صلوات
- این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی میشود:
- در این باره، تعداد بسیاری از پرسشهای عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل صلوات (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
صلوات: درود فرستادن بر پیامبر خدا(ص) و خاندان او. در قرآن است که خدا و فرشتگان بر پیامبر درود میفرستند، پس ای مؤمنان، شما هم بر او صلوات و سلام بفرستید﴿إِنَّ اللَّهَ وَمَلَائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَسَلِّمُوا تَسْلِيمًا﴾[۱]. با تعبیرهای مختلف میتوان بر پیامبر و خاندانش درود فرستاد، اما عبارتی که به عنوان صلوات کامل در روایات آمده، این است «اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ». صلوات، به نوعی یادکرد حضرت رسول و تکریم او و خاندان پاک اوست، یکی از ذکرهای بافضیلت است، بهتر است که با صدای بلند گفته شود و حتماً "آل محمد" در درود بر پیامبر خدا مطرح شود، وگرنه صلوات ناقص خواهد بود. صلوات پس از تشهد نماز از واجبات است. در قرآن صَلَوات به معنای نمازها و نمازخانهها نیز به کار رفته است[۲].
مقدمه
- صلوات، درودی ستایشگرانه و حقشناسانه بر حضرت محمّد و خاندان او، با جملۀ « اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّد» یا مشابه آن و ریشهای قرآنی دارد.
- خداوند میفرماید: ﴿إِنَّ اللَّهَ وَمَلائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَسَلِّمُوا تَسْلِيمًا﴾[۳] در نماز هم واجب است در تشهّد، بر آن حضرت و خاندانش صلوات بفرستند.
- از پیامبر اکرم](ص) روایت است که: "هرکس نمازی بخواند که در آن بر من و خاندانم صلوات نفرستد از او پذیرفته نمیشود"[۴]، شافعی نیز با اشاره به همین نکته در فضیلت اهل بیت، وجوب مودّت اهل بیت و صلوات در نماز و مردودی نماز بیصلوات را یاد کرده(...) این یادکرد، هم حقشناسی و تکریم است، هم الهام و تأسّی.
- به قول استاد محمد رضا حکیمی: ذکر آل محمّد در هر حال، مایۀ ثبات ایمان و روشنی دل و سرافرازی امّت و حریّت فکر و وسیلۀ قرب به خداوند است. از این گذشته، آل محمّد تنها از آن شیعه نیستند، از آن همۀ مسلمانانند، فرزندان و اوصیای پیامبر مسلمانانند و وارثان علوم و معارف پیامبر، و ذکر مناقب و حقوق آنان برای هر مسلمانی اهمیت دارد[۵].
- آنچه مطرح است و گاهی میان شیعه و اهل سنت موجب بحث، این است که آیا در کنار نام پیامبر، آل و اهل بیت و صحابه را هم باید آورد یا نه؟ خود پیامبر چگونه صلوات میفرستاده؟ صیغۀ خاصّی دارد یا هرکس هرگونه که مایل بود؟ تا آنجا که یاد نکردن از آل گاهی گواه سنّی بودن گوینده یا نویسنده به شمار میآید.
- شیعه، صلوات بدون آل محمد را ناقص و ابتر میشمارد و این به استناد احادیث نبوی در کتب شیعه و اهل سنت است، که فرمود: بر من درود ابتر و ناقص نفرستید، پرسیدند: صلوات ابتر چیست؟ فرمود: نگویید:«اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ »، بلکه بگویید: «اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّد»[۶]. فخر رازی هم همین صورت را برای صلوات ذکر میکند که از پیامبر خدا(ص) روایت شده است[۷]. خود پیامبر نیز در نماز و غیر نماز، صلوات بر خود و آل محمد را به صورت یاد شده میفرمود [۸] یاد کرد آل محمد در صلوات و دعا و ذکرها و خطبهها و صلوات بر خاندان پیامبر، به تدریج جنبۀ سیاسی هم یافت و در مقابل خط امویان که سیاست حذف این خاندان را حتی در ذکر و یادکردن پیش گرفته بودند، خطّ اهل بیت، بر تأکید مکرّر و مداوم بر آل محمد بود. شاید اصرار امام سجاد(ع) بر آوردن آن همه «اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّد» در اوّل هرفقره از دعاهای بسیاری در صحیفۀ سجّادیه[۹]، در راستای همین خطّ و احیای نام و یاد این خاندان بوده است.
- امام صادق(ع) میفرماید: پدرم امام باقر(ع) شنید مردی را که به کعبه چسبیده و میگفت: «اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ»، فرمود: ای بندۀ خدا، آن را ناقص مگو و در حق ما ظلم نکن، بگو: «اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ أَهْلِ بَيْتِهِ»[۱۰] در مقابل، اصرار اهل سنت بر افزودن صحابه بر نام پیامبر در صلوات (و علی آله و صحبه اجمعین) نیز جنبۀ سیاسی دارد و به قصد تطهیر همۀ صحابه در همۀ عملکردشان و استحقاق صلوات و درود نسبت به آنان است[۱۱].
صلوات عامل پیوند با محمد و آل محمد
- یکی از شیوههایی که میتواند مردم را با پیشوایان معصوم پیوند دهد، بزرگداشت یاد و نام آنان است، ازاینرو، خداوند در قرآن کریم از مؤمنان میخواهد که بر رسول گرامی او سلام دهند و صلوات نثارش کنند: ﴿إِنَّ اللَّهَ وَمَلَائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَسَلِّمُوا تَسْلِيمًا﴾[۱۲]. پس از نزول آیه، گروهی از مسلمانان نزد پیامبر(ص) آمدند و از چگونگی صلوات بر ایشان پرسیدند. نکته در خور توجه در پاسخ آن حضرت آن است که درود بر آلمحمد نیز جزئی از صلوات گردیدهاست: «اللَّهُمَ صَلِ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ عَلَی آلِ مُحَمَّدٍ کَمَا صَلَّیْتَ عَلَی إِبْرَاهِیمَ وَ عَلَی آلِ إِبْرَاهِیم»[۱۳].[۱۴]
صلوات در فرهنگنامه آخرالزمان
- صلوات یکی از بهترین اوراد و اذکار اسلام است و شاید پس از کلمه توحید بهترین کلمهای باشد که یک مسلمان بر زبان میآورد. خداوند و فرشتگان او در قرآن بر پیامبر و خاندان او درود میفرستند و مؤمنین را نیز بدان امر میکند[۱۵].
- صلوات فرستادن بر پیامبر باید همواره با ذکر آل رسول الله(ص) همراه باشد؛ زیرا در احادیث صلواتی را که "آل محمد" در آن نیامده باشد، صلوات ابتر و بینتیجه معرفی نمودهاند؛ این در حالی است که در تفسیر و ثواب این ذکر شریف کتابهای مفصلی نوشته شده است و اجر و پاداش آن به قدری عظیم است که فرشتگان فقط تعداد صلواتهایی که فرد میفرستد در نامه اعمال او مینویسند و اجر آنها را فقط خداوند میداند و پاداش بنده صلوات فرستنده را فقط او خواهد داد. در بعضی احادیث نیز فرمودهاند که پس از صلوات بگویید « وَ عَجِّلْ فَرَجَهُمْ ».
- مرحوم شیخ عباس قمی در مفاتیح الجنان یکی از اعمال روز جمعه را صد بار صلوات بر محمد و آل محمد ذکر میکند و در روایتی از امام صادق(ع) نقل میکند: هر کسی که پس از نماز ظهر و نماز صبح خود بگوید: « اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجِّلْ فَرَجَهُمْ» یقیناً حضرت قائم(ع) را پیش از مردن خود خواهد دید. در احادیث صلواتهای مخصوصی برای حضرت مهدی(ع) آمده است[۱۶].
- صلوات دعایی است که خداوند وعده استجابت برای آن داده است و بدین جهت ائمه(ع) یکی از شرایط دعا را فرستادن صلوات قبل و بعد از دعا فرمودهاند، زیرا خداوند هیچگاه دعایی را در ابتدا و انتها مستجاب نمیکند در حالی که میان آن را از اجابت خود بینصیب کند[۱۷]
پرسش مستقیم
- امام مهدی کیست؟ (پرسش)
- ویژگیهای خاص امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- کرامات و معجزات امام مهدی در دوران ظهور چیستند؟ (پرسش)
- آیا امام مهدی معجزهای دارد؟ (پرسش)
- حکمتهای غائب بودن امام مهدی چیستند؟ (پرسش)
- تاریخچه مختصر امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- فلسفه عقیده به امام حی چیست؟ (پرسش)
- توجه امام مهدی به دوست داران خود چگونه است؟ (پرسش)
- اگر بخواهیم خود را برای نظام مهدوی آماده کنیم باید چه نگاهی داشته باشیم؟ (پرسش)
- رابطه شب قدر و امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- امام مهدی چگونه ناظر اعمال ماست؟ (پرسش)
- چگونه رابطه خود را با اهل بیت به ویژه امام مهدی تقویت کنیم؟ (پرسش)
- حروف مقطعه الر که در قرآن آمده چه ارتباطی با امام مهدی دارد؟ (پرسش)
- ابعاد شخصیت امام چه میباشند؟ (پرسش)
- امام مهدی از لحاظ رفتار اجتماعی چه ویژگیهایی دارد؟ (پرسش)
- راه شناخت امام مهدی چیست؟ بهترین راه شناخت امام مهدی کدام است؟ (پرسش)
- زندگانی امام مهدی از آغاز تاکنون چه مسیری را طی کرده است؟ (پرسش)
- امام مهدی چگونه سبب امان اهل زمین میشود؟ (پرسش)
- تسبیح مخصوص امام مهدی چه روزهایی است؟ (پرسش)
- دلیل عقلی بر خالی نبودن هیچ زمانی از امام معصوم چیست؟ (پرسش)
- دلیل قرآنی بر خالی نبودن هیچ زمانی از امام معصوم چیست؟ (پرسش)
- آیا میتوان به نیابت امام مهدی حج بهجا آورد؟ (پرسش)
- چگوه باید نام امام مهدی مورد تکریم قرار داد؟ (پرسش)
- چه کسانی درباره امام مهدی کتاب تألیف کردهاند؟ (پرسش)
- چه کسانی درباره امام مهدی شعر سرودهاند؟ (پرسش)
- چگونه حضرت که در یک مکان است ناظر همه جا میباشد؟ (پرسش)
- چه کنیم که وجود امام مهدی را در زندگی خود حس کنیم؟ (پرسش)
- چه کنیم تا مورد توجه امام مهدی قرار گیریم و وجودمان نورانی شود؟ (پرسش)
- امام مهدی از نوجوانان جامعه امروز چه انتظاری دارند؟ (پرسش)
- امام مهدی چه جوانانی را دوست دارد؟ چه کنیم تا مورد توجه و عنایات خاصه حضرتش قرار بگیریم؟ (پرسش)
- انسان چگونه میتواند بفهمد که ارتباط روحی با امام پیدا کرده است؟ (پرسش)
- درس خواندن بهتر است یا کار فرهنگی برای رضایت امام مهدی انجام دادن؟ (پرسش)
- آیا صدقه دادن برای امام مهدی صحیح است؟ (پرسش)
- آیا خواب غیر معصوم حجت است؟ (پرسش)
- بخشش امام مهدی چگونه است؟ (پرسش)
- آیا مراد از کلمه پسر انسان در انجیل امام مهدی است؟ (پرسش)
- بر روی بازوی امام مهدی چه نوشته شده است؟ (پرسش)
- خانوادهها چگونه میتوانند رابطه جوانان را با امام مهدی تقویت کنند؟ (پرسش)
- چه کنیم تا فرزندمان جزء سربازان امام مهدی باشد؟ (پرسش)
- چگونه دانشآموزان را با امام مهدی آشنا کنیم؟ (پرسش)
- چگونه یاد و نام امام مهدی را همیشه در خاطر دانشآموزان زنده نگه داریم؟ (پرسش)
- مسئولان حکومت برای بالا بردن سطح معلومات مردم چه وظایفی دارند؟ (پرسش)
- کشور امام مهدی چگونه کشوری باید باشد؟ (پرسش)
- آیات و روایاتی که درباره عرضه کردن اعمال ما به ائمه هست به چه معناست؟ (پرسش)
- آیا موقع گناه امامان ناظر اعمال ما هستند و آیا اعمال ما به امام عصر عرضه میشود؟ اگر این چنین باشد لقب ستار العیوب بودن خدا برای چیست؟ (پرسش)
- آیا وجود بشقاب پرنده صحت دارد و ارتباطی با امام مهدی دارد؟ (پرسش)
- چرا امام مهدی به حجت پنهان تعبیر شده است؟ (پرسش)
- علمای اهل سنت در مورد احادیث مرتبط با امام مهدی چه دیدگاهی دارند؟ (پرسش)
- آیا آن حضرت از حال نیازمندان و گرفتاران با خبر است و میتواند کمکی بکند یا چون غایب است نمیتواند؟ (پرسش)
- چه کار کنم تا موفق شوم به آقا امام مهدی نزدیک شوم؟ (پرسش)
- چگونه میتوانیم سطح فکری و اعتقادی خود را در ارتباط با امام عصر بالاتر برده و عمیقتر کنیم؟ (پرسش)
- چگونه میتوان رضایت امام مهدی را به دست آورد؟ (پرسش)
- مؤلفههای معرفت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- ارتباط آیه امن یجیب به امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- امام مهدی در رحم مادر چه سورهای تلاوت کرد؟ (پرسش)
- آیا کسی میتواند خودش را به صورت امام مهدی درآورد؟ (پرسش)
- با توجه به اینکه ما انسانها محدود هستیم چگونه میتوانیم امام مهدی که نامحدود است را بشناسیم و از وجود او بهره ببریم؟ (پرسش)
- با توجه به حدیث «من مات و لم یعرف امام زمانه ...» مردم چگونه میتوانند امامی را که غایب است بشناسند؟ (پرسش)
- آیا پیامبر اکرم راجع به امام مهدی سخنی فرمودهاند؟ (پرسش)
- آیا واسطه فیض بودن امام مهدی در نعمتها و در عالم وجود غیر از روایات ریشه قرآنی هم دارد؟ (پرسش)
- آیا از طرف ائمه راجع به امام مهدی مطلبی رسیده است؟ (پرسش)
- معنای این جمله از پیامبر که در خطبه غدیر درباره امام مهدی فرمود ألا انه الغراف من بحر العمیق چیست؟ (پرسش)
- قرآن کریم برای معرفی افراد از چه روشهایی استفاده کرده است؟ (پرسش)
- آیا امام مهدی شاهد و ناظر اعمال است؟ (پرسش)
- آیا امام مهدی ما را میبیند؟ (پرسش)
- نظر فرقه جارودیه درباره امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- چرا امام مهدی رساله ندارد و به وسیله فقها رساله خود را در اختیار مردم قرار نمیدهند؟ (پرسش)
- آیا امام مهدی خداوند متعال را میبیند؟ (پرسش)
- معجزات امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- اولین کسی که نام مهدی موعود را بر او گذاشتند چه کسی بود؟ (پرسش)
- چه شباهتهایی میان پیامبران الهی و امام مهدی وجود دارد؟ (پرسش)
- چگونه میتوان معرفت خود را نسبت به امام مهدی افزایش داد؟ (پرسش)
- کدام پیامبر خوابهای زیادی را درباره امام مهدی در کتابهایش تعبیر کرده است؟ (پرسش)
- با چه شرایطی میتوان عاشق واقعی امام مهدی بود؟ (پرسش)
- آیا برای دوست داشتن امام مهدی باید از محبت به دیگران خودداری کرد؟ (پرسش)
- درس خواندن بهتر است یا کار فرهنگی برای رضایت امام مهدی انجام دادن؟ (پرسش)
- آیا غذاهای امام مهدی از دنیاست یا بهشت؟ (پرسش)
- اظهار محبت به امام مهدی به چه صورتهایی انجام میشود؟ (پرسش)
- آیا صدقه دادن برای امام مهدی صحیح است؟ (پرسش)
- کدام غیبگویان درباره امام مهدی اخباری نقل کردهاند؟ (پرسش)
- غیبگویان درباره امام مهدی چه گفتهاند؟ (پرسش)
- چرا در قرآن به طور مستقیم نامی از امام مهدی برده نشده است؟ (پرسش)
- من خودم از امامم شاکی هستم چون وقتی ازش میخواهم بیاید نجاتم دهد نمیآید یا فکر میکنم به خاطر گناهانی که میکنم محلم نمیگذارد؟ (پرسش)
- امام مهدی: «اگر ما فراموشتان کرده بودیم بلا بر شما نازل میشد» پس اینهمه بلایی که بر سر شیعیان وارد میشود چیست؟ (پرسش)
- آیا امام مهدی به کارهای خوب و بد ما آگاهی دارد؟ این منافی با ستارالعیوب بودن خداوند نیست؟ (پرسش)
- با اینهمه علاقه ای که از جانب ارادتمندان امام مهدی اظهار میشود چرا باز آن حضرت از دیده ها پنهان است؟ (پرسش)
- آیا امام مهدی در دوران غیبت فقط به عبادت شخصی مشغولند؟ (پرسش)
- آیا مسأله غیبت مختص به امام مهدی است؟ انبیاء و پیشوایان قبل از او نیز چنین سرنوشتی نداشتهاند؟ (پرسش)
- چگونه خداوند به غیبت امام مهدی راضی است در حالی که مردم در حیرت هستند؟ (پرسش)
- با توجه به اینکه شیعه و سنی معتقدند که وجود یک پیشوای عادل برای سرپرستی جامعه لازم است در حال حاضر آن پیشوا کیست؟ آیا امام غایب است؟ (پرسش)
- چه شباهتهایی میان امام حسین و امام مهدی وجود دارد؟ (پرسش)
- راههای دوستی با امام مهدی چیست و چه کنیم که قلب آقا امام مهدی از ما راضی و خشنود باشد؟ (پرسش)
- مراد از «ناحیه» چیست؟ (پرسش)
- چرا امام مهدی با وجود دشمنان زیادی که داشت روز شهادت پدر خود را نمایان کرد؟ (پرسش)
- چه معجزات و کراماتی از امام مهدی صادر شده است؟ (پرسش)
- آیا در زمان غیبت ذکر نام اصلی حضرت جایز است؟ (پرسش)
- مصحف فاطمه چیست؟ و آیا هم اکنون در دست امام مهدی است؟ (پرسش)
- چه مانعی داشت که امام مهدی در آخر الزمان متولد میشد تا دیگر نیازی به غیبت آن حضرت نباشد؟ (پرسش)
- چه مانعی داشت که امام مهدی غایب نمیشد و خداوند از کشته شدن آن حضرت جلوگیری میکرد؟ (پرسش)
- چه اصراری است که امامان معصوم در دوازده تن منحصر شوند تا لازم آید خداوند قوانین طبیعت را به خاطر امام دوازدهم تعطیل کند؟ (پرسش)
- علت تشبیه امام غایب به خورشید پنهان در ابر چیست؟ (پرسش)
- چه کسانی در مدح امام مهدی شعر سرودهاند؟ (پرسش)
- چرا امام مهدی خود را برای مؤمنان مورد وثوق ظاهر نمیسازد؟ (پرسش)
- چه کنیم تا مردم به سوی امام مهدی جذب شوند؟ (پرسش)
- جشنهای میلاد چه آثاری دارد؟ (پرسش)
- چرا ما نمیتوانیم خدمت امام خود برسیم؟ (پرسش)
- با چه شرایطی میتوان عاشق واقعی امام مهدی بود؟ (پرسش)
- چرا امام مهدی وارث همه مظلومیتهای اجداد طاهرینش میباشند؟ (پرسش)
- آیا امام مهدی در هر زمانی میتوانند شاهد اعمال ما باشند؟ (پرسش)
- آیا حدیث «لو أدرکته لخدمته أیام حیاتی» دلیل برتری امام مهدی بر سایر ائمه است؟ (پرسش)
- صورت و سیرت مهدی چگونه است و با چه خصوصیات فردی ظهور میکند؟ (پرسش)
- آیا در روایات است که موقع سلام به امام مهدی سر را به اندازه رکوع یا کمتر خم نماییم؟ (پرسش)
- آیا امام مهدی میتوانند در یک زمان در دو مکان یا بیشتر باشند؟ آیا طیالارض دارند؟ (پرسش)
- دیدار کنندگان با امام مهدی شمایل ایشان را چگونه توصیف کردهاند؟ (پرسش)
- امام مهدی به کدام پیامبران شباهت دارد؟ (پرسش)
- نوری که در بعضی از زمانهای خاص مانند شب قدر یا در مکانهای خاص مانند امامزاده دیده میشود دلیل بر حضور امام است؟ (پرسش)
- چه کسانی از تولد امام مهدی اطلاع یافتهاند؟ (پرسش)
- اگر جسم و بدن امام مهدی برای مردم آشکار است چرا در طی این سالها متوجه نمیشوند؟ (پرسش)
منابع
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ «خداوند و فرشتگانش بر پیامبر درود میفرستند، ای مؤمنان! بر او درود فرستید و به شایستگی (بدو) سلام کنید» سوره احزاب، آیه ۵۶.
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگنامه دینی، ص۱۳۳.
- ↑ خداوند و فرشتگان بر پیامبر صلوات و درود میفرستند، ای آنان که ایمان آوردهاید، بر او صلوات و سلام بفرستید، درودی فراوان؛ سوره احزاب آیه ۵۶
- ↑ « مَنْ صَلَّى صَلَاةً لَمْ يُصَلِّ فِيهَا عَلَيَّ وَ عَلَى أَهْلِ بَيْتِي لَمْ تُقْبَلْ مِنْهُ»؛ اهل البیت فی الکتاب و السنّه، ص ۳۸۸ به نقل از سنن دارقطنی و احقاق الحق و مستدرک الوسائل
- ↑ حماسۀ غدیر، ص ۱۶۱، نیز کتاب «نان و کتاب» از ایشان، ص ۱۳۵، مقالۀ صلوات و الفاظ آن در اسلام
- ↑ شیعهشناسی، ص ۲۶۸ به نقل از الصواعق المحرقه، ص ۲۲۵، «فضائل الخمسه من الصحاح السته» ج ۱ ص ۹ و ۲۲۳
- ↑ تفسیر کبیر، فخر رازی، ج ۲۵ ص ۲۲۷
- ↑ شیعهشناسی، ص ۲۶۵
- ↑ به عنوان نمونه، دعای ۲۰ صحیفۀ سجّادیه (مکارم الاخلاق) و دعاهای دیگر را بنگرید
- ↑ کافی، ج ۲ ص ۲۹۵ برای روایات صلوات، ر. ک: «وسائل الشیعه»، ج ۴ ص ۱۲۱۳، «بحار الأنوار»، ج ۸۲ ص ۲۷۷، «احقاق الحق»، ج ۹ ص ۵۲۴ تا ۶۲۰
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۳۶۵.
- ↑ «خداوند و فرشتگانش بر پیامبر درود میفرستند، ای مؤمنان! بر او درود فرستید و به شایستگی (بدو) سلام کنید» سوره احزاب، آیه ۵۶.
- ↑ صحیحالبخاری، ج۵ـ۶، ص۳۲؛ ج۷، ص۲۰۲؛ صحیح مسلم، سنوسی، ج۲، ص۲۸۷؛ سنن الترمذی، ج۵، ص۳۸.
- ↑ ر.ک. دائرة المعارف قرآن کریم، ج۵، ص ۹۳.
- ↑ احزاب / ۵۶.
- ↑ ر.ک: دعا.
- ↑ حیدرزاده، عباس، فرهنگنامه آخرالزمان، ص ۴۰۰.