پیروی از نواب عام امام مهدی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - '(پرسش)]]↵↵{{پرسمان انتظار فرج}}' به '(پرسش)]] == پرسش‌های وابسته == {{پرسمان انتظار فرج}}') |
(←پانویس) |
||
| (۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مهدویت}} | {{مهدویت}} | ||
[[پرونده:13681409.jpeg|300px|بندانگشتی|پیروی از نواب عام]] | [[پرونده:13681409.jpeg|300px|بندانگشتی|پیروی از نواب عام]] | ||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
==[[پیروی]] از [[نواب عام]]، [[وظیفه]] خاص [[منتظران]]== | == [[پیروی]] از [[نواب عام]]، [[وظیفه]] خاص [[منتظران]] == | ||
*یکی از [[وظایف]] [[دوران غیبت]] [[پیروی]] از [[علمای راستین]] یا [[نواب عام]] است که در [[دستورات]] [[پیشوایان الهی]] آمده است<ref>ر.ک. [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[بایسته‌های عصر چشم به راهی (مقاله)|بایسته‌های عصر چشم به راهی]] | * یکی از [[وظایف]] [[دوران غیبت]] [[پیروی]] از [[علمای راستین]] یا [[نواب عام]] است که در [[دستورات]] [[پیشوایان الهی]] آمده است<ref>ر. ک. [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[بایسته‌های عصر چشم به راهی (مقاله)|بایسته‌های عصر چشم به راهی]]؟؟ ؟؛ [[ابراهیم کوثری|کوثری، ابراهیم]]، [[انتظار و وظایف منتظران (مقاله)|انتظار و وظایف منتظران]]، ص ۲۰-۲۱-۲۲؛ [[محمد علی کریمی|کریمی، محمد علی]]، [[آیا ظهور نزدیک است ۳ (کتاب)|آیا ظهور نزدیک است]]، ص ۳۷ ـ ۳۸؛ [[محبوبه رجایی|رجایی، محبوبه]]، [[مؤلفه‌های انتظار توانمند در قرآن کریم و سنت (مقاله)|مؤلفه‌های انتظار توانمند در قرآن کریم و سنت]].</ref>. در دوره [[غیبت کبری]]، [[فقهای جامع الشرایط]] به [[نصب]] [[امام زمان]] {{ع}} [[مسئولیت]] نمایندگی عام [[امام]] {{ع}} را در استمرار حرکت حیات بخش [[امامت]] و پاسداری از [[احکام]] و [[مقررات اسلامی]] برعهده دارند<ref>ر. ک: [[علی نقی فقیهی|فقیهی، علی نقی]]، [[سبک اخلاق اجتماعی مهدی‌یاوران (مقاله)|سبک اخلاق اجتماعی مهدی‌یاوران]]، ۱۲۹.</ref>. [[امام زمان]] {{ع}} فرمودند: «در پیش‌آمدهایی که برای شما رخ می‌دهد باید به [[راویان]] [[اخبار]] ما ـ [[دانشمندان]] [[علوم دینی]] ـ مراجعه کنید که ایشان [[حجت]] من بر شما و من [[حجت خدا]] بر آنها هستم»<ref>{{متن حدیث|"وَ أَمَّا الْحَوَادِثُ الْوَاقِعَةُ فَارْجِعُوا فِيهَا إِلَى رُوَاةِ حَدِيثِنَا فَإِنَّهُمْ حُجَّتِي عَلَيْكُمْ وَ أَنَا حُجَّةُ اللَّهِ عَلَيْهِم"}}؛ شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۲۹۰، ح ۲۴۷؛ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، ص ۴۸۳، ح ۴.</ref> در زمان [[حضور امام]]، [[مردم]] [[تکالیف شرعی]] و پاسخ مسائل خود را مستقیم از [[امام]] دریافت می‌کردند؛ ولی ارتباط [[امام زمان]] با [[مردم]] در [[زمان غیبت صغری]] از طریق [[نایبان خاص]] و در [[زمان غیبت کبری]] از راه [[نایبان عام]] است<ref>ر. ک. [[محمد علی رضایی اصفهانی|رضایی اصفهانی، محمد علی]]، [[مهدویت ۱ (کتاب)|مهدویت]]، ص ۱۱۰-۱۱۷؛ [[محسن قرائتی|قرائتی، محسن]]، [[شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم (کتاب)|شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم]]، ص ۹۳ ـ ۱۰۴؛ [[ابراهیم کوثری|کوثری، ابراهیم]]، [[انتظار و وظایف منتظران (مقاله)|انتظار و وظایف منتظران]]، ص ۲۰-۲۲؛ [[سید محمد تقی موسوی اصفهانی|موسوی اصفهانی، سید محمد تقی]]، [[تکالیف بندگان نسبت به امام زمان (کتاب)|تکالیف بندگان نسبت به امام زمان]]، ص۴۷۷؛ پژوهشگران مرکز تحقیقات اسلامی، فرهنگ شیعه، ص۴۵۶، ۴۵۷.</ref>. وظیفۀ هرکس در هر زمان بر اساس مقتضیات آن زمان رقم می‌خورد چنانکه [[زراره]] وقتی از [[امام صادق]] {{ع}} سؤال می‌کند [[مردم]] در [[زمان غیبت]] و [[انتظار]] چه کاری انجام دهند؟ می‌فرماید: «به وظیفه‌ای که دارند عمل میکنند تا اینکه [[حقیقت]] برای آنها روشن شود».<ref>{{متن حدیث|" يَتَمَسَّكُونَ بِالْأَمْرِ الَّذِي هُمْ عَلَيْهِ حَتَّى يَتَبَيَّنَ لَهُم"}}؛ صدوق، محمد بن علی، کمال الدین ج ۲ ص ۳۵۰؛ مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۴۹.</ref> امروزه این امر با [[تبعیت]] از دستورها و فرمان‌ها و [[اطاعت]] از مجتهدین جامع شرایط است<ref>ر. ک. [[محمد باقر بابایی طلاتپه|بابایی طلاتپه، محمد باقر]]، [[مبانی صلح و امنیت در فرهنگ انتظار (مقاله)|مبانی صلح و امنیت در فرهنگ انتظار]]، ص۱۱۹-۱۲۰.</ref>. بر این اساس [[اطاعت]] از [[فقهاء]] جامع‌الشرایط، با توجه به شرایط و ضوابطی که مطرح شده، [[واجب]] و [[مخالفت]] با آنها [[حرام]] است و در ردیف [[اطاعت]] و [[مخالفت با امام]] زمان است<ref>ر. ک. [[محمد علی رضایی اصفهانی|رضایی اصفهانی، محمد علی]]، [[مهدویت ۱ (کتاب)|مهدویت]]، ص ۱۱۰-۱۱۷؛ [[محسن قرائتی|قرائتی، محسن]]، [[شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم (کتاب)|شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم]]، ص ۹۳ ـ ۱۰۴؛ [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص ۴۵۶ ـ ۴۵۸.</ref>. [[یاران]] [[مهدوی]] برای تنظیم [[زندگی]] خود در راستای [[زمینه‌سازی ظهور]]، از رهنمودهای فقهای [[عادل]] [[پیروی]] میکنند؛ چراکه [[فقها]] به [[دلیل]] آشنایی با شیوه‌های صحیح [[استنباط]] [[احکام]] از منابع اصیل [[دینی]]، قادرند به پرسش‌های مختلف آنان در زمینه مسائل [[دینی]] و زیست [[دین]] دارانه پاسخ دهند<ref>ر. ک. [[حسن نجفی|نجفی، حسن]]، [[بررسی ابعاد رفتار اخلاقی در سبک زندگی زمینه‌ساز ظهور موعود (مقاله)|بررسی ابعاد رفتار اخلاقی در سبک زندگی زمینه‌ساز ظهور موعود]]، ص ۳۲.</ref>. | ||
==معنای [[نیابت عام]] و قلمرو آن== | == معنای [[نیابت عام]] و قلمرو آن == | ||
*[[نیابت عامه]] مقامی است که به وسیلۀ [[ائمه]] {{ع}} به ویژه [[امام زمان]] {{ع}} به [[فقیه]] واجد شرایط [[تفویض]] شده است<ref>ر.ک: [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، | * [[نیابت عامه]] مقامی است که به وسیلۀ [[ائمه]] {{ع}} به ویژه [[امام زمان]] {{ع}} به [[فقیه]] واجد شرایط [[تفویض]] شده است<ref>ر. ک: [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۷۴۹؛ [[حسن نجفی|نجفی، حسن]]، [[بررسی ابعاد رفتار اخلاقی در سبک زندگی زمینه‌ساز ظهور موعود (مقاله)|بررسی ابعاد رفتار اخلاقی در سبک زندگی زمینه‌ساز ظهور موعود]]، ص ۳۲.</ref>. [[امام حسن عسکری]] {{ع}} دربارۀ [[فقیهان]] [[راستین]]، ویژگی‌های آنها و [[مسؤولیت]] [[جامعه]] در برابر آنها، فرموده است: "هرکس از [[فقهاء]]، [[نفس]] خود را از [[معاصی]] و [[محرمات]] نگهداری کند و [[دین]] خود را حفظ نماید و مخالف هوای خود و [[مطیع]] مولای خود باشد، پس عوام باید از او [[تقلید]] کنند"<ref>{{متن حدیث|"فَأَمَّا مَنْ كَانَ مِنَ الْفُقَهَاءِ صَائِناً لِنَفْسِهِ حَافِظاً لِدِينِهِ مُخَالِفاً عَلَى هَوَاهُ مُطِيعاً لِأَمْرِ مَوْلَاهُ فَلِلْعَوَامِّ أَنْ يُقَلِّدُوهُ "}}؛ شیخ حر عاملی، وسائل الشیعة، ج ۲۷، ص ۱۳۱؛ مجلسی محمد باقر، بحار الانوار، ج ۲، ص ۸۸.</ref> [[امام]] {{ع}} ضابطه‌ای کلی و صفات و مشخصاتی را معرفی و بیان می‌کند که در هر عصری آن صفات و ویژگی‌های معین در هر فردی وجود داشته باشد، [[نایب]] عام [[امام]] {{ع}} شناخته می‌شود<ref>ر. ک. [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۷۴۹.</ref>. در [[دوران غیبت]]، [[فقها]] و [[علما]] به عنوان [[جانشینان]] [[امام]] [[معصوم]] {{ع}}، راهبران [[جامعه]] و هادیان [[امت]] و محل [[رجوع]] [[مردم]] هستند و [[احکام دینی]] را با [[اجتهاد]] و [[تفقه]] خود، به آنان [[ابلاغ]] میکنند<ref>ر. ک. [[رحیم کارگر|کارگر، رحیم]]، [[مهدویت پیش از ظهور (کتاب)|مهدویت پیش از ظهور]]، ص ۲۲۱ و ۲۱۷.</ref>. فقهای عادل در عصر غیبت علاوه بر تبیین احکام دینی، وظیفه قضاوت و تأسیس حکومت دینی را نیز بر عهده دارند. شیعیان باید در فراهم آوردن زمینه‌های حکومت اسلامی، فقها را یاری رسانند<ref>ر. ک. پژوهشگران مرکز تحقیقات اسلامی، فرهنگ شیعه، ص۴۵۶، ۴۵۷.</ref>. | ||
==[[پیروی]] از [[نواب عام]] اصلی عقلائی== | == [[پیروی]] از [[نواب عام]] اصلی عقلائی == | ||
*یکی از ادلۀ [[لزوم]] [[پیروی]] از [[نواب عام]] در [[عصر غیبت]] این است که بنابر اصل عقلاییِ [[رجوع]] [[جاهل]] به عالم، [[فقها]] به [[نیابت از امام زمان]]، [[مرجع]] و پاسخگوی مسائل شرعی [[مردم]] هستند. [[تقلید]] و [[پیروی]] از [[فقها]] در [[احکام فقهی]]، شیوۀ همگانی و آسان در انجام مسائل شرعی است؛ زیرا استخراج [[احکام الهی]] از منابع آن در [[توان]] همۀ [[مردم]] نیست و [[احتیاط]] در همۀ موارد هم غیر ممکن و دارای عسر و حرج است. پس [[تقلید]] از [[ | * یکی از ادلۀ [[لزوم]] [[پیروی]] از [[نواب عام]] در [[عصر غیبت]] این است که بنابر اصل عقلاییِ [[رجوع]] [[جاهل]] به عالم، [[فقها]] به [[نیابت از امام زمان]]، [[مرجع]] و پاسخگوی مسائل شرعی [[مردم]] هستند. [[تقلید]] و [[پیروی]] از [[فقها]] در [[احکام فقهی]]، شیوۀ همگانی و آسان در انجام مسائل شرعی است؛ زیرا استخراج [[احکام الهی]] از منابع آن در [[توان]] همۀ [[مردم]] نیست و [[احتیاط]] در همۀ موارد هم غیر ممکن و دارای عسر و حرج است. پس [[تقلید]] از [[صاحب‌نظران]] در هر فن و تخصصی، مورد پسند [[عقل]] بوده و [[خدای متعال]] هم به [[تقلید]] [[دستور]] داده است: {{متن قرآن| فَاسْأَلُواْ أَهْلَ الذِّكْرِ إِن كُنتُمْ لاَ تَعْلَمُونَ}}<ref>اگر نمی‌دانید از اهل دانش و اطلاع بپرسید» سوره نحل، آیه ۴۳.</ref>.<ref>ر. ک. [[ابراهیم کوثری|کوثری، ابراهیم]]، [[انتظار و وظایف منتظران (مقاله)|انتظار و وظایف منتظران]]، ص ۲۰-۲۱-۲۲.</ref> | ||
*علاوه بر ادله‌ای که گذشت برای جلوگیری از تعطیل [[احکام الهی]] و اجرای صحیح آنها راهی جز مراجعه به [[فقیه]] [[اسلام شناس]] و [[عادل]] نیست<ref>ر.ک. [[محسن قرائتی|قرائتی، محسن]]، [[شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم (کتاب)|شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم]]، ص ۹۳ ـ ۱۰۴.</ref>. | * علاوه بر ادله‌ای که گذشت برای جلوگیری از تعطیل [[احکام الهی]] و اجرای صحیح آنها راهی جز مراجعه به [[فقیه]] [[اسلام شناس]] و [[عادل]] نیست<ref>ر. ک. [[محسن قرائتی|قرائتی، محسن]]، [[شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم (کتاب)|شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم]]، ص ۹۳ ـ ۱۰۴.</ref>. | ||
==[[دلیل]] [[روایی]] مبنی بر [[تبعیت]] از [[نواب عام]]== | == [[دلیل]] [[روایی]] مبنی بر [[تبعیت]] از [[نواب عام]] == | ||
*[[روایات]] متعددی اشاره به این [[وظیفه]] مهم در [[زمان غیبت]] دارند، مانند: | * [[روایات]] متعددی اشاره به این [[وظیفه]] مهم در [[زمان غیبت]] دارند، مانند: | ||
#[[اسحاق بن یعقوب]] دربارۀ [[تکلیف]] [[شیعیان]] در [[غیبت کبری]] از [[امام صادق]]{{ع}} سؤال کرده و [[حضرت]] در پاسخ فرمودند<ref>{{متن حدیث|"وَ أَمَّا الْحَوَادِثُ الْوَاقِعَةُ فَارْجِعُوا فِيهَا إِلَى رُوَاةِ حَدِيثِنَا فَإِنَّهُمْ حُجَّتِي عَلَيْكُمْ وَ أَنَا حُجَّةُ اللَّهِ عَلَيْهِم"}}؛ شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۲۹۰، ح ۲۴۷؛ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، ص ۴۸۳، ح ۴.</ref>: «در پیش‌آمدهایی که برای شما رخ می‌دهد باید به [[راویان]] [[اخبار]] ما ـ [[دانشمندان]] [[علوم دینی]] ـ مراجعه کنید که ایشان [[حجت]] من بر شما و من [[حجت خدا]] بر آنها هستم».<ref>ر.ک. [[محمد علی رضایی اصفهانی|رضایی اصفهانی، محمد علی]]، [[مهدویت ۱ (کتاب)|مهدویت]]، ص ۱۱۰-۱۱۷؛ [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص ۴۵۶ ـ ۴۵۸؛ [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۷۴۹؛ [[ابراهیم کوثری|کوثری، ابراهیم]]، [[انتظار و وظایف منتظران (مقاله)|انتظار و وظایف منتظران]]، ص ۲۰-۲۲؛ [[محمد باقر بابایی طلاتپه|بابایی طلاتپه، محمد باقر]]، [[مبانی صلح و امنیت در فرهنگ انتظار (مقاله)|مبانی صلح و امنیت در فرهنگ انتظار]]، ص ۱۱۹-۱۲۰؛ [[حسن نجفی|نجفی، حسن]]، [[بررسی ابعاد رفتار اخلاقی در سبک زندگی زمینه‌ساز ظهور موعود (مقاله)|بررسی ابعاد رفتار اخلاقی در سبک زندگی زمینه‌ساز ظهور موعود]]، ص ۳۲؛ پژوهشگران مرکز تحقیقات اسلامی، فرهنگ شیعه، ص۴۵۶، ۴۵۷؛ [[سید محمد تقی موسوی اصفهانی|موسوی اصفهانی، سید محمد تقی]]، [[تکالیف بندگان نسبت به امام زمان (کتاب)|تکالیف بندگان نسبت به امام زمان]]، ص۴۷۷؛ [[محبوبه رجایی|رجایی، محبوبه]]، [[مؤلفه‌های انتظار توانمند در قرآن کریم و سنت (مقاله)|مؤلفه‌های انتظار توانمند در قرآن کریم و سنت]].</ref> | # [[اسحاق بن یعقوب]] دربارۀ [[تکلیف]] [[شیعیان]] در [[غیبت کبری]] از [[امام صادق]] {{ع}} سؤال کرده و [[حضرت]] در پاسخ فرمودند<ref>{{متن حدیث|"وَ أَمَّا الْحَوَادِثُ الْوَاقِعَةُ فَارْجِعُوا فِيهَا إِلَى رُوَاةِ حَدِيثِنَا فَإِنَّهُمْ حُجَّتِي عَلَيْكُمْ وَ أَنَا حُجَّةُ اللَّهِ عَلَيْهِم"}}؛ شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۲۹۰، ح ۲۴۷؛ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، ص ۴۸۳، ح ۴.</ref>: «در پیش‌آمدهایی که برای شما رخ می‌دهد باید به [[راویان]] [[اخبار]] ما ـ [[دانشمندان]] [[علوم دینی]] ـ مراجعه کنید که ایشان [[حجت]] من بر شما و من [[حجت خدا]] بر آنها هستم».<ref>ر. ک. [[محمد علی رضایی اصفهانی|رضایی اصفهانی، محمد علی]]، [[مهدویت ۱ (کتاب)|مهدویت]]، ص ۱۱۰-۱۱۷؛ [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص ۴۵۶ ـ ۴۵۸؛ [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۷۴۹؛ [[ابراهیم کوثری|کوثری، ابراهیم]]، [[انتظار و وظایف منتظران (مقاله)|انتظار و وظایف منتظران]]، ص ۲۰-۲۲؛ [[محمد باقر بابایی طلاتپه|بابایی طلاتپه، محمد باقر]]، [[مبانی صلح و امنیت در فرهنگ انتظار (مقاله)|مبانی صلح و امنیت در فرهنگ انتظار]]، ص ۱۱۹-۱۲۰؛ [[حسن نجفی|نجفی، حسن]]، [[بررسی ابعاد رفتار اخلاقی در سبک زندگی زمینه‌ساز ظهور موعود (مقاله)|بررسی ابعاد رفتار اخلاقی در سبک زندگی زمینه‌ساز ظهور موعود]]، ص ۳۲؛ پژوهشگران مرکز تحقیقات اسلامی، فرهنگ شیعه، ص۴۵۶، ۴۵۷؛ [[سید محمد تقی موسوی اصفهانی|موسوی اصفهانی، سید محمد تقی]]، [[تکالیف بندگان نسبت به امام زمان (کتاب)|تکالیف بندگان نسبت به امام زمان]]، ص۴۷۷؛ [[محبوبه رجایی|رجایی، محبوبه]]، [[مؤلفه‌های انتظار توانمند در قرآن کریم و سنت (مقاله)|مؤلفه‌های انتظار توانمند در قرآن کریم و سنت]].</ref> | ||
#مرحوم [[شیخ کلینی]]، [[شیخ صدوق]] و [[شیخ طوسی]] روایتی را که به "[[مقبوله عمر بن حنظله]]" معروف است، از [[امام صادق]]{{ع}} به مضمون ذیل [[نقل]] کرده‌اند: "هرکدام از شما که [[حدیث]] ما را [[روایت]] کند و در [[حلال]] و [[حرام]] ما صاحب نظر باشد و [[احکام]] ما را بداند، او را به [[حکومت]] برگزینند که من او را بر شما [[حاکم]] قرار دادم"<ref>{{متن حدیث|" مَنْ كَانَ مِنْكُمْ مِمَّنْ قَدْ رَوَى حَدِيثَنَا وَ نَظَرَ فِي حَلَالِنَا وَ حَرَامِنَا وَ عَرَفَ أَحْكَامَنَا فَلْيَرْضَوْا بِهِ حَكَماً فَإِنِّي قَدْ جَعَلْتُهُ عَلَيْكُمْ حَاكِماً "}}؛ کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج ۱، ص ۶۷، ح ۱۰؛ شیخ طوسی، محمد بن حسن، التهذیب، ج ۶، ص ۲۱۸، ح ۶.</ref> | # مرحوم [[شیخ کلینی]]، [[شیخ صدوق]] و [[شیخ طوسی]] روایتی را که به "[[مقبوله عمر بن حنظله]]" معروف است، از [[امام صادق]] {{ع}} به مضمون ذیل [[نقل]] کرده‌اند: "هرکدام از شما که [[حدیث]] ما را [[روایت]] کند و در [[حلال]] و [[حرام]] ما صاحب نظر باشد و [[احکام]] ما را بداند، او را به [[حکومت]] برگزینند که من او را بر شما [[حاکم]] قرار دادم"<ref>{{متن حدیث|" مَنْ كَانَ مِنْكُمْ مِمَّنْ قَدْ رَوَى حَدِيثَنَا وَ نَظَرَ فِي حَلَالِنَا وَ حَرَامِنَا وَ عَرَفَ أَحْكَامَنَا فَلْيَرْضَوْا بِهِ حَكَماً فَإِنِّي قَدْ جَعَلْتُهُ عَلَيْكُمْ حَاكِماً "}}؛ کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج ۱، ص ۶۷، ح ۱۰؛ شیخ طوسی، محمد بن حسن، التهذیب، ج ۶، ص ۲۱۸، ح ۶.</ref> | ||
==[[اجماع]] و [[سیره]] قطعیه بر [[نیابت عامه]]== | == [[اجماع]] و [[سیره]] قطعیه بر [[نیابت عامه]] == | ||
*علاوه بر [[نصوص]] [[پیغمبر]] و [[امامان]] {{ع}}، إجماع و [[سیره]] متصله قطعیه، نیز [[نیابت عامه]] را برای علمای عامل و فقهای ره یافته، حامیان [[دین]]، و [[راویان احادیث]] [[ائمه طاهرین]] {{ع}} ثابت میکنند<ref>ر.ک. [[سید محمد تقی موسوی اصفهانی|موسوی اصفهانی، سید محمد تقی]]، [[تکالیف بندگان نسبت به امام زمان (کتاب)|تکالیف بندگان نسبت به امام زمان]]، ص۴۷۷.</ref>. | * علاوه بر [[نصوص]] [[پیغمبر]] و [[امامان]] {{ع}}، إجماع و [[سیره]] متصله قطعیه، نیز [[نیابت عامه]] را برای علمای عامل و فقهای ره یافته، حامیان [[دین]]، و [[راویان احادیث]] [[ائمه طاهرین]] {{ع}} ثابت میکنند<ref>ر. ک. [[سید محمد تقی موسوی اصفهانی|موسوی اصفهانی، سید محمد تقی]]، [[تکالیف بندگان نسبت به امام زمان (کتاب)|تکالیف بندگان نسبت به امام زمان]]، ص۴۷۷.</ref>. | ||
*همچنین برای جلوگیری از تعطیل [[احکام الهی]] و اجرای صحیح آنها راهی جز مراجعه به [[فقیه]] [[اسلام شناس]] و [[عادل]] نیست<ref>ر.ک: [[محسن قرائتی|قرائتی، محسن]]، [[شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم (کتاب)|شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم]]، ص ۹۳ ـ ۱۰۴.</ref>. | * همچنین برای جلوگیری از تعطیل [[احکام الهی]] و اجرای صحیح آنها راهی جز مراجعه به [[فقیه]] [[اسلام شناس]] و [[عادل]] نیست<ref>ر. ک: [[محسن قرائتی|قرائتی، محسن]]، [[شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم (کتاب)|شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم]]، ص ۹۳ ـ ۱۰۴.</ref>. | ||
==[[تبعیت]] از [[نائب عام]] تمرینی برای [[تبعیت]] از [[امام زمان]]== | == [[تبعیت]] از [[نائب عام]] تمرینی برای [[تبعیت]] از [[امام زمان]] == | ||
*[[تبعیت]] از [[ولی فقیه]] به عنوان [[نائب عام]] [[امام عصر]] {{ع}} در [[دوران غیبت]]، علاوه بر [[مصالح]] فراوان به مثابه تمرین [[تبعیت]] و [[اطاعت]] از آن [[امام]] به شمار می‌آید، چرا که [[تبعیت]] از [[ولی فقیه]] در راستای [[تبعیت]] از [[امام عصر]] {{ع}} است<ref>ر.ک. [[عباس گوهری|گوهری، عباس]] و [[محسن دیمه کار گراب|دیمه کار گراب، محسن ]]، [[رسالت منتظران در زمینه‌سازی برای ظهور و تحقق دولت کریمه (مقاله)|رسالت منتظران در زمینه‌سازی برای ظهور و تحقق دولت کریمه]]، ص ۱۰۶.</ref>. در [[حقیقت]] [[مردم]] با [[اطاعت از نایبان امام]] زمان [[صداقت]] خود را نشان‌می‌دهند، چرا که [[علت غیبت]] عدم [[آمادگی مردم]] برای [[پذیرش رهبری]] آن [[حضرت]] است<ref>ر.ک: [[محسن قرائتی|قرائتی، محسن]]، [[شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم (کتاب)|شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم]]، ص ۹۳ ـ ۱۰۴.</ref>. بر این اساس انجام فعالیت‌ها بدون در نظر گرفتن دیدگاه [[مراجع تقلید]]، مورد [[رضایت]] آن [[حضرت]] نیست<ref>ر.ک. [[محبوبه رجایی|رجایی، محبوبه]]، [[مؤلفه‌های انتظار توانمند در قرآن کریم و سنت (مقاله)|مؤلفه‌های انتظار توانمند در قرآن کریم و سنت]].</ref>. | * [[تبعیت]] از [[ولی فقیه]] به عنوان [[نائب عام]] [[امام عصر]] {{ع}} در [[دوران غیبت]]، علاوه بر [[مصالح]] فراوان به مثابه تمرین [[تبعیت]] و [[اطاعت]] از آن [[امام]] به شمار می‌آید، چرا که [[تبعیت]] از [[ولی فقیه]] در راستای [[تبعیت]] از [[امام عصر]] {{ع}} است<ref>ر. ک. [[عباس گوهری|گوهری، عباس]] و [[محسن دیمه کار گراب|دیمه کار گراب، محسن]]، [[رسالت منتظران در زمینه‌سازی برای ظهور و تحقق دولت کریمه (مقاله)|رسالت منتظران در زمینه‌سازی برای ظهور و تحقق دولت کریمه]]، ص ۱۰۶.</ref>. در [[حقیقت]] [[مردم]] با [[اطاعت از نایبان امام]] زمان [[صداقت]] خود را نشان‌می‌دهند، چرا که [[علت غیبت]] عدم [[آمادگی مردم]] برای [[پذیرش رهبری]] آن [[حضرت]] است<ref>ر. ک: [[محسن قرائتی|قرائتی، محسن]]، [[شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم (کتاب)|شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم]]، ص ۹۳ ـ ۱۰۴.</ref>. بر این اساس انجام فعالیت‌ها بدون در نظر گرفتن دیدگاه [[مراجع تقلید]]، مورد [[رضایت]] آن [[حضرت]] نیست<ref>ر. ک. [[محبوبه رجایی|رجایی، محبوبه]]، [[مؤلفه‌های انتظار توانمند در قرآن کریم و سنت (مقاله)|مؤلفه‌های انتظار توانمند در قرآن کریم و سنت]].</ref>. | ||
==پرسش مستقیم== | == پرسش مستقیم == | ||
* [[آیا پیروی از نواب عام از وظایف خاص مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)]] | * [[آیا پیروی از نواب عام از وظایف خاص مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)]] | ||
| خط ۴۵: | خط ۴۶: | ||
# [[پرونده:13681211.jpg|22px]] [[محمد باقر بابایی طلاتپه|بابایی طلاتپه، محمد باقر]]، [[مبانی صلح و امنیت در فرهنگ انتظار (مقاله)|'''مبانی صلح و امنیت در فرهنگ انتظار''']] | # [[پرونده:13681211.jpg|22px]] [[محمد باقر بابایی طلاتپه|بابایی طلاتپه، محمد باقر]]، [[مبانی صلح و امنیت در فرهنگ انتظار (مقاله)|'''مبانی صلح و امنیت در فرهنگ انتظار''']] | ||
# [[پرونده:Mar.jpg|22px]] [[حسن نجفی|نجفی، حسن]]، [[بررسی ابعاد رفتار اخلاقی در سبک زندگی زمینه‌ساز ظهور موعود (مقاله)|'''بررسی ابعاد رفتار اخلاقی در سبک زندگی زمینه‌ساز ظهور موعود''']] | # [[پرونده:Mar.jpg|22px]] [[حسن نجفی|نجفی، حسن]]، [[بررسی ابعاد رفتار اخلاقی در سبک زندگی زمینه‌ساز ظهور موعود (مقاله)|'''بررسی ابعاد رفتار اخلاقی در سبک زندگی زمینه‌ساز ظهور موعود''']] | ||
# [[پرونده:13681160.jpg|22px]] [[عباس گوهری|گوهری، عباس]] و [[محسن دیمه کار گراب|دیمه کار گراب، محسن ]]، [[رسالت منتظران در زمینه‌سازی برای ظهور و تحقق دولت کریمه (مقاله)|'''رسالت منتظران در زمینه‌سازی برای ظهور و تحقق دولت کریمه''']] | # [[پرونده:13681160.jpg|22px]] [[عباس گوهری|گوهری، عباس]] و [[محسن دیمه کار گراب|دیمه کار گراب، محسن]]، [[رسالت منتظران در زمینه‌سازی برای ظهور و تحقق دولت کریمه (مقاله)|'''رسالت منتظران در زمینه‌سازی برای ظهور و تحقق دولت کریمه''']] | ||
{{پایان منابع}} | {{پایان منابع}} | ||
| خط ۵۱: | خط ۵۲: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده: | [[رده:امام مهدی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۹ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۹:۵۵
مقدمه
پیروی از نواب عام، وظیفه خاص منتظران
- یکی از وظایف دوران غیبت پیروی از علمای راستین یا نواب عام است که در دستورات پیشوایان الهی آمده است[۱]. در دوره غیبت کبری، فقهای جامع الشرایط به نصب امام زمان (ع) مسئولیت نمایندگی عام امام (ع) را در استمرار حرکت حیات بخش امامت و پاسداری از احکام و مقررات اسلامی برعهده دارند[۲]. امام زمان (ع) فرمودند: «در پیش‌آمدهایی که برای شما رخ می‌دهد باید به راویان اخبار ما ـ دانشمندان علوم دینی ـ مراجعه کنید که ایشان حجت من بر شما و من حجت خدا بر آنها هستم»[۳] در زمان حضور امام، مردم تکالیف شرعی و پاسخ مسائل خود را مستقیم از امام دریافت می‌کردند؛ ولی ارتباط امام زمان با مردم در زمان غیبت صغری از طریق نایبان خاص و در زمان غیبت کبری از راه نایبان عام است[۴]. وظیفۀ هرکس در هر زمان بر اساس مقتضیات آن زمان رقم می‌خورد چنانکه زراره وقتی از امام صادق (ع) سؤال می‌کند مردم در زمان غیبت و انتظار چه کاری انجام دهند؟ می‌فرماید: «به وظیفه‌ای که دارند عمل میکنند تا اینکه حقیقت برای آنها روشن شود».[۵] امروزه این امر با تبعیت از دستورها و فرمان‌ها و اطاعت از مجتهدین جامع شرایط است[۶]. بر این اساس اطاعت از فقهاء جامع‌الشرایط، با توجه به شرایط و ضوابطی که مطرح شده، واجب و مخالفت با آنها حرام است و در ردیف اطاعت و مخالفت با امام زمان است[۷]. یاران مهدوی برای تنظیم زندگی خود در راستای زمینه‌سازی ظهور، از رهنمودهای فقهای عادل پیروی میکنند؛ چراکه فقها به دلیل آشنایی با شیوه‌های صحیح استنباط احکام از منابع اصیل دینی، قادرند به پرسش‌های مختلف آنان در زمینه مسائل دینی و زیست دین دارانه پاسخ دهند[۸].
معنای نیابت عام و قلمرو آن
- نیابت عامه مقامی است که به وسیلۀ ائمه (ع) به ویژه امام زمان (ع) به فقیه واجد شرایط تفویض شده است[۹]. امام حسن عسکری (ع) دربارۀ فقیهان راستین، ویژگی‌های آنها و مسؤولیت جامعه در برابر آنها، فرموده است: "هرکس از فقهاء، نفس خود را از معاصی و محرمات نگهداری کند و دین خود را حفظ نماید و مخالف هوای خود و مطیع مولای خود باشد، پس عوام باید از او تقلید کنند"[۱۰] امام (ع) ضابطه‌ای کلی و صفات و مشخصاتی را معرفی و بیان می‌کند که در هر عصری آن صفات و ویژگی‌های معین در هر فردی وجود داشته باشد، نایب عام امام (ع) شناخته می‌شود[۱۱]. در دوران غیبت، فقها و علما به عنوان جانشینان امام معصوم (ع)، راهبران جامعه و هادیان امت و محل رجوع مردم هستند و احکام دینی را با اجتهاد و تفقه خود، به آنان ابلاغ میکنند[۱۲]. فقهای عادل در عصر غیبت علاوه بر تبیین احکام دینی، وظیفه قضاوت و تأسیس حکومت دینی را نیز بر عهده دارند. شیعیان باید در فراهم آوردن زمینه‌های حکومت اسلامی، فقها را یاری رسانند[۱۳].
پیروی از نواب عام اصلی عقلائی
- یکی از ادلۀ لزوم پیروی از نواب عام در عصر غیبت این است که بنابر اصل عقلاییِ رجوع جاهل به عالم، فقها به نیابت از امام زمان، مرجع و پاسخگوی مسائل شرعی مردم هستند. تقلید و پیروی از فقها در احکام فقهی، شیوۀ همگانی و آسان در انجام مسائل شرعی است؛ زیرا استخراج احکام الهی از منابع آن در توان همۀ مردم نیست و احتیاط در همۀ موارد هم غیر ممکن و دارای عسر و حرج است. پس تقلید از صاحب‌نظران در هر فن و تخصصی، مورد پسند عقل بوده و خدای متعال هم به تقلید دستور داده است: ﴿ فَاسْأَلُواْ أَهْلَ الذِّكْرِ إِن كُنتُمْ لاَ تَعْلَمُونَ﴾[۱۴].[۱۵]
- علاوه بر ادله‌ای که گذشت برای جلوگیری از تعطیل احکام الهی و اجرای صحیح آنها راهی جز مراجعه به فقیه اسلام شناس و عادل نیست[۱۶].
دلیل روایی مبنی بر تبعیت از نواب عام
- اسحاق بن یعقوب دربارۀ تکلیف شیعیان در غیبت کبری از امام صادق (ع) سؤال کرده و حضرت در پاسخ فرمودند[۱۷]: «در پیش‌آمدهایی که برای شما رخ می‌دهد باید به راویان اخبار ما ـ دانشمندان علوم دینی ـ مراجعه کنید که ایشان حجت من بر شما و من حجت خدا بر آنها هستم».[۱۸]
- مرحوم شیخ کلینی، شیخ صدوق و شیخ طوسی روایتی را که به "مقبوله عمر بن حنظله" معروف است، از امام صادق (ع) به مضمون ذیل نقل کرده‌اند: "هرکدام از شما که حدیث ما را روایت کند و در حلال و حرام ما صاحب نظر باشد و احکام ما را بداند، او را به حکومت برگزینند که من او را بر شما حاکم قرار دادم"[۱۹]
اجماع و سیره قطعیه بر نیابت عامه
- علاوه بر نصوص پیغمبر و امامان (ع)، إجماع و سیره متصله قطعیه، نیز نیابت عامه را برای علمای عامل و فقهای ره یافته، حامیان دین، و راویان احادیث ائمه طاهرین (ع) ثابت میکنند[۲۰].
- همچنین برای جلوگیری از تعطیل احکام الهی و اجرای صحیح آنها راهی جز مراجعه به فقیه اسلام شناس و عادل نیست[۲۱].
تبعیت از نائب عام تمرینی برای تبعیت از امام زمان
- تبعیت از ولی فقیه به عنوان نائب عام امام عصر (ع) در دوران غیبت، علاوه بر مصالح فراوان به مثابه تمرین تبعیت و اطاعت از آن امام به شمار می‌آید، چرا که تبعیت از ولی فقیه در راستای تبعیت از امام عصر (ع) است[۲۲]. در حقیقت مردم با اطاعت از نایبان امام زمان صداقت خود را نشان‌می‌دهند، چرا که علت غیبت عدم آمادگی مردم برای پذیرش رهبری آن حضرت است[۲۳]. بر این اساس انجام فعالیت‌ها بدون در نظر گرفتن دیدگاه مراجع تقلید، مورد رضایت آن حضرت نیست[۲۴].
پرسش مستقیم
پرسش‌های وابسته
- معنای انتظار چیست؟ (پرسش)
- منظور از انتظار به معنای عام چیست؟ (پرسش)
- منظور از انتظار به معنای خاص چیست؟ (پرسش)
- ارکان انتظار چیست؟ (پرسش)
- عناصر و اجزاء انتظار چیستند؟ (پرسش)
- هدف از انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- انتظار فرج چه ضرورتی دارد؟ (پرسش)
- آیا مسئله انتظار قابل تحقق است؟ (پرسش)
- جایگاه انتظار در مکاتب فکری غیر دینی چیست؟ (پرسش)
- نقش انتظار در حرکت توحیدی چیست؟ (پرسش)
- انواع انتظار چیست؟ (پرسش)
- شدت انتظار شخص منتظر چگونه در آرزوها و دعاهای او تجلی پیدا می‌کند؟ (پرسش)
- لوازم انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- دیدگاه اهل سنت درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
- دیدگاه آیین بودا درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
- آیا جنیان در انتظار منجی موعود هستند؟ (پرسش)
- آیا فرشتگان در انتظار منجی موعود هستند؟ (پرسش)
- چرا گفته می‌شود امام مهدی منتظر ظهور است؟ (پرسش)
- دلایل انتظار فرج و امید به آینده چیست؟ (پرسش)
- آیا شیعیان در امر انتظار عجول و شتاب‌زده هستند؟ (پرسش)
- آیا مسئله انتظار سبب فراگیری ظلم و ستم می‌شود؟ (پرسش)
- آیا مسئله انتظار سبب تعطیلی احکام اسلامی می‌شود؟ (پرسش)
- آیا اندیشه انتظار موعود در امت‌های پیشین بوده است؟ (پرسش)
- آیا انتظار در میان ادیان و ملل گوناگون سابقه‌ای دارد؟ (پرسش)
- منشأ نگاه عامیانه به ظهور منجی چیست؟ (پرسش)
- آفات نگاه عامیانه به ظهور منجی چیست؟ (پرسش)
- گونه‌های احادیث درباره انتظار چیستند؟ (پرسش)
- نمادهای انتظار چیستند؟ (پرسش)
- آیا دعای ندبه از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
- آیا دعای عهد از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
- آیا زیارت آل یاسین از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
- آیا مسجد جمکران از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
- آیا مسجد کوفه از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
- آیا مسجد صعصعه از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
- آیا مسجد سهله از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
- آیا عید نیمه شعبان از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
- آیا روز جمعه از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
- چرا کسانی که انتظار امام مهدی را می‌کشیده‌اند بعد از ظهور به مخالفت با ایشان برمی‌خیزند؟ (پرسش)
- ویژگی‌های اعتراض به وضع موجود در راستای انتظار امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- شیوه ابراز اعتراض به وضع موجود در راستای انتظار امام مهدی چگونه است؟ (پرسش)
- منظور از عمومیت انتظار چیست؟ (پرسش)
- مبانی اشتیاق به فرج چیست؟ (پرسش)
- چگونه می‌توان انتظار را در جامعه ترویج داد؟ (پرسش)
- آیا مراد از انتظار تنها انتظار قلبی است؟ (پرسش)
- منظور از انتظار، انتظار فردی است یا انتظار امت؟ (پرسش)
- منظور از انتظار امام و امت چیست؟ (پرسش)
- شرایط انتظار واقعی چیست؟ (پرسش)
- انتظار عملی به چه معناست؟ (پرسش)
- آیا انتظار مذهب اعتراض است؟ (پرسش)
- آیا انتظار به معنای گوشه‌گیری و احتراز است؟ (پرسش)
- آیا انتظار فرج مورد اتفاق همه مسلمین است؟ (پرسش)
- مسئولیت اجتماعی مسلمین درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
- کامل‌ترین شکل انتظار عملی برای مقدمه ظهور امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- انتظار فرج با سرنوشت بشریت چه پیوندی دارد؟ (پرسش)
- مقصود از انتظار مسیحا چیست؟ (پرسش)
- منظور از انتظار ویرانگر چیست؟ (پرسش)
- منظور از انتظار سازنده چیست؟ (پرسش)
- منظور از انتظار مسئولانه چیست؟ (پرسش)
- منظور از انتظار غیر مسئولانه چیست؟ (پرسش)
- انواع برداشت از انتظار چیست؟ (پرسش)
- دیدگاه شیعه درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
- دیدگاه آیین زرتشت درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
- دیدگاه آیین هندو درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
- دیدگاه یهود درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
- دیدگاه مسیحیت درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
- برداشت‌های نادرست از انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- علت برداشت‌های انحرافی از انتظار چیست؟ (پرسش)
- آیا انتظار امام مهدی واجب است؟ (پرسش)
- عوامل ایجاد کننده انتظار چیستند؟ (پرسش)
- لوازم تعریف انتظار چیست؟ (پرسش)
- نقطه مقابل انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- رابطه انتظار با شدت گرفتاری‌ها چیست؟ (پرسش)
- امام مهدی منتظر چه چیزی است؟ (پرسش)
- آیا انتظار فرج باید با قصد قربت باشد؟ (پرسش)
- مراتب انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- رابطه محبت با انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- بالاترین درجه انتظار فرج امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- مشاهده وقوع ظلم در زمین چگونه انتظار فرج را در مؤمن تشدید می‌کند؟ (پرسش)
- چه رابطه‌ای میان انتظار فرج و ایمان وجود دارد؟ (پرسش)
- انتظار منجی در ادوار مختلف دعوت‌های الهی چه معنایی داشته است؟ (پرسش)
- اندیشه انتظار موعود در اسلام چگونه است؟ (پرسش)
- آیا انتظار فرج افضل الاعمال است؟ (پرسش)
- انتظار فرج چیست و چرا بهترین عمل خوانده شده است؟ (پرسش)
- برداشت‌های نادرست از انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- آیا مکاتب فلسفی نیز انتظار فرج را امری ارزشی میدانند؟ (پرسش)
- آیا در کتاب مقدس یهود سخن از انتظار فرج به میان آمده است؟ (پرسش)
- مقصود از روایات مطلق در باب انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- چه امتیازی در انتظار منجی موجود است؟ (پرسش)
- آیا تأخیر در فرج موجب قساوت قلب می‌شود؟ (پرسش)
- آیا انتظار طولانی فرج خسته کننده و ملالتآور است؟ (پرسش)
- علت سختی انتظار چیست و چرا میگویند انتظار زیباست؟ زیبایی انتظار در چیست؟ (پرسش)
- امام مهدی در قبال منتظران و شیعیان چه عنایاتی دارند؟ (پرسش)
- منتظران امام مهدی که در قرنهای گذشته بدون پاین انتظارشان فوت کرده‌اند؛ چه تضمینی وجود دارد که انتظار ما به ثمر برسد؟ (پرسش)
- آیا انتظار موجب انفعال جامعه نمی‌شود؟ (پرسش)
- فرج مردم جهان در چیست و چرا انتظار فرج فضیلت و ارزش بیشتری دارد؟ (پرسش)
- خاستگاه و منشأ اصلی انتظار ظهور «مصلح و نجاتدهنده بزرگ» چیست؟ (پرسش)
- دعا برای تعجیل فرج چه تأثیری در فرج شیعیان دارد؟ (پرسش)
- دعای اللهم کن لولیک الحجه بن الحسن به چه منظوری خوانده می‌شود؟ (پرسش)
- آیات مربوط به ظهور و انتظار کدامند؟ (پرسش)
- انتظار در دیگر روزهای سال چگونه معنا پیدا می‌کند؟ (پرسش)
- رابطه انتظار با بهداشت روان چیست؟ (پرسش)
- رابطه انتظار با آینده جهان چیست؟ (پرسش)
- فلسفه انتظار چیست؟ (پرسش)
- باور به ظهور امام مهدی چگونه عامل پایداری و استقامت شیعه می‌شود؟ (پرسش)
- انتظار فرج چه فضیلتی دارد؟ (پرسش)
- جایگاه انتظار در فرهنگ شیعه چیست؟ (پرسش)
- چرا انتظار اهمیت و جایگاه ویژه و برجسته‌ای دارد؟ (پرسش)
- چرا انتظار فرج افضل اعمال است؟ (پرسش)
- ویژگی‌های منتظران واقعی در دوران غیبت چیست؟ (پرسش)
- انتظارات امام مهدی از منتظران چیست؟ (پرسش)
- چه نوع انتظاری راجح است؟ (پرسش)
- دانش آموزان چگونه باید منتظر امام مهدی باشند؟ (پرسش)
- رضایت امام مهدی از چه راهی به دست می‌آید؟ (پرسش)
- آیا شیعیان و منتظران ظهور افزون‌بر وظایف فردی و دینی تکالیف سیاسی و اجتماعی نیز دارند؟ (پرسش)
- آیا برای منتظر واقعی بودن اقدام‌های سیاسی و اجتماعی خاصی باید انجام داد؟ (پرسش)
- وظایف ما در دوران غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- چه تناسبی میان انتظار موعود و مبارزه با فساد وجود دارد؟ آیا انتظار به معنای ساکت ماندن نیست؟ (پرسش)
- چه مقام و منزلتی در روایات برای منتظران بیان شده است؟ (پرسش)
- جامعه منتظر دارای چه ویژگی‌هایی است؟ (پرسش)
- انتظارات امام مهدی از منتظران چیست؟ (پرسش)
- صرفنظر از وظایف شخصی در قبال امام مهدی وظایف خود انسان منتظر به‌طور کلی چیست؟ (پرسش)
- منتظران برجسته همچون علما باید چه عملکردی داشته باشند؟ (پرسش)
- منتظران راستین امام مهدی دارای چه فضیلت و منزلتی هستند؟
- منتظران برجسته همچون علما باید چه عملکردی داشته باشند؟ (پرسش)
- در روایات چه پاداشی برای منتظران امام مهدی بیان شده است؟ (پرسش)
- ویژگی‌های منتظران واقعی در این دوران چیست؟ (پرسش)
- آیا تنها انتظار فرج برای ظهور امام مهدی کافی است؟ (پرسش)
- ویژگی‌های انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- ویژگی‌های فرهنگ انتظار در ابعاد اعتقادی چیست؟ (پرسش)
- ویژگی‌های فرهنگ انتظار در ابعاد علمی و اخلاقی چیست؟ (پرسش)
- فواید و آثار انتظار چیست؟ (پرسش)
- آثار فردی انتظار امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- آثار اجتماعی انتظار امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- آثار تربیتی انتظار چیست؟ (پرسش)
- چرا انتظار فرج امام مهدی موجب گشایش می‌شود؟ (پرسش)
- عنصر انتظار چگونه در آمادگی نظامی منتظران تأثیر دارد؟ (پرسش)
- چگونه روحیه انتظار را در خود تقویت کنیم؟ (پرسش)
- آیا انتظار فرج منشأ فرج‌های مادی برای منتظر خواهد بود؟ (پرسش)
- انتظار چه ابعادی دارد؟ (پرسش)
- ابعاد اعتقادی انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- ابعاد عملی انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
منابع
کریمی، محمد علی، آیا ظهور نزدیک است
رضایی اصفهانی، محمد علی، مهدویت
قرائتی، محسن، شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم
موسوی اصفهانی، سید محمد تقی، |تکالیف بندگان نسبت به امام زمان
تونه‌ای، مجتبی، |موعودنامه
سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت
کارگر، رحیم، مهدویت پیش از ظهور
سلیمیان، خدامراد، بایسته‌های عصر چشم به راهی
کوثری، ابراهیم، انتظار و وظایف منتظران
رجایی، محبوبه، مؤلفه‌های انتظار توانمند در قرآن کریم و سنت
بابایی طلاتپه، محمد باقر، مبانی صلح و امنیت در فرهنگ انتظار
نجفی، حسن، بررسی ابعاد رفتار اخلاقی در سبک زندگی زمینه‌ساز ظهور موعود
گوهری، عباس و دیمه کار گراب، محسن، رسالت منتظران در زمینه‌سازی برای ظهور و تحقق دولت کریمه
پانویس
- ↑ ر. ک. سلیمیان، خدامراد، بایسته‌های عصر چشم به راهی؟؟ ؟؛ کوثری، ابراهیم، انتظار و وظایف منتظران، ص ۲۰-۲۱-۲۲؛ کریمی، محمد علی، آیا ظهور نزدیک است، ص ۳۷ ـ ۳۸؛ رجایی، محبوبه، مؤلفه‌های انتظار توانمند در قرآن کریم و سنت.
- ↑ ر. ک: فقیهی، علی نقی، سبک اخلاق اجتماعی مهدی‌یاوران، ۱۲۹.
- ↑ «"وَ أَمَّا الْحَوَادِثُ الْوَاقِعَةُ فَارْجِعُوا فِيهَا إِلَى رُوَاةِ حَدِيثِنَا فَإِنَّهُمْ حُجَّتِي عَلَيْكُمْ وَ أَنَا حُجَّةُ اللَّهِ عَلَيْهِم"»؛ شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۲۹۰، ح ۲۴۷؛ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، ص ۴۸۳، ح ۴.
- ↑ ر. ک. رضایی اصفهانی، محمد علی، مهدویت، ص ۱۱۰-۱۱۷؛ قرائتی، محسن، شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم، ص ۹۳ ـ ۱۰۴؛ کوثری، ابراهیم، انتظار و وظایف منتظران، ص ۲۰-۲۲؛ موسوی اصفهانی، سید محمد تقی، تکالیف بندگان نسبت به امام زمان، ص۴۷۷؛ پژوهشگران مرکز تحقیقات اسلامی، فرهنگ شیعه، ص۴۵۶، ۴۵۷.
- ↑ «" يَتَمَسَّكُونَ بِالْأَمْرِ الَّذِي هُمْ عَلَيْهِ حَتَّى يَتَبَيَّنَ لَهُم"»؛ صدوق، محمد بن علی، کمال الدین ج ۲ ص ۳۵۰؛ مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۴۹.
- ↑ ر. ک. بابایی طلاتپه، محمد باقر، مبانی صلح و امنیت در فرهنگ انتظار، ص۱۱۹-۱۲۰.
- ↑ ر. ک. رضایی اصفهانی، محمد علی، مهدویت، ص ۱۱۰-۱۱۷؛ قرائتی، محسن، شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم، ص ۹۳ ـ ۱۰۴؛ سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص ۴۵۶ ـ ۴۵۸.
- ↑ ر. ک. نجفی، حسن، بررسی ابعاد رفتار اخلاقی در سبک زندگی زمینه‌ساز ظهور موعود، ص ۳۲.
- ↑ ر. ک: تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۷۴۹؛ نجفی، حسن، بررسی ابعاد رفتار اخلاقی در سبک زندگی زمینه‌ساز ظهور موعود، ص ۳۲.
- ↑ «"فَأَمَّا مَنْ كَانَ مِنَ الْفُقَهَاءِ صَائِناً لِنَفْسِهِ حَافِظاً لِدِينِهِ مُخَالِفاً عَلَى هَوَاهُ مُطِيعاً لِأَمْرِ مَوْلَاهُ فَلِلْعَوَامِّ أَنْ يُقَلِّدُوهُ "»؛ شیخ حر عاملی، وسائل الشیعة، ج ۲۷، ص ۱۳۱؛ مجلسی محمد باقر، بحار الانوار، ج ۲، ص ۸۸.
- ↑ ر. ک. تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۷۴۹.
- ↑ ر. ک. کارگر، رحیم، مهدویت پیش از ظهور، ص ۲۲۱ و ۲۱۷.
- ↑ ر. ک. پژوهشگران مرکز تحقیقات اسلامی، فرهنگ شیعه، ص۴۵۶، ۴۵۷.
- ↑ اگر نمی‌دانید از اهل دانش و اطلاع بپرسید» سوره نحل، آیه ۴۳.
- ↑ ر. ک. کوثری، ابراهیم، انتظار و وظایف منتظران، ص ۲۰-۲۱-۲۲.
- ↑ ر. ک. قرائتی، محسن، شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم، ص ۹۳ ـ ۱۰۴.
- ↑ «"وَ أَمَّا الْحَوَادِثُ الْوَاقِعَةُ فَارْجِعُوا فِيهَا إِلَى رُوَاةِ حَدِيثِنَا فَإِنَّهُمْ حُجَّتِي عَلَيْكُمْ وَ أَنَا حُجَّةُ اللَّهِ عَلَيْهِم"»؛ شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۲۹۰، ح ۲۴۷؛ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، ص ۴۸۳، ح ۴.
- ↑ ر. ک. رضایی اصفهانی، محمد علی، مهدویت، ص ۱۱۰-۱۱۷؛ سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص ۴۵۶ ـ ۴۵۸؛ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۷۴۹؛ کوثری، ابراهیم، انتظار و وظایف منتظران، ص ۲۰-۲۲؛ بابایی طلاتپه، محمد باقر، مبانی صلح و امنیت در فرهنگ انتظار، ص ۱۱۹-۱۲۰؛ نجفی، حسن، بررسی ابعاد رفتار اخلاقی در سبک زندگی زمینه‌ساز ظهور موعود، ص ۳۲؛ پژوهشگران مرکز تحقیقات اسلامی، فرهنگ شیعه، ص۴۵۶، ۴۵۷؛ موسوی اصفهانی، سید محمد تقی، تکالیف بندگان نسبت به امام زمان، ص۴۷۷؛ رجایی، محبوبه، مؤلفه‌های انتظار توانمند در قرآن کریم و سنت.
- ↑ «" مَنْ كَانَ مِنْكُمْ مِمَّنْ قَدْ رَوَى حَدِيثَنَا وَ نَظَرَ فِي حَلَالِنَا وَ حَرَامِنَا وَ عَرَفَ أَحْكَامَنَا فَلْيَرْضَوْا بِهِ حَكَماً فَإِنِّي قَدْ جَعَلْتُهُ عَلَيْكُمْ حَاكِماً "»؛ کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج ۱، ص ۶۷، ح ۱۰؛ شیخ طوسی، محمد بن حسن، التهذیب، ج ۶، ص ۲۱۸، ح ۶.
- ↑ ر. ک. موسوی اصفهانی، سید محمد تقی، تکالیف بندگان نسبت به امام زمان، ص۴۷۷.
- ↑ ر. ک: قرائتی، محسن، شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم، ص ۹۳ ـ ۱۰۴.
- ↑ ر. ک. گوهری، عباس و دیمه کار گراب، محسن، رسالت منتظران در زمینه‌سازی برای ظهور و تحقق دولت کریمه، ص ۱۰۶.
- ↑ ر. ک: قرائتی، محسن، شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم، ص ۹۳ ـ ۱۰۴.
- ↑ ر. ک. رجایی، محبوبه، مؤلفه‌های انتظار توانمند در قرآن کریم و سنت.