تفاوت علم غیب خدا و معصوم چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

افزودن پیوند
از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
دیداریویکی‌متن
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۸: خط ۳۸:
{{پایان جمع شدن}}
{{پایان جمع شدن}}


{{جمع شدن|۳. آیت‌الله حسینی طهرانی؛}}
{{جمع شدن|۳. [[سید عبدالحسین طیب|طیب]]؛}}
[[پرونده:11785.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[سید عبدالحسین طیب|طیب]]]]
آیت‌الله '''[[سید عبدالحسین طیب|طیب]]''' در کتاب ''«[http://library.tebyan.net/fa/Viewer/Text/60818/1#147 اطیب البیان فی تفسیر القرآن]»'' در این‌باره گفته‌است:
::::::«شیعه قائل است به اینکه [[علم غیب]] مختص بخدا است و [[نبی]] و [[امام]]{{عم}} آنچه می‌دانند بوحی الهی است که او بآنها خبر داده و این مطابق صریح قرآن است می‌فرماید {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| عَالِمُ الْغَيْبِ فَلا يُظْهِرُ عَلَى غَيْبِهِ أَحَدًا إِلاَّ مَنِ ارْتَضَى مِن رَّسُولٍ ‏}}﴾}} <ref>  او دانای نهان است پس هیچ کس را بر نهان خویش آگاه نمی‌کند. جز فرستاده‌ای را که بپسندد ؛ سوره جن، آیه: ۲۶ - ۲۷.</ref>، {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| وَإِلَيْهِ يُرْجَعُ الأَمْرُ كُلُّهُ‏}}﴾}} <ref>  و همه کارها بدو باز گردانده می‌شود؛ سوره هود، آیه: ۱۲۳.</ref> مرجع تمام جن و انس و تمام افعال و اعمال آنها در روز قیامت بسوی او است در پیشگاه احدیت و مورد سؤال و حساب می‌شود {{عربی|اندازه=150%|« إِنْ خَيْراً فَخَيْرٌ وَ إِنْ شَرّاً فَشَر»}} {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| إِنَّا لِلَّهِ وَإِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ ‏}}﴾}} <ref>  ما از آن خداوندیم و به سوی او باز می‌گردیم ؛ سوره بقره، آیه: ۱۵۶.</ref> نه بمعنی آنکه عرفاء و صوفیه گفتند که ملحق بذات باری شوند بلکه رجوع بحکم الهی و ثواب و عقاب او {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن|فَاعْبُدْهُ }}﴾}} وظیفه عبد عبودیت است که مقصد اصلی خلقت است {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالإِنسَ إِلاَّ لِيَعْبُدُونِ‏}}﴾}} <ref>و پریان و آدمیان را نیافریدم جز برای آنکه مرا بپرستند ؛ سوره ذاریات، آیه: ۵۶.</ref>، {{عربی|اندازه=150%|« وَ تَوَكَّلْ‏ عَلَيْه‏»}} مقام توکل از شئونات توحید افعالی است کسی که معتقد باشد که تمام امور تحت مشیّت الهی است نه خود و نه دیگران و نه اسباب ظاهریه کاریست تا مشیّت او تعلق نگیرد، تسلیم می‌شود و واگذار می‌کند باو و اعتماد باو پیدا می‌کند و اینست معنی توکل {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| وَمَا رَبُّكَ بِغَافِلٍ عَمَّا تَعْمَلُونَ‏}}﴾}} <ref> و پروردگارت از آنچه انجام می‌دهید غافل نیست ؛ سوره هود، آیه: ۱۲۳.</ref> غفلت از عوارض است و خداوند محل حوادث نیست و علم او عین ذات است و غیر متناهی است.»<ref>[http://library.tebyan.net/fa/Viewer/Text/60818/1#147 اطیب البیان فی تفسیر القرآن، ج۷، ص۱۴۸.]</ref>.
::::::«علم غیبی که مختص به اوست علمی است که از حد ممکن خارج است و غیر محدود است مثل علم ذات به ذات که مقام غیب الغیوبی است و اما علمی که از ناحیه او افاضه می‌شود بر بعضی که بر دیگران غیب است بر مستفیض غیب نیست مثل علم حضرت رسالت و ائمه طاهرین به جمیع ما سوی اللَّه سر تا سر ممکنات گذشته و آینده و دون آنها، علومی که به سایر انبیاء و ملائکه افاضه شده که بر دیگران غیب است و هم چنین به مؤمنین مثل علم بظهور بقیة اللَّه و رجعت ائمه و خصوصیات معاد»<ref>[http://library.tebyan.net/fa/Viewer/Text/60818/1#147 اطیب البیان فی تفسیر القرآن، ج۹، ص۴۵۸.]</ref>.
{{پایان جمع شدن}}
 
{{جمع شدن|۴. آیت‌الله حسینی طهرانی؛}}
[[پرونده:11695.jpg|بندانگشتی|right|100px|[[سید محمد حسین حسینی طهرانی|حسینی طهرانی]]]]
[[پرونده:11695.jpg|بندانگشتی|right|100px|[[سید محمد حسین حسینی طهرانی|حسینی طهرانی]]]]
::::::آیت‌الله '''[[سید محمد حسین حسینی طهرانی]]''' در کتاب ''«[[امام‌شناسی ج۱۲ (کتاب)|امام‌شناسی]]»'' در این‌باره گفته‌ است:
::::::آیت‌الله '''[[سید محمد حسین حسینی طهرانی]]''' در کتاب ''«[[امام‌شناسی ج۱۲ (کتاب)|امام‌شناسی]]»'' در این‌باره گفته‌ است:
خط ۴۴: خط ۵۱:
{{پایان جمع شدن}}
{{پایان جمع شدن}}


{{جمع شدن|۴. آیت‌الله صافی؛}}
{{جمع شدن|۵. آیت‌الله صافی؛}}
[[پرونده:11466.jpg|بندانگشتی|right|100px|[[لطف‌الله صافی گلپایگانی|صافی]]]]
[[پرونده:11466.jpg|بندانگشتی|right|100px|[[لطف‌الله صافی گلپایگانی|صافی]]]]
::::::آیت‌الله '''[[لطف‌الله صافی گلپایگانی]]'''  در کتاب ''«[[گفتمان مهدویت (کتاب)|گفتمان مهدویت]]»'' در این‌باره گفته‌است:
::::::آیت‌الله '''[[لطف‌الله صافی گلپایگانی]]'''  در کتاب ''«[[گفتمان مهدویت (کتاب)|گفتمان مهدویت]]»'' در این‌باره گفته‌است:
::::::«فرق بین [[علم غیب]] خدا و علم آن بزرگواران این است که علم خدا بالذات است ولی علم [[پیغمبر]] و [[امام ]] غیر ذاتی است، یعنی از طرف خداوند به آنها اعطا شده است. خدا در همه صفات کمالیه یکتا و بی‌همتا و بی‌نیاز از غیر است ولی [[پیغمبر]] و [[امام]] در علم و در همه صفات کمالیه دیگری که دارند محتاج به خدایند و در یک کلام، چه در ناحیه وجود یا در صفات هرچه دارند همه را از خدا دارند. همه قائم به او، عالم و قادر و موجود به او هستند»<ref>[[گفتمان مهدویت (کتاب)|گفتمان مهدویت]].</ref>.
::::::«فرق بین [[علم غیب]] خدا و علم آن بزرگواران این است که علم خدا بالذات است ولی علم [[پیغمبر]] و [[امام ]] غیر ذاتی است، یعنی از طرف خداوند به آنها اعطا شده است. خدا در همه صفات کمالیه یکتا و بی‌همتا و بی‌نیاز از غیر است ولی [[پیغمبر]] و [[امام]] در علم و در همه صفات کمالیه دیگری که دارند محتاج به خدایند و در یک کلام، چه در ناحیه وجود یا در صفات هرچه دارند همه را از خدا دارند. همه قائم به او، عالم و قادر و موجود به او هستند»<ref>[[گفتمان مهدویت (کتاب)|گفتمان مهدویت]].</ref>.
{{پایان جمع شدن}}
{{جمع شدن|۵. آیت‌الله طیب؛}}
[[پرونده:11785.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[سید عبدالحسین طیب|طیب]]]]
آیت‌الله '''[[سید عبدالحسین طیب]]''' در کتاب ''«[http://library.tebyan.net/fa/Viewer/Text/60818/1#147 اطیب البیان فی تفسیر القرآن]»'' در این‌باره گفته‌است:
::::::«علم غیبی که مختص به اوست علمی است که از حد ممکن خارج است و غیر محدود است مثل علم ذات به ذات که مقام غیب الغیوبی است و اما علمی که از ناحیه او افاضه می‌شود بر بعضی که بر دیگران غیب است بر مستفیض غیب نیست مثل علم حضرت رسالت و ائمه طاهرین به جمیع ما سوی اللَّه سر تا سر ممکنات گذشته و آینده و دون آنها، علومی که به سایر انبیاء و ملائکه افاضه شده که بر دیگران غیب است و هم چنین به مؤمنین مثل علم بظهور بقیة اللَّه و رجعت ائمه و خصوصیات معاد»<ref>[http://library.tebyan.net/fa/Viewer/Text/60818/1#147 اطیب البیان فی تفسیر القرآن، ج۹، ص۴۵۸.]</ref>.
{{پایان جمع شدن}}
{{پایان جمع شدن}}


نسخهٔ ‏۵ اوت ۲۰۱۷، ساعت ۱۴:۱۱

متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
تفاوت علم غیب خدا و معصوم چیست؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ علم غیب
مدخل اصلیعلم غیب

تفاوت علم غیب خدا و معصوم(ع) چیست؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث علم غیب معصوم است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی علم غیب مراجعه شود.

عبارت‌های دیگری از این پرسش

  • آیا میان علم غیب خدا و غیر خدا تفاوتی وجود دارد؟

پاسخ نخست

نجفی لاری
آیت‌الله سید عبدالحسین نجفی لاری در کتاب « المعارف السلمانیة فی کیفیة علم الإمام و کمیته» در این‌باره گفته‌است:
«تفاوت‌های فراوانی بین علم باری‌ تعالی و علم فعلیِ امام هست؛ از جمله از جهت قدم و حدوث و سبق و عدم و علیت و معلولیت و عینیت با ذات و عدم آن و غیر آن که دیگر مجالی برای توهم اتحاد بین دو علم و لزوم شرک باقی نخواهد گذاشت»[۱].







پاسخ‌های دیگر

پرسش‌های وابسته

  1. آیا در میان مخلوقات فقط انسان عالم به غیب می‌شود؟ (پرسش)
  2. آیا آیه ۳۰ سوره بقره مثبت علم غیب فرشتگان است؟ (پرسش)
  3. اگر فرشتگان علم غیب ندارند پس از کجا می‌دانستند که انسان‌ها روی زمین جنگ و خونریزی برپا خواهند کرد؟ (پرسش)
  4. آیا انسان آگاه از غیب باید عصمت داشته باشد؟ (پرسش)
  5. چه کسی غیر از خدا عالم به غیب است؟ (پرسش)
  6. آیا همه پیامبران علم غیب داشته‌اند؟ (پرسش)
  7. آیا همه امامان علم غیب داشته‌اند؟ (پرسش)
  8. آیا پیامبران پیش از آغاز وحی و نبوت و امامان پیش تصدی امامت از علم غیب برخوردار بوده‌اند؟ (پرسش)
  9. آیا آگاهی از غیب و پیشگویی حوادث به معنای وجود سناریوی آماده و در نهایت جبر انسان نیست؟ (پرسش)
  10. اگر امام معصوم علم غیب دارد پس چرا قرآن علم غیب را از بشر نفی می‌کند؟ (پرسش)
  11. آیا امام معصوم عالم به غیب است؟ (پرسش)
  12. امام معصوم از چه زمانی صاحب علم غیب می‌شود؟ (پرسش)
  13. آیا غیر معصوم می‌تواند از غیب آگاهی یابد؟ (پرسش)
  14. آیا غیر معصوم می‌تواند پیشگویی کند؟ (پرسش)
  15. آیا پیشگویی‌هایی که افراد غیر معصوم انجام داده‌اند نقض آیات انحصار علم غیب نیستند؟ (پرسش)
  16. آیا علم غیب پیامبران از لحاظ مرتبه یکسان است؟ (پرسش)
  17. آیا مقام علم غیب به غیر معصوم داده می‌شود؟ (پرسش)
  18. شرایط دستیابی غیر معصوم به علم غیب چیست؟ (پرسش)
  19. غیر معصوم از چه راهی می‌تواند به غیب آگاهی یابد؟ (پرسش)
  20. ادراک کدام علوم غیبی برای غیر معصوم ممکن است؟ (پرسش)
  21. آیا غیر معصوم وظیفه دارد به دنبال فراگیری علوم غیبی باشد؟ (پرسش)
  22. وظایف علمی و عملی غیر معصوم در قبال علوم غیبی چیست؟ (پرسش)
  23. در صورت آگاهی از برخی علوم غیبی آیا غیر معصوم اجازه انتقال آن به دیگران را دارد؟ (پرسش)
  24. آیا آگاهی غیر معصوم از غیب با حکمت الهی در امتحان او منافات ندارد؟ (پرسش)
  25. با توجه به اینکه علم غیب غیر خدا ویژه رسولان برگزیده است آگاهی غیر معصوم از برخی امور غیبی چه توجیهی دارد؟ (پرسش)
  26. آیا از راه غیر مشروع می‌توان به علم غیب دست یافت؟ (پرسش)
  27. با توجه به عقیده بداء آیا بهره‌مندی انسان از علم غیب به معنای برتری مخلوق بر خالق نیست؟ (پرسش)
  28. آیا از نظر اسلام امکان دارد روزی دستگاهی اختراع شود که قادر باشد ما را به گذشته یا آینده ببرد؟ (پرسش)
  29. آیا آگاهی از سرنوشت به نفع انسان یا به ضرر اوست؟ (پرسش)

منبع‌شناسی جامع علم غیب معصوم

پانویس

  1. ↑ المعارف السلمانیة فی کیفیة علم الإمام و کمیته، ص ۲۹.
  2. ↑ الغدیر فی الکتاب و السنه و الادب، ص۱۰۸ و ۱۱۴.
  3. ↑ همسنگ ذره‌ای در آسمان‌ها و زمین از دید او دور نمی‌ماند؛ سوره سبأ: ۳.
  4. ↑ مرزبان وحی و خرد، ص۳۳۳.
  5. ↑ او دانای نهان است پس هیچ کس را بر نهان خویش آگاه نمی‌کند. جز فرستاده‌ای را که بپسندد ؛ سوره جن، آیه: ۲۶ - ۲۷.
  6. ↑ و همه کارها بدو باز گردانده می‌شود؛ سوره هود، آیه: ۱۲۳.
  7. ↑ ما از آن خداوندیم و به سوی او باز می‌گردیم ؛ سوره بقره، آیه: ۱۵۶.
  8. ↑ و پریان و آدمیان را نیافریدم جز برای آنکه مرا بپرستند ؛ سوره ذاریات، آیه: ۵۶.
  9. ↑ و پروردگارت از آنچه انجام می‌دهید غافل نیست ؛ سوره هود، آیه: ۱۲۳.
  10. ↑ اطیب البیان فی تفسیر القرآن، ج۷، ص۱۴۸.
  11. ↑ اطیب البیان فی تفسیر القرآن، ج۹، ص۴۵۸.
  12. ↑ «خداوند است‌ که‌ جان‌‌ها را می‌گیرد»؛ سوره زمر، آیه ۴۲
  13. ↑ «و تا زمانی که‌ چون‌ مرگ‌ به‌ نزدیکی از شما بیاید رسولان‌ و فرستادگان‌ ما او را قبض‌ روح‌ می‌کنند»‌. سوره انعام، آیه ۶۱.
  14. ↑ «و از برای خداست‌ عزّت‌ و از برای رسول‌ او و از برای مؤمنین‌‌، ولیکن‌ منافقین‌ نمی‌دانند»‌؛ سوره نساء، آیه ۱۳۹.
  15. ↑ امام‌شناسی ج۱۲، ص ۲۲۴.
  16. ↑ گفتمان مهدویت.
  17. ↑ محمد حسین مظفر، علم امام، ص ۲۸.
  18. ↑ مسئله آگاهی از غیب و امکان آن از نگاه مفسران، فصلنامه مطالعات تفسیری، شماره ۱۰، تابستان ۱۳۹۱، ص ۶۸.
  19. ↑ نک: علم الإمام (کتاب وجیز یبحث عن علم الإمام و کمیته و کیفیته عن طریقی العقل و النقل)، محمد حسین مظفر، ص ۱۱ و ۱۲؛ نیز علی شیروانی، پژوهشی در باب علم امام، ص۳۵ و ۳۶.
  20. ↑ گستره علم امام در اندیشه علمای شیعه، فصلنامه تحقیقات کلامی، شماره ۳، ص۴۶.
  21. ↑ فرشتگان و روح (الامین) در آن، با اذن پروردگارشان برای هر کاری فرود می‌آیند؛ سوره قدر، ۴.
  22. ↑ علم غیب معصوم (ع)، ماهنامه معارف، شماره ۴۸.
  23. ↑ شبهه‌زدایی از قیام امام حسین، فصلنامه فرهنگ کوثر، شماره ۵۲، ص۶۶ و ۶۷.
  24. ↑ خداوند هر چه را بخواهد محو، و هر چه را بخواهد اثبات می‌کند؛ سوره رعد: ۳۹.
  25. ↑ پایگاه مطالعات کلام امامیه
  26. ↑ شاکر، منابع علم امام در قرآن و روایات، ص۱۳۸.
  27. ↑ شاکر، منابع علم امام در قرآن و روایات، ص۱۴۱.
  28. ↑ «برخی از آن پیامبران را بر برخی دیگر برتری دادیم؛ از ایشان یکی آن است که خداوند با وی سخن گفت»؛ سوره بقره، آیه ۲۵۳.
  29. ↑ «و (یاد کن) آنگاه را که ابراهیم گفت: پروردگارا! به من بنمای چگونه مردگان را زنده می‌سازی؟»؛ سوره بقره، آیه ۲۶۰.
  30. ↑ آگاهی امامان از غیب، ص ۴۱ و ۴۲.
  31. ↑ علم و سلطه غیبی اولیا، ص۶۷تا۷۲.
  32. ↑ سیر تطور گستره علم امام در کلام اسلامی، ص ۱۳۱.
  33. ↑ علم ائمه از نظر عقل و نقل صفحه ۱۰۵.
  34. ↑ بررسی علم غیب معصومان در تفاسیر فریقین، ص۲۱۴.
  35. ↑ کنکاشی در کیفیت و سرچشمه‌های علم امام.
  36. ↑ وبگاه پرسمان.
برگرفته از «https://fa.imamatpedia.com/w/index.php?title=تفاوت_علم_غیب_خدا_و_معصوم_چیست؟_(پرسش)&oldid=61552»