} [[راهنمایی]] شده و از گرفتاری و [[مرگ]] [[نجات]] یافته‌اند کتاب‌ها نوشته شده است که البته این گوشه‌ای از [[حقیقت]] است.
*چنانّکه [[حضرت]] خود یا برخی از [[یاران]] [[شایسته]] او به امر [[امام]] به داد درماندگان می‌رسند و بندگانی که از همه جا [[مأیوس]] شده‌اند به سبب [[حضرت]] [[نجات]] می‌یابند. درباره ماجرای کسانی که توسّط [[حضرت مهدی]]{{ع}} [[راهنمایی]] شده و از گرفتاری و [[مرگ]] [[نجات]] یافته‌اند کتاب‌ها نوشته شده است که البته این گوشه‌ای از [[حقیقت]] است.

نسخهٔ ‏۲۷ فوریهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۱:۵۹

آیکون خرد

این یک مقالهٔ خرد است. می‌توانید با گسترش آن به امامت‌پدیا کمک کنید.

این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌‌شود:
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل ضرورت وجود امام (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

ضرورت وجود امام یا وجوب وجود امام یکی از معانی ضرورت امامت است.

دلایل عقلی ضرورت وجود امام

مقدمه

یادسپاری

فلسفه وجود امام در درس‌هایی از عقاید اسلامی

  1. خبر غیبی فوت نایب چهارم در فاصله شش روز.
  2. دستور حضرت که کسی را به جانشینی خود تعیین نکند.
  3. شروع غیبت دوم (غیبت کبری).
  4. ظهور حضرت به اذن خدای تعالی بعد از مدّتی بس طولانی و سنگ‌دل شدن مردم و پر شدن زمین از جور.
  5. به زودی افرادی ادّعایی خواهند کرد که حضرت را دیده‌اند.
  6. هر کس ادّعای مشاهده کند قبل از خروج سفیانی و صیحه آسمانی (دو مورد از علائم ظهور) دروغ‌گو خواهد بود؛ البته باید توجّه کرد مراد از مشاهده در اینجا یا کسی است که ادّعای مشاهده همیشگی و نیابت خاصّه داشته باشد یا مسئله مشاهده حضرت را وسیله‌ای برای انحراف و منافع نامشروع خود قرار داده باشد، نه اینکه مشاهده حضرت مهدی(ع) محال باشد.

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. ↑ فضل بن شاذان، العلل، ص ۱۰۰-۱۰۱.
  2. ↑ برای پیشینه اعتقاد به وجوب نص، در میان هشام بن حکم و شاگردانش، نک: سید مرتضی، الذخیره، به کوشش احمد حسینی، ص۴۶۳-۴۶۴؛ ابن ندیم، الفهرست، ۲۲۵.
  3. ↑ نک: سید مرتضی، علی، «الحدود و الحقائق»، به کوشش محمد تقی دانش پژوه، ضمن الذکری الالفیه للشیخ الطوسی، ص۷۳۴؛ شیخ طوسی، «رساله فی الاعتقادات»، به کوشش محمدعلی روضاتی، ضمن ج ۳ یادنامه شیخ طوسی، ص۷۲۹؛ علامه حلی، حسن، کشف الفوائد، ص۷۷.
  4. ↑ نک: «مسأله»، بندهای ۱-۲، «النقض»، بندهای ۴، ۱۳؛ برای نظر مثبت فضل بن شاذان در باب عصمت، نک: سید مرتضی، الفصول المختاره، ص۱۲۰، به نقل از مناظرات فضل.
  5. ↑ انصاری، حسن، دانشنامه بزرگ اسلامی، ج ۱۰، ص ۳۹۱۰.
  6. ↑ التنبیه، ص ۹۴، ۹۶-۹۷.
  7. ↑ التنبیه، ص ۹۵.
  8. ↑ انصاری، حسن، دانشنامه بزرگ اسلامی، ج ۱۰، ص ۳۹۱۰.
  9. ↑ نک: شیخ مفید، اوائل المقالات، به کوشش واعظ چرندابی، ص۷۴.
  10. ↑ (نک: شیخ مفید، اوائل المقالات، به کوشش واعظ چرندابی، ص۴۶؛ سید مرتضی، الذخیره، به کوشش احمد حسینی، ص۴۰۹ بب؛ شیخ طوسی، الغیبه، ۳- ۱۵
  11. ↑ انصاری، حسن، دانشنامه بزرگ اسلامی، ج ۱۰، ص ۳۹۱۰.
  12. ↑ اصول کافی، باب ان الارض لا تخلوا من حجة، ج۱۰؛ ر.ک: حدیثهای ۸-۱۳.
  13. ↑ اصول کافی، باب ان الارض لا تخلوا من حجة، حدیث ۶؛ ر.ک: اصول کافی، باب ان الارض لا تخلوا من حجة، باب احادیث: ۱-۸.
  14. ↑ ... وجوده لطف و تصرّفه آخر و عدمه منا؛ کشف المراد، ص۳۶۲.
  15. ↑ محاضرات در الهیات، سبحانی، ص۵۶۹.
  16. ↑ کمال الدین، ص۴۴۱، باب ۴۵، توقیع ۴.
  17. ↑ ر.ک: کمال الدین، باب ۲۱، ج۲۲.
  18. ↑ ر.ک: دو توقیع حضرت به شیخ مفید؛ طبرسی، الاحتجاج، ج۲، ص۳۲۳ - ۳۲۴.
  19. ↑ طبرسی، الاحتجاج، ج۲، ص۳۲۳ - ۳۲۴.
  20. ↑ منتهی الآمال، ج۲، ص۵۱۹ – ۵۵۶؛ النجم الثاقب، ص۳۳۴.
  21. ↑ کمال الدین، باب ۴۵، توقیع شماره ۴۱.
  22. ↑ توقیع شماره ۴.
  23. ↑ توقیعات شماره ۲۸، ۳۱ و ۳۴.
  24. ↑ همان، ج۳۳.
  25. ↑ کمال الدین، ج۲، باب ۴۵، ج۴۴، ص۴۶۷.
  26. ↑ کمال الدین، ج۲، توقیع شماره ۴.
  27. ↑ ر.ک: کمال الدین، باب ۴۴، ج۱۱، ص۴۳۷.
  28. ↑ «... وَ مَتَى عَلِمْنَا أَنَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ حَكِيمٌ صَدَّقْنَا بِأَنَّ أَفْعَالَهُ كُلَّهَا حِكْمَةٌ وَ إِنْ كَانَ وَجْهُهَا غَيْرَ مُنْكَشِفٍ»؛ کمال الدین، باب ۴۴، ج۱۱، ص۴۳۷.
  29. ↑ «... يَا عَلِيُّ وَ اعْلَمْ أَنَّ أَعْجَبَ النَّاسِ إِيمَاناً وَ أَعْظَمَهُمْ يَقِيناً قَوْمٌ يَكُونُونَ فِي آخِرِ الزَّمَانِ لَمْ يَلْحَقُوا النَّبِيَّ وَ حَجَبَتْهُمُ الْحُجَّةُ فَآمَنُوا بِسَوَادٍ عَلَى بَيَاضٍ»؛ کمال الدین، باب ۲۵، ج۸، ص۲۷۳.
  30. ↑ محمدی، رضا، امام‌شناسی، ص:۱۶۹-۱۷۶.
برگرفته از «https://fa.imamatpedia.com/w/index.php?title=ضرورت_وجود_امام&oldid=425382»