امامت امام زین العابدین

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

نسخه‌ای که می‌بینید نسخه‌ای قدیمی از صفحه‌است که توسط Jaafari (بحث | مشارکت‌ها) در تاریخ ‏۷ ژوئیهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۱۰:۱۴ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوت‌های عمده‌ای با نسخهٔ فعلی بدارد.

متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل امامت امام زین العابدین (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

مقدمه

دلایل امامت امام زین العابدین(ع)

دلایل امامت امام زین العابدین(ع) به قرار ذیل است:

دلایل امامت امام زین العابدین در معارف و عقاید ۵ ج۲

علاوه بر نصوص عامه مانند حدیث لوح و سایر نصوصی که در درس امامان دوازده‌گانه و نیز نصوصی که در چند درس قبل گذشت، روایات دیگری نیز بر امامت آن حضرت دلالت دارد: جابر بن عبدالله انصاری گوید: فردی یهودی بنا جندل بن جنادة بن جبیر که به دست رسول خدا (ص) ایمان آورده بود از اسامی اوصیای پیامبر سؤال کرد. رسول الله (ص) در پاسخ فرمود: "ُسَيِّدَ الْأَوْصِيَاءِ وَ وَارِثَ الْأَنْبِيَاءِ وَ أَبَا الْأَئِمَّةِ عَلِيَّ بْنَ أَبِي طَالِبٍ بَعْدِي ثُمَّ ابْنَهُ الْحَسَنَ ثُمَّ الْحُسَيْنَ فَاسْتَمْسِكْ بِهِمْ مِنْ بَعْدِي وَ لَا يَغُرَّنَّكَ جَهْلُ الْجَاهِلِينَ فَإِذَا انْقَضَتْ مُدَّةُ الْحُسَيْنِ قَامَ بِالْأَمْرِ بَعْدَهُ ابْنُهُ عَلِيٌّ وَ يُلَقَّبُ بِزَيْنِ الْعَابِدِينَ فَإِذَا انْقَضَتْ مُدَّةُ عَلِيٍّ قَامَ بِالْأَمْرِ بَعْدَهُ مُحَمَّدٌ ابْنُهُ يُدْعَى بِالْبَاقِرِ فَإِذَا انْقَضَتْ مُدَّةُ مُحَمَّدٍ قَامَ بِالْأَمْرِ بَعْدَهُ ابْنُهُ جَعْفَرٌ يُدْعَى بِالصَّادِقِ فَإِذَا انْقَضَتْ مُدَّةُ جَعْفَرٍ قَامَ بِالْأَمْرِ بَعْدَهُ ابْنُهُ مُوسَى يُدْعَى بِالْكَاظِمِ ثُمَّ إِذَا انْتَهَتْ مُدَّةُ مُوسَى قَامَ بِالْأَمْرِ بَعْدَهُ ابْنُهُ عَلِيٌّ يُدْعَى بِالرِّضَا فَإِذَا انْقَضَتْ مُدَّةُ عَلِيٍّ قَامَ بِالْأَمْرِ بَعْدَهُ مُحَمَّدٌ ابْنُهُ يُدْعَى بِالزَّكِيِّ فَإِذَا انْقَضَتْ مُدَّةُ مُحَمَّدٍ قَامَ بِالْأَمْرِ بَعْدَهُ عَلِيٌّ ابْنُهُ يُدْعَى بِالنَّقِيِّ فَإِذَا انْقَضَتْ مُدَّةُ عَلِيٍّ قَامَ بِالْأَمْرِ بَعْدَهُ الْحَسَنُ ابْنُهُ يُدْعَى بِالْأَمِينِ ثُمَّ ابْنُهُ الْحُجَّةُ". جندل فرمایش رسول خدا درباره امامان را مطابق با تورات دانست و رسول خدا (ص) نیز ضمن بیان اسامی امامان سرنوشت جندل را هم به او فرمودند که زین العابدین را خوای دید و آخرین توشه تو از دنیا شیری است که می‌نوشی. وی در آخر عمرش در طائف بیمار شد وقتی شیر نوشید گفت: "هَكَذَا عَهِدَ إِلَيَّ رَسُولُ اَللَّهِ (ص) أَنَّهُ يَكُونُ آخِرُ زَادِي مِنَ اَلدُّنْيَا شَرْبَةً مِنْ لَبَنٍ"[۳۷].

عبیدالله بن عبدالله بن عتبة گوید: در محضر امام حسین (ع) بودم که فرزند کوچک‌ترش علی بن الحسین داخل شد. امام حسین او را صدا کرد و در آغوش خود فشرد و بین چشمانش را بوسید و فرمود پدرم فدایت باید چقدر خوش بو و خوش خلقی. از این سخن امام حسین (ع) مرا در دل خطوری رسید عرض کردم یا ابن رسول الله خدای نخواسته اگر پیش آمدی شد ما باید بعد از شما به چه کسی مراجعه نموده و پیروی کنیم؟ حضرت فرمود: "إِلَى عَلِيٍّ ابْنِي هَذَا هُوَ الْإِمَامُ وَ أَبُو الْأَئِمَّة"[۳۸].

امام حسین (ع) در معرفی امامان ۱۲ گانه فرمود: "عَدَدَ نُقَبَاءِ بَنِي إِسْرَائِيلَ، تِسْعَةٌ مِنْ وُلْدِي آخِرُهُمُ اَلْقَائِمُ"[۳۹].

  • استناد به نصوص امامت: امام سجاد (ع) در موارد زیادی به اثبات امامت و بیان مصادیق و استناد به نصوص امات پرداخته‌اند مانند این روایت که در بیان مصادیق اولی الامر و کسانی که خداوند عزوجل پیروی و تبعیت از آنان را بعد از رسول خدا (ص) بر امت واجب و لازم نموده می‌فرماید: "إِنَّ أُولِي الْأَمْرِ الَّذِينَ جَعَلَهُمُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ أَئِمَّةً لِلنَّاسِ وَ أَوْجَبَ عَلَيْهِمْ طَاعَتَهُمْ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ عَلِيُّ بْنُ أَبِي طَالِبٍ (ع) ثُمَّ الْحَسَنُ ثُمَّ الْحُسَيْنُ ابْنَا عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ ثُمَّ انْتَهَى الْأَمْرُ إِلَيْنَا"[۴۰].

از جمله مواردی که امام سجاد (ع) برای اثبات امامت خود و بیان مصادیق امام به نصوص امامت استناد فرموده‌اند روایتی است که امام صادق (ع) از امام باقر (ع) و ایشان از امام سجاد (ع) نقل می‌کنند که فرمود: "نَحْنُ أَئِمَّةُ اَلْمُسْلِمِينَ وَ حُجَجُ اَللَّهِ عَلَى اَلْعَالَمِينَ وَ سَادَةُ اَلْمُؤْمِنِينَ وَ قَادَةُ اَلْغُرِّ اَلْمُحَجَّلِينَ وَ مَوَالِي اَلْمُؤْمِنِينَ وَ نَحْنُ أَمَانٌ لِأَهْلِ اَلْأَرْضِ كَمَا أَنَّ اَلنُّجُومَ أَمَانٌ لِأَهْلِ اَلسَّمَاءِ وَ نَحْنُ اَلَّذِينَ بِنَا يُمْسِكُ اَلسَّمٰاءَ أَنْ تَقَعَ عَلَى اَلْأَرْضِ إِلاّٰ بِإِذْنِهِ وَ بِنَا يُمْسِكُ اَلْأَرْضَ أَنْ تَمِيدَ بِأَهْلِهَا وَ بِنَا يُنَزِّلُ اَلْغَيْثَ وَ يَنْشُرُ اَلرَّحْمَةَ وَ تَخْرُجُ بَرَكَاتُ اَلْأَرْضِ وَ لَوْ لاَ مَا فِي اَلْأَرْضِ مِنَّا لَسَاخَتِ اَلْأَرْضُ بِأَهْلِهَا ثُمَّ قَالَ وَ لَمْ تَخْلُ اَلْأَرْضُ مُنْذُ خَلَقَ اَللَّهُ آدَمَ مِنْ حُجَّةٍ لِلَّهِ فِيهَا ظَاهِرٍ مَشْهُورٍ أَوْ غَائِبٍ مَسْتُورٍ وَ لاَ تَخْلُو إِلَى أَنْ تَقُومَ اَلسَّاعَةُ مِنْ حُجَّةِ اَللَّهِ وَ لَوْ لاَ ذَلِكَ لَمْ يُعْبَدِ اَللَّهُ"[۴۱][۴۲].

منابع

  1. میرزاپور، محسن، امامت امام زین العابدین، دانشنامه کلام اسلامی
  2. زهادت، عبدالمجید، معارف و عقاید ۵

جستارهای وابسته

منبع‌شناسی جامع امامت

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:  

  1. مفید، محمد بن نعمان، الارشاد، ج۲، ص۱۳۷.
  2. اربلی، ابن ابوالفتح، کشف الغمة، ج۲، ص۲۸۶؛ عسقلانی، ابن حجر، تهذیب التهذیب، ج۷، ص۲۶۹؛ ابن کثیر، اسماعیل، البدایة والنهایة، ج۹، ص۱۲۱.
  3. ابن بابویه، محمد بن علی، معانی الاخبار، ج۱، ص۱۴۹؛ اربلی، ابن ابوالفتح، کشف الغمة، ج۲، ص۲۸۶؛ ابن شهر آشوب، محمد بن علی، مناقب آل ابوطالب، ج۳، ص۳۰۴.
  4. اربلی، ابن ابوالفتح، کشف الغمة، ج۲، ص۲۸۶.
  5. ابن بابویه، محمد بن علی، علل الشرایع، ج۱، ص۲۳۳؛ ابن بابویه، محمد بن علی، معانی الاخبار، ج۱، ص۱۴۹؛ اربلی، ابن ابوالفتح، کشف الغمة، ج۲، ص۲۸۶.
  6. میرزاپور، محسن، امامت امام زین العابدین، دانشنامه کلام اسلامی، ج۱، ص ۴۳۵.
  7. مفید، محمد بن نعمان، الارشاد، ج۲، ص۱۳۷.
  8. یعقوبی، احمد بن ابی یعقوب، تاریخ یعقوبی، ج۲ ص، ۲۴۳ به بعد؛ ابن کثیر، اسماعیل، البدایة والنهایة، ج۲، ص۲۸۶.
  9. نوادر المعجزات، ص۱۱۳؛ طبری، محمد بن جریر، دلائل الامامة، ص۱۹۹- ۱۹۸؛ یعقوبی، احمد بن ابی یعقوب، تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۲۵۱- ۲۵۰.
  10. شیخ کشی، ابن عمرو، محمد، رجال کشی، ص۱۰۷؛ کوفی، حسین بن سعید، کتاب الزهد، ص۱۰۴- با اندکی اختلاف در اسامی؛ مفید، محمد بن نعمان، الاختصاص، ص۸ و ۶۱ با قدری اختلاف در اسامی افراد-؛ طوسی، محمد بن حسن، اختیار معرفة الرجال، ج۱، ص۲۳۲.
  11. میرزاپور، محسن، امامت امام زین العابدین، دانشنامه کلام اسلامی، ج۱، ص ۴۳۶.
  12. مفید، محمد بن نعمان، الارشاد ج۲، ص۱۳۸؛ سید مرتضی، الذخیره، ص۴۲۹ و ۴۳۴؛ بحرانی، ابن میثم، النجاة فی القیامه، ص۵۵ و ۶۵؛ حلی، حسن بن یوسف، کشف المراد، ص۴۹۲ ۴۹۵.
  13. مفید، محمد بن نعمان، النکت الاعتقادیة، ص۴۰- ۴۴؛ سید مرتضی، الشافی، ج۲ ص۳۷؛ حلبی، ابوالصلاح، تقریب المعارف، ص۱۷۴.
  14. سید مرتضی، الشافی، ج۱ ص۱۹۶؛ حلبی، ابوالصلاح، تقریب المعارف، ص۱۷۴؛ حلی، حسن بن یوسف، الباب الحادی عشر، ص۸۸.
  15. میرزاپور، محسن، امامت امام زین العابدین، دانشنامه کلام اسلامی، ج۱، ص ۴۳۶.
  16. مفید، محمد بن نعمان، الاختصاص، ص۲۰۷- ۲۰۸؛ خزاز قمی، علی بن محمد، کفایة الاثر، ص۵۳ و ۵۹.
  17. «... أَوَّلُهُمْ عَلِيٌّ سَيِّدُ الْعَابِدِينَ وَ زَيْنُ أَوْلِيَاءِ الْمَاضِينَ »؛ کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج۱، ص۵۲۷- ۵۲۸.
  18. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج۱ ص۲۹۷- ۲۹۸، باب نص بر امامت امام حسن(ع).
  19. خزاز قمی، علی بن محمد، کفایة الاثر، ص۲۳۴.
  20. میرزاپور، محسن، امامت امام زین العابدین، دانشنامه کلام اسلامی، ج۱، ص ۴۳۷.
  21. طوسی، محمد بن حسن، الغیبة، ص۱۸.
  22. قمی، شیخ عباس، سفینة البحار، ج۳، ص۵۵۱.
  23. ابن کثیر، اسماعیل، البدایة والنهایه، ج۹، ص۱۲۲؛ عسقلانی، ابن حجر، تهذیب التهذیب، ج۷، ص۲۶۹؛ ابن عساکر، علی بن حسن شافعی، تاریخ دمشق، ج۴۱، ص۳۶۶ با اندکی تفاوت.
  24. تهذیب الکمال، ج۲۰، ص۳۸۶؛ تاریخ دمشق، ج۴۱، ص۳۷۲.
  25. عسقلانی، ابن حجر، تهذیب التهذیب، ج۴ ص۷۶.
  26. یعقوبی، احمد بن ابی یعقوب، تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۳۰۳.
  27. عسقلانی، ابن حجر، تهذیب التهذیب، ج۷، ص۲۶۹؛ ابن عساکر، علی بن حسن شافعی، تاریخ دمشق، ج۴۱، ص۳۷۶.
  28. عسقلانی، ابن حجر، تهذیب التهذیب، ج۳، ص۳۴۲.
  29. ابن عساکر، علی بن حسن شافعی، تاریخ دمشق، ج۴۱، ص۳۷۳.
  30. یعقوبی، احمد بن ابی یعقوب، تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۳۰۳.
  31. ابن کثیر، اسماعیل، البدایة والنهایة، ج۹، ص۱۲۲.
  32. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج۱، ص۳۰۴.
  33. ابن سعد، محمد، طبقات الکبری، ج۱، ص۴۸۶ و ۴۸۸.
  34. سید مرتضی، علی بن الحسین، المقنع فی الغیبة، ص۳۴- ۳۶، طوسی، محمد بن حسن، الاقتصاد، ص۱۸۷؛ حلی، جعفر بن حسن، المسلک فی اصول الدین، ص۳۰۶.
  35. مفید، محمد بن نعمان، الفصول المختاره، ص۲۹۶- ۳۵۰، ابن بابویه، محمد بن علی، کمال الدین، ص۳۲.
  36. میرزاپور، محسن، امامت امام زین العابدین، دانشنامه کلام اسلامی، ج۱، ص ۴۳۷.
  37. کفایه الاثر، ص ۵۸ و ینابیع المودة، ج ۳، ص ۲۸۴ و إثبات الهداة بالنصوص و المعجزات، ج ۲، ص ۱۵۶. إحقاق الحق و إزهاق الباطل، ج ۱۳، ص ۵۳.
  38. کفایة الأثر، ص ۲۳۴.
  39. همان باب ما جاء عن الحسین (ع) ما یوافق هذا الاخبار و نصه علی ابنه علی بن الحسین (ع)، ص ۲۳۱.
  40. کمال الدین و تمام النعمة، ج ۱، ص ۳۱۹، الإحتجاج علی أهل اللجاج (للطبرسی)، ج ۲، ص ۳۱۸ و در ادامه روایات اسامی سایر امامان دوازده‌گانه را ذکر می‌فرماید.
  41. الإحتجاج علی أهل اللجاج، ج ۲، ص ۳۱۷. مائیم امامان مسلمین، و حجت‌های خدا بر جهانیان، و سروران أهل ایمان، و رهبران پیشانی سفیدان از وضو، و اولیای مؤمنین، و مائیم امان أهل زمین، مانند ستارگان که امان أهل آسمانند، و مائیم کسانی که خداوند بخاطرشان زمین را از نابودی با اهلش باز می‌دارد، و بخاطر ما باران را می‌باراند، و رحمت را نشر می‌دهد، و برکات زمین را خارج می‌سازد، و اگر ما در زمین نبودیم؛ زمین با اهلش فرو می‌رفتند. سپس فرمود: از آفرینش زمین و خلق آدم تا حال؛ زمین از حجت خدا خالی نمانده، که آنان یا ظاهر و مشهور هستند یا غایب و پنهان، و تا روز قیامت از حجتی الهی خالی نخواهد ماند، و گرنه خداوند عبادت نمی‌شد.
  42. زهادت، عبدالمجید، معارف و عقاید ۵، جلد ۲ ص ۳۵-۳۸.