حدیث ولایت در حدیث: تفاوت میان نسخه‌ها

==مقدمه==

[[پیامبر]]{{صل}} بارها به [[مسلمانان]] فرمود که [[سرپرست]] پس از من علی{{ع}} است؛ برای نمونه، فرمود: «تو در [[دنیا]] و [[آخرت]] [[ولیّ]] [[منی]]»<ref>صحیح البخاری، ج۲، صص ۵۸ و ۳۲۳ و ۱۰۹؛ صحیح مسلم، ج۲، ص۲۴؛ الصواعق المحرقة علی أهل الرفض و الضلال و الزندقة، باب ۱۲، ص۱۶؛ باب ۱۱، ص۱۰۷؛ کنز العمال فی سنن الأقوال و الأفعال، ج۶، ح۲۵۰۴.</ref>. نیز فرمود: «تو پس از من سرپرست و ولیّ تمام مؤمنانی»<ref>مسند أحمد، ج۵، ص۲۵ {{متن حدیث|أَنْتَ وَلِيِّي فِي كُلِّ مُؤْمِنٍ بَعْدِي‌}}؛ الاصابة، ج۲، ص۵۰۹؛ ینابیع المودة صص ۵۵ و ۱۲۸؛ خصائص، نسائی، ص۶۴؛ مستدرک، حاکم، ج۳، ص۳۴؛ تاریخ دمشق، ج۱، ص۳۸۴، ج۴۹۰.</ref>. و در یکی از [[جنگ‌ها]] که پیامبر{{صل}} [[فرماندهی لشکر]] را به [[امام علی]]{{ع}} واگذارد و علی{{ع}} برای خود از [[خمس غنایم]]، کنیزی گرفت، برخی از [[سپاهیان]] از این کار ناخشنود شدند و به [[رسول خدا]]{{صل}} در این‌باره [[شکایت]] بردند. پیامبر{{صل}} فرمود: «[[حق علی]]{{ع}} بیش از این [[کنیز]]، بلکه او ولیّ و سرپرست شما بعد از من است».<ref>سنن الترمذی، ج۵، ص۲۹۶، ح۳۷۹۶؛ خصائص أمیر المؤمنین علی بن أبی‌طالب، ص۹۷؛ الإصابة فی تمییز الصحابة، ج۲، ص۵۰۹؛ حلیة الأولیاء و طبقات الأصفیاء، أبونعیم أحمد بن عبد الله الأصبهانی، ج۶، ص۲۹۴؛ أسدالغابة فی معرفة الصحابة، ج۴، ص۲۷؛ تاریخ مدینة دمشق و ذکر فضلها و تسمیة من حلها من الأماثل، ج۱، ص۳۸۱؛ معجم جامع الأصول فی أحادیث الرسول، المبارک بن محمد ابن الأثیر الجزری، ج۲، ص۴۷۰؛ کنز العمال فی سنن الأقوال و الأفعال، ج۱۵، ص۱۲۴؛ ینابیع المودة لذوی القربی، ص۵۳؛ تذکرة الخواص، ص۳۶؛ مطالب السؤول فی مناقب آل الرسول، کمال الدین محمد ابن طلحة الشافعی، ج۱، ص۴۸.</ref>

==[[سند حدیث]]==

#[[محمد بن مسلم]] معروف به [[ابن شهاب زهری]]؛ او از روات [[بخاری]]، مسلم و دیگر صحاح سته اهل سنت است. [[ابن حجر]] درباره او می‌نویسد: «[[فقیه]] و [[حافظ]] بود. بر بزرگی جایگاه او اتفاق کرده‌اند. او از سران طبقه چهارم است»<ref>تقریب التهذیب، ج۱، ص۵۰۶ {{عربی|الفقيه الحافظ متفق على جلالته و إتقانه وهو من رؤوس الطبقة الرابعة}}.</ref>.

#[[معمر بن راشد]]؛ از روات بخاری، مسلم و دیگر صحاح سته اهل سنت است.

==[[دلالت حدیث]]==

[[عمر]] گفت: و چون رسول خدا{{صل}} از [[دنیا]] رفت، ابوبکر گفت: من ولی و [[جانشین]] پیامبرم و همان‌گونه که او [[رفتار]] کرد من نیز چنان خواهم کرد. سپس عمر به علی{{ع}} و عباس گفت شما [[خیال]] می‌کردید که ابوبکر [[ظالم]] و [[فاجر]] است... سپس من دو سال بعد از ابوبکر [[حکومت]] کردم و روش [[رسول]]{{صل}} و ابوبکر را ادامه دادم...<ref>الکتاب المصنف فی الأحادیث و الآثار، ج۵، ص۴۶۹، ح۹۷۷۲ {{عربی|عبد الرزاق عن معمر عن الزهري عن مالك بن أوس ابن الحدثان النصري... فلما قبض رسول الله{{صل}} قال أبو بكر أنا ولي رسول الله{{صل}} بعده أعمل فيه بما كان يعمل رسول الله{{صل}} فيها ثم أقبل على عليّ و العباس فقال و أنتما تزعمان أنه فيها ظالم فاجر و الله يعلم أنه فيها صادق بار تابع للحق ثم وليتها بعد أبي بكر سنتين من إمارتي فعملت فيها بما عمل رسول الله{{صل}} و أبو بكر و أنتما تزعمان أني فيها ظالم فاجر...}}.</ref>.

بر پایه این [[روایت]]، [[ابوبکر]] می‌گوید: {{عربی|انا وليُّ رسول الله{{صل}} بعده}} کلمه «بعده» مطلب را روشن‌تر و خواننده را به مقصود نزدیک‌تر می‌کند.

==پرسمان [[حدیث]]==

مبارکفوری همچنین درباره اجلح کندی از [[روات حدیث]] گفته است:

... اجلح کندی هم شیعه است. [[ابن حجر]] در کتاب تقریب التهذیب می‌گوید:

===بررسی و [[نقد]]===

'''بررسی [[اجلح کندی]]''': البانی بعد از [[نقل روایت]] اجلح کندی می‌گوید: «و من می‌گویم: سند این [[حدیث حسن]] است»<ref>السلسلة الصحیحة، ج۵، ص۲۲۲ {{عربی|و للحديث شاهد يرويه أجلح الكندي عن عبد الله بن بريدة عن أبيه بريدة قال: بعث رسول الله{{صل}} بعثين إلى اليمن، على أحدهما علي بن أبي طالب... فذكر القصة بنحو ما تقدم، و في آخره: {{متن حدیث|لا تقع في علي، فإنه مني و أنا منه و هو وليكم بعدي و إنه مني و أنا منه و هو وليكم بعدي}} أخرجه أحمد (٣۵۶/۵) قلت: و إسناده حسن}}.</ref>.

== منابع ==