حفظ اتحاد در امت اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{مهدویت/بالا}} {{مهدویت}} ==اتحاد، وظیفه اصلی منتظران== *هر جامعه‌ای هموا...» ایجاد کرد)
 
 
(۱۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{مهدویت/بالا}}
{{مهدویت}}
{{مهدویت}}
==[[اتحاد]]، [[وظیفه]] اصلی [[منتظران]]==
== [[اتحاد]]، [[وظیفه]] اصلی [[منتظران]] ==
*هر جامعه‌ای همواره در پی عوامل هم‌نوایی و [[استحکام]] [[نظم اجتماعی]] است و عوامل [[اختلاف]] را طرد می‌‌کند<ref>ر.ک: [[مرتضی داوودپور|داوودپور، مرتضی]]، [[نقش انتظار فرج در انسجام اسلامی گروه‌های سیاسی اجتماعی و وظایف دولت زمینه‌ساز (مقاله)|نقش انتظار فرج در انسجام اسلامی گروه‌های سیاسی اجتماعی و وظایف دولت زمینه‌ساز]]، ص ۳۸ ـ ۳۹.</ref>. بدون [[شک]] [[اتحاد]] نقش اعجازآمیزی در پیشبرد اهداف دارد، جمعیت و [[اتحاد]]، [[قدرت]] را چندین برابر می‌کند. مَثل [[اتحاد]] همچون مثل سد عظیمی است که مبدأ بزرگ‌ترین نیروهای صنعتی و آبیاری سرزمین‌های بزرگ و [[روشنایی]] شهرهای زیاد می‌شود، چنین نیرویی بر اثر به هم پیوستن قدرت‌های ناچیز دانه‌های [[باران]] به دست آمده است. [[پیامبر خدا]]{{صل}} فرمود: «افراد با [[ایمان]] نسبت به یکدیگر، همانند اجزای یک ساختمان هستند که هر جزئی از آن، جزء دیگر را محکم نگه می‌دارد».<ref>{{متن حدیث|"الْمُؤْمِنُ‏ لِلْمُؤْمِنِ‏ کَالْبُنْیَانِ‏ یَشُدُّ بَعْضُهَا بَعْضا‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}} تفسیر ابوالفتوح، ج ۲، ص ۴۵۰.</ref> حال اگر [[مسلمانان]] دست به دست هم دهند و با [[اتحاد]] و [[انسجام]] همه جانبه در محور [[اسلام]] حرکت کنند، همچون دریای خروشانی خواهند بود که در برابر امواج سهمگین طوفان‌ها [[ایستادگی]] خواهند نمود. برای [[زمینه‌سازی ظهور]] [[حضرت مهدی]]{{ع}} و [[تشکیل حکومت]] جهانی، [[اتحاد]] و [[انسجام]] [[مسلمانان]] نقش اساسی را خواهد داشت و باید [[مسلمانان]] از هرگونه [[اختلاف]] فرعی و موسمی پرهیز کنند و در برابر [[دشمنان]] مشترک، با [[اتحاد]] و [[وحدت]] و هماهنگی خود بایستند، تا بتوانند راه را برای [[ظهور]] [[مصلح کل]] جهانی هموار سازند<ref>ر.ک: [[محمد محمدی اشتهاردی|محمدی اشتهاردی، محمد]]، [[حضرت مهدی فروغ تابان ولایت (کتاب)|حضرت مهدی فروغ تابان ولایت]]، ص ۱۰۷-۱۱۷.</ref>. لذا مهمترین چیزی که موجب فرا رسیدن [[ظهور]] [[حضرت بقیة الله]] {{ع}} می‌شود [[یکپارچگی]] [[شیعیان]] در وفای به عهدشان به [[امام زمان]] {{ع}} است [[حضرت ولی عصر]] {{ع}} در [[نامه]] معروف خود به [[شیخ مفید]] می‌فرمایند<ref>{{متن حدیث|"وَ لَوْ أَنَّ أَشْیَاعَنَا وَفَّقَهُمُ اللَّهُ لِطَاعَتِهِ عَلَی اجْتِمَاعٍ مِنَ الْقُلُوبِ فِی الْوَفَاءِ بِالْعَهْدِ عَلَیْهِمْ لَمَا تَأَخَّرَ عَنْهُمُ الْیُمْنُ بِلِقَائِنَا وَ لَتَعَجَّلَتْ لَهُمُ السَّعَادَةُ بِمُشَاهَدَتِنَا عَلَی حَقِّ الْمَعْرِفَةِ وَ صِدْقِهَا مِنْهُمْ بِنَا"}}؛ بحارالانوار، ج ۵۳، ص ۱۷۷، ح ۸.</ref>: «اگر [[شیعیان]] ما که [[خداوند]] به [[اطاعت]] خویش موفقشان بدارد در وفا به پیمانی که با ما دارند یکپارچه می‌شدند و هرگز از میمنیت [[ملاقات]] ما [[محروم]] نشده و [[ظهور]] ما به تاخیر نمی‌افتد و البته [[سعادت]] حضور در محضر ما با معرفتی [[حقیقی]] هر چه زودتر نصیبشان می‌شد». [[یکپارچگی]] فقط با [[اتحاد]] [[قلوب]] به دست می‌آید و [[اتحاد]] [[قلوب]] [[حقیقی]] وقتی حاصل می‌شود که همۀ [[دل‌ها]] متوجه یک سخن بشود و این نمی‌شود مگر با [[وجود امام]] [[معصوم]] که همۀ [[انسان‌ها]]، سخن او را قبول کنند که در [[زیارت جامعه کبیره]] می‌خوانیم: {{متن حدیث|"بِمُوَالاتِکُمْ... ائْتَلَفَتِ الْفُرْقَةُ"}}<ref>رک: [[معصوم علی قنبری|قنبری، معصوم علی]]، [[بررسی مسأله انتظار ادله فوائد و نقش آن‌ (مقاله)|بررسی مسأله انتظار ادله فوائد و نقش آن‌]]، ص ۹۲ ـ ۹۳.</ref> [[اتحاد]] و هم‌دلی، هم موفقیّت [[دنیوی]] [[منتظران]] را در پی دارد و هم زمینه [[تعجیل فرج]] و [[ظهور]] [[عدالت]] گستر [[جهان]] را فراهم می‌سازد<ref>ر.ک: [[علی نقی فقیهی|فقیهی، علی نقی]]، [[سبک اخلاق اجتماعی مهدی‌یاوران (مقاله)|سبک اخلاق اجتماعی مهدی‌یاوران]]، ص ۱۲۶.</ref>.
* هر جامعه‌ای همواره در پی عوامل هم‌نوایی و [[استحکام]] [[نظم اجتماعی]] است و عوامل [[اختلاف]] را طرد می‌‌کند<ref>ر. ک: [[مرتضی داوودپور|داوودپور، مرتضی]]، [[نقش انتظار فرج در انسجام اسلامی گروه‌های سیاسی اجتماعی و وظایف دولت زمینه‌ساز (مقاله)|نقش انتظار فرج در انسجام اسلامی گروه‌های سیاسی اجتماعی و وظایف دولت زمینه‌ساز]]، ص ۳۸ ـ ۳۹.</ref>. بدون [[شک]] [[اتحاد]] نقش اعجازآمیزی در پیشبرد اهداف دارد، جمعیت و [[اتحاد]]، [[قدرت]] را چندین برابر می‌کند. مَثل [[اتحاد]] همچون مثل سد عظیمی است که مبدأ بزرگ‌ترین نیروهای صنعتی و آبیاری سرزمین‌های بزرگ و [[روشنایی]] شهرهای زیاد می‌شود، چنین نیرویی بر اثر به هم پیوستن قدرت‌های ناچیز دانه‌های [[باران]] به دست آمده است. [[پیامبر خدا]] {{صل}} فرمود: «افراد با [[ایمان]] نسبت به یکدیگر، همانند اجزای یک ساختمان هستند که هر جزئی از آن، جزء دیگر را محکم نگه می‌دارد».<ref>{{متن حدیث|"الْمُؤْمِنُ‏ لِلْمُؤْمِنِ‏ کَالْبُنْیَانِ‏ یَشُدُّ بَعْضُهَا بَعْضا‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}} تفسیر ابوالفتوح، ج ۲، ص ۴۵۰.</ref> حال اگر [[مسلمانان]] دست به دست هم دهند و با [[اتحاد]] و [[انسجام]] همه جانبه در محور [[اسلام]] حرکت کنند، همچون دریای خروشانی خواهند بود که در برابر امواج سهمگین طوفان‌ها [[ایستادگی]] خواهند نمود. برای [[زمینه‌سازی ظهور]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} و [[تشکیل حکومت]] جهانی، [[اتحاد]] و [[انسجام]] [[مسلمانان]] نقش اساسی را خواهد داشت و باید [[مسلمانان]] از هرگونه [[اختلاف]] فرعی و موسمی پرهیز کنند و در برابر [[دشمنان]] مشترک، با [[اتحاد]] و [[وحدت]] و هماهنگی خود بایستند، تا بتوانند راه را برای [[ظهور]] [[مصلح کل]] جهانی هموار سازند<ref>ر. ک: [[محمد محمدی اشتهاردی|محمدی اشتهاردی، محمد]]، [[حضرت مهدی فروغ تابان ولایت (کتاب)|حضرت مهدی فروغ تابان ولایت]]، ص ۱۰۷-۱۱۷.</ref>. لذا مهمترین چیزی که موجب فرا رسیدن [[ظهور]] [[حضرت بقیة الله]] {{ع}} می‌شود [[یکپارچگی]] [[شیعیان]] در وفای به عهدشان به [[امام زمان]] {{ع}} است [[حضرت ولی عصر]] {{ع}} در [[نامه]] معروف خود به [[شیخ مفید]] می‌فرمایند<ref>{{متن حدیث|"وَ لَوْ أَنَّ أَشْیَاعَنَا وَفَّقَهُمُ اللَّهُ لِطَاعَتِهِ عَلَی اجْتِمَاعٍ مِنَ الْقُلُوبِ فِی الْوَفَاءِ بِالْعَهْدِ عَلَیْهِمْ لَمَا تَأَخَّرَ عَنْهُمُ الْیُمْنُ بِلِقَائِنَا وَ لَتَعَجَّلَتْ لَهُمُ السَّعَادَةُ بِمُشَاهَدَتِنَا عَلَی حَقِّ الْمَعْرِفَةِ وَ صِدْقِهَا مِنْهُمْ بِنَا"}}؛ بحارالانوار، ج ۵۳، ص ۱۷۷، ح ۸.</ref>: «اگر [[شیعیان]] ما که [[خداوند]] به [[اطاعت]] خویش موفقشان بدارد در وفا به پیمانی که با ما دارند یکپارچه می‌شدند و هرگز از میمنیت [[ملاقات]] ما [[محروم]] نشده و [[ظهور]] ما به تاخیر نمی‌افتد و البته [[سعادت]] حضور در محضر ما با معرفتی [[حقیقی]] هر چه زودتر نصیبشان می‌شد». [[یکپارچگی]] فقط با [[اتحاد]] [[قلوب]] به دست می‌آید و [[اتحاد]] [[قلوب]] [[حقیقی]] وقتی حاصل می‌شود که همۀ [[دل‌ها]] متوجه یک سخن بشود و این نمی‌شود مگر با [[وجود امام]] [[معصوم]] که همۀ [[انسان‌ها]]، سخن او را قبول کنند که در [[زیارت جامعه کبیره]] می‌خوانیم: {{متن حدیث|"بِمُوَالاتِکُمْ... ائْتَلَفَتِ الْفُرْقَةُ"}}<ref>رک: [[معصوم علی قنبری|قنبری، معصوم علی]]، [[بررسی مسأله انتظار ادله فوائد و نقش آن‌ (مقاله)|بررسی مسأله انتظار ادله فوائد و نقش آن‌]]، ص ۹۲ ـ ۹۳.</ref> [[اتحاد]] و هم‌دلی، هم موفقیّت [[دنیوی]] [[منتظران]] را در پی دارد و هم زمینه [[تعجیل فرج]] و [[ظهور]] [[عدالت]] گستر [[جهان]] را فراهم می‌سازد<ref>ر. ک: [[علی نقی فقیهی|فقیهی، علی نقی]]، [[سبک اخلاق اجتماعی مهدی‌یاوران (مقاله)|سبک اخلاق اجتماعی مهدی‌یاوران]]، ص ۱۲۶.</ref>.
* در [[مکتب]] [[تشیع]]، "[[فرهنگ انتظار]]" به همۀ ابعاد فردی و [[اجتماعی]] توجه کرده و گروه‌ها و احزاب را جهت‌دهی و به همبستگی [[اجتماعی]] [[راهنمایی]] و [[تشویق]] می‌‌کند. با فراگیر شدن این [[فرهنگ]] در [[جامعه]]، نه تنها بر تعداد [[منتظران]] [[عاشق]] [[مهدی]] {{ع}} افزوده می‌‌شود، بلکه پذیرش ارزش‌های [[مهدوی]] نیز همگانی می‌‌گردد، زیرا هم‌نوایی فرآیندی است روانی ـ [[اجتماعی]] که با [[کمک]] آن شخص، همان نگرش‌ها و [[ارزش‌ها]] را می‌‌پذیرد که دیگر افراد [[صاحب]] نفوذ و گروه‌های [[سیاسی]] ـ [[اجتماعی]] در محیط [[اجتماعی]] و پیرامونش پذیرفته‌اند<ref>ر. ک: [[مرتضی داوودپور|داوودپور، مرتضی]]، [[نقش انتظار فرج در انسجام اسلامی گروه‌های سیاسی اجتماعی و وظایف دولت زمینه‌ساز (مقاله)|نقش انتظار فرج در انسجام اسلامی گروه‌های سیاسی اجتماعی و وظایف دولت زمینه‌ساز]]، ص ۳۸ ـ ۳۹.</ref>.


*در [[مکتب]] [[تشیع]]، "[[فرهنگ انتظار]]" به همۀ ابعاد فردی و [[اجتماعی]] توجه کرده و گروه‌ها و احزاب را جهت‌دهی و به همبستگی [[اجتماعی]] [[راهنمایی]] و [[تشویق]] می‌‌کند. با فراگیر شدن این [[فرهنگ]] در [[جامعه]]، نه تنها بر تعداد [[منتظران]] [[عاشق]] [[مهدی]] {{ع}} افزوده می‌‌شود، بلکه پذیرش ارزش‌های [[مهدوی]] نیز همگانی می‌‌گردد، زیرا هم‌نوایی فرآیندی است روانی ـ [[اجتماعی]] که با [[کمک]] آن شخص، همان نگرش‌ها و [[ارزش‌ها]] را می‌‌پذیرد که دیگر افراد [[صاحب]] نفوذ و گروه‌های [[سیاسی]] ـ [[اجتماعی]] در محیط [[اجتماعی]] و پیرامونش پذیرفته‌اند<ref>ر.ک: [[مرتضی داوودپور|داوودپور، مرتضی]]، [[نقش انتظار فرج در انسجام اسلامی گروه‌های سیاسی اجتماعی و وظایف دولت زمینه‌ساز (مقاله)|نقش انتظار فرج در انسجام اسلامی گروه‌های سیاسی اجتماعی و وظایف دولت زمینه‌ساز]]، ص ۳۸ ـ ۳۹.</ref>.
== [[اتحاد]] از [[آثار انتظار]] ==
* [[انتظار]] ـ افزون بر آثار فردی ـ دارای آثار [[اجتماعی]] فراوانی نیز است که از مهم‌ترین آنها می‌توان به [[وحدت]]، [[انسجام]] و [[همدلی]] بین [[منتظران]] اشاره کرد. این [[همدلی]]، به سبب توجه به [[هدف]] مشترکی است که در مسئلۀ [[انتظار]] به روشنی تمام در چشم انداز آن، دیدنی است. امروزه ثابت شده افرادی که در پی هدفی مشترک هستند، از عملکردی همگون برخوردارند؛ به گونه‌ای که همگرایی در آنها در مقایسه با گروه‌های دیگر، بیشتر به چشم می‌خورد. در جامعۀ [[شیعی]]، [[انتظار ظهور]] مردی از سلاله [[پاک]] [[رسول گرامی اسلام]] {{صل}} سبب شده همۀ [[پیروان]] این [[آرمان]] [[مقدس]]، از [[همدلی]] بسیار خوبی برخوردار باشند<ref>ر. ک: [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[انتظار و منتظران (مقاله)|انتظار و منتظران]]، ص ۱۹۷-۱۹۸.</ref>. جامعۀ [[منتظر]]، در حرکت به سوی [[هدف]] خویش، متحد و هماهنگ با [[امام]] خویش پیش می‌رود و [[راز]] موفقیت [[جامعه]] در رسیدن به [[سعادت]] و [[خوشبختی]]، [[همراهی]] و [[همیاری]] با [[امام]] خویش است<ref>ر. ک: نویسندگان کتاب آفتاب مهر، ج ۲، ص ۱۳۴ ـ ۱۳۷.</ref>. [[انتظار فرج]] [[امت اسلامی]] را بر اساس [[مهرورزی]] و [[اخوت اسلامی]] به سوی [[سعادت]] [[اجتماعی]] در سایۀ تشکیل [[حکومت واحد جهانی]] سوق می‌‌دهد و بر تعمیق روحیۀ [[تعاون]] و [[انسجام]] می‌‌افزاید. تلاش و سازندگی‌های ناشی از [[انتظار فرج]] در [[زندگی]] عمومی [[جامعه]] تأثیر بسیار مثبت دارد؛ زیرا [[تربیت]] افراد و تجهیز آنان، [[جامعه]] را به سوی آرمان‌های متعالی پیش می‌‌برد و حرارت و [[جان]] تازه‌ای به [[منتظران]] می‌‌بخشد و روحیۀ [[پایداری]] و [[مقاومت]] را بالا برده در نتیجه، [[آسایش]] نسبی برای همگان فراهم می‌‌آورد. [[فرهنگ انتظار]]، راهبردی است امیدبخش و سازنده که با [[دعوت]] [[مؤمنان]] به [[ظهور منجی]] [[مصلح]] و [[عدالت‌گستر]] [[الهی]]، [[بشر]] را به [[حکومت واحد جهانی]] آن [[مصلح]] [[عدالت‌گستر]] و [[وحدت]] [[دینی]]، [[وحدت]] [[نظام]]، [[وحدت قانون]] و [[وحدت]] [[جامعه بشری]] [[هدایت]] می‌‌کند<ref>ر. ک: [[مرتضی داوودپور|داوودپور، مرتضی]]، [[نقش انتظار فرج در انسجام اسلامی گروه‌های سیاسی اجتماعی و وظایف دولت زمینه‌ساز (مقاله)|نقش انتظار فرج در انسجام اسلامی گروه‌های سیاسی اجتماعی و وظایف دولت زمینه‌ساز]]، ص ۳۸ ـ ۳۹.</ref>.
== [[اعتقاد]] به [[توحید]] منشأ [[اتحاد]] ==
* با توجه به [[آیات]] و تأکیدات [[قرآن]] بر نبود [[تفرقه]] و همچنین [[سنت]] و [[سیره عملی]] [[نبوی]] {{صل}} و [[ائمه اطهار]] {{ع}}، [[دعوت به وحدت]] و [[انسجام]] و [[لزوم]] حفظ آن، تنها یک توصیه [[اجتماعی]] و [[نیاز]] مقطعی و تاکتیک [[سیاسی]] و [[اقدام عملی]] برای حفظ [[منافع]] مشترک نیست، بلکه تلاش برای [[حفظ وحدت]] و پرهیز از [[تفرقه]]، [[واجب]] عینی است که ریشه در [[اعتقاد به وحدانیت]] الوهی دارد. به تعبیر جامعه‌شناسی، [[وحدت]]، هنجار پذیرفته شده‌ای از سوی [[مسلمانان]] به شمار می‌‌رود و اسلوب و متد [[رفتار پیامبر]] {{صل}}، مؤید آن است<ref>ر. ک: [[مرتضی داوودپور|داوودپور، مرتضی]]، [[نقش انتظار فرج در انسجام اسلامی گروه‌های سیاسی اجتماعی و وظایف دولت زمینه‌ساز (مقاله)|نقش انتظار فرج در انسجام اسلامی گروه‌های سیاسی اجتماعی و وظایف دولت زمینه‌ساز]]، ص ۳۸ ـ ۳۹.</ref>؛ از این رو مهم‏ترین چیزی که در [[عصر غیبت]] [[واجب]] است، [[یکپارچگی]] و [[اتحاد]] [[شیعیان]] و [[پایبندی]] به عهدشان با [[امام زمان]] {{ع}} است. چرا که هرگونه اخلال در صفوف متحد [[منتظران]]، منافی با [[وظایف دینی]] آنان و [[کمک]] به [[دشمنان]] آن [[حضرت]] است. چنانچه [[امام]] در [[توقیع]] معروف خود به [[شیخ مفید]] می‏‌‏نویسد<ref>{{متن حدیث|"و لو انّ اشیاعنا ـ وفقهم الله لطاعة ـ علی اجتماع من القلوب فی الوفاء بالعهد علیهم لما تأخّر عنهم الیمن بلقائنا و لتعجلت لهم السعادة بمشاهدتنا علی حق المعرفة منهم بنا"}} بحار الانوار، ج ۵۳، ص ۱۷۷، ح ۸.</ref>: «اگر [[شیعیان]] ما ـ که [[خداوند]] به [[اطاعت]] خویش موفقشان بدارد ـ در وفا به پیمانی که با ما دارند، یکپارچه می‏‌‏شدند، هرگز از میمنت [[ملاقات]] ما [[محروم]] نشده و [[ظهور]] ما به تأخیر نمی‏‌‏افتاد و البته [[سعادت]] حضور در محضر ما، با معرفتی [[حقیقی]] هرچه زودتر نصیبشان می‏‌‏شد».<ref>ر. ک: [[رحیم کارگر|کارگر، رحیم]]، [[مهدویت پیش از ظهور (کتاب)|مهدویت پیش از ظهور]]، ص ۲۲۱، ۲۱۷؛ نویسندگان کتاب آفتاب مهر، ج ۲، ص ۱۳۴ ـ ۱۳۷.</ref> طبق این [[حدیث]]، چنانچه جامعۀ [[منتظر]]، راه [[وحدت]] و [[یکدلی]] را در [[وفای به عهد]] [[امام]] خویش، پیش گیرد، به [[فیض]] [[حضور امام زمان]] {{ع}} نایل خواهد شد<ref>ر. ک: نویسندگان کتاب [[آفتاب مهر (کتاب)|آفتاب مهر]]، ج ۲، ص ۱۳۴ ـ ۱۳۷.</ref>.


==[[اتحاد]] از [[آثار انتظار]]==
== پرسش مستقیم ==
*[[انتظار]] ـ افزون بر آثار فردی ـ دارای آثار [[اجتماعی]] فراوانی نیز است که از مهم‌ترین آنها می‌توان به [[وحدت]]، [[انسجام]] و [[همدلی]] بین [[منتظران]] اشاره کرد. این [[همدلی]]، به سبب توجه به [[هدف]] مشترکی است که در مسئلۀ [[انتظار]] به روشنی تمام در چشم انداز آن، دیدنی است. امروزه ثابت شده افرادی که در پی هدفی مشترک هستند، از عملکردی همگون برخوردارند؛ به گونه‌ای که همگرایی در آنها در مقایسه با گروه‌های دیگر، بیشتر به چشم می‌خورد. در جامعۀ [[شیعی]]، [[انتظار ظهور]] مردی از سلاله [[پاک]] [[رسول گرامی اسلام]]{{صل}} سبب شده همۀ [[پیروان]] این [[آرمان]] [[مقدس]]، از [[همدلی]] بسیار خوبی برخوردار باشند<ref>ر.ک: [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[انتظار و منتظران (مقاله)|انتظار و منتظران]]، ص ۱۹۷-۱۹۸.</ref>. جامعۀ [[منتظر]]، در حرکت به سوی [[هدف]] خویش، متحد و هماهنگ با [[امام]] خویش پیش می‌رود و [[راز]] موفقیت [[جامعه]] در رسیدن به [[سعادت]] و [[خوشبختی]]، [[همراهی]] و [[همیاری]] با [[امام]] خویش است<ref>ر.ک: نویسندگان کتاب آفتاب مهر، ج ۲، ص ۱۳۴ ـ ۱۳۷.</ref>. [[انتظار فرج]] [[امت اسلامی]] را بر اساس [[مهرورزی]] و [[اخوت اسلامی]] به سوی [[سعادت]] [[اجتماعی]] در سایۀ تشکیل [[حکومت واحد جهانی]] سوق می‌‌دهد و بر تعمیق روحیۀ [[تعاون]] و [[انسجام]] می‌‌افزاید. تلاش و سازندگی‌های ناشی از [[انتظار فرج]] در [[زندگی]] عمومی [[جامعه]] تأثیر بسیار مثبت دارد؛ زیرا [[تربیت]] افراد و تجهیز آنان، [[جامعه]] را به سوی آرمان‌های متعالی پیش می‌‌برد و حرارت و [[جان]] تازه‌ای به [[منتظران]] می‌‌بخشد و روحیۀ [[پایداری]] و [[مقاومت]] را بالا برده در نتیجه، [[آسایش]] نسبی برای همگان فراهم می‌‌آورد. [[فرهنگ انتظار]]، راهبردی است امیدبخش و سازنده که با [[دعوت]] [[مؤمنان]] به [[ظهور منجی]] [[مصلح]] و [[عدالت‌گستر]] [[الهی]]، [[بشر]] را به [[حکومت واحد جهانی]] آن [[مصلح]] [[عدالت‌گستر]] و [[وحدت]] [[دینی]]، [[وحدت]] [[نظام]]، [[وحدت قانون]] و [[وحدت]] [[جامعه بشری]] [[هدایت]] می‌‌کند<ref>ر.ک: [[مرتضی داوودپور|داوودپور، مرتضی]]، [[نقش انتظار فرج در انسجام اسلامی گروه‌های سیاسی اجتماعی و وظایف دولت زمینه‌ساز (مقاله)|نقش انتظار فرج در انسجام اسلامی گروه‌های سیاسی اجتماعی و وظایف دولت زمینه‌ساز]]، ص ۳۸ ـ ۳۹.</ref>.
* [[منتظران راستین نسبت به حفظ اتحاد در امت اسلامی چه وظیفه‌ای دارند؟ (پرسش)]]
==[[اعتقاد]] به [[توحید]] منشأ [[اتحاد]]==
*با توجه به [[آیات]] و تأکیدات [[قرآن]] بر نبود [[تفرقه]] و همچنین [[سنت]] و [[سیره عملی]] [[نبوی]] {{صل}} و [[ائمه اطهار]] {{ع}}، [[دعوت به وحدت]] و [[انسجام]] و [[لزوم]] حفظ آن، تنها یک توصیه [[اجتماعی]] و [[نیاز]] مقطعی و تاکتیک [[سیاسی]] و [[اقدام عملی]] برای حفظ [[منافع]] مشترک نیست، بلکه تلاش برای [[حفظ وحدت]] و پرهیز از [[تفرقه]]، [[واجب]] عینی است که ریشه در [[اعتقاد به وحدانیت]] الوهی دارد. به تعبیر جامعه‌شناسی، [[وحدت]]، هنجار پذیرفته شده‌ای از سوی [[مسلمانان]] به شمار می‌‌رود و اسلوب و متد [[رفتار پیامبر]] {{صل}}، مؤید آن است<ref>ر.ک: [[مرتضی داوودپور|داوودپور، مرتضی]]، [[نقش انتظار فرج در انسجام اسلامی گروه‌های سیاسی اجتماعی و وظایف دولت زمینه‌ساز (مقاله)|نقش انتظار فرج در انسجام اسلامی گروه‌های سیاسی اجتماعی و وظایف دولت زمینه‌ساز]]، ص ۳۸ ـ ۳۹.</ref>؛ از این رو مهم‏ترین چیزی که در [[عصر غیبت]] [[واجب]] است، [[یکپارچگی]] و [[اتحاد]] [[شیعیان]] و [[پایبندی]] به عهدشان با [[امام زمان]]{{ع}} است. چرا که هرگونه اخلال در صفوف متحد [[منتظران]]، منافی با [[وظایف دینی]] آنان و [[کمک]] به [[دشمنان]] آن [[حضرت]] است. چنانچه [[امام]] در [[توقیع]] معروف خود به [[شیخ مفید]] می‏‌‏نویسد<ref>{{متن حدیث|"و لو انّ اشیاعنا ـ وفقهم الله لطاعة ـ علی اجتماع من القلوب فی الوفاء بالعهد علیهم لما تأخّر عنهم الیمن بلقائنا و لتعجلت لهم السعادة بمشاهدتنا علی حق المعرفة منهم بنا"}} بحار الانوار، ج ۵۳، ص ۱۷۷، ح ۸.</ref>: «اگر [[شیعیان]] ما ـ که [[خداوند]] به [[اطاعت]] خویش موفقشان بدارد ـ در وفا به پیمانی که با ما دارند، یکپارچه می‏‌‏شدند، هرگز از میمنت [[ملاقات]] ما [[محروم]] نشده و [[ظهور]] ما به تأخیر نمی‏‌‏افتاد و البته [[سعادت]] حضور در محضر ما، با معرفتی [[حقیقی]] هرچه زودتر نصیبشان می‏‌‏شد».<ref>ر.ک: [[رحیم کارگر|کارگر، رحیم]]، [[مهدویت پیش از ظهور (کتاب)|مهدویت پیش از ظهور]]، ص ۲۲۱، ۲۱۷؛ نویسندگان کتاب آفتاب مهر، ج ۲، ص ۱۳۴ ـ ۱۳۷.</ref> طبق این [[حدیث]]، چنانچه جامعۀ [[منتظر]]، راه [[وحدت]] و [[یکدلی]] را در [[وفای به عهد]] [[امام]] خویش، پیش گیرد، به [[فیض]] [[حضور امام زمان]]{{ع}} نایل خواهد شد<ref>ر.ک: نویسندگان کتاب [[آفتاب مهر (کتاب)|آفتاب مهر]]، ج ۲، ص ۱۳۴ ـ ۱۳۷.</ref>.
 
 
==پرسش مستقیم==
* [[ آیا یاری‌رسانی به مؤمنین از وظایف منتظران راستین امام مهدی است؟ (پرسش)]]


== پرسش‌های وابسته ==
{{پرسمان انتظار فرج}}
{{پرسمان انتظار فرج}}


==منابع==
== منابع ==
{{فهرست اثر}}
{{منابع}}
{{ستون-شروع|۳}}
# [[پرونده:مشرق موعود.jpg|22px]] [[مرتضی داوودپور|داوودپور، مرتضی]]، [[نقش انتظار فرج در انسجام اسلامی گروه‌های سیاسی اجتماعی و وظایف دولت زمینه‌ساز (مقاله)|'''نقش انتظار فرج در انسجام اسلامی گروه‌های سیاسی اجتماعی و وظایف دولت زمینه‌ساز''']]
# [[پرونده:مشرق موعود.jpg|22px]][[مرتضی داوودپور|داوودپور، مرتضی]]، [[نقش انتظار فرج در انسجام اسلامی گروه‌های سیاسی اجتماعی و وظایف دولت زمینه‌ساز (مقاله)|'''نقش انتظار فرج در انسجام اسلامی گروه‌های سیاسی اجتماعی و وظایف دولت زمینه‌ساز''']]
# [[پرونده:1404.jpg|22px]] [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[انتظار و منتظران (مقاله)|'''انتظار و منتظران''']]
# [[پرونده:1404.jpg|22px]][[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[انتظار و منتظران (مقاله)|'''انتظار و منتظران''']]
# [[پرونده:Mahdaviat.jpg|22px]] [[رحیم کارگر|کارگر، رحیم]]، [[مهدویت پیش از ظهور (کتاب)|'''مهدویت پیش از ظهور''']]
# [[پرونده:Mahdaviat.jpg|22px]][[رحیم کارگر|کارگر، رحیم]]، [[مهدویت پیش از ظهور (کتاب)|'''مهدویت پیش از ظهور''']]
# [[پرونده:1403.jpg|22px]]محققین مرکز تخصصی مهدویت، [[آفتاب مهر ج۲ (کتاب)|'''آفتاب مهر''']]
# [[پرونده:1403.jpg|22px]]محققین مرکز تخصصی مهدویت، [[آفتاب مهر ج۲ (کتاب)|'''آفتاب مهر''']]
# [[پرونده:152008.jpg|22px]] [[ محمد محمدی اشتهاردی|محمدی اشتهاردی، محمد]]، [[حضرت مهدی فروغ تابان ولایت (کتاب)|'''حضرت مهدی فروغ تابان ولایت''']]
# [[پرونده:152008.jpg|22px]] [[محمد محمدی اشتهاردی|محمدی اشتهاردی، محمد]]، [[حضرت مهدی فروغ تابان ولایت (کتاب)|'''حضرت مهدی فروغ تابان ولایت''']]
# [[پرونده:11235.jpg|22px]][[علی نقی فقیهی|فقیهی، علی نقی]]، [[سبک اخلاق اجتماعی مهدی‌یاوران (مقاله)|'''سبک اخلاق اجتماعی مهدی‌یاوران''']]
# [[پرونده:11235.jpg|22px]] [[علی نقی فقیهی|فقیهی، علی نقی]]، [[سبک اخلاق اجتماعی مهدی‌یاوران (مقاله)|'''سبک اخلاق اجتماعی مهدی‌یاوران''']]
 
{{پایان منابع}}
 
{{پایان}}
{{پایان}}


==پانویس==
== پانویس ==
{{یادآوری پانویس}}
{{پانویس}}
{{پانویس2}}


{{امام مهدی}}
[[رده:حفظ اتحاد در امت اسلامی]]
[[رده:حفظ اتحاد در امت اسلامی]]
[[رده:مدخل]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۴ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۲۳:۴۵

اتحاد، وظیفه اصلی منتظران

اتحاد از آثار انتظار

اعتقاد به توحید منشأ اتحاد

پرسش مستقیم

پرسش‌های وابسته

  1. معنای انتظار چیست؟ (پرسش)
  2. منظور از انتظار به معنای عام چیست؟ (پرسش)
  3. منظور از انتظار به معنای خاص چیست؟ (پرسش)
  4. ارکان انتظار چیست؟ (پرسش)
  5. عناصر و اجزاء انتظار چیستند؟ (پرسش)
  6. هدف از انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
  7. انتظار فرج چه ضرورتی دارد؟ (پرسش)
    1. ضرورت عقلی انتظار چیست؟ (پرسش)
    2. ضرورت نقلی انتظار چیست؟ (پرسش)
  8. آیا مسئله انتظار قابل تحقق است؟ (پرسش)
  9. جایگاه انتظار در مکاتب فکری غیر دینی چیست؟ (پرسش)
  10. نقش انتظار در حرکت توحیدی چیست؟ (پرسش)
  11. انواع انتظار چیست؟ (پرسش)
  12. شدت انتظار شخص منتظر چگونه در آرزوها و دعاهای او تجلی پیدا می‌کند؟ (پرسش)
  13. لوازم انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
    1. آیا زندگی با یاد امام مهدی از لوازم انتظار فرج است؟ (پرسش)
    2. آیا آرزوی یاری کردن امام مهدی از لوازم انتظار فرج است؟ (پرسش)
    3. آیا ایجاد آمادگی برا پیوستن به امام مهدی از لوازم انتظار فرج است؟ (پرسش)
    4. آیا تربیت منتظران راستین از لوازم انتظار فرج است؟ (پرسش)
  14. دیدگاه اهل سنت درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
  15. دیدگاه آیین بودا درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
  16. آیا جنیان در انتظار منجی موعود هستند؟ (پرسش)
  17. آیا فرشتگان در انتظار منجی موعود هستند؟ (پرسش)
  18. چرا گفته می‌شود امام مهدی منتظر ظهور است؟ (پرسش)
  19. دلایل انتظار فرج و امید به آینده چیست؟ (پرسش)
  20. آیا شیعیان در امر انتظار عجول و شتاب‌زده هستند؟ (پرسش)
  21. آیا مسئله انتظار سبب فراگیری ظلم و ستم می‌شود؟ (پرسش)
  22. آیا مسئله انتظار سبب تعطیلی احکام اسلامی می‌شود؟ (پرسش)
  23. آیا اندیشه انتظار موعود در امت‌های پیشین بوده است؟ (پرسش)
  24. آیا انتظار در میان ادیان و ملل گوناگون سابقه‌ای دارد؟ (پرسش)
  25. منشأ نگاه عامیانه به ظهور منجی چیست؟ (پرسش)
  26. آفات نگاه عامیانه به ظهور منجی چیست؟ (پرسش)
  27. گونه‌های احادیث درباره انتظار چیستند؟ (پرسش)
  28. نمادهای انتظار چیستند؟ (پرسش)
    1. آیا دعای ندبه از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
    2. آیا دعای عهد از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
    3. آیا زیارت آل یاسین از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
    4. آیا مسجد جمکران از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
    5. آیا مسجد کوفه از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
    6. آیا مسجد صعصعه از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
    7. آیا مسجد سهله از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
    8. آیا عید نیمه شعبان از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
    9. آیا روز جمعه از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
  29. چرا کسانی که انتظار امام مهدی را می‌کشیده‌اند بعد از ظهور به مخالفت با ایشان برمی‌خیزند؟ (پرسش)
  30. ویژگی‌های اعتراض به وضع موجود در راستای انتظار امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  31. شیوه ابراز اعتراض به وضع موجود در راستای انتظار امام مهدی چگونه است؟ (پرسش)
  32. منظور از عمومیت انتظار چیست؟ (پرسش)
  33. مبانی اشتیاق به فرج چیست؟ (پرسش)
  34. چگونه می‌توان انتظار را در جامعه ترویج داد؟ (پرسش)
  35. آیا مراد از انتظار تنها انتظار قلبی است؟ (پرسش)
  36. منظور از انتظار، انتظار فردی است یا انتظار امت؟ (پرسش)
  37. منظور از انتظار امام و امت چیست؟ (پرسش)
  38. شرایط انتظار واقعی چیست؟ (پرسش)
  39. انتظار عملی به چه معناست؟ (پرسش)
  40. آیا انتظار مذهب اعتراض است؟ (پرسش)
  41. آیا انتظار به معنای گوشه‌گیری و احتراز است؟ (پرسش)
  42. آیا انتظار فرج مورد اتفاق همه مسلمین است؟ (پرسش)
  43. مسئولیت اجتماعی مسلمین درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
  44. کامل‌ترین شکل انتظار عملی برای مقدمه ظهور امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  45. انتظار فرج با سرنوشت بشریت چه پیوندی دارد؟ (پرسش)
  46. مقصود از انتظار مسیحا چیست؟ (پرسش)
  47. منظور از انتظار ویرانگر چیست؟ (پرسش)
  48. منظور از انتظار سازنده چیست؟ (پرسش)
  49. منظور از انتظار مسئولانه چیست؟ (پرسش)
  50. منظور از انتظار غیر مسئولانه چیست؟ (پرسش)
  51. انواع برداشت از انتظار چیست؟ (پرسش)
  52. دیدگاه شیعه درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
  53. دیدگاه آیین زرتشت درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
  54. دیدگاه آیین هندو درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
  55. دیدگاه یهود درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
  56. دیدگاه مسیحیت درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
  57. برداشت‌های نادرست از انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
  58. علت برداشت‌های انحرافی از انتظار چیست؟ (پرسش)
  59. آیا انتظار امام مهدی واجب است؟ (پرسش)
  60. عوامل ایجاد کننده انتظار چیستند؟ (پرسش)
  61. لوازم تعریف انتظار چیست؟ (پرسش)
  62. نقطه مقابل انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
  63. رابطه انتظار با شدت گرفتاری‌ها چیست؟ (پرسش)
  64. امام مهدی منتظر چه چیزی است؟ (پرسش)
  65. آیا انتظار فرج باید با قصد قربت باشد؟ (پرسش)
  66. مراتب انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
  67. رابطه محبت با انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
  68. بالاترین درجه انتظار فرج امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  69. مشاهده وقوع ظلم در زمین چگونه انتظار فرج را در مؤمن تشدید می‌کند؟ (پرسش)
  70. چه رابطه‌ای میان انتظار فرج و ایمان وجود دارد؟ (پرسش)
  71. انتظار منجی در ادوار مختلف دعوت‌های الهی چه معنایی داشته است؟ (پرسش)
  72. اندیشه انتظار موعود در اسلام چگونه است؟ (پرسش)
  73. آیا انتظار فرج افضل الاعمال است؟ (پرسش)
  74. انتظار فرج چیست و چرا بهترین عمل خوانده شده است؟ (پرسش)
  75. برداشت‌های نادرست از انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
  76. آیا مکاتب فلسفی نیز انتظار فرج را امری ارزشی می‌‏دانند؟ (پرسش)
  77. آیا در کتاب مقدس یهود سخن از انتظار فرج به میان آمده است؟ (پرسش)
  78. مقصود از روایات مطلق در باب انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
  79. چه امتیازی در انتظار منجی موجود است؟ (پرسش)
  80. آیا تأخیر در فرج موجب قساوت قلب می‌‏شود؟ (پرسش)
  81. آیا انتظار طولانی فرج خسته کننده و ملالت‌‏آور است؟ (پرسش)
  82. علت سختی انتظار چیست و چرا می‏‌گویند انتظار زیباست؟ زیبایی انتظار در چیست؟ (پرسش)
  83. امام مهدی در قبال منتظران و شیعیان چه عنایاتی دارند؟ (پرسش)
  84. منتظران امام مهدی که در قرن‏های گذشته بدون پاین انتظارشان فوت کرده‌اند؛ چه تضمینی وجود دارد که انتظار ما به ثمر برسد؟ (پرسش)
  85. آیا انتظار موجب انفعال جامعه نمی‌شود؟ (پرسش)
  86. فرج مردم جهان در چیست و چرا انتظار فرج فضیلت و ارزش بیشتری دارد؟ (پرسش)
  87. خاستگاه و منشأ اصلی انتظار ظهور «مصلح و نجات‏‌دهنده بزرگ» چیست؟ (پرسش)
  88. دعا برای تعجیل فرج چه تأثیری در فرج شیعیان دارد؟ (پرسش)
  89. دعای اللهم کن لولیک الحجه بن الحسن به چه منظوری خوانده می‌شود؟ (پرسش)
  90. آیات مربوط به ظهور و انتظار کدامند؟ (پرسش)
  91. انتظار در دیگر روزهای سال چگونه معنا پیدا می‏‌کند؟ (پرسش)
  92. رابطه انتظار با بهداشت روان چیست؟ (پرسش)
  93. رابطه انتظار با آینده جهان چیست؟ (پرسش)
  94. فلسفه انتظار چیست؟ (پرسش)
  95. باور به ظهور امام مهدی چگونه عامل پایداری و استقامت شیعه می‌شود؟ (پرسش)
  96. انتظار فرج چه فضیلتی دارد؟ (پرسش)
  97. جایگاه انتظار در فرهنگ شیعه چیست؟ (پرسش)
  98. چرا انتظار اهمیت و جایگاه ویژه و برجسته‌ای دارد؟ (پرسش)
  99. چرا انتظار فرج افضل اعمال است؟ (پرسش)
  100. ویژگی‌‏های منتظران واقعی در دوران غیبت چیست؟ (پرسش)
  101. انتظارات امام مهدی از منتظران چیست؟ (پرسش)
  102. چه نوع انتظاری راجح است؟ (پرسش)
  103. دانش ‏آموزان چگونه باید منتظر امام مهدی باشند؟ (پرسش)
  104. رضایت امام مهدی از چه راهی به دست می‌آید؟ (پرسش)
  105. آیا شیعیان و منتظران ظهور افزون‌بر وظایف فردی و دینی تکالیف سیاسی و اجتماعی نیز دارند؟ (پرسش)
  106. آیا برای منتظر واقعی بودن اقدام‌های سیاسی و اجتماعی خاصی باید انجام داد؟ (پرسش)
  107. وظایف ما در دوران غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  108. چه تناسبی میان انتظار موعود و مبارزه با فساد وجود دارد؟ آیا انتظار به معنای ساکت ماندن نیست؟ (پرسش)
  109. چه مقام و منزلتی در روایات برای منتظران بیان شده است؟ (پرسش)
  110. جامعه منتظر دارای چه ویژگی‌هایی است؟ (پرسش)
  111. انتظارات امام مهدی از منتظران چیست؟ (پرسش)
  112. صرف‏‌نظر از وظایف شخصی در قبال امام مهدی وظایف خود انسان منتظر به‌طور کلی چیست؟ (پرسش)
  113. منتظران برجسته همچون علما باید چه عملکردی داشته باشند؟ (پرسش)
  114. منتظران راستین امام مهدی دارای چه فضیلت و منزلتی هستند؟
  115. منتظران برجسته همچون علما باید چه عملکردی داشته باشند؟ (پرسش)
  116. در روایات چه پاداشی برای منتظران امام مهدی بیان شده است؟ (پرسش)
  117. ویژگی‏های منتظران واقعی در این دوران چیست؟ (پرسش)
  118. آیا تنها انتظار فرج برای ظهور امام مهدی کافی است؟ (پرسش)
  119. ویژگی‌های انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
  120. ویژگی‌های فرهنگ انتظار در ابعاد اعتقادی چیست؟ (پرسش)
  121. ویژگی‌های فرهنگ انتظار در ابعاد علمی و اخلاقی چیست؟ (پرسش)
  122. فواید و آثار انتظار چیست؟ (پرسش)
  123. آثار فردی انتظار امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  124. آثار اجتماعی انتظار امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  125. آثار تربیتی انتظار چیست؟ (پرسش)
  126. چرا انتظار فرج امام مهدی موجب گشایش می‌شود؟ (پرسش)
  127. عنصر انتظار چگونه در آمادگی نظامی منتظران تأثیر دارد؟ (پرسش)
  128. چگونه روحیه انتظار را در خود تقویت کنیم؟ (پرسش)
  129. آیا انتظار فرج منشأ فرج‌های مادی برای منتظر خواهد بود؟ (پرسش)
  130. انتظار چه ابعادی دارد؟ (پرسش)
  131. ابعاد اعتقادی انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
  132. ابعاد عملی انتظار فرج چیست؟ (پرسش)

منابع

پانویس

  1. ر. ک: داوودپور، مرتضی، نقش انتظار فرج در انسجام اسلامی گروه‌های سیاسی اجتماعی و وظایف دولت زمینه‌ساز، ص ۳۸ ـ ۳۹.
  2. «"الْمُؤْمِنُ‏ لِلْمُؤْمِنِ‏ کَالْبُنْیَانِ‏ یَشُدُّ بَعْضُهَا بَعْضا‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"» تفسیر ابوالفتوح، ج ۲، ص ۴۵۰.
  3. ر. ک: محمدی اشتهاردی، محمد، حضرت مهدی فروغ تابان ولایت، ص ۱۰۷-۱۱۷.
  4. «"وَ لَوْ أَنَّ أَشْیَاعَنَا وَفَّقَهُمُ اللَّهُ لِطَاعَتِهِ عَلَی اجْتِمَاعٍ مِنَ الْقُلُوبِ فِی الْوَفَاءِ بِالْعَهْدِ عَلَیْهِمْ لَمَا تَأَخَّرَ عَنْهُمُ الْیُمْنُ بِلِقَائِنَا وَ لَتَعَجَّلَتْ لَهُمُ السَّعَادَةُ بِمُشَاهَدَتِنَا عَلَی حَقِّ الْمَعْرِفَةِ وَ صِدْقِهَا مِنْهُمْ بِنَا"»؛ بحارالانوار، ج ۵۳، ص ۱۷۷، ح ۸.
  5. رک: قنبری، معصوم علی، بررسی مسأله انتظار ادله فوائد و نقش آن‌، ص ۹۲ ـ ۹۳.
  6. ر. ک: فقیهی، علی نقی، سبک اخلاق اجتماعی مهدی‌یاوران، ص ۱۲۶.
  7. ر. ک: داوودپور، مرتضی، نقش انتظار فرج در انسجام اسلامی گروه‌های سیاسی اجتماعی و وظایف دولت زمینه‌ساز، ص ۳۸ ـ ۳۹.
  8. ر. ک: سلیمیان، خدامراد، انتظار و منتظران، ص ۱۹۷-۱۹۸.
  9. ر. ک: نویسندگان کتاب آفتاب مهر، ج ۲، ص ۱۳۴ ـ ۱۳۷.
  10. ر. ک: داوودپور، مرتضی، نقش انتظار فرج در انسجام اسلامی گروه‌های سیاسی اجتماعی و وظایف دولت زمینه‌ساز، ص ۳۸ ـ ۳۹.
  11. ر. ک: داوودپور، مرتضی، نقش انتظار فرج در انسجام اسلامی گروه‌های سیاسی اجتماعی و وظایف دولت زمینه‌ساز، ص ۳۸ ـ ۳۹.
  12. «"و لو انّ اشیاعنا ـ وفقهم الله لطاعة ـ علی اجتماع من القلوب فی الوفاء بالعهد علیهم لما تأخّر عنهم الیمن بلقائنا و لتعجلت لهم السعادة بمشاهدتنا علی حق المعرفة منهم بنا"» بحار الانوار، ج ۵۳، ص ۱۷۷، ح ۸.
  13. ر. ک: کارگر، رحیم، مهدویت پیش از ظهور، ص ۲۲۱، ۲۱۷؛ نویسندگان کتاب آفتاب مهر، ج ۲، ص ۱۳۴ ـ ۱۳۷.
  14. ر. ک: نویسندگان کتاب آفتاب مهر، ج ۲، ص ۱۳۴ ـ ۱۳۷.