نقش انتظار در حرکت توحیدی: تفاوت میان نسخه‌ها

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی

دیداریویکی‌متن

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۸ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۲۹

وراثت و انتظار، دو رکن اصلی حرکت توحیدی

ایمان به "وراثت زمین به وسیلۀ صالحان" و "امامت مستضعفان مؤمن" و اینکه "عاقبت از آن متقین" است، به صالحان و تقواپیشگان، ثبات و قدرت بیشتری بخشیده و در میدان نبرد، آنان را ثابت قدم خواهد کرد؛ همچنین قدرت رویارویی با مشکلات و مبارزه با گردنکشان را در سخت‌ترین شرایط برای آنان فراهم خواهد ساخت. چنین ایمان و اعتقادی، از شکست و فروپاشی آنان در شرایط سخت و دشوار، جلوگیری خواهد کرد. با این توضیح و باتوجه به اینکه از یک طرف قانون "وراثت" و از دیگر سو قانون "انتظار"، حرکت توحیدی را احاطه کرده است، باید با این دو فرهنگ قرآنی آشنا شویم.
قرآن کریم بر این حقیقت ـ عاقبت از آن تقواپیشگان‌ است^[۱] ـ تأکید می‌ورزد و به وراثت زمین به وسیلۀ صالحان و شایستگان اقرار می‌کند: ﴿وَلَقَدْ كَتَبْنَا فِي الزَّبُورِ مِن بَعْدِ الذِّكْرِ أَنَّ الأَرْضَ يَرِثُهَا عِبَادِيَ الصَّالِحُونَ﴾^[۲]. همچنین زمانی که بنی اسرائیل می‌کوشند تا پیامبرشان را از انتظار آینده، متوجه مرارت زمان حاضر کنند به وی می‌گویند: ﴿أُوذِينَا مِن قَبْلِ أَن تَأْتِيَنَا وَمِن بَعْدِ مَا جِئْتَنَا﴾^[۳]؛ موسی دوباره آنان را به انتظار تحقق وعدۀ خداوند و صبر بر ناراحتی‌ها متوجه می‌سازد که بی‌گمان این گشایش نزدیک خواهد بود: ﴿قَالَ عَسَى رَبُّكُمْ أَنْ يُهْلِكَ عَدُوَّكُمْ وَيَسْتَخْلِفَكُمْ فِي الْأَرْضِ فَيَنْظُرَ كَيْفَ تَعْمَلُونَ﴾^[۴].
بنابراین، خدای تعالی اراده کرده تا این امت را با فرهنگ "وراثت" و "انتظار" آشنا سازد؛ یعنی، وراثت پیامبران و صالحان و انتظار وعدۀ خدای تعالی به فرج و امامت شایستگان. وراثت و انتظار دو رکن اصلی حرکت توحیدی در مسیر دشوار و طولانی آن است^[۵].

تحقق انتظار در گرو تحقق توحید

باید توجه داشت مهمترین عنصر در حکومت مهدوی تحقق توحید کامل است که در پرتو نفی همۀ مظاهر شرک و مراتب آن حاصل می‌گردد. پس بایستی شرک به درستی شناخته شود تا پرهیز از آن میسر گردد و بستر ﴿لا يُشْرِكُونَ بِي شَيْئًا﴾^[۶] آماده شود. منتظر حقیقی باید موحد حقیقی شود و موحد حقیقی بدون شناخت عمیق شرک و توحید ساخته نمی‌شود^[۷]. در حقیقت تحقق انتظار در جان انسان مؤمن به معنای تحقق توحید به معنای کامل آن است. تا آدمی توحید را باور نداشته باشد، ارادۀ مستمر و حتمی و تکوینی پروردگار در منت‌گذاری بر مستضعفان جهان و در پیشوا و وارث قرار دادن آنان بر گسترۀ زمین را قابل تحقق نداند، وعدۀ حتمی الهی مبنی بر حکمرانی مؤمنان و صالحان را راست و درست نینگارد و خداوند را دارای دانایی و توانایی لازم برای اجرای این وعده‌های مسرت‌بخش نداند، انتظار شکل نمی‌گیرد و چشم‌داشت گره‌گشایی از کار گره خوردۀ عالم و آدم پدید نمی‌آید^[۸].

پرسش مستقیم

نقش انتظار در حرکت توحیدی چیست؟ (پرسش)

پرسش‌های وابسته

جستارهای وابسته

بخش نخست: فلسفه انتظار فصل اول: چیستی انتظار

فصل دوم: ضرورت انتظار (وجوب انتظار)

ضرورت عقلی انتظار (وجوب عقلی)
ضرورت نقلی انتظار (وجوب نقلی)
اهمیت و ارزش انتظار
فضیلت انتظار (مقام و منزلت منتظران راستین)

فصل سوم: چرایی انتظار

اهداف انتظار
- اهداف الهی انتظار
- اهداف منتظران راستین

فصل چهارم: انتظار در ادیان و ملل

بخش دوم: ابعاد و آثار انتظار فصل اول: ابعاد انتظار

فصل دوم: آثار و کارکردهای انتظار (فواید و برکات انتظار)

بخش سوم: لوازم انتظار (وظایف منتظران راستین)

بخش چهارم: آسیب‌های انتظار

بخش پنجم: سرانجام انتظار

منابع

پانویس

↑ سوره اعراف، آیه ۱۲۸.
↑ «و در زبور پس از تورات نگاشته‌ایم که بی‌گمان زمین را بندگان شایسته من به ارث خواهند برد» سوره انبیاء، آیه ۱۰۵.
↑ «گفتند: ما پیش از آنکه تو نزد ما بیایی و پس از آنکه آمدی آزار دیده‌ایم» سوره اعراف، آیه ۱۲۹.
↑ «موسی گفت: اميد است كه پروردگارتان دشمنتان را هلاك كند و شما را در روى زمين جانشين او گرداند. آن گاه بنگرد كه چه مى‏ كنيد» سوره اعراف، آیه ۱۲۹.
↑ ر. ک: آصفی، محمد مهدی، انتظار پویا، ص ۷۷-۸۰.
↑ «هیچ چیزی را با من شریک نمی‏ کنند» سوره نور، آیه ۵۵.
↑ ر. ک: کلباسی اشتری، روح‌الامین مجتبی، انتظار کاربردی. ص؟؟ ؟.
↑ ر. ک:رستمی، حیدر علی، جایگاه انتظار توانمند در معارف شیعه، ص۲۱۵-۲۱۶.

[1] سوره اعراف، آیه ۱۲۸.

[2] «و در زبور پس از تورات نگاشته‌ایم که بی‌گمان زمین را بندگان شایسته من به ارث خواهند برد» سوره انبیاء، آیه ۱۰۵.

[3] «گفتند: ما پیش از آنکه تو نزد ما بیایی و پس از آنکه آمدی آزار دیده‌ایم» سوره اعراف، آیه ۱۲۹.

[4] «موسی گفت: اميد است كه پروردگارتان دشمنتان را هلاك كند و شما را در روى زمين جانشين او گرداند. آن گاه بنگرد كه چه مى‏ كنيد» سوره اعراف، آیه ۱۲۹.

[5] ر. ک: آصفی، محمد مهدی، انتظار پویا، ص ۷۷-۸۰.

[6] «هیچ چیزی را با من شریک نمی‏ کنند» سوره نور، آیه ۵۵.

[7] ر. ک: کلباسی اشتری، روح‌الامین مجتبی، انتظار کاربردی. ص؟؟ ؟.

[8] ر. ک:رستمی، حیدر علی، جایگاه انتظار توانمند در معارف شیعه، ص۲۱۵-۲۱۶.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-{{مهدویت/بالا}}
 {{مهدویت}}
-<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
-: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
-<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
-: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[انتظار فرج در قرآن]] | [[انتظار فرج در حدیث]] | [[انتظار فرج در نهج البلاغه]] | [[انتظار فرج در معارف دعا و زیارات]] | [[انتظار فرج در کلام اسلامی]] | [[انتظار فرج در عرفان اسلامی]]</div>
-<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
-: <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[انتظار فرج (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
-<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">
-==[[وراثت]] و [[انتظار]]، دو رکن اصلی حرکت [[توحیدی]]==
+[[پرونده:13681431.jpeg|300px|بندانگشتی|نقش انتظار در حرکت توحیدی]]
-*[[ایمان]] به "[[وراثت زمین]] به وسیلۀ [[صالحان]]" و "[[امامت]] [[مستضعفان]] [[مؤمن]]" و اینکه "[[عاقبت]] از آن [[متقین]]" است، به [[صالحان]] و [[تقواپیشگان]]، [[ثبات]] و [[قدرت]] بیشتری بخشیده و در میدان [[نبرد]]، آنان را [[ثابت قدم]] خواهد کرد؛ همچنین [[قدرت]] رویارویی با مشکلات و [[مبارزه]] با گردنکشان را در سخت‌ترین شرایط برای آنان فراهم خواهد ساخت. چنین [[ایمان]] و [[اعتقادی]]، از [[شکست]] و [[فروپاشی]] آنان در شرایط سخت و دشوار، جلوگیری خواهد کرد. با این توضیح و باتوجه به اینکه  از یک طرف [[قانون]] "[[وراثت]]" و از دیگر سو [[قانون]] "[[انتظار]]"، حرکت [[توحیدی]] را احاطه کرده است، باید با این دو [[فرهنگ]] [[قرآنی]] آشنا شویم.
+{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[انتظار فرج در قرآن]] - [[انتظار فرج در حدیث]] - [[انتظار فرج در نهج البلاغه]] - [[انتظار فرج در معارف دعا و زیارات]] - [[انتظار فرج در کلام اسلامی]] - [[انتظار فرج در عرفان اسلامی]]| پرسش مرتبط  = انتظار فرج (پرسش)}}
-*[[قرآن کریم]] بر این [[حقیقت]] ـ [[عاقبت]] از آن تقواپیشگان‌ است<ref>سوره اعراف، آیه ۱۲۸.</ref> ـ تأکید می‌ورزد و به [[وراثت زمین]] به وسیلۀ [[صالحان]] و شایستگان [[اقرار]] می‌کند: {{متن قرآن|وَلَقَدْ كَتَبْنَا فِي الزَّبُورِ مِن بَعْدِ الذِّكْرِ أَنَّ الأَرْضَ يَرِثُهَا عِبَادِيَ الصَّالِحُونَ}}<ref>«و در زبور  پس از تورات  نگاشته‌ایم که بی‌گمان زمین را بندگان شایسته من به ارث خواهند برد» سوره انبیاء، آیه ۱۰۵.</ref>. همچنین زمانی که [[بنی اسرائیل]] می‌کوشند تا پیامبرشان را از [[انتظار]] [[آینده]]، متوجه مرارت زمان حاضر کنند به وی می‌گویند: {{متن قرآن|أُوذِينَا مِن قَبْلِ أَن تَأْتِيَنَا وَمِن بَعْدِ مَا جِئْتَنَا}}<ref>«گفتند: ما پیش از آنکه تو نزد ما بیایی و پس از آنکه آمدی آزار دیده‌ایم» سوره اعراف، آیه ۱۲۹.</ref>؛ [[موسی]] دوباره آنان را به [[انتظار]] تحقق وعدۀ [[خداوند]] و [[صبر]] بر [[ناراحتی‌ها]] متوجه می‌سازد که بی‌گمان این [[گشایش]] نزدیک خواهد بود: {{متن قرآن|قَالَ عَسَى رَبُّكُمْ أَنْ يُهْلِكَ عَدُوَّكُمْ وَيَسْتَخْلِفَكُمْ فِي الْأَرْضِ فَيَنْظُرَ كَيْفَ تَعْمَلُونَ}}<ref>«موسی گفت: اميد است كه پروردگارتان دشمنتان را هلاك كند و شما را در روى زمين جانشين او گرداند. آن گاه بنگرد كه چه مى‏ كنيد» سوره اعراف، آیه ۱۲۹.</ref>.
-*بنابراین، [[خدای تعالی]] [[اراده]] کرده تا این [[امت]] را با [[فرهنگ]] "[[وراثت]]" و "[[انتظار]]" آشنا سازد؛ یعنی، [[وراثت پیامبران]] و [[صالحان]] و [[انتظار]] وعدۀ [[خدای تعالی]] به [[فرج]] و [[امامت]] شایستگان. [[وراثت]] و [[انتظار]] دو رکن اصلی حرکت [[توحیدی]] در مسیر دشوار و طولانی آن است<ref>ر.ک: [[محمد مهدی آصفی|آصفی، محمد مهدی]]، [[انتظار پویا (کتاب)|انتظار پویا]]، ص ۷۷-۸۰.</ref>.
-==تحقق [[انتظار]] در گرو تحقق [[توحید]]==
+== [[وراثت]] و [[انتظار]]، دو رکن اصلی حرکت [[توحیدی]] ==
-*باید توجه داشت مهمترین عنصر در [[حکومت مهدوی]] تحقق [[توحید]] کامل است که در پرتو نفی همۀ مظاهر [[شرک]] و مراتب آن حاصل می‌گردد. پس بایستی [[شرک]] به درستی شناخته شود تا پرهیز از آن میسر گردد و بستر {{متن قرآن|لا يُشْرِكُونَ بِي شَيْئًا}}<ref>«هیچ چیزی را با من شریک نمی‏ کنند» سوره نور، آیه ۵۵.</ref> آماده شود. [[منتظر حقیقی]] باید موحد [[حقیقی]] شود و موحد [[حقیقی]] بدون [[شناخت]] عمیق [[شرک]] و [[توحید]] ساخته نمی‌شود<ref>ر.ک: [[روح‌الامین مجتبی کلباسی اشتری|کلباسی اشتری، روح‌الامین مجتبی]]، [[انتظار کاربردی (مقاله)|انتظار کاربردی]]. ص؟؟؟.</ref>. در [[حقیقت]] تحقق [[انتظار]] در [[جان]] [[انسان]] [[مؤمن]] به معنای تحقق [[توحید]] به معنای کامل آن است. تا [[آدمی]] [[توحید]] را [[باور]] نداشته باشد، ارادۀ مستمر و حتمی و [[تکوینی]] [[پروردگار]] در منت‌گذاری بر [[مستضعفان]] [[جهان]] و در [[پیشوا]] و [[وارث]] قرار دادن آنان بر گسترۀ [[زمین]] را قابل تحقق نداند، وعدۀ حتمی [[الهی]] مبنی بر حکمرانی [[مؤمنان]] و [[صالحان]] را راست و درست نینگارد و [[خداوند]] را دارای [[دانایی]] و [[توانایی]] لازم برای اجرای این وعده‌های مسرت‌بخش نداند، [[انتظار]] شکل نمی‌گیرد و [[چشم‌داشت]] گره‌گشایی از کار گره خوردۀ عالم و [[آدم]] پدید نمی‌آید<ref>ر.ک:[[حیدر علی رستمی|رستمی، حیدر علی]]، [[جایگاه انتظار توانمند در معارف شیعه (مقاله)|جایگاه انتظار توانمند در معارف شیعه]]، ص۲۱۵-۲۱۶.</ref>.
+* [[ایمان]] به "[[وراثت زمین]] به وسیلۀ [[صالحان]]" و "[[امامت]] [[مستضعفان]] [[مؤمن]]" و اینکه "[[عاقبت]] از آن [[متقین]]" است، به [[صالحان]] و [[تقواپیشگان]]، [[ثبات]] و [[قدرت]] بیشتری بخشیده و در میدان [[نبرد]]، آنان را [[ثابت قدم]] خواهد کرد؛ همچنین [[قدرت]] رویارویی با مشکلات و [[مبارزه]] با گردنکشان را در سخت‌ترین شرایط برای آنان فراهم خواهد ساخت. چنین [[ایمان]] و [[اعتقادی]]، از [[شکست]] و [[فروپاشی]] آنان در شرایط سخت و دشوار، جلوگیری خواهد کرد. با این توضیح و باتوجه به اینکه از یک طرف [[قانون]] "[[وراثت]]" و از دیگر سو [[قانون]] "[[انتظار]]"، حرکت [[توحیدی]] را احاطه کرده است، باید با این دو [[فرهنگ]] [[قرآنی]] آشنا شویم.
+* [[قرآن کریم]] بر این [[حقیقت]] ـ [[عاقبت]] از آن تقواپیشگان‌ است<ref>سوره اعراف، آیه ۱۲۸.</ref> ـ تأکید می‌ورزد و به [[وراثت زمین]] به وسیلۀ [[صالحان]] و شایستگان [[اقرار]] می‌کند: {{متن قرآن|وَلَقَدْ كَتَبْنَا فِي الزَّبُورِ مِن بَعْدِ الذِّكْرِ أَنَّ الأَرْضَ يَرِثُهَا عِبَادِيَ الصَّالِحُونَ}}<ref>«و در زبور پس از تورات نگاشته‌ایم که بی‌گمان زمین را بندگان شایسته من به ارث خواهند برد» سوره انبیاء، آیه ۱۰۵.</ref>. همچنین زمانی که [[بنی اسرائیل]] می‌کوشند تا پیامبرشان را از [[انتظار]] [[آینده]]، متوجه مرارت زمان حاضر کنند به وی می‌گویند: {{متن قرآن|أُوذِينَا مِن قَبْلِ أَن تَأْتِيَنَا وَمِن بَعْدِ مَا جِئْتَنَا}}<ref>«گفتند: ما پیش از آنکه تو نزد ما بیایی و پس از آنکه آمدی آزار دیده‌ایم» سوره اعراف، آیه ۱۲۹.</ref>؛ [[موسی]] دوباره آنان را به [[انتظار]] تحقق وعدۀ [[خداوند]] و [[صبر]] بر [[ناراحتی‌ها]] متوجه می‌سازد که بی‌گمان این [[گشایش]] نزدیک خواهد بود: {{متن قرآن|قَالَ عَسَى رَبُّكُمْ أَنْ يُهْلِكَ عَدُوَّكُمْ وَيَسْتَخْلِفَكُمْ فِي الْأَرْضِ فَيَنْظُرَ كَيْفَ تَعْمَلُونَ}}<ref>«موسی گفت: اميد است كه پروردگارتان دشمنتان را هلاك كند و شما را در روى زمين جانشين او گرداند. آن گاه بنگرد كه چه مى‏ كنيد» سوره اعراف، آیه ۱۲۹.</ref>.
+* بنابراین، [[خدای تعالی]] [[اراده]] کرده تا این [[امت]] را با [[فرهنگ]] "[[وراثت]]" و "[[انتظار]]" آشنا سازد؛ یعنی، [[وراثت پیامبران]] و [[صالحان]] و [[انتظار]] وعدۀ [[خدای تعالی]] به [[فرج]] و [[امامت]] شایستگان. [[وراثت]] و [[انتظار]] دو رکن اصلی حرکت [[توحیدی]] در مسیر دشوار و طولانی آن است<ref>ر. ک: [[محمد مهدی آصفی|آصفی، محمد مهدی]]، [[انتظار پویا (کتاب)|انتظار پویا]]، ص ۷۷-۸۰.</ref>.
-==پرسش مستقیم==
+== تحقق [[انتظار]] در گرو تحقق [[توحید]] ==
+* باید توجه داشت مهمترین عنصر در [[حکومت مهدوی]] تحقق [[توحید]] کامل است که در پرتو نفی همۀ مظاهر [[شرک]] و مراتب آن حاصل می‌گردد. پس بایستی [[شرک]] به درستی شناخته شود تا پرهیز از آن میسر گردد و بستر {{متن قرآن|لا يُشْرِكُونَ بِي شَيْئًا}}<ref>«هیچ چیزی را با من شریک نمی‏ کنند» سوره نور، آیه ۵۵.</ref> آماده شود. [[منتظر حقیقی]] باید موحد [[حقیقی]] شود و موحد [[حقیقی]] بدون [[شناخت]] عمیق [[شرک]] و [[توحید]] ساخته نمی‌شود<ref>ر. ک: [[روح‌الامین مجتبی کلباسی اشتری|کلباسی اشتری، روح‌الامین مجتبی]]، [[انتظار کاربردی (مقاله)|انتظار کاربردی]]. ص؟؟ ؟.</ref>. در [[حقیقت]] تحقق [[انتظار]] در [[جان]] [[انسان]] [[مؤمن]] به معنای تحقق [[توحید]] به معنای کامل آن است. تا [[آدمی]] [[توحید]] را [[باور]] نداشته باشد، ارادۀ مستمر و حتمی و [[تکوینی]] [[پروردگار]] در منت‌گذاری بر [[مستضعفان]] [[جهان]] و در [[پیشوا]] و [[وارث]] قرار دادن آنان بر گسترۀ [[زمین]] را قابل تحقق نداند، وعدۀ حتمی [[الهی]] مبنی بر حکمرانی [[مؤمنان]] و [[صالحان]] را راست و درست نینگارد و [[خداوند]] را دارای [[دانایی]] و [[توانایی]] لازم برای اجرای این وعده‌های مسرت‌بخش نداند، [[انتظار]] شکل نمی‌گیرد و [[چشم‌داشت]] گره‌گشایی از کار گره خوردۀ عالم و [[آدم]] پدید نمی‌آید<ref>ر. ک:[[حیدر علی رستمی|رستمی، حیدر علی]]، [[جایگاه انتظار توانمند در معارف شیعه (مقاله)|جایگاه انتظار توانمند در معارف شیعه]]، ص۲۱۵-۲۱۶.</ref>.
+== پرسش مستقیم ==
 * [[نقش انتظار در حرکت توحیدی چیست؟ (پرسش)]]
+== پرسش‌های وابسته ==
 {{پرسمان انتظار فرج}}
+== جستارهای وابسته ==
 {{مدخل انتظار}}
-==منابع==
+== منابع ==
+{{منابع}}
 # [[پرونده:151965.jpg|22px]] [[محمد مهدی آصفی|آصفی، محمد مهدی]]، [[انتظار پویا (کتاب)|'''انتظار پویا''']]
-# [[پرونده:13681225.jpg|22px]][[حیدر علی رستمی|رستمی، حیدر علی]]، [[جایگاه انتظار توانمند در معارف شیعه (مقاله)|'''جایگاه انتظار توانمند در معارف شیعه''']]
+# [[پرونده:13681225.jpg|22px]] [[حیدر علی رستمی|رستمی، حیدر علی]]، [[جایگاه انتظار توانمند در معارف شیعه (مقاله)|'''جایگاه انتظار توانمند در معارف شیعه''']]
-# [[پرونده:152150.jpg|22px]][[روح‌الامین مجتبی کلباسی اشتری|کلباسی اشتری، روح‌الامین مجتبی]]، [[انتظار کاربردی (مقاله)|'''انتظار کاربردی''']]
+# [[پرونده:152150.jpg|22px]] [[روح‌الامین مجتبی کلباسی اشتری|کلباسی اشتری، روح‌الامین مجتبی]]، [[انتظار کاربردی (مقاله)|'''انتظار کاربردی''']]
-==پانویس==
+{{پایان منابع}}
-{{یادآوری پانویس}}
-{{پانویس2}}
+== پانویس ==
+{{پانویس}}
-{{انتظار افقی}}
+[[رده:امام مهدی]]
-[[رده:مدخل]]
-[[رده:نقش انتظار در حرکت توحیدی]]