مسئولیت: تفاوت میان نسخه‌ها

افزودن پیوند
از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
دیداریویکی‌متن
خط ۳۱: خط ۳۱:
==[[مسئولیت‌های انسان درباره خویشتن]]==
==[[مسئولیت‌های انسان درباره خویشتن]]==
*'''مسئولیت درباره [[عقل]]:''' [[عقل]] [[راهبرد]] [[انسان]] در مسیر [[زندگی]] و دربردارنده قوای استعداد و تشخیص [[انسان]] است. [[آدمی]] به کمک [[عقل]] خویش به [[کشف]] ناشناخته‌ها می‌پردازد و پرده از مجهولات برمی‌دارد و می‌تواند [[زندگی دنیوی]] و اخروی را آباد و راحت سازد. از این‌رو [[به‌کارگیری عقل]] در [[جایگاه]] خود امری ویژه به‌شمار می‌آید و نتیجه آن مسئولیت‌شناسی و [[مسئولیت‌پذیری]] در حوزه [[عقل]] و [[خرد]] است. از این‌رو [[امام علی]] {{ع}} نقش [[عقل]] را جداکننده راه [[رستگاری]] از [[شقاوت]] می‌داند و می‌فرماید: [[بردباری]] پرده‌ای است پوشنده و [[عقل]]، شمشیری است برنده. پس عیب‌های اخلاقت را به [[بردباری]] بپوش و با هوای نفست به نیروی عقلت [[پیکار]] کن<ref>نهج البلاغه، حکمت ٤٢٤: {{متن حدیث|"الْحِلْمُ غِطَاءٌ سَاتِرٌ، وَ الْعَقْلُ حُسَامٌ قَاطِعٌ؛ فَاسْتُرْ خَلَلَ خُلُقِكَ بِحِلْمِكَ، وَ قَاتِلْ هَوَاكَ بِعَقْلِكَ"}}</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 691.</ref>.
*'''مسئولیت درباره [[عقل]]:''' [[عقل]] [[راهبرد]] [[انسان]] در مسیر [[زندگی]] و دربردارنده قوای استعداد و تشخیص [[انسان]] است. [[آدمی]] به کمک [[عقل]] خویش به [[کشف]] ناشناخته‌ها می‌پردازد و پرده از مجهولات برمی‌دارد و می‌تواند [[زندگی دنیوی]] و اخروی را آباد و راحت سازد. از این‌رو [[به‌کارگیری عقل]] در [[جایگاه]] خود امری ویژه به‌شمار می‌آید و نتیجه آن مسئولیت‌شناسی و [[مسئولیت‌پذیری]] در حوزه [[عقل]] و [[خرد]] است. از این‌رو [[امام علی]] {{ع}} نقش [[عقل]] را جداکننده راه [[رستگاری]] از [[شقاوت]] می‌داند و می‌فرماید: [[بردباری]] پرده‌ای است پوشنده و [[عقل]]، شمشیری است برنده. پس عیب‌های اخلاقت را به [[بردباری]] بپوش و با هوای نفست به نیروی عقلت [[پیکار]] کن<ref>نهج البلاغه، حکمت ٤٢٤: {{متن حدیث|"الْحِلْمُ غِطَاءٌ سَاتِرٌ، وَ الْعَقْلُ حُسَامٌ قَاطِعٌ؛ فَاسْتُرْ خَلَلَ خُلُقِكَ بِحِلْمِكَ، وَ قَاتِلْ هَوَاكَ بِعَقْلِكَ"}}</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 691.</ref>.
*'''مسئولیت در برابر [[بدن]]:''' نحوه استفاده [[آدمی]] از [[بدن]] و [[حفاظت]] درست از آن، موضوعی است که مورد سؤال قرار می‌گیرد. [[بدن]] محملی است که [[خداوند]] در [[اختیار انسان]] قرار داده تا چند صباحی حامل [[روح]] او باشد و [[نعمانی]] را نصیبش کند و از [[انسان]] خواسته است که نسبت به آن حساس و وظیفه‌شناس باشد. از این‌رو [[امام علی]] {{ع}} فرمود: چیزی را که نمی‌دانی مگوی، حتی بسیاری از چیزهایی را که می‌دانی، بر زبان میاور، زیرا [[خدا]] بر اعضای تو احکامی [[واجب]] کرده که در ان روز به آن‌ها بر تو [[حجت]] آورد<ref>نهج البلاغه، حکمت ۳۷۴: {{متن حدیث|"لَا تَقُلْ مَا لَا تَعْلَمُ، بَلْ لَا تَقُلْ كُلَّ مَا تَعْلَمُ؛ فَإِنَّ اللَّهَ فَرَضَ عَلَى جَوَارِحِكَ كُلِّهَا فَرَائِضَ يَحْتَجُّ بِهَا عَلَيْكَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ"}}</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 691.</ref>.
*'''مسئولیت در برابر [[بدن]]:''' نحوه استفاده [[آدمی]] از [[بدن]] و [[حفاظت]] درست از آن، موضوعی است که مورد سؤال قرار می‌گیرد. [[بدن]] محملی است که [[خداوند]] در [[اختیار انسان]] قرار داده تا چند صباحی حامل [[روح]] او باشد و [[نعمانی]] را نصیبش کند و از [[انسان]] خواسته است که نسبت به آن حساس و وظیفه‌شناس باشد. از این‌رو [[امام علی]] {{ع}} فرمود: چیزی را که نمی‌دانی مگوی، حتی بسیاری از چیزهایی را که می‌دانی، بر زبان میاور، زیرا [[خدا]] بر اعضای تو احکامی [[واجب]] کرده که در ان روز به آن‌ها بر تو [[حجت]] آورد<ref>نهج البلاغه، حکمت ٣٨٢: {{متن حدیث|"لَا تَقُلْ مَا لَا تَعْلَمُ، بَلْ لَا تَقُلْ كُلَّ مَا تَعْلَمُ؛ فَإِنَّ اللَّهَ فَرَضَ عَلَى جَوَارِحِكَ كُلِّهَا فَرَائِضَ يَحْتَجُّ بِهَا عَلَيْكَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ"}}</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 691.</ref>.
*'''مسئولیت در برابر [[عمر]]:''' [[عمر]] [[آدمی]] گوهری گران‌بهاست که [[خداوند]] در [[اختیار]] او قرار داده تا با بهره‌گیری درست از آن راه [[سعادت]] را به روی خود هموار کند. از این‌رو [[آدمی]] در برابر آن و کیفیت بهره‌وری از آن [[مسئول]] است: شب و روز [[مؤمن]] به سه برنامه می‌گذرد: بخشی با [[راز]] و [[نیاز]] با [[خدا]]، بخش دیگر به تأمین معاش و سه دیگر به بهره‌برداریِ [[نیکو]] از لذت‌های [[حلال]]. [[عاقل]] نباید جز در پی این سه باشد: تأمین [[زندگی]]، گامی در راه رستخیز و [[لذت]] [[حلال]]<ref>{{متن حدیث|لِلْمُؤْمِنِ ثَلَاثُ سَاعَاتٍ فَسَاعَةٌ يُنَاجِي فِيهَا رَبَّهُ وَ سَاعَةٌ يَرُمُّ [فِيهَا مَعَايِشَهُ‏] مَعَاشَهُ وَ سَاعَةٌ يُخَلِّي [فِيهَا] بَيْنَ نَفْسِهِ وَ بَيْنَ لَذَّتِهَا فِيمَا يَحِلُّ وَ يَجْمُلُ وَ لَيْسَ لِلْعَاقِلِ أَنْ يَكُونَ شَاخِصاً إِلَّا فِي ثَلَاثٍ مَرَمَّةٍ لِمَعَاشٍ أَوْ خُطْوَةٍ فِي مَعَادٍ أَوْ لَذَّةٍ فِي غَيْرِ مُحَرَّم}}؛ ‏نهج البلاغه، حکمت ۳۸۲</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 691.</ref>.
*'''مسئولیت در برابر [[عمر]]:''' [[عمر]] [[آدمی]] گوهری گران‌بهاست که [[خداوند]] در [[اختیار]] او قرار داده تا با بهره‌گیری درست از آن راه [[سعادت]] را به روی خود هموار کند. از این‌رو [[آدمی]] در برابر آن و کیفیت بهره‌وری از آن [[مسئول]] است: شب و روز [[مؤمن]] به سه برنامه می‌گذرد: بخشی با [[راز]] و [[نیاز]] با [[خدا]]، بخش دیگر به تأمین معاش و سه دیگر به بهره‌برداریِ [[نیکو]] از لذت‌های [[حلال]]. [[عاقل]] نباید جز در پی این سه باشد: تأمین [[زندگی]]، گامی در راه رستخیز و [[لذت]] [[حلال]]<ref>{{متن حدیث|لِلْمُؤْمِنِ ثَلَاثُ سَاعَاتٍ فَسَاعَةٌ يُنَاجِي فِيهَا رَبَّهُ وَ سَاعَةٌ يَرُمُّ [فِيهَا مَعَايِشَهُ‏] مَعَاشَهُ وَ سَاعَةٌ يُخَلِّي [فِيهَا] بَيْنَ نَفْسِهِ وَ بَيْنَ لَذَّتِهَا فِيمَا يَحِلُّ وَ يَجْمُلُ وَ لَيْسَ لِلْعَاقِلِ أَنْ يَكُونَ شَاخِصاً إِلَّا فِي ثَلَاثٍ مَرَمَّةٍ لِمَعَاشٍ أَوْ خُطْوَةٍ فِي مَعَادٍ أَوْ لَذَّةٍ فِي غَيْرِ مُحَرَّم}}؛ ‏نهج البلاغه، حکمت ٣٩٠</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 691.</ref>.
*'''مسئولیت درباره [[خانواده]] و [[خویشاوندان]]:''' [[خانواده]] نزدیک‌ترین افراد نسبت به [[آدمی]] است و [[انسان‌ها]] نسبت به [[خانواده]] خود بیشترین [[وظیفه]] و مسئولیت را دارند. از این‌رو در [[فرهنگ دینی]] نسبت به رسیدگی به امور [[خانواده]] و رفع مشکلات آن‌ها و رفت‌وآمد تأکید بسیار شده است. [[امام علی]] {{ع}} می‌فرماید: بدانید که هیچ‌یک از شما نباید از [[خویشاوندی]] که گرفتار [[فقر]] و [[بینوایی]] است روی [[یاری]] برتابد. باید که یارش‌اش دهد به [[مالی]] که اگر انفاقش نکند، بر دارایی‌اش نیفزاید و اگر انفاقش کند، سبب نقصان در [[مال]] او نشود. هر کس که دست [[یاری]] از [[عشیره]] خود فروبندد، یک دست از [[یاری]] آنان کاسته شده، ولی او از [[یاری]] دست‌های بسیاری خود را [[محروم]] داشته. هرکس که با اطرافیان خود به [[مدارا]] [[رفتار]] کند، همواره [[دوستی]] و [[مودت]] آنان را نصیب خود ساخته است<ref>نهج البلاغه، خطبه ۲۱: {{متن حدیث|"أَلَا لَا يَعْدِلَنَّ أَحَدُكُمْ عَنِ الْقَرَابَةِ يَرَى بِهَا الْخَصَاصَةَ أَنْ يَسُدَّهَا بِالَّذِي لَا يَزِيدُهُ إِنْ أَمْسَكَهُ وَ لَا يَنْقُصُهُ إِنْ أَهْلَكَهُ، وَ مَنْ يَقْبِضْ يَدَهُ عَنْ عَشِيرَتِهِ فَإِنَّمَا تُقْبَضُ مِنْهُ عَنْهُمْ يَدٌ وَاحِدَةٌ وَ تُقْبَضُ مِنْهُمْ عَنْهُ أَيْدٍ كَثِيرَةٌ، وَ مَنْ تَلِنْ حَاشِيَتُهُ يَسْتَدِمْ مِنْ قَوْمِهِ الْمَوَدَّةَ"}}</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 692.</ref>.
*'''مسئولیت درباره [[خانواده]] و [[خویشاوندان]]:''' [[خانواده]] نزدیک‌ترین افراد نسبت به [[آدمی]] است و [[انسان‌ها]] نسبت به [[خانواده]] خود بیشترین [[وظیفه]] و مسئولیت را دارند. از این‌رو در [[فرهنگ دینی]] نسبت به رسیدگی به امور [[خانواده]] و رفع مشکلات آن‌ها و رفت‌وآمد تأکید بسیار شده است. [[امام علی]] {{ع}} می‌فرماید: بدانید که هیچ‌یک از شما نباید از [[خویشاوندی]] که گرفتار [[فقر]] و [[بینوایی]] است روی [[یاری]] برتابد. باید که یارش‌اش دهد به [[مالی]] که اگر انفاقش نکند، بر دارایی‌اش نیفزاید و اگر انفاقش کند، سبب نقصان در [[مال]] او نشود. هر کس که دست [[یاری]] از [[عشیره]] خود فروبندد، یک دست از [[یاری]] آنان کاسته شده، ولی او از [[یاری]] دست‌های بسیاری خود را [[محروم]] داشته. هرکس که با اطرافیان خود به [[مدارا]] [[رفتار]] کند، همواره [[دوستی]] و [[مودت]] آنان را نصیب خود ساخته است<ref>نهج البلاغه، خطبه ۲٣: {{متن حدیث|"أَلَا لَا يَعْدِلَنَّ أَحَدُكُمْ عَنِ الْقَرَابَةِ يَرَى بِهَا الْخَصَاصَةَ أَنْ يَسُدَّهَا بِالَّذِي لَا يَزِيدُهُ إِنْ أَمْسَكَهُ وَ لَا يَنْقُصُهُ إِنْ أَهْلَكَهُ، وَ مَنْ يَقْبِضْ يَدَهُ عَنْ عَشِيرَتِهِ فَإِنَّمَا تُقْبَضُ مِنْهُ عَنْهُمْ يَدٌ وَاحِدَةٌ وَ تُقْبَضُ مِنْهُمْ عَنْهُ أَيْدٍ كَثِيرَةٌ، وَ مَنْ تَلِنْ حَاشِيَتُهُ يَسْتَدِمْ مِنْ قَوْمِهِ الْمَوَدَّةَ"}}</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 692.</ref>.
*در این بین، مسئولیت [[انسان‌ها]] نسبت به [[پدر]] و [[مادر]] خویش امری مهم و ضروری است. [[قرآن کریم]] در مورد آنان از گفتن کوچک‌ترین حرف و حرکتی که بوی سردی دهد، منع کرده است<ref>{{متن قرآن|وَقَضَى رَبُّكَ أَلاَّ تَعْبُدُواْ إِلاَّ إِيَّاهُ وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا إِمَّا يَبْلُغَنَّ عِندَكَ الْكِبَرَ أَحَدُهُمَا أَوْ كِلاهُمَا فَلاَ تَقُل لَّهُمَا أُفٍّ وَلاَ تَنْهَرْهُمَا وَقُل لَّهُمَا قَوْلاً كَرِيمًا }}؛ سوره اسراء، آیه ۲۳</ref>.
*در این بین، مسئولیت [[انسان‌ها]] نسبت به [[پدر]] و [[مادر]] خویش امری مهم و ضروری است. [[قرآن کریم]] در مورد آنان از گفتن کوچک‌ترین حرف و حرکتی که بوی سردی دهد، منع کرده است<ref>{{متن قرآن|وَقَضَى رَبُّكَ أَلاَّ تَعْبُدُواْ إِلاَّ إِيَّاهُ وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا إِمَّا يَبْلُغَنَّ عِندَكَ الْكِبَرَ أَحَدُهُمَا أَوْ كِلاهُمَا فَلاَ تَقُل لَّهُمَا أُفٍّ وَلاَ تَنْهَرْهُمَا وَقُل لَّهُمَا قَوْلاً كَرِيمًا }}؛ سوره اسراء، آیه ۲۳</ref>.
*در [[فرهنگ دینی]]، گستره مسئولیت [[انسان‌ها]] نه‌تنها شامل [[انسان‌ها]] و [[جامعه انسانی]]، بلکه شامل محیط‌زیست و حیوانات نیز می‌شود. این‌ها همه نشان از اهمیت موضوع دارند. از این‌رو [[امام]] {{ع}} فرمود: از [[خدا]] بترسید، در [[حق]] بندگانش و بلادش، زیرا شما مسئولید حتی در برابر زمین‌ها و ستوران<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱۶۶: {{متن حدیث|"اتَّقُوا اللَّهَ فِي عِبَادِهِ وَ بِلَادِهِ، فَإِنَّكُمْ مَسْئُولُونَ حَتَّى عَنِ الْبِقَاعِ وَ الْبَهَائِمِ. [وَ] أَطِيعُوا اللَّهَ وَ لَا تَعْصُوهُ، وَ إِذَا رَأَيْتُمُ الْخَيْرَ فَخُذُوا بِهِ، وَ إِذَا رَأَيْتُمُ الشَّرَّ فَأَعْرِضُوا عَنْهُ"}}</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 692.</ref>.
*در [[فرهنگ دینی]]، گستره مسئولیت [[انسان‌ها]] نه‌تنها شامل [[انسان‌ها]] و [[جامعه انسانی]]، بلکه شامل محیط‌زیست و حیوانات نیز می‌شود. این‌ها همه نشان از اهمیت موضوع دارند. از این‌رو [[امام]] {{ع}} فرمود: از [[خدا]] بترسید، در [[حق]] بندگانش و بلادش، زیرا شما مسئولید حتی در برابر زمین‌ها و ستوران<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱۶٧: {{متن حدیث|"اتَّقُوا اللَّهَ فِي عِبَادِهِ وَ بِلَادِهِ، فَإِنَّكُمْ مَسْئُولُونَ حَتَّى عَنِ الْبِقَاعِ وَ الْبَهَائِمِ. [وَ] أَطِيعُوا اللَّهَ وَ لَا تَعْصُوهُ، وَ إِذَا رَأَيْتُمُ الْخَيْرَ فَخُذُوا بِهِ، وَ إِذَا رَأَيْتُمُ الشَّرَّ فَأَعْرِضُوا عَنْهُ"}}</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 692.</ref>.
*این موارد حاکی از [[مسئولیت انسان]] در برابر [[طبیعت]] مانند هوا، آب‌ها، جنگل‌ها، مراتع، حیوانات و گیاهان است و [[اعمال انسان]] در محیط‌زیست بر آن‌ها اثر خواهد گذاشت<ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 692.</ref>.
*این موارد حاکی از [[مسئولیت انسان]] در برابر [[طبیعت]] مانند هوا، آب‌ها، جنگل‌ها، مراتع، حیوانات و گیاهان است و [[اعمال انسان]] در محیط‌زیست بر آن‌ها اثر خواهد گذاشت<ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 692.</ref>.


نسخهٔ ‏۱۰ دسامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۰:۵۴

آیکون خرد

این یک مقالهٔ خرد است. می‌توانید با گسترش آن به امامت‌پدیا کمک کنید.

مدخل‌های وابسته به این بحث:
‌: ‌:
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل مسئولیت (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

مقدمه

معیار مسئولیت

گستره مسئولیت‌های انسانی

تکلیف عقلی

تکلیف شرعی

مسئولیت انسان در حوزه باورها

از جمله: مسئولیت‌های انسان درباره حق و حقیقت

مسئولیت‌های انسان درباره خدا

مسئولیت‌های انسان درباره خویشتن

مسئولیت‌های انسان درباره دیگران

مسئولیت‌پذیری

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. ↑ ﴿ فَلَنَسْأَلَنَّ الَّذِینَ أُرْسِلَ إِلَیْهِمْ وَلَنَسْأَلَنَّ الْمُرْسَلِینَ﴾؛ سوره اعراف، آیه ۶.
  2. ↑ دانشنامه نهج البلاغه، ج۲، ص ۶۹۰.
  3. ↑ دانشنامه نهج البلاغه، ج۲، ص ۶۹۰.
  4. ↑ نهج البلاغه، نامه ۳۱: «وَ عَوِّدْ نَفْسَكَ التَّصَبُّرَ عَلَى الْمَكْرُوهِ وَ نِعْمَ الْخُلُقُ التَّصَبُرُ فِي الْحَقِّ»
  5. ↑ دانشنامه نهج البلاغه، ج۲، ص ۶۹۰.
  6. ↑ دانشنامه نهج البلاغه، ج۲، ص ۶۹۱.
  7. ↑ نهج البلاغه، حکمت ٤٢٤: «"الْحِلْمُ غِطَاءٌ سَاتِرٌ، وَ الْعَقْلُ حُسَامٌ قَاطِعٌ؛ فَاسْتُرْ خَلَلَ خُلُقِكَ بِحِلْمِكَ، وَ قَاتِلْ هَوَاكَ بِعَقْلِكَ"»
  8. ↑ دانشنامه نهج البلاغه، ج۲، ص 691.
  9. ↑ نهج البلاغه، حکمت ٣٨٢: «"لَا تَقُلْ مَا لَا تَعْلَمُ، بَلْ لَا تَقُلْ كُلَّ مَا تَعْلَمُ؛ فَإِنَّ اللَّهَ فَرَضَ عَلَى جَوَارِحِكَ كُلِّهَا فَرَائِضَ يَحْتَجُّ بِهَا عَلَيْكَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ"»
  10. ↑ دانشنامه نهج البلاغه، ج۲، ص 691.
  11. ↑ «لِلْمُؤْمِنِ ثَلَاثُ سَاعَاتٍ فَسَاعَةٌ يُنَاجِي فِيهَا رَبَّهُ وَ سَاعَةٌ يَرُمُّ [فِيهَا مَعَايِشَهُ‏] مَعَاشَهُ وَ سَاعَةٌ يُخَلِّي [فِيهَا] بَيْنَ نَفْسِهِ وَ بَيْنَ لَذَّتِهَا فِيمَا يَحِلُّ وَ يَجْمُلُ وَ لَيْسَ لِلْعَاقِلِ أَنْ يَكُونَ شَاخِصاً إِلَّا فِي ثَلَاثٍ مَرَمَّةٍ لِمَعَاشٍ أَوْ خُطْوَةٍ فِي مَعَادٍ أَوْ لَذَّةٍ فِي غَيْرِ مُحَرَّم»؛ ‏نهج البلاغه، حکمت ٣٩٠
  12. ↑ دانشنامه نهج البلاغه، ج۲، ص 691.
  13. ↑ نهج البلاغه، خطبه ۲٣: «"أَلَا لَا يَعْدِلَنَّ أَحَدُكُمْ عَنِ الْقَرَابَةِ يَرَى بِهَا الْخَصَاصَةَ أَنْ يَسُدَّهَا بِالَّذِي لَا يَزِيدُهُ إِنْ أَمْسَكَهُ وَ لَا يَنْقُصُهُ إِنْ أَهْلَكَهُ، وَ مَنْ يَقْبِضْ يَدَهُ عَنْ عَشِيرَتِهِ فَإِنَّمَا تُقْبَضُ مِنْهُ عَنْهُمْ يَدٌ وَاحِدَةٌ وَ تُقْبَضُ مِنْهُمْ عَنْهُ أَيْدٍ كَثِيرَةٌ، وَ مَنْ تَلِنْ حَاشِيَتُهُ يَسْتَدِمْ مِنْ قَوْمِهِ الْمَوَدَّةَ"»
  14. ↑ دانشنامه نهج البلاغه، ج۲، ص 692.
  15. ↑ ﴿وَقَضَى رَبُّكَ أَلاَّ تَعْبُدُواْ إِلاَّ إِيَّاهُ وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا إِمَّا يَبْلُغَنَّ عِندَكَ الْكِبَرَ أَحَدُهُمَا أَوْ كِلاهُمَا فَلاَ تَقُل لَّهُمَا أُفٍّ وَلاَ تَنْهَرْهُمَا وَقُل لَّهُمَا قَوْلاً كَرِيمًا ﴾؛ سوره اسراء، آیه ۲۳
  16. ↑ نهج البلاغه، خطبه ۱۶٧: «"اتَّقُوا اللَّهَ فِي عِبَادِهِ وَ بِلَادِهِ، فَإِنَّكُمْ مَسْئُولُونَ حَتَّى عَنِ الْبِقَاعِ وَ الْبَهَائِمِ. [وَ] أَطِيعُوا اللَّهَ وَ لَا تَعْصُوهُ، وَ إِذَا رَأَيْتُمُ الْخَيْرَ فَخُذُوا بِهِ، وَ إِذَا رَأَيْتُمُ الشَّرَّ فَأَعْرِضُوا عَنْهُ"»
  17. ↑ دانشنامه نهج البلاغه، ج۲، ص 692.
  18. ↑ دانشنامه نهج البلاغه، ج۲، ص 692.
برگرفته از «https://fa.imamatpedia.com/w/index.php?title=مسئولیت&oldid=405986»