حیرت: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ']]↵↵{{پرسمان' به ']] == پرسش‌های وابسته == {{پرسمان')
 
(۲۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{خرد}}
{{مهدویت}}
{{مهدویت}}
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
{{مدخل مرتبط
: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل مرتبط با مباحث پیرامون [[امام مهدی]]{{ع}} است. "'''[[امام مهدی]]'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
| موضوع مرتبط = امام مهدی
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
| عنوان مدخل  = [[امام مهدی]]
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[امام مهدی در قرآن]] | [[امام مهدی در حدیث]] | [[امام مهدی در نهج البلاغه]] | [[امام مهدی در معارف دعا و زیارات]] | [[امام مهدی در کلام اسلامی]]</div>
| مداخل مرتبط = [[امام مهدی در قرآن]] - [[امام مهدی در حدیث]] - [[امام مهدی در نهج البلاغه]] - [[امام مهدی در معارف دعا و زیارات]] - [[امام مهدی در کلام اسلامی]]
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
| پرسش مرتبط  = امام مهدی (پرسش)
: <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[امام مهدی (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
}}
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">


==مقدمه==
== مقدمه ==
*از ویژگی‌‏های مهم دوران غیبت "سرگردانی" است؛ به ویژه هرچه به زمان ظهور [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}‏ نزدیک‌‏تر می‌‏شویم، بر شدّت آن افزوده می‏‌شود.
* از ویژگی‌‏های مهم [[دوران غیبت]] "سرگردانی" است؛ به ویژه هرچه به [[زمان ظهور]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}}‏ نزدیک‌‏تر می‌‏شویم، بر شدّت آن افزوده می‏‌شود.
*در این دوران، انسان‌‏ها به سبب پنهان بودن رهبر الهی خود، در تحیر، و برخی نیز در گمراهی به سر خواهند برد. البته افراد بسیاری نیز به دلیل اهتمام جدّی به پروای الهی، از این آزمون‌‏ها با سربلندی به سلامت عبور کرده، [[ایمان]] خود را تا واپسین لحظه‌‏ها به خوبی حفظ می‌‏کنند.
* در این دوران، [[انسان‌‏ها]] به سبب پنهان بودن [[رهبر]] الهی خود، در تحیر، و برخی نیز در [[گمراهی]] به سر خواهند برد. البته افراد بسیاری نیز به [[دلیل]] اهتمام جدّی به پروای الهی، از این آزمون‌‏ها با [[سربلندی]] به [[سلامت]] عبور کرده، [[ایمان]] خود را تا واپسین لحظه‌‏ها به خوبی حفظ می‌‏کنند.
*[[عبد العظیم بن عبد اللّه حسنی]]، از [[امام جواد الأئمه]]{{ع}}، از پدرانش حدیث کرده است که [[امام علی|امیر مؤمنان]]{{ع}} فرمود: برای قائم ما غیبتی است که مدتش طولانی است. گویا [[شیعه]] را می‏‌بینم که در غیبتش چون چهارپایان جولان می‌‏زنند و چراگاه می‏‌جویند و به دست نمی‌‏آورند. آگاه باشید هرکدامشان بر دین خود ثابت بماند و برای طول غیبت [[امام]]، دلش دچار قساوت نشود، او در روز قیامت در درجه من، با من است .... <ref> {{عربی|" لِلْقَائِمِ‏ مِنَّا غَيْبَةٌ أَمَدُهَا طَوِيلٌ‏ كَأَنِّي‏ بِالشِّيعَةِ يَجُولُونَ‏ جَوَلَانَ‏ النَّعَمِ‏ فِي‏ غَيْبَتِهِ‏ يَطْلُبُونَ الْمَرْعَى فَلَا يَجِدُونَهُ أَلَا فَمَنْ ثَبَتَ مِنْهُمْ عَلَى دِينِهِ وَ لَمْ يَقْسُ قَلْبُهُ لِطُولِ أَمَدِ غَيْبَةِ إِمَامِهِ فَهُوَ مَعِي فِي دَرَجَتِي يَوْمَ الْقِيَامَة ‏"}}، شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۱، ص ۳۰۳، ح ۱۴؛ فضل بن حسن طبرسی، اعلام الوری، ص ۴۲۶</ref>
* [[عبد العظیم بن عبد اللّه حسنی]]، از [[امام جواد الأئمه]] {{ع}}، از پدرانش [[حدیث]] کرده است که [[امام علی|امیر مؤمنان]] {{ع}} فرمود: برای [[قائم]] ما غیبتی است که مدتش طولانی است. گویا [[شیعه]] را می‏‌بینم که در غیبتش چون چهارپایان جولان می‌‏زنند و چراگاه می‏‌جویند و به دست نمی‌‏آورند. [[آگاه]] باشید هرکدامشان بر [[دین]] خود ثابت بماند و برای طول [[غیبت]] [[امام]]، دلش دچار قساوت نشود، او در [[روز قیامت]] در درجه من، با من است .... <ref> {{عربی|" لِلْقَائِمِ‏ مِنَّا غَيْبَةٌ أَمَدُهَا طَوِيلٌ‏ كَأَنِّي‏ بِالشِّيعَةِ يَجُولُونَ‏ جَوَلَانَ‏ النَّعَمِ‏ فِي‏ غَيْبَتِهِ‏ يَطْلُبُونَ الْمَرْعَى فَلَا يَجِدُونَهُ أَلَا فَمَنْ ثَبَتَ مِنْهُمْ عَلَى دِينِهِ وَ لَمْ يَقْسُ قَلْبُهُ لِطُولِ أَمَدِ غَيْبَةِ إِمَامِهِ فَهُوَ مَعِي فِي دَرَجَتِي يَوْمَ الْقِيَامَة ‏"}}، [[شیخ صدوق]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، ج۱، ص ۳۰۳، ح ۱۴؛ فضل بن حسن طبرسی، اعلام الوری، ص ۴۲۶</ref>
*در برخی روایات، این حیرت، به خود [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}‏ نیز نسبت داده شده است. "حیرت" از نظر لغت هنگامی به کار می‏‌رود که شخص، در کار خود سرگردان است‏<ref> جوهری، الصحاح، ج ۲، ص ۶۴۰</ref> و گشایشی در آن نمی‏‌بیند<ref> طریحی، مجمع البحرین، ج ۱، ص ۶۰۴</ref>. که این، به تناسب افراد متفاوت خواهد بود، از این‌‏رو سرگردانی آن حضرت، با آنچه در باره عموم مردم گفته شده، کاملا متفاوت است.
* در برخی [[روایات]]، این [[حیرت]]، به خود [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}}‏ نیز نسبت داده شده است. "[[حیرت]]" از نظر لغت هنگامی به کار می‏‌رود که شخص، در کار خود سرگردان است‏<ref> جوهری، الصحاح، ج ۲، ص ۶۴۰</ref> و گشایشی در آن نمی‏‌بیند<ref> طریحی، مجمع البحرین، ج ۱، ص ۶۰۴</ref>. که این، به تناسب افراد متفاوت خواهد بود، از این‌‏رو سرگردانی آن حضرت، با آنچه در باره عموم [[مردم]] گفته شده، کاملا متفاوت است.
*[[اصبغ بن نباته]] گوید: بر [[امیر مؤمنان علی]]{{ع}} وارد شدم و دیدم در حالی که در اندیشه فرو رفته است، با انگشت بر زمین خط می‏‌کشد. پرسیدم: ای [[امیر المؤمنین]]! چرا شما را اندیشناک می‌‏بینم و چرا بر زمین خط می‌‏کشید؟ آیا به زمین و خلافت در آن رغبتی دارید؟ فرمود: نه به خدا سوگند! نه به آن و نه به دنیا هیچ روزی اشتیاقی نداشته‌‏ام؛ لکن در فرزندی می‌‏اندیشم که از سلاله من و یازدهمین فرزند من است. او مهدی است و زمین را پر از عدل ‏وداد می‏‌سازد؛ همان‏گونه که پر از ستم و جور شده باشد. او را سرگردانی و غیبتی است که اقوامی در آن گمراه شده و اقوامی دیگر در آن هدایت یابند<ref> ر. ک: شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۳۳۶؛ ابن ابی زینب نعمانی، الغیبة، ص ۶۰، ح ۴؛ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۱، باب ۲۶، ح ۱</ref>.  
* [[اصبغ بن نباته]] گوید: بر [[امیر مؤمنان علی]] {{ع}} وارد شدم و دیدم در حالی که در [[اندیشه]] فرو رفته است، با انگشت بر [[زمین]] خط می‏‌کشد. پرسیدم: ای [[امیر المؤمنین]]! چرا شما را اندیشناک می‌‏بینم و چرا بر [[زمین]] خط می‌‏کشید؟ آیا به [[زمین]] و [[خلافت]] در آن رغبتی دارید؟ فرمود: نه به [[خدا]] [[سوگند]]! نه به آن و نه به [[دنیا]] هیچ روزی اشتیاقی نداشته‌‏ام؛ لکن در فرزندی می‌‏اندیشم که از سلاله من و یازدهمین فرزند من است. او [[مهدی]] است و [[زمین]] را پر از [[عدل]] ‏وداد می‏‌سازد؛ همان‏گونه که پر از [[ستم]] و [[جور]] شده باشد. او را سرگردانی و غیبتی است که اقوامی در آن [[گمراه]] شده و اقوامی دیگر در آن [[هدایت]] یابند<ref> ر. ک: شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۳۳۶؛ ابن ابی زینب نعمانی، الغیبة، ص ۶۰، ح ۴؛ [[شیخ صدوق]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، ج۱، باب ۲۶، ح ۱</ref>.  
*البته این احتمال قوی می‌‏نماید که مقصود از سرگردانی در این روایت، سرگردانی مردم باشد؛ چرا که فرموده است برای او غیبت و حیرت - هر دو- هست و غیبت زمانی معنا پیدا می‌‏کند که حضرت در مواجهه با مردم تصور شود. مسلم است حضرت نزد خود غایب نیست و اگر گفته می‌‏شود برای او غیبت است، یعنی در مواجهه با مردم پنهان است. حیرت نیز این‏گونه است؛ یعنی حالتی برای حضرت پدید می‏‌آید که حاصل آن برای مردم، سرگردانی و عدم گشایش در کارها خواهد بود.  
* البته این احتمال قوی می‌‏نماید که مقصود از سرگردانی در این [[روایت]]، سرگردانی [[مردم]] باشد؛ چرا که فرموده است برای او [[غیبت]] و [[حیرت]] - هر دو- هست و [[غیبت]] زمانی معنا پیدا می‌‏کند که حضرت در مواجهه با [[مردم]] تصور شود. مسلم است حضرت نزد خود غایب نیست و اگر گفته می‌‏شود برای او [[غیبت]] است، یعنی در مواجهه با [[مردم]] پنهان است. [[حیرت]] نیز این‏گونه است؛ یعنی حالتی برای حضرت پدید می‏‌آید که حاصل آن برای [[مردم]]، سرگردانی و عدم [[گشایش]] در کارها خواهد بود.  
*قرینه این معنا در برخی روایات است که در ادامه سخن از گمراهی و هدایت مردم آمده است.
* قرینه این معنا در برخی [[روایات]] است که در ادامه سخن از [[گمراهی]] و [[هدایت مردم]] آمده است.
*[[ام‏‌هانی ثقفیه]] گوید: بامدادی خدمت سرورم، [[امام محمد باقر]]{{ع}} رسیدم و گفتم: ای آقای من! آیه‏ای از کتاب خدای سبحانه و تعالی بر دلم خطور کرده است و مرا پریشان ساخته و خواب از چشمم ربوده است. فرمود: ای ام هانی! بپرس. پرسیدم: ای سرورم! این قول خداوند: {{متن قرآن|فَلا أُقْسِمُ بِالْخُنَّسِ الْجَوَارِ الْكُنَّسِ}}<ref>؛ سوره تکویر، آیه:۱۵- ۱۶.</ref> فرمود: ای ام هانی! خوب مسأله‌‏ای پرسیدی. این، مولودی در آخر الزّمان است. او مهدی این عترت است و برای او حیرت و غیبتی خواهد بود که اقوامی در آن گمراه شوند و اقوامی نیز هدایت یابند. خوشا بر تو اگر او را دریابی! و خوشا بر کسی که او را دریابد<ref> {{عربی|" نِعْمَ‏ الْمَسْأَلَةُ سَأَلْتِنِي‏ يَا أُمَ‏ هَانِئٍ‏ هَذَا مَوْلُودٌ فِي‏ آخِرِ الزَّمَانِ‏ هُوَ الْمَهْدِيُ‏ مِنْ‏ هَذِهِ‏ الْعِتْرَةِ تَكُونُ لَهُ حَيْرَةٌ وَ غَيْبَةٌ يَضِلُّ فِيهَا أَقْوَامٌ وَ يَهْتَدِي فِيهَا أَقْوَامٌ فَيَا طُوبَى لَكِ إِنْ أَدْرَكْتِهِ وَ يَا طُوبَى مَنْ أَدْرَكَهُ‏"}}، شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، باب ۳۲، ح ۱۴</ref>! با در نظر گرفتن یکی از معانی لغوی و به دور از معنای عرفی و اصطلاحی، اطلاق آن بر خود [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}‏ نیز بدون اشکال خواهد بود. و آن معنا این است که حیران به کسی می‏گویند که در کار خود گشایشی نمی‌‏بیند<ref> طریحی، مجمع البحرین، ج ۱، ص ۶۰۴</ref> و [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}‏ نیز در دوران غیبت چنین است. مؤید این معنا روایاتی است که حیرت جز بر خود حضرت قابل تطبیق نیست.
* [[ام‏‌هانی ثقفیه]] گوید: بامدادی خدمت سرورم، [[امام محمد باقر]] {{ع}} رسیدم و گفتم: ای آقای من! آیه‏ای از کتاب خدای سبحانه و تعالی بر دلم خطور کرده است و مرا پریشان ساخته و [[خواب]] از چشمم ربوده است. فرمود: ای ام هانی! بپرس. پرسیدم: ای سرورم! این قول [[خداوند]]: {{متن قرآن|فَلا أُقْسِمُ بِالْخُنَّسِ الْجَوَارِ الْكُنَّسِ}}<ref>؛ سوره تکویر، آیه:۱۵- ۱۶.</ref> فرمود: ای ام هانی! خوب مسأله‌‏ای پرسیدی. این، مولودی در [[آخر الزّمان]] است. او [[مهدی]] این [[عترت]] است و برای او [[حیرت]] و غیبتی خواهد بود که اقوامی در آن [[گمراه]] شوند و اقوامی نیز [[هدایت]] یابند. خوشا بر تو اگر او را دریابی! و خوشا بر کسی که او را دریابد<ref> {{عربی|" نِعْمَ‏ الْمَسْأَلَةُ سَأَلْتِنِي‏ يَا أُمَ‏ هَانِئٍ‏ هَذَا مَوْلُودٌ فِي‏ آخِرِ الزَّمَانِ‏ هُوَ الْمَهْدِيُ‏ مِنْ‏ هَذِهِ‏ الْعِتْرَةِ تَكُونُ لَهُ حَيْرَةٌ وَ غَيْبَةٌ يَضِلُّ فِيهَا أَقْوَامٌ وَ يَهْتَدِي فِيهَا أَقْوَامٌ فَيَا طُوبَى لَكِ إِنْ أَدْرَكْتِهِ وَ يَا طُوبَى مَنْ أَدْرَكَهُ‏"}}، شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، باب ۳۲، ح ۱۴</ref>! با در نظر گرفتن یکی از معانی لغوی و به دور از معنای عرفی و اصطلاحی، اطلاق آن بر خود [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}}‏ نیز بدون اشکال خواهد بود. و آن معنا این است که حیران به کسی می‏گویند که در کار خود گشایشی نمی‌‏بیند<ref> طریحی، مجمع البحرین، ج ۱، ص ۶۰۴</ref> و [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}}‏ نیز در [[دوران غیبت]] چنین است. مؤید این معنا روایاتی است که [[حیرت]] جز بر خود حضرت قابل تطبیق نیست.
*در روایت است که [[امام صادق]]{{ع}} پس از نقل داستان [[حضرت موسی]]{{ع}} فرمود: و با قائم، دوازدهمین امامان{{عم}} نیز چنین کند و در یک شب کارش را اصلاح فرماید؛ همچنان که کار پیامبرش [[حضرت موسی]]{{ع}} را در شبی اصلاح فرمود و او را از حیرت و غیبت، به روشنایی فرج و ظهور در آورد<ref> شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۱، ص ۱۵۱، باب ۶، ح ۱۳</ref>
* در [[روایت]] است که [[امام صادق]] {{ع}} پس از [[نقل]] داستان [[حضرت موسی]] {{ع}} فرمود: و با [[قائم]]، دوازدهمین [[امامان]] {{عم}} نیز چنین کند و در یک شب کارش را [[اصلاح]] فرماید؛ همچنان که کار پیامبرش [[حضرت موسی]] {{ع}} را در شبی [[اصلاح]] فرمود و او را از [[حیرت]] و [[غیبت]]، به [[روشنایی]] [[فرج]] و [[ظهور]] در آورد<ref> [[شیخ صدوق]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، ج۱، ص ۱۵۱، باب ۶، ح ۱۳</ref>
*روشن است که فرمایش فوق فقط مربوط به آن حضرت است و خداوند سبحانه و تعالی است که آن حضرت را از غیبت وارد ظهور می‏‌کند. و همو است که آن حضرت را از حیرت وارد نور فرج و گشایش می‏کند. و البته این روایت مؤید معنایی است که طریحی برای حیرت نمود و این معنا نه فقط با مقام علم و [[عصمت]] [[امام]] منافات ندارد که نسبت دادن آن به [[امام]] بدون اشکال است.
* روشن است که فرمایش فوق فقط مربوط به آن حضرت است و [[خداوند]] سبحانه و تعالی است که آن حضرت را از [[غیبت]] وارد [[ظهور]] می‏‌کند. و همو است که آن حضرت را از [[حیرت]] وارد [[نور]] [[فرج]] و [[گشایش]] می‏کند. و البته این [[روایت]] مؤید معنایی است که طریحی برای [[حیرت]] نمود و این معنا نه فقط با [[مقام علم]] و [[عصمت امام]] منافات ندارد که نسبت دادن آن به [[امام]] بدون اشکال است.
*همچنین [[امام باقر]]{{ع}} آن‏گاه که [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}‏ را در دوران غیبت به [[حضرت یوسف]]{{ع}} تشبیه کرد، در پاسخ پرسش راوی درباره وجه شباهت فرمود: {{عربی|" الْحَيْرَةُ وَ الْغَيْبَةُ ‏"}}<ref>شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۱۶۳</ref>. روشن است که [[حضرت یوسف]] همواره در مصیبت‏‌ها گشایشی در کار خود نمی‏‌دید.  
* همچنین [[امام باقر]] {{ع}} آن‏گاه که [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}}‏ را در [[دوران غیبت]] به [[حضرت یوسف]] {{ع}} [[تشبیه]] کرد، در پاسخ پرسش [[راوی]] درباره وجه شباهت فرمود: {{عربی|" الْحَيْرَةُ وَ الْغَيْبَةُ ‏"}}<ref>شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۱۶۳</ref>. روشن است که [[حضرت یوسف]] همواره در مصیبت‏‌ها گشایشی در کار خود نمی‏‌دید.  
*بنابراین بدان سبب که [[حضرت‏ مهدی]]{{ع}} در کار خود گشایشی نمی‌‏بیند، تا آن زمان که خداوند سبحانه و تعالی اراده ظهور فرماید، می‌‏توان به آن حضرت حیران گفت<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص:۱۹۳ - ۱۹۶.</ref>.
* بنابراین بدان سبب که [[حضرت‏ مهدی]] {{ع}} در کار خود گشایشی نمی‌‏بیند، تا آن زمان که [[خداوند]] سبحانه و تعالی [[اراده]] [[ظهور]] فرماید، می‌‏توان به آن حضرت حیران گفت<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص۱۹۳ - ۱۹۶.</ref>.
==پرسش‌های وابسته==
== پرسش مستقیم ==
* [[دوران حیرت مومنین بعد از شهادت امام حسن عسکری به چه معناست؟ (پرسش)؟]]
* [[دوران حیرت مومنین بعد از شهادت امام حسن عسکری به چه معناست؟ (پرسش)]]
== جستارهای وابسته ==
{{پرسش‌های وابسته}}
{{ستون-شروع|7}}
*[[آخر الزمان]]
*[[آدینه]] ([[جمعه]])
*[[آستانه عسکریین]]
*[[آستانه قیامت]]
*[[آفتاب پشت ابر]] ([[خورشید پشت ابر]])
*[[آینده پژوهی]]
*[[آیین جدید دین در عصر ظهور]]
*[[اَبدال]]
*[[ابوالادیان]]
*[[ابوصالح]]
*[[ابوالقاسم (امام مهدی)]]
*[[اثناعشریه]]
*[[احمد (امام مهدی)]]
*[[احمد بن اسحاق قمی]]
*[[احمد بن هلال کرخی]]
*[[احمدیه]] ([[قادیانیه]])
*[[اخیار]]
*[[ادله رجعت]]
*[[اسماعیلیه]]
*[[أشراط الساعه]]
*[[اصحاب قائم]] ([[یاران امام مهدی]]){{ع}}
*[[اصحاب کهف]]
*[[اقامت‌گاه امام مهدی در عصر ظهور]] ([[مسجد سهله]])
*[[القاب امام مهدی]]{{ع}}
*[[امامت امام مهدی]]{{ع}}
*[[امامت و مهدویت]]
*[[امام حسن عسکری]]
*[[امام زمان]] ([[صاحب الزمان]])
*[[امام شناسی]] ([[مرگ جاهلی]])
*[[امام مهدی از ولادت تا ظهور]]
*[[امامیه]]
*[[امدادهای غیبی]]
*[[امکان رجعت رجعت]]
*[[امنیت حکومت جهانی]]
*[[انتظار فرج]]
*[[انتقام]]
*[[انجمن حجتیه]]
*[[انطاکیه]]
*[[اوتاد]]
*[[اهل سنت و امام مهدی موعود]]
*[[اهل سنّت و ولادت امام مهدی{{ع}}]]
*[[اهل کتاب در عصر ظهور]]
*[[ایام الله]]
*[[ایستادن هنگام شنیدن لقب قائم]]
*[[باب]] ([[علی محمد شیرازی]])
*[[بابیه باب]]
*[[باران های پیاپی]]
*[[باقریه]]
*[[البرهان فی علامات امام مهدی آخر الزمان]]
*[[بعثت امام مهدی]]
*[[بلالی محمد بن علی بن بلال]]
*[[بلالیه]]
*[[بهائیت]]
*[[البیان فی اخبار صاحب الزمان]]
*[[بیت الحمد]]
*[[بیت المقدس]]
*[[بیدا خسف به بیدا]]
*[[بیعت امام مهدی]]
*[[بیعت نامه امام مهدی]]
*[[البیعه لله]]
*[[پایان تاریخ آخرالزمان]]
*[[پدر امام مهدی امام حسن عسکری]]
*[[پدر امام مهدی و اهل سنّت]]
*[[پرچم امام مهدی ]]
*[[پرچم های سیاه]]
*[[پیراهن امام مهدی]]
*[[تاریخ سیاسی غیبت امام دوازدهم]]
*[[تاریخ عصر غیبت]]
*[[تاریخ غیبت کبرا]]
*[[تشرف ملاقات با امام مهدی]]
*[[تکذیب وقت گزاران وقت ظهور]]
*[[تَناثُرُ النُّجُوم]]
*[[توقیع]]
*[[جبرئیل]]
*[[جده]]
*[[جزیره خضرا]]
*[[جزیره خضرا در ترازوی نقد]]
*[[جعفر کذاب]]
*[[جمعه]]
*[[جنگ افزارهای امام مهدی سلاح امام مهدی]]
*[[حجت]]
*[[حجر الاسود]]
*[[حدیث غدیر]]
*[[حدیث لوح حضرت زهرا لوح حضرت زهرا]]
*[[حدیث معراج]]
*[[حِرْز امام مهدی ]]
*[[حرمت نام بردن امام مهدی]]
*[[حسن شریعی]]
*[[حسین بن روح نوبختی]]
*[[حسین بن منصور حلاج]]
*[[حکومت جهانی]]
*[[حکومت صالحان]]
*[[حکومت مستضعفان]]
*[[حکیمه خاتون]]
*[[حیرت]]
*[[خاتم الاوصیاء]]
*[[خراسانی]] ([[خروج خراسانی]])
*[[خردسال ترین پیشوای معصوم]] ([[امامت امام مهدی]])
*[[خروج خراسانی]]
*[[خروج دابة الاَرض]]
*[[خروج دجال]]
*[[خروج سفیانی]]
*[[خروج سید حسنی]]
*[[خروج شعیب بن صالح]]
*[[خروج شیصبانی]]
*[[خروج عوف سلمی]]
*[[خروج امام مهدی]] ([[قیام امام مهدی]])
*[[خروج یأجوج]] ([[یأجوج و مأجوج]])
*[[خروج یمانی]]
*[[خسف به بیداء]]
*[[خسوف و کسوف غیرعادی]]
*[[خضر]]
*[[خلافت موعود]]
*[[خورشید پشت ابر]]
*[[خطبه قیام]]
*[[خورشید مغرب]]
*[[خیمه]]
*[[دابه الارض]] ([[خروج دابه الارض]])
*[[دادگستر جهان]]
*[[دانشمندان عامه و امام مهدی موعود]]
*[[دجال خروج دجال]]
*[[در انتظار ققنوس]]
*[[در فجر ساحل]]
*[[دست بر سر گذاشتن]]
*[[دعای افتتاح]]
*[[دعای عهد]]
*[[دعای ندبه]]
*[[دعای سمات]]
*[[دوازده امامی]] ([[اثناعشریه]])
*[[دولت کریمه]] ([[حکومت جهانی]])
*[[دین در آخرالزمان آخرالزمان]]
*[[دین عصر ظهور]]
*[[ذی طوی]]
*[[رایات سود]] ([[پرچم های سیاه]])
*[[رحلت امام مهدی]] ([[فرجام امام مهدی]])
*[[رجعت]]
*[[رجعت کنندگان]]
*[[رکن و مقام]]
*[[رؤیت امام مهدی]] ([[ملاقات امام مهدی]])
*[[زبور داود]]
*[[زمینه سازان ظهور]]
*[[زنان آخرالزمان]] ([[آخرالزمان]])
*[[زنان و قیام امام مهدی]] ([[یاران امام مهدی]])
*[[زندگی آخرالزمان]] ([[آخرالزمان]])
*[[زیارت آل یس]]
*[[زیارت ناحیه مقدسه]]
*[[زیارت رجبیه]]
*[[زیدیه]]
*[[سازمان وکالت]]
*[[سامرا]]
*[[سرداب سامرا]]
*[[سلاح امام مهدی]]
*[[سفیانی]] ([[خروج سفیانی]])
*[[سید حسنی]] ([[خروج سید حسنی]])
*[[سیره حکومتی امام مهدی]]
*[[سیصد و سیزده]]
*[[شاهدان ولادت امام مهدی]]
*[[شرایط ظهور]]
*[[شرید]]
*[[شریعیه]]
*[[شعبان]]
*[[شعیب بن صالح]] ([[خروج شعیب ]])
*[[شلمغانیه]]
*[[شمائل امام مهدی]]
*[[شمشیر سلاح امام مهدی]]
*[[شهادت امام مهدی]] ([[فرجام امام مهدی]])
*[[شیخیه]]
*[[شیطان]] ([[کشته شدن شیطان]])
*[[شیصبانی]] ([[خروج شیصبانی]])
*[[شیعه]]
*[[صاحب الامر]]
*[[صاحب الدار]]
*[[صاحب الزمان]]
*[[صاحب السیف]]
*[[صاحب الغیبه]]
*[[صاید بن صید]] ([[خروج دجال]])
*[[صقیل]] ([[مادر امام مهدی]])
*[[صیحه آسمانی]] ([[ندای آسمانی]])
*[[طالقان]]
*[[طرید]]
*[[طلوع خورشید از مغرب]]
*[[طویل العمر]]
*[[طی الارض]]
*[[طیبه]]
*[[ظهور]]
*[[عاشورا]]
*[[عبرتایی]] ([[احمد بن هلال]])
*[[عثمان بن سعید عمری]]
*[[عدد یاران امام مهدی]] ([[سیصد و سیزده]])
*[[عدل و قسط حکومت جهانی]]
*[[العرف الوردی فی اخبار الامام مهدی]]
*[[عسکریه]]
*[[عصائب]]
*[[عصر زندگی]]
*[[عقد الدرر فی اخبار المنتظر]]
*[[علایم ظهور]] ([[نشانه های ظهور]])
*[[علائم قیامت اشراط الساعه]]
*[[علی بن محمد سمری]]
*[[غار انطاکیه]] ([[انطاکیه]])
*[[غایب]] ([[امام غایب]])
*[[غریم]]
*[[غلام]]
*[[غیبت]] ([[پنهان شدن]])
*[[الغیبه]]
*[[غیبت صغرا]]
*[[غیبت کبرا]]
*[[فترت]]
*[[فرید]]
*[[فرجام امام مهدی]]
*[[فرجام شناسی]] ([[آینده پژوهی]])
*[[فضیلت انتظار فرج]] ([[انتظار فرج ]])
*[[فضیلت منتظران]] ([[منتظر]])
*[[فلسفه رجعت]] ([[رجعت]])
*[[فلسفه غیبت صغرا]] ([[غیبت صغرا]])
*[[فلسفه غیبت]] ([[غیبت امام مهدی]])
*[[فواید امام غایب]]
*[[فوتوریسم]]
*[[قائم]]
*[[قادیانیه]]
*[[قتل نفس زَکیّه]]
*[[قم]]
*[[قیامت صغرا]] ([[رجعت]])
*[[قیام های پیش از ظهور]]
*[[کتاب الغیبه للحجه]]
*[[کشته شدن شیطان]]
*[[کمال الدین و تمام النعمه]]
*[[کوفه]]
*[[کنیه امام مهدی]] ([[ابوالقاسم]])
*[[کوه رَضْوی]]
*[[کیسانیه]]
*[[لباس امام مهدی]] ([[پیراهن امام مهدی]])
*[[لوح حضرت زهرا]]
*[[مادر امام مهدی]]
*[[متامام مهدی]] ([[مدعیان مهدویت]])
*[[مثلث برمودا]] ([[جزیره خضرا]])
*[[محدَّث]]
*[[محل بیعت امام مهدی]] ([[رکن و مقام]])
*[[محل ظهور امام مهدی]] ([[مسجد الحرام]])
*[[محل قتل نفس زکیه رکن و مقام]]
*[[محمد]]
*[[محمد بن عثمان بن سعید عمری]]
*[[محمد بن علی بن هلال]]
*[[محمد بن علی شلمغانی]]
*[[محمد بن نصیر نمیری]]
*[[محمدیه]]
*[[مدعیان بابیت]]
*[[مدعیان مهدویت]]
*[[مرجع تقلید]]
*[[مردان آخرالزمان]] ([[آخرالزمان]])
*[[مرکز حکومت امام مهدی]] ([[مسجد کوفه]])
*[[مرگ جاهلی]]
*[[مرگ سرخ]]
*[[مرگ سفید]]
*[[مستضعف]]
*[[مسجد جمکران]]
*[[مسجد الحرام]]
*[[مسجد سهله]]
*[[مسجد صاحب الزمان]] ([[مسجد جمکران]])
*[[مسجد کوفه]]
*[[مصلای جمعه و جماعات در عصر ظهور]] ([[مسجد کوفه]])
* [[مضطر]]
*[[معجم احادیث الامام الامام مهدی ]]
*[[معمرین]]
*[[مغیریه]]
*[[مقتدای مسیح]]
*[[مکیال المکارم فی فواید الدعاء للقائم]]
*[[ملاحم و فتن]]
*[[ملاقات با امام مهدی]]
*[[ملیکه مادر امام مهدی]]
*[[منتخب الاثر]]
*[[منتظِر]]
*[[منتَظَر]]
*[[منتقم]]
*[[منصور]]
*[[موتور]]
*[[موسویه]]
*[[موعود مسیحیت]]
*[[موعود یهود]]
*[[امام مهدی]]
*[[امام مهدی سودانی]]
*[[امام مهدی موعود]]
*[[مهدویت]]
*[[ممهدون]] ([[زمینه سازان ظهور]])
*[[مهدویت پژوهی]] ([[آینده پژوهی]])
*[[امام مهدی شخصی و امام مهدی نوعی]]
*[[امام مهدیه]]
*[[میراث دار پیامبران]]
*[[ناحیه مقدسه]]
*[[نام های حضرت محمد]] ([[احمد]])
*[[ناووسیه]]
*[[نجبا]]
*[[ندای آسمانی]]
*[[نرگس]] ([[مادر امام مهدی]])
*[[نزول عیسی]]
*[[نشانه های آخرالزمان]] ([[آخرالزمان]]
*[[نشانه های ظهور]]
*[[نفس زکیه]]
*[[نماز امام زمان]]
*[[نواب خاص]]
*[[نیابت خاص]]
*[[نیابت عام]]
*[[نیمه شعبان]]
*[[وقاتون]] ([[وقت ظهور]])
*[[وقت ظهور]]
*[[وقت معلوم]]
*[[وکلای امام مهدی]]
*[[ولادت امام مهدی]]
*[[ولایت فقیه]]
*[[ولی فقیه]]
*[[همسر و فرزند امام مهدی]]
*[[هیبت امام مهدی]]
*[[یأجوج و مأجوج]]
*[[یاران امام مهدی]]
*[[یالثارات الحسین]]
{{پایان}}
{{پایان}}


==منابع==
== پرسش‌های وابسته ==
* [[پرونده:134491.jpg|22px]] [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه مهدویت''']].
{{پرسمان ولادت امام مهدی}}


==پانویس==
{{یادآوری پانویس}}
{{پانویس2}}


{{امام مهدی}}
== منابع ==
{{منابع}}
* [[پرونده:134491.jpg|22px]] [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه مهدویت''']]
{{پایان منابع}}
 
== پانویس ==
{{پانویس}}


[[رده:امام مهدی]]
[[رده:امام مهدی]]
[[رده:حیرت]]
[[رده:حیرت]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۷ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۹:۰۲

مقدمه

  • از ویژگی‌‏های مهم دوران غیبت "سرگردانی" است؛ به ویژه هرچه به زمان ظهور حضرت مهدی (ع)‏ نزدیک‌‏تر می‌‏شویم، بر شدّت آن افزوده می‏‌شود.
  • در این دوران، انسان‌‏ها به سبب پنهان بودن رهبر الهی خود، در تحیر، و برخی نیز در گمراهی به سر خواهند برد. البته افراد بسیاری نیز به دلیل اهتمام جدّی به پروای الهی، از این آزمون‌‏ها با سربلندی به سلامت عبور کرده، ایمان خود را تا واپسین لحظه‌‏ها به خوبی حفظ می‌‏کنند.
  • عبد العظیم بن عبد اللّه حسنی، از امام جواد الأئمه (ع)، از پدرانش حدیث کرده است که امیر مؤمنان (ع) فرمود: برای قائم ما غیبتی است که مدتش طولانی است. گویا شیعه را می‏‌بینم که در غیبتش چون چهارپایان جولان می‌‏زنند و چراگاه می‏‌جویند و به دست نمی‌‏آورند. آگاه باشید هرکدامشان بر دین خود ثابت بماند و برای طول غیبت امام، دلش دچار قساوت نشود، او در روز قیامت در درجه من، با من است .... [۱]
  • در برخی روایات، این حیرت، به خود حضرت مهدی (ع)‏ نیز نسبت داده شده است. "حیرت" از نظر لغت هنگامی به کار می‏‌رود که شخص، در کار خود سرگردان است‏[۲] و گشایشی در آن نمی‏‌بیند[۳]. که این، به تناسب افراد متفاوت خواهد بود، از این‌‏رو سرگردانی آن حضرت، با آنچه در باره عموم مردم گفته شده، کاملا متفاوت است.
  • اصبغ بن نباته گوید: بر امیر مؤمنان علی (ع) وارد شدم و دیدم در حالی که در اندیشه فرو رفته است، با انگشت بر زمین خط می‏‌کشد. پرسیدم: ای امیر المؤمنین! چرا شما را اندیشناک می‌‏بینم و چرا بر زمین خط می‌‏کشید؟ آیا به زمین و خلافت در آن رغبتی دارید؟ فرمود: نه به خدا سوگند! نه به آن و نه به دنیا هیچ روزی اشتیاقی نداشته‌‏ام؛ لکن در فرزندی می‌‏اندیشم که از سلاله من و یازدهمین فرزند من است. او مهدی است و زمین را پر از عدل ‏وداد می‏‌سازد؛ همان‏گونه که پر از ستم و جور شده باشد. او را سرگردانی و غیبتی است که اقوامی در آن گمراه شده و اقوامی دیگر در آن هدایت یابند[۴].
  • البته این احتمال قوی می‌‏نماید که مقصود از سرگردانی در این روایت، سرگردانی مردم باشد؛ چرا که فرموده است برای او غیبت و حیرت - هر دو- هست و غیبت زمانی معنا پیدا می‌‏کند که حضرت در مواجهه با مردم تصور شود. مسلم است حضرت نزد خود غایب نیست و اگر گفته می‌‏شود برای او غیبت است، یعنی در مواجهه با مردم پنهان است. حیرت نیز این‏گونه است؛ یعنی حالتی برای حضرت پدید می‏‌آید که حاصل آن برای مردم، سرگردانی و عدم گشایش در کارها خواهد بود.
  • قرینه این معنا در برخی روایات است که در ادامه سخن از گمراهی و هدایت مردم آمده است.
  • ام‏‌هانی ثقفیه گوید: بامدادی خدمت سرورم، امام محمد باقر (ع) رسیدم و گفتم: ای آقای من! آیه‏ای از کتاب خدای سبحانه و تعالی بر دلم خطور کرده است و مرا پریشان ساخته و خواب از چشمم ربوده است. فرمود: ای ام هانی! بپرس. پرسیدم: ای سرورم! این قول خداوند: ﴿فَلا أُقْسِمُ بِالْخُنَّسِ الْجَوَارِ الْكُنَّسِ[۵] فرمود: ای ام هانی! خوب مسأله‌‏ای پرسیدی. این، مولودی در آخر الزّمان است. او مهدی این عترت است و برای او حیرت و غیبتی خواهد بود که اقوامی در آن گمراه شوند و اقوامی نیز هدایت یابند. خوشا بر تو اگر او را دریابی! و خوشا بر کسی که او را دریابد[۶]! با در نظر گرفتن یکی از معانی لغوی و به دور از معنای عرفی و اصطلاحی، اطلاق آن بر خود حضرت مهدی (ع)‏ نیز بدون اشکال خواهد بود. و آن معنا این است که حیران به کسی می‏گویند که در کار خود گشایشی نمی‌‏بیند[۷] و حضرت مهدی (ع)‏ نیز در دوران غیبت چنین است. مؤید این معنا روایاتی است که حیرت جز بر خود حضرت قابل تطبیق نیست.
  • در روایت است که امام صادق (ع) پس از نقل داستان حضرت موسی (ع) فرمود: و با قائم، دوازدهمین امامان (ع) نیز چنین کند و در یک شب کارش را اصلاح فرماید؛ همچنان که کار پیامبرش حضرت موسی (ع) را در شبی اصلاح فرمود و او را از حیرت و غیبت، به روشنایی فرج و ظهور در آورد[۸]
  • روشن است که فرمایش فوق فقط مربوط به آن حضرت است و خداوند سبحانه و تعالی است که آن حضرت را از غیبت وارد ظهور می‏‌کند. و همو است که آن حضرت را از حیرت وارد نور فرج و گشایش می‏کند. و البته این روایت مؤید معنایی است که طریحی برای حیرت نمود و این معنا نه فقط با مقام علم و عصمت امام منافات ندارد که نسبت دادن آن به امام بدون اشکال است.
  • همچنین امام باقر (ع) آن‏گاه که حضرت مهدی (ع)‏ را در دوران غیبت به حضرت یوسف (ع) تشبیه کرد، در پاسخ پرسش راوی درباره وجه شباهت فرمود: " الْحَيْرَةُ وَ الْغَيْبَةُ ‏"[۹]. روشن است که حضرت یوسف همواره در مصیبت‏‌ها گشایشی در کار خود نمی‏‌دید.
  • بنابراین بدان سبب که حضرت‏ مهدی (ع) در کار خود گشایشی نمی‌‏بیند، تا آن زمان که خداوند سبحانه و تعالی اراده ظهور فرماید، می‌‏توان به آن حضرت حیران گفت[۱۰].

پرسش مستقیم

پرسش‌های وابسته

  1. چرا اهل تسنن معتقدند امام مهدی هنوز به دنیا نیامده است؟ (پرسش)
  2. نظر اهل سنت درباره ولادت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  3. وضع سیاسی بعد از شهادت امام عسکری چگونه بوده است؟ (پرسش)
  4. وضعیت سیاسی در عصر امام عسکری‏ و ولادت امام مهدی‏ چگونه بوده است؟ (پرسش)
  5. چرا هیچ یک از امامان هویت شخصی امام مهدی‏ را بیان نکرده‌‏اند؟ (پرسش)
  6. با وجود ضعف دولت عباسی چگونه مسأله خوف بر جان امام مهدی‏ توجیه می‌‏شود؟ (پرسش)
  7. امام مهدی چه تدابیری برای اختفای خود از دشمنان داشته است؟ (پرسش)
  8. چه کسانی از تولد امام مهدی با خبر بوده‌اند؟ (پرسش)
  9. سن دقیق امام مهدی چقدر است؟ (پرسش)
  10. ویژگی‌های میلاد امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  11. دلایل فرزند داشتن امام حسن عسکری چیست؟ (پرسش)
  12. آیه‌‏ای که امام مهدی پس از تولد تلاوت کرده‏‌اند چیست و در کدام سوره است؟ (پرسش)
  13. آیا برخی از شیعیان بعد از شهادت امام عسکری‏ قائل به توقف شدند؟ (پرسش)
  14. آیا اعتقاد به ولادت امام مهدی‏ و وجود او تا این زمان از ضروریات ایمان است؟ (پرسش)
  15. چه ضرورت دارد انسانی در گذشته دور برای آینده‏‌ای دورتر به دنیا آمده باشد؟ (پرسش)
  16. آیا ممکن است با سری بودن ولادت امام مهدی ادعای تواتر و اجماع در موضوع ولادت نمود؟ (پرسش)
  17. آیا اختلاف در امر ولادت امام مهدی سبب وهن در آن می‏‌شود؟ (پرسش)
  18. امام مهدی در چه شهری به دنیا آمد؟ (پرسش)
  19. ذکر سجده امام مهدی بعد از تولد چه بود؟ (پرسش)
  20. چه کسانی بر جنازه امام حسن عسکری نماز خوانده‌اند؟ (پرسش)
  21. آیا بعد از وفات امام عسکری‏ عصر حیرت بوده است؟ (پرسش)
  22. دوران حیرت مومنین بعد از شهادت امام حسن عسکری به چه معناست؟ (پرسش)
  23. برای رفع حیرت از جامعه شیعی علما و اصحاب چه کارهایی انجام دادند؟ (پرسش)
  24. آیا در عصرهای مختلف در جهت رفع حیرت در امر ولادت و وجود امام مهدی کتاب تألیف شده است؟ (پرسش)
  25. چه کسی بر جنازه امام عسکری نماز اقامه کرد؟ (پرسش)
  26. هدف امام مهدی از اقامه نماز بر جنازه امام حسن عسکری چه بود؟ (پرسش)
  27. آیا پنهان بودن ولادت از نشانه‌های مهدی موعود است؟ (پرسش)
  28. آیا امام مهدی در روز وفات امام حسن عسکری حاضر بودند؟ (پرسش)
  29. چه کسانی قصد آسیب زدن به امام مهدی را داشتند؟ (پرسش)
  30. آیا امام عسکری‏ قبل از شهادت خود به مادرش وصیت کرده است؟ (پرسش)
  31. آیا بزرگان طایفه امامیه بعد از وفات امام عسکری‏ بر ولادت امام مهدی اتفاق داشتند؟ (پرسش)
  32. حکم کسی که ایمان به ولادت امام مهدی‏ ندارد چیست؟ (پرسش)
  33. چه کسانی در مدت پنج سال آخر حیات امام عسکری‏ امام مهدی را دیده‌‏اند؟ (پرسش)
  34. آیا علمای ‏انساب به ولادت فرزند امام ‏عسکری اعتراف نموده‏‌اند؟ (پرسش)
  35. آیا جعفر عموی امام مهدی‏ منکر ولادت ایشان بوده است؟ (پرسش)
  36. چرا جعفر به دروغگو معروف شده است؟ (پرسش)
  37. کارهای ناشایست جعفر چه بوده است؟ (پرسش)
  38. چرا امام مهدی عمویش جعفر را به برادران یوسف‏ تشبیه کرد؟ (پرسش)
  39. چرا فرزندان برخی از پیامبران یا امامان نااهل شدند؟ (پرسش)
  40. محل ولادت و زندگی امام مهدی در دوران کودکی کجا بوده است؟ (پرسش)
  41. آیا شیعیان بعد از شهادت امام عسکری‏ به جعفر تعزیت و تهنیت گفتند؟ (پرسش)
  42. محل ولادت و زندگی امام مهدی در دوران کودکی کجا و چگونه بوده است؟ (پرسش)
  43. آیه‏ای که امام مهدی پس از تولد تلاوت کرده‏اند چیست و در کدام سوره است؟ (پرسش)
  44. اکثر مذاهب و ادیان معتقدند که منجی آخر الزمان هنوز متولد نشده است در رد قول این گروه چه جوابهایی می‏توان ارایه کرد؟ (پرسش)
  45. امام مهدی چگونه و در چه شرایطی متولد شد؟ (پرسش)
  46. زمان و مکان ولادت امام مهدی کجاست؟ (پرسش)
  47. جعفر کذاب کیست؟ (پرسش)
    1. سرانجام کار جعفر کذاب چیست؟ (پرسش)
  48. چرا قرآن به طور رسمی به مسأله ولادت و وجود امام مهدی‏ اشاره نکرده است؟ (پرسش)
  49. امام حسن عسکری برای اعلام ولادت امام مهدی چه برنامه‌ای داشت؟ (پرسش)
  50. ماجرای سخن گفتن امام مهدی در آغاز تولد چیست؟ (پرسش)
  51. اهل بیت چه پیشگویی درباره ولادت امام مهدی داشته‌اند؟ (پرسش)
  52. آیا کسی امام مهدی را در دوران کودکی‌‏اش دیده است؟ (پرسش)
  53. آیا به نظر اهل سنت امام مهدی متولد شده ‏است؟ (پرسش)
  54. چه کسانی در خلافت عباسی قصد از میان برداشتن امام مهدی را داشتند؟ (پرسش)
  55. چرا امام عسکری فرزندش را از مردم پنهان کرد؟ (پرسش)
  56. مسئولیت امام عسکری پس از تولد امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  57. نقش امام حسن عسکری در اعلام ولادت امام مهدی چه بود؟ (پرسش)
  58. فضائل نیمه شعبان چیست؟ (پرسش)


منابع

پانویس

  1. " لِلْقَائِمِ‏ مِنَّا غَيْبَةٌ أَمَدُهَا طَوِيلٌ‏ كَأَنِّي‏ بِالشِّيعَةِ يَجُولُونَ‏ جَوَلَانَ‏ النَّعَمِ‏ فِي‏ غَيْبَتِهِ‏ يَطْلُبُونَ الْمَرْعَى فَلَا يَجِدُونَهُ أَلَا فَمَنْ ثَبَتَ مِنْهُمْ عَلَى دِينِهِ وَ لَمْ يَقْسُ قَلْبُهُ لِطُولِ أَمَدِ غَيْبَةِ إِمَامِهِ فَهُوَ مَعِي فِي دَرَجَتِي يَوْمَ الْقِيَامَة ‏"، شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۱، ص ۳۰۳، ح ۱۴؛ فضل بن حسن طبرسی، اعلام الوری، ص ۴۲۶
  2. جوهری، الصحاح، ج ۲، ص ۶۴۰
  3. طریحی، مجمع البحرین، ج ۱، ص ۶۰۴
  4. ر. ک: شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۳۳۶؛ ابن ابی زینب نعمانی، الغیبة، ص ۶۰، ح ۴؛ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۱، باب ۲۶، ح ۱
  5. ؛ سوره تکویر، آیه:۱۵- ۱۶.
  6. " نِعْمَ‏ الْمَسْأَلَةُ سَأَلْتِنِي‏ يَا أُمَ‏ هَانِئٍ‏ هَذَا مَوْلُودٌ فِي‏ آخِرِ الزَّمَانِ‏ هُوَ الْمَهْدِيُ‏ مِنْ‏ هَذِهِ‏ الْعِتْرَةِ تَكُونُ لَهُ حَيْرَةٌ وَ غَيْبَةٌ يَضِلُّ فِيهَا أَقْوَامٌ وَ يَهْتَدِي فِيهَا أَقْوَامٌ فَيَا طُوبَى لَكِ إِنْ أَدْرَكْتِهِ وَ يَا طُوبَى مَنْ أَدْرَكَهُ‏"، شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، باب ۳۲، ح ۱۴
  7. طریحی، مجمع البحرین، ج ۱، ص ۶۰۴
  8. شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۱، ص ۱۵۱، باب ۶، ح ۱۳
  9. شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۱۶۳
  10. سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۱۹۳ - ۱۹۶.