ویژگیهای روحی و روانی منتظران: تفاوت میان نسخهها
جز (جایگزینی متن - 'فراگیری' به 'فراگیری') |
(←مقدمه) |
||
(۱۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط | |||
| موضوع مرتبط = ویژگی انتظار راستین | |||
| عنوان مدخل = | |||
| مداخل مرتبط = | |||
| پرسش مرتبط = امام مهدی (پرسش) | |||
}} | |||
{{ | == مقدمه == | ||
برای [[درک]] [[زمان ظهور حضرت مهدی]] {{ع}}، اساسیترین ویژگی در بخش [[رفتار]]، ایجاد [[آمادگی روحی]] و روانی در خود است<ref>ر.ک: [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[پرسمان مهدویت (کتاب)|پرسمان مهدویت]]، ص ۱۹۹- ۲۱۲.</ref>. [[انتظار]]، در تمام ابعاد روحی و روانی فرد [[منتظِر]] تأثیرگذار است. [[انتظار صحیح]] امری سازنده و آرامشبخش در [[روح]] و روان فرد است؛ به عبارتی دیگر [[هدف]] از [[انتظار فرج]]، رها شدن از تنگناهای [[روحی]] و روانی و [[امید]] به آیندهای بهتر است که بخشی از [[آسایش]] و [[آرامش روحی]] و روانی را نیز تأمین میکند. از این رو، [[فرج]] و [[گشایش]] شمرده میشود و حتی عنوان "مِن أعظم الفرج (از بزرگترین فَرَجها)" را به دست میآورَد<ref>ر.ک: [[محمد محمدی ریشهری|محمدی ری شهری، محمد]]، [[دانشنامه امام مهدی (کتاب)|دانشنامه امام مهدی]]، ج ۵، ص ۳۱۲ ـ ۳۱۴. </ref>. | |||
== | == ویژگیهای روحی و روانی [[منتظر]] == | ||
برخی از عوامل و ویژگیهای روحی و روانی [[منتظران]] در عصر غیبت عبارتاند از: | |||
# '''عمل به واجبات و ترک [[محرمات]]''': آمادگی روحی و روانی، با عمل به واجبات و ترک [[محرمات]] حاصل میشود، [[امام صادق]] {{ع}} میفرماید: «همانا برای صاحبِ این امر، غیبتی است؛ پس [[انسان]] باید [[تقوا]] پیشه نماید و به [[دین]] خود چنگ زند»<ref>{{متن حدیث|إِن لِصَاحِبِ هَذَا الأَمرِ غَیبَه فَلیتقِ اللهَ عَبدٌ وَ لیتَمَسک بِدِینِهِ}}؛ کافی، ج۱، ص۳۳۵، ح۱.</ref>. | |||
# '''رعایت آموزههای اخلاقی''': برای [[درک]] [[توفیق]] یاری حضرت مهدی {{ع}} افزون بر انجام [[واجبات]] و ترک [[محرمات]] "رعایت آموزههای اخلاقی" نیز اهمیت والایی دارد. [[امام صادق]] {{ع}} در اینباره میفرماید: «هر کس شادمان میشود از اینکه از [[یاران قائم]] باشد، پس باید [[منتظر]] باشد، [[پرهیزگاری]] پیشه کند و نیکوییهای [[اخلاق]] را انجام دهد؛ در حالی که [[منتظر]] است»<ref>{{متن حدیث|"مَن سُر أَن یکُونَ من أَصحَابِ القَائِمِ فَلینتَظِر وَ لیعمَل بِالوَرَعِ وَ مَحَاسِنِ الأخلَاقِ وَ هُوَ مُنتَظِر"}}؛ نعمانی، محمد بن ابراهیم، الغیبه، ص۲۰۰.</ref>.<ref>ر.ک: [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[پرسمان مهدویت (کتاب)|پرسمان مهدویت]]، ص ۱۹۹- ۲۱۲.</ref> | |||
# '''[[دعا]] و ارتباط حبی با [[امام زمان]]''': [[منتظر]] با ذکر [[پروردگار]] و [[دعا]] جهت تعجیل در فرج حضرت [[روح]] خویش را قوت بخشیده و [[دل]] خود را شفا و [[نورانی]] میسازد<ref>ر.ک: [[سیمین صمیمی|صمیمی، سیمین]]، [[عرصههای تأثیرگذاری اعتقاد به مهدویت در اصلاح فرد از دیدگاه قرآن و حدیث (مقاله)|عرصههای تأثیرگذاری اعتقاد به مهدویت در اصلاح فرد از دیدگاه قرآن و حدیث]].</ref>. آمادگی در حوزۀ [[محبت]]، پالایش [[روح]] و تصفیۀ [[باطن]] و تطهیر درون و نیز انس منطقی با [[ادعیه]] و اذکاری است که از ناحیۀ [[معصومان]] {{ع}} رسیده و رمز ارتباط حبی و [[باطنی]] میان [[شیعه]] و [[امام]] {{ع}} خود است. لذا از یک سو باید از خویشتن [[مراقبت]] و از [[گناه]] دوری کند و از سوی دیگر از رهگذر انس با [[ادعیه]] در قلمرو [[محبت]] [[امام]] قرار گیرد<ref>ر.ک: [[علی اوسط خانجانی|خانجانی، علی اوسط]]، [[رسالت فردی و شخصی انسان منتظر (مقاله)|رسالت فردی و شخصی انسان منتظر]].</ref>. | |||
# '''[[مسئولیت پذیری]]''': اعتقاد به امام زمان و [[منتظر]] او بودن باعث تقویت روحیۀ [[مسئولیت پذیری]] در [[انسان]] میشود برهمین اساس [[منتظر]] زمینه را برای حضور امام مهیا مینماید، چراکه [[انتظار واقعی]]، پویا، سازنده، تعهدآور، نیروآفرین و حرکتبخش است؛ نه انتظار مخرب بدون حرکت، تلاش، اسارتبخش؛ فلج کننده ونوعی اباحهگری. | |||
# '''[[رشد]] روحیه [[هدفمندی]]''': [[انسان منتظر]] با امید به ظهور، اهداف کلان [[زندگی]] را با رویکرد به نصرت الهی، [[پیروزی]] و غلبۀ حق بر باطل، [[گسترش عدالت]] و فراگیری [[هدایت]]، مشخص میکند و از اینرو، تلاش میکند تا به [[میزان]] [[توانایی]] و [[مسئولیت]] خویش، در ساختن چنین جامعهای سهیم باشد. بنابراین تمامی تلاشهایش، معطوف به هدفی والا به نام "[[انتظار ظهور]]" میشود<ref>ر.ک: [[محمد سبحانینیا|سبحانینیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص۹۴-۱۰۲.</ref>. | |||
# '''[[رشد]] روحیه [[صبر]] و [[استقامت]]''': [[صبر]] و [[استقامت]] پیوند تنگاتنگی با [[روح]] و روان [[منتظر]] دارد به طوری که حاصل شدن چنین صبری، مستلزم آمادگی و [[رشد]] [[روحی]] و شخصیتی [[منتظر]] است، زیرا در دوران غیبت، فشار زیادی بر [[منتظران]] [[مخلص]] و صدیق [[حضرت مهدی]] {{ع}} وارد میشود و این امر مستلزم این است که [[منتظر]] از لحاظ [[روحی]] و شخصیتی در بالاترین حد آمادگی باشد تا بتواند به بالاترین درجات [[صبر]] دسترسی پیدا کند<ref>ر.ک: [[رضا انصاری|انصاری، رضا]]، [[پیش درآمدی بر آثار روانشناسی انتظار (مقاله)|پیش درآمدی بر آثار روانشناسی انتظار]].</ref>. | |||
# '''[[احساس]] [[عزت نفس]] و ارزشمندی''': آرزوهای بلند و ارزشمند، حکایت از کمال روح و [[رشد شخصیت]] [[انسانها]] میکند و هر چه [[همت]] بلندتر باشد [[آرزو]] ارزشمندتر میشود و چون [[انسان منتظر]] [[برترین]] و ارزشمندترین آرزوهای ممکن را داراست، به طور طبیعی از [[بهترین]] و والاترین [[ارزشها]] نیز برخوردارست<ref>ر.ک: [[زهرا سادات مرتضوی|مرتضوی، زهرا سادات]]، [[فلسفه انتظار ۱ (مقاله)|فلسفه انتظار]]، ص۳۲.</ref>. | |||
# '''[[احساس امنیت]]''': از دیدگاه [[اسلام]] فرد [[منتظر]]، از جهت [[برتری]] یافتن بر سختیهای روزگار ایمن بوده و طریق راه یابی به [[گشایش]] و سهولت در مسائل بر وی هموار است<ref>ر. ک: [[نفیسه فقیهی مقدس|فقیهی مقدس، نفیسه]]، [[بررسی کارکرد آموزه انتظار در حوزه سلامت روان خانواده با تاکید بر روایات اسلامی (مقاله)|بررسی کارکرد آموزه انتظار در حوزه سلامت روان خانواده با تاکید بر روایات اسلامی]].</ref>. | |||
# '''[[آرامشبخشی]] و [[احساس]] [[آرامش]]''': [[احساس]] [[آرامش]] در باب [[انتظار]]، به این معناست که [[فلسفه]] و مکتب انتظار که بر ارادۀ حتمی [[خداوند]] بر تحقّق حاکمیت عدل محور و جهانی [[امام مهدی]] {{ع}} و ریشه کردن هر گونه [[شرک]] و [[ظلم]] و [[تبعیض]] توسط آن حضرت و رسیدن به [[امنیت]] و [[آسایش]] و [[رفاه]] و [[معنویت]] فراگیر برای کل [[بشریت]] مبتنی است، نه تنها از استرس و نگرانیهای فرد و جامعۀ [[منتظِر]] نسبت به [[آینده]] پیشگیری میکند، بلکه انگیزش و توانمندی [[فکری]] و روانی [[منتظران]] را در جهت زمینهسازی و نیل به اهداف والا و رسیدن به چنین آیندۀ روشن ارتقا میبخشد. | |||
# '''[[هویتبخشی]]''': اعتقاد به مهدویت، تأثیر بسزایی در [[هویتبخشی]] به فرد و [[جامعه]] دارد. فردی که الگویی از وضع مطلوب دارد و همواره موقعیت و [[منزلت]] خود را با آن میسنجد، همواره در تلاش برای ایجاد جامعهای [[الهی]] و [[انسانی]] است که در نهایت، حیاتی با [[معنویت]] و به دور از پوچی و بیهویتی را برای وی رقم خواهد زد<ref>ر.ک: [[محمد سبحانینیا|سبحانینیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص۱۱۳-۱۱۴.</ref>. | |||
# '''استقرار [[وحدت]] و [[همبستگی]]''': اگر [[انتظار]] آرمان مشترک [[امت اسلامی]] دانسته شود از حیث فردی موجب تمرکز [[افکار]] و نیروهای [[آدمی]] میشود و از حیث جمعی، موجب همدلی، همنوایی و هم اندیشی [[امت]] [[منتظر]] خواهد شد. تحقق آرمان مشترک [[انتظار]] در میان [[امت اسلامی]] زمینهساز احیای [[امر به معروف و نهی از منکر]] یا [[نظارت همگانی]] میشود<ref>ر.ک: [[محمد رضا شرفی|شرفی، محمد رضا]]، [[مقدمهای بر آثار تربیتی و روانشناختی انتظار (مقاله)|مقدمهای بر آثار تربیتی و روانشناختی انتظار]].</ref>. | |||
# ''' [[امیدواری]] به [[آینده]] و [[جهانی شدن]]''': [[ایمان]] و [[امید]] به آنچه در [[آینده]] اتفاق خواهد افتاد. [[انتظار]] [[انسان]] را از [[خانه]] [[خودمحوری]] بیرون میآورد و موجب میشود [[انسان]] جهانی بیاندیشد<ref>ر.ک: [[علی اصغر احمدی|احمدی، علی اصغر]]، [[شیوههای ایجاد انس در کودکان نوجوانان و جوانان با وجود مبارک امام زمان (مقاله)|شیوههای ایجاد انس در کودکان نوجوانان و جوانان با وجود مبارک امام زمان]]، [[گفتمان مهدویت سخنرانیهای گفتمان سوم (کتاب)|گفتمان مهدویت سخنرانیهای گفتمان سوم]]، ص ۱۴۹-۱۵۳.</ref>. | |||
# ''' استعداد و آمادگی کامل برای تحقق یافتن و پیاده شدن عدالت کامل''': به طوری که اگر هم جزء دعوتکنندگان و [[ایثارگران]] در راه آن حضرت نیست، ولی حداقل فردی شایسته برای پذیرش [[دعوت]] آن حضرت باشد<ref>ر.ک: [[سید محمد صدر|صدر، سید محمد]]، [[تاریخ غیبت کبری (کتاب)|تاریخ غیبت کبری]]، ص۳۵۶-۳۵۹.</ref>. | |||
# ''' [[مودت]] نسب به [[اهل بیت]] بهویژه [[امام مهدی]]''': علاقه، [[محبت]] و دلبستگی نسبت به [[امام]] بر شدت [[انتظار]] میافزاید<ref>ر.ک: [[سکینه طاووسی|طاووسی، سکینه]]، [[انتظار از دیدگاه اهل بیت (کتاب)|انتظار از دیدگاه اهل بیت]]، ص ۲۱-۲۲؛ [[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[ویژگی انتظار فرهیختگان حوزه و دانشگاه (مقاله)|ویژگی انتظار فرهیختگان حوزه و دانشگاه]].</ref>. | |||
و موارد دیگری مانند: [[مثبت اندیشی]]؛ [[معنابخشی به زندگی]]؛ [[وحدت شخصیت]]؛ [[احساس امنیت]]، [[احساس]] [[امید]] و... . | |||
==پرسش مستقیم== | == پرسش مستقیم == | ||
# [[ویژگیهای روحی و روانی منتظران راستین چیست؟ (پرسش)]] | # [[ویژگیهای روحی و روانی منتظران راستین چیست؟ (پرسش)]] | ||
== پرسشهای وابسته == | |||
{{پرسمان انتظار فرج}} | {{پرسمان انتظار فرج}} | ||
==منابع== | == منابع == | ||
{{ | {{منابع}} | ||
# [[پرونده:10032344.jpg|22px]] [[سید محمد صدر|صدر، سید محمد]]، [[تاریخ غیبت کبری (کتاب)|'''تاریخ غیبت کبری''']] | |||
# [[پرونده:9030760879.jpg|22px]] [[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[ویژگی انتظار فرهیختگان حوزه و دانشگاه (مقاله)|'''ویژگی انتظار فرهیختگان حوزه و دانشگاه''']]، [[خیمه (نشریه)|ماهنامه خیمه]] | |||
# [[پرونده:137963.jpg|22px]] [[محمد سبحانینیا|سبحانینیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|'''مهدویت و آرامش روان''']] | # [[پرونده:137963.jpg|22px]] [[محمد سبحانینیا|سبحانینیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|'''مهدویت و آرامش روان''']] | ||
# [[پرونده:11155.jpg|22px]] [[سیمین صمیمی|صمیمی، سیمین]]، [[عرصههای تأثیرگذاری اعتقاد به مهدویت در اصلاح فرد از دیدگاه قرآن و حدیث (مقاله)|'''عرصههای تأثیرگذاری اعتقاد به مهدویت در اصلاح فرد از دیدگاه قرآن و حدیث''']] | # [[پرونده:11155.jpg|22px]] [[سیمین صمیمی|صمیمی، سیمین]]، [[عرصههای تأثیرگذاری اعتقاد به مهدویت در اصلاح فرد از دیدگاه قرآن و حدیث (مقاله)|'''عرصههای تأثیرگذاری اعتقاد به مهدویت در اصلاح فرد از دیدگاه قرآن و حدیث''']] | ||
# [[پرونده:10119016.jpg|22px]] [[محمد محمدی ریشهری|محمدی ریشهری، محمد]]، [[دانشنامهٔ امام مهدی ج۵ (کتاب)|'''دانشنامهٔ امام مهدی''']] | # [[پرونده:10119016.jpg|22px]] [[محمد محمدی ریشهری|محمدی ریشهری، محمد]]، [[دانشنامهٔ امام مهدی ج۵ (کتاب)|'''دانشنامهٔ امام مهدی''']] | ||
# [[پرونده:1368178.jpg|22px]] [[علی اوسط خانجانی|خانجانی، علی اوسط]]، [[رسالت فردی و شخصی انسان منتظر (مقاله)|'''رسالت فردی و شخصی انسان منتظر''']] | # [[پرونده:1368178.jpg|22px]] [[علی اوسط خانجانی|خانجانی، علی اوسط]]، [[رسالت فردی و شخصی انسان منتظر (مقاله)|'''رسالت فردی و شخصی انسان منتظر''']] | ||
# [[پرونده: | # [[پرونده:مشرق موعود.jpg|22px]] [[رضا انصاری|انصاری، رضا]]، [[پیشدرآمدی بر آثار روانشناسی انتظار (مقاله)|'''پیشدرآمدی بر آثار روانشناسی انتظار''']] | ||
# [[پرونده:3694G001.jpg|22px]] [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[پرسمان مهدویت (کتاب)|'''پرسمان مهدویت''']] | # [[پرونده:3694G001.jpg|22px]] [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[پرسمان مهدویت (کتاب)|'''پرسمان مهدویت''']] | ||
# [[پرونده:1100130.jpg|22px]] [[سکینه طاووسی|طاووسی، سکینه]]، [[انتظار از دیدگاه اهل بیت (کتاب)|'''انتظار از دیدگاه اهل بیت''']] | |||
# [[پرونده:9030760879.jpg|22px]] [[زهرا سادات مرتضوی|مرتضوی، زهرا سادات]]، [[فلسفه انتظار ۱ (مقاله)|'''فلسفه انتظار ۱''']]، [[شمیم یاس (نشریه)|ماهنامه شمیم یاس]] | |||
# [[پرونده:137973.jpg|22px]] [[سیده نفیسه فقیهی مقدس|فقیهی مقدس، سیده نفیسه]]، [[بررسی کارکرد آموزه انتظار در حوزه سلامت روان خانواده با تاکید بر روایات اسلامی (مقاله)|'''بررسی کارکرد آموزه انتظار در حوزه سلامت روان خانواده با تاکید بر روایات اسلامی''']]، [[همایش ملی آموزههای اسلامی انسان معاصر و نظام خانواده (نشریه)|همایش ملی آموزههای اسلامی انسان معاصر و نظام خانواده]] | |||
# [[پرونده:1368178.jpg|22px]] [[محمد رضا شرفی|شرفی، محمد رضا]]، [[مقدمهای بر آثار تربیتی و روانشناختی انتظار (مقاله)|'''مقدمهای بر آثار تربیتی و روانشناختی انتظار''']]، [[موعود (نشریه)|ماهنامه موعود]] (سال ۱۳۸۲) | |||
{{ | # [[پرونده:1368178.jpg|22px]] [[علی اصغر احمدی|احمدی، علی اصغر]]، [[شیوههای ایجاد انس در کودکان نوجوانان و جوانان با وجود مبارک امام زمان (مقاله)|'''شیوههای ایجاد انس در کودکان نوجوانان و جوانان با وجود مبارک امام زمان''']]، [[موعود (نشریه)|ماهنامه موعود]] (سال ۱۳۸۲) | ||
{{پایان منابع}} | |||
== پانویس == | |||
{{پانویس}} | |||
[[رده:ویژگیهای منتظران]] | |||
[[رده:ویژگیهای | |||
نسخهٔ کنونی تا ۲۲ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۸:۴۵
مقدمه
برای درک زمان ظهور حضرت مهدی (ع)، اساسیترین ویژگی در بخش رفتار، ایجاد آمادگی روحی و روانی در خود است[۱]. انتظار، در تمام ابعاد روحی و روانی فرد منتظِر تأثیرگذار است. انتظار صحیح امری سازنده و آرامشبخش در روح و روان فرد است؛ به عبارتی دیگر هدف از انتظار فرج، رها شدن از تنگناهای روحی و روانی و امید به آیندهای بهتر است که بخشی از آسایش و آرامش روحی و روانی را نیز تأمین میکند. از این رو، فرج و گشایش شمرده میشود و حتی عنوان "مِن أعظم الفرج (از بزرگترین فَرَجها)" را به دست میآورَد[۲].
ویژگیهای روحی و روانی منتظر
برخی از عوامل و ویژگیهای روحی و روانی منتظران در عصر غیبت عبارتاند از:
- عمل به واجبات و ترک محرمات: آمادگی روحی و روانی، با عمل به واجبات و ترک محرمات حاصل میشود، امام صادق (ع) میفرماید: «همانا برای صاحبِ این امر، غیبتی است؛ پس انسان باید تقوا پیشه نماید و به دین خود چنگ زند»[۳].
- رعایت آموزههای اخلاقی: برای درک توفیق یاری حضرت مهدی (ع) افزون بر انجام واجبات و ترک محرمات "رعایت آموزههای اخلاقی" نیز اهمیت والایی دارد. امام صادق (ع) در اینباره میفرماید: «هر کس شادمان میشود از اینکه از یاران قائم باشد، پس باید منتظر باشد، پرهیزگاری پیشه کند و نیکوییهای اخلاق را انجام دهد؛ در حالی که منتظر است»[۴].[۵]
- دعا و ارتباط حبی با امام زمان: منتظر با ذکر پروردگار و دعا جهت تعجیل در فرج حضرت روح خویش را قوت بخشیده و دل خود را شفا و نورانی میسازد[۶]. آمادگی در حوزۀ محبت، پالایش روح و تصفیۀ باطن و تطهیر درون و نیز انس منطقی با ادعیه و اذکاری است که از ناحیۀ معصومان (ع) رسیده و رمز ارتباط حبی و باطنی میان شیعه و امام (ع) خود است. لذا از یک سو باید از خویشتن مراقبت و از گناه دوری کند و از سوی دیگر از رهگذر انس با ادعیه در قلمرو محبت امام قرار گیرد[۷].
- مسئولیت پذیری: اعتقاد به امام زمان و منتظر او بودن باعث تقویت روحیۀ مسئولیت پذیری در انسان میشود برهمین اساس منتظر زمینه را برای حضور امام مهیا مینماید، چراکه انتظار واقعی، پویا، سازنده، تعهدآور، نیروآفرین و حرکتبخش است؛ نه انتظار مخرب بدون حرکت، تلاش، اسارتبخش؛ فلج کننده ونوعی اباحهگری.
- رشد روحیه هدفمندی: انسان منتظر با امید به ظهور، اهداف کلان زندگی را با رویکرد به نصرت الهی، پیروزی و غلبۀ حق بر باطل، گسترش عدالت و فراگیری هدایت، مشخص میکند و از اینرو، تلاش میکند تا به میزان توانایی و مسئولیت خویش، در ساختن چنین جامعهای سهیم باشد. بنابراین تمامی تلاشهایش، معطوف به هدفی والا به نام "انتظار ظهور" میشود[۸].
- رشد روحیه صبر و استقامت: صبر و استقامت پیوند تنگاتنگی با روح و روان منتظر دارد به طوری که حاصل شدن چنین صبری، مستلزم آمادگی و رشد روحی و شخصیتی منتظر است، زیرا در دوران غیبت، فشار زیادی بر منتظران مخلص و صدیق حضرت مهدی (ع) وارد میشود و این امر مستلزم این است که منتظر از لحاظ روحی و شخصیتی در بالاترین حد آمادگی باشد تا بتواند به بالاترین درجات صبر دسترسی پیدا کند[۹].
- احساس عزت نفس و ارزشمندی: آرزوهای بلند و ارزشمند، حکایت از کمال روح و رشد شخصیت انسانها میکند و هر چه همت بلندتر باشد آرزو ارزشمندتر میشود و چون انسان منتظر برترین و ارزشمندترین آرزوهای ممکن را داراست، به طور طبیعی از بهترین و والاترین ارزشها نیز برخوردارست[۱۰].
- احساس امنیت: از دیدگاه اسلام فرد منتظر، از جهت برتری یافتن بر سختیهای روزگار ایمن بوده و طریق راه یابی به گشایش و سهولت در مسائل بر وی هموار است[۱۱].
- آرامشبخشی و احساس آرامش: احساس آرامش در باب انتظار، به این معناست که فلسفه و مکتب انتظار که بر ارادۀ حتمی خداوند بر تحقّق حاکمیت عدل محور و جهانی امام مهدی (ع) و ریشه کردن هر گونه شرک و ظلم و تبعیض توسط آن حضرت و رسیدن به امنیت و آسایش و رفاه و معنویت فراگیر برای کل بشریت مبتنی است، نه تنها از استرس و نگرانیهای فرد و جامعۀ منتظِر نسبت به آینده پیشگیری میکند، بلکه انگیزش و توانمندی فکری و روانی منتظران را در جهت زمینهسازی و نیل به اهداف والا و رسیدن به چنین آیندۀ روشن ارتقا میبخشد.
- هویتبخشی: اعتقاد به مهدویت، تأثیر بسزایی در هویتبخشی به فرد و جامعه دارد. فردی که الگویی از وضع مطلوب دارد و همواره موقعیت و منزلت خود را با آن میسنجد، همواره در تلاش برای ایجاد جامعهای الهی و انسانی است که در نهایت، حیاتی با معنویت و به دور از پوچی و بیهویتی را برای وی رقم خواهد زد[۱۲].
- استقرار وحدت و همبستگی: اگر انتظار آرمان مشترک امت اسلامی دانسته شود از حیث فردی موجب تمرکز افکار و نیروهای آدمی میشود و از حیث جمعی، موجب همدلی، همنوایی و هم اندیشی امت منتظر خواهد شد. تحقق آرمان مشترک انتظار در میان امت اسلامی زمینهساز احیای امر به معروف و نهی از منکر یا نظارت همگانی میشود[۱۳].
- امیدواری به آینده و جهانی شدن: ایمان و امید به آنچه در آینده اتفاق خواهد افتاد. انتظار انسان را از خانه خودمحوری بیرون میآورد و موجب میشود انسان جهانی بیاندیشد[۱۴].
- استعداد و آمادگی کامل برای تحقق یافتن و پیاده شدن عدالت کامل: به طوری که اگر هم جزء دعوتکنندگان و ایثارگران در راه آن حضرت نیست، ولی حداقل فردی شایسته برای پذیرش دعوت آن حضرت باشد[۱۵].
- مودت نسب به اهل بیت بهویژه امام مهدی: علاقه، محبت و دلبستگی نسبت به امام بر شدت انتظار میافزاید[۱۶].
و موارد دیگری مانند: مثبت اندیشی؛ معنابخشی به زندگی؛ وحدت شخصیت؛ احساس امنیت، احساس امید و... .
پرسش مستقیم
پرسشهای وابسته
- معنای انتظار چیست؟ (پرسش)
- منظور از انتظار به معنای عام چیست؟ (پرسش)
- منظور از انتظار به معنای خاص چیست؟ (پرسش)
- ارکان انتظار چیست؟ (پرسش)
- عناصر و اجزاء انتظار چیستند؟ (پرسش)
- هدف از انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- انتظار فرج چه ضرورتی دارد؟ (پرسش)
- آیا مسئله انتظار قابل تحقق است؟ (پرسش)
- جایگاه انتظار در مکاتب فکری غیر دینی چیست؟ (پرسش)
- نقش انتظار در حرکت توحیدی چیست؟ (پرسش)
- انواع انتظار چیست؟ (پرسش)
- شدت انتظار شخص منتظر چگونه در آرزوها و دعاهای او تجلی پیدا میکند؟ (پرسش)
- لوازم انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- دیدگاه اهل سنت درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
- دیدگاه آیین بودا درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
- آیا جنیان در انتظار منجی موعود هستند؟ (پرسش)
- آیا فرشتگان در انتظار منجی موعود هستند؟ (پرسش)
- چرا گفته میشود امام مهدی منتظر ظهور است؟ (پرسش)
- دلایل انتظار فرج و امید به آینده چیست؟ (پرسش)
- آیا شیعیان در امر انتظار عجول و شتابزده هستند؟ (پرسش)
- آیا مسئله انتظار سبب فراگیری ظلم و ستم میشود؟ (پرسش)
- آیا مسئله انتظار سبب تعطیلی احکام اسلامی میشود؟ (پرسش)
- آیا اندیشه انتظار موعود در امتهای پیشین بوده است؟ (پرسش)
- آیا انتظار در میان ادیان و ملل گوناگون سابقهای دارد؟ (پرسش)
- منشأ نگاه عامیانه به ظهور منجی چیست؟ (پرسش)
- آفات نگاه عامیانه به ظهور منجی چیست؟ (پرسش)
- گونههای احادیث درباره انتظار چیستند؟ (پرسش)
- نمادهای انتظار چیستند؟ (پرسش)
- آیا دعای ندبه از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
- آیا دعای عهد از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
- آیا زیارت آل یاسین از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
- آیا مسجد جمکران از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
- آیا مسجد کوفه از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
- آیا مسجد صعصعه از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
- آیا مسجد سهله از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
- آیا عید نیمه شعبان از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
- آیا روز جمعه از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
- چرا کسانی که انتظار امام مهدی را میکشیدهاند بعد از ظهور به مخالفت با ایشان برمیخیزند؟ (پرسش)
- ویژگیهای اعتراض به وضع موجود در راستای انتظار امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- شیوه ابراز اعتراض به وضع موجود در راستای انتظار امام مهدی چگونه است؟ (پرسش)
- منظور از عمومیت انتظار چیست؟ (پرسش)
- مبانی اشتیاق به فرج چیست؟ (پرسش)
- چگونه میتوان انتظار را در جامعه ترویج داد؟ (پرسش)
- آیا مراد از انتظار تنها انتظار قلبی است؟ (پرسش)
- منظور از انتظار، انتظار فردی است یا انتظار امت؟ (پرسش)
- منظور از انتظار امام و امت چیست؟ (پرسش)
- شرایط انتظار واقعی چیست؟ (پرسش)
- انتظار عملی به چه معناست؟ (پرسش)
- آیا انتظار مذهب اعتراض است؟ (پرسش)
- آیا انتظار به معنای گوشهگیری و احتراز است؟ (پرسش)
- آیا انتظار فرج مورد اتفاق همه مسلمین است؟ (پرسش)
- مسئولیت اجتماعی مسلمین درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
- کاملترین شکل انتظار عملی برای مقدمه ظهور امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- انتظار فرج با سرنوشت بشریت چه پیوندی دارد؟ (پرسش)
- مقصود از انتظار مسیحا چیست؟ (پرسش)
- منظور از انتظار ویرانگر چیست؟ (پرسش)
- منظور از انتظار سازنده چیست؟ (پرسش)
- منظور از انتظار مسئولانه چیست؟ (پرسش)
- منظور از انتظار غیر مسئولانه چیست؟ (پرسش)
- انواع برداشت از انتظار چیست؟ (پرسش)
- دیدگاه شیعه درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
- دیدگاه آیین زرتشت درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
- دیدگاه آیین هندو درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
- دیدگاه یهود درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
- دیدگاه مسیحیت درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
- برداشتهای نادرست از انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- علت برداشتهای انحرافی از انتظار چیست؟ (پرسش)
- آیا انتظار امام مهدی واجب است؟ (پرسش)
- عوامل ایجاد کننده انتظار چیستند؟ (پرسش)
- لوازم تعریف انتظار چیست؟ (پرسش)
- نقطه مقابل انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- رابطه انتظار با شدت گرفتاریها چیست؟ (پرسش)
- امام مهدی منتظر چه چیزی است؟ (پرسش)
- آیا انتظار فرج باید با قصد قربت باشد؟ (پرسش)
- مراتب انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- رابطه محبت با انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- بالاترین درجه انتظار فرج امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- مشاهده وقوع ظلم در زمین چگونه انتظار فرج را در مؤمن تشدید میکند؟ (پرسش)
- چه رابطهای میان انتظار فرج و ایمان وجود دارد؟ (پرسش)
- انتظار منجی در ادوار مختلف دعوتهای الهی چه معنایی داشته است؟ (پرسش)
- اندیشه انتظار موعود در اسلام چگونه است؟ (پرسش)
- آیا انتظار فرج افضل الاعمال است؟ (پرسش)
- انتظار فرج چیست و چرا بهترین عمل خوانده شده است؟ (پرسش)
- برداشتهای نادرست از انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- آیا مکاتب فلسفی نیز انتظار فرج را امری ارزشی میدانند؟ (پرسش)
- آیا در کتاب مقدس یهود سخن از انتظار فرج به میان آمده است؟ (پرسش)
- مقصود از روایات مطلق در باب انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- چه امتیازی در انتظار منجی موجود است؟ (پرسش)
- آیا تأخیر در فرج موجب قساوت قلب میشود؟ (پرسش)
- آیا انتظار طولانی فرج خسته کننده و ملالتآور است؟ (پرسش)
- علت سختی انتظار چیست و چرا میگویند انتظار زیباست؟ زیبایی انتظار در چیست؟ (پرسش)
- امام مهدی در قبال منتظران و شیعیان چه عنایاتی دارند؟ (پرسش)
- منتظران امام مهدی که در قرنهای گذشته بدون پاین انتظارشان فوت کردهاند؛ چه تضمینی وجود دارد که انتظار ما به ثمر برسد؟ (پرسش)
- آیا انتظار موجب انفعال جامعه نمیشود؟ (پرسش)
- فرج مردم جهان در چیست و چرا انتظار فرج فضیلت و ارزش بیشتری دارد؟ (پرسش)
- خاستگاه و منشأ اصلی انتظار ظهور «مصلح و نجاتدهنده بزرگ» چیست؟ (پرسش)
- دعا برای تعجیل فرج چه تأثیری در فرج شیعیان دارد؟ (پرسش)
- دعای اللهم کن لولیک الحجه بن الحسن به چه منظوری خوانده میشود؟ (پرسش)
- آیات مربوط به ظهور و انتظار کدامند؟ (پرسش)
- انتظار در دیگر روزهای سال چگونه معنا پیدا میکند؟ (پرسش)
- رابطه انتظار با بهداشت روان چیست؟ (پرسش)
- رابطه انتظار با آینده جهان چیست؟ (پرسش)
- فلسفه انتظار چیست؟ (پرسش)
- باور به ظهور امام مهدی چگونه عامل پایداری و استقامت شیعه میشود؟ (پرسش)
- انتظار فرج چه فضیلتی دارد؟ (پرسش)
- جایگاه انتظار در فرهنگ شیعه چیست؟ (پرسش)
- چرا انتظار اهمیت و جایگاه ویژه و برجستهای دارد؟ (پرسش)
- چرا انتظار فرج افضل اعمال است؟ (پرسش)
- ویژگیهای منتظران واقعی در دوران غیبت چیست؟ (پرسش)
- انتظارات امام مهدی از منتظران چیست؟ (پرسش)
- چه نوع انتظاری راجح است؟ (پرسش)
- دانش آموزان چگونه باید منتظر امام مهدی باشند؟ (پرسش)
- رضایت امام مهدی از چه راهی به دست میآید؟ (پرسش)
- آیا شیعیان و منتظران ظهور افزونبر وظایف فردی و دینی تکالیف سیاسی و اجتماعی نیز دارند؟ (پرسش)
- آیا برای منتظر واقعی بودن اقدامهای سیاسی و اجتماعی خاصی باید انجام داد؟ (پرسش)
- وظایف ما در دوران غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- چه تناسبی میان انتظار موعود و مبارزه با فساد وجود دارد؟ آیا انتظار به معنای ساکت ماندن نیست؟ (پرسش)
- چه مقام و منزلتی در روایات برای منتظران بیان شده است؟ (پرسش)
- جامعه منتظر دارای چه ویژگیهایی است؟ (پرسش)
- انتظارات امام مهدی از منتظران چیست؟ (پرسش)
- صرفنظر از وظایف شخصی در قبال امام مهدی وظایف خود انسان منتظر بهطور کلی چیست؟ (پرسش)
- منتظران برجسته همچون علما باید چه عملکردی داشته باشند؟ (پرسش)
- منتظران راستین امام مهدی دارای چه فضیلت و منزلتی هستند؟
- منتظران برجسته همچون علما باید چه عملکردی داشته باشند؟ (پرسش)
- در روایات چه پاداشی برای منتظران امام مهدی بیان شده است؟ (پرسش)
- ویژگیهای منتظران واقعی در این دوران چیست؟ (پرسش)
- آیا تنها انتظار فرج برای ظهور امام مهدی کافی است؟ (پرسش)
- ویژگیهای انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- ویژگیهای فرهنگ انتظار در ابعاد اعتقادی چیست؟ (پرسش)
- ویژگیهای فرهنگ انتظار در ابعاد علمی و اخلاقی چیست؟ (پرسش)
- فواید و آثار انتظار چیست؟ (پرسش)
- آثار فردی انتظار امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- آثار اجتماعی انتظار امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- آثار تربیتی انتظار چیست؟ (پرسش)
- چرا انتظار فرج امام مهدی موجب گشایش میشود؟ (پرسش)
- عنصر انتظار چگونه در آمادگی نظامی منتظران تأثیر دارد؟ (پرسش)
- چگونه روحیه انتظار را در خود تقویت کنیم؟ (پرسش)
- آیا انتظار فرج منشأ فرجهای مادی برای منتظر خواهد بود؟ (پرسش)
- انتظار چه ابعادی دارد؟ (پرسش)
- ابعاد اعتقادی انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- ابعاد عملی انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
منابع
- صدر، سید محمد، تاریخ غیبت کبری
- جوادی آملی، عبدالله، ویژگی انتظار فرهیختگان حوزه و دانشگاه، ماهنامه خیمه
- سبحانینیا، محمد، مهدویت و آرامش روان
- صمیمی، سیمین، عرصههای تأثیرگذاری اعتقاد به مهدویت در اصلاح فرد از دیدگاه قرآن و حدیث
- محمدی ریشهری، محمد، دانشنامهٔ امام مهدی
- خانجانی، علی اوسط، رسالت فردی و شخصی انسان منتظر
- انصاری، رضا، پیشدرآمدی بر آثار روانشناسی انتظار
- سلیمیان، خدامراد، پرسمان مهدویت
- طاووسی، سکینه، انتظار از دیدگاه اهل بیت
- مرتضوی، زهرا سادات، فلسفه انتظار ۱، ماهنامه شمیم یاس
- فقیهی مقدس، سیده نفیسه، بررسی کارکرد آموزه انتظار در حوزه سلامت روان خانواده با تاکید بر روایات اسلامی، همایش ملی آموزههای اسلامی انسان معاصر و نظام خانواده
- شرفی، محمد رضا، مقدمهای بر آثار تربیتی و روانشناختی انتظار، ماهنامه موعود (سال ۱۳۸۲)
- احمدی، علی اصغر، شیوههای ایجاد انس در کودکان نوجوانان و جوانان با وجود مبارک امام زمان، ماهنامه موعود (سال ۱۳۸۲)
پانویس
- ↑ ر.ک: سلیمیان، خدامراد، پرسمان مهدویت، ص ۱۹۹- ۲۱۲.
- ↑ ر.ک: محمدی ری شهری، محمد، دانشنامه امام مهدی، ج ۵، ص ۳۱۲ ـ ۳۱۴.
- ↑ «إِن لِصَاحِبِ هَذَا الأَمرِ غَیبَه فَلیتقِ اللهَ عَبدٌ وَ لیتَمَسک بِدِینِهِ»؛ کافی، ج۱، ص۳۳۵، ح۱.
- ↑ «"مَن سُر أَن یکُونَ من أَصحَابِ القَائِمِ فَلینتَظِر وَ لیعمَل بِالوَرَعِ وَ مَحَاسِنِ الأخلَاقِ وَ هُوَ مُنتَظِر"»؛ نعمانی، محمد بن ابراهیم، الغیبه، ص۲۰۰.
- ↑ ر.ک: سلیمیان، خدامراد، پرسمان مهدویت، ص ۱۹۹- ۲۱۲.
- ↑ ر.ک: صمیمی، سیمین، عرصههای تأثیرگذاری اعتقاد به مهدویت در اصلاح فرد از دیدگاه قرآن و حدیث.
- ↑ ر.ک: خانجانی، علی اوسط، رسالت فردی و شخصی انسان منتظر.
- ↑ ر.ک: سبحانینیا، محمد، مهدویت و آرامش روان، ص۹۴-۱۰۲.
- ↑ ر.ک: انصاری، رضا، پیش درآمدی بر آثار روانشناسی انتظار.
- ↑ ر.ک: مرتضوی، زهرا سادات، فلسفه انتظار، ص۳۲.
- ↑ ر. ک: فقیهی مقدس، نفیسه، بررسی کارکرد آموزه انتظار در حوزه سلامت روان خانواده با تاکید بر روایات اسلامی.
- ↑ ر.ک: سبحانینیا، محمد، مهدویت و آرامش روان، ص۱۱۳-۱۱۴.
- ↑ ر.ک: شرفی، محمد رضا، مقدمهای بر آثار تربیتی و روانشناختی انتظار.
- ↑ ر.ک: احمدی، علی اصغر، شیوههای ایجاد انس در کودکان نوجوانان و جوانان با وجود مبارک امام زمان، گفتمان مهدویت سخنرانیهای گفتمان سوم، ص ۱۴۹-۱۵۳.
- ↑ ر.ک: صدر، سید محمد، تاریخ غیبت کبری، ص۳۵۶-۳۵۹.
- ↑ ر.ک: طاووسی، سکینه، انتظار از دیدگاه اهل بیت، ص ۲۱-۲۲؛ جوادی آملی، عبدالله، ویژگی انتظار فرهیختگان حوزه و دانشگاه.