جزیه: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۱۹ اوت ۲۰۲۰، ساعت ۱۵:۵۰

متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.

اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

جزیه در قرآن | جزیه در حدیث | جزیه در فقه سیاسی | جزیه در معارف مهدوی

در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل جزیه (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

مقدمه

مالیات مأخوذ از اهل ذمّه در قبال حفظ امنیت جانی آنها^[۱].
برخی جزیه را لغتی آرامی و برخی دیگر آن را معرّب گزیت (سرگزیت) فارسی می‌دانند. اصل آن "جزاء" به معنای کفایت ‌کردن.
﴿حَتَّى يُعْطُوا الْجِزْيَةَ عَنْ يَدٍ وَهُمْ صَاغِرُونَ﴾^[۲].
اهل ذمّه افرادی از اهل کتاب هستند که نه با مسلمانان می‌جنگند و نه اسلام می‌آورند و با محترم شمردن اسلام و آزار نرساندن به مسلمانان، در برابر حمایت دولت اسلامی از آنان و حقوق اجتماعی‌شان، مالیاتی از آنها دریافت می‌شود. جزیه سالی یک بار و فقط از مردان سالم و متمکن دریافت می‌شده و زنان و کودکان و بیماران و فقیران و پیران از کار افتاده از آن معاف بوده‌اند. میزان آن را یک دینار یا بسته به تمکن شخص ۱۲ تا ۴۸ درهم گفته‌اند.
در فقه شیعه میزان آن بسته به نظر امام یا نایب اوست^[۳].^[۴].

پرسش مستقیم

امام مهدی در عصر ظهور با اهل ذمه چه خواهد کرد؟ (پرسش)

منابع

نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم

پانویس

با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:

↑ حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۹۳.
↑ «تا به دست خود با خواری جزیه بپردازند» سوره توبه، آیه ۲۹.
↑ بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۱۹۱. همو، "جزیه"، دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ج۱، ص۸۴۰.
↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص:۲۱۰.

[1] حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۹۳.

[2] «تا به دست خود با خواری جزیه بپردازند» سوره توبه، آیه ۲۹.

[3] بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۱۹۱. همو، "جزیه"، دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ج۱، ص۸۴۰.

[4] نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص:۲۱۰.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
 {{ویرایش غیرنهایی}}
-{{مهدویت}}
+{{امامت}}
 <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
-: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل مرتبط با مباحث پیرامون [[امام مهدی]]{{ع}} است. "'''امام مهدی'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
+: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
 <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
-: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[امام مهدی در قرآن]] | [[امام مهدی در حدیث]] | [[امام مهدی در کلام اسلامی]]</div>
+: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[جزیه در قرآن]] | [[جزیه در حدیث]] | [[جزیه در فقه سیاسی]] | [[جزیه در معارف مهدوی]]</div>
 <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
-: <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[امام مهدی (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
+: <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[جزیه (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
 <div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">
 ==مقدمه==
-*[[ابو بصیر]] از [[امام صادق]] {{ع}} پرسید: [[امام زمان]] {{ع}} با [[اهل ذمّه]] چه خواهد کرد؟ فرمود: مانند [[پیامبر اکرم]] {{صل}} با آنان [[پیمان]] می‌بندد، آنان هم با کمال [[خضوع]]، با دست خودشان [[جزیه]] می‌پردازند<ref>بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۳۷۶ و ۳۸۱.</ref>. [[جزیه]]، مالیاتی است که از [[اهل ذمّه]] ([[یهود]]، [[نصاری]] و [[مجوس]]) با در نظر گرفتن توانا و ناتوان بودن آن‌ها، گرفته می‌شود و در مقابل، از [[حمایت]] [[قانون]] برخوردار می‌شوند و مانند یک فرد [[مسلمان]] در [[پناه]] [[اسلام]]، آزاد [[زندگی]] می‌کنند، و آن مثل [[زکات]] و [[خراج]] و مالیات و غیره است که از [[مسلمانان]] گرفته می‌شود. در این [[حکم]]، اجحاف و ظلمی نیست و هردولت برای [[اداره]] مملکت، از وصول مالیات ناگزیر است. در [[اسلام]]، آن‌چه از [[اهل کتاب]] دریافت می‌شود به نام [[جزیه]] و آن‌چه از [[مسلمین]] اخذ می‌گردد به نام [[زکات]] و غیره خوانده شده است. پس از [[فتح مکه]] و درآمدن [[مردم]] -فوج‌فوج- به [[دین اسلام]] و سیطره [[مسلمانان]] به نحو کامل بر [[جزیرة العرب]]، [[خداوند]] پیغمبرش را به [[نبرد]] با [[اهل کتاب]] از [[یهود]] و [[نصاری]] امر فرمود: {{متن قرآن|قَاتِلُواْ الَّذِينَ لاَ يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ... مِنَ الَّذِينَ أُوتُواْ الْكِتَابَ حَتَّى يُعْطُواْ الْجِزْيَةَ عَن يَدٍ وَهُمْ صَاغِرُونَ}}<ref>سوره توبه، ۲۹.</ref>؛ با [[اهل کتاب]] که به [[ایمان]] به [[خدا]] و روز واپسین تن نداده و آن‌چه را که [[خدا]] و [[رسول]] [[حرام]] کرده، [[حرام]] ندانند و به [[دین حق]] نگرایند، بجنگید تا گاهی که به دست خود، به حالت [[خواری]] و [[ذلت]] [[جزیه]] بپردازند. [[ابن کثیر]] گفته: این [[آیه]] در سال نهم [[هجرت]]، نازل گردید و تا آن روز، [[پیغمبر]] {{صل}} از [[اهل کتاب]] [[جزیه]] نگرفته بود. و چون این [[آیه]] فرود آمد، ان [[حضرت]] از نصارای [[نجران]] و [[مجوس]] هجر و سپس از اهل ایله و اذرح و [[مردم]] اذرعات و جز آن‌ها از قبایل [[نصاری]] که در اطراف [[جزیرة العرب]] سکونت داشتند، [[جزیه]] گرفت<ref>معارف و معاریف، ج ۴، ص ۱۴۳.</ref><ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص ۲۴۵.</ref>.
+*[[مالیات]] مأخوذ از [[اهل ذمّه]] در قبال [[حفظ]] [[امنیت]] جانی آنها<ref>حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۹۳.</ref>.
+*برخی [[جزیه]] را لغتی آرامی و برخی دیگر آن را معرّب گزیت (سرگزیت) [[فارسی]] می‌دانند. اصل آن "جزاء" به معنای کفایت ‌کردن.
+*{{متن قرآن|حَتَّى يُعْطُوا الْجِزْيَةَ عَنْ يَدٍ وَهُمْ صَاغِرُونَ}}<ref>«تا به دست خود با خواری جزیه بپردازند» سوره توبه، آیه ۲۹.</ref>.
+*[[اهل ذمّه]] افرادی از [[اهل کتاب]] هستند که نه با [[مسلمانان]] می‌جنگند و نه [[اسلام]] می‌آورند و با محترم شمردن [[اسلام]] و [[آزار نرساندن]] به [[مسلمانان]]، در برابر [[حمایت]] [[دولت اسلامی]] از آنان و [[حقوق]] اجتماعی‌شان، مالیاتی از آنها دریافت می‌شود. [[جزیه]] سالی یک بار و فقط از مردان سالم و متمکن دریافت می‌شده و [[زنان]] و [[کودکان]] و [[بیماران]] و [[فقیران]] و [[پیران]] از کار افتاده از آن معاف بوده‌اند. [[میزان]] آن را یک [[دینار]] یا بسته به تمکن شخص ۱۲ تا ۴۸ [[درهم]] گفته‌اند.
+*در [[فقه]] [[شیعه]] [[میزان]] آن بسته به نظر [[امام]] یا [[نایب]] اوست<ref>بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۱۹۱. همو، "جزیه"، دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ج۱، ص۸۴۰.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص:۲۱۰.</ref>.
 ==پرسش مستقیم==
 * [[امام مهدی در عصر ظهور  با اهل ذمه چه خواهد کرد؟ (پرسش)]]
@@ خط ۱۷: / خط ۲۳: @@
 ==منابع==
-* [[پرونده:29873800.jpg|22px]] [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|'''موعودنامه''']]
+* [[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']]
 ==پانویس==
@@ خط ۲۵: / خط ۳۱: @@
-[[رده:امام مهدی]]
+[[رده: مدخل]]
 [[رده:جزیه]]
-[[رده:مدخل موعودنامه]]