دانشنامه قرآن و حدیث ج۱۶ (کتاب)

این کتاب، جلد شانزدهم از مجموعهٔ شانزده جلدی دانشنامه قرآن و حدیث است که ترجمه فارسی کتاب موسوعة معارف الکتاب و السنة اثر محمد محمدی ری‌شهری به زبان عربی است که به بررسی قرآن و حدیث می‌پردازد. این کتاب به کوشش حمید رضا شیخی به فارسی ترجمه شده است و انتشارات مؤسسه علمی فرهنگی دارالحدیث انتشار آن را به عهده داشته است[۱].

دانشنامه قرآن و حدیث
از مجموعهدانشنامه قرآن و حدیث
زبانفارسی
زبان اصلیعربی
ترجمهٔ کتابموسوعة معارف الکتاب و السنة
نویسندهمحمد محمدی ری‌شهری
به کوششجمعی از پژوهشگران
مترجمحمید رضا شیخی
موضوعقرآن، حدیث
مذهبشیعه
ناشرانتشارات دارالحدیث
محل نشرقم، ایران
سال نشر۱۳۹۰ ش
تعداد صفحه۶۲۰
شابک۹-۵۷۳-۲۱۲-۹۶۴-۹۷۸
شماره ملی۷۸۹۴۴۴۱‬‬

دربارهٔ کتاب

در معرفی این کتاب آمده است: «مجموعه مقالات و مباحثی در زمینه مسایل اخلاقی، اجتماعی، اعتقادی، علمی، تاریخی، سیاسی، تربیتی و فقهی با حال و هوای قرآنی و روایی است. در این نوشتار که شانزدهمین مجلد از یک دانشنامه است، به بررسی ابعاد گوناگون قرآنی و روایی و دیدگاه‌های اندیشمندان مسلمان درباره موضوعاتی مانند آزمایش الهی، بهتان، مباهله (نفرین کردن به یکدیگر) و بیعت پرداخته شده و مقالاتی در این زمینه‌ها به نگارش درآمده است. حکمت آزمایش‌های الهی، چیزهایی که انسان‌ها با آنها آزموده می‌شوند، سخت‌ترین آزمایش‌های الهی، نکوهش بهتان و بهتان‌زننده، خاستگاه‌های بهتان و سزای بهتان‌زننده، مقابله با بهتان، تشریع مباهله، تاریخ مباهله، استدلال‌های اهل‌بیت(ع) به ماجرای مباهله، آداب روز مباهله، آغاز اسلام با بیعت، برخی از بیعت‌های پیامبر اسلام(ص) در تاریخ صدر اسلام و تحلیل آنها، بیعت غدیر، اقسام بیعت و احکام آن از مباحث مهم مطرح شده در این مقالات است»[۱].

فهرست کتاب

ادامه عنوان آزمایش الهی

  1. نمودار شدن ایمان و قوت یافتن آن
  2. نمودار شدن پرهیزگاری و فرمان برداری از خدا
  3. نمودار شدن بایسته‌های پاداش و کیفر
  4. نمودار شدن نیک کردارتر
  5. نمایان شدن جهاد و شکیبایی
  6. نمایان شدن پاک و ناپاک
  7. نمودار شدن درون‌ها
  • فصل سوم: چیزهایی که انسان با آنها آزموده می‌‌شود
  1. انواع نعمت‌ها
  2. انواع مصیبت‌ها
  3. انواع بدی‌ها و خوبی‌ها
  4. هر تنگنا و گشایشی
  5. مال و جان و زن و فرزند
  6. جهاد با دشمنان
  7. پایگاه‌های اجتماعی و اقتصادی
  8. نیروی درونی
  9. میل جنسی
  10. لذایذ دنیوی
  11. احکامی که حکمت آنها معلوم نیست
  • فصل چهارم: سخت‌ترین آزمایش ها
  1. مهلت دادن
  2. انفاق کردن
  3. فقر
  4. و این چند ویژگی

بهتان

  1. مصادیق «بهتان» در قرآن
    1. نسبت دادن گناه خود به دیگری
    2. نسبت ناروا دادن به همسر پیامبر(ص)
    3. نسبت ناروا دادن به همسر برای تصاحب مهریه وی
    4. نسبت دادن فرزند نامشروع به شوهر
  2. سنگینی گناه بهتان و مجازات آن
  3. مبارزه ریشه ای با بهتان
  4. وظیفه شنونده بهتان
  5. وظیفه شخص مورد بهتان
  6. حکم بهتان زدن به اهل بدعت
  1. متهم کردن بی‌گناه به چیزی که در او نیست
  2. نمونه‌هایی از بهتان در جاهلیت
  3. زشت‌ترین بهتان
  • فصل دوم: نکوهش بهتان و بهتان زننده
  1. بهتان زننده، بدترین مردم است
  2. بهتان زدن، از زشت‌ترین گناهان است
  3. بهتان زدن، سنگین‌ترین چیزهاست
  4. گوناگون
  • فصل سوم: خاستگاه‌های بهتان
  1. دشمنی
  2. مال دوستی
  3. دورویی
  4. دروغگویی
  5. هم نشینی با بدان
  • فصل چهارم: سزای بهتان زننده
  1. اضطراب روانی
  2. عذاب روز قیامت
  3. جاودانگی در آتش دوزخ
  • فصل پنجم: مقابله با بهتان
  1. مبارزه با آن
  2. ترتیب اثر ندادن به گفته‌ها
  3. شکیبایی در برابر بهتان‌های نادانان
  4. ثواب شکیبایی در برابر بهتان
  5. بخشیدن مال برای آبروداری

مباهله (نفرین کردن به یکدیگر)

  • مباهله در لغت
  • مباهله در قرآن و حدیث
  • متن حدیث مباهله
  • اعتبار حدیث مباهله
  • زمینه‌های واقعه مباهله
  • برجسته‌ترین نکات در واقعه مباهله
  1. اثبات حقانیت اسلام در برابر مسیحیت
  2. اثبات جانبداری اسلام از منطق و صلح
  3. اثبات برتری اهل بیت(ع)
  4. اثبات خلافت بلا فصل امام علی(ع)
  1. مبدأ تشریع مباهله
  2. ماجرای مباهله به روایت فخر رازی
  3. ماجرای مباهله به روایت شیخ مفید
  4. ماجرای مباهله به روایت سید ابن طاووس
    1. سخنی در باره تاریخ مباهله
      1. سال مباهله
      2. سال ششم هجری
      3. نقد نظر علامه طباطبایی
    2. سال نهم هجری
    3. سال دهم هجری
      1. قرینه‌های دو قول اخیر
      2. ماه و روز مباهله
  5. جایز بودن مباهله با هر منکر حقی
  6. آداب مباهله
  1. استدلال امام علی(ع)
  2. استدلال امام حسن(ع)
  3. استدلال امام حسین(ع)
  4. استدلال امام کاظم(ع)
  5. استدلال امام رضا(ع)
  • فصل سوم: چند نمونه از مباهله‌های غیر اهل بیت(ع)
  • فصل چهارم: آداب روز مباهله
  1. غسل کردن
  2. نماز خواندن
  3. دعا کردن

بیعت

  1. بیعت اسلام
  2. بیعت عشیره
  3. بیعت نخست در عقبه
  4. بیعت دوم در عقبه
  5. بیعت رضا
  6. بیعت رضوان
  7. بیعت پیروزی
  8. بیعتجن
  9. بیعت غدیر
  1. بیعت اسلام
  2. بیعت عشیره
  1. بیعت نخست عقبه
  2. بیعت دوم عقبه
  3. شرطهای بیعت دوم عقبه
  4. تعداد حاضران در بیعت دوم
  1. بیعت در زیر درخت
  2. نخستین کسی که در زیر درخت با پیامبر خدا(ص) بیعت کرد
  3. شرطهای بیعت رضوان
  4. شمار مسلمانان در بیعت رضوان
  • فصل پنجم: بیعت فتح
  1. شرطهای بیعت مردان
  2. شرطهای بیعت زنان
  3. نخستین زنی که بیعت کرد
  1. هجوم مردم برای بیعت با امام(ع)
  2. بیعت عموم مردم
  3. آزاد بودن مردم در گزینش امام(ع)
  4. سخنرانی گروهی از یاران امام(ع)، پس از بیعت
  • فصل هشتم: اقسام بیعت
  1. بیعت مردان
  2. بیعت زنان با گفتار
  3. بیعت زنان با دست فرو بردنشان در ظرف آب
  4. بیعت زنان از پشت جامه
  1. وجوب بیعت با پیشوای عادل بر افراد مکلف
  2. مجبور کردن امام(ع) به پذیرش بیعت مردم
  3. بیعت افراد نابالغ
  4. بیعت با پیشوای غیر عادل
  5. پذیرفتن بیعت مردم
  6. شرطگذاری از جانب امام یا از جانب مردم
  7. پایبندی به بیعت
  8. شکستن بیعت
  9. فسخ بیعت
  • فصل دهم: گوناگون

دربارهٔ پدیدآورندگان

محمد محمدی ری‌شهری (پدیدآورنده)
 
محمد محمدی ری‌شهری
آیت‌الله محمد محمدی ری‌شهری (متولد ۱۳۲۵ ش، شهر‌ ری؛ متوفی ۱۴۰۱ش، تهران)، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: علی مشکینی، محمد فاضل‌ لنکرانی، سید محمد باقر طباطبایی سلطانی، محمد علی اراکی، حسین وحید خراسانی، جواد تبریزی، سید محمد رضا گلپایگانی و مرتضی حائری یزدی به اتمام رساند. تولیت آستان حضرت عبدالعظیم حسنی (ع)، نمایندگی مردم تهران در مجلس خبرگان رهبری (دوره پنجم)، عضویت در مجمع تشخیص مصلحت نظام، نمایندگی ولی فقیه و سرپرستی حجاج ایرانی، ریاست مؤسسه علمی فرهنگی دار‌الحدیث، ریاست دانشگاه قرآن و حدیث و ریاست پژوهشگاه قرآن و حدیث از جمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر انجام فعالیت‌های علمی و اجرایی به تألیف آثار فراوان با موضوعات دینی و اعتقادی اهتمام ورزیده است. «اهل بیت در قرآن و حدیث»، «تداوم انقلاب اسلامی ایران تا انقلاب جهانی مهدی»، «حکمت‌نامهٔ پيامبر اعظم (ص)»، «سیرهٔ پیامبر خاتم (ص)»، «دانشنامهٔ امیرالمؤمنین‌ بر پایهٔ قرآن، حدیث و تاریخ»، «سيری در سيرهٔ حکومتی امام علی (ع)»، «فلسفه امامت و رهبری»، «سیاست‌نامهٔ امام علی (ع)»، «فلسفه وحی و نبوت»، «حکمت‌نامهٔ امام حسین (ع)»، «فرهنگ‌نامهٔ مرثيه‌سرايی و عزاداری حضرت سيدالشهدا (ع)»، «مبانی خداشناسی»، «حکمت‌نامهٔ رضوی»، «دانشنامهٔ امام مهدی (ع)»، «شرح زیارت جامعهٔ کبیره»، «ویژگی‌های صراط مستقیم در قرآن» و «گونه‌شناسی هدایت الهی در قرآن و حدیث» برخی از این آثار است.[۲]
حمید رضا شیخی (مترجم)
صفحهٔ 'حمید رضا شیخی' پیدا نشد

کتاب‌های وابسته

جستارهای وابسته

پانویس

دریافت متن

دریافت متن کتاب از