مسلمانان درباره دعا برای امام مهدی چه وظیفه‌ای دارند؟ (پرسش)
| مسلمانان درباره دعا برای امام مهدی چه وظیفه‌ای دارند؟ | |
|---|---|
 | |
| موضوع اصلی | بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت |
| مدخل بالاتر | مهدویت / غیبت امام مهدی / وظایف و تکالیف مسلمانان در عصر غیبت / وظایف عام مسلمانان |
| مدخل اصلی | دعا برای امام مهدی |
| تعداد پاسخ | ۶ پاسخ |
مسلمانان درباره دعا برای امام مهدی چه وظیفه‌ای دارند؟ یکی از سؤال‌های مصداقی پرسشی تحت عنوان «وظایف عام مسلمانان نسبت به امام مهدی چیست؟» است. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.
پاسخ جامع اجمالی
دعا وسیله ارتباط با خدا
دعا بهترین وسیلۀ ارتباط انسان با خدا است که ناشی از شناخت انسان از عجز خویش و اظهار کرنش در برابر آفریدگار است. انسان مؤمن امید خود را از غیر خدا قطع کرده و دست نیاز به سوی خدای بی‌نیاز دراز میکند. دعا و مناجات یکی از وظایف تفکیک‌ناپذیر زندگی و فرهنگ انسانِ منتظر و از نشانه‌های روشن انتظار واقعی است. اهمیت چنین وظیفه‌ای به حدی زیاد است که امام رضا (ع) همواره به دعا برای صاحب الامر (ع) فرمان می‌داد[۱]؛ خود حضرت مهدی (ع) فرموده‌اند: «برای تعجیل فرج بسیار دعا کنید که فرج شما همان است»[۲].
ابعاد دعا برای امام مهدی
دعا برای حفظ امام عصر (ع) از شرور شیاطین انس و جنّ و طلب تعجیل نصرت و ظفر و غلبۀ حضرتش بر کفّار و ملحدین و منافقین، نوعی از اظهار بندگی و اظهار شوق و زیادتی محبّت است. دعاهایی که دربارۀ حضرت مهدی (ع) و انتظار وارد شده ابعاد مختلفی دارند از جمله:
- دعا برای تعجیل ظهور، مانند بخش پایانی دعاهای عهد و عظم البلاء[۳]؛
- دعا برای سلامتی حضرت و دفع بلا از ایشان، مانند دعای «"اللَّهُمَّ کُنْ لِوَلِیِّك"»؛
- دعا برای توفیق حضور در زمرۀ یاران و سربازان حضرت و دعا برای تجدید پیمان با حضرت، مانند دعای عهد.
شیوه‌های دعا برای امام مهدی
دعا دربارۀ حضرت مهدی (ع) با سه شیوه و نگاه مطرح شده است:
- نگاه اخلاقی و تربیتی: درود و صلوات به هنگام شنیدن نام مبارک حضرت به جهت ابراز محبت. دعای برای سلامتی حضرت مهدی (ع)، در تکامل روحی و تربیت نفوس انسان تأثیر سازنده دارد.
- نگاه معرفتی: امام باقر (ع) به زراره فرمودند: «اگر عصر غیبت کبری را درک کردی، به خواندن این دعا ملزم باش: «"اللَّهُمَّ عَرِّفْنِی نَفْسَکَ فَإِنَّکَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِی نَفْسَکَ لَمْ أَعْرِفْ نَبِیَّکَ اللَّهُمَّ عَرِّفْنِی رَسُولَکَ فَإِنَّکَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِی رَسُولَکَ لَمْ أَعْرِفْ حُجَّتَکَ اللَّهُمَّ عَرِّفْنِی حُجَّتَکَ فَإِنَّکَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِی حُجَّتَکَ ضَلَلْتُ عَنْ دِینِی"»[۴] تأکید و توصیه بر این دعا با چنین مضمونی بیانگر یک مسأله اساسی است که خداشناسی در پرتو امام‌شناسی است. دقت و تدبر در دعاهای دوران غیبت، معرفت و شناخت انسان را وسیع‌تر و عمیق‌تر، محبت و ایمان قلبی را در وجود او ثابت‌تر می‌گرداند.
- نگاه عاشقانه و مسئولانه: دعا در حق امام زمان، نشان دهندۀ دوست داشتن آن حضرت است. انسانِ منتظر در عین دعا برای سلامتی و طول عمر امام زمان به دنبال گسترش عدالت در جهان، رفع ظلم و جور و گشایش در امر فرج است.
آثار و برکات دعا برای امام مهدی
دعا برای ظهور حضرت مهدی (ع) آثار و برکات فراوانی دارد، از جمله: دعای آن حضرت در حق دعا کننده، اگر طبق فرموده امام صادق (ع) دعا برای یک مؤمن موجب رفع گرفتاری و زیاد شدن رزق میشود[۵]، به اولویت قطعیه، دعا برای آن حضرت قطعاً موجب رفع گرفتاری و زیاد شدن رزق است. چون ظهور حضرت مساوی است با برپایی عدالت، رفع ظلم وفور نعمت، عزت مؤمنین و...؛ در واقع با دعا برای ظهور آن حضرت تمام این برکات مورد توجه قرار می‌گیرند.
نتیجه
انسان منتظر همه قدرت‌ها را ناشی از اراده خداوند می‌داند و بر این باور است که تمامی امور عالم به دست خداست؛ بدین جهت در کارهایش به او پناه می‌برد. دعا به همراه حرکت و فعالیت، در کنار امر به معروف و نهی از منکر، از عوامل نزدیک ساختن ظهور امام مهدی (ع) است انسان منتظِر، افزون بر عهده‌دار بودن وظایف عملی در زمینه‌سازی ظهور امام عصر (ع) نباید از دعا و نیایش برای امام مهدی غافل شود[۶].
پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه
| ۱. آیتالله حسینی میلانی؛ |
|---|
|
آیتالله سید علی حسینی میلانی، در مقاله «وظایف امت در برابر امام» در این‌باره گفته است:
«(...) دعا برای حفظ، ایمنی، سلامتی، پیروزی و ظهور حضرت حجت (ع)، خوشحالی حضرت را به دنبال دارد و به مقتضای قرآن کریم، سبب دعا کردن ایشان در حق ما میشود[۷] و به مقتضای کلام خداوند، قطعاً ایشان به احسن وجه دعا می‌کنند[۸] و دعایشان مستجاب است. دعا برای امام زمان(ع) آثار و برکاتی دارد؛ اگر قبل از ذکر حاجات شخصی، خواسته حضرت ولی عصر (ع) مطرح گردد، بر استجابت دعا اثر می‌گذارد و در واقع فواید و برکات دعای برای امام زمان (ع) به خودمان برمی‌گردد[۹]. همچنین طبق فرموده امام صادق (ع) وقتی دعا برای یک مؤمن عادی موجب رفع گرفتاری و زیاد شدن رزق میشود[۱۰] پس به اولویت قطعیه[۱۱] دعا برای امام زمان (ع) چنین تأثیری دارد؛ یعنی یکی از آثار دعا برای امام زمان (ع) رفع گرفتاری‌ها و زیاد شدن رزق است. از طرفی، دعا برای ظهور امام زمان(ع) برکات فراوانی دارد؛ چون ظهور آن حضرت مساوی است با برپایی عدالت در عالم، رفع ظلم و ظالم، آسایش و وفور نعمت برای خلایق، پیاده شدن دین خدا، گسترش مکتب اهل بیت (ع) و سرور آن بزرگواران، رجعت اهل بیت (ع)، عزت مؤمنین و ذلت منافقین. با دعا برای ظهور ایشان، تمام این برکات را خواستار شده‌ایم»[۱۲].
|
| ۲. آیت الله فاضل لنکرانی؛ |
|---|
|
آیتالله محمد جواد فاضل لنکرانی، در کتاب «گفتارهای مهدوی» در این‌باره گفته است:
«منتظر واقعی کسی است که هر لحظه، برای سلامتی محبوبش دعا میکند و از خداوند درخواست میکند که هر چه زودتر او را برساند. بنابراین دعای فراوان برای فرج حضرت مهدی (ع)، از نشانه‌های روشن انتظار واقعی است و البته چنین وظیفه‌ای مورد توصیه آن حضرت نیز می‌باشد چه اینکه آن وجود نازنین خود در کلامی گهر بار فرموده‌اند: «"أَکثِرُوا الدُعَاءَ بِتَعْجِیلِ الْفَرَجِ فَإِنَ ذَلِک فَرَجُکم"»[۱۳] آری، منتظر واقعی کسی است که در انتظار رسیدن زمان ظهور حضرت مهدی (ع) باشد که "خیر اهل الارض"[۱۴] است و برای آن حضرت (ع) دعا میکند؛ چه اینکه امام باقر (ع) در درباره اعمال شب نیمه شعبان فرمودند: «"فَاجْتَهِدُوا فِی الدعَاءِ وَ الثنَاءِ عَلَی اللهِ (عز و جل)"»[۱۵][۱۶]. |
| ۳. آیت الله آصفی؛ |
|---|
|
آیتالله محمد مهدی آصفی، در کتاب «انتظار پویا» در این‌باره گفته است:
«تردیدی نیست که دعا به همراه حرکت و فعالیت و در کنار امر به معروف و نهی از منکر، از عوامل نزدیک ساختن ظهور امام زمان (ع) است. دعاهای زیادی در باب ظهور امام و ثواب انتظار رسیده است. یکی از دعاهایی که مؤمنان، آن را می‌خوانند و تکرار می‌کنند، دعای زیر است: «اللَّهُمَّ كُنْ لِوَلِيِّكَ الحُجَّةِ بْنِ الْحَسَنِ صَلَوَاتُكَ عَلَيْهِ وَ عَلَى آبَائِهِ فِي هَذِهِ السَّاعَةِ وَ فِي كُلِّ سَاعَةٍ وَلِيّاً وَ حَافِظاً وَ قَائِداً وَ نَاصِراً وَ دَلِيلًا وَ عَيْناً حَتَّى تُسْكِنَهُ أَرْضَكَ طَوْعاً وَ تُمَتِّعَهُ فِيهَا طَوِيلًا»»[۱۷].
|
| ۴. حجت الاسلام و المسلمین الهی‌نژاد؛ |
|---|
|
حجت الاسلام و المسلمین حسین الهی‌نژاد، در مقاله «وظایف منتظران در عصر غیبت» در این‌باره گفته است:
«دعا بهترین وسیله ارتباط انسان با خدای خویش، ناشی از شناخت انسان از عجز خویش و اظهار کرنش در برابر آفریدگار است. انسان مؤمن امید خود را از غیر خدا قطع کرده و دست نیاز به سوی خدای بی‌نیاز دراز میکند و رفع مشکلات خویش را تنها از او میخواهد. در رابطه با موضوع امام زمان (ع) دعاها و زیارت‌های مخصوصی وارده شده است که به برخی از آنها اشاره میشود:
|
| ۵. حجت الاسلام و المسلمین کوثری؛ |
|---|
|
حجت الاسلام و المسلمین ابراهیم کوثری، در مقاله «انتظار و وظایف منتظران» در این‌باره گفته است:
«دعا، یکی از اعمال مقدس در نزد پروردگار است و از وظایف پیروان مهدی (ع) در عصر غیبت، دعا در حق آن بزرگوار است. گرچه دعا در لغت به معنای "خواندن" اعم از اینکه باخواستن یا به صورت نیایش باشد آمده؛ اما در آیات و روایات، به معنای "عبادت" ذکر شده است. «و پروردگارتان فرمود: مرا بخوانید تا پاسختان دهم که آنان که از پرستش من سر برمی‌کشند به زودی با خواری در دوزخ درمی‌آیند»[۲۱]. شاید علت تشریع دعا در همه ادیان از جمله دین اسلام این باشد که رابطه میان خالق و مخلوق قطع نباشد؛ اما دعا در باره موعود ادیان، از حقوق آن حضرت بر پیروانش است. وظیفه شیعه و منتظران واقعی در عصر غیبت ایجاب میکند که در حق آن حضرت، دعا کنند. دعا در باره حضرت مهدی (ع) با سه شیوه و نگاه مطرح شده است:
|
| ۶. حجت الاسلام و المسلمین سبحانی‌نیا؛ |
|---|
|
حجت الاسلام و المسلمین دکتر محمد سبحانی‌نیا، در کتاب «مهدویت و آرامش روان» در این‌باره گفته است:
«یکی از وظایف منتظران در عصر غیبت، دعا به ساحت مقدس امام و ولی نعمت ما و واسطه فیض الهی است. در کتاب مکیال المکارم، بیش از یکصد فضیلت و اثر دعا برای تعجیل در ظهور امام عصر (ع)، با شرح و تفضیل بیان شده است. هرچند امام به دعای ما نیازی ندارد، دعای برای حضرت نوعی ارتباط معنوی و قلبی با ایشان است که قطعا در بهداشت روان ما مؤثر خواهد بود. ارتباط مستحکم و قلبی ما با فیض خدا، سبب روشنی و جلای قلب‌های خود ماست و ما را بالا می‌برد. آن‌چنان که در زیارت جامعه کبیره می‌‌گوییم: "و خداوند متعال درود و صلوات ما را بر شما حکم گردانید و آنچه را که مخصوص ما، از نعمت ولایت شما کرده، برای نیکویی فطرت و خلقت‌ها و پاکی نفوس ما، برای تزکیه و پاکیزگی روح ما از علایق دنیا و کفاره گناهان ما بود"[۲۷]. ما با صلوات و دعای سلامتی برای امام عصر (ع)، نیکویی اخلاقی، طهارت نفس، تزکیه و برکت را نصیب خود می‌‌گردانیم و بدین طریق است، کفاره‌ای برای گناهان خود در نزد پروردگار عالمیان حاضر می‌‌نماییم. در حدیث است که "برای تعجیل فرج، بسیار دعا کنید. به راستی که فرج شما در آن است!"[۲۸]؛. این حدیث مهدوی، دو نکته دارد:
|
| ۷. آقای دکتر طهماسبی؛ |
|---|
|
آقای دکتر اصغر طهماسبی بلداجی و فاطمه مرادی، در مقاله «قرآن و سبک زندگی مهدوی» در این‌باره گفته است:
«نیایش و دعا تنها دارایی حقیقی هر انسانی می‌باشد. «اِغْفِرْ لِمَنْ لَا يَمْلِكُ إِلَّا الدُّعَاءَ»[۳۰]. زندگی اسلامی بدون دعا معنا ندارد. دعا نوعی رابطه عاطفی میان خدا و انسان است که خود را در همه شرایط محتاج خداوند میبیند؛ زیرا جوهر دعا اقرار به فقر و عرض نیاز از پیشگاه بی‌نیاز مطلق است و جزء خدا در برابر او چیزی جزء فقر و نیاز نیست. ﴿أَنْتُمُ الْفُقَرَاءُ إِلَى اللَّهِ﴾[۳۱] خداوند متعال خطاب به بندگانش میفرماید: ﴿وَإِذَا سَأَلَكَ عِبَادِي عَنِّي فَإِنِّي قَرِيبٌ أُجِيبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذَا دَعَانِ فَلْيَسْتَجِيبُوا لِي وَلْيُؤْمِنُوا بِي لَعَلَّهُمْ يَرْشُدُونَ﴾[۳۲]. در این آیه با همه اختصارش هفت مرتبه ضمیر متکلم (من) تکرار شده، و آیه‌ای به چنین اسلوب در قرآن منحصر به همین آیه است[۳۳]. و از این راه نهایت پیوستگی و قرب و ارتباط و محبت خود را نسبت به آنان مجسم ساخته است[۳۴]. امام صادق (ع) میفرماید: "زیاد دعا کنید زیرا دعا کلید بخشش خداوند و وسیله رسیدن به هر حاجت است، نعمت‌ها و رحمت‌هایی نزد پروردگار است که جز با دعا نمی‌توان به آن رسید! و بدان هر در را که بکوبی عاقبت گشوده خواهد شد"[۳۵]. منتظر افزون بر عهده‌دار بودن وظایف عملی در زمینه‌سازی ظهور امام عصر (ع) نباید از دعا و نیایش برای آن امام غایب از دیدگان غافل شود. اهمیت دعا به حدی زیاد است که خود حضرت مهدی (ع) می‌فرمایند: "برای تعجیل فرج بسیار دعا کنید که فرج شما همان است"[۳۶]. یعنی گشایش همه مشکلات و رهایی از همه سختی‌ها و فتنه‌ها و گناهان، ظهور امام زمان (ع) است»[۳۷].
|
| ۸. آقای هرنجی (کارشناس ارشد فقه)؛ |
|---|
|
آقای منصور هرنجی، در کتاب «انتظار و وظایف منتظران» در این‌باره گفته است:
«دعا و مناجات یکی از وظایف تفکیک‌ناپذیر زندگی و فرهنگ انسانِ منتظر است. انسان منتظر همه قدرت‌ها و توا‌ن‌ها را ناشی از اراده خداوند می‌داند و اعتقاد راسخی دارد که همه اسباب و مسبات به دست خداوند و وابسته کامل به اراده او که رب‌العالمین است، می‌باشد، لذا در همه کارهایش به او پناه می‌برد و از او کمک میخواهد، او خود و همه عالم را فقیر به درگاه خدا می‌داند و غیر او پناهگاهی وجود ندارد. خداست که خالق موجودات بوده و از همه بهتر آنها را می‌شناسد. دعا کردن دریچه‌ای برای وصل به حقایق مطلوب جهان و انسان است. البته دعاهایی که درباره انسان منتظر و آقا امام زمان (ع) می‌باشد چند بعد دارد که اجمالاً اشاره می‌گردد:
از دعاهای معروف و معتبری که شیخ صدوق آن را در کتاب "کمال‌الدین" نقل فرمود این است: "خدایا! خودت را به من بشناسان که اگر خود را به من نشناسانی پیغمبرت را به من نخواهم شناخت. بارالها! پیغمبرت را من بشناسان که اگر پیغمبرت را به من نشناسانی حجت تو را نخواهم شناخت. خداوند!! حجت خود را به من بشناسان که اگر حجت خود را به من نشناسانی از دینم گمراه می‌شوم. خدایا! مرا به مرگ جاهلیت نمیران و دلم را {از حق} پس از آنکه هدایتم فرمودی منحرف مگران"[۳۸]»[۳۹]. |
| ۹. آقای حیدری‌نهند؛ |
|---|
|
آقای کریم حیدری‌نهند، در مقاله «فرهنگ انتظار زمینه‌ساز تحقق جامعه مهدوی» در این‌باره گفته است:
«هنگامی که یک منتظر حقیقت جو به عنوان یک وظیفه الهی و انسانی دعاهای دوران غیبت را میخواند و عبارات تعالی بخش آنها را از عمق جان زمزمه میکند، با دریایی از معارف به ویژه در عرصه امامت و جایگاه والای آن در باورهای شیعی رو به رو میشود و هر اندازه در متن این میراث گران‌بهای اهل بیت دقت و تدبر میکند، معرفت و شناخت او نسبت به ارزش‌های والای دینی بیشتر میشود و شناخت وسیع‌تر و عمیق‌تر، محبت و ایمان قلبی را در وجود او ثابت‌تر می‌گرداند. به این ترتیب، علاوه بر اینکه آگاهی و معرفت منتظر امام عصر (ع) افزایش می‌یابد، درصد ایمان و اعتقاداتش نیز بیشتر میشود. اینجاست که دیگر هیچ نیروی شیطانی نمی‌تواند منتظر راستین را از جاده حقیقت جدا کند و او در برابر آسیب‌ها، آفات و هجمه‌های اعتقادی و فرهنگی کاملا بیمه میشود و باورهایش به دژی تسخیرناپذیر تبدیل می‌گردد»[۴۰].
|
| ۱۰. آقای دکتر هراتیان؛ |
|---|
|
آقای علی هراتیان، در کتاب «انتظار فریضه‌ای فراموش‌شده» در این‌باره گفته است:
«دعا، اساس و روح عبادات و دعا برای امام عصر "مادر دعاها" سیّد عبادات و سیره ائمه اطهار (ع) بوده و آن بزرگواران، پیروان خویش را نیز به این امر مهم ترغیب و امر می‌کرده‌اند. مولایمان حضرت صادق (ع) در شب‌های قدر با اصرار زیاد برای سلامتی و فرج قائم آل محمد (ع) دعا می‌کرد و حضرت امام رضا (ع) همواره به دعا برای صاحب الامر (ع) فرمان می‌داد[۴۱]. ارتباط دائمی و اتّصال قلبی با حضرت مهدی (ع) رمز حیات، کلید رستگاری و شرط و نشانه ایمان است و دعا در حقّ ایشان و مناجات با آن حضرت از ابواب معرفت امام است و نور حجّت خدا را در قلب زیادتر میکند. هر شبانه روز ۱۴۴۰ دقیقه است. سعی کنید در طول ۲۴ ساعت حداقل دقایقی را برای خلوت و نجوا با امام عصر (ع) در نظر بگیرید و با خواندن یکی از دعاها و یا زیارت‌های حضرت (به ویژه زیارت شریف آل یاسین که از معتبرترین و عالی‌ترین زیارت‌های امام زمان (ع) و مورد تأکید آن جناب است) ارتباط خود را با امام حفظ کنید.»[۴۲]. |
| ۱۱. آقای کریمی (پژوهشگر معارف مهدویت)؛ |
|---|
|
آقای محمد علی کریمی، در کتاب «آیا ظهور نزدیک است» در این‌باره گفته است:
«در بسیاری از احادیث بر ضرورت دعا برای امام زمان (ع) تأکید شده است، حتی خود امام عصر (ع) فرمودند: "برای تعجیل در فرج من زیاد دعا کنید؛ زیرا فرج شما در آن است"[۴۳]. در اینجا جهت فهم تأثیر واقعی دعا در تعجیل فرج، به داستان بعثت حضرت موسی (ع) اشاره میکنیم. بعد از فوت حضرت یوسف (ع) سختی‌های شدیدی به بنی‌اسرائیل رسید و آنها چهارصد سال منتظر قیام قائم خود بودند. در طول این مدت آنها به‌طور مخفیانه جلساتی را در بیابان تشکیل می‌دادند و احادیث مربوط به حضرت موسی و ظهورش را بررسی میکردند و با دعا برای فرج دل‌شان آرام می‌گرفت. تا اینکه در یکی از شب‌ها خداوند به آن فقیهی که آن احادیث را برای مردم میخواند، الهام کرد که پس از چهل سال فرج شما خواهد رسید. همگی گفتند: «الْحَمْدُ لِلَّهِ». سپس خداوند به او الهام کرد که به ایشان بگو به خاطر شکری که به زبان جاری کردید، غیبت را به سی سال کم کردم و آنها گفتند: "هر نعمتی برسد، از جانب خداوند است"، دوباره الهام شد که به آنها بگو آن را به بیست سال کاهش دادم. گفتند: "این خیر از خداوند است که جاری شده" دوباره الهام شد به آنها بگو آن را به ده سال کم کردم. گفتند: "این خداوند است که بدی را از ما دور می‌سازد". پس خداوند به آن فقیه الهام کرد به آنها بگو از جای خود حرکت نکنند که اذن فرج شما را دادم. در این هنگام حضرت موسی را دیدند که به آنها نزدیک میشود[۴۴]. امام صادق (ع) فرمودند: "به آنچه ناامیدی، امیدوارتر باش از آنچه امیدش را داری، زیرا موسی بن عمران (ع) رفت تا برای خانواده‌اش شعله آتش بیاورد اما برگشت در حالی که رسول و پیامبر بود و خدای تعالی کارش را یک شبه اصلاح فرمود و با مهدی ما نیز چنین کند. در یک شب کارش را اصلاح کند و او را از حیرت و غیبت به روشنایی ظهور و فرج در آورد"[۴۵]»[۴۶].
|
| ۱۲. آقای دکتر طالعی؛ |
|---|
|
آقای دکتر عبدالحسین طالعی، در کتاب «ره‌توشه منتظران» در این‌باره گفته است:
«دعا کردن برای حفظ وجود مبارک امام عصر (ع) از شرور شیاطین انس و جنّ، و طلب تعجیل نصرت و ظفر و غلبه حضرتش بر کفّار و ملحدین و منافقین، نوعی از اظهار بندگی و اظهار شوق و زیادتی محبّت است. و دعاهای وارده در این مقام بسیار است. از جمله به سه دعا اشاره میشود:
|
پرسش‌های مصداقی همطراز
پرسش‌های وابسته
- وظیفه مسلمانان نسبت به امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف شیعیان برای زمینه‌سازی ظهور در غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف شخصی شیعیان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف فردی شیعیان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف اجتماعی شیعیان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف شیعیان در حوزه امنیت اجتماعی در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف علما در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف دانشجویان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف مستمعان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف کنهسالان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف جوانان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف زنان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف ثروتمندان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف اقشار آسیب‌پذیر در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف حاکمان و فرماندهان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف نیروی انتظامی در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف توده مردم در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- وظایف عام مسلمانان نسبت به امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- مسلمانان نسبت به شناخت امام مهدی چه وظیفه‌ای دارند؟ (پرسش)
- مسلمانان درباره تولی به امام مهدی چه وظیفه‌ای دارند؟ (پرسش)
- مسلمانان نسبت به تبری از دشمنان امام مهدی چه وظیفه‌ای دارند؟ (پرسش)
- مسلمانان نسبت به زیارت و یاد امام مهدی چه وظیفه‌ای دارند؟ (پرسش)
- مسلمانان درباره دعا برای امام مهدی چه وظیفه‌ای دارند؟ (پرسش)
- مسلمانان نسبت به اقتدا به سنت و سیره امام مهدی در امور استحبابی چه وظیفه‌ای دارند؟ (پرسش)
- مسلمانان نسبت به انجام اعمال عبادی به نیابت از امام مهدی چه وظیفه‌ای دارند؟ (پرسش)
- وظایف خاص مسلمانان نسبت به امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- آیا انتظار فرج از وظایف خاص مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا صبر بر سختی‌های دوران غیبت از وظایف خاص مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا آمادگی و زمینه‌سازی برای ظهور از وظایف خاص مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)
- انواع آمادگی برای ظهور کدامند؟ (پرسش)
- آمادگی و زمینه‌سازی برای ظهور امام مهدی در عرصه فکری و اعتقادی یا علمی و معرفتی چیست؟ و چگونه محقق میشود؟ (پرسش)
- آمادگی و زمینه‌سازی برای ظهور امام مهدی در عرصه روحی و روانی چیست؟ و چگونه محقق میشود؟ (پرسش)
- آمادگی و زمینه‌سازی برای ظهور امام مهدی در عرصه اخلاقی و رفتاری چیست؟ و چگونه محقق میشود؟ (پرسش)
- آمادگی و زمینه‌سازی برای ظهور امام مهدی در عرصه سیاسی چیست؟ و چگونه محقق میشود؟ (پرسش)
- آمادگی و زمینه‌سازی برای ظهور امام مهدی در عرصه اقتصادی چیست؟ و چگونه محقق میشود؟ (پرسش)
- آمادگی و زمینه‌سازی برای ظهور امام مهدی در عرصه نظامی و انتظامی چیست؟ و چگونه محقق میشود؟ (پرسش)
- انواع آمادگی برای ظهور کدامند؟ (پرسش)
- آیا پیروی از نواب عام از وظایف خاص مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا دعا برای تعجیل فرج از وظایف خاص مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا غمگین بودن در دوران غیبت و اشتیاق به ظهور از وظایف خاص مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)
- آثار نزدیک شمردن ظهور چیست؟ (پرسش)
- آفات دور دانستن ظهور چیست؟ (پرسش)
- آرزوها چگونه در شخصیت منتظران امام مهدی تأثیر می‌گذارد؟ (پرسش)
- برای ایجاد ارتباط قلبی با امام مهدی به جز تکالیف شرعی و دینی چه اعمالی لازم است تا بفهمیم ایشان از ما راضی هستند؟ (پرسش)
- وظیفه جامعه اسلامی در برابر اخباری که از سوی امام مهدی می‌رسد چیست؟ (پرسش)
- امام مهدی از نوجوانان جامعه امروز چه انتظاری دارند؟ (پرسش)
- دانش‌آموزان چگونه باید منتظر امام مهدی باشند؟ (پرسش)
- چگونه می‌توان برپایه خواست حقیقی امام مهدی عمل کرد؟ (پرسش)
- وظیفه مردم در عصر غیبت کبری برای برپایی عدالت چیست؟ (پرسش)
- آیا تکریم اماکن منسوب به امام مهدی از تکالیف عصر غیبت است؟ (پرسش)
- چرا رسیدگی به نیازهای مؤمنان مصداقی از برآوردن حوائج امام مهدی است؟ (پرسش)
- مرابطه با امام مهدی به چه معناست؟ (پرسش)
- آیا حفظ پیوند با مقام ولایت از وظایف خاص منتظران امام مهدی است؟ (پرسش)
جستارهای وابسته
- وظیفه مسلمانان نسبت به امام مهدی
- وظایف شخصی شیعیان در عصر غیبت
- وظایف شیعیان در عرصه امنیت اجتماعی
- وظایف علما در عصر غیبت
- وظایف دانشجویان در عصر غیبت
- وظایف مستمعان در عصر غیبت
- وظایف کهنسالان در عصر غیبت
- وظایف جوانان در عصر غیبت
- وظایف زنان در عصر غیبت
- وظایف حاکمان و فرماندهان در عصر غیبت
- وظایف نیروی انتظامی
- وظایف توده مردم در عصر غیبت
- وظایف اقشار آسیب‌پذیر در عصر غیبت
- وظایف عام منتظران
- وظایف خاص منتظران
- آثار نزدیک شمردن ظهور
- آفات دور دانستن ظهور
- تأثیر آرزوها در شخصیت منتظر
- ارتباط قلبی با امام مهدی
- انتظار امام مهدی از نوجوانان
- تکریم اماکن منسوب به امام مهدی
- مرابطه با امام مهدی
پانویس
- ↑ «"أَنَّ الرِّضَا (ع) کَانَ یَأْمُرُ بِالدُّعَاءِ لِصَاحِبِ الْأَمْرِ"»؛ بحارالانوار، ج ۹۲، ص۳۳۰.
- ↑ «"وَ أَکْثِرُوا الدُّعَاءَ بِتَعْجِیلِ الْفَرَجِ فَإِنَّ ذَلِکَ فَرَجُکُمْ"»؛ طوسی، محمد بن حسن، الغیبة، ص۱۷۶؛ مجلسی، محمد باقر، بحارالأنوار، ج۵۳، ص۱۸۰، باب۳۱.
- ↑ متن کامل دعای عظم البلاء (فرج): «اِلهى عَظُمَ الْبَلاءُ، وَ بَرِحَ الْخَفآءُ، وَانْکشَفَ الْغِطآءُ، وَانْقَطَعَ الرَّجآءُ، وَ ضاقَتِ الْأَرْضُ وَ مُنِعَتِ السَّمآءُ، و اَنْتَ الْمُسْتَعانُ وَ اِلَيک الْمُشْتَکى، وَ عَلَيک الْمُعَوَّلُ فِى الشِّدَّةِ وَالرَّخآءِ، اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَ الِ مُحَمَّدٍ، اُولِى الْأَمْرِ الَّذينَ فَرَضْتَ عَلَينا طاعَتَهُمْ، وَ عَرَّفْتَنا بِذلِک مَنْزِلَتَهُمْ، فَفَرِّجْ عَنا بِحَقِّهِمْ، فَرَجاً عاجِلاً قَريباً کلَمْحِ الْبَصَرِ اَوْ هُوَ اَقْرَبُ، يا مُحَمَّدُ يا عَلِىُّ، يا عَلِىُّ يا مُحَمَّدُ، اِکفِيانى فَاِنَّکما کافِيانِ، وَانْصُرانى فَاِنَّکما ناصِرانِ، يا مَوْلانا يا صاحِبَ الزَّمانِ، الْغَوْثَ الْغَوْثَ الْغَوْثَ، اَدْرِکنى اَدْرِکنى اَدْرِکنى، السَّاعَةَ السَّاعَةَ السَّاعَةَ، الْعَجَلَ الْعَجَلَ الْعَجَلَ، يا اَرْحَمَ الرَّاحِمينَ»
- ↑ کافی، ج ۱، ص۳۳۷.
- ↑ مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج ۹۰ ص۳۸۳.
- ↑ ر.ک: حسینی میلانی، سید علی، وظایف امت در برابر امام، ص۱۰۳؛ طهماسبی بلداجی، اصغر، مرادی، فاطمه، قرآن و سبک زندگی مهدوی؛ کوثری، ابراهیم، انتظار و وظایف منتظران، ص۱۷ ـ ۱۸؛ حیدری‌نهند، کریم، نقش فرهنگ انتظار در اصلاح جامعه؛ هرنجی، منصور، انتظار و وظایف منتظران، ص۸۱؛ آصفی، محمد مهدی، انتظار پویا، ص۵۷-۶۰؛ طالعی، عبدالحسین، ره‌توشه منتظران، ص۲۹ و ۳۰؛ فاضل لنکرانی، محمد جواد، گفتارهای مهدوی، ص۱۲۲-۱۲۴؛ اکریمی، محمد علی، آیا ظهور نزدیک است، ص۳۸ ـ ۳۹؛ سبحانی‌نیا، محمد، مهدویت و آرامش روان، ص۱۴۶ ـ ۱۴۷؛ هراتیان، علی، انتظار فریضه‌ای فراموش‌شده؛ الهی‌نژاد، حسین، وظایف منتظران در عصر غیبت.
- ↑ ﴿فَاذْكُرُونِي أَذْكُرْكُمْ وَاشْكُرُوا لِي وَلَا تَكْفُرُونِ﴾ «پس مرا یاد کنید تا شما را یاد کنم و مرا سپاس بگزارید و با من ناسپاسی نورزید» سوره بقره، آیه ۱۵۲.
- ↑ ﴿وَإِذَا حُيِّيتُمْ بِتَحِيَّةٍ فَحَيُّوا بِأَحْسَنَ مِنْهَا أَوْ رُدُّوهَا إِنَّ اللَّهَ كَانَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ حَسِيبًا﴾ «و چون به شما درودی گفته شد، با درودی بهتر از آن یا همانند آن پاسخ دهید؛ بی‌گمان خداوند حسابرس همه چیز است» سوره نساء، آیه ۸۶.
- ↑ مانند دعایی که قبل و بعد آن ذکر شریف صلوات بر محمد و آل محمد (ع) باشد؛ بر اساس روایات دعای صلوات قطعاً مستجاب است و خداوند، اجل و اکرم از این است که دعای میان دو دعای مستجاب را استجابت نکند.
- ↑ مجلسی، بحار الانوار، ۹۰/۳۸۳.
- ↑ چون در هیچ یک از مقدماتش نمی‌توان شک کرد.
- ↑ حسینی میلانی، سید علی، وظایف امت در برابر امام، ص ۱۰۳.
- ↑ «در تعجیل فرج زیاد دعا کنید که تعجیل فرج، گشایش کار خود شما است.» بحارالأنوار، علامه مجلسی، ج۵۳، ص۱۸۰، باب۳۱.
- ↑ کافی، شیخ کلینی، ج۱، ص۴۶۷؛ من لایحضره الفقیه، شیخ صدوق، ج۴، ص۱۷۷.
- ↑ «پس در این شب در دعا و ثنای الهی بکوشید.» امالی، شیخ طوسی، ص۲۹۷.
- ↑ فاضل لنکرانی، محمد جواد، گفتارهای مهدوی، ص ۱۲۲-۱۲۴.
- ↑ آصفی، محمد مهدی، انتظار پویا، ص ۵۷-۶۰.
- ↑ صحیفه مهدیة، ص ۲۱۷، به نقل از بحار الانوار.
- ↑ بحار الانوار، ج ۹۴، ص ۴۱.
- ↑ الهی‌نژاد، حسین، وظایف منتظران در عصر غیبت، ص ۷۶.
- ↑ ﴿ادْعُونِي أَسْتَجِبْ لَكُمْ إِنَّ الَّذِينَ يَسْتَكْبِرُونَ عَنْ عِبَادَتِي سَيَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ دَاخِرِينَ﴾ سوره غافر، آیه ۶۰.
- ↑ ﴿إِنَّ اللَّهَ وَمَلَائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَسَلِّمُوا تَسْلِيمًا﴾ سوره احزاب، آیه ۵۶.
- ↑ « اللَّهُمَّ عَظُمَ الْبَلَاءُ وَ بَرِحَ الْخَفَاءُ وَ انْكَشَفَ الْغِطَاء». شیخ عباس قمی، مفاتیح الجنان، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، ۱۳۷۳، ص۸۱.
- ↑ محمد باقر مجلسی، پیشین، ج۵۲، ص۱۴۷.
- ↑ محمد بن علی صدوق، پیشین، ج۲،ص۲۳۹.
- ↑ کوثری، ابراهیم، انتظار و وظایف منتظران، ص 17و18.
- ↑ «وَ جَعَلَ صَلَوَاتِنَا عَلَيْكُمْ وَ مَا خَصَّنَا بِهِ مِنْ وَلَايَتِكُمْ طِيباً لِخَلْقِنَا وَ طَهَارَةً لِأَنْفُسِنَا وَ تَزْكِيَةً لَنَا وَ كَفَّارَةً لِذُنُوبِنَا».
- ↑ «أَكْثِرُوا الدُّعَاءَ بِتَعْجِيلِ الْفَرَجِ فَإِنَ ذَلِكَ فَرَجُكُمْ»؛ بحارالانوار، ج۵۲، ص۹۲.
- ↑ سبحانی‌نیا، محمد، مهدویت و آرامش روان، ص۱۴۶-۱۴۷.
- ↑ بحارالأنوار، ج ۵۳، ص ۲۱۹.
- ↑ «شما نیازمندان درگاه خداوند هستید» سوره فاطر، آیه ۱۵.
- ↑ «و چون بندگانم درباره من از تو پرسند من نزدیکم، دعاکننده چون مرا بخواند دعا (ی او) را پاسخ میدهم؛ پس باید دعوت مرا پاسخ دهند و به من ایمان آورند باشد که راهیاب شوند» سوره بقره، آیه ۱۸۶.
- ↑ ترجمه المیزان فی تفسیر القرآن، ج ۲، ص ۳۲.
- ↑ تفسیر نمونه، ج ۱، ص ۶۳۸.
- ↑ اصول الکافی، ج ۲، ص ۴۶۸.
- ↑ الغیبة "طوسی"، ص ۱۷۶.
- ↑ طهماسبی بلداجی، اصغر و مرادی، فاطمه، قرآن و سبک زندگی مهدوی.
- ↑ بهره‌گیری از کتاب در ساحل انتظار، سید مهدی شمس‌الدین، ص ۳۷ و بعد با تصرف.
- ↑ هرنجی، منصور، انتظار و وظایف منتظران، ص ۸۱.
- ↑ حیدری‌نهند، کریم، نقش فرهنگ انتظار در اصلاح جامعه.
- ↑ «أَنَّ الرِّضَا (ع) كَانَ يَأْمُرُ بِالدُّعَاءِ لِصَاحِبِ الْأَمْرِ». بحارالانوار، ج ۹۲، ص ۳۳۰.
- ↑ هراتیان، علی، انتظار فریضه‌ای فراموش‌شده.
- ↑ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، ص۴۸۵.
- ↑ در این باره در کتاب کمال الدین و تمام‌النعمه شیخ صدوق به صورت کامل بحث شده است.
- ↑ مجلسی، محمدباقر، بحارالأنوار، ج۶۸، ص۱۴۴.
- ↑ کریمی، محمد علی، آیا ظهور نزدیک است، ص ۳۸-۳۹.
- ↑ "یونس بن عبدالرحمن"، از اصحاب در امام بزرگوار، "امام کاظم" و "امام علی بن موسی الرضا" (ع) است. روایات بسیاری از آن دو امام همام شنیده و نقل کرده است. امام رضا (ع) درباره کتاب او (یوم و لیله) فرمود: خداوند، در روز قیامت، به عدد هر حرف این کتاب نوری به وی عطا کند. و در حدیث دیگری بهشت را برای او تضمین نمودند. جناب یونس، در زمان فتنه واقفیه و رویاروییِ آنها با امام رضا (ع) از حریم ولایت امام زمانش، به خوبی دفاع کرد، و با آن گروه منحرف جهاد نمایانی داشت.
- ↑ مکیال المکارم، ج۲، باب ۷، مقصد ۳، حدیث ۱۱۳۹، ص۷۳. جمال الأسبوع، ص۵۰۷ - ۵۱۱.
- ↑ "ضراب اصفهانی" از بزرگان ایّام غیبت صغری است که حضرت ولیّ عصر (ع) دعای صلوات را برای او ارسال فرمودند، تا او و دیگر منتظران، در عصر جمعه، با آن به مناجات با خدا برخیزند.
- ↑ مکیال المکارم، ج۲، باب ۷، مقصد ۳، حدیث ۱۱۳۸، ص. ۷۰.
- ↑ بارالها، در این هنگام و در تمام اوقات، برای ولیّت "حضرت حجة بن الحسن" - که درود تو بر او و بر پدرانش باد - سرپرست و نگهدار و رهبر و یاور و راهنما و نگهبان باش، تا گیتی را به فرمان او درآوری، و او را مدتی طولانی در زمین برخوردار گردانی.
- ↑ مفاتیح الجنان، ذیل اعمال شب بیست و سوم ماه رمضان. دعاهای دیگر نیز وارد شده که در اینجا امکان نقل آن نیست. هرکه طالب است، رجوع به "نجم ثاقب" کند: نجم ثاقب، باب ۸، تکلیف ۷، ص۴۴۵.
- ↑ طالعی، عبدالحسین، ره‌توشه منتظران، ص ۲۹-۳۰.