آیا شناخت غربت امام از وظایف مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)

آیا شناخت غربت امام از وظایف مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟
آیا شناخت غربت امام از وظایف مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟
موضوع اصلی	بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت
مدخل بالاتر	مهدویت / غیبت امام مهدی / وظایف و تکالیف مسلمانان در عصر غیبت
مدخل اصلی	شناخت غربت امام مهدی
تعداد پاسخ	۱ پاسخ
	v; t; e;

آیا شناخت غربت امام از وظایف مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.

پاسخ نخست

حجت الاسلام و المسلمین مسعود عالی، در کتاب «مسأله مهدویت ۱» در این‌باره گفته است:

«یکی دیگر از وظایف مهم منتظران، شناخت غربت حضرت ولی عصر (ع) و تلاش برای رفع آن است. برای این‌که این وظیفه روشن شود، بهتر است اقسام غربت حضرت بیان شود تا به تناسب هر قسم، تکلیف ما نیز در رفع آن معلوم گردد.

معانی و انواع غربت:

دور از اهل و دیار: این معنای غربت بسیار رایج است و شاید نخستین چیزی که از کلمه غریب به ذهن می‌آید همین معناست. به کسی که از اهل و دیارش جدا شده و در جایی دور از آنها زندگی می‌کند، می‌گویند در غربت است. وقتی امام رضا (ع) می‌خواستند از مدینه به ایران بیایند فرمودند: "من از جوار جدّم پیامبر خارج می‌شوم و در غربت از دنیا می‌روم"^[۱]. بعضی از ائمه (ع) به این معنا غریب بودند، ولی برخی دیگر که از شهر و دیارشان دور نیفتادند غریب نبودند؛ مثل امیرالمؤمنین، امام مجتبی، امام باقر، و امام صادق (ع).
غریب به معنای ناشناخته: وقتی قدر کسی را نشناسند، و به کمالات و صفات او آگاه نباشند، و نسبت به خاصیت‌ها و کارآیی‌هایی که دارد آشنا نباشند، و طبعاً از او قدردانی نکنند، چنین کسی غریب می‌شود. مثل این‌که فرد خیّر و دلسوزی سفره‌ای پهن کرده و با نهایت احترام مردم را پذیرایی می‌کند، ولی میهمانان نمی‌دانند سر سفره چه کسی نشسته‌اند. طبعاً از او قدردانی نمی‌کنند و تشکری ندارند و نسبت به وی بی‌اعتنا هستند. اکنون میزبان ما غریب است. همه ما بر سر سفره احسان اهل‌بیت (ع) نشسته‌ایم. آنها ولی نعمت ما هستند، هم در سیر نزول و هم در سیر صعود، نعمت‌ها را تا قرب حق‌تعالی سرپرستی می‌کنند.
غریب، به معنای از یاد رفته: یک معنای دیگر غربت این است که کسی را با این‌که می‌شناسند، فراموش کنند و یادی از او ننمایند. مثلاً پدر یا مادری که زحمت‌ها کشیده و خدمت‌ها کرده‌اند، وقتی پیر و از کار افتاده شدند، اگر آنها را به خانه سالمندان ببرند و یادی هم از آنها نکنند، این پدر و مادر غریب شده‌اند. همچنین اگر از دنیا رفته و فراموش شوند، غریب‌اند. اما آنجا که فرزندان همواره به یاد آنها باشند و دعایشان کنند و برایشان خیرات و هدایا بفرستند و در هر مناسبتی که دور هم می‌نشینند ذکر خیری از آنها کنند، این‌ها را باوفا می‌دانیم.
غریب به معنای بی‌یار و یاور: چهارمین مصداق غریب کسی است که تنها و بی‌یار و یاور مانده باشد. به این معنا همه ائمه غریب بوده‌اند. بین ما معروف است که حضرت اباعبدالله (ع) غریب و تنها بودند، ولی باید گفت: حضرت نسبت به سایر ائمه بیشترین و بهترین یاران را داشته‌اند. خودشان فرمودند:من باوفاتر و بهتر از اصحاب خودم نمی‌شناسم^[۲]»^[۳].

پرسش‌های وابسته

جستارهای وابسته

پانویس

↑ «فَإِنِّي أَخْرُجُ مِنْ جِوَارِ جَدِّي (ص) وَ أَمُوتُ فِي غُرْبَةٍ»
↑ «فَإِنِّي لَا أَعْلَمُ أَصْحَاباً أَوْفَى وَ لَا خَيْراً مِنْ أَصْحَابِي»؛ الارشاد، ج۲، ص۹۱؛ مثیر الاحزان، ص۵۲؛ بحارالانوار، ج۴۴، ص۳۹۲.
↑ عالی، مسعود، مسأله مهدویت ۱، ص۱۸۷، ۱۹۱.

[1] «فَإِنِّي أَخْرُجُ مِنْ جِوَارِ جَدِّي (ص) وَ أَمُوتُ فِي غُرْبَةٍ»

[2] «فَإِنِّي لَا أَعْلَمُ أَصْحَاباً أَوْفَى وَ لَا خَيْراً مِنْ أَصْحَابِي»؛ الارشاد، ج۲، ص۹۱؛ مثیر الاحزان، ص۵۲؛ بحارالانوار، ج۴۴، ص۳۹۲.

[3] عالی، مسعود، مسأله مهدویت ۱، ص۱۸۷، ۱۹۱.

[۱]

[۲]

[۳]