آیا علم غیب در شب جمعه نازل می‌شود؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

افزودن پیوند
از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
دیداریویکی‌متن
جز (جایگزینی متن - '﴿' به ' ')
جز (جایگزینی متن - '﴾' به ' ')
خط ۱۹: خط ۱۹:
::::::'''[[علامه طباطبایی]]''' در دو کتاب ''«[[در محضر علامه طباطبایی (کتاب)| در محضر علامه طباطبایی]]»'' و ''«[[پژوهشی در باب علم امام (کتاب)|پژوهشی در باب علم امام]]»'' در این باره گفته است:
::::::'''[[علامه طباطبایی]]''' در دو کتاب ''«[[در محضر علامه طباطبایی (کتاب)| در محضر علامه طباطبایی]]»'' و ''«[[پژوهشی در باب علم امام (کتاب)|پژوهشی در باب علم امام]]»'' در این باره گفته است:
::::::*«'''سؤال''': آیا این مطلب که در کتاب "بصائر الدرجات" در روایات متعدد آمده که ارواح [[ائمه]]{{عم}} شب‌های جمعه بالا می‌رود از آن جمله در روایتی از [[امام صادق]]{{ع}} آمده است: شب جمعه‌ای نیست مگر اینکه اولیای خدا سرور ویژه‌ای در آن دارند. هنگامی که شب جمعه فرا می‌رسد، رسول خدا{{صل}} با عرش ارتباط برقرار می‌کند، و من نیز همراه با او با عرش تماس حاصل می‌کنم و در نتیجه با علمی که از آنجا بهره برده‌ام باز می‌گردم. و اگر این نبود، قطعاً آنچه در نزد ما است پایان می‌پذیرفت<ref>{{عربی|اندازه=120%|«مَا مِنْ لَيْلَةِ جُمُعَةٍ إِلَّا وَ لِأَوْلِيَاءِ اللَّهِ فِيهَا سُرُورٌ قُلْتُ كَيْفَ ذَاكَ جُعِلْتُ فِدَاكَ قَالَ إِذَا كَانَتْ لَيْلَةُ الْجُمُعَةِ وَافَى رَسُولُ اللَّهِ الْعَرْشَ وَ وَافَى الْأَئِمَّةُ الْعَرْشَ وَ وَافَيْتُ مَعَهُمْ فَمَا أَرْجِعُ إِلَّا بِعِلْمٍ مُسْتَفَادٍ وَ لَوْ لَا ذَلِكَ لَنَفِدَ مَا عِنْدَنَا»}}؛ بحار الانوار، ج۲۲، ص۵۵۲، ح۹، و ج۲۶، ص۹۰، ح۹؛ بصائر الدرجات، ج‏۱، ص ۱۳۱، ح۵.</ref>. با روایات گذشته {{عربی|اندازه=150%|«إذا شاؤُوا عَلِمُوا»}}<ref>«اگر بخواهند خواهند دانست»</ref> منافات ندارد؟ '''جواب''': اشکال ندارد که {{عربی|اندازه=150%|«إذا شاؤُوا عَلِمُوا»}}<ref>«اگر بخواهند خواهند دانست»</ref> از راه صعود ارواح آنها در شب‌های جمعه باشد.
::::::*«'''سؤال''': آیا این مطلب که در کتاب "بصائر الدرجات" در روایات متعدد آمده که ارواح [[ائمه]]{{عم}} شب‌های جمعه بالا می‌رود از آن جمله در روایتی از [[امام صادق]]{{ع}} آمده است: شب جمعه‌ای نیست مگر اینکه اولیای خدا سرور ویژه‌ای در آن دارند. هنگامی که شب جمعه فرا می‌رسد، رسول خدا{{صل}} با عرش ارتباط برقرار می‌کند، و من نیز همراه با او با عرش تماس حاصل می‌کنم و در نتیجه با علمی که از آنجا بهره برده‌ام باز می‌گردم. و اگر این نبود، قطعاً آنچه در نزد ما است پایان می‌پذیرفت<ref>{{عربی|اندازه=120%|«مَا مِنْ لَيْلَةِ جُمُعَةٍ إِلَّا وَ لِأَوْلِيَاءِ اللَّهِ فِيهَا سُرُورٌ قُلْتُ كَيْفَ ذَاكَ جُعِلْتُ فِدَاكَ قَالَ إِذَا كَانَتْ لَيْلَةُ الْجُمُعَةِ وَافَى رَسُولُ اللَّهِ الْعَرْشَ وَ وَافَى الْأَئِمَّةُ الْعَرْشَ وَ وَافَيْتُ مَعَهُمْ فَمَا أَرْجِعُ إِلَّا بِعِلْمٍ مُسْتَفَادٍ وَ لَوْ لَا ذَلِكَ لَنَفِدَ مَا عِنْدَنَا»}}؛ بحار الانوار، ج۲۲، ص۵۵۲، ح۹، و ج۲۶، ص۹۰، ح۹؛ بصائر الدرجات، ج‏۱، ص ۱۳۱، ح۵.</ref>. با روایات گذشته {{عربی|اندازه=150%|«إذا شاؤُوا عَلِمُوا»}}<ref>«اگر بخواهند خواهند دانست»</ref> منافات ندارد؟ '''جواب''': اشکال ندارد که {{عربی|اندازه=150%|«إذا شاؤُوا عَلِمُوا»}}<ref>«اگر بخواهند خواهند دانست»</ref> از راه صعود ارواح آنها در شب‌های جمعه باشد.
::::::*'''سؤال''': آیا از این دسته روایت "روایات افزایش علم [[ائمه]]{{عم}} در شبهای جمعه" و روایات عَرضِ اعمال <ref>بحار الانوار، ج۲۳، ص۳۳۳، روایات باب۲۰.</ref> به دست نمی‌آید که علوم آنان تدریجی است، نه اینکه دفعی باشد و به یکبارگی از [[حضرت رسول]]{{صل}} دریافته باشند؟ '''جواب''': علوم آنان دفعی است، گرچه معلوم تدریجی باشد، پس علم به معلوم تدریجی دارند، نه اینکه خود علم تدریجی باشد. تعلیم [[رسول الله]]{{صل}} به [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} مثل تعلیم رایج در میان ما تدریجی نبوده، بلکه دفعةً واحدةً بوده است.  چنانچه تعلّم [[حضرت رسول]]{{صل}} نیز دفعی بوده است. خداوند متعال می‌فرماید: {{عربی| {{متن قرآن|وَنَزَّلْنَا عَلَيْكَ الْكِتَابَ تِبْيَانًا لِّكُلِّ شَيْءٍ}}﴾}} <ref> و بر تو این قرآن را فرو فرستادیم که بیانگر هر چیز؛ سوره نحل، آیه: ۸۹.</ref> زیرا کلمه {{عربی| {{متن قرآن|لِّكُلِّ شَيْءٍ}}﴾}} یعنی همه چیز، با تدریج سازگار نیست. به طور کلی باید توجّه داشت که روز مبعث، روز رسالت است و از سوره {{عربی| {{متن قرآن|اقْرَأْ بِاسْمِ}}﴾}}<ref>سوره علق، آیه:۱.</ref> که سیاق آیاتش بیانگر آن است که نخستین سوره‌ای است که بر [[رسول خدا]]{{صل}} نازل شده، نیز برمی‌آید که نبوت قبل از رسالت بوده است، و از آیات دیگر استفاده می‌شود که قرآن دفعةً واحدةً و یکباره در شب ۱۹ یا ۲۱ یا ۲۳ ماه همان سال نازل گردیده است. خداوند متعال می‌فرماید: {{عربی| {{متن قرآن|إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةٍ مُبَارَكَةٍ}}﴾}}<ref>بی گمان ما قرآن را در شب خجسته‌ای فرو فرستادیم؛ سوره دخان، آیه۳.</ref> و می‌فرماید: {{عربی| {{متن قرآن|إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ}}﴾}}<ref>مسلّماً ما قرآن را در شب قدر فرو فرستادیم؛ سوره قدر، آیه۱.</ref> سپس در طول بیست و سه سال تدریجاً نازل شده و سوره حمد به خصوص دو مرتبه نازل شده است.
::::::*'''سؤال''': آیا از این دسته روایت "روایات افزایش علم [[ائمه]]{{عم}} در شبهای جمعه" و روایات عَرضِ اعمال <ref>بحار الانوار، ج۲۳، ص۳۳۳، روایات باب۲۰.</ref> به دست نمی‌آید که علوم آنان تدریجی است، نه اینکه دفعی باشد و به یکبارگی از [[حضرت رسول]]{{صل}} دریافته باشند؟ '''جواب''': علوم آنان دفعی است، گرچه معلوم تدریجی باشد، پس علم به معلوم تدریجی دارند، نه اینکه خود علم تدریجی باشد. تعلیم [[رسول الله]]{{صل}} به [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} مثل تعلیم رایج در میان ما تدریجی نبوده، بلکه دفعةً واحدةً بوده است.  چنانچه تعلّم [[حضرت رسول]]{{صل}} نیز دفعی بوده است. خداوند متعال می‌فرماید: {{عربی| {{متن قرآن|وَنَزَّلْنَا عَلَيْكَ الْكِتَابَ تِبْيَانًا لِّكُلِّ شَيْءٍ}} }} <ref> و بر تو این قرآن را فرو فرستادیم که بیانگر هر چیز؛ سوره نحل، آیه: ۸۹.</ref> زیرا کلمه {{عربی| {{متن قرآن|لِّكُلِّ شَيْءٍ}} }} یعنی همه چیز، با تدریج سازگار نیست. به طور کلی باید توجّه داشت که روز مبعث، روز رسالت است و از سوره {{عربی| {{متن قرآن|اقْرَأْ بِاسْمِ}} }}<ref>سوره علق، آیه:۱.</ref> که سیاق آیاتش بیانگر آن است که نخستین سوره‌ای است که بر [[رسول خدا]]{{صل}} نازل شده، نیز برمی‌آید که نبوت قبل از رسالت بوده است، و از آیات دیگر استفاده می‌شود که قرآن دفعةً واحدةً و یکباره در شب ۱۹ یا ۲۱ یا ۲۳ ماه همان سال نازل گردیده است. خداوند متعال می‌فرماید: {{عربی| {{متن قرآن|إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةٍ مُبَارَكَةٍ}} }}<ref>بی گمان ما قرآن را در شب خجسته‌ای فرو فرستادیم؛ سوره دخان، آیه۳.</ref> و می‌فرماید: {{عربی| {{متن قرآن|إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ}} }}<ref>مسلّماً ما قرآن را در شب قدر فرو فرستادیم؛ سوره قدر، آیه۱.</ref> سپس در طول بیست و سه سال تدریجاً نازل شده و سوره حمد به خصوص دو مرتبه نازل شده است.
::::::*'''سؤال''': در روایات آمده است: ارواح انبیا و اوصیا و [[ائمه]]{{عم}} شب‌های جمعه به عرش بالا می‌روند و از آنجا علومی استفاده می‌کنند<ref>در بصائر الدرجات، ص۱۳۱ ضمن حدیثی از امام صادق{{ع}} آمده است: "به ارواح انبیا و اوصیانی که از دنیا رفته‌اند، و نیز به روح وصی‌ای که در میان شما زندگی می‌کند، اجازه داده می‌شود که به آسمان صعود کنند تا اینکه به عرش پروردگار برسند... آنگاه انبیاء و اوصیاء در حالی که سرشار از شادمانی هستند، و وصی‌ای که در میان شما زندگی می‌کند بسیار به علمش افزوده می‌گردد.»</ref> آیا این روایات درست هستند؟ '''جواب''': درباره [[ائمه]]{{عم}} چنین وارد شده است؛ ولی درباره [[انبیاء]]{{عم}} ندیده‌ام، چه مانعی دارد که علومی به ایشان اعطا شود؟!
::::::*'''سؤال''': در روایات آمده است: ارواح انبیا و اوصیا و [[ائمه]]{{عم}} شب‌های جمعه به عرش بالا می‌روند و از آنجا علومی استفاده می‌کنند<ref>در بصائر الدرجات، ص۱۳۱ ضمن حدیثی از امام صادق{{ع}} آمده است: "به ارواح انبیا و اوصیانی که از دنیا رفته‌اند، و نیز به روح وصی‌ای که در میان شما زندگی می‌کند، اجازه داده می‌شود که به آسمان صعود کنند تا اینکه به عرش پروردگار برسند... آنگاه انبیاء و اوصیاء در حالی که سرشار از شادمانی هستند، و وصی‌ای که در میان شما زندگی می‌کند بسیار به علمش افزوده می‌گردد.»</ref> آیا این روایات درست هستند؟ '''جواب''': درباره [[ائمه]]{{عم}} چنین وارد شده است؛ ولی درباره [[انبیاء]]{{عم}} ندیده‌ام، چه مانعی دارد که علومی به ایشان اعطا شود؟!
::::::*'''سؤال''': در عده‌ای از روایات آمده است: [[ائمه]]{{عم}} علم آسمان و زمین و آنچه در آنهاست و علم وقایع گذشته و آینده را می‌دانند. آیا روایات مربوط به افزوده شدن علوم آن بزرگواران در شب های جمعه با این دسته از روایات منافات ندارند؟ '''جواب''': خیر، از این دسته از روایات برمی‌آید که آنان به {{عربی|اندازه=150%|« مَا كَانَ وَ مَا يَكُون‏‏»}}<ref>«آنچه که بود و آنچه که خواهد بود»</ref> عالِمند، امّا از راهی که در روایات گذشته مطرح شده است، یعنی شب‌های جمعه بالا می‌روند و بر علومشان افزوده می‌گردد»<ref> [[در محضر علامه طباطبایی (کتاب)| در محضر علامه طباطبایی]] صفحه ۲۰۰ الی ۲۰۳ و [[پژوهشی در باب علم امام (کتاب)|پژوهشی در باب علم امام]]، ص۱۴۸الی ۱۵۱.</ref>.
::::::*'''سؤال''': در عده‌ای از روایات آمده است: [[ائمه]]{{عم}} علم آسمان و زمین و آنچه در آنهاست و علم وقایع گذشته و آینده را می‌دانند. آیا روایات مربوط به افزوده شدن علوم آن بزرگواران در شب های جمعه با این دسته از روایات منافات ندارند؟ '''جواب''': خیر، از این دسته از روایات برمی‌آید که آنان به {{عربی|اندازه=150%|« مَا كَانَ وَ مَا يَكُون‏‏»}}<ref>«آنچه که بود و آنچه که خواهد بود»</ref> عالِمند، امّا از راهی که در روایات گذشته مطرح شده است، یعنی شب‌های جمعه بالا می‌روند و بر علومشان افزوده می‌گردد»<ref> [[در محضر علامه طباطبایی (کتاب)| در محضر علامه طباطبایی]] صفحه ۲۰۰ الی ۲۰۳ و [[پژوهشی در باب علم امام (کتاب)|پژوهشی در باب علم امام]]، ص۱۴۸الی ۱۵۱.</ref>.

نسخهٔ ‏۲ ژوئن ۲۰۱۹، ساعت ۰۹:۲۸

الگو:پرسش غیرنهایی

آیا علم غیب در شب جمعه نازل می‌شود؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ علم غیب
مدخل اصلیعلم غیب

آیا علم غیب در شب جمعه نازل می‌شود؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث علم غیب معصوم است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی علم غیب مراجعه شود.

عبارت‌های دیگری از این پرسش

پاسخ‌ نخست

علامه طباطبایی
علامه طباطبایی در دو کتاب « در محضر علامه طباطبایی» و «پژوهشی در باب علم امام» در این باره گفته است:
  • «سؤال: آیا این مطلب که در کتاب "بصائر الدرجات" در روایات متعدد آمده که ارواح ائمه(ع) شب‌های جمعه بالا می‌رود از آن جمله در روایتی از امام صادق(ع) آمده است: شب جمعه‌ای نیست مگر اینکه اولیای خدا سرور ویژه‌ای در آن دارند. هنگامی که شب جمعه فرا می‌رسد، رسول خدا(ص) با عرش ارتباط برقرار می‌کند، و من نیز همراه با او با عرش تماس حاصل می‌کنم و در نتیجه با علمی که از آنجا بهره برده‌ام باز می‌گردم. و اگر این نبود، قطعاً آنچه در نزد ما است پایان می‌پذیرفت[۱]. با روایات گذشته «إذا شاؤُوا عَلِمُوا»[۲] منافات ندارد؟ جواب: اشکال ندارد که «إذا شاؤُوا عَلِمُوا»[۳] از راه صعود ارواح آنها در شب‌های جمعه باشد.
  • سؤال: آیا از این دسته روایت "روایات افزایش علم ائمه(ع) در شبهای جمعه" و روایات عَرضِ اعمال [۴] به دست نمی‌آید که علوم آنان تدریجی است، نه اینکه دفعی باشد و به یکبارگی از حضرت رسول(ص) دریافته باشند؟ جواب: علوم آنان دفعی است، گرچه معلوم تدریجی باشد، پس علم به معلوم تدریجی دارند، نه اینکه خود علم تدریجی باشد. تعلیم رسول الله(ص) به امیرالمؤمنین(ع) مثل تعلیم رایج در میان ما تدریجی نبوده، بلکه دفعةً واحدةً بوده است. چنانچه تعلّم حضرت رسول(ص) نیز دفعی بوده است. خداوند متعال می‌فرماید: ﴿وَنَزَّلْنَا عَلَيْكَ الْكِتَابَ تِبْيَانًا لِّكُلِّ شَيْءٍ﴾ [۵] زیرا کلمه ﴿لِّكُلِّ شَيْءٍ﴾ یعنی همه چیز، با تدریج سازگار نیست. به طور کلی باید توجّه داشت که روز مبعث، روز رسالت است و از سوره ﴿اقْرَأْ بِاسْمِ﴾ [۶] که سیاق آیاتش بیانگر آن است که نخستین سوره‌ای است که بر رسول خدا(ص) نازل شده، نیز برمی‌آید که نبوت قبل از رسالت بوده است، و از آیات دیگر استفاده می‌شود که قرآن دفعةً واحدةً و یکباره در شب ۱۹ یا ۲۱ یا ۲۳ ماه همان سال نازل گردیده است. خداوند متعال می‌فرماید: ﴿إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةٍ مُبَارَكَةٍ﴾ [۷] و می‌فرماید: ﴿إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ﴾ [۸] سپس در طول بیست و سه سال تدریجاً نازل شده و سوره حمد به خصوص دو مرتبه نازل شده است.
  • سؤال: در روایات آمده است: ارواح انبیا و اوصیا و ائمه(ع) شب‌های جمعه به عرش بالا می‌روند و از آنجا علومی استفاده می‌کنند[۹] آیا این روایات درست هستند؟ جواب: درباره ائمه(ع) چنین وارد شده است؛ ولی درباره انبیاء(ع) ندیده‌ام، چه مانعی دارد که علومی به ایشان اعطا شود؟!
  • سؤال: در عده‌ای از روایات آمده است: ائمه(ع) علم آسمان و زمین و آنچه در آنهاست و علم وقایع گذشته و آینده را می‌دانند. آیا روایات مربوط به افزوده شدن علوم آن بزرگواران در شب های جمعه با این دسته از روایات منافات ندارند؟ جواب: خیر، از این دسته از روایات برمی‌آید که آنان به « مَا كَانَ وَ مَا يَكُون‏‏»[۱۰] عالِمند، امّا از راهی که در روایات گذشته مطرح شده است، یعنی شب‌های جمعه بالا می‌روند و بر علومشان افزوده می‌گردد»[۱۱].

پاسخ‌‌های دیگر

 با کلیک بر «ادامه مطلب» پاسخ باز و با کلیک بر «نهفتن» بسته می‌شود:  

پرسش‌های وابسته

الگو:فهرست پرسش‌ها

  1. آیا در میان مخلوقات فقط انسان عالم به غیب می‌شود؟ (پرسش)
  2. آیا آیه ۳۰ سوره بقره مثبت علم غیب فرشتگان است؟ (پرسش)
  3. اگر فرشتگان علم غیب ندارند پس از کجا می‌دانستند که انسان‌ها روی زمین جنگ و خونریزی برپا خواهند کرد؟ (پرسش)
  4. آیا انسان آگاه از غیب باید عصمت داشته باشد؟ (پرسش)
  5. چه کسی غیر از خدا عالم به غیب است؟ (پرسش)
  6. آیا همه پیامبران علم غیب داشته‌اند؟ (پرسش)
  7. آیا امامان از اهل بیت پیامبر خاتم علم غیب داشته‌اند؟ (پرسش)
  8. آیا پیامبران پیش از آغاز وحی و نبوت و امامان پیش از تصدی امامت از علم غیب برخوردار بوده‌اند؟ (پرسش)
  9. آیا علم غیب در شب قدر نازل می‌شود؟ (پرسش)
  10. آیا آگاهی از غیب و پیشگویی حوادث به معنای وجود سناریوی آماده و در نهایت جبر انسان نیست؟ (پرسش)
  11. اگر امام معصوم علم غیب دارد پس چرا قرآن علم غیب را از بشر نفی می‌کند؟ (پرسش)
  12. امام معصوم از چه زمانی صاحب علم غیب می‌شود؟ (پرسش)
  13. آیا غیر معصوم می‌تواند از غیب آگاهی یابد؟ (پرسش)
  14. آیا غیر معصوم می‌تواند پیشگویی کند؟ (پرسش)
  15. آیا پیشگویی‌هایی که افراد غیر معصوم انجام داده‌اند نقض آیات انحصار علم غیب نیستند؟ (پرسش)
  16. آیا علم غیب پیامبران از لحاظ مرتبه یکسان است؟ (پرسش)
  17. تفاوت علم غیب خدا و معصوم چیست؟ (پرسش)
  18. آیا مقام علم غیب به غیر معصوم داده می‌شود؟ (پرسش)
  19. شرایط دستیابی غیر معصوم به علم غیب چیست؟ (پرسش)
  20. غیر معصوم از چه راهی می‌تواند به غیب آگاهی یابد؟ (پرسش)
  21. ادراک کدام علوم غیبی برای غیر معصوم ممکن است؟ (پرسش)
  22. آیا غیر معصوم وظیفه دارد به دنبال فراگیری علوم غیبی باشد؟ (پرسش)
  23. وظایف علمی و عملی غیر معصوم در قبال علوم غیبی چیست؟ (پرسش)
  24. در صورت آگاهی از برخی علوم غیبی آیا غیر معصوم اجازه انتقال آن به دیگران را دارد؟ (پرسش)
  25. آیا آگاهی غیر معصوم از غیب با حکمت الهی در امتحان او منافات ندارد؟ (پرسش)
  26. با توجه به اینکه علم غیب غیر خدا ویژه رسولان برگزیده است آگاهی غیر معصوم از برخی امور غیبی چه توجیهی دارد؟ (پرسش)
  27. آیا از راه غیر مشروع می‌توان به علم غیب دست یافت؟ (پرسش)
  28. آیا شیطان و فرشتگان می‌توانند به افکار ما آگاهی داشته باشند؟ (پرسش)
  29. آیا از نظر اسلام امکان دارد روزی دستگاهی اختراع شود که قادر باشد ما را به گذشته یا آینده ببرد؟ (پرسش)
  30. آیا آگاهی از سرنوشت به نفع انسان یا به ضرر اوست؟ (پرسش)


منبع‌شناسی جامع علم غیب معصوم

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:  

  1. ↑ «مَا مِنْ لَيْلَةِ جُمُعَةٍ إِلَّا وَ لِأَوْلِيَاءِ اللَّهِ فِيهَا سُرُورٌ قُلْتُ كَيْفَ ذَاكَ جُعِلْتُ فِدَاكَ قَالَ إِذَا كَانَتْ لَيْلَةُ الْجُمُعَةِ وَافَى رَسُولُ اللَّهِ الْعَرْشَ وَ وَافَى الْأَئِمَّةُ الْعَرْشَ وَ وَافَيْتُ مَعَهُمْ فَمَا أَرْجِعُ إِلَّا بِعِلْمٍ مُسْتَفَادٍ وَ لَوْ لَا ذَلِكَ لَنَفِدَ مَا عِنْدَنَا»؛ بحار الانوار، ج۲۲، ص۵۵۲، ح۹، و ج۲۶، ص۹۰، ح۹؛ بصائر الدرجات، ج‏۱، ص ۱۳۱، ح۵.
  2. ↑ «اگر بخواهند خواهند دانست»
  3. ↑ «اگر بخواهند خواهند دانست»
  4. ↑ بحار الانوار، ج۲۳، ص۳۳۳، روایات باب۲۰.
  5. ↑ و بر تو این قرآن را فرو فرستادیم که بیانگر هر چیز؛ سوره نحل، آیه: ۸۹.
  6. ↑ سوره علق، آیه:۱.
  7. ↑ بی گمان ما قرآن را در شب خجسته‌ای فرو فرستادیم؛ سوره دخان، آیه۳.
  8. ↑ مسلّماً ما قرآن را در شب قدر فرو فرستادیم؛ سوره قدر، آیه۱.
  9. ↑ در بصائر الدرجات، ص۱۳۱ ضمن حدیثی از امام صادق(ع) آمده است: "به ارواح انبیا و اوصیانی که از دنیا رفته‌اند، و نیز به روح وصی‌ای که در میان شما زندگی می‌کند، اجازه داده می‌شود که به آسمان صعود کنند تا اینکه به عرش پروردگار برسند... آنگاه انبیاء و اوصیاء در حالی که سرشار از شادمانی هستند، و وصی‌ای که در میان شما زندگی می‌کند بسیار به علمش افزوده می‌گردد.»
  10. ↑ «آنچه که بود و آنچه که خواهد بود»
  11. ↑ در محضر علامه طباطبایی صفحه ۲۰۰ الی ۲۰۳ و پژوهشی در باب علم امام، ص۱۴۸الی ۱۵۱.
  12. ↑ وبگاه پاسخ‌دهنده (محمد جواد فاضل لنکرانی).
  13. ↑ منابع علم امام از نگاه متکلمان قم و بغداد صفحه ۶۱
  14. ↑ و فراوان به علوم ایشان افزوده می‌شود.
  15. ↑ شب جمعه‌ای نیست مگر آن که اولیای خدا، سرور ویژه‌ای در آن دارند، هنگامی که شب جمعه فرا می‌رسد رسول خدا(ص) با عرش (علم خداوندی) ارتباط برقرار می‌کند و من نیز همراه با او با عرش تماس حاصل می‌کنم و در نتیجه با علمی که از آن جا بهره برده‌ام باز می‌گردم و اگر این نبود، قطعاً آن چه در نزد ما است پایان می‌پذیرفت. بحارالانوار، ج۳۲، ص۳۳۳.
  16. ↑ محمد صفار، بصائر الدرجات ، ص ۱۳۱.
  17. ↑ بی‌کرانگی علم امام معصوم
  18. ↑ وبگاه خبرگزاری فارس
  19. ↑ علم امام از دیدگاه کلام امامیه، ص۳۶-۳۹.
  20. ↑ مکاتبه اختصاصی دانشنامه مجازی امامت و ولایت.
  21. ↑ «روایات مرتبط با اینکه علم ایشان(ع) افزون می‌گردد، در غیر اینصورت داشته‌هایشان پایان می‌یافت؛ و ارواح ایشان در روز جمعه به آسمان عروج می‌نماید»علم غیب امام (تاریخچه و اقوال)، فصلنامه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام
  22. ↑ «بصائر: عباس بن جريش از حضرت باقر عليه السّلام نقل كرد كه فرمود: ما را در شب‌ها كارهاى مخصوصى است عرض كردم فدايت شوم چه كار فرمود: به ملائكه و پيامبران و اوصياى از دنيا رفته و به ارواح اوصيا و وصى كه حاضر است اجازه داده مى‌شود به آسمان عروج می‌كنند هفت دور اطراف عرش پروردگار طواف می‌كنند در حالى كه می‌گويند: "سبوح قدوس رب الملائكة و الروح". وقتى تمام كردند كنار هر پايه‌اى دو ركعت نماز می‌خوانند ملائكه برمی‌گردند با آنچه خداوند در ايشان بوجود آورده سخت احترام می‌گذارند براى آنچه ديده‌اند در كوشش و خوف آنها افزايش بوجود آمده. پيامبران و اوصياء و ارواح اوصياء برمی‌گردند با شدت تعجب بسيار خوشحال و شادمانند براى خود امام وقت برمی‌گردد با الهام فراوانى از علم بصورت يك توده بسيار زياد كسى شادمان‌تر از آنها نيست. فرمود: اين مطلب را بپوشان بخدا قسم اين كار در نزد خدا ارزشش بيشتر از فلان و فلان مقدار حصن و دژ محكم است در نزد تو. فرمود: اى سرور الهام به اقرار اين مطلب نمی‌شوند مگر صالحين، عرض كردم آقا بخدا قسم من در خود صلاح زيادى نمى‌بينم فرمود: دروغ بر خدا نبند چون خداوند تو را صالح ناميده چنانچه در اين آيه می‌فرمايد: "فَأُولٰئِكَ‌ مَعَ‌ اَلَّذِينَ‌ أَنْعَمَ‌ اَللّٰهُ‌ عَلَيْهِمْ‌ مِنَ‌ اَلنَّبِيِّينَ‌ وَ اَلصِّدِّيقِينَ‌ وَ اَلشُّهَدٰاءِ وَ اَلصّٰالِحِينَ‌"؛ كسانى كه به ما و امير المؤمنين و ملائكه و انبياء و تمام امامان عليهم السّلام ايمان آورده‌اند.» ،بحار‌الأنوار، ج‌۲۶، ص ۸۸.
  23. ↑ علم غیب امام (تبیین دیدگاه اعتدالی و صحیح)
  24. ↑ شیخ کلینی، اصول کافی، ج۱، ص۴۸۹.
  25. ↑ علامه مجلسی، حق الیقین، ص۴۵.
  26. ↑ علم امام.
  27. ↑ الکافى، ج۱، ص ۲۵۳ و ۲۵۴.
  28. ↑ «به درستی که در هر شب جمعه برای ما سروری هست. عرض کردم: خداوند بر سرور شما بیافزاید! آن سرور چیست؟ فرمود: هر گاه شب جمعه شود،رسول‌اللّه(ص) به عرش برآید و ائمه(ع) نیز همراه او برآیند و ما نیز همراه ایشان برآییم، پس ارواح ما باز نمی‌گردد به سوی بدن‌هایمان مگر به همراه علمی که استفاده کردیم و اگر این نبود، علم ما تمام می‌شد»؛ الکافى، ج۱، ص ۲۵۳ و ۲۵۴.
  29. ↑ معرفت امام، ص۷۸-۸۳.
  30. ↑ مجموعه مقالات فارسی کنگره بین المللی ثقة الاسلام کلینی، مقاله آفاق علم امام در الکافی، ج۴، ص ۴۶۹-۵۱۳
برگرفته از «https://fa.imamatpedia.com/w/index.php?title=آیا_علم_غیب_در_شب_جمعه_نازل_می‌شود؟_(پرسش)&oldid=173187»