آیا علم غیب در شب جمعه نازل می‌شود؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

افزودن پیوند
از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
دیداریویکی‌متن
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۴: خط ۱۴:


==عبارت‌های دیگری از این پرسش==
==عبارت‌های دیگری از این پرسش==
== پاسخ جامع==
== پاسخ جامع==
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">
خط ۲۰: خط ۲۱:
{|style="text-align: center; background-color:##fff; width:40%; border-radius:0px; align:left !important; margin:left"
{|style="text-align: center; background-color:##fff; width:40%; border-radius:0px; align:left !important; margin:left"
|-
|-
|[[پرونده:11736.jpg|95px]]||[[پرونده:673639443601.jpg|95px]]||[[پرونده:11720.JPG|95px]]||[[پرونده:1073589.jpg|95px]]||[[پرونده:11670.jpg|95px]]||[[پرونده:11522.jpg|95px]]||[[پرونده:11819.jpg|95px]]
|[[پرونده:11736.jpg|95px]]||[[پرونده:673639443601.jpg|95px]]||[[پرونده:11720.JPG|95px]]||[[پرونده:1073589.jpg|95px]]||[[پرونده:11670.jpg|95px]]||[[پرونده:11522.jpg|95px]]
|-
|-
|<sub>[[محمد جواد لنکرانی]]</sub>||<sub>[[محمد حسن نادم]]</sub>||<sub>[[سید علی هاشمی ۱|هاشمی]]</sub>||<sub>[[ناصرالدین اوجاقی]]</sub>||<sub>[[محمد حسن وکیلی]]</sub>||<sub>[[محمد زمان رستمی]]</sub>||<sub>[[اصغر غلامی]]</sub>
|<sub>[[محمد جواد فاضل لنکرانی|فاضل لنکرانی]]</sub>||<sub>[[محمد حسن نادم]]</sub>||<sub>[[سید علی هاشمی ۱|هاشمی]]</sub>||<sub>[[ناصرالدین اوجاقی]]</sub>||<sub>[[محمد حسن وکیلی]]</sub>||<sub>[[محمد زمان رستمی]]</sub>
|}
|}
{{جعبه نقل قول سفید| عنوان =| نقل‌قول ={{سخ}}
{{جعبه نقل قول سفید| عنوان =| نقل‌قول ={{سخ}}
خط ۳۱: خط ۳۲:
<br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/>
<br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/>


== پاسخ نخست==
 
==پاسخ‌های تفصیلی==
{{یادآوری پاسخ}}
{{جمع شدن|۱. حجت الاسلام و المسلمین محمد جواد فاضل لنکرانی؛}}
[[پرونده:11736.jpg|بندانگشتی|right|100px|[[محمد جواد فاضل لنکرانی|فاضل لنکرانی]]]]
[[پرونده:11736.jpg|بندانگشتی|right|100px|[[محمد جواد فاضل لنکرانی|فاضل لنکرانی]]]]
حجت الاسلام و المسلمین '''[[محمد جواد فاضل لنکرانی]]''' در بیاناتی با موضوع ''«[http://www.j-fazel.com/persian/lecture/9482/ همگرایی قیام امام حسین  با علم حضرت به شهادت خود و یارانش]»'' در این‌باره گفته‌ است:
حجت الاسلام و المسلمین '''[[محمد جواد فاضل لنکرانی]]''' در بیاناتی با موضوع ''«[http://www.j-fazel.com/persian/lecture/9482/ همگرایی قیام امام حسین  با علم حضرت به شهادت خود و یارانش]»'' در این‌باره گفته‌ است:
::::::«[[ائمه]] دائماً در حال [[ازدیاد علم]] هستند و [[ازدیاد علم ائمه]] و حتی [[علم نبی]] منحصر به دنیا هم نیست. حتی در عالم آخرت مقام [[ازدیاد علم]] برای آنها محفوظ است. اگر کسی این مطلب را در متون [[روایات]] بررسی کند به خوبی آن را می‌بیند. گاهی اوقات اشکال می‌کنند این چه علمی است که برای [[ائمه]] خود درست می‌کنید و می‌گويید روز به روز علم‌شان بیشتر می‌شود، آيا [[علم پیامبر]] که [[اعظم خلق]] خداست از اینها کمتر است؟ پاسخ اين است که در [[روایات]] وارد شده هر علمی که در [[آیا علم معصوم در شب جمعه نازل می‌شود؟ (پرسش)|لیله‌ جمعه به ائمه افاضه می‌شود]]، قبل از آن به [[پیامبر]]{{صل}} و [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} و امام‌های ديگر و لو از دنیا رفته باشند اعطا می‌شود»<ref>[http://www.new.fazellankarani.com/persian/lecture/9483/ وبگاه پاسخ‌دهنده (محمد جواد فاضل لنکرانی).]</ref>.
::::::«[[ائمه]] دائماً در حال [[ازدیاد علم]] هستند و [[ازدیاد علم ائمه]] و حتی [[علم نبی]] منحصر به دنیا هم نیست. حتی در عالم آخرت مقام [[ازدیاد علم]] برای آنها محفوظ است. اگر کسی این مطلب را در متون [[روایات]] بررسی کند به خوبی آن را می‌بیند. گاهی اوقات اشکال می‌کنند این چه علمی است که برای [[ائمه]] خود درست می‌کنید و می‌گويید روز به روز علم‌شان بیشتر می‌شود، آيا [[علم پیامبر]] که [[اعظم خلق]] خداست از اینها کمتر است؟ پاسخ اين است که در [[روایات]] وارد شده هر علمی که در [[آیا علم معصوم در شب جمعه نازل می‌شود؟ (پرسش)|لیله‌ جمعه به ائمه افاضه می‌شود]]، قبل از آن به [[پیامبر]]{{صل}} و [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} و امام‌های ديگر و لو از دنیا رفته باشند اعطا می‌شود»<ref>[http://www.new.fazellankarani.com/persian/lecture/9483/ وبگاه پاسخ‌دهنده (محمد جواد فاضل لنکرانی).]</ref>.
{{پایان جمع شدن}}




== پاسخ های دیگر==
{{جمع شدن|۲. حجج الاسلام و المسلمین نادم و افتخاری؛}}
{{جمع شدن|۱. حجج الاسلام و المسلمین نادم و افتخاری؛}}
[[پرونده:673639443601.jpg|بندانگشتی|right|100px|[[محمد حسن نادم|نادم]]]]
[[پرونده:673639443601.jpg|بندانگشتی|right|100px|[[محمد حسن نادم|نادم]]]]
حجت الاسلام و المسلمین دکتر '''[[محمد حسن نادم|نادم]]''' و حجت الاسلام و المسلمین '''[[سید ابراهیم افتخاری|افتخاری]]''' در مقاله ''«[[منابع علم امام از نگاه متکلمان قم و بغداد (مقاله)|منابع علم امام از نگاه متکلمان قم و بغداد]]»'' در این‌باره گفته‌‌اند:
حجت الاسلام و المسلمین دکتر '''[[محمد حسن نادم|نادم]]''' و حجت الاسلام و المسلمین '''[[سید ابراهیم افتخاری|افتخاری]]''' در مقاله ''«[[منابع علم امام از نگاه متکلمان قم و بغداد (مقاله)|منابع علم امام از نگاه متکلمان قم و بغداد]]»'' در این‌باره گفته‌‌اند:
::::::«در برخی از روایات محدثان قم، عروج روح [[امام]]{{ع}} به آسمان، در شب‌های جمعه، از مصادیق منابع [[علم امام]]{{ع}} شمرده می‌شود. این عروج و افزایش [[علم امام]]{{ع}} به سبب آن، به اندازه‌ای مهم است که [[امامان]]{{عم}} به اصحابشان فرموده‌اند اگر این افزایش نباشد، [[علم امام]]{{ع}} پایان می‌یابد. طبق روایاتی که صفار نقل می‌کند، در هر شب جمعه، فرشتگان، اوصیا و پیامبران ازدنیا‌رفته و نیز ارواح اوصیا و [[امام]]{{ع}} حاضر در میان مردم [[امام]]{{ع}} هر زمان، به آسمان عروج، هفت بار دور عرش الهی طواف و خداوند را تسبیح و تقدیس می‌کنند. آنها در کنار هر رکن عرش، دو رکعت نماز می‌خوانند و برمی‌گردند. آن‌گاه [[پیامبران]]{{عم}} و اوصیا و روح وصی زنده، شادی بسیاری احساس می‌کنند و به [[امام]]{{ع}} زنده و [[امامان]]{{عم}} دیگر الهامی می‌شود که علمشان را افزایش می‌دهد. [[امام صادق]]{{ع}} در تعلیل این نکته می‌فرماید: "اگر چنین نباشد، علم ما تمام می‌شود" هم، روایاتی با همین مضامین نقل می‌کند؛ اما صدوق در این باره روایتی نیاورده است. پس روایات عروج نیز، از نظر محدثین، مؤید دیگری بر الهامی بودن علم [[امام]]{{ع}} است.(...)»<ref>[http://fa.imamatpedia.com/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D8%B2_%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%85%D8%AA%DA%A9%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%82%D9%85_%D9%88_%D8%A8%D8%BA%D8%AF%D8%A7%D8%AF_(%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87) منابع علم امام از نگاه متکلمان قم و بغداد]</ref>.
::::::«در برخی از روایات محدثان قم، عروج روح [[امام]]{{ع}} به آسمان، در شب‌های جمعه، از مصادیق منابع [[علم امام]]{{ع}} شمرده می‌شود. این عروج و افزایش [[علم امام]]{{ع}} به سبب آن، به اندازه‌ای مهم است که [[امامان]]{{عم}} به اصحابشان فرموده‌اند اگر این افزایش نباشد، [[علم امام]]{{ع}} پایان می‌یابد. طبق روایاتی که صفار نقل می‌کند، در هر شب جمعه، فرشتگان، اوصیا و پیامبران ازدنیا‌رفته و نیز ارواح اوصیا و [[امام]]{{ع}} حاضر در میان مردم [[امام]]{{ع}} هر زمان، به آسمان عروج، هفت بار دور عرش الهی طواف و خداوند را تسبیح و تقدیس می‌کنند. آنها در کنار هر رکن عرش، دو رکعت نماز می‌خوانند و برمی‌گردند. آن‌گاه [[پیامبران]]{{عم}} و اوصیا و روح وصی زنده، شادی بسیاری احساس می‌کنند و به [[امام]]{{ع}} زنده و [[امامان]]{{عم}} دیگر الهامی می‌شود که علمشان را افزایش می‌دهد. [[امام صادق]]{{ع}} در تعلیل این نکته می‌فرماید: "اگر چنین نباشد، علم ما تمام می‌شود" هم، روایاتی با همین مضامین نقل می‌کند؛ اما صدوق در این باره روایتی نیاورده است. پس روایات عروج نیز، از نظر محدثین، مؤید دیگری بر الهامی بودن علم [[امام]]{{ع}} است.(...)»<ref>[http://fa.imamatpedia.com/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D8%B2_%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%85%D8%AA%DA%A9%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%82%D9%85_%D9%88_%D8%A8%D8%BA%D8%AF%D8%A7%D8%AF_(%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87) منابع علم امام از نگاه متکلمان قم و بغداد]</ref>.
{{پایان جمع شدن}}
{{پایان جمع شدن}}
{{جمع شدن|۲. حجت الاسلام و المسلمین منصوری رامسری؛}}
{{جمع شدن|۳. حجت الاسلام و المسلمین منصوری رامسری؛}}
[[پرونده:11758.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[خلیل منصوری رامسری|منصوری رامسری]]]]
[[پرونده:11758.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[خلیل منصوری رامسری|منصوری رامسری]]]]
حجت الاسلام و المسلمین '''[[خلیل منصوری رامسری]]'''، در مقاله ''«[[بی‌کرانگی علم امام معصوم (مقاله)|بی‌کرانگی علم امام معصوم]]»'' در این‌باره گفته‌ است:  
حجت الاسلام و المسلمین '''[[خلیل منصوری رامسری]]'''، در مقاله ''«[[بی‌کرانگی علم امام معصوم (مقاله)|بی‌کرانگی علم امام معصوم]]»'' در این‌باره گفته‌ است:  
::::::«یکی از ویژگی‌هایی که برای علم [[امام]]{{ع}} در روایات بیان شده، افزایش علم ایشان در شب‌های جمعه است. در روایتی آمده که ارواح [[امامان]] [[معصوم]]{{عم}} در شب‌های جمعه بالا می‌رود و از نوعی عروج برخوردار می‌شود که در آن عروج علم ایشان افزایش می‌یابد. عبارت، این گونه است که: {{عربی|اندازه=155%|«یزداد فی علومهم جما غفیرا»}}؛<ref>و فراوان به علوم ایشان افزوده می‌شود.</ref>از [[امام صادق]]{{ع}} روایت شده که فرمود: {{عربی|اندازه=155%|« مَا مِنْ لَيْلَةِ جُمُعَةٍ إِلَّا وَ لِأَوْلِيَاءِ اللَّهِ فِيهَا سُرُورٌ قُلْتُ كَيْفَ ذَاكَ جُعِلْتُ فِدَاكَ قَالَ إِذَا كَانَتْ لَيْلَةُ الْجُمُعَةِ وَافَى رَسُولُ اللَّهِ الْعَرْشَ وَ وَافَى الْأَئِمَّةُ الْعَرْشَ وَ وَافَيْتُ مَعَهُمْ فَمَا أَرْجِعُ إِلَّا بِعِلْمٍ مُسْتَفَادٍ وَ لَوْ لَا ذَلِكَ لَنَفِدَ مَا عِنْدَنَا»}}؛<ref>شب جمعه‌ای نیست مگر آن که اولیای خدا، سرور ویژه‌ای در آن دارند، هنگامی که شب جمعه فرا می‌رسد [[پیامبر|رسول خدا]]{{صل}} با عرش (علم خداوندی) ارتباط برقرار می‌کند و من نیز همراه با او با عرش تماس حاصل می‌کنم و در نتیجه با علمی که از آن جا بهره برده‌ام باز می‌گردم و اگر این نبود، قطعاً آن چه در نزد ما است پایان می‌پذیرفت. بحارالانوار، ج۳۲، ص۳۳۳.</ref>. این مطلب نشان می‌دهد که خواسته‌های ایشان برای دانش بیشتر که در جمله {{عربی|اندازه=155%|«اذا شاؤوا علموا»}} بیان شده، از راه صعود ارواح آنان در شب‌های جمعه می‌توان اتفاق بیفتد. بنابراین، آنان برخی از علوم خویش را از راه صعود در شب‌های جمعه به دست می‌آورند که می‌تواند شامل علوم ایشان به جزئیات باشد. شگفت این که همه علوم از واسطه [[پیامبر]]{{صل}} می‌باشد حتی برای اوصیایی که در میان انسان تا قیامت حاضر هستند و [[پیامبر]]{{صل}} به عنوان صادر نخستین و در مقام واسطه فیض میان خدا و همه پیامبران و اوصیا چه زندگان و چه مردگانشان عمل می‌کند. در روایت دیگری از [[امام صادق]]{{ع}} آمده است: به ارواح پیامبران و اوصیایی که از دنیا رفته‌اند و نیز به روح وصی ای که در میان شما زندگی می‌کند ، اجازه داده می‌شود که به آسمان صعود کنند تا این که به عرش پروردگار برسند.. آنگاه پیامبران و اوصیا در حالی سرشار از شادمانی و سرور هستند و وصی‌ای که در میان شما زندگی می‌کند بسیار بسیار به علمش افزوده می‌گردد.<ref>[[محمد صفار]]، بصائر الدرجات ، ص ۱۳۱.</ref> بنابراین [[امامان]] [[معصوم]]{{عم}} به علم آسمان و زمین و آن چه در آن است و هم چنین وقایع گذشته و حال و آینده آگاه هستند و این دانش ایشان می‌تواند از راه‌‎های گوناگون به دست آید که یکی از آنها دانش به "ما کان و ما یکون" از راه صعود و عروج در شب‌های جمعه است»<ref>[http://www.samamos.com/?p=616 بی‌کرانگی علم امام معصوم]</ref>.
::::::«یکی از ویژگی‌هایی که برای علم [[امام]]{{ع}} در روایات بیان شده، افزایش علم ایشان در شب‌های جمعه است. در روایتی آمده که ارواح [[امامان]] [[معصوم]]{{عم}} در شب‌های جمعه بالا می‌رود و از نوعی عروج برخوردار می‌شود که در آن عروج علم ایشان افزایش می‌یابد. عبارت، این گونه است که: {{عربی|اندازه=155%|«یزداد فی علومهم جما غفیرا»}}؛<ref>و فراوان به علوم ایشان افزوده می‌شود.</ref>از [[امام صادق]]{{ع}} روایت شده که فرمود: {{عربی|اندازه=155%|« مَا مِنْ لَيْلَةِ جُمُعَةٍ إِلَّا وَ لِأَوْلِيَاءِ اللَّهِ فِيهَا سُرُورٌ قُلْتُ كَيْفَ ذَاكَ جُعِلْتُ فِدَاكَ قَالَ إِذَا كَانَتْ لَيْلَةُ الْجُمُعَةِ وَافَى رَسُولُ اللَّهِ الْعَرْشَ وَ وَافَى الْأَئِمَّةُ الْعَرْشَ وَ وَافَيْتُ مَعَهُمْ فَمَا أَرْجِعُ إِلَّا بِعِلْمٍ مُسْتَفَادٍ وَ لَوْ لَا ذَلِكَ لَنَفِدَ مَا عِنْدَنَا»}}؛<ref>شب جمعه‌ای نیست مگر آن که اولیای خدا، سرور ویژه‌ای در آن دارند، هنگامی که شب جمعه فرا می‌رسد [[پیامبر|رسول خدا]]{{صل}} با عرش (علم خداوندی) ارتباط برقرار می‌کند و من نیز همراه با او با عرش تماس حاصل می‌کنم و در نتیجه با علمی که از آن جا بهره برده‌ام باز می‌گردم و اگر این نبود، قطعاً آن چه در نزد ما است پایان می‌پذیرفت. بحارالانوار، ج۳۲، ص۳۳۳.</ref>. این مطلب نشان می‌دهد که خواسته‌های ایشان برای دانش بیشتر که در جمله {{عربی|اندازه=155%|«اذا شاؤوا علموا»}} بیان شده، از راه صعود ارواح آنان در شب‌های جمعه می‌توان اتفاق بیفتد. بنابراین، آنان برخی از علوم خویش را از راه صعود در شب‌های جمعه به دست می‌آورند که می‌تواند شامل علوم ایشان به جزئیات باشد. شگفت این که همه علوم از واسطه [[پیامبر]]{{صل}} می‌باشد حتی برای اوصیایی که در میان انسان تا قیامت حاضر هستند و [[پیامبر]]{{صل}} به عنوان صادر نخستین و در مقام واسطه فیض میان خدا و همه پیامبران و اوصیا چه زندگان و چه مردگانشان عمل می‌کند. در روایت دیگری از [[امام صادق]]{{ع}} آمده است: به ارواح پیامبران و اوصیایی که از دنیا رفته‌اند و نیز به روح وصی ای که در میان شما زندگی می‌کند ، اجازه داده می‌شود که به آسمان صعود کنند تا این که به عرش پروردگار برسند.. آنگاه پیامبران و اوصیا در حالی سرشار از شادمانی و سرور هستند و وصی‌ای که در میان شما زندگی می‌کند بسیار بسیار به علمش افزوده می‌گردد.<ref>[[محمد صفار]]، بصائر الدرجات ، ص ۱۳۱.</ref> بنابراین [[امامان]] [[معصوم]]{{عم}} به علم آسمان و زمین و آن چه در آن است و هم چنین وقایع گذشته و حال و آینده آگاه هستند و این دانش ایشان می‌تواند از راه‌‎های گوناگون به دست آید که یکی از آنها دانش به "ما کان و ما یکون" از راه صعود و عروج در شب‌های جمعه است»<ref>[http://www.samamos.com/?p=616 بی‌کرانگی علم امام معصوم]</ref>.
{{پایان جمع شدن}}
{{پایان جمع شدن}}
{{جمع شدن|۳. حجت الاسلام و المسلمین هاشمی؛}}
{{جمع شدن|۴. حجت الاسلام و المسلمین هاشمی؛}}
[[پرونده:11720.JPG|100px|right|بندانگشتی|[[سید علی هاشمی ۱|سید علی هاشمی]]]]
[[پرونده:11720.JPG|100px|right|بندانگشتی|[[سید علی هاشمی ۱|سید علی هاشمی]]]]
حجت الاسلام و المسلمین دکتر '''[[سید علی هاشمی ۱|سید علی هاشمی]]'''، در مقاله ''«[[علم امام تام یا محدود؟ (مقاله)|علم امام تام یا محدود؟]]»'' در این‌باره گفته‌ است:  
حجت الاسلام و المسلمین دکتر '''[[سید علی هاشمی ۱|سید علی هاشمی]]'''، در مقاله ''«[[علم امام تام یا محدود؟ (مقاله)|علم امام تام یا محدود؟]]»'' در این‌باره گفته‌ است:  
::::::«برخی روایات به صراحت از افزایش‌پذیری علوم [[ائمه]]{{عم}} سخن گفته‌اند. در برخی از این روایات، آمده است که هر شب جمعه علومی بر علوم [[ائمه]]{{عم}} افزوده می‌شود. همچنین در روایات متعدد از آن حضرت نقل شده است که در شب قدر، از حوادث آن سال تا شب قدر سال بعد به [[امام]]{{ع}} خبر داده می‌شود. این علم شامل تمام خیر و شرهایی است که به بندگان می‌رسد؛ مرگ یا زندگی، فقر یا ثروت، توفیق زیارت خانه خداوند متعال و خلاصه تمام مقدرات بندگان تا شب قدر سال آینده بر امام عرضه می‌شود. این روایات مستفیض‌اند. در برخی از این روایات تصریح شده است که اگر این علوم نبود، امام نمی‌دانست در آن سال چه چیز محقق خواهد شد».<ref>[http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13950218001700 وبگاه خبرگزاری فارس]</ref>.
::::::«برخی روایات به صراحت از افزایش‌پذیری علوم [[ائمه]]{{عم}} سخن گفته‌اند. در برخی از این روایات، آمده است که هر شب جمعه علومی بر علوم [[ائمه]]{{عم}} افزوده می‌شود. همچنین در روایات متعدد از آن حضرت نقل شده است که در شب قدر، از حوادث آن سال تا شب قدر سال بعد به [[امام]]{{ع}} خبر داده می‌شود. این علم شامل تمام خیر و شرهایی است که به بندگان می‌رسد؛ مرگ یا زندگی، فقر یا ثروت، توفیق زیارت خانه خداوند متعال و خلاصه تمام مقدرات بندگان تا شب قدر سال آینده بر امام عرضه می‌شود. این روایات مستفیض‌اند. در برخی از این روایات تصریح شده است که اگر این علوم نبود، امام نمی‌دانست در آن سال چه چیز محقق خواهد شد».<ref>[http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13950218001700 وبگاه خبرگزاری فارس]</ref>.
{{پایان جمع شدن}}
{{پایان جمع شدن}}
{{جمع شدن|۴. حجت الاسلام و المسلمین اوجاقی؛}}
{{جمع شدن|۵. حجت الاسلام و المسلمین اوجاقی؛}}
[[پرونده:1073589.jpg|بندانگشتی|right|100px|[[ناصرالدین اوجاقی|اوجاقی]]]]
[[پرونده:1073589.jpg|بندانگشتی|right|100px|[[ناصرالدین اوجاقی|اوجاقی]]]]
حجت الاسلام و المسلمین دکتر '''[[ناصرالدین اوجاقی]]''' در پایان‌نامه کارشناسی ارشد خود با عنوان ''«[[علم امام از دیدگاه کلام امامیه (پایان‌نامه)|علم امام از دیدگاه کلام امامیه]]»'' در این‌باره گفته‌ است:  
حجت الاسلام و المسلمین دکتر '''[[ناصرالدین اوجاقی]]''' در پایان‌نامه کارشناسی ارشد خود با عنوان ''«[[علم امام از دیدگاه کلام امامیه (پایان‌نامه)|علم امام از دیدگاه کلام امامیه]]»'' در این‌باره گفته‌ است:  
:::::«سه روایت در مورد افزایش علم در شب جمعه است. متن یکی از روایات چنین است: "ابویحیی گوید [[امام صادق]]{{ع}} به من فرمود برای ما در شب‌های جمعه شأن بزرگی است. عرض کردم آن شأن چیست؟ فرمود به ارواح [[انبیا|پیامبران]] و اوصیاء در گذشته و روح و وصی که در میان شماست اجازه داده می‌شود که به آسمان بالا بروند تا به عرش پروردگارشان برسند در آنجا هفت دور طواف کنند و نزد هر رکنی از ارکان عرش دو رکعت نماز گزارند پس به کالبدهای پیشین خود برگردند چون صبح شود آن وصی که در میان شماست مقدار زیادی به علمش افزوده شده باشد". (...) [[محمد صالح مازندرانی]] در تفسیر این روایات مطالبی را بیان کرده که شاید مراد وی برطرف کردن تعارض بوده باشد. وی می‌گوید: "علم خداوند سه نوع است؛ علمی که مستأثر است و اختصاص به خدا دارد، علمی که محتوم است و همه انبیا و اولیا از آن باخبرند و علم سوم علمی غیر محتوم است. این علم هرگاه محتوم شود ائمه از آن آگاهی می یابند و این معنای افزایش علم امام است"»<ref>[[علم امام از دیدگاه کلام امامیه (پایان‌نامه)|علم امام از دیدگاه کلام امامیه]]، ص۳۶-۳۹.</ref>.
:::::«سه روایت در مورد افزایش علم در شب جمعه است. متن یکی از روایات چنین است: "ابویحیی گوید [[امام صادق]]{{ع}} به من فرمود برای ما در شب‌های جمعه شأن بزرگی است. عرض کردم آن شأن چیست؟ فرمود به ارواح [[انبیا|پیامبران]] و اوصیاء در گذشته و روح و وصی که در میان شماست اجازه داده می‌شود که به آسمان بالا بروند تا به عرش پروردگارشان برسند در آنجا هفت دور طواف کنند و نزد هر رکنی از ارکان عرش دو رکعت نماز گزارند پس به کالبدهای پیشین خود برگردند چون صبح شود آن وصی که در میان شماست مقدار زیادی به علمش افزوده شده باشد". (...) [[محمد صالح مازندرانی]] در تفسیر این روایات مطالبی را بیان کرده که شاید مراد وی برطرف کردن تعارض بوده باشد. وی می‌گوید: "علم خداوند سه نوع است؛ علمی که مستأثر است و اختصاص به خدا دارد، علمی که محتوم است و همه انبیا و اولیا از آن باخبرند و علم سوم علمی غیر محتوم است. این علم هرگاه محتوم شود ائمه از آن آگاهی می یابند و این معنای افزایش علم امام است"»<ref>[[علم امام از دیدگاه کلام امامیه (پایان‌نامه)|علم امام از دیدگاه کلام امامیه]]، ص۳۶-۳۹.</ref>.
{{پایان جمع شدن}}
{{پایان جمع شدن}}
{{جمع شدن|۵. حجت الاسلام و المسلمین وکیلی؛}}
{{جمع شدن|۶. حجت الاسلام و المسلمین وکیلی؛}}
[[پرونده:11670.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[محمد حسن وکیلی|وکیلی]]]]
[[پرونده:11670.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[محمد حسن وکیلی|وکیلی]]]]
حجت الاسلام و المسلمین '''[[محمد حسن وکیلی]]''' در مقاله ''«[http://erfanvahekmat.com/%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87/%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%BA%DB%8C%D8%A8_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85_(%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87_%D9%88_%D8%A7%D9%82%D9%88%D8%A7%D9%84)#_bref10 علم غیب امام]»'' در این باره گفته است:  
حجت الاسلام و المسلمین '''[[محمد حسن وکیلی]]''' در مقاله ''«[http://erfanvahekmat.com/%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87/%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%BA%DB%8C%D8%A8_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85_(%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87_%D9%88_%D8%A7%D9%82%D9%88%D8%A7%D9%84)#_bref10 علم غیب امام]»'' در این باره گفته است:  
خط ۶۸: خط ۷۲:
{{پایان جمع شدن}}
{{پایان جمع شدن}}


{{جمع شدن|۶. آقای دکتر رستمی (استادیار دانشگاه قم) و خانم آل‌بویه (پژوهشگر جامعة الزهراء)؛}}
{{جمع شدن|۷. آقای دکتر رستمی (استادیار دانشگاه قم) و خانم آل‌بویه (پژوهشگر جامعة الزهراء)؛}}
[[پرونده:11522.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[محمد زمان رستمی|رستمی]]]]
[[پرونده:11522.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[محمد زمان رستمی|رستمی]]]]
دکتر '''[[محمد زمان رستمی]]''' و خانم '''[[طاهره آل‌بویه]]''' در کتاب ''«[[علم امام ۲ (کتاب)|علم امام]]»'' در این‌باره گفته‌‌اند:
دکتر '''[[محمد زمان رستمی]]''' و خانم '''[[طاهره آل‌بویه]]''' در کتاب ''«[[علم امام ۲ (کتاب)|علم امام]]»'' در این‌باره گفته‌‌اند:
خط ۷۹: خط ۸۳:
{{پایان جمع شدن}}
{{پایان جمع شدن}}


{{جمع شدن|۷. آقای غلامی.}}
{{جمع شدن|۸. آقای غلامی.}}
[[پرونده:9030760879.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[اصغر غلامی|غلامی]]]]
[[پرونده:9030760879.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[اصغر غلامی|غلامی]]]]
آقای '''[[اصغر غلامی]]'''، در مقاله ''«[[آفاق علم امام در الکافی (مقاله)|آفاق علم امام در الکافی]]»'' در این‌باره گفته‌ است:
آقای '''[[اصغر غلامی]]'''، در مقاله ''«[[آفاق علم امام در الکافی (مقاله)|آفاق علم امام در الکافی]]»'' در این‌باره گفته‌ است:

نسخهٔ ‏۲۷ ژانویهٔ ۲۰۱۸، ساعت ۰۸:۴۰

متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
آیا علم غیب در شب جمعه نازل می‌شود؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ علم غیب
مدخل اصلیعلم غیب

آیا علم غیب در شب جمعه نازل می‌شود؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث علم غیب معصوم است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی علم غیب مراجعه شود.

عبارت‌های دیگری از این پرسش

پاسخ جامع

* پاسخ جامع به این پرسش، برگرفته از تمامی پاسخ‌های تفصیلی (متفرقه) اندیشمندان و نویسدندگانی است که تصویر و متن سخنان آنان در ذیل دیده می‌شود:
فاضل لنکرانی محمد حسن نادم هاشمی ناصرالدین اوجاقی محمد حسن وکیلی محمد زمان رستمی


یکی از ویژگی‌هایی که برای علم امام (ع) در روایات بیان شده، افزایش علم ایشان در شب‌های جمعه است. [۱] در روایتی آمده، ارواح امامان معصوم (ع) در شب‌های جمعه بالا می رود که در این بالا رفتن، علم ایشان افزایش می‌یابد. عبارت روایت این گونه است: «فراوان به علوم ایشان افزوده می‌شود.» [۲] و یا از امام صادق (ع) روایت شده است: «شب جمعه‌ای نیست مگر آنکه اولیای خدا، سُرور ویژه‌ای در آن دارند، هنگامی که شب جمعه فرا می‌رسد رسول خدا (ص) با عرش ارتباط برقرار می‌کند و من نیز همراه با او با عرش تماس حاصل می‌کنم و در نتیجه با علمی که از آن جا بهره برده‌ام باز می‌گردم و اگر این نبود، قطعاً آن چه در نزد ما است پایان می‌پذیرفت.» [۳] و روایاتی دیگر که در این زمینه وارد شده است. [۴] مرحوم مجلسی در جلد بیست و ششم بحارالانوار بابی دارند با موضوع: «باب أنهم (ع) يزادون و لولا ذلك لنفد ما عندهم و إن أرواحهم تعرج إلى السماء في ليلة الجمعة» و در آن نزدیک به چهل حدیث در این زمینه ذکر می‌کنند.[۵] بنابراین، امامان معصوم (ع) برخی از علوم خویش را از راه صعود در شب‌های جمعه به دست می‌آورند[۶] که می‌تواند شامل علوم ایشان به جزئیات باشد.[۷] بله؛ نسبت به علم سایر بشر اگر از علم امام تعبیر به لایتناهی شود مانع ندارد[۸].

با انتخاب "ادامه مطلب" از پاسخ‌های تفصیلی ذیل بهره‌مند شوید:

















پاسخ‌های تفصیلی

 با کلیک بر «ادامه مطلب» پاسخ باز و با کلیک بر «نهفتن» بسته می‌شود:  



گزیده‌های پاسخ‌ها

  •   فاضل لنکرانی: ائمه دائماً در حال ازدیاد علم هستند و ازدیاد علم ائمه منحصر به دنیا هم نیست. در روایات وارد شده هر علمی که در لیله‌ جمعه به ائمه افاضه می‌شود، قبل از آن به پیامبر و امیرالمؤمنین و امام‌های ديگر و لو از دنیا رفته باشند اعطا می‌شود.  
  •   نادم: در برخی از روایات عروج روح امام به آسمان، در شب‌های جمعه، از مصادیق منابع علم امام شمرده می‌شود. این عروج و افزایش علم امام به اندازه‌ای مهم است که امامان به اصحابشان فرموده‌اند اگر این افزایش نباشد، علم امام پایان می‌یابد.  
  •   منصوری رامسری: از ویژگی‌هایی علم امام که در روایات بیان شده، افزایش علم ایشان در شب‌های جمعه است. در روایتی آمده که ارواح امامان معصوم در شب‌های جمعه بالا می‌رود و از نوعی عروج برخوردار می‌شود که در آن عروج علم ایشان افزایش می‌یابد. بنابراین، آنان برخی از علوم خویش را از راه صعود در شب‌های جمعه به دست می‌آورند که می‌تواند شامل علوم ایشان به جزئیات باشد.  
  •   هاشمی: در برخی از این روایات، آمده است که هر شب جمعه علومی بر علوم ائمه افزوده می‌شود.  
  •   اوجاقی: روایاتی داریم در زمینۀ افزایش علم امام در شبهای جمعه.  
  •   وکیلی: مرحوم مجلسی در جلد بیست و‌ شش بحار‌الانوار بابی دارند با این عنوان:«باب أنهم (ع) يزادون و لو لا ذلك لنفد ما عندهم و إن أرواحهم تعرج إلى السماء في ليلة الجمعة» و در آن قریب به چهل حدیث ذکر می‌کنند. طبق روایات در شب‌های جمعه ائمه به عرش الهی می‌روند و بازمی‌گردند و بر قلوبشان علومی خاص افاضه می‌شود.  
  •   رستمی: مطابق روایات در شب‌های جمعه بر علم امامان معصوم (ع) افزوده می شود.  
  •   غلامی: بر اساس روایات متعدد، در هر شب جمعه بر علوم ائمه (ع) افزوده می‌شود.  

پرسش‌های وابسته

الگو:فهرست پرسش‌ها

  1. آیا در میان مخلوقات فقط انسان عالم به غیب می‌شود؟ (پرسش)
  2. آیا آیه ۳۰ سوره بقره مثبت علم غیب فرشتگان است؟ (پرسش)
  3. اگر فرشتگان علم غیب ندارند پس از کجا می‌دانستند که انسان‌ها روی زمین جنگ و خونریزی برپا خواهند کرد؟ (پرسش)
  4. آیا انسان آگاه از غیب باید عصمت داشته باشد؟ (پرسش)
  5. چه کسی غیر از خدا عالم به غیب است؟ (پرسش)
  6. آیا همه پیامبران علم غیب داشته‌اند؟ (پرسش)
  7. آیا امامان از اهل بیت پیامبر خاتم علم غیب داشته‌اند؟ (پرسش)
  8. آیا پیامبران پیش از آغاز وحی و نبوت و امامان پیش از تصدی امامت از علم غیب برخوردار بوده‌اند؟ (پرسش)
  9. آیا علم غیب در شب قدر نازل می‌شود؟ (پرسش)
  10. آیا آگاهی از غیب و پیشگویی حوادث به معنای وجود سناریوی آماده و در نهایت جبر انسان نیست؟ (پرسش)
  11. اگر امام معصوم علم غیب دارد پس چرا قرآن علم غیب را از بشر نفی می‌کند؟ (پرسش)
  12. امام معصوم از چه زمانی صاحب علم غیب می‌شود؟ (پرسش)
  13. آیا غیر معصوم می‌تواند از غیب آگاهی یابد؟ (پرسش)
  14. آیا غیر معصوم می‌تواند پیشگویی کند؟ (پرسش)
  15. آیا پیشگویی‌هایی که افراد غیر معصوم انجام داده‌اند نقض آیات انحصار علم غیب نیستند؟ (پرسش)
  16. آیا علم غیب پیامبران از لحاظ مرتبه یکسان است؟ (پرسش)
  17. تفاوت علم غیب خدا و معصوم چیست؟ (پرسش)
  18. آیا مقام علم غیب به غیر معصوم داده می‌شود؟ (پرسش)
  19. شرایط دستیابی غیر معصوم به علم غیب چیست؟ (پرسش)
  20. غیر معصوم از چه راهی می‌تواند به غیب آگاهی یابد؟ (پرسش)
  21. ادراک کدام علوم غیبی برای غیر معصوم ممکن است؟ (پرسش)
  22. آیا غیر معصوم وظیفه دارد به دنبال فراگیری علوم غیبی باشد؟ (پرسش)
  23. وظایف علمی و عملی غیر معصوم در قبال علوم غیبی چیست؟ (پرسش)
  24. در صورت آگاهی از برخی علوم غیبی آیا غیر معصوم اجازه انتقال آن به دیگران را دارد؟ (پرسش)
  25. آیا آگاهی غیر معصوم از غیب با حکمت الهی در امتحان او منافات ندارد؟ (پرسش)
  26. با توجه به اینکه علم غیب غیر خدا ویژه رسولان برگزیده است آگاهی غیر معصوم از برخی امور غیبی چه توجیهی دارد؟ (پرسش)
  27. آیا از راه غیر مشروع می‌توان به علم غیب دست یافت؟ (پرسش)
  28. آیا شیطان و فرشتگان می‌توانند به افکار ما آگاهی داشته باشند؟ (پرسش)
  29. آیا از نظر اسلام امکان دارد روزی دستگاهی اختراع شود که قادر باشد ما را به گذشته یا آینده ببرد؟ (پرسش)
  30. آیا آگاهی از سرنوشت به نفع انسان یا به ضرر اوست؟ (پرسش)


منبع‌شناسی جامع علم غیب معصوم

پانویس

  1. ↑ ر.ک. محمد جواد فاضل لنکرانی، سخنرانی با موضوع: همگرایی قیام امام حسین با علم حضرت به شهادت خود و یارانش؛ منصوری رامسری، بی‌کرانگی علم امام معصوم؛ هاشمی، علم امام تام یا محدود، وبگاه خبرگزاری فارس؛ اصغر غلامی مجموعه مقالات فارسی کنگره بین المللی ثقة الاسلام کلینی، مقاله آفاق علم امام در الکافی، ج۴، ص۴۶۹ـ۵۱۳؛ ناصرالدین اوجاقی، علم امام از دیدگاه کلام امامیه، ص۳۶ـ۳۹.
  2. ↑ ر.ک. منصوری رامسری، بی‌کرانگی علم امام معصوم.
  3. ↑ کلینی، محمدبن یعقوب، کافى، ج۱، ص۲۵۳ و۲۵۴.
  4. ↑ محمد زمان رستمی و طاهره آل‌بویه، علم امام.
  5. ↑ ر.ک. محمد حسن وکیلی، علم غیب امام (تاریخچه و اقوال)، فصلنامه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام.
  6. ↑ ر.ک. اصغر غلامی، مجموعه مقالات فارسی کنگره بین المللی ثقة الاسلام کلینی، مقاله آفاق علم امام در الکافی، ج۴، ص ۴۶۹-۵۱۳.
  7. ↑ منصوری رامسری، بی‌کرانگی علم امام معصوم .
  8. ↑ ر.ک. سید عبدالحسین نجفی لاری، المعارف السلمانیة فی کیفیة علم الإمام و کمیته ص۲۹؛ سید محمد علی قاضی طباطبایی، بررسی های اسلامی؛ طیب، اطیب البیان فی تفسیر القرآن، ج۹، ص۴۵۸.
  9. ↑ وبگاه پاسخ‌دهنده (محمد جواد فاضل لنکرانی).
  10. ↑ منابع علم امام از نگاه متکلمان قم و بغداد
  11. ↑ و فراوان به علوم ایشان افزوده می‌شود.
  12. ↑ شب جمعه‌ای نیست مگر آن که اولیای خدا، سرور ویژه‌ای در آن دارند، هنگامی که شب جمعه فرا می‌رسد رسول خدا(ص) با عرش (علم خداوندی) ارتباط برقرار می‌کند و من نیز همراه با او با عرش تماس حاصل می‌کنم و در نتیجه با علمی که از آن جا بهره برده‌ام باز می‌گردم و اگر این نبود، قطعاً آن چه در نزد ما است پایان می‌پذیرفت. بحارالانوار، ج۳۲، ص۳۳۳.
  13. ↑ محمد صفار، بصائر الدرجات ، ص ۱۳۱.
  14. ↑ بی‌کرانگی علم امام معصوم
  15. ↑ وبگاه خبرگزاری فارس
  16. ↑ علم امام از دیدگاه کلام امامیه، ص۳۶-۳۹.
  17. ↑ علم غیب امام (تاریخچه و اقوال)، فصلنامه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام
  18. ↑ بحار‌الأنوار، ج‌۲۶، ص ۸۸.
  19. ↑ علم غیب امام (تبیین دیدگاه اعتدالی و صحیح)
  20. ↑ شیخ کلینی، اصول کافی، ج۱، ص۴۸۹.
  21. ↑ علامه مجلسی، حق الیقین، ص۴۵.
  22. ↑ علم امام.
  23. ↑ الکافى، ج۱، ص ۲۵۳ و ۲۵۴.
  24. ↑ «به درستی که در هر شب جمعه برای ما سروری هست. عرض کردم: خداوند بر سرور شما بیافزاید! آن سرور چیست؟ فرمود: هر گاه شب جمعه شود،رسول‌اللّه(ص) به عرش برآید و ائمه(ع) نیز همراه او برآیند و ما نیز همراه ایشان برآییم، پس ارواح ما باز نمی‌گردد به سوی بدن‌هایمان مگر به همراه علمی که استفاده کردیم و اگر این نبود، علم ما تمام می‌شد»؛ همان.
  25. ↑ معرفت امام، ص۷۸-۸۳.
  26. ↑ مجموعه مقالات فارسی کنگره بین المللی ثقة الاسلام کلینی، مقاله آفاق علم امام در الکافی، ج۴، ص ۴۶۹-۵۱۳
برگرفته از «https://fa.imamatpedia.com/w/index.php?title=آیا_علم_غیب_در_شب_جمعه_نازل_می‌شود؟_(پرسش)&oldid=76652»