ملیت یاران امام مهدی در معارف مهدویت

اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

ملیت یاران امام مهدی در حدیث - ملیت یاران امام مهدی در معارف مهدویت

مقدمه

• در مورد معرفی ملیت‌های گوناگونی که جزء یاران حضرت مهدی(ع) هستند، روایات مختلفی وجود دارد، دسته ای از روایات می‌‌گوید: یاران امام از منطقه خاصّی نیستند، بلکه در سرتاسر دنیا پراکنده شده‌اند و خداوند متعال در وقتی بسیار اندک آنها را کنار بیت اللَّه الحرام جمع خواهد کرد؛ چنانکه امام علی(ع) فرمود: «آنها ۳‌۱۳ نفرند به عدد اصحاب بدر هستند، خداوند آنها را از شرق و غرب عالم در کنار بیت اللَّه الحرام جمع خواهد کرد». اما دسته ای دیگر از روایات از ملیت‌ها و اقوام خاصی نام می‌‌برد، مثلا برخی از آنها ملیت‌هایی از میان عجم‌ها را در شمار یاران حضرت بیان می‌‌کند که غیر عرب را در بر می‌گیرد، برخی نام شهرها و کشورهایی را ذکر می‌کنند که سپاهیان از آنجا به یاری حضرت می‌شتابند و برخی سخن از قوم خاصی مانند توبه کنندگان بنی اسرائیل و مؤمنان مسیحی به میان آورده اند؛

یاران حضرت مهدی(ع)

• ملیت‌های گوناگونی که حضرت مهدی(ع) را یاری می‌‌کنند عبارت‌اند از:

یاران عجمی حضرت

• گروه عجم‌ها (غیر عرب ها): باتوجه به حدیثی از امام باقر(ع) که فرمودند: «یاران حضرت قائم(ع) سی صد و سیزده نفرند و از فرزندان عجم (غیر عرب) هستند». و احادیثی مانند آن می‌‌توان گفت عمدۀ یاران حضرت از این دسته‌اند و این گروه شامل ملیت‌های گوناگونی می‌‌شوند:

1. ایرانیان: از روایات فهمیده می‌شود تعداد قابل توجّهی از سپاهیان مخصوص حضرت مهدی(ع) از ایرانیان هستند و از آنان با تعابیر، اهل ری، اهل خراسان، گنج‌های طالقان، قمی‌ها، اهل فارس و... یاد شده است. امیرمؤمنان(ع) می‌فرماید: «خوشا به حال طالقان! زیرا خداوند در آنجا گنج‌هایی دارد که از جنس طلا و نقره نیستند؛ بلکه مردانی مؤمن هستند که خداوند را به حق شناخته‌اند و آنان یاوران حضرت مهدی(ع) در آخر الزمان هستند»؛ رسول خدا(ص) فرمود: «هنگامی که پرچم‌های سیاه را از جانب خراسان دیدید، به طرف آن بروید هرچند با دست و سینه روی برف باشد، چرا که خلیفه خدا، حضرت مهدی(ع) در میان آنهاست»؛ امام صادق(ع) فرمودند: «خاک قم، مقدس است.... مگر نه اینکه آنان یاران قائم ما هستند و دعوت کننده به حق ما؟». عفان بصیری می‌گوید: امام صادق(ع) به من فرمود: «آیا می‌دانی چرا شهر قم را به نام قم نامیدند؟» عرض کردم: خدا و رسولش و شما بهتر می‌دانید. فرمود: «زیرا مردم قم پیرامون قائم گرد می‌آیند و با او می‌مانند و پایداری می‌کنند و به او یاری می‌رسانند». بر اساس روایاتی دیگر، در زمینه سازی‌های پیش از ظهور نیز ایرانیان نقش اساسی دارند و تعداد فراوانی از جنگ آوران را تشکیل می‌دهند.
2. سایر سرزمین‌های مشرق زمین: جابلقا و جابرسا؛ امام صادق(ع) می‌فرماید: «خداوند در شرق زمین، شهری به نام جابلقا دارد که دارای دوازده هزار در از طلاست. فاصله هر دری از دیگری، یک فرسنگ است. بر روی هر یک از درها بُرجی وجود دارد که یک لشکر دوازده هزار نفری را در خود جای داده است. آنان تجهیزات، سلاح و شمشیر خود را آماده کرده‌اند و منتظر ظهور حضرت قائم هستند. همچنین خداوند شهری را در غرب زمین به نام جابرسا (با همان خصوصیات) دارد و من حجّت خدا بر آنان هستم». به طور کلی در روایات بسیاری آمده است که دسته‌جات یاران مهدی(ع) از مشرق زمین بپا می‌خیزند. رسول اکرم(ص) فرمودند: «جمعی از مردم از طرف مشرق خروج کنند و مقدمات حکومت مهدی(ع) را فراهم سازند». و در روایت دیگر فرمود: «بزودی اهل بیت من دچار گرفتاری‌ها و آوارگی‌ها خواهند شد، تا اینکه جمعی با پرچم‌های سیاه از طرف مشرق بیایند،... تا اینکه امر به یکی از افراد اهل بیت من (امام قائم(ع)) سپرده شود، که او سراسر زمین را بعد از آنکه پر از ظلم ‌و جور شده باشد، پر از عدل ‌و داد کند؛ هر کدام از شما که آنها را درک کردید، به آنها بپیوندید گرچه به راه رفتن با دست و سینه روی برف باشد، خود را به آنها برسانید».

یاران عرب حضرت

• عرب ها: روایات مربوط به شرکت عرب‌ها در قیام حضرت مهدی(ع) بر دو دسته‌اند: برخی بر عدم شرکت آنان در انقلاب مهدی(ع) دلالت دارد، چنانکه حضرت رضا(ع) فرمود: «بپرهیز از عرب که برای ایشان خبر بدی خواهد بود، آگاه باش که از ایشان یک نفر با قائم خروج نخواهد کرد» امام باقر(ع) نیز فرمود: «هیچ بلدی نیست مگر اینکه از او طایفه‌ای با قائم خروج خواهد کرد، مگر بصره که یک نفر از وی خروج نخواهد کرد». منتها دربارۀ این دسته از روایات باید دانست: شاید این سخن کنایه از کمی‌ شرکت آنان است، یا ممکن است در سپاهیان مخصوصی ـ که در آغاز قیام همراه حضرت خواهند بود ـ عرب‌ها شرکت نداشته باشند چراکه تعدادی از روایات، برخی از شهرهای کشورهای عربی را نام می‌برد که از آنجا افرادی به پشتیبانی از حضرت قیام می‌کنند. بر این اساس ملیت‌هایی نیز در میان عرب‌ها به چشم می‌‌خورد:

1. مصریان، شامیان و عراقیان: امام باقر(ع) می‌فرماید: «سی صد و سیزده نفر، به عدد یاران جنگ بدر، در میان رکن ومقام (در کعبه) با حضرت مهدی(ع)بیعت می‌کنند. در میان آنان بزرگانی از مردم مصر و نیکانی از شام و نیکانی از مردم عراق به چشم می‌خورند. حضرت فرمانروایی خواهد کرد، آن مقدار که خدا بخواهد». همچنین درباره شهر کوفه فرمودند: «هنگامی‌که حضرت قائم(ع) ظهور کند و به کوفه بیاید، خداوند از پشت کوفه (نجف) هفتاد هزار انسان صدیق و راستگو را برمی‌انگیزد. آنان از یاران و اصحاب حضرتش خواهند بود».
2. عربستانیان: امام باقر(ع) فرمود: «چون اظهار دعوت کند، بیعت کند با او سیصد و سیزده تن و کمی از اهل مکه».

پیروان ادیان دیگر

• پیروان ادیان گوناگون: امام صادق(ع) فرمود: «هنگامی‌ که قائم آل محمد(ص) ظهورکند، تعدادی از پشت کعبه بیرون می‌آیند که عبارتند از: بیست و هفت نفر از قوم موسی ـ آنان که به حق قضاوت می‌کنند ـ، هفت نفر از اصحاب کهف، یوشع وصی حضرت موسی، مؤمن آل فرعون، سلمان فارسی، ابا دجانه انصاری و مالک اشتر». درباره یاوران مسیحی حضرت ولی عصر(ع) امام صادق(ع) در تفسیر آیۀ وَ مِنَ الَّذِينَ قَالُواْ إِنَّا نَصَرَى أَخَذْنَا مِيثَاقَهُمْ فَنَسُواْ حَظًّا مِّمَّا ذُكِّرُواْ بِهِ فرمود: «نصارا این راه و رسم را متذکر خواهند شد و گروهی از آنان همراه حضرت قائم(ع) خواهند بود».

پرسش مستقیم

• سپاهیان امام مهدی از چه ملیت‌های هستند؟ (پرسش)

منابع

1. رضوانی، علی ‎اصغر، موعودشناسی و پاسخ به شبهات
2. طبسی، نجم‌الدین، چشم‌اندازی به حکومت مهدی
3. تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه
4. رحیمی، عباس، امید فردا
5. محمدی اشتهاردی، محمد، حضرت مهدی فروغ تابان ولایت
6. خراسانی، محمد جواد، مهدی منتظر