یمانی که قیامش از نشانه‌های حتمی ظهور است کیست؟ (پرسش)
| یمانی که قیامش از نشانه‌های حتمی ظهور است کیست؟ | |
|---|---|
 | |
| موضوع اصلی | بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت |
| مدخل بالاتر | مهدویت / مقدمات ظهور امام مهدی / نشانه‌های ظهور امام مهدی / قیام یمانی |
| مدخل اصلی | یمانی |
از علائم و نشانه‌های ظهور، قیام یمانی است. یمانی یعنی کسی که اهل یمن و منسوب به آنجا باشد. در روایات به اسم او اشاره‌ای نشده است اما پرچم او را «رَايَةُ هُدًى» یعنی پرچم هدایت نامیده‌اند.
در ذیل، پاسخ جامع اجمالی به اين پرسش و دیدگاه‌های متفرقه برخی از نویسندگان و دانشمندان، در این باره، به طور مفصل‌تری قابل بررسی است.
عبارت‌های دیگری از این پرسش
پاسخ جامع اجمالی
* پاسخ جامع به این پرسش، برگرفته از تمامی پاسخ‌ها ودیدگاه‌های متفرقه اندیشمندان و نویسندگانی است که تصویر و متن سخنان آنان در ذیل دیده میشود:
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
|
| محمدی ریشهری | قزوینی | فاضل لنکرانی | موسوی‌نسب | زهادت | علی‌زاده | آیتی | سلیمیان |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
|
| حسنی | محمدی اشتهاردی | اسماعیلی | مهدی‌پور | رمضانیان | باقری‌زاده اشعری | تونه‌ای | نویسندگان کتاب آفتاب مهر |
- در مورد یمانی اطلاعات اندکی وجود دارد[۱] و برای برخی سؤالات در روایات پاسخی داده نشده از جمله اینکه نام اصلی ایشان چیست؟ آیا اهل یمن است و از یمن خروج خواهد کرد؟ یا اهل یمن است ولی از مکان دیگری قیام خواهد کرد؟ و یا غیر یمنی است ولی از یمن قیام خواهد کرد؟ اگر در بعض روایات هم پاسخی به این سؤالات داده شده از اعتبار قابل توجهی برخوردار نیستند.[۲]
- به هر حال، یمانی یعنی کسی که اهل یمن و منسوب به آنجا باشد و با همین عنوان معروف است.[۳] و قیام او یکی از علائم حتمی ظهور حضرت ولی عصر (ع) در کنار سایر علائم است.[۴] البته باید توجه داشت بر اساس برخی روایات مانند روایت امام صادق(ع)[۵]: «در میان درفش‌ها (پرچم‌ها)، هدایتگرتر از درفش یمان وجود ندارد، چون درفش حق است و شما را به سوی صاحبتان دعوت می‌کند». پرچم یمانی هدایت کننده ترین پرچم‌ها نامیده شده است[۶].
- در مورد نام واقعی یمانی حدیثی از پیشوایان معصوم(ع) به دست ما نرسیده است.[۷] در روایتی آمده است او از نسل زید بن علی بن الحسین است.[۸] در حدیث دیگری آمده است، یمانی از شیعیان امیرالمؤمنین(ع) است.[۹] عدم تصریح به نام این شخصیت می‌تواند به دلیل حفاظت از جان او و در امان ماندن او از سوء‌قصدهای احتمالی باشد تا این شخصیت بزرگ بتواند در زمان مقرر، رسالت مقدس خود را به انجام رساند.[۱۰] ولی در کلمات غیر معصومان و منابع اهل سنت اشاره‌هایی به نام این شخصیت شده است، از جمله: «ثُمَّ يَخْرُجُ مَلَكٌ مِنْ صَنْعَاءِ الْيَمَنِ أَبْيَضٌ كَالْقُطنِ اسْمُهُ حُسَيْنٌ أَوْ حَسْنٌ»[۱۱] ابن حجر در شرح حدیثی از صحیح مسلم می‌گوید: "قرطبی احتمال داده نام وی «جهجاه» باشد".[۱۲] ولی همو در جای دیگر نام او را شعیب بن صالح می‌داند.[۱۳] مسعودی نیز از عبدالرحمان بن محمد بن اشعث نام می‌برد که مدعی بود همان قحطانی است که اهل یمن در انتظارش هستند.[۱۴]
پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه
| ۱. آیت‌الله محمدی ریشهری؛ |
|---|
|
آیت‌الله محمد محمدی ریشهری، در کتاب «دانشنامهٔ امام مهدی» در این‌باره گفته است:
«منظور از یمانی، شخصی است که همزمان با شورش سفیانی[۱۵] قیام خود را از یمن آغاز می‌کند[۱۶]، با این تفاوت که شورش سفیانی در برابر قیام مهدوی است، و یمانی از هواداران امام مهدی(ع) است. وی مردم را به امام (ع) فرا می‌خواند[۱۷]. اطلاعات کمی در مورد یمانی وجود دارد. بر اساس حدیثی معتبر که از امام صادق(ع) نقل شده[۱۸]، قیام یمانی در کنار شورش سفیانی، صیحه آسمانی، قتل نفس زکیه، و فرو رفتن لشکر سفیانی در سرزمین بیدا، از نشانه‌های حتمی ظهور است. بر پایه برخی احادیث، پرچمی که یمانی بلند می‌کند و کسانی که به دنبال او به حرکت در می‌آیند، در رسیدن به حق و امام زمان(ع)، در مسیر هدایت بهتری نسبت به سید حسنی و یاران او قرار دارند[۱۹]. شاید دلیل این امر این باشد که بنا بر حدیثی از امام صادق(ع) تمامی یاران سید حسنی، از جمله یاوران امام مهدی(ع) نمی‌شوند [۲۰]. |
| ۲. آیت‌الله قزوینی؛ |
|---|
|
آیت‌الله سید محمد کاظم قزوینی، در کتاب «امام مهدی از تولد تا بعد از ظهور» در این‌باره گفته است:
«خروج یمنی ازجمله علایم حتمی ظهور امام زمان (ع) است که در احادیث فراوانی از او یاد شده است. اما این احادیث به دلیل اختصار برای شناخت این شخص کافی نیست و ما به بیان حدیثی در این باره اکتفا می‌کنیم، گرچه به صورت اختصار است: امام باقر(ع) فرمود: "خروج سفیانی، یمنی و خراسانی (سید هاشمی) در یک سال و در یک ماه و در یک روز خواهد بود با یک نظم خاصی، همچون دانه‌های تسبیح، یکی پس از دیگری می‌آیند. پرچم یمنی، هدایت یافته‌تر از پرچم‌های دیگر است و پرچم هدایت و درستی است؛ چون او شما را به جانب صاحبتان مهدی(ع) هدایت می‌نماید و هرگاه یمنی خروج کند، خرید و فروش سلاح را حرام می‌کند و اگر یمنی به پا خاست به پا خیزید؛ زیرا پرچمش، بیرق هدایت است و صلاح نیست که مسلمانی از او سرپیچی نماید و اگر کسی این کار را انجام دهد از اهل آتش است؛ چون او به حق و راه مستقیم دعوت می‌کند"[۲۲]»[۲۳].
|
| ۳. آیت‌الله فاضل لنکرانی؛ |
|---|
|
آیت‌الله محمد جواد فاضل لنکرانی، در کتاب «گفتارهای مهدوی» در این‌باره گفته است:
«همزمان با شورش سفیانی در شام به عنوان اصلی‌ترین دشمن امام مهدی (ع)، شخصی از فرزندان "زید بن علی بن الحسین"، برادر امام محمد باقر (ع) در یمن برای یاری رساندن به امام زمان (ع) قیام خواهد کرد که به او "سید یمانی" گفته میشود[۲۴]. در همین راستا از امام صادق (ع) روایت شده است که فرمودند: «وَ لَیسَ فِی الرَایاتِ أَهْدَی مِنْ رَایةِ الْیمَانِی، هِی رَایةُ هُدًی لِأَنَهُ یدْعُو إِلَی صَاحِبِکمْ»[۲۵] در میان درفش‌ها (پرچم‌ها)، هدایتگرتر از درفش یمانی وجود ندارد، چون درفش حق است و شما را به سوی صاحبتان دعوت می‌کند. خلاصه اینکه از برخی منابع روایی استفاده میشود که بعضی از علائم ظهور حتمی‌اند، بدین معنا که اگر آن علائم واقع نشوند، اصلاً ظهور محقق نمی‌‌شود»[۲۶]. |
| ۴. حجت الاسلام و المسلمین موسوی‌نسب؛ |
|---|
|
حجت الاسلام و المسلمین سید جعفر موسوی‌نسب، در کتاب «دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان» در این‌باره گفته است:
|
| ۵. حجت الاسلام و المسلمین زهادت؛ |
|---|
|
حجت الاسلام و المسلمین عبدالمجید زهادت، در کتاب «معارف و عقاید ۵ ج۲» در این‌باره گفته است:
«یکی دیگر از علامت‌های حتمی ظهور خروج یمانی است. وی که گویا مردی از یمن است همزمان با خروج سفیانی قیام می‌کند و مردم را به حق و راستی و عدالت دعوت می‌کند. بنا بر روایات تنها مطلبی که می‌توان از این علامت گفت این است که خروج او یکی از پنج علامت حتمی بوده و پرچم و ندای او هدایتگری است. از امام باقر (ع) نقل شده است: «" خُرُوجُ السُّفْيَانِيِّ وَ الْيَمَانِيِّ وَ الْخُرَاسَانِيِّ فِي سَنَةٍ وَاحِدَةٍ ... ْ وَ لَيْسَ فِي الرَّايَاتِ رَايَةٌ أَهْدَى مِنْ رَايَةِ الْيَمَانِيِّ "»[۳۰][۳۱].
|
| ۶. حجت الاسلام و المسلمین علی‌زاده؛ |
|---|
|
حجت الاسلام و المسلمین دکتر مهدی علی‌زاده، در کتاب «نشانه‌های یار و چکامه انتظار» در این‌باره گفته است:
«یمانی فردی است که از یمن قیام می‌کند. او از نسل زید بن علی بن الحسین (ع) می‌باشد[۳۲]. او و سفیانی و خراسانی هر سه در یک روز حرکت خود را آغاز می‌کنند و پرچم‌های خود را برمی‌افرازند[۳۳].
|
| ۷. حجت الاسلام و المسلمین آیتی؛ |
|---|
|
حجت الاسلام و المسلمین نصرت‌الله آیتی در کتاب «تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور» در اين باره گفته است:
«در مورد نام واقعی یمانی حدیثی از پیشوایان معصوم(ع) به دست ما نرسیده است. عدم تصریح به نام این شخصیت می‌تواند به دلیل حفاظت از جان او و در امان ماندن او از سوء‌قصدهای احتمالی باشد تا این شخصیت بزرگ بتواند در زمان مقرر، رسالت مقدس خود را به انجام رساند. اما در کلمات غیرمعصومان و در منابع اهل سنت اشاره‌هایی به نام این شخصیت شده است، از جمله: علامه مجلسی از کتاب مشارق الانوار برسی از کعب بن حارث از سطیح کاهن چنین روایت می‌کند: «"...ثُمَّ يَخْرُجُ مَلَكٌ مِنْ صَنْعَاءِ الْيَمَنِ أَبْيَضٌ كَالْقُطنِ اسْمُهُ حُسَيْنٌ أَوْ حَسْنٌ فَيَذْهَبُ بِخُرُوجِهِ غَمرُ الْفِتَنِ فَهُنَاكَ يَظْهَرُ مُبَارَكاً زَكِيّاً وَ هَادِياً مَهْدِيّاً"»[۳۷]. ابن حجر در شرح حدیث: «"لا تَقُومُ السّاعَةُ حَتَّى يَخْرُجَ رَجُلٌ من قَحْطانَ يَسُوقُ النّاسَ بعَصاهُ"»[۳۸] از پیامبر (ص) می‌نویسد: نام این شخصیت را پیدا نکردم، لکن قرطبی احتمال داده است که نام وی جهجاه باشد، زیرا مسلم پس از نقل روایت فوق با سند دیگری از ابوهریره از پیامبر چنین نقل کرده است: «"لَا تَذْهَبُ الْأَيَّامُ وَ اللَّيَالِيُّ، حَتَّى يَمْلُكَ رَجُلٌ يُقَالُ لَهُ الجَهجاه"»[۳۹]. ابن حجر در جای دیگر در مورد نام قحطانی (یمانی) می‌نویسد: در کتاب التیجان ابن هشام مطالبی یافتم که نشان می‌دهد نام و سیره قحطانی و زمان قیام او مشخص بوده است.ابن هشام می‌نویسد: عمران بن عامر، کاهن و پادشاهی بزرگ بود که عمری طولانی داشت. وی هنگام مرگ به برادرش عمر بن عامر، معروف به مزیقیا گفت: خداوند دو غضب و دو رحمت برای اهل یمن دارد: غضب اول: ویران شدن سد مآرب و در نتیجه خراب شدن شهرها بود، غضب دوم: تصرف یمن توسط حبشه. اما رحمت اول: مبعوث شدن پیامبری از تهامه با نام محمد است که به رحمت مبعوث میشود و بر مشرکان پیروز می‌گردد، رحمت دوم: زمانی است که خانه خدا ویران شود. در آن حال خداوند مردی را که به او شعیب بن صالح گفته میشود بر می‌انگیزد و ویران کنندگان را از آنجا بیرون کرده و نابود می‌نماید، تا اینکه در دنیا جز در سرزمین یمن ایمانی یافت نشود[۴۰]. مسعودی نیز پس از اینکه سر بر تافتن عبدالرحمان بن محمد بن اشعث را از فرمان عبدالملک مروان نقل می‌کند، می‌گوید: او خود را ناصرالمؤمنین نام نهاد و مدعی شد که همان قحطانی است که اهل یمن در انتظارش هستند. اوست که زمام‌داری را به اهل یمن باز می‌گرداند. وقتی به او گفته شد که نام قحطانی بر سه حرف است، در پاسخ گفت: نام من عبد است و "الرحمان" جزو اسم من نیست[۴۱]»[۴۲].
|
| ۸. حجت الاسلام و المسلمین سلیمیان؛ |
|---|
|
حجت الاسلام و المسلمین خدامراد سلیمیان، در کتاب «درسنامه مهدویت» در این‌باره گفته است:
|
| ۹. حجت الاسلام و المسلمین حسنی؛ |
|---|
|
حجت الاسلام و المسلمین دکتر سید نذیر حسنی، در کتاب «مصلح کل» در این‌باره گفته است:
«برخی از روایت‌ها که نشانه‌های حتمی ظهور را آورده‌اند، از مرد یمانی صحبتی به میان نیاورده‌اند، در حالی‌که برخی روایت‌های دیگر آن‌را از جمله نشانه‌های حتمی ظهور دانسته‌اند. "نعمانی" در کتاب "الغیبة" با ذکر سند از ابو عبد الله (ع) روایت می‌کند که فرمودند: یمانی از نشانه‌های حتمی است. صاحب کتاب "مستدرک سفینة البحار" هم او را جزو نشانه‌های حتمی ذکر کرده است[۴۷]. نویسنده کتاب "اثبات الهداة" نیز این حدیث را ذکر کرده است، اما یمانی را جزو نشانه‌های حتمی ذکر نکرده است، در این مورد باید گفت: چندین امام (ع) این نشانه را ذکر نموده‌اند؛ امام صادق (ع) و امام رضا (ع)[۴۸] و پیش از ایشان امام حسین (ع) فرموده‌اند: ظهور مهدی (ع) پنج نشانه دارد: سفیانی و یمانی و ...[۴۹]. برخی گفته‌اند که روایت‌های وارده در مورد این نشانه، کامل[۵۰] و مستفیض است و از نظر تاریخی قابل اثبات است. بعضی روایت‌ها به ذکر ویژگی‌های پرچم یمانی پرداخته‌اند. از "ابو جعفر محمد بن علی (ع)" نقل شده که فرمودند: درست‌ترین و هدایت‌گرترین پرچم‌ها، پرچم یمانی است و آن، پرچم هدایت است؛ زیرا علمدار آن شما را به سوی صاحبتان فرا می‌خواند و وقتی یمانی بیاید، تجارت اسلحه را برای همه مسلمانان ممنوع می‌کند. اگر او خارج شد، به او بپیوندید زیرا او پرچمدار هدایت است، هر مسلمانی که علیه او باشد به جهنم افکنده خواهد شد زیرا او به راه راست و حق دعوت می‌کند[۵۱]. شاید دلیل اصلی خدا بهتر می‌داند اینکه گفته میشود پرچم یمانی، هدایت‌گرترین پرچم‌ها است، این باشد که اگر آن در ابتدای عصر ظهور نباشد، حتما به عصر ظهور بسیار نزدیک است؛ درعین‌حال، یمانی نایب امام در مناطق دوردست است و این در حالی است که دیگر پرچم‌ها از عصر ظهور دور بوده و شک و شبهه‌هایی در مورد آنها وجود دارد. البته این مسئله تنها یک احتمال است و امری قطعی و حتمی نیست»[۵۲]. |
| ۱۰. حجت الاسلام و المسلمین محمدی اشتهاردی؛ |
|---|
|
حجت الاسلام و المسلمین محمد محمدی اشتهاردی، در کتاب «حضرت مهدی فروغ تابان ولایت» در این‌باره گفته است:
«یمانی نیز از رهبران برحق است که به حمایت از مهدی(ع) خروج می‌کند. امام صادق (ع) در ضمن روایتی فرمود: "سفیانی، خراسانی و یمانی در یک سال، در یک شهر و در یک روز خروج می‌کنند و هیچ پرچمی مانند یمانی به هدایت نزدیک‌تر نیست، زیرا یمانی مردم را به حق دعوت می‌کند"[۵۳]»[۵۴].
|
| ۱۱. حجت الاسلام و المسلمین اسماعیلی؛ |
|---|
|
حجت الاسلام و المسمین اسماعیل اسماعیلی، در مقاله «بررسی نشانه‌های ظهور» در این‌باره گفته است:
«سرداری از یمن قیام می‌کند و مردم را به حق و عدل دعوت می‌کند. این نشانه، در منابع عامه نیست، ولی در مصادر شیعه، روایات فراوان در این‌باره وجود دارد. به گونه‌ای که برخی آنها را مستفیض دانسته‌اند[۵۵]. و همان‌گونه که قبلا اشاره کردیم، خروج یمانی از نشانه‌های حتمی و متصل به ظهور است.امام صادق (ع) می‌فرماید: "قیام خراسانی و سفیانی و یمانی، در یک سال و در یک ماه و یک روز خواهد بود و در این میان، هیچ پرچمی به اندازه پرچم یمانی، دعوت به حق و هدایت نمی‌کند"[۵۶]. و در روایت دیگری می‌خوانیم: «"وَ الْيَمَانِيُّ مِنَ الْمَحْتُومِ "»[۵۷]. در برخی روایات، افزون بر قیام یمانی و خراسانی، از قیام مصری همزمان با قیام آنان، خبر داده شده است[۵۸]. گرچه تصریح نشده که پرچمدار مصری نیز، همچون یمانی و خراسانی دعوت به حق می‌کند، ولی به نظر می‌رسد که وی نیز، همزمان با آنان، در آن سوی دنیای اسلام، به حمایت از امام برمی‌خیزد.
|
| ۱۲. حجت الاسلام و المسلمین مهدی‌پور؛ |
|---|
 حجت الاسلام و المسلمین علی اکبر مهدی‌پور، در کتاب «در آستانه ظهور» در این‌باره گفته است:
«در احادیث معصومین(ع) در مورد نام و نشان یمانی چیزی به دست ما نرسیده است، ولی در میان اخبار ملاحم سر نخ‌هایی وجود دارد: سطیح کاهن در ضمن پیشگویی‌های بسیار طولانی که برای ذی یزن پادشاه یمن مطرح ساخته، نشانه‌های ظهور حضرت مهدی از تبار حضرت پیامبر(ص) را برشمرده، در ادامه می‌گوید: سپس پادشاهی از یمن، از صنعا و عدن پدیدار شود که چون پنبه سفید باشد، نامش حسن و یا حسین می‌باشد. با خروج او امواج فتنه‌ها درهم می‌شکند. آنگاه حضرت مهدی، آن فرخنده مبارک، آن هادی هدایت گر، آن سید علوی ظاهر میشود، همگان از این عنایت الهی خشنود شوند، با نور او تاریکی رخت بر می‌بندد، حق پس از اختفا آشکار گردد، او ثروت را به طور مساوی تقسیم کند، شمشیر را غلاف کند، دیگر خونی ریخته نشود، مردمان در شادی و زندگی گوارا فرو روند، با عدالت او خس و خاشاک از چشم روزگار زدوده شود، حق به اهالی روستاها بازگردد، مهمانداری و مهمان نوازی فراوان شود، با عدالت او کوری و گمراهی از بین برود، همانند گرد و خاکی که با صاف شدن هوا ناپدید می‌گردد، روی زمین را پر از عدل و داد نماید، و مهر و محبت را به جهانیان ارزانی دارد. او بی‌گمان از نشانه‌های رستاخیز است[۶۰]؛ در شماری از احادیث ملاحم و فتن از یمانی به عنوان: «"أَميرُ العُصَب"» تعبیر شده: نعیم بن حماد از ارطاه نقل کرده که گفت: "فرمانده سپاهان یمانی است"[۶۱] در حدیث دیگری تصریح شده که منظور از «"الْعُصَبِ "» یمنی‌ها می‌باشد[۶۲]. و در برخی احادیث از او "منصور" تعبیر شده، از جمله: عبدالله بن عمرو، خطاب به اهالی یمن گفت: "ای جماعت یمن شما می‌گویید که "منصور" از شماست، سوگند به خدایی که جانم در اختیار اوست، او از سوی پدر از قریش است، اگر بخواهم نسب او را تا آخرین نیایش بر می‌شمارم"[۶۳]»[۶۴].
|
| ۱۳. حجت الاسلام و المسلمین رمضانیان؛ |
|---|
|
حجت الاسلام و المسلمین علی رضا رمضانیان، در کتاب «شرایط و علائم حتمی ظهور» در این‌باره گفته است:
|
| ۱۴. آقای باقری‌زاده اشعری؛ |
|---|
|
آقای محمد باقری‌زاده اشعری، در کتاب «از امام مهدی بیشتر بدانیم» در این‌باره گفته است:
«یمانی، شخصی است که قیام خود را همزمان با شورش سفیانی از یمن آغاز می‌کند، با این تفاوت که شورش سفیانی در برابر قیام مهدوی است؛ ولی یمانی از هواداران امام مهدی (ع). وی مردم را به امام (ع) فرا می‌خواند. اطلاعات کمی در مورد یمانی وجود دارد. براساس احادیث، خروج یمانی، یکی از پنج نشانه حتمی ظهور امام مهدی (ع) است. امام صادق (ع) در حدیثی معتبر می‌فرماید: پنج نشانه حتمی، پیش از قیام قائم هست؛ خروج یمانی، خروج سفیانی، بانگ آسمانی، کشته شدن نفس زکیه و به زمین فرو رفتن لشکری در بیدا[۷۲]. گفتنی است که درباره قیام یمانی، سه حدیث معتبر در دانشنامه امام مهدی (ع) آمده است. بر پایه برخی احادیث، پرچمی که یمانی بلند می‌کند و کسانی که به دنبال او به حرکت در می‌آیند، در مسیر هدایت و در رسیدن به حق و امام زمان، در وضیعت بهتری نسبت به سید حسنی و یاران او قرار دارند. شاید دلیل این برتری، آن باشد که بنابر حدیثی از امام صادق (ع) همه یاران سید حسنی، در زمره یاوران امام مهدی (ع) قرار نمی‌گیرند[۷۳]»[۷۴]. |
| ۱۵. آقای تونه‌ای (پژوهشگر معارف مهدویت)؛ |
|---|
|
آقای مجتبی تونه‌ای، در کتاب «موعودنامه» در این‌باره گفته است:
«شخصی است که در آخر الزمان خروج می‌کند. در اخبار آخر الزمان و علائم ظهور حضرت مهدی (ع) مکرر از آن نام برده شده است و در روایت منقول از امام باقر (ع) خطاب به شیعه چنین آمده که: سفیانی و خراسانی و یمانی همزمان خروج می‌کنند و پرچم او در میان پرچم‌هایی باشد که در آن زمان برافراشته می‌گردد. وی بیش از همه به راه حق هدایت می‌کند، زیرا وی به یار شما (بقیة الله) دعوت می‌نماید و چون خروج کند، بر هرمسلمانی است که به وی بپیوندد و بر کسی جائز نباشد، از فرمان او سر بتابد و هرکس از اطاعت وی سرپیچی کند، اهل دوزخ است؛ چه او مردم را به راه حق و صراط مستقیم می‌خواند[۷۵].
|
| ۱۶. آقای حیدرزاده (پژوهشگر مهدویت)؛ |
|---|
|
آقای عباس حیدرزاده، در کتاب «فرهنگنامه آخرالزمان» در این‌باره گفته است:
«یمانی یا فردی از اهالی یمن، یکی از افردی است که پیش از قیام حضرت حجت(ع) قیام خواهد نمود. او مورد تأیید اهل بیت(ع) است. قیام یمانی یکی از نشانه‌های قطعی ظهور شمرده میشود[۷۹].
|
| ۱۷. نویسندگان کتاب «آفتاب مهر»؛ |
|---|
 نویسندگان کتاب «آفتاب مهر» در این‌باره گفته‌اند:
«روایات متعددی دلالت دارد که یمانی یکی از پنج علامت ظهور امام زمان(ع) دانسته شده است. عمر بن حنظله می‌گوید شنیدم امام صادق(ع) می‌فرمود: "قبل از قیام قائم پنج علامت خواهد بود: ندای آسمانی، سفیانی، خسف بیداء، کشته شدن نفس زکیه و یمانی"[۸۳]. در برخی از روایات این پنج علامت به‌عنوان علائم حتمی مطرح شده‌اند در روایتی چنین وارد شده است: "عمر بن حنظله: امام صادق(ع) فرمود: پنج علامت قبل از قیام قائم از علائم حتمی خواهد بود: یمانی، سفیانی، ندای آسمانی، کشته شدن نفس زکیه و خسف بیداء"[۸۴].
|
- یمانی که قیامش از نشانه‌های حتمی ظهور است کیست؟ (پرسش)
- چه کسانی در طول تاریخ ادعای کردند که یمانی هستند؟ (پرسش)
- ویژگی‌های قیام یمانی چیست؟ (پرسش)
- اهداف قیام یمانی چیست؟ (پرسش)
- قیام یمانی چگونه شکل می‌گیرد؟ (پرسش)
- قیام یمانی در چه زمان و مکانی خواهد بود؟ (پرسش)
- یمانی چه آیینی دارد؟ (پرسش)
- یمانی بعد از خروج چه کارهایی می‌کند؟ (پرسش)
- خروج یمانی با کدام حرکت متقارن می‌باشد؟ (پرسش)
- وظیفه مسلمانان در هنگام خروج یمانی چیست؟ (پرسش)
- معیارهای تشخیص یمانی چیست؟ (پرسش)
- اگر نام یمانی در روایات نیامده با چه واژه‌هایی به او اشاره شده؟ (پرسش)
- قیام یمانی در چه زمان و مکانی خواهد بود؟ (پرسش)
- یمانی پس از خروج چه اقدام‌هایی انجام می‌دهد؟ (پرسش)
- فرجام قیام یمانی چیست؟ (پرسش)
منبع‌شناسی جامع مهدویت
پانویس
- ↑ ر.ک. باقری‌زاده اشعری، محمد، از امام مهدی بیشتر بدانیم، ص ۸۵ و ۸۶؛ مهدی‌پور، علی اکبر، در آستانه ظهور، ص ؟؟؟
- ↑ ر.ک. نویسندگان کتاب آفتاب مهر، ج ۱ ص ۲۲۳
- ↑ ر.ک. نویسندگان کتاب آفتاب مهر، ج ۱ ص ۲۲۳
- ↑ ر.ک. محمدی ریشهری، محمد، دانشنامهٔ امام مهدی، ج ۷، ص ۴۴۴–۴۴۵؛ موسوی‌نسب، سید جعفر، دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان، ج ۲ ص ۵۴ و ۵۵؛ زهادت، عبدالمجید، معارف و عقاید، ص ۲۶۶؛ درسنامه مهدویت، ج ۳ ص ۱۲۹؛ رمضانیان، علی رضا، شرایط و علائم حتمی ظهور، ص ۴۹- ۵۱؛ نویسندگان کتاب چشم به راه مهدی، ص ۲۸۰ ـ ۲۸۱؛ قزوینی، سید محمد کاظم، امام مهدی از تولد تا بعد از ظهور، ص 337 ـ 338
- ↑ بحارالانوار، ج۵۲، ص۲۳۲: «"وَ لَیسَ فِی الرَایاتِ أَهْدَی مِنْ رَایةِ الْیمَانِی، هِی رَایةُ هُدًی لِأَنَهُ یدْعُو إِلَی صَاحِبِکمْ"»
- ↑ ر.ک: فاضل لنکرانی، محمد جواد، گفتارهای مهدوی، ص ۱۹۹.
- ↑ ر.ک. آیتی، نصرت‌الله، تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور، ص ۷۱ ـ ۷۲
- ↑ بشارة الإسلام، ص ۱۷۵؛ شبلنجی، نور الأبصار، ص ۱۷۲
- ↑ ابن ابی زینب، محمد بن ابراهیم، الغیبة نعمانی، ص ۱۶۳، مجلسی، محمد باقر، بحار الأنوار، ج ۵۲ ، ص ۷۵؛ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص 784
- ↑ ر.ک. آیتی، نصرت‌الله، تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور، ص ۷۱ ـ ۷۲
- ↑ حافظ برسی، رجب بن محمد، مشارق انوار الیقین، ص ۲۰۰
- ↑ عسقلانی، ابن حجر، فتح الباری، ج ۶، ص ۳۹۷
- ↑ عسقلانی، ابن حجر، فتح الباری، ج ۱۳، ص ۶۷
- ↑ مسعودی، علی بن حسین، التنبیه و الأشراف، ص ۲۷۱
- ↑ ر.ک: ص ۱۷۳ (همزمانی قیام یمانی و شورش سفیانی).
- ↑ ر.ک: ص ۱۷۱ (مبدأ قیام یمانی).
- ↑ ر.ک: ص ۱۷۵ (یمانی، راه‌یافته‌تر است).
- ↑ ر.ک: ص ۱۶۹ (خروج یمانی حتمی است).
- ↑ کتاب الغیبة، ص ۲۵۳، ح ۱۳، الإرشاد، ج ۲، ص ۳۷۵.
- ↑ الهدایة الکبری، ص ۴۰۲، مختصر بصائر الدرجات، ص ۱۸۸، بحار الأنوار، ج ۵۳، ص ۱۴.
- ↑ محمدی ریشهری، محمد، دانشنامهٔ امام مهدی، ج۷، ص۴۴۴، ۴۴۵.
- ↑ «" خُرُوجُ السُّفْيَانِيِّ وَ الْيَمَانِيِّ وَ الْخُرَاسَانِيِّ فِي سَنَةٍ وَاحِدَةٍ وَ فِي شَهْرٍ وَاحِدٍ فِي يَوْمٍ وَاحِدٍ وَ نِظَامٍ كَنِظَامِ الْخَرَزِ يَتْبَعُ بَعْضُهُ بَعْضاً فَيَكُونُ الْبَأْسُ مِنْ كُلِّ وَجْهٍ وَيْلٌ لِمَنْ نَاوَاهُمْ وَ لَيْسَ فِي الرَّايَاتِ أَهْدَى مِنْ رَايَةِ الْيَمَانِيِ هِيَ رَايَةُ هُدًى لِأَنَّهُ يَدْعُو إِلَى صَاحِبِكُمْ فَإِذَا خَرَجَ الْيَمَانِيُّ حَرَّمَ بَيْعَ السِّلَاحِ عَلَى النَّاسِ وَ كُلِّ مُسْلِمٍ وَ إِذَا خَرَجَ الْيَمَانِيُّ فَانْهَضْ إِلَيْهِ فَإِنَّ رَايَتَهُ رَايَةُ هُدًى وَ لَا يَحِلُّ لِمُسْلِمٍ أَنْ يَلْتَوِيَ عَلَيْهِ فَمَنْ فَعَلَ فَهُوَ مِنْ أَهْلِ النَّارِ لِأَنَّهُ يَدْعُو إِلَى الْحَقِّ وَ إِلى طَرِيقٍ مُسْتَقِيمٍ"»؛ بحار؛ مجلسی؛ ج ۵۲، ص ۲۳۲ و غیبت؛ نعمانی؛ ص ۲۵۵.
- ↑ قزوینی، سید محمد کاظم، امام مهدی از تولد تا بعد از ظهور، ص ۳۳۷-۳۳۸.
- ↑ الغیبة، شیخ نعمانی، ص۱۷۱؛ بحارالانوار، علامه مجلسی، ج۵۲، ص۲۳۲؛ إعلام الوری، طبرسی، ص۴۲۹.
- ↑ بحارالانوار، علامه مجلسی، ج۵۲، ص۲۳۲.
- ↑ فاضل لنکرانی، محمد جواد، گفتارهای مهدوی، ص ۱۹۹.
- ↑ غیبت نعمانى، باب ۱۴، ص ۳۶۹.
- ↑ غیبت نعمانى، باب ۱۴، ص ۳۶۵.
- ↑ موسوی‌نسب، سید جعفر، دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان، ج۲، ص۵۴، ۵۵.
- ↑ خروج سفیانی و یمانی و خراسانی در یک سال است... و در میان پرچم‌ها راهنماتر از پرچم یمانی نیست؛ نعمانی، الغیبة، ب ۱۴، ح ۱۳.
- ↑ زهادت، عبدالمجید، معارف و عقاید ۵ ج۲، ص۲۶۶.
- ↑ بشارة الاسلام، ص ۱۷۵ و در منابع اهل سنت: نور الابصار، شبلنجی، ص ۱۷۲.
- ↑ اعلام الوری، ص ۴۲۹؛ الارشاد، ج ۲، ص ۳۷۵؛ الغیبة، طوسی، ص ۴۴۶.
- ↑ الغیبة، نعمانی، ص ۱۷۱؛ اعلام الوری، ص ۴۲۹؛ الارشاد، ج ۲، ص ۳۷۵؛ الغیبة، طوسی،صص ۴۴۶ و ۲۲۷؛ الزام الناصب، ص ۱۸۴؛ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۲۱۰ و در منابع اهل سنت: البیان، ص ۷۷.
- ↑ حدیقة الشیعه، ج ۲، ص ۹۹۷. در کتاب «السفیانی و علامات الظهور» نیز احتمال تعدد یمانی و قیام یمانی مشهور پس از خروج سفیانی، مطرح و جدی تلقی شده است ولی دلیلی بر صدق این ادعا اقامه نشده است. ر.ک: السفیانی و علامات الظهور، محمد فقیه، ص ۵۳.
- ↑ علی‌زاده، مهدی، نشانه‌های یار و چکامه انتظار (کتاب)، ص۳۵، ۳۶.
- ↑ ... سپس از صنعای یمن مردی سفید، بسان پنبه به نام حسین یا حسن قیام می‌کند و با قیام او سختی فتنه‌ها پایان می‌یابد. در این هنگام شخصیت مبارک و پاک و هدایت کننده و هدایت شده ظهور می‌کند؛ بحارالانوار، ج۵۱، ص۱۶۲.
- ↑ صحیح البخاری، ج۴، ص۱۵۹.
- ↑ روزها و شب‌ها به پایان نمی‌رسند تا مردی که به او جهجاه گویند به حکومت رسد؛ فتح الباری، ج۶، ص۳۹۷.
- ↑ فتح الباری، ج۱۳، ص۶۷.
- ↑ التنبیه و الاشراف، ص۲۷۱.
- ↑ آیتی، نصرت‌الله، تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور، ص ۷۱ - ۷۲.
- ↑ پیش از این گفته شد برخی روایات که نشانه‌های حتمی را مطرح کرده‌اند هیچ اشاره‌ای به خروج یمانی نکرده‌اند.
- ↑ ر.ک: سید محمد صدر، تاریخ غیبت کبرا، ص۶۵۴.
- ↑ پیش از قیام قائم، پنج نشانه حتمی خواهد بود: یمانی...؛ صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ج۲، ص۶۵۰، ح۷.
- ↑ سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ج۳، ص ۱۲۹.
- ↑ النعمانی، الغیبة، ص ۲۵۲، مستدرک سفینة البحار، ج ۲، ص ۱۷۸.
- ↑ النعمانی، الغیبة، ص ۲۵۳.
- ↑ الشیخ الشریفی، کلمات الامام الحسین، ص ۶۶۲.
- ↑ تاریخ الغیبة الکبری، ص ۵۳۶.
- ↑ النعمانی، الغیبة، ص ۱۳۵.
- ↑ حسنی، سید نذیر، مصلح کل، ص۲۰۶.
- ↑ تفصیل آن در کتاب اعلام الوری، ص ۴۲۹.
- ↑ محمدی اشتهاردی، محمد، حضرت مهدی فروغ تابان ولایت، ص ۶۷.
- ↑ تاریخ غیبت کبری، ۵۲۵.
- ↑ «" خُرُوجُ الثَّلَاثَةِ السُّفْيَانِيِّ وَ الْخُرَاسَانِيِّ وَ الْيَمَانِيِّ فِي سَنَةٍ وَاحِدَةٍ فِي شَهْرٍ وَاحِدٍ فِي يَوْمٍ وَاحِدٍ وَ لَيْسَ فِيهَا رَايَةٌ أَهْدَى مِنْ رَايَةِ الْيَمَانِيِّ لِأَنَّهُ يَدْعُو إِلَى الْحَق"»؛ کتاب الغیبة، نعمانی، ۲۵۲.
- ↑ کتاب الغیبة، نعمانی، ۲۵۲.
- ↑ تاریخ الغیبة الکبری، ۵۲۵.
- ↑ اسماعیلی، اسماعیل، بررسی نشانه‌های ظهور، چشم به راه مهدی، ص ۲۸۰-۲۸۱.
- ↑ «" ثُمَّ يَخْرُجُ مَلَكُ مِنَ الْيَمَنِ مِنْ صَنْعَاءَ وَ عَدْنٍ أَبْيَضَ كالشطن، اسْمُهُ حُسَيْنِ أَوْ حَسَنُ، فَيَذْهَبُ بِخُرُوجِهِ غَمَرِ الْفِتَنِ، فَهُنَاكَ يَظْهَرُ مُبَارَكاً زَكِيًّا، وَ هَادِياً مَهْدِيّاً، وَ سَيِّداً عَلَوِيّاً، فيفرح النَّاسِ إِذَا أَتَاهُمْ بِمَنِّ اللَّهِ الَّذِي هَداهُمُ، فَيَكْشِفُ بِنُورِهِ الظَّلْمَاءِ، وَ يَظْهَرُ بِهِ الْحَقِّ بَعْدَ الْخَفَاءُ، وَ يُفَرَّقُ الْأَمْوَالُ فِي النَّاسِ بِالسَّوَاءِ، وَ يغمد السَّيْفِ فَلَا يَسْفِكُ الدِّمَاءِ، وَ يَعِيشُ النَّاسُ فِي الْبَشَرِ وَ الهناء، وَ يُغْسَلُ بِمَاءِ عَدْلِهِ عَيْنِ الدَّهْرِ مِنِ الْقَذَى، وَ يَرُدَّ الْحَقَّ عَلَى أَهْلِ الْقُرَى، وَ يَكْثُرُ فِي النَّاسِ الضِّيَافَةِ وَ الْقُرَى، وَ يَرْفَعُ بِعَدْلِهِ الْغَوَايَةِ وَ الْعَمَى، كَأَنَّهُ كَانَ غُبَاراً فَانْجَلَى، فَيَمْلَأَ الْأَرْضَ قِسْطاً وَ عَدْلًا، وَ الْأَيَّامِ حُبّاً، وَ هُوَ عِلْمُ السَّاعَةِ بِلَا امتراء "»؛ حافظ برسی، مشارق انوار الیقین، ص ۲۴۷؛ علامه مجلسی، بحارالانوار، ج ۵۱، ص ۱۶۳؛ کاظمی، بشاره الاسلام، ص ۲۵۴.
- ↑ «"اَمیرُ الْعُصَبِ یَمَانِ"»
- ↑ نعیم بن حماد، الفتن، ص ۱۲۰، ح ۲۸۳؛ سید بن طاووس، التشریف بالمنن، ص ۷۷، ب ۲۰، ح ۲۲.
- ↑ «"یَا مَعْشَرَ الیَمَنِ تَقُولُونَ اِن الْمَنْصُورِ مِنْکُمْ، وَ الذِی نَفْسی بیدِهِ اِنهُ لَقُرَشي اَبُوهُ، وَلَوْ أَشَاءُ اَنْ اُسَمیهُ اِلى اَقْصى جَد هُوَ لَهُ لَفَعَلْتُ"»؛ ابن حماد، الفتن، ص ۳۰۰، ح ۱۱۵۳.
- ↑ مهدی‌پور، علی اکبر، در آستانه ظهور، ص .
- ↑ پیش از قیام قائم، پنج نشانه حتمی خواهد بود: یمانی و...صدوق؛ کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۶۵۰، ح ۷.
- ↑ سفیانی از شام و یمانی از یمن قیام می‌کنند؛ الاامام المهدی {ع}، ص ۲۲۷؛ الزام الناصب، ص ۶۷.
- ↑ سه گروه، در یک سال و یک ماه و یک روز، قیام می‌کنند: سفیانی، خراسانی و یمانی، هیچ کدام از آنها راست‌تر از یمانی نیست، چرا که او به حق دعوت می‌کند؛ الارشاد، ص ۳۳۹؛ بشارة الاسلام، ص ۱۸۱؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۲۱۰.
- ↑ غیبت نعمانی، ص ۱۶۳؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۷۵.
- ↑ روزگار رهایی، ج ۲، ص ۱۰۲۳.
- ↑ الغیبة نعمانی، باب ۱۴، ص ۲۶۴، ح ۱۳.
- ↑ رمضانیان، علی رضا، شرایط و علائم حتمی ظهور، ص ۴۹-۵۱.
- ↑ کمال الدین، ص ۶۵۰، ح ۷.
- ↑ ر.ک: محمدی ریشهری، محمد، دانشنامهٔ امام مهدی، ج ۷، ص ۴۴۴–۴۴۵.
- ↑ باقری‌زاده اشعری، محمد، از امام مهدی بیشتر بدانیم، ص۸۵، ۸۶.
- ↑ سفینة البحار (به نقل از معارف و معاریف، ج ۱۰، ص ۶۱۷).
- ↑ روزگار رهایی، ج ۲، ص ۱۰۲۳.
- ↑ غيبة نعمانی، ص ۱۶۳؛ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۷۵.
- ↑ مجتبی تونه‌ای، موعودنامه، ص۷۸۴.
- ↑ غیبت طوسی، ص ۲۶۷.
- ↑ بحار الانوار، ج ۵۲ ص ۲۱۰.
- ↑ همان، ص ۲۳۲.
- ↑ حیدرزاده، عباس، فرهنگنامه آخرالزمان. ص ۶۲۹.
- ↑ الکافی، ج۸، ص۳۱۰، ح ۴۸۳؛ و نیز با سندهای دیگر: الغیبه، نعمانی، ص۲۵۲، ح۹؛ کمال الدین، ج۲، باب۵۷، ص۶۴۹، ح۱؛ الغیبه، طوسی، ص۴۳۶؛ و....
- ↑ کمال الدین و تمام النعمه، ج۲، ص۶۵۰، ح۷.
- ↑ الغیبه، طوسی، ص۴۴۶.
- ↑ آفتاب مهر، ج۱، ص ۲۲۳.